21ste Jaargang
DINSDAG 31 DECEMBER 1929
No. 6371
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
KERKNIEUWS
£eid^eHe6oii/wmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2JiO per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dübbele van heb tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen.
ZALIG NIEUWJAAR
De jaarlijksohe wensch op den eersten
dag van het nieuwe jaar: Zalig Nieuwjaar
bieden wij onzen lezers en vrienden
wèèr aan.
Zalig Nieuwjaar; dat is een echt christe
lijke wensch. Wei-gemeend en wel-door
dacht, bevat deze wensch het allerbeste en
allermooiste, wat wij wenschen kunnen.
Met dezen wensch spreken wij de hoop
uit, dat het nieuwe jaar voor onzen mede-
mensch zóó moge verloopen, dat het hem
slrekke tot zijn zaligheid, tot zij<n eeuwig
geluk, om in den hemel te komen.
Met dezen wensch bidden wij onzen
evenaaste tce, dat hij in het nieuwe jaar
zóó met Gods genade moge medewerken,
dat hij leeft overeenkomstig het doel, waar
voor hij op/leze wereld, is geschapen.
Maar als wij aldus dien wensch in zijn
schoone, vol-rijke beteekenis verstaan, dan
zullen wij bij het uitspreken daarvan niet
alleen edele gevoelens koesteren ten op
zichte van onzen evenaaste, maar ook ern
stig denken aan onszei ven mogen w ij
zelf bereiken, wat wij anderen toe-
wenschen l
In het begin van het nieuwe jaar moeten
wij, om met St. Paulus te spreken, aantrek
ken een nieuwen mensch!
Alle srleur-dingen, waaraan zooveel fou
ten kleven, werpen wij nu ver van ons af;
met krachtig vertrouwen op de God",lelijke
Voorzienigheid willen wij het nieufca jaar
intreden in het klare bewustzijn vali^le
groote plichten van iederen dag - hi|e-
vele dagen weten wij niet welke het
ingetreden jaar ons zal schenken.
Plichten, door God óns opgelegd, van
velerlei aard.
Plichten, die wij hebben als enkeling en
als sociaal wezen; die wij hebben ten-
opzichte van onszelf en ons gezin; èn ten-
opzichte van het katholieke openbare le
ven en de maatschappij.
Wèl mogen wij er ons diep van door
dringen, dat de laatst-bedoelde plichten
niet lichter wegen dan de eerste 1
Ons voortdurend streven, om u w dag-
blad, fcDe Leidsche Courant" te doen be
antwoorden aan alle gegronde wenschen,
zullen wij ook dit jaar met dagelijksche
toewijding voortzetten! En met succes zal
het worden bekroond als God zijn Zegen
geeft en onze lezers ons hun sympathie
blijven schenken in de toekomst, zooals zij
dat in het verleden hebben gedaan.
Ons dagblad, behoudend zijn eigen
cachet, gaat mee 't zal onzen lezers wel
gebleken zijn! met de veranderende en
stijgende eischen van den tijd. En daaTom
mogen wij vertrouwen, dat het ook in 1930
in duizenden gezinnen zal zij de eiken dag
opnieuw welkome huisvriend!
Het jaar is uit en ten einde geleefd
vol stof, vol weemoed misschien en vol zor
gen ligt het achter ons.
In het vertrouwen op God sterk en blij,
beginnen wij een nieuw jaar Zalig
Nieuwjaar!
BELGIE
HET HUWELIJK VAN PRINSES
MARIE-JOSE.
Uiterst strenge politiemaatregelen wor
den getroffen^ voor het vertrek, 3 Januari
a.s. van het Belgisch konikïijk gezin naar
Itèiiè. Dit vertrek zal, als bekend, mei
eenige plechtigheid gepaard gaan. Be
halve de delegaties van een aantal patno-
tiscbe vereenigingen en de eveneens van
een speciale kaart voorziene leden der
Italiaansche kolonie, zal niemand in het
Noorderstation worden toegelaten. Ook op
de journalisten zal een zeer strenge con
trole woiden geoefend. De spoorlijn Brus
selLuxemburg zal, tot aan de grens, dooi
de gendarmerie worden bewaakt.
