21ste Jaargang MAANDAG 7 APRIL 1930 No. 1651 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND LUCHTVAART UIT DE OMGEVING 3)e £cictoelve (Bou^cmt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 11 TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit drie bladen V De liberale pers. „Het is eene van do anomaliën in het liberale kamp, dat de vertegenwoordigers van de liberale beginselen in ons Parle ment zoo weinig in aantal zijn, terwijl bun pers zoo bloeit, en over de grootste bladen in Nederland beschikt". Deze uitspraak on'leenen we aan een artikel in het „Vaderland" van Zaterdag avond. Hier wordt even voorbij gezien, dat de Katholieke groot-pers staat aan de spits der Nederlandsche groote bladen! Maar dat kunnen we begrijpen Waar is intusschen, dat de liberale pers in ons land een beieekenis heeft, welke veel en veel grooter is, dan de getalsterkte van degenen, die uitgesproken liberaal zijn. En waar is daarom ook, dat er zoo velen zijn, die, hoewel niet uitgespro ken liberaal, toch in verscheiden opzicht liberaal zijn m hun denkeD en doen! Waarom maken zoo velen, die niet tot de vrijzinnigen behooren, tóch de vrij zinnige pers groot door hun abonnement, hun indirecte propaganda?Een dezul ken verontschuldigd antwoord kan op deze vraag eenvoudig niet worden gegeven. Zij kunnen geen enkele plausibele reden, geen enkel aanvaardbaar motief aanvoeren voor hun handelwijze. De smaak van verreweg de meesten de zer lezers van liberale bladen vergelijken we met die van.... kleine kinderen, die immers bij een vreemde èltrjd een boter ham lekkerder vinden dan thuis l Alleen zóó is in het algemeen een voorkeur van Katholieken voor de liberale pers te ver klaren. Wij bedoelen hier natuurlijk Katholie ken, die belang stellen in het katholieke leven bij de onverschilligen is zulk n voorkeur natuurlijk wèl verklaarbaar. In ieder katholiek gezin een katholiek dagblad, moet zijn en blijven de leuze van groote, intensieve própaganda! V' Klassenstrijd. Wij lezen in „Het Volk" onder het kopje: „Katholieke klassenstrijd": Over de staking van roomsche metaal bewerkers tegen roomsche werkgevers te Tegelen-Blerick, waar het hard toegaat, schrijft de katholieke „Morgen": „Het is dus klassenstrijd in optima for ma, waaruit de socialisten weer argumen ten zulleD smeden, dat men zonder klassenstrijd toch niet tot betere toestan den komt". Juist, collega. En ontken eens, dat het zoo is. Geen klasse heeft nog ooit vrijwil lig haar voorrechten afgestaan. Bij deze in haar kortheid schijnbaar krach tig-rake opmerking van „Het Volk" moeten wij toch bescheidenlijk opmerken, dat wij wèl en héél beslist ontkennen, „dat het zoo is"! Wij ontkennen met overtuiging, dat men zonder klassenstrijd niet tot betere toe standen zou kunnen komen. Kort, maar toch ook heel duidelijk, naar we meenen, zullen wij nog eens even zeg gen, hoe wij over klassenstrijd denken. Daarvoor citeeren wij de encycliek „Re- rum N ovarum". In „Berum Novarum" verwerpt Paus Leo XIII de theorie van den klassenstrijd met de volgende woorden: „Een hoofdfout bij de behandeling van het sociale vraagstuk is hierin gelegen, dat men de onderlinge verhouding tusschen de bezittende en de onvermogende, arbeiden de klasse zoo voorstelt, alsof beide uit hun aard onverzoenlijk tegenover elkander staan, en als het ware zich genoodzaakt zien om een strijd te voeren op leven en dood. Juist het tegendeel is waar. De na tuur heeft veeleer alles geordend tot een drachtig samenwerken, tot onderlinge har monie". En mgr. Aengenent teekent hierbij aan in zijn Leerboek der Sociologie: „De Paus ontkent dus niet, dat er f e i- t.el ijk dikwijls botsingen zijn voorgeko men, maar hij veroordeelt wel de bewering, dat de strijd tusschen de klassen nood- z a k e 1 ij k is, dat zij uit hun aard vijandig tegenover elkander staan". Dat de arbeiders gerechtvaardigde en bil lijke wenschen niet kunnen verwezenlijkt zien, tenzij ze deze door strijd afdwingen, wij ontkennen het geenzins. Maar wèl ontken nen wij ten sterkste, dat het zoo moet gebeurendat het niet anders kan. Den socialistischen klassenstrijd kunnen en willen wij niet aanvaarden als werke lijkheid INTERNAT. CONFERENTIES DE VLOOTCONFERENTIE. Briand