LAND- EN TUINBOUW
mg
in sa
TANDPASTA
VRIJDAG 27 DECEMBER 1929 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BLAD PAG. 5
Dcor do „Liga van beeldende kunstenaars" is op het bordes van het Stadhuis te Rot
terdam een tentoonstelling aan de openbare straat gehouden. Voor dit nieuwtje was
groote belangstelling.
Op 24 December j.l. is
de heer H. DRON-
KERS plechtig als
burgemeester v, Veere
geïnstalleerd.
OVER. GROENTEN-, VRUCHTEN- EN
BLOEMENKWEEK.
Moeten we de Spinnen verdelgen?
Er zijn kweekers, die alle gedierte, dat
zich in den tuin, in hun bakken en kas-sen
ophoudt, eenvoudig dood maken, zonder
te vragen of het dier in kwestie ook nut
tig is. Dikwijls gaat het zoo bijv. met spin
nen. We willen eens nagaan of ze zoo'n
vervolging werkelijk verdienen. Een der
meest voorkomende spinnen is de Kruis
spin die door haar eigenaardige teekening:
witte vlekken op het achterlijf, gerang
schikt in den vorm van een kruis, gemak
kelijk is te kennen. Overal, waar 't maar
eenigszins mogelijk is, zoekt zij haar ver
blijfplaats: in schilferige boomschors, op
muren, pa-len, in hoeken en gaten bij da
ken, enz., enz., overal, waar maar gelegen
heid is bij 't water te komen, want dit is
voor haar een bron van voedsel. Gewoon
lijk beweert men, dat de beet van een
kruisspin giftig is, wat inderdaad waar is,
maar sterk overdreven wordt. Heeft de
spin een vlieg, mug, bladluis, enz. gevan
gen, en met haar gif bedwelmd, dan scheurt
zij het uitwendig skelet vaneen en zuigt de
weeke deelen van het dier op. We zien,
dat het hoofdzakelijk schadelijke insecten
zijn, die door do kruisspin worden aange
vallen, en wel voornamelijk zulke, die in
de nabijheid van het water leven. De kruis
spin loopt zeer snel, maar ze is~ vleugel
loos, en ze zou derhalve haar prooi niet
kunnen krijgen, als zij niet haar vangnet
uitzette. Dit vangnet of spinneweb is zeer
interessant van bouw: 10.000 spinragdra-
den zijn samen zoo dik als één haar
Tegen den herfst (Sept.) heeft de paring
plaats. Dan ziet men mannetjes en wijfjes
in goede eendracht samen, wat overigens
nooit voorkomt. Op elk ander tijdstip
wordt een mannetje, dat dicht bij een wijf
je (het sterkere) komt, eenvoudig opgege
ten. Na de paring sterft het mannetje spoe
dig, terwijl het wijfje nog vele jaren daarna
bevruchte eieren zonder nieuwe paring
voortbrengt. In een half-bolvormig nestje
van gele zijde worden nu ruim een 1000-
tal eieren gelegd, welk omhulsel ergens in
een hoek op een veilige plaats wordt op
gehangen. Dit spinsel der cocons kan zeer
goed als zijde worden gebezigd, doch tien
duizend cocons zouden nog slechts even
veel leveren als 4000 cocons van zijderup
sen. In 't begin der lente komen de jongen
uit, die dadelijk op de ouden gelijken;
gedaanteverwisseling heeft niet plaats.
Komt de Kruisspin meer in den tuin
voor, vooral in den herfst, de z.g. Huisspin
leeft vooral in onze woningen, op zolders,
in stallen, kassen, bakken, enz. Velen vin
den „spinnekoppen" vuil en vies, en ragen
ze onmeedoogend weg. In de huizen kan
men ze natuurlijk moeilijk dulden, maar in
gtal, schuur, kas of bak?In een don
keren hoek wordt de woning gemaakt, die
gewoonlijk trechtervormig toeloopt en van
een vangnet is voorzien; dit heeft een
driehoekigen vorm. In den trechter wor
den de eieren gelegd. Haar voedsel bestaat
óók uit vliegende insecten, zooals muggen
en vliegen. Beide spinsoorten zijn dus nut-
•tig en dienen gespaard te worden. Anders
is "t met den zeer bekenden Hooiwagen,
die geen web maakt, maar in den nacht op
roof uitgaat. Hij vangt hoofdzakelijk spin
nen, en is dus indirect schadelijk. De Hooi
wagen verdient dus onze bescherming niet.
