ZATERDAG 3 FEBRDAE18
WAALS - Haarlemmerstraat 130-138
Leest de SPECIALE COURANT over onze
TELEGRAMMEN
Het eere-Doctoraat van
Prinses Juliana
MARKTBERICHTEN
VRIJDAG 31 JANUARI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 3
DE LASE PRIJZEN ZULLEN WEDEROM HET GESPREK VAN DEN DAG VORMEN
BAROMETER
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen in den
morgen van 31 Januari 1930, medegedeeld
door het Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bildt:
Hoogste barometerst.: 766a3 te Abisco.
Laagste barometerst.: 726.4 te Valencia.
Verwachting tot den avond van 1 Febr.:
Aanvankelijk zwakke tot matige, later
toenemende Zuid-Oostelijke tot Zuidelij
ke wind. Meest licht bewolkt. Lichte vorst
ties nachts, latei- mogelijk toenemende be
wolking met eenigen neerslag.
LUCHTTEMPER/1~'JUR.
4.4 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e. a.
Van Vrijdagnamiddag 5.11 uur tot
Zaterdagmorgen 7.15 uur.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
GEGSTGE/EST
Fransch rr.ültair-vüeger neergestort.
PARIJS, 31 Jan. (V. D.). Gistermiddag
is een sergeant-vlieger van het 3de Lucnt-
vaartrenment te Chart?es tijdens een
oefenvlueht neergestort. De man was on
middellijk dood.
A. P. VAN NI^WKOOP
GEVERSSTRAAT 2 TELEFOON 2527
RIJK EN GEMEENTEN.
Naar men ons meldt eindigt op 5 Fe
bruari de termijn waarbinnen de gemeen
tebesturen verplicht zijn de opgaven om
trent hun uitgaven op het gebied van la
ger onderwijs, armenzorg en politie aan
Ged. Staten der provinciën te doen toeko
men.
Deze termijn kan niet dan tot nadoel
der gemeentebesturen worden overschre
den. Heeft een gemeentebestuur de opga
ve niet op 5 Februari ingediend, dan ge
schiedt de vaststelling van het bedrag dat
elke gemeente in rekening mag brengen
door Ged. Staten zelfstandig, maar in dat
geval heeft het nalatige gemeentebestuur
tegen die vaststelling door Ged. Staten
geen beroep. Door liet niet voldoen aan
deze verplichting benadeelt het gemeente
bestuur dus alleen zichzelf.
Reusachtige brand in een voorstad
van Londen.
LONDEN, 31 Jan. (V.D.). Op het markt
plein te Trotting, een voorstadje van Lon
den, brak gistermiddag een reusachtige
brand uit, waardoor dertig huizen, in de
meesten waarvan winkels gevestigd waren,
geheel uitbrandden, terwijl twintig huizen
door het vuur ernstig beschadigd werden.
Het vuur was ontstaan in een gordijnen
winkel en breidde zich met angstwekken
de snelheid uit en tastte de belendende
perceelen aan. Hoewel ten tijde vn het
uitbreken van den brand de winkels druk
bezocht waren zijn er geen menschonlevens
te betreuren. De schade bedraagt meer
dan 75.000 pond sterling.
Sneeuwstorm over Amerika.
NEW-YORK, 31 Jan. (V. D.). Wash
ington en een greoi deel der omgeving van
de hoofdstad zijn geteisterd door een
sneeuwstorm, zooals in acht jaren niet
meer is voorgekomen. Binnen zeer koitzn
tijd lag de sneeuw 30 tot 50 e.M. hoog. Het
verkeer langs de wegen van Virginia en
Maryland n bijna geheel gestremd.
DE ROTSEN-REPUBLIEK
IN DEN KAUKASUS
EEN EIGENAARDIG VOLK.
De stad der dooden.
Een zwerftocht in den herfst bracht
mij in Grornyi, dat, zooals men weet, esn
der voornaamste petroleum centra is van
den Kaukasus.
Na de bloedige verschrikkingen van
den burgeroorlog, na de vroeselijke bran
den van zijn naphtha-bronnen, is in do
stad thans weer de vroegere bedrijvig
heid teruggekeerd. Zijne straten zijn be
volkt met een bedrijvige cosmopolitische
menigte: Kozakken, Russen, Perzen, Tar
taren, Armeniërs, koene en gespierde
bergbewoners, droomerige Georgiërs.
Grornyi vormt dc grens tusschen twee
werelden: aan de eene zijde de Ooster-
sche kleeding, de eigenaardige taal der
bewoners, de taal mot de vele keelklan
ken aan de andere zijde de Sovjets, met
hun eeuwige theorieën, hun fabrieksraden
en het oorverdoovend lawaai der fabrie
ken.
