LAND- EN TUINBOUW
VRIJDAG 4 APRIL 1930 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 10
Groep veilingvereenigingen uit den
Ned. Tuinbouwraad.
Deze vereeniging hield gisteren haar alge-
ineene jaarvergadering in het Jaarbeursgebouw
te Utrecht. Te ruim half elf opende de voor
zitter, de heer F. V. Valstar, de vergadering.
Na een woord van welkom aan alle aanwezi
gen, afgevaardigden van 150 veilingvereeni-
giugen, en inzonder aan den heer Boithuis,
vertegenwoordiger van de Directie van den
Landbouw, inede aan den heer Haffman, lid
der Staatscommissie Haffman, wees spr. er op
dat niettegenstaande het ongunstige jaar 1929,
den moed er bij den tuinders nog niet uit is,
Dal bewijst ook de groole opkomst in deze
vergadering, betgeen ook op groote belangstel
ling wijst. In samenwerking ligt de kracht. Spr
mag constateeren dat er geregeld contact en
samenwerking was met de regeering en den
handel.
De heer Zwaan die als vertegenwoordiger
van den handel aanwezig was, riep spr. tevens
cok een hartelijk welkom toe. Door samenwer
king zal het mogelijk zijn den concurrenten te
wederstaan en hen voorbij te marcheeren. 11
Juli 1.1, is het koperen jubileum der organisa
tie gevierd. Toen is een wijle vertoefd bij de
wieg onzer organisatie. In den druk der oor
logsjaren is deze geboren en opgevoed. De
nood dwong ook toen tot samenwerking. Er
zijn er nu nog maar enkelen die parasiteeren
op de organisatie.
Spr. wijst dan op de crisis, vooral in den
landbouw.
De crisis in den landbouw.
Een dergelijke crisis hebben we na iederen
oorlog gehad en de economische gevolgen heeft
men altijd moeten verdragen. Ook daaraan is
altijd een einde gekomen, maar aan de verar
ming was steeds niet te ontkomen. Zoolang de
economische toestand van heden nog voort
duurt zal men op moeilijke tijden moeten re
kenen. De landbouwcrisis drijft in de richting
van den tuinbouw, die daaraan geen behoefte
heeft .integendeel. Dat de uitbreiding te snel
is gegaan, wreekt zich reeds nu al. Doch nie
mand kan een dergelijke uitbreiding beletten,
fn 1929 hebben we van die uitbreiding een
voorproefje gehad. Men heeft ook de moeilijk
heden ondervonden. Doch de historie heeft
bewezen, dat de tuinbouw wel tegen een
slootje kan. Wat in zulke tijden niet op hech
ten grondslag staat, niet gezond is, kan zich
niet handhaven.
Er zijn ook lichtende plekken die niet on
derschat behoeven te worden. Een der krach
tigste middelen zijn de tuinbouwcursussen, die
steeds in aantal toenemen. Een tweede licht
punt is de samenwerking met den handel, en
met het Uitvoer-contvole-bureau, het U. C, B.,
welke samenwerking ziendcroogen toeneemt.
Op het congres der Italiaansche fruitkweekers
kwam men tot den overtuiging dat hij, die het
beste product levert, als overwinnaar uit den
strijd komt. In deze richting moet ook hier
gewerkt worden tot de laatste tegenstander is
overwonnen, hetzij goedschiks of kwaadschiks.
De regeering kan hierin steunen, doch het
particulier initiatief is nog nergens ter wereld
door regéeringslichamen verbeterd.
