21ste Jaargang
DINSDAG 3 DECEMBER 1929
No. 6349
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
KERKNIEUWS
SPORT
UIT DE OMGEVING
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
j krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen D
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van bet tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten boogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VAN HET VATICAAN
HET KONINKLIJK BEZOEK
AAN DEN PAUS.
Donderdagmorgen om elf uur.
Maandagmiddag is naar draadloos uit
Rome wordt gemeld, officieel het program
ma bekend gemaakt van het bezoek van
het Italiaansche koningspaar aan Z. H. den
Paus op 5 December a.s. des morgens om
elf uur.
Aan den ingang van liet St. Pietersplein
zal een eere-compagnie van de Paladijn-
scbe garde, van de Zwitserscbe garde en
van de Pauselijke gendarmerie worden
opgesteld.
Op de grens van de Vaticaansche Stad
zal de gouverneur van bet Vaticaan bet
koninklijk paar begroeten en zich bij den
stoet aansluiten. Zoodra de stoet het Da-
masus-Hof bereikt zal hebben, zal de mu
ziekkapel van de Paladijnsche garde den
koningsmarsch spelen.
In de z.g. zaal van den H. Johannes
blijft bet gevolg achter en bet koningspaar
wordt dan door den opperhofmeester van
den Paus in de kleine troonzaal geleid,
waar de Paus het koninklijk paar ver
wacht.
Na dit particulier bezoek en de uitwis
seling van geschenken zal de koning bet
gevolg aan den Paus voorstellen.
Het koningspaar zal dan een bezoek
brengen aan den. kardinaal-secretaris en
zich daarna met bet gevolg begeven naai
de St. Pieterskerk^ waar bet door kardinaal
Herry del Val wordt ontvangen.
Na bet bezoek aan de St. Pi/terskork
zal bet koningspaar in het Quirinaal terug-
keeren. Kardinaal Gasparri zal bet bezoek
aan het Vaticaan onmiddellijk beantwoor
den.
De koning en de koningin zullen verge
eld worden door alle hoogwaardigheids
bekleders van het hof.
Het St. Pietersplein zal door bet publiek
geheel ontruimd zijn.
BELGIE
NAAR HET EINDE DER CRISIS.
Het congres der Belgische liberalen.
Na een urenlange discussie, waarbij de
geheelo staf der liberale partij tegenwoor
dig was werd met zoo goed als algemeene
stemmen een motie goedgekeurd waarin
om. bet volgende wordt gezegd:
„De liberale partijraad, constateerde, dat
de oplossing der politieke crisis niet mo
gelijk is, dan wanneer de liberale linker
zijde en de katholieke rechterzijde accoord
zijn om de kwestie der boogescbool van
Gent niet af te scheiden van het algemeen
programma
erkennende dat deze hervorming reke
ning moet houden met het onbetwiste
recht der Vlamingen, om te Gent een inte
graal eigen hooger onderwijs te hebben in
bun taal;
erkennende tevens de nationale noodza
kelijkheid om de Franscbe cultuur niet
uit Vlaanderen te verbannen en om alle
kinderen een lager en middelbaar onder
wijs te geven, waarin rekening wordt ge
houden met de vrijheid van den huisvac'fcr
en de paedagogische noodzakelijkheden
voor het kind;
erkennende anderzijds, dat de liberale
partij niet haar vrijheid van actie kon prijs
geven inzake het handhaven van de Fran
scbe secties der ontdubbelde speciale scho
len te Gent;
keurt de houding goed van de liberale
ministers en schenkt zijn vertrouwen aan
kaar partijmandatarissen om een oplossing
van het taalprobleem te zoeken in bet
kader van de nationale eenheid."
De practische conclusie van deze verga
dering is nu, dat Jaspar thans definitieve
stappen kan doen om te komen tot het sa
menstellen van een nieuwe katholiek-libe
rale regeering.
Officieus heeft Jaspar met deze stappen
Zondag reeds 'n begin gemaakt, o.m. in een
ontmoeting met Devèze.
Marie José en Umberto onder de
geboden.
Zondagmorgen werd aan de groote stad
huispoort te Brussel de huwelijksaankondi
ging aangeplakt van prinses Marie José
toet prins Umberto. In dit officieele docu-
toent zijn de verloofden met hun ouders
toet alle bijzonderheden van hun berge
iken staat vermeld, alsmede al hun rid
derorden en eereteekenen, hetgeen een
toage lijst vormt. „TeL"
Open brief des konings.
