21ste Jaargang
DONDERDAG 23 JANUARI 1930
No. 6390
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux' APENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
3)e £etd6eJie0oti/tamT
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschPr' ken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen I
TE' .NT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
De propaganda van het Com
munisme.
De Communist-sche propaganda heeft
haar „cellen".
En die cellen worden ook gevormd....
onder de schoolkinderen
Reeds vroeger hebben wij er op gewe
zen, dat door de communistische elementen
van Amsterdam een laaghartige actie
wordt gevoerd onder de schoolkinderen,
onder wie zij pamfletten doen circuleeren,
•wier inhoud ergerlijk is.
„Het Volk" publ'ceert wederom zulk een
vlugschrift, dat door de schoolcel-Katten-
burg der Communistische Pioniersgroep
„Sqegono" te Amsterdam wordt verspreid.
De kinderen worden opgehitst tot haat,
worden opgejaagd tegen allen, die met ge
zag boven hen staan.
In het hart van de kinderen wordt ge
drongen het voortkankerepd vergif der
ontevredenheid.
Wij lezen in dat vlugschrift zinnen als:
kameraadjes, we willen er niet uit
zien als gevangenisboeven!"
En:
„O ja, er wordt best voor ons gezorgd 1
Kijk maar eens aanr die prachtige school-
kleeding en die heerlijke school voeding,
die wij krijgen 1 Als wij eischen, dat wij
's morgens warm drinken krijgen, dan is
er niemand thuis, dan wordt er gezegd
neen, dat gaat niet!"
In dezen geest èn nog ergerlijker is ge
steld de lectuur, welke bestemd is om on
der schoolkinderen te worden verspreid en
die ook feitelijk op ruimen schaal te Am
sterdam en misschien ook elders in
de handen van schootkinderen wordt ge
bracht
Onze actie tegen het Communisme
moet op de eerste plaats zijn positief,
d. w. z. «pbonwend op onze eigen begin
selen.
Maar on z e actie moet op de tweede
plaats hiq- toch ook zijn negatief, d.
w. z. strijcend tegen het door anderen ver
spreidde perderf, tegen den gruwel vau
het Commin'sme.
Het indringend gevaar van het Commn-
nisme maf onzerzijds niet worden onder
schat.
En het jsrordt feitelijk door de meesten
als veel ninder dreigend beoordeeld dan
het feitelijt is l
Het Conmunisme heeft zijn vertakkin
gen op allegebied heeft zijn propaganda
uitgezet ov*r heel het terrein van het le
ven-
Het ontzjt zelfs niet-de schoolkinderen.
En dat ii het meest verschrikkelijke en
het meest ledroevendel
EUITSCHLAND
Een politieke vechtpartij.
Tot ernstig relletjes is het gisteravond
in een door ce nationaal-socialisten beleg
de vergaderng in een lokaal aan de Frie-
drihshaln te lerlijn gekomep. In de stamp
volle zaal beronden zich veel commun's-
ten, die de sprekers herhaaldelijk door
interruptie sttorden. Ook vóór het lokaal
hadden zich al van communisten verza
meld, waar zj met de nationaal-socialis
ten, die geen oegang meer hadden kunnen
krijgen, ruzie tregen. De polit'e moest op
treden en nan tien personen in hechtenis.
Toen tegen half 12 de bijeenkomst zou
worden geslohn, ontstond in de zaal ge
weldig tumulten de communisten vielen
de anderen aai. Er volgde een verwoede
kloppartij, waabij werd gebruik gemaakt
van bierglazen, stoelen en tafelpooten. De
geheele inventa's van het lokaal werd
vernield. De Shupo, die versterking had
gekregen, greepreeds tijdens de vechtpartij
in en stelde bj felle aanwezigen een on
derzoek in naa1 wapenen. In totaal wer
den 21 personen o.w. twee vrouwen, gear
resteerd en naa' het hoofdbureau van po
litie overgebracit, daar men bij hen aller
lei slagwapens lad gevonden.
Herhaaldeli'Jcmoest de politie bn deze
relletjes, d:e eest tegen middernacht wa
ren afge7oopen, un den gummistok gebruik
maken, daar zij loor de menigte jverd aan
gevallen en veli onruststokers door de
vlucht aan arretatie trachtten te ontko
men.
