LUCHTVAART
RECHTZAKEN
LAND-EN TUINBOUW
ZATERDAG 11 JANUARI 1829
DE LEIDSCHE COURANT
VIERDE BLAD PAG. 15
de martelaren voor 't goloof, de verdiensten
van het kloosterleven ook voor de cultuur.
Het celibaat is de hechte grond voor de
zelfstandigheid der Kerk.
Tot slot beschouwt, spr. de drogredenen
van het Nieuw-Malthusianisme en hoe in
de moderne tijd de angst voor het kind is
geworden een haat tegen het kind. Na
een vurige peroratie eindigt spr. dan zijn
rede.
Hierna volgden dankwoorden van den
voorzitter, waarna de barstensvolle zaal
leegstroomde. Deze avond is het tweede
succes geweest voor „Katholiek Woer
den".
Gratis autotochtjes. Gisteravond ia
op verzoek van den commissaris van poli
tie te Gouda aangehouden de 29-jarige
P. A. F. Kok, afkomstig uit Bussum, die
in November j.l. was ontslagen uit het
Psychopathengesticht te Leiden, en zich
nu had schuldig gemaakt aan oplichting
te Gouda, waar hij een garagehouder
heeft bewogen om hem te vervoeren van
Gouda naar Laren. Hij gaf voor, dokter
te zijn en nu op verzoek van dr. De Boer
te Gouda een operatie te moeten verrich
ten in Laren, waar a-chteraf niets van
waar bleek te zijn.
Ook te Rotterdam heeft hij eenzelfde
oplichting gepleegd door zich te doen ver
voeren van Rotterdam naar Gouda, Ter
wijl hij den chauffeur ook nog voor 5
heeft opgelicht. Hij maakt er dus een ge
woonte van gratis autotochtjes te maken
ten nadeele van garagehouders.
Te Gouda is hij voor den commissaris
van politie geleid.
Autobusdienst Schoonhoven—Woerden.
Gedep. Staten van Zuid-Holland heb
ben met wijziging van hun besluit van 25
Juni 1928, waarbij aan A. van Iperen te
Schoonhoven, voorzooveel het in de pro
vincie Zuid-Holland gelegen gedeelte van
na te noemen traject betreft, vergunning
werd verleend tot het in werking bren
gen van een autobusdienst van Schoonno-
ven (Steenenburg) over Polsbroekerdam,
Oudewater en Linschoten naar Woerden
(centrum der gemeente) en omgekeerd
voorzooveel deze provincie betreft, thans
bepaald, dat de aan die ve.rgunning ver
bonden 5e voorwaarde wordt gelezen als
volgt:
Het is verboden om:
a. rijdende in de richting naar Woer
den op de grens van de gemeenten Lin
schoten en Snelrewaard en verder reizi
gers in de autobus op te nemen.
b. rijdende in de richting naar Schpon-
hoven te Woerden en verder reizigers in
de autobus op te nemen bestemd voor niet
verder dan de grens van d© gemeenten
Linschoten en Snelrewaard.
GROENENDIJK.
Pink afgekneld. Donderdagmorgen
had de werkman A. B. werkzaam in de
coöperatieve maalderij „De Hoop", het on'-
geluk met z'n hand bekneld te raken tus-
schen een der machines met gevolg, dat
hem een pink geheel werd afgekneld. Na
eerst door dokter Vlaanderen te zijn ver
bonden, word hij voor verdere behande
ling verwezen naar het ziekenhuis te Lel
den.
ZEVENHOVEN.
Hoog water. Het water van de Am-
stel was zoo hoog gestegen, dat het ten
noorden van de spoorbrug over de kade
van den Bloklandschen polder stroomde.
Door zandzakken en andere versterkingen
werd de kade voorloopig opgehoogd en ver
der onheil voorkomen.
THUISKOMST VAN HET ZESDE
RETOURVLIEGTUIG.
Bij de K. L. M. ia bericht binnengeko
men, dat het zesde retourvliegtuig PH
AEN gister te 9.15 uur uit .Constantinopel
is vertrokken en te 13.10 te Belgrado is
aangekomen. Uit Belgrado werd te 14.10
uur vertrokken en de aankomst te Boeda
pest had te 16.40 plaats. Alles is wel aan
boord.