Het afsterven der Ooftboomen en nog wat.
In een buitengewone alg. vergadering
der Pomologische Vereeniging hield in No
vember van 't vorig jaar de heer R. Lijs
ten een inleiding over de ziekteverschijn
selen bij enkele appelsoorten. Bij Brab.
Bellefleur, Sterappel en Goudreinet deden
de laatste jaren zich verschijnselen voor
welke menig teler met ongerustheid heb
ben vervuld. Jaarlijks gaan er in de hoo
rnen groote takken dood en vele boomen
zijn reeds gerooid. Gaat dit zoo door, dan
zal weldra de Bral). Bellefleur uit de cul
tuur verdwenen zijn. Aldus de heer Lijs
ten. Een bepaalde oorzaak was niet aan
te wijzen. Vroeg invallende vorst, te hooge
waterstand en ongunstige weersgesteldheid
in den zomer van '27 werden als vermoe
delijke oorzaken genoemd. Speciaal bij de
Brab. Bellefleur zou zoo werd opge
merkt het afsterven te wijten kunnen
zijn aan de voeding der boomen. Vooral 'n
sterke stikstofbemesting zou, volgens som
mige aanwezigen, nadeelig zijn. Anderen
kwamen hiertegen op: niet een sterke
stikstof bemesting werkt de ziekte in de
neven niet een behoorlijke minerale be
mesting, dus kali, phosphorzuur, kalk wordt
gegeven. Een goede, volledige bemesting
is noodig, om het weerstandsvermogen der
boomen zoo groot mogelijk te maken. Door
eenzijdige bemesting werkt men de ziekte
in de hand? en nu moge een eenzijdige stik-
stofbemesting grooter nadeelen tengevolge
hebben dan een eenzijdige kali-, phosphor-
of kalkbemesting, toch mag voor een goe
de ontwikkeling de stikstof niet in de
minderheid komen. Door het voortdurend
werken met stalmest en gier krijgt men een
eenzijdige bemesting, welke nadeelig kan
werken. Naast stalmest zal tevens kunst
mest gebruikt moeten worden. Dat ondanks
een gewijzigde bemesting in 1925 ook
thans in verschillende boomgaarden do
Brab. Bellefleuren blijven afsterven, vindt,
naar men meende, zijn oorzaak hierin, dat
de vroeger begane fout niet in enkele ja
ren te herstellen is. Boomen, die eenmaal
ziek zijn, kan men niet plotseling genezen
door een gewijzigde bemesting.
Op deze verga-dering werd ook het ver
schijnsel, bekend als „randjesziekte", na
der besproken. De heer Lindeman wees
op de proef van dr. Remy en andere on
derzoekingen, dié er op wijzen, dat de
randjesziekte bij bessen o.a. veroorzaakt
wordt door gebrek aan kali, of dooT het
gebruik van voor deze plant verkeerde
kalimeststoffen. Dat men vaak het eerste
jaar geen resultaten ziet van kalibemesting
is een gevolg van het feit, dat in kali-
arme gronden veel kali wordt vastgelegd
en niet beschikbaar komt voor den plan
ten groei. Bij voortgezette bemesting ziet
men in volgende jaren gunstige resultaten.
Het is nog niet zeker, dat de randjes
ziekte bij appels oc.k een gevolg is van ge
brek aan kali Nadere proeven zullen dit
moeten uitwijzen.
WENKEN EN MEDEDEELINGEN.
Randjesziekte.
Wie in 't bezit is van 'n fruittuin, zal
waarschijnlijk meermalen bij bessen en ap
pels hebben opgemerkt, dat de randen der
bladeren eerst lichtgroen, daarna geel
achtig, en eindelijk bruin en dor worden.
Tengevolge daarvan gaan de bladeren
krullen. De takken sterven niet af; wel
vertoonen ze in ernstige gevallen geen
groei. Het verschijnsel treedt op in Juli,
maar vooral in Augustus. Prof. drj. Remy te
Bonn stelde proefondervindelijk vast, dat
randjesziekte bij aalbessen is te voorkomen
door aanwending van zwavelzure kali.
