2ïste Jaargang
VRIJDAG 13 DECEMBER 1929
No. 6358
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
STADSNIEUWS
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE S35, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten h~ogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
V Het kind moet kind blijven.
In „Het Kind" schrijft de heer S. Pre
fers, naar aanleiding van wat bericht werd
omtrent de feestviering van den Bond van
Haagsche Gymnasiasten, ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van dien bond. Er
werd toen een receptie gehouden, de wet
houder van onderwijs maakte zijn opwach
ting, enz. Wat moet dat worden als die
bond 100 jaar bestaat?
Wij nemen dat artikel gaarne op deze
plaats over:
„Een bestuur van een leerlingenvereeni-
ging, dat recïpieert en den wethouder van
onderwijs straks den minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen on
der zijn bezoekers mag tellen; schooljon
gens in smoking met den huissleutel op
zak; schoolmeisjes in groot toilet met poe
derdoos en verdere benoodigdheden; toe
spraken, wijn, sigaretten.... nietwaar,
men behoeft nog niet bepaald conservatief
te zijn om vaag te voelen, dat de atmos
feer hier iet of wat ongezond is.
Er zijn geen kinderen meer, is de ver
luchting, <Iie men meer dan eens hoort.
Een jongen uit de hoogste klas jeener
H. B. S. heeft zich onbetamelijk gedragen
en moet op een vrijen middag terug ko
men. Wanneer de leeraar het opgegeven
strafwerk komt nazien, zegt het jong-
mensch: Mijnheer ik heb nu geen tijd meer,
ik moet naar een diner. En wanneer de
leeraar hem vol verbazing aanstaart: Ja,
mijnheer, verstaat n mij niet? Ik moet naar
een diner.
Waar ligt de oorzaak!
De geest des tijds, is vaak het berusten
de, vaak het noodelooze antwoord. Daar is
natuurlijk iets van aan. De maatschappij
is veranderd, meer gecompliceerd, meer
geavanceerd? Het kind krijgt duizend-en-
een meer indrukken dan zijn voorganger
van 25, 30 jaar geleden: het ziet meer, het
hoort meer, hetondervindt meer, 't wéét
meer. Maar de natuur laat zich niet dwin
gen: het verstand komt nu eenmaal niet
vóór de jaren. En hierdoor ontstaat die
toestand van onevenwichtigheid, waarin
het kind met een teveel aan oppervlakkige
kennis van de groote menschenwereld de
allures aanneemt van den volwasene, zon
der dat zijn nog onrijp verstand het tot
richtsnoer kan dienen.
Maar aan den anderen kant valt niet te
ontkennen, dat de huidige opvoeding het
proces van te-vroeg-grootr-zijn ijverig be
vordert, in plaats van het krachdadig te
gen te gaan.
Want al dat groote-menschengedoe van
kinderen werkt een overmatig zelfgevoel
in de hand. De bescheidenheid ten opzich
te van volwassenen verdwijnt, de eigen ik
heid der jongemenschen neemt enorme af
metingen aan, verwaandheid en laatdun
kendheid zijn de kenmerken hunner gedra
gingen. En wanneer ze dan later met de
meedoogenlooze maatschappij kennis ma
ken en de stormen des levens komen op
zetten, dan ontbreekt het velen aan het
noodige weerstandsvermogen, als gevolg
van de omstandigheid, dat men ze als een
erwfc naar boven heeft laten schieten, in
de meening, dat er toch wel een eik uit zou
groeien".
Zoo is het!
Van Katholiek standpunt beschouwd,
zijn er nog meer, zeer ernstige redenen aan
te voeren, om te veroordeelen, te veraf
schuwen dat te-vroeg-groot-zijn van kin
deren.
De geestelijke en zedelijke, de godsdien
stige ontwikkeling groeit daardoor, niet op
in langzamen wasdom, maar wordt ver
wrongen en verstikt.
Een jongen of meisje van 18 jaar is geen
man of vrouw, ook geen jongen of meisje
van 20 jaar. En bij het bereiken van den
twin tig jarigen leeftijd is de volwassenheid
«r ook nog niet, en moeten de jongelin
gen en jonge meisjes niet als volwassenen
worden behandeld en is het onnatuurlijk
wanneer deze zich als zoodanig aanstellen.
De jeugd is zoo schoon, zoo aantrekkelijk
zoolang zij in alles jeugd blijft
Ook in katholieke gezinnen moet men
op het kwaad van het te-vroeg-groot-zijn
bedacht zijn!