Heden wordt de reis voortgezet. De
aankomst te Schiphol zal waarschijnlijk
circa vier uur in de namiddag plaats heb
ben.
ERNSTIG VLIEGONGELUK BIJ
MARSEILLE.
Op het vliegveld Istrie bij Marseille
heeft gistermorgen een ernstig vliegonge
luk plaats gehad.
Een leerling-vlieger stortte, op een af
stand van enkele kilometers van het vlieg
veld, met zijn vliegtuig neer. Twee mili
taire vliegers, een kapitein en een monteur
stegen terstond op om te trachten den
verongelukte hulp te brengen. Van dit
vliegtuig raakte echter op een hoogte van
120 meter een vleugel los, zoodat ook dit
neerstortte. De monteur sprong met een
valscherm uit het vliegtuig, doch werd
zwaar gewond. De kapitein verbrandde
niet het vliegtuig, dat bij de botsing op
den grond in brand geraakte. Zijn lijk was
geheel verkoold.
De leerling-vlieger werd door andere te
hulp gesnelde personen onder de wrak
stukken van het vliegtuig weggehaald,
doch was zoo zwaar gewond, dat hij tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis stierf.
Eerste vliegtocht over den hoogsten top
van Afrika.
De bekende Zwitsersche vlieger Mittel-
holzer is gisteren als eerste over Afrika's
hoogsten bergtop, den 6200 M. hoogen Ki-
limandzjaro, gevlogen. In het toestel be
vond zich ook de mechanicien Künze.
De beide aviateurs hadden eerst een
blanken gewonden jager naar Nairobi
vervoerd. Op den terugweg werd besloten
het waagstuk van het overvliegen van den
Kilimandzjaro te ondernemen. „Tel.
De kwestie der Philips-licenties.
Naar aanleiding van het vonnis van den -
president dor Amsterdamsche Rechtbank
van 30 Dec. jl. in het kort geding tusschon
de N. Y. Gloeilampen-fabriek Radium te
AmsterdamTilburg en den Ned. Bond van
Radiohandelaren, waarbij de president
den gedaagden bond veroordeelde om zich
te onthouden van iederen stap ter uit
voering van de op haar vergadering van
19 Dec. 1929 genomen besluiten totdat de
gewone rechten over de al- of niet wettig
heid dier vergadering zou hebben beslist,
op voorwaarde, dat de eischende N. Y. bin
nen 14 dagen deze zaak voor den gewonen
rechter zou aanhangig maken, ontving mr.
C. van Rij, als procureur van Radium, van
het bestuur van den bond, via diens pro
cureur, mr. S. Zadoks, een schrijven, waar
in dit bestuur erkende, „dat de ledenver
gadering van onzen bond, dd. 19 December
1929, ongeldig is geweest, wijl niet bijeen
geroepen in overeenstemming met het be
paalde in statuten en huishoudelijk regle
ment, dat de op die vergadering genomen
besluiten en gevoerde besprekingen even
eens ongeldig zijn. Wij verklaren geenerlei
stap tot uitvoering dier besluiten en be
sprekingen te hebben genomen of te zul
len nemen. Tevens bevestigen wij uwe
toezegging, vervat in uw bovengenoemd
schrijven, dat door u na deze verklaring
geen geding oyer de al- of niet wettigheid
van voormelde vergadering, zal worden
aangebracht."
Dienovereenkomstig zal de N. Y. Radium
den Bond dus niet procedeeren voor do
Arr. Rechtbank.
De Bond van Radio-handelaren heeft
inmiddels een nieuwe vergadering tegen
20 Januari bijeengeroepen.
Een diefachtige Italiaan.
De procureur-generaal bij het Amster
damsche Hof vroeg heden bevestiging van
het vonnis van de rechtbank, waarbij op 18
October j.l. de 37-jarige Italiaan Luigi
Gambino uit Turijn wegens diefstal tot 3
jaar gevangenisstraf werd veroorde.ld. Hij
werd op 9 Sept. gearresteerd omdat hij op
een bijwagen van lijn 2 staande den di
recteur van het hoofdpostkantoor alhier
een portefeuille met poststukken ontrolde.