heeft verklaard, dat er groote toenadering is te constateeren in de Fran- sche en Britsche gezichtspunten ben aan zien van de veiligheidskwestie en dat er Zaterdagmorgen flinke veruitgang is be reikt. Zaterdagmiddag is Briand naar Parijs vertrokken, om Dinsdag weer naai Londen terug te keeren. FRANKRIJK. DE ONTVOERING VAN KOETJEPOFF. Een interpellatie in den Parijschen gemeenteraad. In den Parijschen gemeenteraad heeft een lid der rechterzijde den prefect van politie geïnterpelleerd over de verdwij ning van generaal Koetjepoff. De prefect antwoordde, dat de generaal in het afgeloopen jaar de politie om be scherming had verzocht, doch later daar van weer had afgezien. Na zijn ontvoering wendde zijn familie zich opnieuw tot de politie. Deze stelde dadelijk een grondig onderzoek in. doch werd hierin zeer bemoeilijkt door de in de Russische kringen heerschende twee dracht. Thans is de politie de plek bekend, waar generaal Koetjepoff aau boord van het schip werd gebracht, doch zij weet nog niets omtrent de daders. Het internationaal karakter dezer af faire maakt het onderzoek buitengewoon moeilijk. Sedert drie jaren heeft de poHtie gecon stateerd dat uit Rusland sovjet-agen'en komen om communistische propaganda te voeren en deze te financieren. De activi teit der politie kan zich slechts in beperkte mate doen gelden, maar zij laat de ver dachte vreemdelingen steeds meer bewa- ZWEDEN HET OVERLIJDEN VAN DE KONINGIN De overbrenging van Het stoffelijk overschot De Zweedsche kroonprins, die tijdens de afwezigheid van den koning het regent schap voert, had Zaterdagavond den kroonraad ten paleize bijeengeroepen. Er is nog geen beslissing genomen aangaande de overbrenging van het stoffelijk over schot. De rijksmaarschalk bevestigde ech ter, dat naar alle waarschijnlijkheid een Zweedsch oorlogsschip naar Italië zou vertrekken, teneinde het stoffelijk over schot der Koningin van Rome naar Zweden te brengen. De commandeerende admiraal te Karlskrona deelt mede, dat hij ieder oogenblik het bevel verwacht, een pantserschip in gereedheid te brengen. Het schip zal voor de heen- en de terug- I reis ongeveer 7 k 8 dagen noodig hebben, J zoodat ten minste 14 dagen zullen ver- I strijken voor de koningin in Stockholm zal kunnen worden bijgezet. Aan de baar der koningin zal tijde den overtocht een offi- I eierswaebt worden opgesteld. I Volgens een telegram uit Rome hebben j aan het sterfbed de koning, prins Wilhelm j en prinses Ingrid gestaan. Het stoffelijk I overschot is in de villa Svecia op een baar i geplaatst. Sedert de koningin in October I 1929 uit Duitschland naar Rome terugge keerd was, heeft zij haar ziekbed niet meer verlaten en werd voortdurend door den 1 lijfarts prof. Munthe behandeld. PALESTINA De staat van beleg afgekoiv.ligd in Zuid-Palestina. Naar uit Stamboel gemeld wordt, is in het Zuiden van Palestina de staat van beleg afgekondigd. De politie heeft ver scheidene radicaal-nationalistische Ara bieren gearresteerd. BRITSCH-INDIE GANDHI SCHENDT DE ZOUTWET. Eenige arrestaties. Gandhi is Zaterdagmorgen te Dandi aan de zeekust aangekomen en heeft aldaar Zondagmoigen de campagne van burger lijke ongehoorzaamheid ingezet door de Indische zoutwet te schenden. Om half ze ven begaf hij zich in zee en nam een hand vol zand, dat zoutkristallen bevat, en ver kocht op een daarop volgende vergadering voor 425 roepijen. De groote daad was verricht: Gandhi had zout verzameld en zich daarmede schuldig gemaakt aan overtreding van de zout wetten. Kort daarop begaven zich 82 volgelin gen, die met den Mahatma van Ahmedabad waren gekomen, naar een naburige kreek, waar zoutkristallen in groote hoeveelheden te vinden waren. Er had geen enkele politieke demonstra tie plaats en alles geschiedde zonder eeni ge opwinding. Nergens was een politie agent te bespeuren. De werkelijke beteekenis van Gandhi's daad werd later duidelijk op den weg van Dandi naar Jalalpoer, waar in een bijna droogliggende rivierbedding ruim 150 aan hangers van Gandhi uit het naburige dorp druk bezig waren zout te verzamelen, dat zij in zakken we*b, „?hten. Dit heele be drijf had plaats met militaire orde: beve.en werden gegeven door een der leiders met scherpe