Een groep jonge meisje van het West-
Vlaamsche dorp Oost-Duinkerke, die sa
men met prinses Marie-José, in 1916, tij
dens den oorlog te De Panne hun eersto
Communie deden, heeft dezer dagen een
schilderij, karnaalvisschers te paard voo*-
sfellend, dat de kerk, waar de communie
plaats had, versierde, aangekocht met hel
inzicht het de prinses als bruidsgeschenk
aan te bieden.
Ter gelegenheid der prinselijke huwe
lijksplechtigheid zal de Koninklijke Harmo
nie van Belgische oorlogsinvaliden zich
naar Rome begeven. De Fédération Natio
nale des Militaires Invalides et Mutilês
de la guerre alsook de Fédération Natio
nale des Combattants hebben eveneens
ieder een delegatie aangewezen. De Vlaam-
sche oud-strijders en Vlaamsche oorlogs
invaliden onthouden zich van alle deelne
ming.
VAN HET VATICAAN
KARDINAAL GASPARRI.
Kardiaal-staatssecretaris Gas par rï ie,
naar de „Osservatore Romano" meldt,
ziek. Hij lijdt aan influenza. De kadinaal
gevoelde zich reeds sedert eenigen tijd on
gesteld en moest te bed blijven.
Het „Giornale d'Italia" maakt melding
van geruchten, volgens welke de Paus kar
dinaal Gasparri als bewijs van Zijn bijzon
dere toegenegenheid 'den titel van kardi
naal-staatssecretaris zal laten behouden
en kardinaal Pacel'i tot pro-secretaris zat
benoemen om de leiding der zaken op zien
te nemen.
Naar men uit Rome meldt, blijft de
algemeene toestand van kardinaal Gas
parri tamelijk gunstig.
FRANKRIJK.
Gratie verleend aan Léon DaudeL
President Doumergue heeft het decreet
onderteekend, waarbij gratie wordt ver
leend aan Léon Daudet, alsmede aan een
aantal directeuren van bladen en versprei
ders van pamfletten.
Daudet heeft medegedeeld, dat hij Don
derdag naar Parijs zal terugkeeren.
RUSLAND
Het jubileum van Stalin.
De Russische medewerker van het „Hbld."
schrijft:
In de geheele Sovjet-Unie werd de vijf
tigste verjaardag van Stalin op een zeer
grootsche en pompeuze wijze gevierd. Alle
cellen van de regeerende partij haastten
zich den dictator telegrammen te sturen,
waarin zij hun trouw aan den tegenwoor-
digen heerscher betuigden. Alle Mosfeou-
sche en provinciale bladen wijden uitvoe
rige beschouwingen aan Stalin en noem
den hem „leider van het internationale
proletariaat", „bolsjewiek met den stalen
wil", enz. Kalinin noemde hem een „genie"
en „hoofd van het revolulionnaire volk".
De Executieve van de Comintern verheer
lijkte in een uitvoerige resolutie de „histo
rische rol" van Stalin als den liquidator
van de trotskistische ketterij enz.
Zelfs Lenin werd nooit op zulke wüze
gevierd en bewierookt. Het was geen jubi
leum meer maar een apotheose, een ver
heerlijking, die aan de tijden der Romein-
sche keizers deed denken. In de redevoe
ringen van de officieele vertegenwoordi
gers van de regeerende partij werd ver
klaard, dat Stalin de eenige man is, die
zich nooit vergist, dat hij steeds alles
vooruit weet, alles voorziet, nooit faalt. De
„Prawda" ging zelfs zoo ver, dat zij ver
klaarde, dat Stalin het feitelijke hoofd van
de partijleiding zelfs tijdens het leven van
Lenin was, het gee op zijn allerzachtst uit
gedrukt een onjuistheid is. Alle bladen pu-
bliceeren photo's, waarin Stalin afge
beeld is naast Lenin en daarbij wordt ver
teld, dat Stalin de beminde en uitverko
ren leerling en rechterhand van Lenin
was. Ook dat is bezijden de waarheid. Le
nin heeft nooit onder stoelen of banken
gestoken, dat hij Stalin niet mocht. Kort
voor zijn dood heeft Lenin zelfs geheel
met Stalin gebroken. De groote leider der
bolsjewiki verzocht zijn opvolgers met
drang, den ruwen Georgiër te verwijde
ren, omdat hij de zaak van Lenin te gron
de zou richten.