De man werd op heeterdaad betrapt. Gam-
bino, die het ten laste gelegde bekende,
was in hooger beroep gekomen, omdat hij
de straf te hoog vond. Het Hof zal 23 Ja
nuari uitspraak doen.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Uitspraken.
A. N., Katwijk, zich zonder noodzaak
ophouden voor een perceel, 2 of 1 <L; M.
Th. J. M. overtreding üer ijkwet, 3 X L
of 3 X 1 d., met verbeurdverklaring ge
wichten; M. v. <L K„ idem, 1 of I d., met
verbeurdverklaring lengtemaat; Th. V„
idem, 1 of 1 d., met verbeurdverkl. in
houdsmaat; J. C., idem, 4 X 1 of 4 X
1 d., met verbeurdverkl. inhoudsmaten en
gewicht; P. J. B., Oegstgeest, idem, 1 of
1 d., met verbeurdverid. gewicht; I. B„
fietsen zonder reflector, /3 of 2 d.j J. v.
E., te Leiden fietsen over het Rapenburg
O. Z. in verboden ricthing, ƒ1 of 1 d.
E. H., Abbenes, fietsen zonder licht, 3
of" 2 d.; P. C. v. Z., fietsen zonder bel, ƒ3
of 2 d.; L. H. S„ Noordwijk, op verboden
wijze zand vervoeren, i of 2 d.; H. P. M.
v. d. V„ idem, fietsen zonder reflector,
ƒ3 of 2 d.; T. de B„ Utrecht, openbare
dronkenschap, ƒ5 of 3 d.; M. P„ fietsen
zonder licht, 2 of 2 d.; I. J. L, fietsen
zonder reflector, 3 of 2d.; W. B. Th. P.,
te Leiden fietsen over het Rapenburg \V
Z. in verboden richting, ƒ1 of ld.; M.
te Leiden fietsen over hef Rapenburg O. Z.
in verboden richting, 1 of 1 d.; J. V„ te
Leiden op verboden tijdstippen vloermat
ten uitkloppen, 0.50 of 1 d.; C. v. R.,
Katwijk, overtreding der verord. Leidon
op de straatpolitie, 1 of 1 d.; J. v. d.
N„ Noordwijkerhout, geen geldig rijbewijs
vertoonen, 3 of 2 d.; A. C. v. d. P., Noord-
wijk, fietsen zonder bel, 3 of 2 d.; H. J.
M. K., openbare dronkenschap, ƒ5 of 3
d.; H. K., idem, 5 of 3 d.; P. F. H., idem,
5 of 3d.; Al A. vè H„ fietsen zonder
licht, 3 of 2 d.; F. J. W. F„ fietsen zon
der bel, ƒ3 of 2 d.; B. Th. P., Noordwijk,
springen uit een in beweging zijden tram
trein, 1 of 1 d.; W. F. H., openbare dron
kenschap, ƒ5 of 3 d.B. S., geen gevolg
geven aan het bevel van een verkeers
agent, 2 of l'd.; H. M. C. P„ Haarlem,
fietsen zonder reflector, 3 of 2 d.; H. Th.
M., Voorhout, te Leiden met een motor
rijden over het Rapenburg W. Z. in ver
boden richting, 1 of 1 d.; G. v. P„ over
treding der verord. Leiden op het rijdan,
2 of ld.; C. F. de W., den Haag, te Lei
den fitsen over het Rapenburg W. Z. in
verboden richting, 1 of 1 d.; J. de B. vr.