Ohloorkalizuur werkte veel minder goed.
De heer T. T. G. Schroevers te- Wageningen
heeft in 192S de proeven van prof. Remy
gecontroleerd; hij kwam tot hetzelfde re
sultaat. Derhalve: wie randjesziekte heeft
in zijn tuin, doet volgens den heer Schee
vers goed in 't voorjaar een extra kalibe
mesting te geven. Daarvoor kan zwavel
zure kali dienen, doch evengoed kan men
patentkali nemen. In 't laatste geval moet
men evenwel de dubbele hoeveelheid toe
dienen, namelijk ongeveer 2400 K.G. per
Hectare.
Invloed van zon- en kunstlicht op planten.
Gaslicht is voor alle planten zeer na
deelig; electrisch daarentegen doet de
planten gedijen, wanneer het namelijk door
wit glas of matglas gebroken wordt. Het
zonlicht oefent echter den meest weldadi-
gen invloed op de planten uit. Sommige
kamerplanten moeten evenwel tegen de
brandende zonnestralen vooral tusschen
10 en 3 uur beschermd worden. Enkele
planten, zooals varens en mos, verdragen
in 't geheel geen zonlicht, en groeien het
best in den schaduw en op vochtige gron
den.
Het bewaren van zaad.
Goed bewaren van zaad heeft een groo-
ten invloed op den duur van het kiemver-
mogen. Op een volkomen droge, niet te
warme en 's middags onverwarmde plaats
zijn de zaden goed geborgen; daar zal
zelfs de strengste koude geen invloed op
de kiemkracht uitoefenen. Zoodra echter de
kiem door vocht en warmte geprikkeld is,
schaadt zoowel droogte als groote koude.
Wil men zaad. langer bewaren dan tot den
eerstvolgenden zaaitijd, dan berge men het
in droge bussen of zakken, en beware ze
in droge, onverwarmde ruimten. Br.
Vervroegen van groente.
Bijna alle groenten hebben meer waar
de, wanneer ze vroeg ter markt komen,
dan wat later in het seizoen. Dit is niet
alleen bij vroege voorjaarsgroente, als sla,
spinazie, etc., doch ook bij boonan, erw
ten en tuinboonen, die niet vroeg in 't
voorjaar oogstbaar zijn, en bij verschillen
de koolsoorten, die eerst in het najaar ge
oogst worden; ook deze zijn, wanneer ze
wat vroeger komen, al is het maar 'n week
doorgaans meer waard, dan wanneer ze in
den vollen oogsttijd komen. Om in staat te
zijn de verschillende gewassen vroeger
plukrijp te hebben, wordt hun groei wat
bespoedigd, of laat men ze vroeger begin
nen te groeien, door ze in zulken gunstigen
toestand te brengen, dat de groei eerder
aanvangt dan bij dezelfde gewassen, die
niet kunstmatig in dien meer gunstigen
toestand zijn gebracht. Deze handeling
noemt men vervroegen.
De meest eenvoudige wijze van vervroe
gen is die, welke wordt verkregen door 't
besehutten der gewassen tegen kouden
wind. Een tuin, die op geregelde afstan
den door muren, heiningen of hagen is af
gescheiden, zal in het voorjaar voortdu
rend enkele graden warmer zijn dan eon
gewoon, open stuk grond, en het is begrij-
gelijk, dat op zoo'n plek, die voortdurend
iets warmer is dan de omgeving, de groei
eerder aanvangt en ook sneller gaat.
Voor de muren of heiningen aan den
zonkant heeft men een strook, ter breedte
van 1 tot 2 Meter, waar zoowel door de
beschutting tegen wind, als ook door de
warmte, die de zonnestralen in den grond
brengen, de groeivoorwaarden nog gunsti
ger zijn. Zulke strooken voor een muur of
schutting worden gewoonlijk zonnebermen
genoemd. Bij gunstig weer kunnen hierop
reeds begin Februari spinazie, raapstelen,
of andere vroege groenten gezaaid worden.
Somwijlen wordt over zoo'n zonneberm
een rij latten gemaakt, ongeveer één voet
van den grond. Hierop worden dan des
avonds rietmatten uitgerold, die boven
steunen op de lat en met 'b vrij ondereind
over 't pad liggen.