De „Revue Catholique des Idéés et des
Faits" publiceert een open brief aan den
koning, die gretig door de Vlaams^e bla
den wordt overgenomen, en waarin op den
koning een beroep wordt gedaan, bij de
Fransen-sprekenden de gedachte ingang
te doen vinden, dat, wat Vlaamscb is, ook
Belgisch is, dat, wat Vlaanderen Vlaamsch
maakt, België nog niet minder één maakt
en dat separatistisch gevaar niot van een
Vlaamsch Vlaanderen zal komen, maar van
bet blinde verzet tegen de onvermijdelijke
en weldoende vervlaamsching van het nog
zoo trouwe Vlaanderen.
Verder wordt er op gewezen, dat thans
veel met de rechten der minderheden
wordt geschermd, maar dat de meerder
heid vaak uit het oog wordt verloren. De
koning alleen kan, volgens genoemd blad,
de vaderlandslievende, maar verblinde
minderheid overtuigen, dat zij in haar so
cialen plicht tekort schiet door zich van
eigen volk en cultuur af te scheiden.
DU1TSCHLAND
DE UITTOCHT DER DUITSCHE
BOEREN IN RUSLAND.
In den nacht van Zondag op Maandag
is, zooals gemeld, de eerste trein met
Duitsche kolonisten uit Rusland te Eydt-
kuhnen aangekomen. Het zijn ongeveer
400 emigranten, waarvan 244 volwassenen
en 157 kinderen.
Met pakken en manden beladen, bet
eenige wat de eertijds welvarende boeren
hebben kunnen redden, betraden zij hun
bivak. Het zijn groote krachtige figuren.
De nood van den laatsten tijd heeft ech
ter zijn sporen op hun gezichten achterge
laten, maar in hun oogen lag een blijden
glans, nu zij eindelijk in het Duitseho va
derland teruggekeerd zijn.
De douane-formaliteiten liepen vlot van
stapel. Samen met den vertegenwoordiger
van den rijkscommissaris Stuecklen, ma
joor b.d. Rautmann, de grenscommissaris
der rijksweer, den burgemeester van Eydt-
kuhnen, hielden het Roode Kruis vrijwilli
ge gezondheidsdienst en de brandweer zich
met de teruggekeerde boeren bezig, die al
lereerst in barakken worden onderge
bracht. Zij werden onmiddellijk aan een
geneeskundig onderzoek onderworpen en
gedesinfecteerd, om overbrenging van ziek
ten te voorkomen.
Na deze behandeling werden zij in het
oude emigranten-gebouw van de Hamburg-
Amerika-lijrr ondergebracht.
De sanitaire maatregelen waren zeer
streng. De stemming onder de boeren is
niet slecht. Zij vertellen van het ontzetten
de lijden, dat zij hebben moeten doorstaan.
Zij zijn vol vertrouwen in de toekomst.
De heeren van dit eerste transport wil
len, zooals bekend, zonder uitzondering
naar Canada. Zij zijn allen reeds voorzien
van de noodige passage-biljetten.
RUSLAND.
NA TWAALF JAAR.
Naar aanleiding van den twaalfden ver
jaardag van de bolsjewistische revolutie
beeft Besedowsky de volgende interessante
mededeelingen gedaan.
Op bet platteland zijn nu de toestanden
van 19181921 hersteld. De overheid laat
den boeren slechts een minimale hoeveel
heid voedsel achter en bet overige wordt
in beslag genomen. Er is echter ook een
verschil met de toestanden van toen. Tij
dens bet militaire communisme werden naar
het platteland veel graan-inzamelaars ge
zonden. Nu geschiedt alles met behulp van
de gewone ambtenaren en speciale gevol
machtigden. Deze laatsten zijn in den re
gel personen, die verantwoordelijke be
trekkingen bekleeden en die speciaal voor
dat doel naar het platteland worden gezon
den. Zij hebben uitgebreide volmachten en
treden als dictators op.
De interviewer vroeg hem:
„Spreken de communisten onder elkaar
vaak over de stemming in het land Zijn zij
wel op de hoogte van hetgeen in het land
gaande is?"
„Onder elkaar spreken de communisten
weinig. Het is trouwens gevaarlijk te veel
met elkaar te spreken. De massa der com
munisten weet zeer weinig. Het zijn steeds
geruchten, toevallige mededeelingen en de
officieele berichten in de sovjeUbladen, die
telkens weer herhalen, dat de toestand
volkomen normaal is. De opperste leiders
zijn echter volkomen ingelicht over hetgeen
in het land gaande is.