A. J. Havesloot, te Leiden fietsen over
het Rapenburg O. Z. in verboden richting,
2 of 1 d.; H. H. v. M., Katwijk, zich met
een brandende sigaret bevinden in een
autobus, 2 of 1 d.; C. K., te Leiden zon
der vergunning baggeren, 3 of 2d.; J. C.
fietsen zonder licht, 3 of 2 d.; A. K., Lei
derdorp, varen zonder vergunning, 5 of
3d.; N. B., Katwijk, fietsen zonder licht,
3 of 2 d.; P. W. A. v. D„ Rotterdam,
met een auto rijden zonder verlicht num
mer met letter en zonder rood achterlicht,
2 X 3 of 2 X 2 d.; J. P. de G„ Noord
wijkerhout, overtreding der wet open
bare vervoermiddelen, ƒ4 of 2 d.; G. v.
H., Gissendam, en J. O., Katwijk, in net
Kljn-Schiekanaal zand werpen of laten val
len, ieder 3 of 2 d.J. 0„ Oegstgeest,
geen gevolg geven aan het bevel van e*m
verkeersagent, 2 of 1 d.; W. H„ idem,
ƒ1 of 1 d.; H. M., N-ijmegen, geen rijbe
wijs vertoonen, 5 of 3d.; P. H., met een
auto rijden zonder verlicht nummer met
letter en zonder rood achterlicht, 2 X 3
of 2 X 2 d.; J. F. B., met een auto rijden
zonder verlicht nummer met letter, 4 of
2d.; H. de L., Ter Aar, met een auto rijden
zonder verlicht nummer met letter en zon-
OVER GESTIGMATISEERDEN
Het wondere geval met Thérésia Neu
mann te Konnersreuth, waarbij de Kerk
even groote voorzichtigheid als de wereld
nieuwsgierigheid aan den dag legt, zij
aanleiding om een en ander in herinnering
te brengen omtrent soortgelijke gevallen,
welke niet zoo zeldzaam zijn als men mis
schien denken mocht.
Wat verstaat men onder gestigmatiseer
den? Men bedoelt ermede personen, die
deelden of deelen in de
lichamelijke smarten,
door Christus in Diens bitter lijden ver
duurd, welk deelhebben zich openbaart in
wonden aan lichaamsdeel en of ledematen.
De graad dier deelname alsmede de uiter
lijke zichtbaarheid ervan loopen bij de ver
schillende gestigmatiseerden zeer uiteen,
terwijl ook leeftijd en stand der aldus be
voorrechte personen groote verscheiden
heid vertoonen.
St. Franciscus van Assissië is, voor zoover
bekend, de eerste geweest, die zichtbaar
Christus wonderteekenen gedragen heeft;
na zijn tijd komen in verschillonde eeuwen
vrij talrijke gevallen voor, volgens sommige
auteurs wel 300.
Ook de H. Theresia en de H. Katharina
van Siena behoorden tot de gestigmati
seerden; verder zijn o.m. bekend Marina
van Escobar; de Dominicanes Ursula Be-
nincasa; Dominica van Paradis, tot den
landbouwstand behoorend; een christen
geworden Moorsche slavin, waarvan sprake
is in de levensbeschrijving der in 1640 ge
storven Franciscaansche Derde-ordelinge
Caecilia Portas©; ook een geval van een
persoon uit Azië staat vast, behoorende
tot een lateren tijd, terwijl uit de vorige
eeuw vallen aan te teekenen: Isabella
Hendrickx, een veldarbeid ster, gestorven
in 1874; Katharina van Emmerich, Maria
van Moerl, Julia V/eiskircher en Louise
Lateau (geb. 1850). En bij deze allen
schaarde zich thans Theresia Neumann.
Gelijk reeds gezegd bestaat er groote
verscheidenheid bij de verschillende ge
vallen, ook wat betreft de
uitwendige teekenen.
Hebben eenige personen louter 't zij
blijvend of bij tusschenpoozen het gevoel
van pijn en smart gehad, zonder eenig
uiterlijk spoor ervan, bij anderen versche
nen de wondeteekenen pas na den dood of
slechts kortstondig gedurende het leven;
bij sommigen waren die teekenen zichtbaar
vanaf het oogenblik der stigmatisatie tot
den dood toe, vele jaren lang, terwijl ze
bij anderen periodiek te voorschijn traden
op bepaalde dagen of in bepaalde weken
des jaars; soms verdwenen ze weer van
zelf na verloop van tijd of lieten hoog
stens zwakke lid teekenen achter.