Wanneer men de stad verlaat en in de
aangrenzende bergen binnendringt wordt
het landschap veel eentoniger, dc laatste
sporen van cultuur en Oostersohe tech
niek verdwijnen geheel en al.
Op So K.M. afstand van Grornyi be
vindt men zich in het hartje van Tchét-
chénie, de Republiek der rotsen. De af
stand is niet groot, maar de „maat" Kilo
meter verliest hier hare waarde. 80 K.M.,
oen trein zou het in een uur afleggen, maar
wanneer men gedwongen is te paard te
reizen of in een rustieke „arba." op twee
wielen, getrokken door een uitgemergelde
knol gedurende den langen vermoeienden
tocht door het rotsachtige land, nu
wanneer men dan na twee dagen te Itoum-
ka!e aankomt, mag men nog van geluk
spreken.
Itoumkale, een kleine huizengroep, ge
bouwd op de eerste toppen der bergen
hangt over het kleine riviertje Oenty-Ar-
gum. Itouwkale is de hoofdstad van het
gelijknamige district en tegelijkertijd het
intellectueel centrum van het volk der
Tchatchenen, het meest fiere volk, dat den
Kaukasus bewoont.
Wanneer men spreekt van intellectueelon
in deze streek, dan moet men dit goed be
grijpen. Itoumkale is beroemd, omdat zij
twee voorname persoonlijkheden binnen
hare muren heeft: de secretaris van het
uitvoerend bewind in het district Ak-
benambthanoff, die te Sciatoi aan een mid
delbare school gestudeerd heeft; hij woon
de langen tijd in verschillende steden van
Rusland en is thans president van het uit
voerend comité der Sovjets. Dan Is er nog
Altemiroff Moustsa, die gedureiido 9 maan
den college geloopen heeft in de rechten
in Rosloo en die zich kleedt volgens de
Westersche mode en Russisch spreekt. Dit
is wel voldoende, denk ik, om het peil van
beschaving der élite van Itoumkalo te be-
grijpen.
In het geheele district rijn totaal der
tien dorpen met evenveel Sovjet-bestuur
ders; hunne presidenten zijn alle analpha-
befcen; zij weten zich echter te redden in
de administratie van hun afdeeling, dank
zij de hulp van dertien secretarissen, die
hun naam kunnen schrijven. De secretaris
van de Sovjet te Maista is tevens ook nog
onderwijzer of om de thans gebruikelijke
uitdrukking te bezigen, hij is „liquidateur
van het analphabetisme". Hij kent het
nieuwe Latijnsche alphabet, dat de Sovjets
overal willen invoeren.
Het voornaamste werk van dezen man
zou moeten zijn: al zijn burgers leeren le
zen en schrijven. Zijn tijd wordt echter
voor het grootste deel in beslag genomen
door zijn politieke ambtsbezigheden. Daar
wordt hij echter niet rijk van: de tobber
verdient niet meer dan 47 roebels per
maand. Maar hij is daarom toch niet te be
klagen, want in Maista, evengoed als in
de andere dorpen van het gebergte, leiden
do bewoners over het algemeen een ellen
dig bestaan. Deze rotsachtige bodem is
moeilijk te bebouwen. Er is na een eeuw
verloopen sedert den dag, dat de Tchetche-
ners zich op deze hoogte terugtrokken om
te ontkomen aan do tirannie der Russen,
die de laagvlakte waren binnengedrongen.
Het is nog niet lang geloden, dat er af
gevaardigden van het Centraal Gouverne
ment hierheen kwamen om de bewoners
aan te sporen zich in de dalen te vestigen.
Zij weigerden echtor. Toen werd er een
vergadering bijeengeroepen en men vroeg
hun naar de reden van die weigering,
waarop zij bij monde van een der oudste
inwoners verklaarden, dat daar ginds in
de vlakte, het water te warm was....
Ofschoon zij reeds zoo lang alle moge
lijke ontberingen moesten verduren, hebben
de vrouwen toch nog hare schoonheid be
waard, waarom zij vroeger reeds zoo be
roemd waren; maar de mannen zien er op
30-jarigen leeftijd reeds nit als grijsaards.
Het. zware werk, in deze steile, ontoegan
kelijke bergen maakt hen oud voor don
tijd. Zij zijn verplicht om alles op hun rug
uit de laagvlakte naar boven te brengen
en het is dus niet te verwonderen, dat hun
lichaam gekromd is vóór den tijd.
