Jaargang DINSDAG 10 DECEMBER 1929 No. 6355
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30-cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
ihet dubbele van bet tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Katholicisme en Socialisme.
De Katholieke werklied en vereenigingen
van Duitschland hebben bij gelegenheid
van haar bezoek aan Z. H. den Paus in
October j.l den H. Vader een adres over
handigd, waarin zij wezen op haar werk
zaamheid op godsdienstig en sociaal ter
rein en met betrekking daarop aan Z. H.
eenige vragen stelden.
Naar de „Germania" meldt heeft Kardi
naal Gasparri nu namens den Paus dit
adres beantwoord.
Met woorden uit de Encycliek „Singulari
quadam" getuigt de H. Vader van Zijn
groote waardeering voor de Katholieke
werkliedenverenigingen, die het meest
geëigend moeten worden beschouwd om
het ware en duurzame belang harer leden
te behartigen, omdat zij voortreffelijk op
de basis van den katholieken godsdienst
zijn gegrondvest en openlijk de Kerk als
haar leidsvrouwe volgen.
Als doel der Katholieke werkliedenver-
eenigingen ziet de H. Vader naast het
eerste bovennatuurlijke doel de „zoo groot
mogelijke vermeerdering van den mate-
rieelen, economischen en socialen wel
stand der arbeiders."
Met een beroep op zijn glorierijken
voorganger Leo XIII, vordert Z.H. ook
voor de toekomst de actieve medewerking
van den clerus, want „(zulk) een grondige
vernieuwing heeft onze moderne maat
schappij meer dan ooit noodig, daar zij, af
gekeerd van Christus en de Evangelische
gebóden van rechtvaardigheid en liefde,
velen er toe heeft gebracht, het heerschend
economisch stelsel uitsluitend tot persoon
lijk voordeel en tot schade voor de ande
ren nit te buiten."
Een grootsche taak ziet de Paus ook ten
opzichte van de arbeidersmassa's „die
door een ongezonde materialistische pro
paganda verleid en in beroering gebracht
zijn." Het zal zaak der Katholieke werk
liedenverenigingen zijn, die immers het
program van rechtvaardigheid en liefde na
streven en in haar leden en leiders den
katholieken apostolaatsgeest aankwee-
ken, deze massa's tegemoet te komen.
Daardoor, dat de Katholieke werklie
den vereenigingen werkzaam zijn in den
geest der Katholieke actie „welke ernaar
streeft de katholieke beginselen op elk ge
hoed, dat der economie en van den arbeid
niet uitgezonderd, te verbreiden en in da
den om te zetten", hebben zij in den strijd
tegen ieder socialisme een bijzondere be-
teekenis. Want de overstrooming van bet
socialisme moet worden gekeerd „op
grond van de eeuwige waarheden, waar
door de sociale leer der Kerk zich laat
leiden".
Een ondubbelzinnige uitspraak geeft de
H. Vader ook ten opzichte van „die de
leer van het Evangelie over het aardsche
leven en de goederen dezer aarde ver
keerd verstaan en gelooven, dat zij tege»
lijkertijd goed Katholiek en socialist kun
nen of zelfs moeten zijn of met de socia
listen sympathiseeren". Met een beroep
op Zijn plechtige vermaning van 18 De
cember 1924, waarin hij zich keert tegen
„de uiterst groote gevaren* van en de ab
solute zekere schade, die men beloopt door
het socialisme en communisme" noemt de
H. Vader deze redeneering van Katholie
ken een nieuwe drogreden.
Uit het bovenstaande moeten twee con-
clnsies worden getrokken.
De eerste, dat de Paus wijst op de nood
zakelijkheid van ingrijpende sociale her
vormingen, op de noodzakelijkheid van
een actie van en voor de arbeiders. Dat is
niet socialistisch maar veeleer een eisch
van Katholieke beginselen 1
Vervolgens, dat de Paus andermaal
herhalend wat reeds zoo vaak door het
hoogste kerkelijk gezag is verklaard en
hetoogd Katholicisme en socialisme on-
vereenigbaar noemt. Wie ooren heeft,
°m te hooien, hij hoorei
De Zeereerw. heer A. H. M. J. HOMULLE,
benoemd tot Deken van Leiden en Pas
toor der Mon Père-parochie.