Regeeringssteun verslapt, de organisatie niet
Wettelijke regeling is een -stok achter de deur
die niet te spoedig voor den dag moet worden
gehaald. Voor den ambtenaar buigt tenslotte
alles, doch de voorschriften zijn veel moeilij
ker te dragen dan van eigen organisatie. We
hebben op heden een eereplaats wat betreft
de- kwaliteit, al kan er nog wel wat verbeterd
worden. Dat werd verkregen zonder de knoet
van den ambtenaar. Laten we ons, in samen
werking met den handel gereed maken om den
zegetocht over den geheclen wereld voort te
zetten. Aldus toegerust gaan we, in eerlijke
concurrentie, 1930 in. De tarieven zullen den
export belemmeren, doch onze plaats onder
de zon zullen we behouden. We geven geen
kamp. Laat ieder doelbewust zijn taak ver
vullen. Met den wensch dat deze vergadering
veel vrucht moge dragen en met de hoop en
de bede dat de toestand zich spoedig moge
herstellen, opdat we gerust de toekomst zul
len kunnen ingaan, verklaarde dc voorzitter
dc vergadering voor geopend. (Applaus).
De heer Boithuis, vertegenwoordiger van de
Directie van den Landbouw dankte voor de
hartelijke woorden en zegde volle medewerking
Icc. Ook de heer Hafmans spreekt dank voor
de vriendelijke uitnoodiging, waarvan hij
gaarne gebruik maakte.
Hierna volgde verslag der Commissie lot
vaststelling der notulen van de Alg. Vergade
ring van 4 April 1929. De Commissie, bestaan
de uit afgevaardigden van de veilingvereeni
gingen Honselersdijk, Rotterdam en Wagenin-
gen, adviseerde tot goedkeuring. Aldus werd
besloten.
Voor 1930 werden in deze Commissie be
noemd afgevaardigdei van Medemblik (St. Jo
seph), Veur en Goes.
Het jaarverslag is in het jaarboek opgeno
men. zoodal de leden dal in exlenso kunnen
vinden hierin.
De voorz. brengt een woord van dank aan
den secretaris, rar. Niemöller, voor dit groote
werk.
Punt 5 was rekening en verantwoording
over 1929, De financieele commissie bestaan
de uit afgevaardigden van de veilingvereni
gingen tc Grootebroek, Oud-Beijerland en
v'enlo brachten een alleszins guustig rapport
uil en adviseerde tot goedkeuring, de pen
ningmeester dankend voor zijn juist beheer.
Applaus. Inkomsten en uilgaven geven een be
drag aan van 61645.55. De balans 17234.51
Dan wordt in behandeling genomen de be
grooting voor 1930.
De secr.-penningm. leest de verschillende
posten voor. Na eenige toelichting wordt de
begrooting ook goedgekeurd.
De begrooting sluit in ontvangsten en uit
gaven met een bedrag van 62500. Als leden
der financieele commissie voor 1930 worden
benoemd afgevaardigden der veilingvereni
gingen Wateringen, Zwaag en Hoogezand
Sappemeer.
Aan de orde is dan: behandeling der be
stuursvoorstellen.
Sen neiging tot porren inplaats
uan trekken.
Het bestuur stelt voor de bijdrage der aan
gesloten vereenigingen in dc kosten der in
1930 te voeren reclame, evenals vorig jaar te
bepalen op 1.20 van den omzet, waardoor
een bedrag van bijna 70.000 wordt verkregen
welk bedrag zeker noodig is om de reclame op
dezelfde doeltreffende wijze te voeren. Ver-
schilende afgevaardigden voeren hierover het
woord. Poeldijk, Loosduinen, Rotterdam, Delft,
Weslerlee, Alkmaar spreken zich allen uit
voor het voeren van een uitgebreide declame
en verhooging van het bedrag voor dit doel
door van den omzet niet 1/20, doch 1/10 van
den omzet te heffen. De voorzitter zegt dat
geconstateerd kan worden, dat er is een nei
ging tot porren inplaats van treltKen. Dat ver
heugt het bestuur, doch evengoed wil het be
stuur tot voorzichtigheid aanmanen. Verschil
lende vereenigingen namen reeds het besluit
om 1/20 af te dragen, doch laten alle afge
vaardigden alvast in hun respectievelijke af-
deelingen de medcdeeling doen, dat een vol
gend jaar wat meer, mogelijk 1/10 gevraagd
zal worden. Hiermede ging tenslotte de ver
gadering accoord en werd het bestuursvoorstel
z. h. st. aangenomen.
Controle op groenten en aardappelen.