stooten op een fluitje, blijkbaar wa6 deze groep zoutgaarders lang van te voren grondig voorbereid. Het was nog vroeg in den morgen, doch de leiders deel den met trots mede, dat men reeds 1000 pond verzameld had. De dorpelingen wa ren voornemens met de zoutwinning voort te gaan, ook wanneer de termijn van één week voor de campagne van burgerlijke ongehoorzaamheid, door Gandhi gesteld, voorbij is. Verder beweerden zij, dat het feit, dat de regeering Gandhi niet gearresteerd heeft, beteekent, dat de zoutwet binnen kort zal moeten worden ingetrokken. Gistermiddag heeft de - politie het op deze wijze verzamelde zout in beslag geno men. De dorpelingen namen een zuiver pas sieve houding aan: aan geen van beide zij den heerschte een vijandige stemming. Na dat de politie-agenten waren weggegaan, zetten de dorpelingen de zoutwinning voort. Men schijnt nog steeds van meening, dat het tenslotte onvermijdelijk zal zijn, Gandhi te arresteeren, doch tot dusver be staat er geen enkele aanwijzing, dat men hiertoe inderdaad zal overgaan. In het district Ahmedabad zijn, naar ge meld wordt, 58 schenders van de zoutwet gearresteerd, die allen beschuldigd wer den van onwettig gewonnen zout. On-?pr hen was Manilal Kothari, een van Gandhi's beste helpers. Ook te Jalapoer is een aantal „onge- hoorzaraen" gearresteerd, o.a. Gandhi's zoon Ramdasz Gandhi en nog vijf ande ren, wegens het onwettig inzamelen van zout. De gearresteerden weigerden tegen borg stelling vrijgelaten te worden. Op een vrouwenbijeenkomst te Bombay, werd eenstemmig een resolutie aangeno men, waarin verklaard wordt, dat de vrou wen door het spinnen van garen6 en door het waken tegen den verkoop van sterke drank de mannen zullen helpen bij hun nationalen 6trijd. De associatie van Indische kooplieden in manufacturen te Bombay heeft besloten dat haar leden gedurende den tijd van drie maanden geen buitenlandsche weefsels zul len besteilen of zullen aankoopen in de plaatselijke bazars. Staking bij de spoorwegen. In het district Bombay is een spoorweg staking uitgebroken, waarbij het tot ern stige incidenten is gekomen. Bij het station Kurla, 13 K.M. van Bom bay, opende de politie Zondagochtend het vuur op de stakers, van wie er twee wer den gedood en vijf zwaar gewond. De sta kers wierpen met steenen en verwondden vier werkwillige Pathanen. Aan het station Thana, 20 K.M. van Bombay stelden de stakers zich op de spoorlijn op om het verkeer te belemme ren, zij werden echter door Pathanen uit eengejaagd. Daarna wierpen zij met stee nen naar de treinen, waarbij drie agenten werden gewond; 19 stakers werden ver volgens gearresteerd. AFRIKA. Ras Tafari proclameert zich tot keizer. Nu keizerin Zaoditoe is gestorven heeft Ras Tafari zich tot koning der koningen van Abessynië laten uitroepen en zich allo souvereine rechten laten toekennen. VOOR 1000 DOLLAR VAN AMERIKA NAAR EUROPA. De vervoerprijs per Zeppelin. Dr. Eckener heeft de hoop uitgespro ken, dat een rege'matige half-maandelijk- schp Zeppelindienst voor passagiers en goe deren reeds in Juni 1931 zal kunnen begin nen. Het tarief van Amerika naar ïriropa voor een passagier zal duizend dollar be dragen. Ernstig vliegongeluk te New-York. Boven het New-Yorksche vliegveld Roo- seveltfield geraakte een driemotorig een- dekker-vliegtuig in brand en stortte naar beneden. De beide inzittenden verbrand den. De passagier aan boord, die om het leven kwam, was de president van de Back- v'iegtuigenfabrieken uit Los Angeles, die eigenaar was van het toestel. De piloot was de oudste piloot van de Back-fabrie ken. VOORHOUT. Landbouwwinterschooi. Zaterdagmorgen had onder zeer groote belangstelling een openbaro eindles plaats van de R. K. Landbouwwinterschooi. Aan wezig waren o.a. den zeerecrw. heer Rector Kok, voorzitter schoolbestuur; Burge meester Bulten, voorzitter Commissie van Toezicht, Burgemeester Kampschöer, voor zitter L. T. B., Lr. W. G. Dekker, secretaris L. T. B.; Prof. Steger, de Overste van de Bisschoppelijke Nijverheidsschool, Rec tor Roozen, Kap. Rijk, Ds. Klomp, alle leeraren en zeer veel ouders. De directeur der school, Ir. G. J. Heij- meijer, heette allen welkom en verheugde zich over de bijzondere groote belangstel ling, omdat