Men treft ook vele ongelukkigcn, ver
minkten onder hen aan; hot gevolg van de
talrijke ongelukken op deze smalle we
gen, die voortdurend langs steile afgron-
dc loopen. De gevaarlijkste weg ongetwij
feld is die, welke men volgen moet om Ze-
keb te bereiken. Als men to paard reist,
volgt men den loop van een bergrivier, die
kronkelend naar beneden stroomt, mot
prachtige watervallen en die zich tenslotte
in een nauwe rots-kloof stort.
Als de vlakte langzamerhand nit ons
oog verdwijnt, krijgt men een mooi gezicht
ep een heele rij versterkte torens, die op
de hoogten gebouwd zijn, ongetwijfeld wa
ren zij vroeger bestemd om den toegang
tot dit gebied onmogelijk te maken.
Ook de woningen worden hoe langer hoe
zeldzamer om ten slotte geheol en al te
verdwijnen Men betreedt nn de vallei van
Maisty Ark. Maar nu wordt het reizen te
paard onmogèlijk; nu moet men zich met
de handen aan de struiken vast grijpen en
zoo tegen de rotsen op klauteren. Als zwa
luwnesten, gebouwd op vooruitstekende
rotsen verheffen rich hier en daar nog hui
zen met één of twee verdiepingen. Wij kij
ken door de kleine vensters naar binnen,
ontdekken daar allerlei griezelige dingen:
vermolmde meubelen, schedels.... geraam
ten zelfs.... een doodenstad!..,.
Wie waren deze bewoners?..,. Niemand
die in staat is n dit raadsel op te lossen,
noch de menschen van Maista, noch dio
van Zekeb, die men 300 M. hooger ont
moet.
De bewoners van Zckeb kennen geen an
dere kleeding dan geitenvellen; dit is voor
hen echter geen beletsel om getrouw de
school te bezoeken, waar een jong onder
wijzer de geheimen van hot nieuwe Latijn
sche alphabet onderwijst. Hij leert hun
lezen volgens een handleiding getiteld:
„Nexcivi abat": het abc voor de volwas
sen mannen.
Op ieder bldazijdc- van het- boek leest
men telkens als een refrein dat ééne woord;
„Internacionale!"
Maar tevergeefs weerklinkt, dit commu
nistisch lied tusschen do gletschors, die de
Republiek der rotsen omsluiten.
Het leven in deze werreldverlorou dorp
jes heeft nog hetzelfde rhyime als vijf
eeuwen geleden. Indien zij niet bezield wa
ren met een uiterst conservatieven geest,
die voor niets en niemand wijkt en dien
zij overgeërfd hebben van hunne voor
ouders, dan hadden al deze menschcn reeds
lang de rotsen-republiek verlaten, waar do
rijkste onder hen in 't geheol drie kooien,
twintig schapen en één H.A. grond bezit.
Hij heet Mousougouv Jiokali. De bolsjewie
ken hebben het nog niet gewaagd zijn naam
op den lijst der Koelaken (groot-grond be
zitters) te plaatsen.
Niettegenstaande hun armoede groot is,
onderhouden deze mer.schen toch stipt de
wetten der gastvrijheid.
Zoodra een vreemdeling de kamer be
treedt, waar de heele familie tot den
kleinzoon toe vereenigd is, geeft de heer
des huizes, na het wisselen van den tra-
ditioneclen Islamitischen groet Salem
aleikum" bevel om een geit te slachten.
Dan volgt een gastmaal, besproeid met
araka, een soort brandewijn, gedistilleerd
uit mais.
Na den maaltijd wordt cr een concert
gegeven. Een herder speelt op een instru
ment, dat het best vc.ge'eken kin worden
met onze viool „l'atkhué kuponder". Ieder
een luistert zwijgend naar deze eigenaar
dige muziek. Het zijn religieuze gezangen,
luguber als een doodenmarsch, afwisselend
met dansmotieven ofwel zangen, die legen
darische episoden vertellen uit den oorlog
met de Rcseen, 'n vreesclijke oorlog, die 60
jaar duurde en die tenslotte do ontembare
Tchetchenen bijna dwong hun haardsteden
te verlaten.