Het volgende bestuursvoorstel bedoelt dat
de uitvoer van groenten, fruit en aardappelen
krachtig wordt gesteund door voorafgaande
controle en dringt er daarom ook bij de aan
gesloten vereenigingen op aan, al die maat
regelen te nemen welke het invoeren der con
trole door het U. C. B. en het gebruiken van
dat merk van het Uitvoer-Controle-Bureau
kunnen bevorderen. Alhoewel de bestaans-
noodzakelijkheid reeds lang is bewezen, blij
ven nog altijd een aantal veilingen van verre
slaan. Dc aandacht dient dan ook gevestigd
op de geweldige bcteekenis die de controle
op het product voor den afzet van dat product
heeft. Alleen een aan alle eischen voldoend
product kan er voor zorgen dat de Ned. Tuin
bouw zijn positie op de wereldmarkt kan be
houden en uitbreiden. Noodig i? daarom, zegt
het bestuur, dat de veilingvereenigingen in
haar voorwaarden de bepaling opnemen dat
de producten, die hiervoor in aanmerking ko
men, moeten worden aangevoerd, volgens de
eischen van het U. C. B. en voorzien van het
U C. B.-merk. Het bestuur dringt er tevens op
aan dat het eenmalige fust in het geheele land
gelijk zij, zoowel in maat als in prijs.
Broek op Langendijk, Honselersdijk, Loos
duinen dringen in deze aan op krachtige maat
regelen en meer voortvarendheid, tevens er op
wijzend dat algeheele medewerking van den
handel in deze noodzaak is, omdat thans de
gelegenheid bestaal om, al is het product aan
dc veiling goedgekeurd voor het U. C. B.-merk,
dc koopman bij de verlading oog alles met
het product kan doen wat tot nadeel van den
goeden naam strekken kan. De voorz. zegt,
dat het voorstel in die richting wijst, doch al
ic overhaast kan men ook hierin niet zijn. Er
is al zeer veel verbetering verkregen. Een ge
weldige sprong is men vooruitgeaan. Het is nu
geen tijd meer voor theorie, maar practijk.
Het bestuur zal in deze niets onbeproefd la
ten. Het bestuursvoorstel wordt aangenomen.
De hooge spooiwegtarieven!
Het volgende voorstel van het bestuur luidt
als volgt:
De alg. vergadering, overwegende, dat de
viachtlarieven der Ned. Spoorwegen ten aan
zien van groenten, fruit en aardappelen ook
in verhouding tol de waarde dezer producten
veel te hoog zijn en een ernstige belemmering
voor den afzet vormen, dringt bij de Regee
ring ernstig op aanmerkelijke verlaging dezer
tarieven aan en draagt het Centraal Bureau
op alle maatregelen te nemen, welke daartoe
bevorderlijk kunnen zijn. In de toelichting
wordt er op gewezen dat reeds lang verlaging
was toegezegd cn dat ten aanzien van andere
dan tuinbouwproducten verlaging had plaats
gehad. Steeds is op tegenkanting van de zijde
der Directie van de Spoorwegen gestooten.
Door de marktwaarde der producten is ook
een absolute wanverhouding ontstaan. Een
v agen witte kool van 10.000, ter waarde van
125. kostte aan vracht van Langendijk naar
01 denzaal 60, dus bijna 50 van de waarde
van het product. Verschillende andere voor
beelden worden nog genoemd. De Fransche
tarieven zijn 80 lager, de Italiaansche 120
lager. Duitsche 80 Een brief nog pas van
den Minister van Waterstaai ontvangen, gaf
algemeele teleurstelling. De afgevaardigden
van Loosduinen en Broek op Langendijk wij
zen er op, dat ook noodzakelijk verlaging der
vrachttarieven moet plaats hebben van artike
len die de tuinbouw zelf noodig heeft, b.v.
stroo, waarvan de vrachtkosten van Groningen
naar Den Haag 60 bedragen. Na eenige be
sprekingen wordt het voorstel aangenomen en
wordt besloten een schrijven te irchten aan
den Minister van Waterstaat, svaarin de ver
gadering haar groote teleurstelling uitspreekt
over het povere resultaat, wat tot heden werd
verkregen.
