WOENSDAG 8 JANUARI 1930
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaai
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medcdeeliugen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, liuur on
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Democratie.
In het Int. Arbeidsbureau te Geneve
wordt een „steenkolonconferentie" gehou
den; deze conferentie heeft tot deel, het
arbeidsprobleem te bestudëeren. Gedele
geerde der Ned. Regeering is mgr. dr. No
lens.
In een rede, waarvan de „N. R. Crt." ge
tuigt, dat zij de algemeene belangstelling
genoot en waarvan het „Volk"' verklaart,
dat Mgr. Nolens de eenigc was, die zich
geheel op het standpunt der arbeiders
plaatste, heeft Mgr. Nolens met groote
kracht gepleit om internationaal betere
arbeidsvoorwaarden voor de mijnwerkers
te scheppen en daarbij de aangenomen
resoluties zoo royaal mogelijk toe te pas
sen.
Geen der afgevaardigden wilde er thans
aan, om zoover te gaan, aldus schrijft dc
Geneefsche correspondent van „Volk"',
met uitzondering van Mgr. Nolens.
De vertegenwoordigers van de Duitscho
grootendeels socialistische Regeering wil
den alleen iets doen voor de ondergrondsche
arbeiders, waartegen alle andere gedele
geerden opkwamen.
En een vertegenwoordiger van de Engel-
sche Labourregeering, (volgens het „YcKk"
de regeering van „onze partijgenooten")
nam volgens het socialistisch hoofdorgaan
een zeer voorzichtig standpunt in.
Ziehier, objectief beschouwd, één voor
beeld uit de vele, dat typeert het verse".ïl
tusschen de theorie van schoon schijnende
woorden en de practijk van doortastende
daden
Ziehier, paar onbevooroordeelde getuige
nis, de democratie van den polilieken lei
der der Katholieken in Nederland, van den
vertegenwoordiger der „conservatieve",
der „burgerlijke" Nederlandscke Regee
ring, en de democratie van vertegenwoor
digers der „vooruitstrevende", socialistisch-
gezinde of socialistisch-getintc regeerin-
gen.
Inderdaad is cr een verschil in beide
uitingen van democratie!
HET HUWELIJK
VAN DEN KROONPRINS.
(Van onzen medewerker te Rome).
Het is onmogelijk ook slechts een kleine
voorstelling te geven van de geweldige
voorbereidingen, die getroffen worden om
het huwelijk van den Italiaanschen kroon
prins Umberto met dc Belgische prinses
Marie-José zoo schitterend mogelijk te
maken.
De geheele voorzijde van het Quirinaal
en de daartegenover 'liggende paleizen zijn
voorzien van een buitengewoon fijnzinnige
illuminatie. Aan het hoofdstation zijn ver
sieringen, vestibules en eerbogen aange
bracht, die aan het ongelooflijke grenzen.
Al vindt een koude Noorderling alles nu
niet even mooi, het is echter overweldigend
van weelde en rijkdom.
Ook ziet men reeds op straat heele stoe
ten van menschen uit de campagna, in
hun veelkleurige kleedij, kolonialen en
kleurlingen in hun witte Oostersche man
tels, die allen in optocht zullen defileeren
langs het paleis.
Om echter in één punt een duidelijk
beeld te geven van datgene, wat de Ita
lianen gewerkt hebben, om slechts één
groote reeptie mogelijk te maken, gaan we
weer eens naar het Capïtool.
Daar zijn n.l. door het genie van Michel
Angelo drie heerlijke paleizen gebouwd,
die in hun omsluiting het Capitool Plein
vermen.
Deze drie paleizen moeten kunnen die
nen voor de receptie, daar ze ieder apart te
klein zijn. Daar zc echter los van elkan
der staan, heeft men ze met elkaar ver
bonden door twee verbindingsgangen A. en
B., die uitgevoerd zijn precies in dezelfde
stijl als de paleizen zelf.