Rectificatie. - In de driestar van
gisteren is door het verkeerd plaatsen van
een regel de volgende alinea onduidelijk
geworden.
„Deze droeve geschiedenis is den lezers
in den breede verteld onder de rubriek
«Gemengde Berichten", welker inhoud in
derdaad zeer gemengd is, en waarin,
meer dan in welke andere rubriek van de
courant ook, het bonte leven wordt ver
toond in de groot» film van de naakte da-
gelijksche werkelijkheid, van leven en ster-
ïen, van goed en kwaad...."
DUITSCHLAND
DE DUITSCHE REGEERINGS-
De financieele hervorming in verband
met het Young-plan.
Als eenig punt op de agenda van de
rijksdagzitting van gisterenmiddag stond
de aangekondigde en met veel belangstel
ling verwachte verklaring der Duitsche
rijksregeering.
Onmiddellijk nadat de voorzitter do zit
ting geopend had, nam rijkskanselier Her
mann Miiller het woord.
Hij wees er op, dat volgens het regle
ment van orde nopens de begrooting deze
uiterlijk in het begin van November aan
den rijksraad en in het begin van Januari
aan den rijksdag moet worden voorgelegd.
De rijksregeering betreurt het, aldus spre
ker, zich niet aan dezen termijn te kunnen
houden. De vorm van de begrooting voor
1930 hangt ten nauwste samen met de
vraag, of het Young-plan door de betrok
ken regeeringen r' of niet zal worden aan
genomen, een vraag, die op de fiaagsohe
conferentie beslist za-1 worden.
Reeds weken geleden heeft de rijksre
geering zioh voorgenomen, nog vóór Kerst
mis den rijksdag heb financieele hervor
mingsprogram voor te leggen en reeds toen
heeft spr. den rijksdagpresident 13 Decem
ber voorgesteld als aanvangsdatum der
debatten.
Het memorandum van den president van
de rijksbank, dr. Schacht, is de aanleiding,
dat de behandeling nog een dag eerder
aanvangt.
De rijksregeering heeft met bevreemding
bennis genomen van deze publicatie van
dr. Schacht. In wezen behandelt zijn me
morandum punten, waarmee de Duitsche
deskundigen te Parijs zich uitvoerig hebben
bezig gehouden en waarbij het hun niet ge
lukt is, de resultaten te bereiken, die zij
gewensoht hadden.
De rijksregeering heeft dat betreurd,
doch er den deskundigen geen verwijt van
gemaakt.
Waarin bestaan de „verslechteringen
van het Young-plan?"
Men heeft ons verweten, dat wij het
eventueele overschot van 400 millioen, dat
de vervroegde in werking treding van het
Young-plan zou opleveren, niet voor
Duitsclïland hebben weten te redden. In
derdaad, volgens den tekst van het Young-
plan kan Duitschland niet, zooals het zou
willen, over de bestemming ervan beschik
ken. Die bestemming zal door de regee
ringen onderling nader geregeld worden.
De Duitsohe regeering treft ten dezen
geen blaam. De rijksregeering deelt 'net lot
der deskundigen, die ten aanzien van dit
punt evenmin een gunstiger resultaat kon
den bereiken. Ook de crediteursstaten heb
ben, tengevolge van de Britsche eischen in
Den Haag offers moeten brengen, daar an
ders de conferentie mislukt zoude zijn.
Ten aanzien van het niet-beschermde
deel der jaarbetalingen kan opgemerkt
worden, dat in werkelijkheid de jaarlijk-
sche lasten gelijk bleven.
Omtrent de Belgische marken waren de
deskundigen eenstemmig, dus ook de Duit
sche, van meening, dat men slechts kon
verwachten, dat België de overeenkomst
zou onderteekenen, wanneer men inder
daad tot overeenstemming was geraakt.
Het verdrag met Polen was het resul
taat van een advies der deskundigen en
van de gevoerde Poolsch-Duitsche onder
handelingen. Zoowel van Duitsohe als van
Poolsche zijde heeft men afgezien van e>en
reeks financieele aanspraken.
Trouwens Duitschland verkreeg voor
zijn concessies aan Polen van dat land
waardevolle tegenprestaties.
Van groot belang is het Saarvraagstuk,
waaromtrent thans tusscben Duitschland
en Frankrijk onderhandelingen plaata vin
den. Deze besprekingen zijn niet gebaseerd
op het Young-plan, maar op het streven,
om alle uit den oorlog overgebleven poli
tieke kwesties definitief te liquideeren. lo-
tusschen valt over de resultaten dezer on
derhandelingen momenteel nog niet te zeg
gen.