NEERLANDS HAVENSTAD ROTTERDAM heeft wel wat verfraaiing noodig. De restauratie van
het Stationsplein is tenminste geen overdreven luxe. Het werk is in vollen gang
INTERNAT. CONFERENTIE
DE VLOOTCONFERENTIE.
Een boodschap van MacDonald.
Te Londen hebben de gedelegeerden ter
vlootconferentie gisteren hun tijd besteed
aan onderiiuge bijeenkomsten en gedach
ten wisselingen.
In een rede, die draadloos verspreid
werd voor Amerikaansche luisteraars, heeft
MacDonald gezegd, dat de delegaties op
de vlootconferentie thans hun meenings-
geschillen bespreken en talrijke gedach-
teuwisselingen hebben over delicate kwes
ties. De voorbere dende besprekingen voor
een accoord moeten op ruime schaal ge
voerd worden tusschen de verschillende
delegaties en een voorloopige volledige
overeenstemming tusschen de betrokken
landen moet aan het openbaar debat voor
afgaan, aldus MacDonald.
Ofschoon ik de zekerheid heb, dat het
tot een accoord zal komen, bestaan er tal
rijke moeilijkheden. De vraag is, tot welk
punt wij allen samen kunnen gaan. Eenigen
zijh bere'd verder te gaan dan anderen in
bepaalde richtingen, maar niet zoo ver in
andere. Eenigen stellen verminderingen
voor, die anderen niet gelegen komen. Het
probleem is er een van aanpassing.
Wij zullen trachten alle programma's
terug te brengen tot het laagste gemeen
schappelijke peil opdat: 1. aan den wed
ijver in vlootbewapeningen een eind zou
komen, 2. de programma's teruggebracht
zouden zijn tot het laagst mogelijke ge
meenschappelijke peil.
Dan zullen wij over vijf of zes jaar over
kunnen gaan tot nieuwe verminderingen en
zoo bomen tot een ontwapening en een
verzekerden vrede.
Na gewezen te hebben op de belang
rijke beperkingen van leger en vloot, waar
Engeland reeds toe overgegaan is, zeide
MacDonald nog, dat de keuze gaat tus
schen een accoord, ofwel een wedstrijd in
bewapening en de zekerheid van oorlog.
BELGIE
Anti-Vlaamsch incident in een kerk.
Tijdens een H. Mis, na de jongste ver
gadering van den Bond van het H. Hart,
in de Sint Pieterskerk, te Leuven, gecele
breerd, werd een geestelijk lied gezongen
waarin ook het woord „Vlaanderen" voor
kwam. Juist toen het koor aan dit woord
kwam stond een bekend franskiljon op en
riep lu'dkeele, dat het door de kerk galm
de: ,Vive la Belgique
Dit incident bracht heel wat opschud
ding teweeg en het scheelde weinig of, na
afloop van den kerkdienst, werden frans
kiljons en Vlamingen handgemeen.
ITALIË
MONSTERPROCES TE PALERMO.
Tegen 270 leden der Maffia.
Voor de rechtbank van Pajermo is op
nieuw een monsterproces tegen de Maffia
beëindigd, en wel tegen 270 leden dezer
beruchte misdadigersorganisatie van Si
cilië.
De verdachten, die alle uit Bagheria bij
Parlermo afkomstig waren, hadden zich
wegens een groot atal afperserijen en
roofovervallen te vormwoorden. Na een
proces van 4rie maanden werden 170 ver
dachten veroordeeld tot tuchthuisstraffen,
varieerende tusschen 2 en 11 jaar, terwijl
25 personen werden vrijgesproken. In to
taal werd ruim 600 jaar tuchthuisstraf op
gelegd. Tijdens de jarenlange preventieve
hechtenis zijn vijf verdachten overleden.
„Tel."
SPANJE.
EEN BELANGWEKKEND ARBITRAGE
VERDRAG.
Z. H. de Paus arbiter.
De Spaansche regeering publiceert een
telegram van haar vertegenwoordiger te
Lima, dat de onderteekening meldt van
een arbitrageverdrag tusschen Spanje en
Peru.