Ook in vorm, grootte en plaats der won
deteekenen heerschfc veelvuldig verschil.
In de meest bekende gevallen bevinden
zich de wonden aan handen, voeten en
zijde; bij meerderen vertoonden zich ins
gelijks de wondèn der doornekroon of een
schouderwonde, wijzend op de kruisdra
ging. Enkele malen is er ook sprake van
geeselwonden, van een bloedig zweet, van
verwonding aan de polsen al van boeien.
Bij enkele personen heeft men dit alles
vereenigd aangetroffen.
Deze eigenschap hebben echter alle ver
wondingen gemeen: zij vertoonen geen
spoor van ontsteking of verettering, terwijl
bij alle de medische wetenschap machte
loos staat. Er heeft bloeduitstorting plaats,
bij tusschenpoozen intredend en totaal on
verklaarbaar, maar geen dokter kan ge
nezing aanbrengen. De verhouding tus-
schen de wond en de smart is ook weten
schappelijk ongeproportionneerd.
De gestigmatiseerden vertoonen ook
begeleidende verschijnselen,
welke evenzeer van verschillenden aard
zijn. Talrijke extasen, geestvervoeringen,
vaak jarenlang volslagen of bijna volslagen
onthouding van spijs en drank, terwijl de
geest onverzwakt en het lichaam gezond
blijven; soms treft men zelfs physieke on
der rood aohterlichfc, 2 X ƒ3 f 2 X 2 d.;
U. G. M. v. W„ met ©en motor rijden zon
der verlicht nummer met letter en zonder
reflector, 2 X 3 of 2 X 2 d., woont te
Oegstgeest; G. Z., Rijnsburg, een auto ia-
ten staan met werkenden motor, ƒ3 of 2
d.; J. H., fietsen zonder licht, 3 of 2d.;
W. S. A. C., fietsen zonder reflector, 3
of 2 d.; J. F. G. S., idem, 3 of 2 d. A. v.
L., Alphen a. d. Rijn, overtreding der in
validiteitswet, 3 of 3 d.; A. v. E., Noord
wijkerhout, buiten noodzaak een auto on
beheerd laten staan, 3 of 3 d.; J. J.,
overtreding der invaliditeitswet, 5 of 5
d.; B. B., Stompwijk, idem, ƒ5 of 5 d.; J.
S„ overtreding van het binnenaanvarings-
regl., 4 of 4 d.; J. H., te Leiden fietsen
over het Rapenburg W. Z. in verboden
richting, ƒ1 of ld.; W. S., idom, 1 of 1
d.; H. A. V., fietsen zonder licht, 3 of
3 d.; W. H., Noordwijk, idem ƒ3 of 3 d.;
J. B., Winschoten, te Leiden op den open
baren weg liedjes zingen, 2 of 2 d.; H.
J. G., zwervende, idem, 2 of 2 d.; A.
te Leiden vuil in heb water werpen, 2
of 2 d.; KL W., te Leiden fietsen over het
Rapenburg W. Z, in verboden richting, 1
of 1 d.; J. H. v. K., met een handwagen
rijden zonder licht, ƒ1 of 1 d.; J. Omfiet
sen zonder licht, 3 of 3 d.; S. P., open
bare dronkenschap, ƒ5 of 5 d.; F. M-,
idem, 5 of 5 d.; J. v. H., fietsen zonder
licht, 3 of 3 d.; J. N., te Leiden fietsen
door de Morschpoort in verboden richting,
0.50 of 1 d.; H. R., te Leiden fietsen over
een hulpbrug, 1 of 1 d.; J. D., te Leiden
fietsen over het Rapenburg W. Z. in ver
boden richting, 1 of 1 d.; P. J. v. S.,
idem, ƒ1 of 1 d.; J. G., idem, vrijspraak.
mogelijkheid aan om voedsel op te nemen.
Verder treft men aan geen of opvallend
weinig behoefte aan slaap; ook ongewone
ziektetoestanden, ontsnappend aan de er
varingen der medische wetenschap.