Door deze twee moderne constructiefs, die
het Capitool Plein nu van alle kanten in
sluiten, schijnt het plein veel kleiner cn
gedrongener. Maar het was er den Italiaan
ook niet om te doen het schitterende ont
werp van Michel Angelo te verbeteren of
te veranderen. Het is slechts een tijdelijke
bijbouw. Die twee verbindingsgangen zijn
n.l. uitgevoerd in hout. Alle kolommen, zui
len, friezen, bogen en versieringen, die bij
de drie andere paleizen utgevoerd zijn in
travertijn, zijn hier gemaakt uit hout, met
gips bpstreken en* daarna met een grauwe
saus getint, om ook in dc kleur overeen
komst te hebben met het overige.
Als nu de receptie plaats heeft,kan men
alle drie paleizen tegelijk gebruiken, daar
ze als 't ware één groot gebouw vormen.
Dc bezoekers gaan binnen in het Capï
tool Museum, doorloopen den verbindines-
gang A, komen in het Senatoren Paleis
en door den tweeden gang B. bereiken zij
het Conservatoren Paleis, waar de uitgang
is. Zoo heeft men bewerkt, dat bij de rc
ceptie geen ophooping van jnenschen zal
plaats hebben, maar dat alles verloopt in
een rustigen cirkelgang. Als dan deze ééne
receptie geëindigd is, kan men de twee
gangen, daar ze van hout ziin, gemakkelijk
weer afbreien, en zal het plein weer getui
gen van den genialen ontwerper, die voor
een oögenbük de schoonheid zag wijken
voor het practischc overleg.
Roma, 5 Jan. 1930.
De Nieuwe Verkeersregeling
in Rome
Voor eenigen lijd schreven we, dat met
1 Jan. 1930 dc nieuwe verkeersregeling zou
intreden. En werkelijk het is gebeurd.
Door deze verandering is Rome opeens
van aanschijn veranderd. Vroeger toch kon
men niet zeggen, dat Rome op een wereld
stad geleek met die ouderwetsche, lang
zaam zich voortbewegende trams. Nu ech
ter is in de eigenlijke binnenstad het ver
keer geleid door groote moderne autobus
sen.
Men hoort niet meer het armoedige ge-
bel der stuntelige trams, maar wel het
groote geraas van claxons en signaal
hoorns, waaromheen zich een dichte damp
van benzine lucht samenpakt, wat alles bij
elkaar doet denken aan een moderne we
reldstad. Het verkeer gaat dan ook veel
sneller.
In de ring van de oude binnenstad zim
de trams opgeheven, de verbindingen naar
dc verschillende eindpunten der ring vin
den plaats door autobussen, terwijl het ver
keer in de daarbuiten liggende gedeelten
weer gaat met trams, cm:Iat dc straten er
modern en dus breed zijn.
De Italianen echter zijn radeloos, daar
ze nooit door do stad kunnen rijden of ze
moeten van autobus op tram overstappen
cn omgekeerd. Bovendien is het verkeer
iets gecompliceerder, wat de onpraetisehc
Italiaan voorloopig nog niet meester is.
Zo staan dan ook Ie kijken, redeneeren,
maar durven niet in te stappen en zien
met heimwee terug naar het oude ver
keerssysteem, dat wel ongelukkig, maar
toch niet zoo' ingewikkeld was.
Wij zijn echter overtuigd, dat na ver
loop van tijd deze verandering tevens een
verbetering zal blijken te zijn.
Roma, 4 Jan. 1930.
DE HAAGSCHL CONFERENTIE
V/AT ER GISTER BEHANDELD IS.
Verklaringen van Schober.
Gistermiddag te 12 uur ontving de Oos-
tenrijksche bondskanselier, Schober in
Bellcvue dc pers, om die nu eens te ver
tellen voor welk doel Oostenrijk eigenlijk
naar den Haag was gekomen.
Omringd door de andere inmengsters en
zelfs door den gezant alhier, begon hij zijn
gemoedelijke uiteenzetting. „Bekend is het,
zeide hij, dat Oostenrijk op een commissie
vergadering te Parijs een verzoek heeft
ingediend voor algeheele vrijheid. Dat '9
/echter verwezen naar den Haag, daar dc
commissie toch nog niet dc bevoegdheid
had cn ook omdat de commissie met an
dere staten als Hongarije cn Bulgarije,
niet tot overeenstemming kon komen.
Het voornaamste, wat wij hier in D-m
Haag wenschen is, dat wij onze fanancieele
vrijheid weer terug krijgen. Oostenrijk ver
wacht hier bevrijding en volledige liquida
tie van het verleden.