Daarna werd de nationale vlag gehe-
schen, hetgeen een geweldige opwinding
onder de menigte deed ontstaan. Geroepen
werd: Lang.leve de revolutie 1
Een menigte van dertigduizend personen
waaronder vijfduizend vrouwen welke de
plechtigheid bijwoonden verbrak het poli-
tiecordon, en velen werden tengevolge van
hun opwinding onder den voet geloopen.
Doir.inionstatuut voldoende.
Nibt alle Indiërs eischen volledige onaf
hankelijkheid.
De conferentie van de nationale liberale
federatie van gematigde Indiërs te Ma
dras heeft eenstemmig een resolutie aan
genomen, waarin de conferentie met vreug
de de verklaring van den onderkoning van
31 October j.l. aanvaardt, wijl daarin van
bevoegde zijde bevestigd wordt, dat de
vedklaring van 1917 het dominion statuut
voor Indië bedoeld beeft en Indië het
recht toestaat om met Engeland op voet
van gelijkheid over den vorm van de toe
komstige Indische grondwet te conleree-
CHINA
DE OPHEFFING DE EXTERRITORIALE
RECHTEN.
Naar uit Nanking gemeld wordt, heelt
de minister van buitenlandsche zaken, dr.
Wang, in verband met de opheffing van
de exterritoriale rechten een verklaring
gepubliceerd, waarin hij mededeelt, dat de
Chineesche regeering zich tot haar spijt
gedwongen ziet de protesten van Japan vu
Amerika onbeantwoord te laten. China zal
ondanks de protesten van de groote mo
gendheden de exterritoriale rechten onmid
dellijk opheffeD- Dc C'iineasche regeering
heeft meermalen gojracht deze kwestie
met de groote mogendheden te bespreken.
Doch deze hebben steeds geweigerd eenige
concessie te doen.
De exterritoriale rechten worden ook in
Mandsjoerije opgeheven en de aldaar ge
vestigde Japansche rechtbanken moptón
op 1 Januari gesloten worden.
In diplomatieke kringen te Peking
wacht men de verdere ontwikkeling van
de gebeurtenissen rustig af. Men gelooft,
dat de regeering voorloopig van practi-
sche maatregelen zal afzien. Men vreest
evenwel, dat buiten de internationale con
cessies. rechtskwesties zullen ontstaan en
plaatselijke Chineesche autoriteiten zul
len eischen buitenlanders te berechten.
Het corps diplomatique heeft reeds maat
regelen voor dergelijke gevallen voorbe
reid.
BRITSCH-INDÏE
INDISCHE CONGRESSEN.
Geen dominion, onafhankelijkheid.
Het Indiscb-nationaal congres te La
hore heeft de motie van Ghandi, zich uit
sprekende vóór de volkomen onafhanke
lijkheid van Indië en tegen het bijwonen
ecner conferentie met de Engelschen over
een dominion-statuut, aangenomen»
EERSTE KAMER.
Eenige wetsontwerpen aangenomen.
Eerst is er gisteren gestemd over het
wetsontwerp ter verlenging van de op
schorting der vaccinatiebepalingen.
Het ontwerp werrfaangenomen met 26
9 stemmen.
