ïste Jaargang ZATERDAG 7 DECEMBER 1929 No. 6353 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN Het aanvullend Onderwijs BUITENLAND BINNENLAND 3)e£cid6eHe6ou^omt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week I 2.50 per kwartaal Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. - Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Ge v/one advertentiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeel ingen wordt bet dubbele van bet' tarief berekend Kleine advertentiën, van ten boogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en verbuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vijf bladen, waaronder geïllustreerd Zondags blad. In de laatste jaren is bet vrije jeugd werk onder alle kringen van ons volk in bloei toegenomen. Het ga-at hierbij veelal om de karaktervorming van den jongen mensch, maar dit verschijnsel moet ook dienstbaar worden gemaakt aan bet oeco- nomisch weerstandsvermogen van hen, die ook na de weder-invoering van den zeven jarigen leerplicht in de beste jaren huns levens van volledig dagonderwijs versto ken zijn. Bij de beschouwing van de verheugende resultaten en bemoeienissen van dit vrije jeugdwerk is de Regeering daarvoor te rade geworden, dat daarvan ook ten bate van bet onderwijs aan deze jeugdige personen profijt moest worden getrokken. Te meer was hiertoe aanleiding, omdat dit onderwijs in bet afgeloopen tienjarig tijdvak in menig opzicht, onder den druk van financieele en andere factoren, was Bij Kon. Besluit van 7 Maart 3927 werd een Staatscommissie benoemd, aan welke werd opgedragen te onderzoeken of het gewenscht en mogelijk is, het aan vullend onderwijs veer de rijpere jeugd Aan deze Staatscommissie is bet te danken, dat de Regeering een voorstel aan de Staten Generaal heeft kunnen in dienen tot regeling van bet aanvullend onderwijs. De Staatscommissie heeft voortreffelijk werk verricht, door een helder overzicht te geven van de geschiedenis der ont wikkeling en der huidigen stand van het vervolgonderwijs, het. nij verhei ds-avond- onderwijs, het handels-avondonderwija en het land- en tuinbouwonderwijs. Het thans aangeboden wetsontwerp^ be oogt op het voetspoor der Staatscommissie het raam te vormen, waarin de onder scheidene cursussen voor de toekomst hun ne grondregeling zullen vinden. Eenheid van uitgangspunt is allereerst noodig naast de grootst mogelijke vrijheid in het beheer dier cursussen. Daarom kan voors hands met eene weinig omvattende wet telijke basis worden volstaan. Bij de thans reeds bestaande cursussen bestaat on derling groote verscheidenheid, en we-1 verre van deze alle té wilden dwingen in een keurslijf van eenvormigheid, acht de regeering het van de grootste betee- kenis, dat zij zoodanig gedifferentieerd blijven, dat niet alleen acht' wordt gesla gen op de bijzondere behoeften van de streek, waarin zij gevestigd zullen .zijn, maar evenzeer op de behoeften der leer lingen; zoo zullen er gelijk thans cursussen zijn voor geschoolden en onge schoolden, cursussen, waarbij van de leer krachten middelbare, dan wel lagere be voegdheden behooren te worden geëischt. Het valt toe te juichen, dat de finan- cieele gelijkstelling van openbaar en bij zonder onderwijs ook ten aanzien van het cursus-onderwijs als grondslag voor de ontworpen regeling is genomen. De subsidieering zoowel uit 's Rijks- als gemeentekas wordt op eenvoudigen voet en practisch geregeld, n.l. per leerlinguur. Aan de gemeente- en cursusbesturen zal groote vrijheid worden gegeven ten aan zien van de combinatie van leervakken. Van leerplicht of zelfs maar verplichting voor gemeentebesturen om deze cursussen in te richten is geen sprake; dat zou thans ook niet mogelijk zijn, al ware het alleen reeds wegens de geldelijke gevolgen. Op welk bedrag per leerlinguur het Rijks subsidie zal moeten worden bepaald, karj uiteraard eerst later onder het oog wor den gezien, daar de aard van den cursus dit bedrag