Tenslotte hebben zij zioh gelaten in hun
lot geschikt en thans zijn zij do meest
vreedzame bewoners van de Unie dr Rov-
joLrepubliek; zeker veel vreedzamer dan
hun broeders, die in de vlakte gebleven rijn
en die 10 jaar geleden meegesleept werden
in den storm van den burgeroorlog en daar
een zekere beruchtheid gekregen hebben
door de plundering der Russische ,,8ta-
nitze", door de ontelbare moorden en de
verschrikkelijke branden van het dorp,
waarin het leven nu langzamerhand weer
terugkeert, rond de bronnen van Grornyi,
waar tegelijk met de petroleum ook de rijk
dom opborrelt en zijn schatten zonden op
houden rond rich verspreidt.
Grornyi. 15 November 1929.
(Nadruk verboden).
ïn aansluiting op hot vorslag van de
eerste pagina volgt hier de korte, hartelij
ke rede, gehouden door de Prinses:
Het zij mij vergund u, mijnheer de rec
tor en prof. Huizenga, dank te zeg
gen voor de woorden welke u tot mij hebt
gericht en voor de vcrleening van het doc
toraat, dat de bekroning w van mijn Htu-
dios. De weinige tijd en het weinigje ijver
voor de wetensohap zijn daarmee ruim
schoots beloond. Tevens zijn daarmee do
banden welke mij binden aan de universi
teit voor altijd bestendigd. Do prinses
dankte daarop den Senaat voor de tege
moetkomende en kiesche wijze, waarop
hij haar als student had behandeld. Dank
bracht de prinses vooral aan de professo
ren, die haar de tentamina hadden afge
nomen, aan de professoren, die haar bij
haar studies hadden geleid en verder aan
allo docenten, wier colleges zij had gevolgd.
Het feit, dat ik ïlu doctor ben geboren
in de faculteit der letteren en wijsbegeer
te, aldus vervolgde de prinses, waarvan
vooral de letteren een sterke aantrek
kingskracht op mij hebben uitgeoefend,
stel ik op hoogen prijs. Ik zal trachten,
mij de verplichtingen, welko aan dit feit
verbonden zijn, waardig te maken. en
spreek do hoop uit, dat do studie aan de
Leidsche Universiteit voor mii rijke vruch
ten zal afwerpen.
De prinses verzekerde ten slotte, dat. zij
steeds met vreugde aan den tijd, te Lei
den doorgebracht, zal terugdenken.
W1SSKLNOTEERINGEN (AMSTERDAM)
(Niet officieel).
Berlijn Sft.ótt
Londen i2A2r'i\n
New York 2.4
Parijs )>.78
Br us so 34.70
Zwitserland -f8.09
Milaan 18,04
Madrici 33.75
Oslo «(Von
Kopenhagen 66.05
Stockholm 66.00
Weenei. 35.071/.,
Praag 7.37
Boedapest.
Prolongatie 23/^0/^,
BEURSOVERZICHT.
Van een opleving der affaire is nog wei
nig te bemerken. De orders zijn dun ge
zaaid en de verkoop- en koop opdrachten
die de beurshandelaren nog krijgen, wegen
ongeveer tegen elkaar op, zoodal koers-
variaties van betcekenis uitblijven. Gedu
rende de beursurea vonden rnimo omzet
ten plaats in Boetons, die na lager opening
verder terugliepen in verband met, pessi
mistische geruchten omtreni de door deze
Mij. te behalen resultaten. Alg. Explora
ties waren geheel op den achtergrond ge
raakt. Van dc Industrieelen trokken Aku's
nog het meest de aandacht. Do inzet was
vast en boven 130 pet-, doch later op den
middag volgde een inzinking, waardoor
het londs beneden de vorige alotprijaen
daalde. Margarine Unies nauwelijks ver
anderd. Philips gedrukt en daalden tot
r.on. Ook de Aconstieken waren lagor.
Fordjes waren aanvankelijk goed gedispo
neerd, doch vie'en later op do vorige
koersen terug. Een kleine affaire ont
stond in Suiker, die goed prijshoudend
waren. H. V. A.'s zoo goed als onveranderd,
doch enkele minder courante soorten trok
ken iets aan. Van Rubbers beperkte markt
met ongewijzigde koersen. Olie stil. Kon.
iets lager. Voor Tabakken bestond oenige
vraag met kleine koers»! ijging. Scheepv.
stil. Amerikanen verwaarloosd.
LEIDEN, 31 Jan. Vee. Aanvoer: 68!
runderen, 115 kalveren, 1163 schapen, 844
varkens, 559 biggen, 8 paarden en 12 bok
ken of geiten. Prijzen: 11 stieren f 120—r!95
163 kalf- en melkkoeien 250405, handel
ving; 250 varekoeien 160300, handel
vlug; 247 vette ossen en koeien f 250460
schoon aan de haak 02105 cents, handel
matig: 10 pinken; 13 vette kalveren 66
135, schoon aan de haak 105—110 cents;
102 nuchtere kalveren 1320; 850 vette
schapen 2512 en 613 weideschapen l'22
36 handel matig; 684 mestvarkens 26
—60, handel traag; 40 Londenscho var
kens 6870 cent en 120 Zouters 7074
cent per kg. levend gewicht, handel matig;
659 biggen 1526, 12 bokken 40.