Ook stelt hel bestuur voor er bij de regee
ring op aan te dringen, dat ten aanzien van
dc keuringswerkzaamheden voor uitvoer, wel
ke tot nu toe door den Plantenziektekundigen
Dienst worden verricht, de veilingver. zooveel
mogelijk worden ingeschakeld en dat met
name aan de veilingsvereenigingen wordt op
gedragen de keuring en de afgifte der certifi
caten, welke door het buitenland bij den in
voer van groenten, fruit en aardappelen wor
den geëischt, onder toezicht en verantwoor
delijkheid van den PI. D.
Meerdere afgevaardigden geven hierover
hun raeening te kennen en blijken het niet
alleen met het bestuur eens te zijn, doch b.v.
Langendijk zou zelfs de controle door andere
lichamen dan de veilingsvereenigingen willen
uitschakelen. Andere afgevaardigden en de
voorzitter verklaren zich hier tegen, doch zou
den aan de veilingsvereenigingen die taak wil
len zien opgedragen, onder de waarborgen van
den Plantenziektekundigen Dienst. Het be
stuur krijgt machtiging in deze richting werk
zaam te zijn.
Verplicht veilen.
De veilingvereeniging .,De Loosduinsche
Groentenveiling" stelt voor hel Centraal Bu
reau op le dragen om na te gaan, welke mid
delen kunnen worden aangewend om het ver
plicht veilen zooveel mogelijk in alle aange
sloten veilingvereenigingen doorgevoerd le
krijgen.
Het bestuur zegt met dit voorstel geheel in
te stemmen cn zegt ten deze volle medewer
king toe. De afgevaardigde van Loosduinen
licht het voorstel; nog persoonlijk toe en zegt
zelfs te wenschen dat niet alleen het ver
plicht veilen werd doorgevoerd, doch ook de
verplichte aanvoer aan de veiling. Na eenige
tegenkanting wordt het voorstel, zooals het
aanvankelijk luidt, aangenomen.
De enorme uitbreiding der
groententeelt.
De veiling Groningen stelt voor dat aan het
Hoofdbestuur -wordt opgedragen zoo mogelijk
maatregelen le treffen, welke er toe kunnen
leiden, dat aan de ongemotiveerde uitbrei
ding van de groententeelt, welke zich over het
geheele land vertoont, eenige beperking wordt
gesteid.
Het bestuur zegt, dat door meerdere Tuin-
bouwconsulenten reeds lot voorzichtigheid is
aangemaand. Soms is door burgemeesters pro
paganda gemaakt voor de glascultuur, waar
tegen het #Centraa! Bureau ernstig heeft ge
waarschuwd, en geprotesteerd, omdat hel niet
anders dan tot teleurstelling kan leiden. Het
Centraal Bureau bepaalde zich steeds tot het
geven van gevraagde inlichtingen, doch ont
hield zich van genoemde propaganda. Het
voorstel is volgens het.bestuur te ver strek
kend. Ook het oordeel der vergadering is eens
luidend met dat van het bestuur.
Op rigoureuze maatregelen aangedrongen.
Hiversum stel4 voor het Centraal Bureau op
te dragen, gezien dc moeilijkheden in den
tuinbouw, overleg te plegen met de producen
ten in binnen- en buitenland, ten einde betere
levensvoorwaarden te krijgen in de bedrijven
en dit te doen door b.v. teeltbebeperking, pro
ductie-regeling, betere distributie.
Het bestuur zegt een dergelijk voorstel on
uitvoerbaar te achten daar genoemde midde
len als b.v, teeltbeperking, niet te bereiken
zijn. Internationaal in ieder geval niet. Boven
dien zullen dergelijke middelen gevaarlijk zijn
omdat van te voren van geen enkel product,
zelfs niet bij benadering te berekenen is, hoe
groot de productie zal zijn. Immers bijna alles
hangt van de weersomstandigheden af.