mede zal bepalen. Evenmin is om diezelfde reden thans aan te geven, hoog het gezamenlijk subsidie van aan deze cursussen zal zijn. mogen we aannemen, dat het binnen hscheiden grenzen zal blijven. Voorgesteld wordt, dat het totaal-bedrag der aan het ouderwijzend personeel uitgekeerde beloo- ning niet lager mag zijn, dan het totaal bedrag, hetwelk het Rijk per cursus aan subsidie geeft. De Regeering acht dit noo dig om de belangen der onderwijzers te be schermen. Zij wijst er nog op, dat de bedoeling voorzit om een scherp onderscheid te ma ken tusschen volledige dagscholen en deze cursussen. Zal de invoeringswet te vens moeten behandelen dén overgangs toestand voor de bestaande scholen en de aanpassing van de geldende onderwijs wetten in dit opzicht aan den komenden toestand, het kwam der ifegeering nood zakelijk voor reeds in dit wetsontwerp toast het minimum aantal lesuren per ge- cursus van 100, een maximum vast te stellen per week, en wel van 15, opdat het verschil met eert volledige dag school reeds aanstonctó ook in deze wet aan den dag treedt. Onder aanvullend onderwijs wordt in het ontwerp verstaan het onderwijs, dat ten doel heeft aan de niet meer leer plichtige jeugd, die geen volledig dagon derwijs ontvangt, ter aanvulling harer' ont wikkeling, die kennis en vaardigheid bij te brengen, welke noodig is, opdat zij in de maatschappij hare taak naar behoo ren kan vervullen. Het aanvullend onderwijs zal in cur sussen worden gegeven. Cursussen voor aanvullend onderwijs worden onderschei den in openbare en bijzondere. De cursus sen, welke door een gemeente worden in stand gehouden, zijn openbare; die, welke door vereeniginf worden in stand gehouden, zijn bijzondere. De gemeente, die een of meer open bare cursussen in stand houdt, is ver plicht desgevraagd aan de besturen der bijzondere cursussen in de gemeente uit te keeren een bedrag, per leerlinguur, gelijk staande met de ten laste der gemeente blijvende nettokosten per leerlinguur van het onderwijs in overeenkomstige vakken aan den openbaren cursus of de openbare cursussen. Bij gebreke van overeenkomstige vak ken stellen Burgemeester en Wethouders een bedrag per leerlinguur naar billijk heid vast. Ten slotte zij nog vermeld, dat ter tegemoetkoming in de kosten der cursus sen een lesgeld zal geheven worden met in achtneming van do geldelijke draag kracht der lesgeld-plichtigen. De regeling van de heffing en invor dering van het lesgeld voor de openbare curussen moet door den gemeenteraad wor den vastgesteld. Amersfoort. A. OVER. Begrippen over geloof. Bij een 'begrafenis, die wij déze week bijwoonden, roemde een vrijzinnig predi kant den overledene om diens geloof, dat, zoo zeide de dominee, rationalistisch en diesseitig was. Uit de korte verklaring, die de predi kant gaf van het begrip „rationalistisch", zou kunnen worden begrepen, dat hij een „rationalistisch" geloof noemde een geloof, dat niet aanneemt wat de rede (de ratio) als onwaar ziet en dus moet verwerpen. Als zóó het begrip „rationalistisch" zou worden verstaan, dan zou ons Katholiek Geloof zéker rationalistisch zijn! Wij geloo- ven niets wat strijdt met de rede; ons Ge loof is volkomen redelijk! Maar onder 'n „rationalistisch" geloof wordt eigenlijk verstaan ©en geloof, dat alléén aanneemt dat wat de rede zelf inziet en begrijpt. En zulk „rationalistisch" geloof aanvaarden wij niet; ten slotte zou men, als men zóó het geloof beperkt, él ons weten gelooven kunnen noemen. De Katholiek eisdht voor zijn Geloof niet, dat het verstand alles inziet en begrijpt, maar wèl, dat niets in strijd is met het verstand. Ziehier de rede lijkheid van ons Geloof; wij benutten graag deze gelegenheid om het misver stand, dat bij vele niet-Ohristenen in deze bestaat, even te belichten. De predikant betitelde verder het geloof van den vrijzinnige als „diesseitig". Zoo hij daarmede wilde zeggen, dat krachtens zulk een geloof alleen naar deze zijde