Tegen 6temden de sociaal-democraten
Ossendorp, Mendels, Oudegeest, Polak en
Molbmaker, en de Vrijheidsbonders Fock,
Kranenburg, Rink en Smeenge.
Bij het ontwerp belasting betalen op
postkantoren werd eenig debat gehouden.
De heeren Wibaut (S. D.) en Sasse van
Ysselt (R. K.) hadden ©enige bezwaren.
Het wetsontwerp werd zonder hoofde
lijke stemming aangenomen. Wij krijgen
dus den toestand, dat Noord-Holland in
zijn geheel en eenige steden de faciliteit
behouden of krijgen, om de contribuabelen
op hun postkantoren te ontvangen, om hun
staatscijns te betalen.
Eenig debat werd ook gehouden bij het
ontwerp ter wijziging van eenige artikelen
der Lagere Onderwijswet, die verband hou
den met de belemmering van het stichten
van bijzondere scholen, bepalingen, die
genomen zijn bij de bezuinigingsmaatrege
len. De heer De Jong (R. K.) bepleitte, dat
het onbillijk is, om, nu andere bezuinigin
gen worden opgeheven, niet ook de bezui
nigingsmaatregelen voor die scholen on
gedaan te maken.
Het is en blijft wachten op het rapport
van de commissie-Rutgers. Dit rapport zal
nu eindelijk waarschijnlijk in 1930 aan
Hare Majesteit kunnen worden aangebo
den. Het voorstel werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Tenslotte was er nog geklaagd over de
overschrijdingen van begrootingen. Bij On
derwijs zijn pensioenen, subsid es en zoo
voorts met vijf millioen overschreden.
WERKVERRUIMING.
Dezer dagen heeft onder voorzitterschap
van prof. dr. W. H. Nolens de Rijkscom
missie Werkverruiming vergadërd.
Met instemming word er kerJiis van go-
nomen, dat de arbejjÖyWien de commissie
verleden jaar begönnèn M om de uitvoeriug
van den w'egenbóhw ip^ftis land meer over
een geheel }a,ar verdeeld te doen geschie
den en niet in'opkele iqaand©^ reeds vrucn-
ten begint af tè^ werppnj
Verscheiden orders ontgaan jle Nedor-
landsche metaalindustrie, omdat onze me
taalindustrie langere leveringstermijnen
moet stellen da nhaar buitenlandsche con
currenten. Dit gaf aanleiding tot ©en be
raadslaging, waarvan als gevolg aan het
bureau werd opgedragen, aandacht te wij
den aan de oorzaken, die het geschetste
euvel tot gevolg hebben.
Voorts werd mededeeling gedaan van
eenige tientallen gevallen, waarin de be
middeling der commissie werd ingeroe
pen om te verkrijgen, dat orders voor de
Nederlandsche nijverheid zouden behouden
blijven en niet aan het buitenland zouden
worden opgedragen. Hierbij bleek, dat
eenige onzer groote electrische centrales
op het oogenblik belangrijk worden uitge
breid of dat nieuwe oentrales worden bij
gebouwd. Het speet de commissie, dat de
opdrachtgevers, omdat zij niet voldoende
overtuigd zijn van hetgeen de Nederland
sche nijverheid voor de bedoelde nieuwe
installaties zou kunnen leveren, herhaal
delijk er toe overgaan zeer belangrijke
orders in het buitenland te plaatsen.
Het was der commissie daarentegen aan
genaam te vernemen, dat de gemeente Am
sterdam een groote order voor de gemeen
tetram ter uitvoering aan drie Nederland
sche fabrieken heeft opgedragen.
Feest R. K. Bond van Groote Gezinnen te
Haarlem.
Bezoek van
Z. D. H. Mgr. A e n g e n e n t.
December is ©en maand van verrassin
gen. Dat hebben we Zaterdagmiddag weer
ondervonden, toen we naar de Gemeente
lijke Concertzaal waren gegaan, om het
kinderfeest van don R. K. Bond van
Groote Gezinnen bij te wonen.