Het financieele program.
Vervolgens besprak Miiller het finan
cieele program. Hij verklaarde, dat hij
slechts de grondtrekken daarvan zou voor
leggen, want er zijn meer dan 12 ontwer
pen, waaruit dit hervormingswerk bestaat.
Een der voorwaarden voor de aanne
ming van het Young-plan is de regeling
der Duitsche financieele en economische
politiek, met Let doel, de economische
krachten aan de verlichting van het Young-
plan te laten deelnemen.
Zoo behelst ook het. hervormingsprogram
der rijksfinanciën twee groote dingen: het
tot stand brengen van een werkelijk niet op
papier staand evenwicht van de rijksbe-
grooting, ook voor het komende jaar en
verder het uit den weg ruimen van de on
gedekte buitengewone uitgaven, ter ont
lasting van de kas van het rijk.
Ondanks alle sterke beperking der uit
gaven, zal het loopende begrootingsjaar
met een te kort eindigen, dat meer dan het
dubbele van het tekort van 1928 zal bedra
gen; dat circa 150 millioen groot was.
Wanneer echter het Young-plan zal zijn
aangenomen, zal de voor het begrootings-
jaar 19110 met terugwerkende kracht intre
dende be^rootingsontlasting juist voldoen
de zijn om de tekorten van 1928 en 1929 te
dekken.
Een grootere en blijvende beperking der
uitgaven zal slechts mogelijk zijn door meer
doelmatige organisatie van het financieel
beheer.
Voor de verlichting van de belastingen
krijgt de regeering door de ontlastingen,
welke een gevolg zijn van het Young-plan
350 millioen mark beschikbaar.
Teneinde de verlichting van den belas
tingdruk werkelijk effectief te maken, is
nog 400 millioen mark noodig, welke ver
kregen kan worden door een verhooging
van de belastingen op bier en tabak.
De rijkskanselier wees er daarbij op, dat
de verlichting van de inkomstenbelasting
zich ook zal uitstrekken tot de minder be
middelde bevolking.
Voorts is verlichting noodig vaa den druk
der vermogens-, bedrijfs-, grond- en de om
zetbelasting.
Verder zal de belasting op suiker ver
dwijnen, terwijl ook de rentebankschulden
komen te vervallen.
In totaal zullen de belastingen voor 1930
met 915 millioen mark worden verhoogd.
De minister van financiën Hilferding zal
nog bijzonderheden geven over de biet-be
lasting en de uitkeering daarvan aan de
landen, waarbij in het hijzonder rekening
zal worden gehouden met Beieren, het land
met de grootste bierproductie.
Ten slotte behandelde de rijkskanselier
de positie van de sjj^atkist. Op het eindo
van het jaar zullen de te stellen eischen
1700 millioen mark bedragen, waarvan door
de middelen 1370 millioen mark gedekt zul
len worden, zoodat de schatkist nog een
crediet van 330 millioen mark noodig heeft.
In de dekking is voor 500 millioen voor
zien door de Zwoedsche lucifersleening,
wellre derhalve een belangrijk punt van
het financieele programma uitmaakt.
Onvoorwaardelijk noodig is de verhoo
ging van de tabaksbelasting.
Het wegwerken van het tekort is ook in
het belang van het economische leven en
daarom verlangt de regeering van den rijks
dag, dat hij zich met een groote meerder
heid voor de hoofdlijnen van het finan
cieele programma zal verklaren.
Indien geen duidelijk votum van vertrou
wen wordt uitgesproken, zal het tijdige be
gin van de conferentie van 's-Gravenhage
groot gevaar loopen.
Indien de kasmoeilijkheden niet worden
overwonnen, zullen de rijksfinanciën daar
door ernstig worden geschokt, wat een ern-
stigen invloed op het particuliere economi
sche leven zal hebben, zoodat alle krin
gen der bevolking daardoor getroffen zul
len worden.
De toestand is ernstig en een snelle be
slissing is noodig. Over bijzonderheden valt
nog te praten, doch omtrent de hoofdlij
nen moet de rijksdag zich duidelijk uitspre
ken. Voor deze hoofdlijnen kan een groo
te meerderheid in den rijksdag worden
gevonden, als de partijen maar beseffen,
dat het om gemeenschappelijke Duitsche
belangen gaat, waarvoor alle particuliere
belangen moeten wijken. Slechts op deze
wijze kan het werk van den wederopbouw
van de laatste 10 jaar ten einde worden
gebracht en daartoe heeft de regeering het
vertrouwen van den rijksdag noodig.
