3)e £eidóQh& (Bou^ant
21ste Jaargang
WOENSDAG 2 APRIL 1930
No. 6447
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent. met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, 'huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Dat verdragen wij niet!
De S. D. A. P. beweert herhaaldelijk,
dat bij haar de Godsdienst veilig is, dat,
met andere woorden, zij niemand wil ver
hinderen in zijn individueel, zijn persoon
lijk leven, Godsdienstig te zijn, den Gods-,
dienst tc belijden en te beleven.
Als dit w^ar is dan houdt het nog
niet in, dat een Katholiek lid der S. D.
A. P. kan zijn. 't Is duidelijk voor wie
maar even nadenkt over wat Godsdienst
beteekcnt en wat Godsdienst vraagt van
den mensch als enkeling èn als lid van de
maatschappij. Wij gaan hierop nu niet
verder in; 't is ook niet noodig.
Als dit waar is en het is ook waar,
naar onze overtuiging, voor verscheidene
leden der S. D. A. P., van wie niet blijkt,
dat zij anti-godsdienstige opvattingen
hebben in dieiv zin, dat zij anderen in de
indivudueele beleving van den Godsdienst
willen belemmeren en hinderen.
Maar, helaas, bij Vele anderen en spe
ciaal in het hoofdorgaan der S. D."A. P.,
Het Volk, is de geestesgesteldheid klaar
blijkelijk zoodanig, dat zij bij ons gegron
de vrees opwekt voor de veiligheid van
onze vrijheid op godsdienstig terrein, ook
in het particuliere leven, zoo deze zou zijn
in de macht van dezulken....
De „Maasbode" van gisteravond wijst op
het door ons meermalen gesignaleerde
anti-godsdienstig gestook van het Kamer
lid Kleerekooper in het „Volk":
De heer Kleerekooper, die, van een
langdurig ziekbed opgestaan, sinds
kort weer aan het krabbelen van op
roerigheden is geslagen, heeft al weer
herhaaldelijk daarbij blijk gegeven,
vóór alles op de Katholieken te wil
len blijven mikken. Aan hem is het
verzoek van Haarlem's Bisschop
dat de S. D. A. P. toch wat meer
mocht toonen, den arbeid der Katho
lieke Kerk te waardeeren ijdel
voorbij gegaan en met nieuwen moed
wierp hij zich op de „Volk"-kolommen
om ze met zijn anti-papistisch ge-
schamper weer onveiliger dan ooit
te maken.
De heer Kleerekooper kleineert nu weer
op geniepig-insinueerende wijze de actie
van den Paus tegen de godsdienstverw
ging in Rusland:
Deze anti-Ifussiscne protesteerderij
is nu eenmaal een Pauselijke onder
neming, welke door de Katholieken
gedreven wordt met al den ijver dien
zij in geloofszaken plegen te ont
plooien. De geestelijken van andere
belijdenissen, die eraan hebben deel
genomen en zich met kinderlijk genot
gekoesterd hebben aan het katholie
ke vuur, dat ter eere der verbroede
ring tusschen de godsdiensten dit
maal werd ontstoken, waren slechts
(om het eens in klassiek-Moskousche
taal uit te drukken) de onnoozele sa
tellieten der planeet van Rome
In dezen trant is heel de beschouwing
van den „Volk'-schrijver.
Geen woord, geen schijn zelfs van waar
deering voor de protest-actie van allen,
die in God gelooven. Integendeel!
Neen, dat verdragen wij niet! En
met verachting werpen wij zulk 'n ge
schrijf ver van ons af. En óók het blad,
dat het zijn lezers als geestelijk voedsel
voorzet! In alle oprechtheid veraf
schuwen wij zulk profancerend ge
schrijf
V De radio.
Op de eerste pagina \an de Katholieke
Radio-Gids trof ons een leuze, die wijst
op een frisschen ondernemingszin van den
K. R. O.:
Naar de 200.000!
De K. R. O. is zijn April-actie begon
nen.
Binnenkort zal de Ministerraad zijn be
slissing nemen over den zendtijd. De
beslissing zal worden genomen door den
VEinisterraad, omdat de minister
DE GROOTE BLOEMENTENTOONSTELLING TE AALSMEER is Dinsdag geopend. H. M. de
koningin en Z. K. H. Prins Hendrik brachten reeds op den eersten tentoonsteliingsdag een
bezoek aan de expositie. H. M. de Koningin beziclu de collecties
van Waterstaat, de heer Reymer, die al
leen beslissen kan, niet de verantwoorde
lijkheid alleen wil dragen.