De afgevaardigde van Hilversum is het met
het prae-advies niet eens en zou in ieder geval
een commiss'-ï benoemd willen zien om deze
zaak in studie te nemen.
De voorz. stelt aan de vergadering de vraag
of deze met het prae-advies accoord kan gaan
of rdat iemand hel voorstel Hilversum kan
steunen. Het voorstel vindt geen instemming
zcodat het in z'n geheel verworpen is.
Na rondvraag sluiting dezer belangrijke
vergadering.
FILM-NIEUWS
De biografie van Bessie Love.
Bessie Love behoort zonder twijfel tot-
de charmantste actrices van de Hollywoocl-
sche filmkolonie en zij is er zeker ook een
der populairste. Hét was de beroemde Da
vid Wark Griffith, du eerste groote film
regisseur, die haar „ontdekte"'. Griffith ont
moette haar enkele jaren geleden en werd
getroffen door haar „schooimeisjes-charmo"
haar opgewektheid en haar lieftalligheid.
Zonder aarzelen gaf hij haar een rolletje
in Flying Torpedo en zoo begon Bessie
haar filmcarrière.
De eene film volgde op dc andere....
Bessie dwaalde van studio naar studio en
van de eene jnaalschappij naar do andere.
Het publiek vond haar een leuke verschij
ning en hét aantal harer bewonderaars was
niet gering.... iedereen voorspelde Bessie
Lovo een prachtige loopbaan. Maar dal
duurde nog wel even. Want ondanks de
stelligheid, waarmee men haar „stardom
voorspelde, werd Bessie bij geen enkele
maatschappij als ster geëngageerd en in
arren moede over dit onverklaarbare feit,
verliet Miss Love in 1927 de film en zoclü
Plankcnland op. Als Virginia Lee trad zij
in operettes en musical comedies op en zij
bleek ook uitstekend in staat om een muzi
kaal variëté-nummer voor het voetlicht te
brengen. Toen kwamen dc sprekende en
musiccerende films. Nieuwe krachten wer
den gezochtBessie kreeg een uitnoodi
ging om zich eens aan een microfoonproef
te onderwerpen en een paar liedjes te zin
gen. Het proeffilmpje werd '-aaid cn
onmiddellijk begon er een wedstrijd tus-
schen diverse filmmaatschappijen om haar
te engageeren. Zoo iemand was geknipt
voor het nieuwe genre: ze kon spreken,
zingen, dansen, ze 'was wool ijk, charmant,
vol attractie, kortomiedereen wilde
haar een contract geven. Metro Goldwyn
Mayer engageerde haar tenslotte cn Bessie
kreeg onmiddellijk de hoofdrol in Broad
way Melody.
Deze film maakte haar beroemd. Publick
en kritiek prezen haar om het hardst, Bes
sie's creatie van haar rol in deze film be
zorgde liaar een mooi contract. Na de
Broadway Melody volgde Tbc Idle Rich,
toen The Hollywood Revue, Eva the Fifth
en tenslotte Chasing Rainbows, haar laat
ste film, waarin zij weer met Charles King
tesamen optreedt.
Haar werk in het musical comedy-genrc
«is uitstekend en vol fijne trekjes, die de
rasart-iste kenmerken. Bessie Love heeft al
tijd hard gewerkt en lijden van depressie
gekend, maar ze heeft haar glimlach be
houden.
Miss Love werd in Texas geboren en
werd, zooals hierboven is gezegd tijdens
een vacantie van haar school opgemerkt
door Griffith. Zij hoeft zeer blond haar en
bruine oogeu, houdt veei van tennis .i
paardrijden, danst uitstekend en speelt
met talent piano, guitaar en vooral ukelcle.
Excer.t-^itelten van filmsterren.
Als men alles moest gelooven, wat er
over filmsterren worclt geschreven, zou
men tot de conclusie komen, dat zij de
meest wonderbaarlijke menschen ter we
reld zijn en dat zij altijd anders doen dan
anderen. Dat is natuurlijk slechts ten deelo
IS ER NOG MORAAL IN ONZEN
HANDEL?