De „gewonden" vechten soms uiterlijk
merkbaar met de helsche machten; vaak
zien zij de toekomst, weten wat op een
afstand gebeurt of zien zaken uit het ver
leden, hen tot dusverre onbekend. Volgens
geloofwaardige ooggetuigen kennen ze ge
wijde voorwerpen uit ongewijde, merken
zij de aanwezigheid van een H. Hostie.
Een gemeenschappelijk trek bij alle ge
stigmatiseerden is: een buitengewone ge
steldheid tot lijden, een groot geduld, een
vurige liefde tot den Gekruiste, Wiens
smarten zij verlangen te deelen.
Voorts pleegt zucht naar openbaarheid
hun vreemd te wezen, zoodat bij velen dier
bevoorrechten allea tot na hun dood geheim
is gebleven; bij anderen wisten slechts
enkele personen ervan, zooals de dokter,
de biechtvader, de bisschop of de klooster
overste. Gestigmatiseerden, die wel de
openbare aandacht trokken, bleken dit niet
zelf te hebben gezocht, doch veeleer terug
te deinzen voor den overlast daaraan ver
bonden.
Het ontstaan der wondteekenen
en wat daarmede in verband staat is een
vrije quaestie in zooverre hier citeer ik
het „Wbld. voor het Kath. Huisgezin",
waaraan ik (wie wat bewaart, heeft wat)
meerdere bijzonderheid ontleonde in
zooverre, dat de Kerk tot hiertoe nog nim
mer in deze een absoluut bindende uit
spraak deed, maar dat evenmin de profa
ne wetenschap ook maar eenigsziqs aan
neembare natuurlijke verklaring gaf.
Voor den Katholiek is het intusschen
van het grootste gewicht bij de beoordee
ling dezer vraag, dat de Kerk een feestdag
instelde voor heel de Roomsche wereld ter
viering van Franciscus' stigmatisatie (17
September). Evenzoo stond Rome feest en
officie toe (aan Dominicanen en de dioce
sen van Pisa on Siena) ter herinnering aan
de stigmatisatie der H. Katharina v. Sie
na; idem aan do Oarmelietenorde ter vie-
nng van de geheimnisvolle doorboring van
het hart der H. Theresia.
Verder: meerdere gestigmatiseerden
werden door de Kerk heilig of zalig ver
klaard. Dus heeft Rome:
a. sommige gevallen (H. Franciscus enz.)
direct of indirect als bovennatuurlijk
erkend
b. bij andero gevallen van heilig- of za
ligverklaring minstens elke gedachte aan
bedrog verworpen.
Wat het ontstaan der teekenen betreft,
menig gestigmatiseerde, buiten alle ver
denking staande, heeft in gehoorzaamheid
aan biechtvader en zielsbestuurder alles
dienaangaande medegedeeldbegin, ver
loop, enz. Zij spreken veelal van stralen,
uitgaande, van een kruisbeeld of geconsa-
crorde hostie van het Jesuskind of van
een engelenverschijning, welke stralen
nu eens lichtstralen, dan weer bloedstra
len ben brandend boet op de respectie
velijke ledematen troffon en de wondetee
kenen te voorschijn riepen. Of die stralen
als iets werkelijks, objectiefs, moeten wor
den opgevat dan wel veeleer als een vi
sioen, dat den bevoorrechte tot het bewust
zijn brengt van hetgeen in werkelijkheid
in hen wordt uitgewerkt, zij hier buiten
beschouwing gelaten.
Dat de stigmatiseering van groote be-
teekenis moet worden'geacht voor de
waarheid en echtheid der Kerk,
wordt 't allerbest aangetoond door den on-
uitputtelijken ijver, welke het ongeloof aan
den dag legt om de gestigmatiseerden toch
maar als bedreigers, gehypnotiseerden of
hysterici aan de kaak te kunnen stellen
een hardnekkig pogen, dat echter tot dus
verre nog niet tot het beoogde resultaat
leidde. Alle onderzoekingen wat hebben
bijv. de arme Thérèse Neumann en Louise
Lateau moeten uitstaan! waarbij aan
de wetenschap geheel de vrije hand werd
gelaten, brachten slechts aan het licht, dat
voor de verschijnselen, welke men nu een
maal niet loochenen kon, geen verklaring
ken worden gevonden door de wetenschap.