VAN HET VATICAAN
HET KQNINGSBEZOEK AAN
DEN PAUS.
Algemeene tevredenheid.
Aan de berichten reeds gegeven om
trent het bezoek van het Italiaansche ko
ningspaar aan den Paus, kan nog worden
toegevoegd, dat de Koning aan den Paus
een schitterend antiek borstkruis van
goud, bezet met tien zeer groote parels en
versierd met vele andere kleinere parels
gelegd in een agaat-kistje, geschonken
heeft, terwijl de koningin een kruisbeeld
aanbood in een étui, bijwijze van kapelle
tje. Het kruis is van mahoniehout belegd
met smaragden, robijnen enz., terwijl de
Christus van goud is en twee kleine beeld
jes in goud aanfden voet van het kruis
staan. Beide geschenken zijn voorwerpen
die sinds eeuwen in het huis van Savoye
bewaard werden; het kruisbeeld heeft toe
behoord aan de eerbiedwaardige Clothilda
van Savoye. De H .Vader betoonde groote
vreugde over de geschenken welke Z. H.
temeer dierbaar waren, wijl 't oude fami
liestukken van het huis van Savoye zijn.
De H. Vader uitte meermalen Zijn bui
tengewone tevredenheid over het bezoek.
Z. H. noemde den dag een sehoone dag van
beloften voor alle Italianen, voor de ko
ninklijk© familie en speciaal voor den
kroonprins, op wien zooveel hoopvolle ver
wachtingen gesteld worden.
De koningin toonde zich zeer gelukkig
en verheugd over de gebeurtenis van den
dag, terwijl de koning aan zijne begelei
ders meermalen zijn tevredenheid uitsprak
over de buitengewone hartelijkheid en
vriendelijkheid des Pausen alsook ovér de
fijne gedachte van Z. H. om hem zoo'n
prachtig numismatisch werk cadeau te
doen, terwijl de numismatiek (muntenstu-
die) toch zijn lievelingsstudie is.
Kardinaal Gasparri, die zooals algemeen
bekend is een overgevoelig hart heeft, kon
zijn tranen niet weerhouden bij het ko
ninklijk bezoek. Toen Z. Em. van het te
genbezoek aan den koning terugkeerde,
verhaalde hij van de verschillende ont
moetingen, welke hij reeds vroeger had
met Z. M. den Koning in Castelporziano.
Hier bracht de kardinaal meermalen zijne
zomervacantie door op een landgoed van
zijne familie, dat grenst aan een koninklijk
landgoed, waar de koning dikwijls komt.
Meermalen had de kardinaal hier den ko
ning ontmoet en een lang onderhoud met
Z. M. gehad Het onderhoud tusschen ko
ning en kardinaal was dan ook bijzonder
hartelijk.
INTERNAT. CONFERENTIES
DË TWEEDE HAAGSCHE
CONFERENTIE.
De Tweede Kamer heeft welwillend een
gedeelte van het gebouw der Kamer op
het Binnenhof beschikbaar gesteld tot het
houden der vergaderingen van de tweede
Haagsche conferentie.
De pers zal, evenals ter gelegenheid van
de eerste conferentie, huisvesting krijgen
in de grafelijke zalen.
In het bijzonder zal de commissie de
rapporten der commissie voor de leverin
gen in natura, en der commissie voor de
wijziging van de Duitsche wetgeving (rijks
bank, spoorwegen en belastingen) behan
delen.
EELGIE
DE VLAAMSCHE KWESTIE.
De katholieke Vlaamsche landsbond, die
een leidende rol speelt in de politiek der
katholieke Vlamingen, heeft Zondag te
Brussel een belangrijke buitengewone alge
meen vergadering gehouden.