Tegen vier uur, toen de festiviteiten op
het hoogtepunt waren, kwam een heer in
een zwart pak binnen, die op zijn teenen
naar voren liep, om de kleintjes niet in
hun werkeleijen feestdroom te storen. De
heer W. van Liemt, de voorzitter van den
bond, verwelkomde hem zeer hartelijk en
liet hem plaats nemen op de eerste rij.
Toen ineens ja, ineens ging het vau
mond tot mond: „de Bisschop is er. Hij
zit vooraan...." „Nietes" merkte een bij-
dehande guit op „ik weet het wel. De bis
schop heeft altijd een roode mantel aan
en zoon' klein mutsje op
,,'t Is nietes" was weer het antwoord.
Zoo ging het lieve volkje door, niet ge
heel besefefnd, dat Z. D. H. Mgr. J. D.
J. Aengenent inderdaad in de zaal was,
niet als officieel genoodigd persoon, maar
als belangstellende „die zoo maar even
was komen aanloopen".
De meeningsversohillen tusschen de wij
zen en waanwijzen werden echter geheel
opgeheven, toen de bisschop zelf op het po
dium kwam en een toespraak hield.
Monseigneur zei het volgende:
Beste kinderen. Ik vind het echt fijn,
dat ik vanmiddag in jullie midden beu.
Wat hebben we ons vermaakt hè, en wat
was die afgezant van Sint Nicolaas een
leuke man niet? De bisschop houdt erg
veel van kinderen en hij is blij, als jullie
blij zijn. Negen honderd kindereu zijn hier
in de zaal en dat is nog maar een derde
gedeelte waarvoor hot feest bereid is.
Als jullie nu thuis komt, moeten jullie
tegen vader en moeder zeggen, dat de bis
schop de Vereeniging van Groote Gezin
nen bijzonder op prijs stelt en waardeert
en dat ik de dames en heeren, die voor jul
lie al deze heerlijkheden bereiden, erg,
heel erg dankbaar ben. Zullen jullie dat
thuis allemaal zeggen? (Bedeesd ja-geroep).
En dan moeten jullie vader en moeder
namens den bisschop een zalig Kerstfeest
een gelukkig uiteinde en een zalig Nieuw
jaar wenschen.
Toen kwamen de tongetjes weer los en
werd er druk over het groote gebeuren ge
sproken. Rood van opwinding waren al d'e
gezichtjes, toen de beminde Haarlemscne
kerkvorst door het middenpad ging en
tientallen handjes drukte, deze of gene
eens over zijn krullebol streek en vriende
lijk toelachte. «Tijd".
Premietarief voor de Ziekteverzekering.
Binnenkort zal een
Kon. Besluit verschijnen.
In de eerste dagen van Januari zal het
Koninklijk besluit verschijnen, waarin bet
premietarief der Raden van Arbeid voor
de ziekteverzekering is opgenomen. Onder
scheid zal worden gemaakt tusschen een
hoofdgroep voor normale gevallen, welke
een premie tusschen de 2 en 2.5 pet. zullen
hebben te betalen en een drietal groepen
voor verhoogd ziektegevaar. (Oa. het mijn
bedrijf). „Tel."
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kardinaal Gasparri ongesteld.
Twee Indische congressen voor en tegen
den dominions-status.
In België is een groot waterbassin door
gebroken. (Buitenl. Berichten, 2de blad).
De geheimzinnige papegaaienziekte te
Berlijn. (Buitenl. Berichten, 2e blad).
De Philips-licenties.
De overeenkomst met de
radio-handelaren ongeldig.