Deze vrij primitieve wijze van vervroe
gen werd vroeger nogal veel, thans bijna
niet meer toegepast. De resultaten, hier
mee bereikt, zijn te onzeker en van wei
nig beteekenis; de gewassen zijn op een
dergelijk bed in het gunstigste geval een
dag of tien vroeger oogstbaar. Beter re
sultaten verkrijgt men door de warmte, die
de zonnestralen ontwikkelen, op te van
gen, om zoodoende, na het verdwijnen dor
zon, nog van haar warmte te kunnen pro-
fiteeren. Zulk een inrichting verkrijgt men
door ramen aan te brengen over de bed
den of door bakken te maken. De zon
nestralen kunnen hier ongehinderd binnen
dringen, terwijl do ontwikkelde warmte
door het glas niet dan zeer geleidelijk kan
ontsnappen. Op verschillende manieren
wordt zoo'n bak vervaardigd, waarover in
het volgend stukje.
De Alg. Vereeniging voor Bloembollencultuur houat van 24 tot en
niet 28 December in het Krelagehuis te Haarlem een tentoonstel
ling van bloeiende bloembollen. Enknlvourlige gele tulpen ..Kïxnber-
ley" van Gebr. A. A. P. ISIJSSEN, Santpoort, behoorende tot een
bekroonde collectie.
De vervolging der Christenen en de
strijd tegen alles wat godsdienst is schij
nen thans in Rusland het hoogtepunt be
reikt te hebben. De gruwelen tegen de o
priesters, die in de Solowetski-gevangeni's
in de Witte Zee aan een zekeren en spoe-
digen dood werden prijsgegeven, zijn over
bekend. Nu moeten ook de kerken en
godshuizen verdwijnen.
Kerken worden met den grond
gelijk gemaakt.
Om haar doel te bereiken gebruikt, de
Sovjetregeering voornamelijk drie manie
ren. De eerste methode is wel de meest
brutale die denkbaar is. Onder een of an
der voorwendsel worden de kerken ge-
Avoonweg met den grond gelijk gemaald.
Zoo werd bijv. enkele maanden geleden in
Twer om ons slechts tot voorbeelden uit
den laatsten tijd te bepalen heb heilig
dom van Onzo Lieve Vrouw vlak bij het
Roode Plein, naast dc oude Doema, ge
woonweg afgebroken. Het Madonnabeeld
bracht men naar de Nicolaaskerk vbij do
Nikita-poort. In do maand Augustus werd
ook do kerk van het Skorbliachtekersky-
klooster afgebroken, terwijl in September
het Tchoudow-klooster en het Hemelvaart-
klooster bij het Kremlin aan de woede der
godsdiensthaters ten slachtoffer vielen.
Kerken als clublokalen.
De tweede methode bestaat hierin dat
men do kerken in beslag neemt en er club
lokalen van maakt voor dc arbeiders; der
gelijke inrichtingen krijgen dan den mooien
naam van „Centrale van de publieke wel
vaart!" Deze methode is veel practischer
dan de eerste, want de regeering krijgt zoo
doende voor een heel geringen prijs ruime
clublokalen en vergaderzalen voor de ar
beiders. Om een voorbeeld te noemen. Tn
dezen zomer gingen er in de vergaderingen
van den Werkliedenbond te Leningrad
stemmen op om de kathedralen van de
stad te sluiten: er werd zelfs een voorstel
ingediend om deze kerken te verbouwen
tot centrale voor de nationale minderhe
den. De Sovjet-autoriteiten van dit district
hebben thans besloten om dat voorstel
over te nemen.
Het is echter niet zoo eenvoudig om
de kerken zoo maar in beslag te nemen:
dat moge wel blijken uit het volgende:
Enkele maanden geleden wilde een af-
deeling der Komsomol in een stad van het
Dom-bekken de Orthodoxe kerk in beslag
nemen. De metaalbewerkers uit de ijzer
gieterijen en de mijnwerkers uit. de mijnen,
die daar in de buurt, liggen moesten er bij
te pas komen om aan deze onrechtvaardi
ge inbeslagname eenigen schijn van recht
te geven. Maar teen de geloovigen zulks
bemerkten stelden zij zich te weer: h<A
kwam tot een bloedige botsing op heb voor
plein van de kerk. Er vielen 15 dooden en
14 zwaar gewonden, terwijl meer dan hon
derd anderen zich onder geneeskundige
behandeling moesten stellen. De Komsols
hadden 7 dooden, die met zeer veel pracht
en praal begraven werden.