De G. P. Oe. heeft een geheime informa-
tie-afdeeling, die twee keer per week aan
het Politie-bureau een overzicht van den
toestand stuurt-. Dit overzicht bevat onver
bloemde feiten, er wordt medegedeeld,
wat de bevolking dc-nkt en zegt over de
regeering, hoe do stemming in alle krin
gen van de bevolking is. De G. P. 'e.
heeft overal speciale agenten, die niet al
leen de „partijloozen" bespionneeren, maar
ook de leden van de regecrende partij; in
de overzichten wordt dan ook het een en
ander over de stemming onder de com
munisten medegedeeld. Aan het hoofd van
deze informa-tie-afdeeling van de G. P. Oe.
staat een college vaai drie man; het aan
tal geheime informateurs wordt op 1500
Dat „overzicht" wordt als streng vertrou
welijk beschouwd; het wordt in speciale
enveloppen aan huis bezorgd en onder
quitantie afgegeven. Op de enveloppe be
vindt zicb het opschrift „Na het lezen te
verbranden". Het overzicht wordt alleen
aan de allerbelangrijkste leiders bezorgd.
Zelfs de leden van het centraal-comité van
de communistische partij, om van de leden
van het centraal uitvoerend comité der
republiek niet te spreken, krijgen dat over
zicht niet.
Bijzonder ijverig wordt dat overzicht
door Molotow bestudeerd. Hij ontbiedt
zelfs vaak den chef van de informatie-af-
deeling, Alexejew bij zich en ondervraagt
hem persoonlijk. Stal in en Molotow (Molo
tow is nu de rechterhand van Stalin) we
ten alles, wat in het land gaande as en
wat de bevolking over hen denkt.
„Wie zal zich na een eventueel verdwij
nen van Stalin van de macht meester ma
ken?" vroeg de interviewer.
„Indien de golowka (de oligarchie, die de
partij en het land bestuurt) bet niet klaar
speelt het onderling vooraf eens te worden
over het benoemen van een college, dan
zal de macht belanden in banden van de
meest onverwachte personen. In dat geval
zal een militair naar de macht grijpen. De
partijleiders begrijpen het en daarom ver-
wijdoren zij iedereen, die eenige populari
teit bij het leger verwerft.
CHINA
DE BURGEROORLOG.
Volgens te Londen ontvangen telegram
men uit Hongkong is de strijd om het bezit
van Kanton en Oost-China begonnen. Ge
durende den laatsten nacht heeft een he
vige slag plaats gehad. De bevelhebber te
Kanton heeft versterkingen naar het front
gezonden, doch maakt in de eerste plaats
gebruik van vliegtuigen. Generaal Tsjang
Fak Wei heeft de troepen van Kanton in
de omgeving van de Noordrivier in een
strijd gewikkeld, terwijl bet Kwansi-leger
uit het Westen naar Kanton oprukt.
NIEUWE GOUVERNEUR VAN
CURACAO.
Omtrent den levensloop van majoor B.
W. T. van Slobbe, die tot gouverneur van
Curasao zal worden benoemd, kunnen wij
nog het volgende melden:
Bartholomeus Wouter Theodoras van
Slobbe werd geboren 31 October 1882. Na
den hoofdcursus tc Kampen bezocht te
hebben, werd hij in 1906 bevorderd tot twee
de luitenant bij 't 6e regiment infanterie
en in 1915 toegevoegd aan den comman
dant van de 3e inf. brigade. In 1918 be
zocht hij de Hoogere Krijgsschool en werd
in 1919 bevorderd tot kapitein. Tusschen
1920 en 1921 werd de heer Van Slobbe
vervolgens gedetacheerd bij den chef van
den generalen staf. Van 1921 tot 1923 was
hij kapitein bij het 6e reg. infanterie. Na
in 1923 weer verbonden te zijn geweest bij
den generalen staf werd hij 1 eeraar aan de
Hoogere Krijgsschool te Den Haag, om on
derwijs te geven in de strategie en krijgs-
gesckiednis. In 1929 volgde zijn benoeming
tot majoor van den generalen staf.
De nieuwe gouverneur, die R.-K. is, 'is
officier in de orde van den Eikenkroon en
ridder in de orde van Oranje-Nassau met
de zwaarden. Vermoedelijk zal hij in Fe
bruari naar zijn nieuwen post vertrekken.
Opvolger van- het Kamerlid J. ter Laan.