Een heerlijke roeping van de
sociale organisaties. Herstel
der christelijke handelsmoraal.
In de „R. K. Middenstander" schrijft
rector J. F. A. Bots, een merkwaardig ar
tikel onder het opschrift: Handel en....
moraal.
De eerw. schrijver wijst er eerst op, dat
onze bevoegde schrijvers en sprekers blijk
baar het vraagstuk van handel en moraal
niet aandurven.
Wat moeten we daarvan denken? zoo
vraagt hij. Zou de handel, terwijl alles ver
wrongen werd, oen paradijselijke onschuld
hebben bewaard? Zou het liberalisme, dat
in het productieproces tot zulke smadelijke
resultaten leidde, in het distributie-proces
nooit zijn doorgedrongen?
Och, zonder iets van den handel af te
weten, kan men reeds zeggen, dat dit een
voudig onmogelijk zou zijn geweest, want
daarvoor is de geest van Europa in al zijn
lagen te radicaal door het liberalisme be
dorven geweest. Dezer dagen werden we
daaraan nog herinerd door het oordcel, dat
de bekende Britsch-Indische volksleider
Gandhi over ons heeft: „Bovenal haat liij
de industrieele, handeldrijvende, gokkende
christenen, al vereert hij Christus en de
Katholieke missionarissen".
Wat ergert dien Gandhi in ons? De te
genspraak tusschen handel en moraalWat
stuic hem zoo tegen dc borst? Onze onbe
teugelde zelfzucht, ondanks ons Christen
dom. Dienzelfden indruk maken wij in alle
hoeken der wereld; zoo worden wij beoor
deeld in Japan, dat intusschen door dien
zelfden geest is aangestoken, in Marokko,
met zijn aartsvaderlijke sheiks, on door
eerbiedwaardige Indianenopperhoofden uit
de Amerikaansche prairiën en door een
voudige Negerkoningen uit het hartje van
Afrika, zij allen zien ons, zooals een hun
ner zoo plastisch uitdrukte, als „hongerige
sprinkhanen".
Overal ter wereld waar wij verschijnen,
herkent men ons aan die brutale onbarm
hartige zelfzucht, dat koningsbloed van het
Liberalisme, dat door de aderen vloeit van
heel Europa.
Zou nu de handel van Europa anders
zijn dan Europa zelf, temeer, waar juist
aan het handelsbedrijf zulke groote zede
lijke gevaren vastzitten, zoodat daar aller
lei geraffineerde misbruiken zoo gemak
kelijk insluipen?
Neen, ook dehandel is ziek, zoo ziek,
dat de Code Social der beroemde Mechel-
sche conferenties durft zeggen, dat er geen
vraagstuk zoo actueel is als dat van den
woeker. Dat harde oordeel klopt geheel
met Rerum Npvarum, waar door Leo XIII
onder de oorzaken van het moderne so
ciale vraagstuk ook de woeker wordt, ge
noemd.
„Een verslindende woeker. aldus de
encycliek welke meer dan eens door de
Kerk is veroordeeld, maar die toch, al is
het dan ook in andere vormen, nog steeds
door begeerige en hebzuchtige menschen
wordt uitgeoefend, verergerde den trcuri-
gfen 'toestand".
Er béStaafc dus voor ons wel degelijk eeïi
probleem: handel en moraal.
De moraliteit in den handel.
De eerw. schrijver zet dan uiteen, dat de
bestaansgrond van den handel is een
schakel tusschen de verschillende groepen
en als de handel dus door zijn arbeid de
rechten van een dier groepen schaadt, dan
schakelt hij niet meer maar scheurt en zijn
weldadigheid wordt gewelddadigheid.
Onder moraliteit in den handel verstaan
we dat bewuste stelselmatige streven om
den eigen arbeid uit te voeren in harmonie
met de andere groepen.
Immoreel is dus die handel, die de prij
zen drukt en aldus ten slotte de productie
dwingt tot hougerloonen.
Immoreel is de handel, die de prijzen
stijft ten koste van de massa.