De beslissing zal voor den Ministerraad
oi. niet gemakkelijk zijn.
Misschien zal zij den KRO. du$
ons bevredigen, misschien niet of niet
geheel en al. Maar daarop willen wij niet
vooruitloopen. Aan ons is nu alleen, om ie
zorgen, dat van ons niet kan worden .ge
zegd, dat wij ten slotte niet warm voelen
voor den eigen Katholieken Omioep, ge
zien de relatieve grootte van het leden
tal van den K. R. O.
De K. R. O. is een krachtige organisa
tie, maar kan, en moet dus: nog hooger
stijgen in ledental. Naar de 200.000!
Wij willen geen macht, om de macht.
Wij willen niet meer recht, dan ons toe
komt. Maar den ons toekomenden invloed,
gegrond op het recht, waarin onze macht
bestaat, willen wij ons niet laten ontne
mentengevolge van eigen laksheid 1
Wij willen verdraagzaamheid. Verdraag
zaamheid in de practijk van het dagelijk-
sche leven is in ons vaderland een grooto
zegen daarvan zijn wij diep overtuigd.
Die verdraagzaamheid beüoort ook, aller
eerst zelfs, te bestaan in de radio. Maar
die verdraagzaamheid zal zéker niet wor
den geschaad als wij, Katholieken, onzen
rechtmatigen invloed in de radio kunnen
gebruiken. Nog nooit is er één rede ge
houden door den K. R. O., waarin anderer
overtuiging, anderer beginselen werden
onwaar voorgesteld of gekrenkt en belee-
digd! Zóó is ónze verdraagzaamheid!
INTERNAT. CONFERENTIES
DE VL00TC0NFERENTIE.
Naar een drie-mogendheden pact.
De Japansche regeering heeft than3 haar
houding vastgesteld inzake de kwestie van
een drie-mogendheden pact. Zij is bereid
daartoe mede te werken, doch maakt op
enkele punten eenig voorbehoud.
In Engelsche delegatiekringen verheelt
men de vreugde niet, die dit antwoord ge
wekt heeft. Wat ook het eindresultaat van
de onderhandelingen tusschen Briand en
Henderson moge zijn, als de vlootconfe-
rennlie eerlang uiteengaat is nu in elk ge
val een drie-mogendheden-verdrag verze
kerd tusschen Engeland, Amerika en Ja
pan, dat een beperking der vlootbewape-
ning vastlegt voor de eerste vijf jaren, al
zal het voorbehoud gemaakt worden, dat
de overeengekomen bouwprogramma's kun
nen worden uitgebreid als Frankrijk of
Italië hun vlootmacht mochten verster
ken.
De Engelsche en Amerikaanschc dele
gaties zijn zichtbaar ingenomen met deze
eerste vrucht van de nu reeds negen we
ken goluurd hebtr; Ie conferentie, en
men hoopt, dat cl. -;rheid van een En-
gelsch-Japansch-Amerikaansche overeen
komst een invloed ten goede zal uitoefe
nen op de ontlcrhande'ingen, die gevoerd
worden om uit de Fransch-ItaliaanscEc
impasse te geraken.
VAN HET VATICAAN
Zuster van Paus Pius X overleden.
Volgens een V.D.-bericht uit Rome is
Maria Sartu, de cenige nog in leven zijnde
zuster van Z. H. Paus Pius X, in den ouder
dom van 84 jaar gisteren te Rome over
leden.
BELGIE
Een Koetjepoff-affaire te Brussel?
Volgens den Brusselschen correspondent
van de „Msb.", heeft ook de Belgische hoofd
stad een mysterieuze zaak tc onderzoeken,
waarin verschillende persoonlijkheden der
Parijsche Russische kolonie, die er van ver
dacht worden voor rekening van de Gepoe
het Wrangel-leger, to ontvoeren.
Zij zouden getracht hebben, te Brussel
oen Tsjechischen hertog, oud-officier van
het Wrangel-leger, tc ontvoeern.
Namens dezen hertog is een aanklacht
ingediend. De schuldige zou een Brussel-
scho politie-agent zijn, clie tevens sovjet-
spion zou zijn.