hij hierin de erkenning van de noodzakelijkheid van deze school ziet. Spreker hoopte, dat deze overtuiging ook meer en meer onder de practici zal door dringen. Na deze begroeting geeft spreker de leiding van deze bijeenkomst over aan Rector Kok. Rector Kok spreekt zijn blijdschap uit over het feit, dat thans wederom 12 leer lingen en 3 toehoorders het bewijs van hun bekwaamheid zullen ontvangen. Ver volgens verzoekt hij den directeur een aan vang met de les te nemen. De directeur vangt met de les aan met een verhandeling over de aardappelen- ziekten, waarna Ir. J. C. Bles, leeraar, sprak over de melkwinning en kaasberei ding, terwijl tenslotte de lieer C. Wille- mans over de ziektebestrijding in en ex ploitatie van boomgaarden sprak. Vervolgens brachten Rector Roozen en de directeur verslag uit over den toestand van de school over het algemeen, waarna aan de navolgende leerlingen de diploma's werden uitgereikt: P. J. Koopman te An- dijk (met lofj; L. N. Berg te Zoeterwoude, J. Boonman te 's Heerarendskerke, J. J. Th. Buis te Spierdijk, P. J. F. Bus te Haar lemmermeer, P. S. Deken te Hoogwoud, 1. T. Halsema te Leens, VV. J. J. Koek Span broek, G. A. Wülenborg te Spierdijk en A. M. C. J. Steger te Heemstede. Aan de toe hoorders in Groenten- en Fruitteelt t.w. H. J. van der Hoef, leerling warmoezier der Bisschoppelijke Nijverheidsschool, J. A. van der Hoef, idem, en Br. Chrysanthus, novice broeder der Bisschoppelijke Nijver heidsschool, werd het getuigschrift uitge- erikt. Rector Kok sprak de geslaagde leerlin gen toe en wenschte hun geluk mei dit succes. Vervolgens werd het woord nog ge voerd door Rector Roozen en Burgemees ter Bulten. De leerling A. M. C. J. Steger, sprak namens alle leerlingen oen woord van dank tot den directeur en de leeraren der school, waarna de directeur voor Je autste maal de leerlingen toesprak en hun nog v.cos op enkele dingen, welke zij voor hun la tere leven konden medenemen en onthou den. Nadat rector Kok vervolgens nog een kort en krachtig slotwoord had gesproken en men intusschen eenige ververschingen had gebruikt, werd deze les gesloten. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Een interpellatie in den Parijschen ge meenteraad omtrent de ontvoering van ge neraal Koetjepoff. Gandhi's volgelingen schenden de Brit sche zoulwet Enkele arrestaties en inci denten in verband met een spoorwegsta king. Duitsch vliegtuig in Engeland brandend neergestort. Twee dooden. (Telegrammen). LEIDEN. JUBILEA BIJ „DE FAAM" «K— DE HEER J. A. RIEBEEK. Wegen. Langs de Mgr. Broerestraat, de Willem Botsstraat en de Boerhaavestraat zijn deze week vanwege de gemeente boo- men geplant. In de eerstgenoemde twee straten zijn zij aan weerskanten geplant, terwijl de Boerhaavestraat slechts aan de trottoirzijde met boomen is getooid, omdat de andere zijde roods voorzien is van boo men. Genoemde straten hebben hierdoor meer aspect gekregen. De nieuwe weg langs den spoorbaan is eveneens met acacia's beplant geworden a n de linkerzijde. Ook hier is het aan zien aanmerkelijk verhoogd. Meisjesschool. Met den bouw van de R. K. Meisjesschool en de stichting van het complex gebouwen voor hot gesticht van ouden van dagen enz. is men thans zoover gevorderd, dat men de bestaande R. K. Meisjesschool gaat sloopen. In verband hiermede hebben do leerlin gen van die school, alsmede van do be waarschool een week vroeger vacantio ge kregen. Hoogst waarschijnlijk zal de nieuwe R. K. Meisjesschool en de Bewaarschool mot ingang van 1 Mei in gebruik genomon kunnen worden. Tarieven Waterleiding. - Uit goede bron hebben wij vernomen, dat de tarie ven voor de drinkwaterleiding dezer ge meente niet met 1 April j.l. in werking zullen gaan, zooals oorspronkelijk de be doeling, doch eerst met 15 April a.s. HOOGMADE. Bijz. Vrijw. Landstorm. Dc sergeant E. de Goede, leider dezer afdeeling, was in de gelegenheid gesield om eenige prijs jes te doen verschieten onder de leden dezer afdeeling. De uitslag was: le pr. A. Hoogervegt, 2e pr. Jac. N. v. d. Salm Wzn., 3e pr. H. Bank met gelijke punten en 4e prijs P. Borst Lzn. Zeker een mooie gelegenheid om den goe den geest er in te houden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1