Naar aanleiding van ©en te Amsterdam
gehouden vergadering van den Bond van
Radio-handelaren op 19 December j.l.,
heeft de N.V. Gloeilampenfabriek „Ra
dium" te Amsterdam den president van de
rechtbank verzocht na kort geding te ver
klaren, dat de op 19 December gehouden
vergadering van den Bond van Radio-han
delaren is geweest een onwettige; dat alle
door haar genomen besluiten zijn ongeldig;
dat de ter uitvoering van die besluiten
door dien Bond ondernomen stappen even
eens ongeldig zijn en dat de Bond wordt
veroordeeld geen stappen te ondernemen
ter uitvoering van die besluitelïT
De president van de rechtbank veroor
deelde gedaagde om zich te onthouden van
iederen stap ter uitvoering van de op de
vergadering genomen besluiten totdat do
gewone rechter ovèr de zaak zal hebben
beslist en bepaalde verder, dat ©ischeres
binnen 14 dagen de zaak voor den gewo
nen rechter zal brengen en veroordeelde
gedaagde in de kosten.
Buitengewone groei!
Het getal leden van den R. K. Bouwvak
arbeidersbond „St. Joseph", dat in het be
gin van dit jaar 14725 bedroeg, is thans ge
stegen tot over de 23.000. Do toename be
draagt dus bijna 60 pet. in het afgoloopen
jaar.
De groei is vooral dit jaar buitengewoon
geweest, en is bijna het dubbele van de
vermeerdering in ledental in de jaren
1926, '27 én '28 te
JUBILARISSEN IN 1930.
Bisdom Haarlem.
50-jarigen, 15 Augustus: Pastoor C. Too
lonaar te Wassenaar.
40-jarigen, 22 Maart: Deken P. v. d. Aa
van Vlissingen en Rector G. Huibers te
Bodegraven.
15 Augustus: Pastoor B. P. Aalberse te
Voorburg, St. Martinus; pastoor A. G. v.
d. Berg, Den Haag, St. Liduina; F. A.
Keet, pastoor te Bodegraven; J. D. M.
Meyer, St. Bavogesticht bo Heemstede;
W. J. J. van StraeleU, pastoor to Oud
Ad e.
20 December: A. H. J. Sprenger, pastoor
te Leimuiden.
25-jarïgen, 15 Augustus: Pastoor N. H.
Aanstoots te Spaarnwoude a. d. Lie; rector
Th. A. v. d. Burg, R. K. Ziekenhuis 's-Gra-
venhage; pastoor F. A. Burwinkel te Vo
gelenzang; pastoor P. van Dorp te Rh con;
pastoor J. H. Duymel te 's-Gravenhage,
Allerh. Sacrament; pastoor A. J. M. Hoo-
geveem te Aarlanderveon; pastoor
G. Kuys te Hillegersberg; pastoor J. B. W.
M. Möller te Schiedam, H. Hart; pastoor
P. J. Nieuwenhuis te Heemstede, O. L. V.
Hemelv.; pastoor A. F. O. van Noort te
Heerhugo waard, H. Familie; ijastoor J. M.
H. Spoorman te Halfweg.
12 1/2-jarigen, 15 Febr.: R.R. D.D. N. L.
A. Ammerlaan, sub-regent Seminarie Ha-
geveld te Heemstede; J. P. Bik, kapelaan
te 's-Gravenhage, H. Lduina; A. I. M.
Busch, kap. te R'dam, O. L. Vr. v. Lour-
des; K. F. Elsenbroek te 's-Gravenba;-
H. Agnes; J. C. de Groot bo Helder, H.H.
Petrus en Paulus; A. J. M. v. d. Horst te
Dordrecht, H. Bonifacius; J. Konijn te
Amsterdam, Sb. Joes Gesticht; O. de Kos
ter te Rotterdam, H. Teresia van het Kind-
jo Jezus; J. J. A. Kuilman te Amsterdam,
St. Vinoentius k Paulo; G. H. E. Mudde
te 's-Gravenhage, St. Joseph; C. A. Ruige-
waard te 's-Gravenhage, H.H. Mart. v.
Gorcum; H. J. A. Theissen te Poeldijk; H.
W. v. d. Waarden te Amsterdam, H. Ma
ria Magd.; L. J. H. Wolf, Seminarie Hage-
veld, Heemstede, leeraar.