PROF. HUDIG VAN HET OUDHEIDKUNDIG GENOOTSCHAP
heeft een bezoek gebracht aan de opgravingen, welke gedaan
zijn op de Keizersgracht te Amsterdam, op de plaats waar een
gymnasium zal verrijzen. Men vermoedt, dat vroeger op deze
plaats een oud-Hollandsche Glasfabriek heeft gestaan
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De regeeringsverklaring van het nieuwe
Duitsche kabinet.
Ernstige botsingen in China.
BINNENLAND.
De gemeenteraad van Bussum heeft be
sloten, om aan dr. Frederik van Eeden
een jaargeld van 1000 gld. uit te keeron.
(L. en K., 3de blad).
Het stoomschip „Binnendijk" drijft hul
peloos rond. (Gem. Berichten, 3de blad).
LEIDEN.
De cliché-fabriek „lllustra" uitgebrand.
Do oprichting van een R. K. School voor
Buitengewoon Lager Onderwijs.
DUITSCHLAND
DE REGEERINGSVERKLARING.
Gistermiddag heeft de nieuwe Duitsche
rijkskanselier dr. Briining de regeerings
verklaring in den Rijksdag voorgelezen.
Deze ïegeering, zeide de rijkskanselier,
zal de laatste poging zijn om met dezen
Rijksdag verder te regeeren. De nieuwe
regeering zal de levensbe'angen van het
Duitsche volk op organische wijze verder
ontwikkelen en de lijn der buitenlandsche
po'itiek handhaven. De regcoring is over
tuigd, dat de herleving van het Duitsche
volk afhangt van internationale samen
werking vooral op economisch gebied en
handhaving van den vrede.
Loyale doorvoering der internationale
verdragen, verdere ontwikkeling van de
verhoudingen met al de staten, waarmee
Duitschland in vriendschappelijke en eco
nomische betrekkingen staat, het bevorde
ren van de international samenwerking
vooral op economisch gebied, vormen de
^rondslagen van de buitenlandsche poli
tiek.
In dit uur leeft de regeering vooral mee
met het Rijnland,'welks derde zone nu ook
spoedig van vreemde bezetting bevrijd zal
zijn. De trouw der bevolking in de moei
lijkste omstandigheden clscht eep woord
van dank en erkenning.
Op het gebied der binnenlandsche poli
tiek hebben de slechte toestanden op fi
nancieel en economisch gebied radicale
stroomingen ontketend, die aanleiding ge
ven tot bezorgdheid. De regeering is van
plan deze stroomingen weer in hun nor
male bedding terug tc voeren door econo
mische opbouwarbeid, die den grond voor
hun agitatie zal doen vervallen.
Op de eerste plaats moet staan de red
ding van den om zijn bestaan strijdenden
boerenstand.
Daarom is de regeering besloten, tol
voortzetling en uitbreiding van de in de
laatste dagen door het ministerie van
volksvoeding getroffen maatregelen, eer
uitvoerig en doortastend hulpprogram voor
don landbouw zoo spoedig mogelijk tot uit
voering te brengen. Ten aanzien van den
ernst van den toestand deinst zij niet voor
buitengewone maatregelen terug.
De gezondmaking van den Oostelijkcn
landbouw is de grondslag voor de redding
van de Oostelijke provincies. De rijksre
geering zal tot eiken prijs vasthouden aan
deze voorstellen en hun zoo spoedig mo1^
liike uitvoering. Zij zal alle constitutu-
nee'e middelen daartoe aanwenden.
Vandaag zal over de regeeringsverkla
ring worden gedebatteerd en komt een
scciaal-democratische motie van wantrou
wen tegen de regeering in behandeling.
CHINA
SJ ANSI-TROEPEN IN DEN AANVAL.
Nederlaag van Nanking.
,Uit Sjanghai wordt gemeld, dat het na
den opmarsch van de troepen der Nanking -
regeering en van hun tegenstanders in het
Noorden voor de eerste maal tot ernstige
botsingen is gekomen. Ongeveer 15.000
man Sjansi-troepen rukten Zaterdag de pro
vincie Sjantoeng binnen en dwongen de
rogeeringstroepen tot den terugtocht. In
middels hebben de Sjansi-troepen verster
king gekregen en men verwacht, dat zij
thans een aanval op groote schaal tegen de
Nankingregeering voorbereiden.