AJO.
DE V00RDEELEN VAN MELK-
CONTROLE.
De Fransohen hebben een spreekwoord,
dat in het Hollandsch vertaald luidt:
„Kloppen altijd door." (Frappez toujours).
Dat spreekwoord heb ik wcleens ge
meend in vervulling te moeten brengen
ten opzichte van de veefokkerij, en wat
daaraan annex is. Maar het valt zoo moei
lijk om telkens weer iets te geven dat de
menschen met genoegen lezen.
Daarom ben ik er wat mee opgehouden,
want tot de oonclusie te moeten komen,
dat men wel sohrijft, maar niemand het
leest, is nu juist niet bijzonder aangenaam
Nog te meer doet het onaangenaam aan
als men bedenkt, dat wat geschreven wordt
bijna nimmer is een ^preeken voor eigen
Parochie", maar bijna uitsluitend een
wijzen aan de veehouders van de richting
waarin voor hun het meeste voordeel
is te behalen.
Nu kan dat, vooral in de op zeer ouder-
wetsehe manier gedreven bedrijven, op
verschillende manieren. Men kan door het
toepassen van goed berekende voeder-
rantsoenen, zeer op de veevouding bespa
ren, en toch hetzelfde bereiken.
Men kan door een betere en doelmati
ge bemesting, gesteund door hulpmest
stoffen, met dezelfde kosten meer resul
taat bereiken, soms wel met minder kos
ten!
Men kan door het verbeteren van den
veestapel, en het zich toeleggen op het
fokken van meer productief vee, de melk-
opbrengst van zijn stal beduidend vorhoo-
gen.
Vooral voor difc laatste is het, dat on-
dergeteekende al .meermalen uwe aan
dacht vroeg, en ook ditmaal even uwe ge
dachten in die richting zou willen leiden.
Oorzaak biervoor is, een schrijven dat
ik vond in het Groninger Landbouwblad,
van den heer J. J. Huisman, voorheen
Rijks zuivelconsulent in die provincie, en
thans nog belast met het narekenen van
de melklijsten van de stamboekkoeien in
die provincie.
Men is in die provincie begonnen in
7911, en had toen nog maar 800 lijsten.
Thans, in 1928, zijn er 2310, dus bijna ver
driedubbeld.
Graag zou ik de geheele lijst overne
men, van 1911 tot en met 192S, maar dat
zou een zoo groote hoop cijfers worden,
dat ik weer mijn dool zou missen, nl., dat
die aanleiding zouden zijn dat men voor
de lezing ervan terugschrok.
Daarom geef ik ze alleen maar vau de
jaren 1911, 1915 of 1916, en 1928. Na 1910
kwam er een gToote inzinking, door de
voedselschaarschte, die de dieren niet
meer te boven zijn gekomen, wat valt op
te maken uit het. feit, dat na die crisisja
ren, dc gemiddelden dev jongere koeien
zich veel vlugger herstelden dan die der
ouderen.
Eorst de tweejarigen:
In 1911 in 288 dagen 2410 Kg. melk 3.04
pet. is 75.3 Kg. vet.
In 1916 in 282 dagen 2848 Kg. melk 3.31
pet. is 94.1 Kg. vet.
In 1928 in 29-1 dagen 3089 Kg. melk 3.51
pet. is 109.4 Kg. vet.
Dan de 3-jarigeu (Schotten):
In 1.111 in 284 dagen 3073 Kg. melk 3.05
pet. is 93.7 Kg. vot
In 1915 in 284 dagen 3693 Kg. melk 3.27
pet. is 120.7 Kg. vet.
In 1928 in 293 dagen 3811 Kg. melk 3.52
pet. is 134.1 Kg. vet.
Do vierjarigen:
lip 1911 in 290 dagen, 3785 Kg. melk 3.04
pet. is 115 Kg. vet.