Na een uiteenzetting van den toestand
door den voorzitter, dr. Bouweraerts, werd
voorlezing gedaan van een brief van mr.
van Cauwelaert, voorzitter van de katho
lieke Vlaamsche Kamerfractie, waarin op
vertrouwen in de katholieke Vlaamschd
ministers werd aangedrongen. De vergade
ring besprak verder den a^emeenen toe
stand en sloot zich aan bij een voorstel tot
het aanbinden van een actie, waarbij de
bevolking, alsook de provincie- en ge
meentebesturen van het Vlaamsche land
worden aangespoord zich van alle viering
der Belgische cnafhankelijkheidsfeesten in
1930 te onthouden, indien tegen het midden
van dit jaar geen bevredigende oplossing
van het Vlaamsche vraagstuk is gegeven.
Tot slot m de Katholieke Vlaamsche
Landsbond een motie aan, waarin wordt
gezegd, dat volledige vernederlandsching
van de Gentsche universiteit, met inbegrip
van de speciale technische afdeelingen
slechts wordt beschouwd als een sedert een
eeuw aan het Vlaamsche volk onthouden
recht, dat geen enkele concessie aan de
Franschgezinden, op welk ander gebied
ook, wettigt. Verder wordt er nadruk ge
legd op de noodzakelijkheid van de taal
eenheid van htet Vlaamsche laifd. Ook ver
zoekt de landsbond alle katholieke Vlaam
sche parlementsleden geen steun te vcrlee-
nen aan de behandeling en de goedkeuring
van andere wetsvoorstellen, zoolang de
volledige vernederlandsching van de Gent
sche universiteit niet is verzekerd.
DUITSCHLAND
DUITSCHLANDS FISCALE
HERVORMINGEN.
Het rijkskabinet is gisteren bijeengeko
men ter behandeling van de ontwerpen in
zake de financieele hervorming. De verkla
ring van rijkskanselier Müller over de
grondslagen van het financieele program
zal pas Vrijdag in den Rijksdag worden af
gelegd, meldt de Tel.
Volgens de „Vossische Zeitung" voorziet
het financieele program in belastingverla
gingen over 1930 tot een tötaal van 800 mil-
lioen mark. De belastingen zullen etappe-
gewijs gedurende vijf jaar worden vermin
derd, tctdat de totale verlaging 1.75 mil
liard zal beloopen. Voor den landbouw zal
de hervorming vrijstelling brengen van de
rente op de Rentenbank-obligaties. De in
dustriebelasting zal over 1930 met 130 mil-
lioen worden verminderd en zal in de daar
op volgende jaren opnieuw worden ver
laagd. De eerste etappe der verlaging van
de inkomstenbelasting voorziet in een ver
mindering met 200 millioen, terwijl zij in
de beide daaropvolgende jaren met in to
taal 1 milliard zal worden verlaagd. De za
kelijke belastingen zullen over 1930 met 380
millioen worden verlaagd. De suikorbelas-
ting, waarvan de opbrengst op 160 millioe?i
werd geraamd, wordt opgeheven.
Ter gedeeltelijke compensatie wenscht
het kabinet een verhooging van de bier
en de tabaksbelasting.
De verhooging der bierbelasting zou 180
millioen en die der tabaksbelasting 220
millioen mark meer dan tot dusverre op
brengen.
Echter bestaan tusschen de regeerings-
partijen nog vrij groote meeningsverschil-
len. De Beiersche volkspartij verzet zich
met alle kracht tegen een verhooging der
bierbelasting, de sociaal-democraten zijn
gekant tegen een verlaging der directe be
lastingen ten koste van de indirecte, ter
wijl de Duitsche volkspartij een aanzienlij
ke vermindering in de sociale lasten eischt.
De regeering is evenwel voornemens, de
verschillende ontwerpen zoodanig met
elkaar dooreen to vlechten, dat het pro
gram slechts in zijn geheel kan worden
aangenomen of verworpen. Dit is ook de
reden, waarom het kabinet de vertrouwens
kwestie stelt.
De exodus uit Rusland.