HET EIND DER BRITSCHE BEZETTING
Gistermiddag te twee uur werd de Brit
sche vlag op het hotel Hohenzollern te
Wiesbaden neergehaald als teeken van het
eind der elf jaren Britsche bezetting van
het Rijnland. De afscheidsplechtigheid had
plaats in tegenwoordigheid van den Brifc-
schen opperbevelhebber, generaal Sir Wil
liam Thwaites, en den Franschen opperbe
velhebber generaal Giullaumat.
Na een parade met militaire muziek ver
trok do laatste afdeeling Britsche troepen
naar Engeland via Saarbrücken.
RUMOER IN DEN BERLIJNSCHEN
GEMEENTERAAD.
De eerste zitting van den Berlijnschen
gemeenteraad heeft zich gisteren door zeer
rumoerige tooneelen gekenmerkt.
Voor de oponing ,van de vergadering was
een troep communistische werkloozen er
in geslaagd, het stadhuis en lateT de ver
gaderzaal binnen te dringen, waar zij in
herhaalde uitroepen hun minachting voor
de gemeenteraadsleden te kennen gaven.
Daarbij kwam het tot botsingen met de
nationaaksocialisten. Er werd politie ont
boden, doch deze slaagde er aanvankelijk
niet in de betoogers uit de zaal te verwij
deren, daar ook de communistische gemeen
teraadsleden een dreigende houding aan
namen. Tegen 7 uur lukte het eindelijk de
communistische indringers, die hevig ver
zet boden, uit de zaal en het stadhuis te
verwijderen, zoodat burgemeester Scholz
de zitting met een vertraging van een goed
uur kon openen.
Op dat oogenblik verklaarde het com
munistische gemeenteraadslid Lange, dat
de communistische fractie ten sterkste te
gen de terreur van de politie protesteert.
De betoogers, die zich in de zaal bevon
den, zijn bedrogen werkloozen. De commu
nisten verlangen, dat terstond over hun
voorstellen ten gunste van de werkloozen
zal worden beraadslaagd, anders zouden
zij de vergadering onmogelijk maken.
Nadat de rust weer was hersteld, kon
burgemeester Scholz overgaan tot de be-
eediging van de nieuw gekozen leden. Toen
kort daarop het lawaai weer begon, sloot
de voorzitter de zitting. De communisten
gingen toen geweldig te keer, daarbij door
het publiek op de tribune gesteund. De
overige fracties verlieten de zaal.
OOSTENRIJK.
DE „AANSLUITING".
Op een dezer dagen in het Engelsche
Lagerhuis gedane vraag, of de regeering
e>en of andere mededeeling over een ver-
eeniging van Duitschland en Oostenrijk
van een van beide kanten gekregen had,
heeft Henderson, de minister van Buiben-
landsche Zaken ontkennend geantwoord.
Op nadere vragen, of de Britsche regee
ring bezwaar tegen zulk een vereeniging
had en of zij do twee regeeringen him eigen
aangelegenheden zou laten regelen, bleef
Henderson het antwoord schuldig.
De „Echo de Paris" publiceprt een arti
kel over de aansluiting van Oostenrijk bij
Duitschland, gedeeltelijk bestaande uit een
onderhoud met Bondskanselier Schober en
gedeeltelijk uit eigen informatie van het
blad. In dit artikel wondt gezegd, dat mo
reel de aansluiting reeds een voldongen
feit is. Aangezien ook de ontruiming van
het Rijnland aanstaande is, is het herstel
van het vroegere groote Duitsche Rijk, dat
zich uitstrekt van de Baltische Zee tot de
Donau en van de Etsch tot de Belt, nog
slechts een kwestie van tijd. Ook onder de
geallieerden zijn er helaas, die zioh niot
meer verzetten tegen de aansluiting, omdat
zij gelooven, dat hierdoor zekerheid ten
opzichte van de Duitsch-Puolsche grens kan
worden verkregen.
CHINA.
NIEUWE REPUBLIEK DOOR
MONGOLEN GESTICHT.
Onder protectie van Moskou.