Immoreel is de handel, die gebaseerd is
op ongezonde prikkeling der behoeften.
Immoreel is dc handel om den handel
(die in geen enkele behoefte voorziet).
Immoreel is de handel, die jongleert
met de prijzen, ten koste van de bona-fide
collega's.
Zoo kan het gebeuren, dat eenzelfde
•handelsartikel in eene zelfde stad voor
tien verschillende prijzen kan worden ge
kocht.
Zoo kan het voorkomen, dat een goed
handelsartikel van den een in beslag ge
nomen wordt door een ander en als waar
deloos op de markt, gegooid wordt tot re
clame-doeleinde.
Al deze immoreele praktijken, nog maar
een bloemlezing uit een groote ceel, zijn
niet denkbeeldig maar werkelijkheid.
Dat alles kan gebeuren in onze samen
leving.
Dat alles maggebeuren.
De grootste woekeraar kan veilig daar
mee doorgaan, met de wet in zijn hand,
waar. Filmsterren zijn vaak heel gewone
menschen met heel gewone genoegens en
liefhebberijen als ieder ander. Maar dat
neemt, niet weg, dat er onder hen toch-ook
wel zijn, die er vreemdsoortige hobbies op
na houden en die speciaal in of bij hun huis
hun liefde voor het excentrieke botvieren.
John Gilbert heeft bij zijn huis een heu
vel, geheel met zand bedekt. Laat men
zich hiervan afrollen, dan komt men op een
aardig strand terecht en nog een paar tien
tallen meters verder is een keurig zwem
bad. Gilbert noemt dit stukje bezit: „m'n
privé-oceaan'
Lew Codv heeft in zijn huis een deur,
waarop iedereen, die iets in de filmwereld
beteekent, zijn naam moet zetten, wanneer
hij voor de eerste maal binnentreedt. De
deur is vanzelfsprekend een kapitaaltje
waard. Jack Conway kan de tijd, dat hij
bij de marine was, niet vergeten en in zijn
kelder heeft hij een complete kajuit van
een schip laten maken. Het grappige is,
als oen gerespecteerd burger; hij verdient
immers geld!
Hiermee raken we de innerlijke voosheid
van onzen tegenwoordigen handel, cn zoo
wordt het misschien begrijpelijk, clat T zou
bezwaarlijk is sprekers en schrijvers te vin
den over handel en moraal, want er is fei
telijk geen moraliteit meer in onzen han
del. Die zakelijke maatstaf moest wol ver
vallen, sinds de handel is losgeslagen van
zijn doel.
Het doel van den handel.
Als men iemand vraagt, waarom hij zich
in den handel heeft begeven, zal hij ant
woorden: natuurlijk, om wat te verdienen;
dat is het subjectieve doel van den hande
laar.
Maar boven dat subjectieve doel van
den individueelen handelaar blijft staan
het objectieve doel van den handel om als
schakel tusschen productie en verbruik een
harmonisch geheel te vormen. Het, subjec
tieve doel van den handelaar is daar best
mee te vereenigen, want degene, die zijn
vakkennis, tijd en kapitaal ten dienste
stelt eener veilige waren-distributie-, ver
dient ongetwijfeld eene passende vergel
ding, te meer, daar handel een vertrou
wen staak is.
Maar onder den funesten invloed van
het liberalisme heeft zich geleidelijk aan
in de geesten een verandering voltrokken
die de zaken op d'r kop zet, waardoor het
subjectieve doel van den handelaar gewoi-
den is het objectieve doel van den handel:
nd. verdienenDeze overtuiging is sinds
dien, ja, bij wie eigenlijk niet, maar zeker
bij dc handelaren, vleesch en.bloed gewor
den, dat de handel dient om te verdienen.
Daarmee heeft de handel zijn eigen
rechtsgrond weggeslagen en het is wel op
merkelijk, dat sindsdien dc pogingen zijn
begonnen der massa, de distributietaak
van den handel zelf ter hand te nemen.