In 1916 in 279 dagen 4297 Kg. melk 3.32
pet. is 143.6 Kg. vet.
In 1028 in 293 dagen 43S6 Kg. melk 3.51
pet. is 153.9 Kg. vet.
De vijfjarigen en oudeven:
In 1911 in 292 dagen 4089 Kg. melk 2.95
pet. is 120.6 Kg. vet.
In 1916 in 284 dagen 4934 Kg. melk 3.27
pet. is 161.3 Kg. vet.
In 1928 in 292 dagen 4790 Kg. melk 3.50
pet. is 167.6 Kg. vet.
Zetien we nu de verschillen van 1911 en
1928 bij elkaar, dan wordt dit voor do:
tweejarigen: 679 Kg. melk,
driejarigen: 738 Kg. melk,
vierjarigen: 601 Kg. melk,
ouderen: 701 Kg. mlek,
per jaar meer.
Door de sterk© stijging van hot vetge
halte in die jaren bedroeg het verschil in
vet. en boteropbrengst nog meer; het
was als volgt:
Voor de tweejarigen 34.1 Kg. vet of 39.S
Kg. boter.
Voor de driejarigen 40.4 Kg. vet of 47.7
Kg. boter.
Voor vierjarigen 38.9 ^Kg. vet of 45.1
Kg. boter.
Voor ouderen 47.0 Kg. vet of 55.5 Kg.
boter.
Hoe groot nu de finanoieele voordeelcu
van iedere soort zijn, kan ieder op ajjn
manier nu gemakkelijk uitrekenen.
Voor de provincie Groningon rekent de
heer Huisman de waarde van de onder-
melk op 1.5 cent per Kg., wat dus voor <le
dieren door elkaar om de 10 gulden loopt
en voor de boter op 9.— per kilo, wat
ongeveer 100.per koo bedraagt-
Dit omgorekend over de 2310 stuks ge
controleerde dieren eon bedrag wordt van
ruim oen kwart millioen gulden of 254.100
Men zou de conclusie kunnen trokken
dat dit vooral werd veroorzaakt door liet
bezetten van vele boerderijen in die pro
vincie, door Friesche boeren, met Fviesch
vee, maar juist een of twee jaar geleden
gaf dezelfde heer Huisman oen publicatie
in het licht waaruit bleek dat het ver
schil tusschen de zwartbonten en de zwart-
blaarden zeer gering was, en zelfs de laat
ste nog iets hooger in productie waren
dan de eerste.
Wanneer men deze gegevens zou uitre
kenen met- het oog op de Zuid-Hollandse he
toestanden, dan zou men meev uitgaan
van het verhoogde aantal kilogrammen
melk, maar die meerdere hotorvetop-
brengst, heeft daar toch ook waarde, in
den vorm van beter vetgehalte van de
kaas on van meerdere opbrengst aan wei-
boter.
De Leidsche kaasmakers zouden weer
op andere wijze, meer de Groninger metho
de benadorende, hun voordeel berekenen
Slaat men dit nu om over een bedrijf
van 40 kooien, zooals hier vele worden ge
vonden, dan is het voordeel van 1928 ten
opzichte van 1911, alleen wat meerdere
opbrengst betreft, in een rondo som te
schatten op 4000 harde guldens.
Zou men met deze cijfers voor ougou
er maar niet eens sterk over denken ook
eens dat pad te gaan bewandelen?
WAAR DE VROUW BELANG IN STELT.
Hoe harde verfkwasten weer
zacht te maken.
Hard geworden verfkwasten kunnen op
nieuw zacht worden gemaakt door hen een
tijdje in den kokenden azijn te zetten:
daarna moet de kwast goed uitgespoeld
worden.
Hoe men lijm beter kan doen
plakken.
Om lijm wat l^er te laten i lakken moet
men er een weinig glycerine bijvoegen.
Petroleum.
Bewaar petroleum nooit in doorschijnen
de kannen, daar de olie dan veel van haar
licht-kracht verliest. De ondervinding heeft
geleerd, dat vlammen van brandende pe
troleum spoedig gebluscht kunnen worden,
door er wat melk over