In een naburig dorp hadden de godloo
chenaars het kruis van de kerk naar bene
den gehaald. De dorpsbewoners lieten hun
werk op het veld in den steek en trokken
gezamenlijk terug naar het dorp. Voorop
liepen de vrouwen gewapend met zeisen en
vorken, dan kwamen de mannen, die schop
pen en houweelen droegen; zij gaven den
heiligschenners te verstaan dat ze korte
INGEZONDEN MEDEDEELING.
>RKOMT TANDBEDERF
petst 's-mor^ens en 's-avonds met
75/Ps. per'/.tube, 25 db p, 'A tube.
metten zouden maken. Deze kregen bloed
voor hun hart en zij vroegen telegrafisch in
Charkof aan of zij op de woedende volks
menigte mochten schieten.
Maar do autoriteiten in Charkof waren
nog veel banger. Zij gaven als antwoord
dat men het kruis maar op de oude plaats
moest brengen en stilletjes van het tooneel
zien te verdwijnen.
In X had men een oampagne op touw
gezet om de groote kathedraal van de stad
te sluiten. In mijnen, fabrieken en work-
plaatsen had men 72.000 handtcekeningen
verzameld voor een verzoekschrift waarin
op sluiting van de kerk werd aangedron
gen. Toen do Komsomol (de communisti
sche jeugdorganisatie) tot uitvoering van
het vonnis wilde overgaan vonden zij over
al rond de kerk wachtposten opgesteld, die
dag en nacht hun kathedraal bewaakten.
Een week lang bleven de geloovigen dag en
nacht bij hun kerk op post. Een meisje
van de Komsomol, dat in de kerk ^godslas-
terende uitdrukkingen had gebezigd, kreeg
een flink pak slaag. Waf hierbij ook als
echt Russisch vermeld dient te worden is
het volgende: ook verschillende ondertee
kenaars van het verzoekschrift om de kar
bhedraal te sluiten hielden de wacht cn
stonden gereed om de kerk togen de heb
ligschenners te verdedigen. Zij hadden
slechts uit vrees voor hun kameraden op
de fabriek goteekend. Nadien heeft men
daar geen verder pogingen meer gedaan
om do kathedraal te sluiten: de mijnwer
kers hadden trouwens verklaard, dal als
de Komsomols de kerk durfden sluiten, zij
met hun houweelen de kathedraal weer
zouden openen.
Een zware belasting.
De derde methode is, de meest sluwe, om
dat zij voor do buitenwereld meer verbor
gen blijft, omdat daarbij het eigenlijke
doel: godsdiensthaat en christenvervolging
niet onmiddellijk in 't oog springen. De
kerken en godshuizen worden zoo boven
matig zwaar heiast, dat do geloovigen on
danks hun heldenmoedige opofferingen op
den duur de belasting niet meer kunnen
betalen. Dit lijkt ons wel de meest geraffi
neerde manier van allemaal.
In September is werkelijk een verorde
ning gekomen, waarbij bepaald is, dat alle
kerken, waar godsdienstige voorwerpen als
kaarsen, rozenkransen, prentjes, gedrukte
gebedsformulieren, bloemruikers voor hu
welijksinzegeningen of kransen voor begra
fenissen verkocht of verhuurd worden, als
handelsondernemingen beschouwd moeten
worden. De dienstdoende geestelijke moest
onmiddellijk enkele honderden roebels be
talen (een Roebel is ongeveer 1.25) cu
afwachten tot de definitieve belastingaan
slag was vastgesteld.
In een andere plaats zou de kerk ge
sloten worden, indien niet onmiddellijk
150 Roebel betaald worden. Door een alge-
meeno collecte bracht men dit geld bijeen.
Een klein kerkje in een der groote steden
moest dit jaar bebalve de gewone belas
ting meer dan 800 Roebel opbrengen om
dat het een handelsonderneming was!