De voorzitter van het Centraal Stembu
reau heeft in de vacature, ontstaan door
het bedanken van den beer A. B. de
Zeeuw, die als opvolger van den heer J.
ter Laan benoemd was verklaard, be
noemd tot Üd van de Tweede Kamer
den heer G. van der Houven te Amster
dam.
Gemeentelijk gasbedrijf te Schipluiden.
De gemeenteraad van Schipluiden heeft
in zijn Vrijdagavond gehouden vergadering
besloten tot oprichting van een gemeente
lijk gasbedrijf, waarvan de kosten op
50.000 worden geraamd.
DE WETHOUDERSCRISIS
TE 'S-GRAVENHAGE OPGELOST.
In de gisteren gehouden gemeente
raadsvergadering van 's-Gravenhage beeft
de heer Marchant (V.D.) een motie inge
diend, die als volgt luidde:
„De raad, overwegende dat het belang
der gemeente eischt, dat de raad een posi
tie scheppe, waarin het mogelijk is, dat
de vier wethouders op hun besluit tot af
treden terugkomen, zonder dat één van de
partijen iets van het standpunt of begin
sel prijs geeft;
„overwegende, dat deze positie zal zijn
geschapen, wanneer het voorstel van B. en
\V. et betrekking tot bet voorshands
volgende beleid in zake het grondbedrijf
door den raad zal zijn aanvaard.
„besluit van bedoeld voorstel den zake-
lijken i ud tc aanvaarden en gaat over
tot de o van den dag".
Nadat de heer Marchant deze motie al
dus had gewijzigd:
„De raad overwegende, dat het belang
der gemeente eischt, dat den raad een
positie worde geschapen", enz., heeft de
raad haar, na heftige disucssie, aangeno
men met 29 tegen 16 stemmen.
De Haagsche wethouders-crisis behoort
hiermede weer tot :t verleden. De zaken
zijn precies bij het oude gebleven, in zoo
verre, dat er voor de eerstvolgende twee
jaren toch wel eenige verandering van
koers in de gemeentelijko grondpolitek zal
komen. Immers „de zakelijke inhoud" van
het voorstel van B. en W., waarvan in de
niotie-Marchant sprake is, is thans door
den raad met 29 tegen 16 stemmen aan
vaard. Wanneer men nu bedenkt, dat prac-
tisch gesproken veertien dagen geleden 't
voorstel van B. en W. door de aanneming
van de mot ie-Van Beresteijn met 24 tegen
21 stemmen is verworpen, volgt hieruit on
middellijk, dat een deel der vóórstemmers
van 21 Nov. j.l. in de vergadering van gis
teren er anders over dachten. En dat deel
vormden de leden der katholieke fractie.
Hun woordvoerder, de heer Van Yuuren
heeft er uitdrukkelijk op gewezen, dat de
katholieke fractie prijs stelt op evenredig
heid in dc samenstelling van het college
van B. en W. en voorts, dat zij den weg
heeft willen effenen voor een terugkeer
van de afgetreden wethouders. Die veref
fening was tc verkrijgen door aanneming
van „zakelijken inhoud" van het voorstel
van B. en W. en zoodoende meende de
heer Van Yuuren. met de motie-Marchant
te kunnen instemmen. Hij maakte echter
positie scheppe, maar dat den raad een
positie schoppen, maar dat den raad een
positie worde geschapen.
Door bovcn-vermelde wijziging is de
heer Marchant aan deze wensch tegemoet
gekomen.
De heer Marchant, die dus als het ware
als vredestichter is opgetreden, heeft bij
de toelichting van zijn motie verklaard,
dat bij den toestand voor de gemeente
zeer gevaarlijk inzag, toen de motie-Van
Beresteijn was aangenomen. De leider der
V.D.-fraotic wees er op, dat de voorstem
mers van dc motie-Van Beresteijn niet al
len tegenstanders van het erfpachtstelsel
zijn, terwijl bovendien niet vast stond en
staat, hoe die motie zal worden uitgevoerd.
Volgens den heer Marchant moest vast
staan, dat de partijen hun beginsel in zake
de erfpacht niet prijsgeven en dan zou er
z.i. geen enkel bezwaar meer bestaan, dat
de continuïteit niet wordt gehandhaafd,
wanneer aan den „zakelijken inhoud" van
het voorstel van B. en W. uitvoering werd
gegeven. De heer Marchant zeide, te heb
ben gemeend, den raad uit de impasse te
moeten helpen door de indiening van een
motie. Spr. deed een beroep op den raad
om zijn motie aan te nemen, nu hij zich
er van heeft overtuigd, dat de vier afge
treden wethouders op hun besluit zouden
terugkomen, indien de motie werd aange
nomen.