Kaas. Aangevoerd 64 partijen. Be
steed werd voor: lo soort Goudsche kaas
f 49—51, idom 2e soort f 4548; le soort
Leidsche kaas 4042, idem 2o soort 30
39. Handel voor Goudsche en Leidsche
kaas matig. Aan de Stadswaag gewogen:
37 partijen, 1304 stuks 11516 kg. Aanvoer:
'51 partijen Gondscho kaas en 13 partijen
Leidsche kaas.
DELFT, 30 Jan. Boter. Aanvoer 3/8 we
gende samen 60 kilo. Prijs 2.202.25 per
kilo. Handel vlug.
Vee. Vette koeien f 180415, kalf-
koeien 200400, vaarlcoeien f 150275,
magere varkens 18—60, nuchtere kalve
ren 8—34; biggen 12—28, paarden J 80
275. rundvleesch per kilo 1.10—0.06
0.80. Aanvoer: 157 runderen, 13 grnskalve
ren, 3 vette kolveren. 107 magere kalveren.
6 schapen of lammeren, 591 varkens, 101
bi een en 5 geiten of bokken.
B0SKB0P, 31 Januari. Veiling. Golden
Ophelia 0.80, Hadley 1.30. Columbia 80
cent. Butterfly 70 cent, Wilhelm Oordes
f 2.20. Anjers 60 cent. Seringen 1.40,
Prunus Tiloba 0.30—1.60, Fresia 1» cent.
per bos van 10 stuks; Asperagtis in pot
S330 cent per stuk; Primula Oboonica
21S6 eent per stuk.
ST0MPWIJK, 30 Jan. Eiersnveillng.
Aangevoerd 4107 eieren. Prijzen: hennen-
eieren 5.106.25, kippeneieren f 8.36—
7.50 en eendeneieren 6.006.25 per 100
stuks.
ALPHEN a. d. RIJN, 30 Jan. Melkvei-
ling. Op de heden gehouden mellcveiling
werden aangevoerd 8300 liter, prijze per
100 liter f 9.60—10.10. Handel vlug.
BODEGRAVEN, 30 Jan. Eierenveiling.
Aanvoer: 12347 stuks. Kipeieren 5.20---
6.C0, eendeneieren f 6.106.50, pér 100
stukskippen 1.40—1.70, per stuk.
VEUR, 30 Jan. Elercnveiling. Aanvoer:
11938 kippeneieren 5.707.40 en 485 een
deneieren 6.006.75 per 100 stuks; 24
kippen 1.30-2.60, 21 konijnen 1.05—2.40
en 6 duiven 3442 cent, per stuk.
WOERDEN, 30 Jan. Eisrcnveilfng. kip
peneioren: wi 5.606.80, gemengd 6.90
—6.30, bruin 6.30—6.70, eendeneieren
f 5.60630. en hennen eieren 5.106.10
per 100 stuks. Aanvoer 11000 stuks. Boter
88—ps cent* per pond, kaas 54 cent. per
pond.
Grerntenveiling. Winterjammen 315
cent. pon speer 5.3 cent, Giezewilderaan
5.68.5 cent, eampagnezoot 914 cent, hui*
manzoet 39 cent, goudreinet 3.532 eent,
bellefleur 2.819 eent, armgaard 2.514
cent, ribbeling 410.5 cent, zoeteveen 1.5
6.5 cents steiappel 14 cent, present v. En
geland ".518 cent, hoorlaars 711.5 cent,
Brederode 10.514 5 cent. spruiten 1014
cent, kreten 2 cent, knollen 2.5 cent, uien
1.53 cent. alles per Kg.; kaas 4054 cent
per pondboerekool 3—3.5 cent, witickool
eent, «ttvoyekool 39 eont, groonelcool
2—4 een!, roode'rjol 6.5—9 cent per stuk
WOUBHUGGE, 30 Jan. EierenveiÜng.
Aanroer: -3605. Kipeieren 3.706.10,
krrikeneieren 4.00—5.60, eendeneieren 6
pet 100 stnks; boter 1.601/00, per K.Q.j
Ironijncn 2-25, por ytuk.