Van betrouwbare zijde wordt uit Charbin
gemeld, dat de Jong-Mongoolsche partij
een Mongoolsohe republiek heeft geves
tigd in het district Barga met Hailor als
hoofdstad. De republiek staat onder be
scherming van Moskou, hetgeen blijkbaar
in verband staat met de hulp, die de Mon
golen tijdens de jongste gevechten in
Mandsjoerije aan de Russen hebben ver
leend.
De nieuwe republiek omvat een belang
rijk deel van den Chineeschen Oosterspoor
weg en men verwacht, dat de Mongolen
aandeel in de oontrole zullen vragen.
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR RIJNLAND.
(vervolg)
Door de Leidsche Handelvereeniging is
aan de Kamer een klacht gezonden inzake
de invoering van een nieuwen binnenland-
schen vrachtbrief bij de Ned. Spoorwegen,
waarbij de oude vrachtbrieven, die nog bij
tienduizenden onder de firma's aanwezig
zijn, ongeldig zijn. Wijl de Spoorwegen
alleen het zegel vergoeden en niet de druk
kosten, acht adressante, en met haar waar
schijnlijk zeer vele anderen, zulks ten zeer
ste onbillijk.
Dit gevoelen wordt gedeeld door zeer
vele leden der Kamer en algemeen wordt
geoordeeld, dat de Spoorwegen de onkos
ten geheel dienen te vergoeden.
In dien geest zal een verzoek tot de
Ned. Spoorwegen gericht worden.
Bij do medodeelingen was o. m. bericht
van verhindering van den heer Ouwehand
uit Katwijk. Waar dit de laatste vergade
ring van den heer Ouwehand zou geweest
zijn wijdt de voorz. eenige waardevolle
woorden aan het afgetreden lid der Ka-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Verklaring der Duitsche regeering om
trent de financieele hervormingen.
Groot rumoer in den Berlijnschen ge
meenteraad.
De aansluiting van Oostenrijk bij
Duitschland moreel reeds een voldongen
feit?
BINNENLAND.
De schipbreuk van de Benv/yvis. Ver
binding met den wal tot stand gekomen.
(Gem. Ber. 4de- blad en Laatste Ber.).
In tal van plaatsen is het water stijgen
de. Dijkdoorbraak op Ameland. Mar
ken overstroomd. (Gem. Ber. 4do blad en
Laatste Ber.).
Ernstig ongeluk op den onbevvaakten
overweg bij Raalte. (Gem. Ber. 4de blad).
LEIDEN.
DoodoJijke aanrijding van een 8-jarig
meisje. (1ste blad).
OMGEVING.
Brand te Katwijk. (1ste blad).
PROF. DR. N. TH. TENDELOO,
hoogleeraar in de pathologische anatomie
en de algemeene ziektekunde aan de Leid
sche Universiteit, die Zaterdag zijn
25-jarig professoraat herdenkt.
mor en uit hij de verwachting, dat de heer
Ouwehand aangename herinneringen aan
de Kamer moge bewaren.
Verder doet de voorzitter mededeeling
over de nieuw te bouwen brug nabij het
Groene Kerkje te Oegstgeest. De door-
vaartwjjdtc zal op 11 Meter worden ge
bracht, terwijl het middengedeelte geopend
zal kunnen worden ten behoeve van de
scheepvaart.
De heer Wernink wijst in dit verband
ook op de smalle Roversbrug over het
Oegstgeesterkanaal in den weg tusschen
Katwijk en Den Haag.
De voorz. antwoordt hierop, dat het in
de bedoeling van de Provincie ligt ook deze
brug te vernieuwen.
In de commissie tot nazien der geloofs
brieven van do nieuw gekozen leden der
Kamer worden benoemd onder voorzitter
schap van den heer J. Boot de heeren vau
Zonneveld, Wouterlood, v. d. Steen en Al
kemade.
Nadat gepauzeerd was verklaarde de
rapporteur der commissie, dat de geloofs
brieven in orde waren bevonden.
De voorz. spreekt naar aanleiding hier
van een woord van dank tot de Leidsche
Ver. van Industrieelen, door wier werk
vooral deze verkiezing bij enkele candi-
daatstelling is verloopen.
De secretarie der Kamer, mr. Knibbe,
geeft hierna een uitvoerig overzicht van
de ondernomen stappen inzake de pogin
gen, die zijn aangewend om de nieuwe re
geling der telefoontarieven, i. c. het gc-
sprekkentarief, niet in te voeren.
Veel resultaat is hiermede echter niet
bereikt. Echter is de kennis over de tele
foontarieven onder het publiek in groote
mate vermeerderd en daarmee kan men