van het graf wordt geschouwd, dan is dat eigenlijk geen „geloof", maar eerder een maatschappij-leer of een sociaal systeem. Doch, als hij daarmede bedoelde, dat het geloof moet leven in al het menschelijk doen, dan staat hij midden in de Chris telijke, de Katholieke opvatting omtrent de uit het Geloof voortvloeiende plichten. Het Katholiek Geloof juist accentueert zoo sterk, aat men God moot dienen in de menschen; dat héél het leven door de Geloofsleer en de Godsdienstplichten moet worden gedragen. Volgens het Katholiek Geloof leven wij voor den hemel, maar moet de hemel worden verdiend in en door het leve®, het gewone dagelijksche leven. VAN HET VATIC A AN 'S PAUSEN GOUDEN PRIESTER FEEST. De viering op 21 dezer. Op 21 December 's namiddags, zal de onthulling plaaits hebben van het altaar in de San Carlo, dat als wereld-jubileums geschenk aan den Paus is geschonken. Te genwoordig zullen zijn alle curie-kardina len, het corps diplomatique, vele bisschop pen, prelaten en ordeoversten. De Paus zendt waarschijnlijk als legaat kardinaal Pompili. Kardinaal Locatelli, voorzitter van het internationaal huldi gingscomité, zal een rode houden, alsook do kardLuaal-le.gaat. De plechtigheid zal opgeluisterd worden met schibterende muziek. Den volgenden dag zal de consecratie van het altaar plaats hebben door kardi naal Pompili. DUITSCHLAND HET YOUNG-PLAN. Een memorandum van Schacht Ds rijksbank-president, dr. Schacht, heeft aan de betrokken autoriteiten een memo randum inzake het Young-plan gezonden, waarin hij verklaart, dat men onmogelijk kan blijven to3zien, hoe de strekking van het Young-plan gewijzigd en de kans, dat het plan aal slagen, in gevaar wordt gebracht. Hij herinnert er aan, dat de Duitsche des kundigen niet hebben erkend, dat de cij fers van. het Young-plan met Duitsch- land's betalimgs-capaciteit strooken, aoodat de verantwoordelijkheid hiervoor op de deskundigen der crediteuren neerkomt. Worden er echter nieuwe offers ge vraagd, die ver boven bet Young-plan uit gaan, dan wordt die verantwoordelijkheid nog grooter. Door het cischen dezer offers, zoo zegt hij, handelen de buitenlandecho regeeringen in strijd met de samenwer king, waartoe zij door het plan worden ver plicht. Er bestaat echter voor Duitschland geenerlei aanleiding, deze offers te bren- geh, zonder dat contraprestaties worden verlangd. Het memorandum wijst er verder op, in welk opzichten nieuwe offers worden ge vraagd. Zoo moet Duitschland afstand doen van het overschot van 400 millioen Mark, veroorzaakt door het samenvallen van het Dawes-plan met het Young-plan. De onbeschermde annuïteiten voor de eerste jaren zouden verhoogd moeten wor den. Duitschland moet afstand, doen van circa 300 millioen uit de opbrengst der ge liquideerde Duitsche eigendommen. Het moet afzien van zeer hooge vorderingen op Polen. Tegenover dit alles, dat te zamen een milliardenbedrag vertegenwoordigd, staat geen noemenswaardige compensatie. In het derde deel van het memoran- dumt wijst dr. Schacht op de bepaling in het Young-plan, dat tegenover elke Duit sche conoessie ook een ooncessie der te genpartij moet staan. Eischt de regeering dat niet, dan gaat zij verder dan de Duit sche deskundigen hebben gewild. In het vierde deel van het memoran dum wordt betoogd, dat sinds de onder- teekening van het Young-plan nog niets gedaan is ter bevordering van de Duit sche productie of voor het ordenen der Duitsche openbare financiën. De vermindering van herstel-lasten, wel ke het plan zal medebrengen, is reeds lang verdisconteert. In het vijfde deel betoogt dr. Schacht, dat de regeeringen door haar eigenbelang op den voorgrond te schuiven, het vredes werk, dat de opstellers van het Young- plan op bet ook hadden, in gevaar bren gen. Schacht weigert, voor bet inwerkingtre den van bet plan verantwoordelijk te wor den gesteld, wanneer men het dool van bet plan op een dergelijke wijze blijft mis kennen. Een