Wij zijn in het geheel niet vrij om een
leening te sluiten. Als Oostenrijk geld noo-
dig heeft, dan is daarvoor tevens de toe
stemming noodig van al de andere vroe
gere vijandelijke staten. Voor en aleer wij
die toestemming hebben gaat heel veel tijd
mee heen. Bij de laatste leening heeft dat
twee cn een half jaar geduurd. Bezitters
van kapitaal kunnen niet op Oostenrijk zit
ten wachten en als dat land klaar is, dan
is er geen geld meer aanwezig.
In het centrum van Europa behoort con
land te liggen, elf jaren na dc vredcssl.ii-
ting, dat als vrijen staat behandeld moet
worden.
Oostenrijk is zijn verplichtingen steeds
trouw nagekomen. Ook de betalingen, die
voortvloeien uit de aflossing van de vol
ken bonds'leening en die eindigen in 1942.
Al datgene, wat wij gekregen hebben
door do relief-credicten uit raenschlievend-
heid, toen Oostenrijk honger had, willen
wij betalen.
Na 1942 worden deze betalingen zelfs
met 50 pet. verhoogd en in 1966 zijn wij ge
heel vrij.
In tusschen kan Oostenrijk geen andere
lesten en betalingen meer o'i zich nemen,
die dc andere staten mogelijK nog met ons
zouden willen vereffenen.
De ontvangst, die vij hier gehad hebber.,
ook door die staten, waarmede wij moeten
onderhandelen, kan niet anders dan aller
vriendelijkst worden genoemd.
Oostenrijk heeft in dc laatste jaren een
krachtproef doorstaan cn voor die kracht
proef bestond vooral in het buitenland
groote belangstelling en daarover is in c.c
buitcnlandscho pers dan ook zeer veel ge
schreven. Maar Oostenrijk heeft getoond
zijn interne aangelegen heden zelfstandig
te kunnen oplossen. Tot heden regeerde
het parlement en nu heeft dc president
van de republiek bevoegdheid gekregen
voor liet benoemen van ministers en ze'fs
tot ontbinden van het parlement. En ook
is cr geschapen oen noodrocht, waarvan
de president in bepaalde omstandigheden
gebruik zal kunnen maken.
Het Oostenrijksoho volk, dat dit aan
vaard heeft, heeft ook het volle vertrou
wen, dat daarvan nooit gebruik zal wor
den gemaakt-
Waar Oostenrijk getoond heeft op deze
wijze zijn interne aangelegenheden zelf
standig te kunnen oplossen, daar hoopt het
ook dat hel buitenland Oostenrijk tege
moet zal komen, dat het word een vrije
staat.
Schober sprak den wcnsck uit, dat het
geen in het buitenland was gebeurd, een
goed omen zou zijn voor hetgeen hij hier
tot stand hoopte te brengen.
Na elf jaren van trouwe vervulling Ier
opgelegde plichten, heeft Oostenrijk het
wel verdiend.
Daarna zou te een uur oen bijeenkomst
zijn bij Graaf Bethlen, den Ilongaarschcu
minister-president in Hotel „De vier doe
len". Deze ging echter niet door, daar dc
minister slechts wensehfce te ontvangen
eenigc Hongaarsohe journalisten en hij
eerst algemocnc mededeelingen aan dc
pers kon doen, zoodra do besprekingen met
Hongarije waren aangevangen. Dit zou op
zijn vroegst plaats kunnen liobbcn heden
middag of Donderdagmorgen.
Beknopt overzicht.
•Sinds gisterochtend zijn dc volgende
vraagstukken behandeld
lc. dc opneming in het protocol van een
lolledigc regeling der herstelbetalingen.
Hierover is men het eens geworden.
2e. dc datum van de betaling van do
verschuldigde termijnen. Deze zaak is naar
de deskundigen verwezen.
3e. dc stabilisatie van do rijksmark. Hier
over is men het eens geworden.
lc. <le in werkingtreding van het nieuwe
plan. Dit punt is vervallen.
5e. Het moratorium.
a. de maatregelen, welke genomen moe
ten worden voor een moratorium. Deze
zaak is naar dc experts verwezen.
b. de betaling van dc achterstallige be
dragen na het moratorium. Hierover zul
len do Duitsehe gedelegeerden het. rijkska
binet raadplegen.