Maar de verloochening van 't primaire
doel bracht ook van zelf mee de verlooche
ning van den zedelijken maatstaf, die op
dat doel is gebaseerd. Want als verdienen
het eerste doel is, dan wordt ook alles ze
delijk goed, wat in den handel op dat ver
dienen is gericht, als liet maar geschiedt
binnen 'i raam der burgerlijke wetgeving;
maar dan telt niet meer mee de vraag hoe
de weeromslag is op de productie of de
collega's of de consumenten. De jaren in
en rond den oorlog hebben op dat thema
een bonte illustratie geleverd.
Elke zonde straft zich zelf.
Elke zonde straft zich zelf, ook deze en
zoo weten wij dat- door toepassing van een
onbarmhartig ellebogen-systeem, harde con
sequentie der winsteconomie, reeds nu zoet:
vele klein-handelaren 'n tamelijk zorgelijk
bestaan leiden en die kring zal noodzake
lijkerwijze nog geregeld groeien.
Maar onze handelaren hebben de toe
komst van onzen handel zelf zoo goed als
geheel in handen.
Zij zullen tot beter inzicht moeten ko
men in het- wezen der maatschappij, zij
moeten gaan begrijpen,, datvoorhet be
drijfsleven voor alles orde noodig is en
dat de grondslag-van die orde niet is de
vrijheid maar het recht. Zij moeten weer
overtuigd worden, dat het doel van heel
het bedrijfsleven slechts kan zijn te voor
zien in de behoeften van het volk aSn stof
felijke goederen en niet in het wilde weg
rijkdom te winnen. Orde moet er komen
in de productie, niet in 't minst om dc
juiste verhouding te bewaren tusschen de
voortbrenging van noodzakelijke nuttige en
pas ten laatste van luxe-goederen. Orde
moet er komen in den handel; handel mag
maar niet open staan, waar en zooals men
belieft doch verdient slechts een plaats,
waar een schakel noodig is tusschen pro-
lucAc en consument. Maar ook clan moet
die handel gebonden zijn door dc dubbele
stelregel van goede kwaliteit tegen pas
senden prijs, passend zoowel voor produ
cent als verbruiker.
Voor de vaststelling van zulk een pas
senden prijs is clan weer noodig, clat alle
belanghebbenden met gelijke rechten en
gelijke macht daaraan hebben meegewerkt.
Het spreekt ten slotte van zelf, dal de
verwerkelijking dezer idealen veronder
stelt en eischt een krachtigen uitbouw on
zer sociale organisaties een hartewcnsch
der Kerk.
Een heerlijke roeping.
We gelooven niet, dat de uitvoering
dezer gedachten onze handelswereld bij
zonder lokt.
Maar de vraag is niet oi' het prettig
maar of het recht is.
Wat is heel het verzet tegen de huidige
maatschappelijke orde anders als een be
wust of onbewust roepen om eene weder-
erkenning van Christus' bergrede, om een
herstel der christelijke moraal
Mogen onze sociale organisaties hare
heerlijke roeping steeds beter verstaan cn
aandurven.
clat er ook patrijspoorten in deze kajuit
zijn, die een bijzonder gezicht op het wa
ter geven. Zij zien namelijk uit op hot
zwembad van dezen regisseur.
Het bioscoopje, dat Marion Davics in
haar huis heeft laten inrichten is zoo
luxueus en precieus, clat het een der be
roemdheden van Hollywood is, évenals het
Teatro Intimc van Ramon Novarro, waar
tal van bekende kunstenaars reeds optre
den, en waar ook de kleine operettes, die
Novarro maakt, worden gespeeld.
Blister Kcaton houdt er een klein die
rentuintje op na met een zeer kostbare
volière en regisseur Cecil 13. de Mille heeft
bij zijn huis eenschietbaan, aangezien
hij een hartstochtelijk boogschutter is.
Charlie Chaplin heeft thuis een klein for
maat kerkorgel staan, van Tom Mix is de
wapenkamer bekend. Maar wie zou ge
dacht hebben, dat William Heines bijna
al zijn kamers vol heeft staan met oud
porcelein en antiek zilver?