tegenmemorandum der Rijksregeering. In bet officieele communiqué over de ka- binetszitting van gisteren wordt de publi catie van bet memorandum van dr. Schacht als voorbarig en niet in bet belang van bet Duitsche rijk betreurd. De regeering kan zicb op dit oogenblik niet met een uiteenzetting over dit me morandum inlaten, doch heeft besloten, de volgende week aan den rijksdag haar vol ledig financieel programma in hoofdtrek ken op de reorganisatie van de financiën, de hervorming der belastingen en maatrege len, om de kaspositie van bet rijk te ver beteren. De schatkist moet vooral worden bevrijd van de subsidies aan de verzekering tegen de werkloosheid, waarvoor noodig is, dat de inkomsten van dit instituut worden ver sterkt. De fractieleiders der regeeringspartijen zijn reeds tot besprekingen over dit pro gramma, dat uiterlijk Woensdag aan den rijksdag zal worden voorgelegd, uitgenoo- digd. DE DUITSCHE KOLONISTEN UITTOCHT UIT RUSLAND. Het vierde transport van Duitsche kolo nisten uit Rusland is gistermorgen vroeg te Eydtkuhnen aangekomen. Het omvat 625 personen, o.a. 130 kinderen, van wie er enkele de mazelen hadden. Vijf patiënten zullen moeten achterblijven, terwijl de ove rige de reis naar Hammerstein voortzetten. Een 6-jarig kind is gestorven. De kolonisten zijn in hoofdzaak uit Sibe rië en het Wolg-agebied afkomstig. Zij heb ben een groot deel van hun bezit niet ton gelde kunnen maken en maken daarom een armoediger indruk dan de eerste transpor ten. De Gepeoe heeft nog kort voor het ver trek uit Moskou 8 personen van dit trans port terug gehouden. De landverhuizers uit hot Wolga-gebied berichten, dat bet de grootste moeite heeft gekost om Rusland te verlaten. Van de 50 gezinnen, die uit een dorp vertrokken wa ren, zijn er 34 met dwang teruggezonden en 14 bevinden zich nog te Moskou, zoodat van deze 50 gezinnen er slechts 2 over de grens zijn gekomen. Volgende transporren worden vandaag aan de Russische grens verwacht. POLEN DAGEN VAN SPANNING. De vice-voorzitter van den Poolschen sojm opende gisteren de zitting- omdat als eerste punt op de agenda een motie van wantrouwen der communisten in het be leid van voorzitter Daszynski stond. Minister-president Switalski was met bijna het geheele kabinet aanwezig. De voorzitter van het regeeringsblok, afgevaardigde Slawek, verklaarde dat do regeeringspartijen niet aan de stemming over de communistische motie zouden deelnemen, maar hunnerzijds voorstelden om een sub-commissie te benoemen, die een nauwkeurig onderzoek zou instellen naar de gebeurtenissen van 31 October. Dit voorstel werd verworpen, waarna do leden de regeeringspartijen en bloc de zaal verlieten. Daarna werd het communistische voor stel eveneens verworpen, waarop Daszyns ki den voorzittersstoel weer beklom. De minister van financiën gaf een lange uiteenzetting over de begrooting en kon digde aan dat nog andere ministers na hem het woord zouden voeren. De sejm besloot daarna de stemming over de door de partijen der oppositie in gediende motie van wantrouwen tegen de geheele regeering uit te stellen. CHINA. 50.000 Nankingsoldaten aan het muiten. Te Hanking heerscht een onaangename situatie, daar de 6taat van beleg is afge kondigd in verhand met het feit, dat op nieuw regeeringstroepen afvallig zijn ge worden en zich gevoegd hebben bij de troepen uit Poekau, die twee dagen gele den in opstand zijn gekomen en naar het noorden langs den spoorweg Tientsjin Poekau oprukken. De muiters, die ca. 50.000 in. aantal zijn, zouden geweigerd hebben verder te marcheeren en thans op den terugtocht zijn in de richting van Poekau. Vijf divisies, die de regeering trouw zijn gebleven, zijn onderweg, om de muitende soldaten terug te drijven. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De viering van 's Pausen gouden priester feest op 21 December. Dr. Schacht heeft een memorandum uit gegeven over het Young-plan. Nederlandsch schip bij Newhaven in nood geraakt. Bemanning gered. (Telegram men). BINNENLAND. Mededeelingen van Minister Verschuur in de Tweede Kamer. (1ste blad). De uitvoering der motor- en rijwielvvet. (2de blad). Do verlaging der suikeraccijns. (2de blad). Branden te Amsterdam. (G-em. Berich ten, 2de blad). te leggen, dat betrekking heeft schikken. MEXICO. NIEUWE REVOLUTIE VERWACHT. Haar uit Texas wordt gemeld, wordt in Mexico het uitbreken van een nieuwe re volutie verwacht. De opstandelingen zou den over vrij groote machtsmiddelen be- DE UITVOERING DER ZIEKTEWET VOOR R. K. WERGEVERS. Zooals bekend mag worden veronder steld, zal op 1 Maart 1930 dp Ziektewet worden ingevoerd. Verplicht verzekerd te gen de gevolgen van ziekte zullen dan zijn alle werknemers in dienst van een onder neming, mits zij niet meer verdienen dan 3000.per jaar. Als uitvoeringsorganen kent de Wet de bedrijfsvereenigingen en subsidiair de Raden van Arbeid. De aangewezen weg voor li. K. Werkge vers in Handel en Industrie is hun perso neel te verzekpren bij die bedrijfsvereeni gingen, welke door hun eigen Katholieke organisaties zijn opgericht tezamen met de drie sociale werknemers-organisaties. R. K. Werkgevers in Handel en Indutsrie kunnen hiervoor op de beste en economi sche wijze terecht. a. voor het Grootbedrijf bij de bedrijfs- voreeniging der Algemeene Roomsch Ka tholieke Werkgeversvereniging, genaamd do Gemengde Bedrijfs Vereeniging (G- B. V.). b. voor het Middenstandsbedrijf bij de bedrijfsvereniging van den Hed. R. K. Middenstandsbond genaamd: Midden stands-Onderlinge. Het onderscheid tusschen bovengenoem de categoriën van werkgevers is in sommi ge gevallen zeer lastig te bepalen. Het ma ken van dit onderscheid wordt echter ge makkelijker door het feit, dat de bedrijfs vereniging van den R. K. Middenstands bond alleen die werkgevers als lid opneemt die tevens bij hun standsorganisatie als zoodanig zijn aangesloten. De Algemeene R. K. Werkgeversvereniging stelt dien eisch van lidmaatschap niet, doch neemt als lid in hare bedrijfsvereniging op alle werkgevers, die naar den aard hunner on derneming hiervoor in aanmerking komen. Groot-werkgevers, die uitsluitend lid zijn der A. R. K. W. V., behooren dus thuis bij de bedrijfsvereniging der Algemeene R. K. Werkgeversvereniging. Groot-werkgevers, leden der A. R. K. W. V. èn der R. K. Middenstandsvereeni- ging moeten zelfstandig hun keuze bepa len. R. K. Groot-Werkgevers, die noch lid der A. R. K. W. V., noch lid der R. K. Midden- standsvereeniging zijn, behooren thuis bij de bedrijfsvereniging der A. R. lv. W. V. Werkgevers, die uitsluitend lid zijn, vr#n den R. K. Middenstandsbond behooren thuis bij de Middenstands-Onderlinge. Werkgevers, nietdid der R. K. Midden- standsvereeniging moeten eveneens hun keuze zelfstandig bepalen met dien ver stande, dat zij overeenkomstig den om vang van hun bedrijf beter doen met lid te worden hunner standsorganisqtie en aldus de mogelijkheid scheppen om bij do be drijfsvereniging van den Hed. R. K. Mid denstandsbond: de Middenstands-Onder linge te worden opgenomen. Vast moet in alle geval staan, dat de R. K. Werkgevers in handel en industrie bij de bedrijfsvereniging hunner eigen standsorganisatie zich aansluiten en niet bij neutrale vereenigingen of bij Raden v. Arbeid. Aansluiting bij do R. K. Organisa ties met hunne bedrijfsvereenigingen zal het zelfstandig karakter dier organisaties verhoogen en versterken en nog meer doen uitkomen, dat samenwerking op confesio- neelen grondslag reden van bestaan heeft. R. K. Werkgevers doen dus verstandig al him inlichtingen in te winnen bij de bu reaux der organisaties, waarbij zij volgens het bovenstaande thuisbehooren of meenen thuis te behooren. Het Secretariaat der Algemeene R. K. Werkgeversvereeniging is gevestigd Lange Voorhout 19, te 's-Gravenhago. dat van den Hed. R. K. Middenstands bond Oranielasu 29 Ie Riiswiik fZ.-H.V

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1