Het zevende transport meegerekend, zijn
thans in totaal 3100 Duitsche vluchtelingen
uit Rusland over land in Duitschland aan
gekomen.
Daarbij komen nog de 600 pmigré's die
over Hamburg arriveeren.
Men verwacht, dat in den loop dezer
week de laatste transporten de plaats hun
ner voorloopige bestemming zullen hebben
bereikt. In totaal zullen dan 5000 h 5500
personen in Duitschland zijn terugge
keerd.
Volgens berichten in de bladen zouden
bij het laatste transport gevallen van
zwarte pokken zijn gesignaleerd.
CHINA. r
DE OPSTAND TEGEN NANKING.
Uit telegrammen, ontvangen in gezag
hebbende kringen te Londen, blijkt, dat de
opstand tegen de Nanking-regeering een
zeer grooten omvang aanneemt. De regee
ring beschouwt %n toestand als zeer ern
stig en is tot de conclusie gekomen, dat het
onmogelijk is, een offensief tegen de op
standelingen te beginnen. Nanking en
Sjanghai zullen echter verdedigd worden.
Het is mogelijk, dat Nanking intusschen
zal onderhandelen met de in opstand ge
komen leide-s, waarbij zal worden voorge
steld, dat zekere leden der Nankingregee-
ring zullen aftreden en hun plaatsen door
leiders der opstandelingen zullen worden
ingenomen.
Nanking wordt thans ernstig bedreigd.
De opstandelingen hebben opnieuw den
spoorweg Sjanghai—Nanking afgesneden,
door de rails te verwijderen van een op 40
K.M. van Sjanghai gelegen spoorbrug,
waardoor een goederentrein op weg naar
Sjanghai is ontspoord. De diplomatieke
vertegenwoordigers, die op weg waren naar
Nanking, waren te voren gepasseerd.
Voorts is de toestand bij Itsjang zoo
ernstig geworden, dat alle vreemdeelingen
de stad hebben verlaten. Hier zijn namelijk
regeeringstroepen en opstandelingen met
elkaar slaags geraakt.
Ook Hankau wordt door de opstandelin
gen bedreigd. De generaal, die hier over
hen het bevel voert, heeft den plaatselij
ken autoriteiten te Hankau gelast, de stad
te verlaten, welke inmiddels blijkbaar
reeds door de regeeringstroepen wordt
ontruimd.
Verder wordt gemeld, dat te Nanking
een omvangrijk complot is ontdekt, in ver
band waarmede generaal Tang Sjeng Tsji
met zijn geheelen staf en verscheidene
voorname burgers gearresteerd zijn.
In het bezit van generaal Tang Sjeng
Tsji moeten zeer bezwarende documenten
zijn gevonden.
Aangezien deze generaal belast was met
de zorg voor de veiligheid' van de Nanking-
regeering en vooral van Tsjang Kai Sjek
hebben deze arrestaties overal veel opzien
gebaard.
Deze arrestaties moeten een gevolg zijn
van een oproep van generaal Tang Sjeng
Tsji, welke telegrafisch is verspreid en
waarin het aftreden van Tsjang Kai Sjek
wordt geëischt.
R.-K. VOLKSBOND.
Centrale Raadsvergadering.
Gisteren heeft de Centrale Raad van
den Ned. R.-K. Volksbond in het Corne
lius Broerehuis to Amsterdam zijn alge
meene vergadering gehouden onder leiding
van den heer L. H. van Rooyen. Nadat
de bijeenkomst met gebed was geopend en
alle aanwezigen gezamenlijk het bondslied
hadden gezongen, Bprak de voorzitter de
openingsrede uit.
Spr... constateerde, dat in velerlei op
zicht reden tot verheugenis is. Was er tot
voor eenige jaren reden tot bezorgdheid
door het steeds dalende ledental; die ach
teruitgang kwam tot stilstand en zette
zich om in een, zij het eerst bescheiden,
thans meer permanenten groei.
In vergelijking echter met de andere
diocesane bonden komen wij achteraan.