De belangwekkendste bepaling van dit
accoord is vervat in art, 3, waarin bet
heet, dat elk geschil, dat tusschen beide
landen zou ontstaan, aan den Paus, of den-
gene, die Zijne Heiligheid als zijn verte
genwoordiger zal aanwijzen, ter beslech
ting zal worden voorgelegd.
De professor in de rechten, Josó M. Gon
zalez de Echavarri, rector van de universi
teit van Valladolid, wijdt aan het nieuwe
verdrag een merkwaardig artikel in „El
Siglo Futuro", waaraan het volgende is
ontleend:
„Van 1870 tot 1920, jaren van vernedring
en lijden voor den H. Stoel, hebben de sta
ten van Latijnsch Amerika steeds openlijk
in woorden en daden hun toewijding en
onderwerping getoond jegens den Vader
der koningen en staatshoofden, den Opper
herder der Katholieke Kerk.
De grootste vijanden van den plaatsbe-
kleeder van Christus hebben ook in woor
den erkend het. moreele principaat van
het Pausdom. Bismarck noemde het Paus
dom „de grootste macht ter wereld", de
socialist Blum: „de eerste moreele mo
gendheid van het heelal", de protestant
Rousseau sprak van de zending van „den
machtigsten man op aarde", in Nederland
getuigden niet-Katholieke ministers, dat
het Vaticaan „het beginsel van den vrede
tieke centrum", Proudhon noemde het Va
ticaan „den levenshaard van Italië en
Rome", voor den socialist Seassaro was
hetVaticaan „het beginsel van den vrede
en de broederschap der menschen". Maar
in de parlementen en internationale con
gressen worden deze getuigenissen blijk
baar altijd totaal genegeerd.
De regeeringen van Spanje en Peru wil
len haar daden in overeenstemming bren
gen met haar woorden. Op het oogenblik,
•a- -c staten moeizaam hun wankele in-
vile instelling opbouwen, vrede
en hun bewapening uitbreiden.
richten Spanje en Peru hun blikken naar
het Vaticaan, de licht-- en vredesstad, waar
uit handel8concurrentie en rassenhaat ge
bannen zijn.
Professor de Echavarri brengt dan de
vredesactio van Leo XIII in herinnering,
die zoo herhaaldelijk als arbiter der vol
ken optrad.
Het nieuwe verdrag tusschen Spanje en
Peru, zoo besluit het artikel, heeft een
bijzonder belangrijk karakter, doordat het
den Paus als scheidsrechter aanstelt, niet
enkel in een of ander bijzonder twistge
ding, of tiidens een tusschen beide volken,
maar in alle geschillen: de Paus wordt per
manent scheidsrechter tusschen beide lan
den.
Het verdrag geeft ook blijk van een on
beperkt vertrouwen in den souvereinen
Opperherder. Het beteekent, dat de macht
om te bevelen van het Eomeinsche pontifi
caat, zijn persoonlijkheid in do wereld, niet
enkel een moreele macht is, zooals som
mige staatslieden dat gaarne en herhaal
delijk bewezen, maar tevens een juridische
macht, wijl ze het beginsel is van recht en
waarheid, dat zich handhaaft, onweer
staanbaar, trots alle aanvallen van fana
tieke tegenstanders". „Msbd."
JOEGOSLAVIË.
Een monument voor den moordenaar van
Frans Ferdinand.
Te Serajewo zal op den tweeden Fe
bruari een monument worden onthuld, ge
wijd aan de nagedachtenis van Gavrilo
Princip, den moordenaar van aartshertog
Frans Ferdinand van Oostenrijk, wiens
daad aanleiding werd tot den grooten oor
log. Princip is ma zijn daad door de Oosten
rijkers gevangen genomen en veroordeeld
tot 20 jaar gevangenisstraf. Den len Mei
1918 is hij op het fort Theresienstadt bij
Praag, waar hij was opgesloten, aan tuber
culose overleden. Princip was te Grahovo
in Bosnië geboren en Oostenrijksch onder
daan, doch hij studeerde aan de universi
teit te Belgrado.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
ZUID-AFRIKA
DE REBELLIE IN ZUID-AFRIKA.
Hevig verzet te wachten.