Het slot van een uitvoerige discussie
was, dat de raad de motie-Marchant aan
nam met 29 legen 16 stemmen: die van de
C.-EL, de heeren Feber, en Van de Oever
(R.-K.), van de liberalen (uitgezonderd de
heeren van der Meulen en Joëls) en van
de heeren Michon, Lingbeek, Viskoper, v.
Steenbergen (A- R.) en De Visser (C. P.).
Daarop zijn de wethoudersverkiezingen
gehouden. De heer v. d. Meulen werd met
37 stemmen (5 blanco en 2 op prof. v. d.
Bilt) herkozen: de heer De "Wilde met 35
tegen 7 stemmen (5 blanco en 2 op den
heer v. Beresteijn)de heer Vrijenhoek
met 36 stemmen (tegen 5 blanco, 2 op prof.
v. d. Bilt en 2 op den heer Febcr), en ein
delijk wethouder Drees met 36 stemmen
(tegen 6 blanco en 3 op den heer Snoek
Henkemans.
De aldus herkozen wethouders namen
hun benoemingen aan en mochten daar
voor een applaus uit den raad in ontvangst
nemen en voorts ook de gelukwenschen
van burgemeester Patijn, die opmerkte,
dat men niet te vlug afscheid moet ne
men. Met evenveel leed als pr. de vier
wethouders had zien vertrekken, met even-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Belgische liberalen geven toe In
den taalstrijd.
Russische toestanden na 12 jaar Sovjet
bewind.
Zestig personen te Chicago overleden
door de koude. (Telegrammen).
Brand op een Nederlandsch schip te.
Philadelphia. (Telegrammen).
BINNENLAND.
De nieuwe gouverneur van Curacao.
(lste blad).
De wethouderscrisis te 's-Gravenhage
opgelost, (lste blad).
Benoemingen jn het Bisdom Haarlem.
(Kerkn., 1ste blad).
OMGEVING.
Doodelijk ongeluk op een onbewaakten
overweg onder Hillegom. (lste blad).
veel vreugde zag de burgemeester ze thans
in het college terugkéeren. En dat is een
geluk wensch waard, zeide mr. Patijn.
Mr. J. Slingenberg. f
Zaterdag vond is mr. J. Slingenberg, vice
president der Arrondissementsrechtbank Ie
Amsterdam, GS jaar oud, in zijn woning te
Baarn overleden.
Mr. W. H. J. Royaards. f
Zondag is te Utrecht overleden nw. W.
IT. J. Royaards, ond-lid van den Utrecht
sohen gemeenteraad, oud-lid van dc Pro
vinciale Staten en oud-lid van Gedeputeer
de Staten.
BENOEMINGEN.
Bisdom Haarlem.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem
hoeft benoemd tot Rector van het St.
Jozefs Huis te Bodegraven, den
weleerw. heer G. Huibers, van het Maag
denhuis te Amsterdam den weleerw. heer
H. Berkhout en tot pastoor tc do Cocks-
dorp (Texel) den weleerw. heer A. Spigt,
die kapelaan was te Amsterdam (H. Ni-
colaas binnen de V).
SCHAKEN.
De competitie van den Leidschen
Schaakbond.
Uit den wedstrijd L.S.G. II en III tegen
Wassenaar I en II waren drie partijen
niet uitgespeeld. Deze zijn thans als volgt
door de arbiters beslist:
le achttal: le bord: dr. P. B. Kreuk
niet wint van W. de Bruin. 2c bord: A. J.
Schilt wint van R. van Dam.
2e achttal: J. C. Valtar wint van B.
J. Wittenberg.
Wassenaar wint derhalve de drie par
tijen.
Do totaal-uitslag is nu de volgende:
L.S.G. II wint van Wassenaar I met
4 1/2—3 1/2.
L.S.G. III wint van Wassenaar II met
&-2.
DOOR EBN TREIN OVERREDEN.
Doodelijk ongeluk aan onbewaakten
overweg.
Gistermiddag om half 5 heeft op den
onbewaakten overweg bij den Doodweg
onder deze gemeente een droevig ongeluk
plaats gehad.
De 42-jarige bloembollenkweoker A. v.
d. Horn, wonende in de Ruigenhock, ge
meente Noordwijkerhout, die aan den
Doodweg een stuk grond bezit, keerde
via den overweg van zijn werk huis
waarts. Blijkbaar in gedachten verdiept,
heeft hij geen acht geslagen op een na
derende electrische trein.
Dc man werd door den trein gegrepen