Tegenover het winstaantal der andere
bonden, als den Utrechtscben bond met
503, de Limburgsche met 681, de Bossche
met 885 en de Bredasche met 907, boekten
wij slechts 239 in het 3o kwartaal meer.
Het tempo moet versneld en onze werf
kracht moet worden verhoogd.
In vergelijking met de andere Diocesen
komen wij achteraan, en is het een drin
gende eisch geworden, die maatregelen te
nemen, welke voldoende waarborgen dat
deze achterstand zoo spoedig mogelijk
wordt ingehaald, niet alleen, maar dat de
bond in het Haarlemsche Fiocees met de
grootste steden van ons land, zijn taak ook
naar bchooren kan vervullen.
Worden de voorstellen van het Cen
traal Bestuur om 2 gesalarieerde bestuur
ders aan te stellen en tot districtsindee-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Nadere bijzonderheden omtrent het ko-
ningsbezoek aan den Paus.
De opstand tegen Nanking neemt in
omvang toe.
Nog steeds stormberichten. Van de 41
opvaronden van een Itaiiaansch schip zijn
er slechts 6 gered. (Buitenl. Berichten, 2de
blad).
BINNENLAND.
Centrale Raadsvergadring van den R.K.
Volksbond in het Bisdom Haarlem.
LEIDEN.
Inzake de stadhuisbouw heeft de Raad
nog geen beslissing genomen.
TWEE ZUSTERS FRANCISCANESSEN,
die Donderdag naar de Missie in Medan
vertrekken, zuster Jacoba (mej. v. d.
Brand, uit Steenbergen) en zuster Gemma
(mej. Maryn isssen, uit Ulvenhout). De
'laatste, de zittende zuster, is vele jaren
Ihier in de wijkverpleging werkzaam ge
weest.
ling over te gaan, aanvaard, dan kan de
bond zich uitbouwen.
Deze zoo belangrijke vergadering stel
lend onder de bescherming van den pa
troonheilige St. Willibrord, verklaarde dc
spr. haar voor geopend.
Na de openingsrede werden de notulen
der vorige raadsvergadering goedgekeurd.
Daarop heette de voorzitter wpl'-r.n den
heer Th. Nijkamp, vertegenwoordiger van
het R.-K. Werkliedenverbond. Aanwezig
waren voorts de heer J. W. Smit en de
geest, adv., de zeereerw. heer J. F. Bots.
Op voorstel van den voorzitter, kwamen
vervolgens de verschillende voorstellen en
amendementen van het bestuur en de af
deelingen in behandeling.
Het eerste voorstel, dat besproken werd.
was het voorstel van het Centraal Bestuur
om over te gaan tot do aanstelling van
twee gesalarieerde bestuurders en dieiv
overeenkomstig de contributie van het
Centraal Bestuur met 24 cent per lid en
per jaar te verhoogen, waarbij tegelijko»-
tijd amendementen van de afdeelingen
Castricum en Hciloo in behandeling kwa
men. De afdeeling Castricum wilde door
verhooging van hot salaris van den cen-
tralen voorzitter, deze in staat stellen zich
ge-hel beschikbaar te stellen voor het te
verrichten werk. JDe afdeeling Heiloo
stelde voor het bestuursvoorstel aan te
houden tot de volgende centrale vergade
ring. en aan het bestuur op te dragen, in
overleg met alle afdeelingsbesturen te on
derzoeken, welke oorzaken remmend wer
ken op den groei van de organisatie.
De vertegenwoordiger van de afde ling
Gouda wilde een verandering te weeg
brengen in den organisatievorm, die op
bet oogenblik to duur zou zijn. De voorz.
beantwoordde deze opmerking onmiddel
lijk, door te zeggen, dat, zoolang de bis
schop geen andero organisatievorm zou
voorschrijven, geen discussie over dozen
vorm zou kunnen worden toegelaten.
Een andere afdeeling stelde voor het
bestuursvoorstel eerst nog eens in de on
deraf deelingen te behandelen, terwijl één
afgevaardigde het salaris der vrijgestelden
lager wilde stellen dan hot bestuur. Voorts