6e. de DuitschAmerikaanschc overeen
komst. Dit punt is geregeld.
Tc. Dc kwestie van het negatief pand
recht. Deze zaak is naar dc juristen ver
wezen.
8e. De storting der betalingen van dc
Duitsehe spoorwegen. Dit punt is naar tic
experts verwezen.
'Je. De duur van de concessie. Dit punt
is op bevredigende ijzc geregeld.
10c. Het recht om de tarieven te regelen.
Naar de experts verwezen.
11c. Dc liquidatie van het verleden.
Eveneens naar de juristen verwezen.
Er zijn dus thans reeds vier vraagstuk
ken geregeld. Dc overige zijn uitgesteld
of verwezen naar de experts.
Men hoeft, zoo is de indruk in de Fran-
schc kringen, goed gewerkt, terwijl de stem
ming steeds vriendschappelijk bleef.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kort overzicht van de werkzaamheden
der tweede Haagsche conferentie.
De bruiloftsfeesten te Rome.
Het zesde retcurvlicgtuig uit Indië is
te Bagdad aangekomen. (Lnohtv. 2e blad).
LEIDEN.
Dc hoofdagent J. Klut, die heden 25 jaar
in politiedienst is.
DUITSCHLAND
COMMUNISTENRELLETJES TE
BERLIJN.
Een inspecteur van politie zwaar gewond.
Op den Lausitzerplatz tc Berlijn heb
ben gistermiddag ernstige botsingen plaats
gehad tussohon Schupo en communisten.
De communist Walter Neumann, die door
Nataonaal-socialisten is gedood, zou door
zijn partijgenooten ter aarde worden be
steld. Voor deze uitvaart bestond van de
zijde der communisten groote belangstel
ling en cr had zich een optocht gevormd,
waarin tal van bordon en doeken werden
meegedragen. Daar do dienstdoende in
specteur dc opschriften van opruiendeu
aard achtte, greep hij onmiddellijk in, doch
werd op hetzelfde eogenblik door de bc-
toogers aangevallen, waarbij hij zware ver
wondingen aan het hoofd bekwam, Dc po
litie slaugde er tenslotte in den optocht
te ontbinden.
Daar de botsingen een dreigenden om
vang aannamen, worden dc Eisenbabn-
stra«so, dc Mühlenstrasse en andero stra
ten afgezet door ~»olilic-afdeelingcn, die
zich meermalen genoodzaakt zagen dc me
nigte met don gummistok uiteen te drijven.
Er vielen hierbij geen gewonden, maar 33
Rotfrontkampfer werden gearresteerd.
Daar dc pogingen om een inspecteur, die
door communisten word aangevallen, 10
ontzetten, geen onmiddellijk .succes had
den, loste dc politic verscheiden revolver
schoten in dc lucht. Het duurde nog geruï-
men tijd voor de rust was weergekeerd.
Tumult in den gemeenteraad.
Naar aanleiding van het optreden dor
politie bij dc opstootjes, zoo meldt het W.
B., hadden dc communistische loden van
den Berlijnschen gemeenteraad oen drin
gende protestmotie ingediend. Daar ver
zet rees tegen do dringendverklaring dezer
motie, maakte dc communistische fractie
een zoodanig lawaai, dat do zitting moest
worden geschorst, en aangezien do com
munisten do herrie na dc hervatting voort
zetten, moest zij worden gesloten.
ITALIË
HET V0RSTENHUWEL1JK TE ROME.
Hot aantal vorstelijke j>ersouen, dat op
het oogenblik in Itomc vertoeft, is buiten
gewoon groot en bedraagt ongeveer S3.
Behalve het italiaanschc en 1 Belgische
koningspaar bevinden zich than* te Ro
me, afgezien van het vroegere Afghaansclm
koningspaar, dut als permanente bewoners
van de hoofdstad kan worden beschouwd,
koning Boris van Bulgarije met zijn broe
der Cyrillus, .de koningin van Zweden, de
vroegere koningin »Sofie van Griekenland,
de groothertogin van Luxemburg, do groot
moeder van dc bruid hertogin Karl Theo-
dor van Beieren, do vroegere kroonprins