Vólgens een bericht uit Johannesburg
verwacht de politiecommandant in het ge
bied van den opstand een hevig verzet van
de inboorlingen, hoewel - hun bewapening
onvoldoende is.
De door de opstandelingen bezette stel
lingen zijn door sterke strijdkrachten van
de politie omsingeld.
Omtrent de opstandige beweging der in
boorlingen in Transvaal wordt uit Johan
nesburg gemeld, dat de onderbevelhebber
zich gis'eren door een rondvlucht per
vliegtuig boven het opstandige gebied van
de mate der onlusten heeft on de hooete
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een boodschap van MacDonald inzake
de vloot ontwapening.
Men verwacht ernstig verzet der inboor
lingen in Zuid-Afrika.
Z. H. de Paus als arbiter in het arbitra
ge-verdrag tusschen Spanje en Peru.
Tien kinderen gedood op een overweg in
Ohio (Buitenl. Berichten, 2de blad).
gestejd. Volgens den politie-commandant
is de door de inboorlingen bezette stelling
geheel door een groot aantal gewapende
politiemannen ingesloten.
Men vreest, dat een ernstige botsing
tusschen politie en opstandelingen een
ongunstigen invloed zal hebben op de
overige, ongeveer 125.000 zielen tellende
inboorlingen-bevolking van het district.
EERSTE KAMER.
Weer 'n presentiegeld-vergadering.
In de gisteravond gehouden vergadering
van de Eerste Kamer deelde de voorzitter
mede dat tot rapporteurs van de algomee-
ne beschouwingen der Riiksbegrooting zijn
benoemd de leden Hendrix, mevr. Pothuis
Smit, Van der Lande, Janssen en Kra
nenburg, en tot rapporteurs over do hoofd
stukken III, VI, VIII en eenige andere
hoofdstukke^, der Rijksbegrooting, de hee-
ren Van Sasse van IJselt, Van den Bergh.
Steger, de Savornin Lohman en Gelder
man.
De vergadering werd daarna verdaagd
tot hedenochtend elf uur.
WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS
VOOR HET KIND.
Een prachtig resultaat.
Volgens voorloopige opgave hebben de
weldadigheidspostzogcls voor het kind dit
maal opgebracht ruim 157.000. De op
brengst der prentbriefkaarten zal onge
veer 23.000 bedragen.
Verleden jaar waren de cijfers voor de
postzegels 110.742 en voor do briefkaar
ten 16.454.
Vermindering der ongevallenverzekerings-
prerr.ie met 25 pet. ten behoeve van
bepaalde werkgevers, zal worden
ingetrokken.
Het mag bekend verondersteld worden,
dat de werkgevers, die een zeker aantal
jaren bij de Rijksverzekeringsbank zijn
aangesloten een jaarlijksche reductie van
25 pet. op hun ongevallenverzekeringspre
mie genieten.
Naar wij thans vernemen, ligt het in het
voornemen der regeering deze reductie niet
meer toe te kennen. Minister Verschuur
wil nl. eventueele batige saldi van het
ongevallenfonds, die aanleiding ga.ven tot
bedoelde reductie, voortaan voor andere
doeleinden zien bestemd, zulks in afwij
king van het standpunt ingenomen door
zijn ambtsvoorgangers. «Tel."
Bijeenkomst der R. K. Indischgasten.
Men verzoekt ons te willen mededeelen,
dafc de eerstvolgende bijeenkomst van B.
K. Indischgasten, oud-Indischgastcn en
hen, die zich binnenkort in Indië denken
te vestigen, zal plaats hebben op Dinsdag
28 Januari a.s. in „Huize Voorhout" aan
het Lange Voorhout no. 19 te Den Haag,
des avonds te 8 uur. Zij, die deze bijeen
komst wenscben bij te wonen kunnen zich
in verbinding stollen met het „Katholiek
Indisch Bureau", de Carpentierstraat no.
153 te Den Haag.
Oud-Zouaaf overleden.
In den ouderdom van bijna 90 jaar is te
Vroomshoop overleden de heer H. Buit,
oud-pauselijk Zouaaf. De overledene was
gerechtigd te dragen de medailles „Fidei
et virtuti" en ..Bene merer.ti".