21ste Jaargang
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1929
No. 6335
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De Middenstander
en zijn pers
BUITENLAND
BINNENLAND
UIT DE OMGEVING
Vreeselijk ongeluk
in Oegstgeest
Beiden gedood
E ABONNEivlEN 1SPRÏJS bedraagt bij vooruitbetaling
oor
Leiden 19 cent per week
f 2.50 per kwartaal
f 2.60 per kwartaal
ij onze Agenten 20 cent per week
franco per postf2.95 per kwartaal
ct Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
rijdbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
loruitbotaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen
II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededcelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur ©n
verhuur, koop. en verkoop f 0.50.
it nummer bestaat uit vijf bladen,
aaronder geïllustreerd Zondags-
bid.
Het Kabinet.
Er wordt over gestreden, of het mi-
iterie, dat is samengesteld4 uit mannen
•r rechterzijde, parlementair is of extra-
irlementair.
Voor wie onbevangen ziet en oordeelt,
iet het o.i. duidelijk zijn, dat. dit minis-
o rie-Ruys extra-parlementair is.
- De (A.-R.) Rotterdammer, een nabe-"
houwing houdend, over de algemeene be-
houwingen bij de behandeling der
jksbegrooting 1930, schrift o. m.:
,Met groote Vreugde constateeren wij,
it kabinet en rechterzijde elkaar zoo
cht, als dat onder de huidige omstandig-
den mogelijk was, zijn genaderd. De af-
md is slechts zoo groot gebleven, dat
emand, die onpartijdig oordeelt, kan vol-
raden, dat de rechterzijde aansprakelijk
verantwoordelijk is voor het optreden
u dit extra-parlementaire Kabinet. Er
geen overleg en dus ook geen verant-
Dordelijkheid.
Noch van minister Duys, noch van de
K. en Anti-Rev. partij kan gezegd wor-
in, dat zij deze figuur hebben gewenscht,
n daardoor grooter vrijheid van beweging
krijgen-
Integendeel, duidelijk en, onomwonden is
't openbaar verklaard, dat de toeleg
is een reohtsoh parlementair kabinet te
Doch nu dal niet gelukt is, mag men
en aansprakelijkheid opleggen, waar ze
ci thuis hoort."
Dat is duidelijk gezegd, en o.i. volkomen
!Dc rechtsche partijen zijn niet aanspra-
ijk voor het beleid van dit rechtsch,
aar extra-parlementair kabinet.
Deze conclusie volgt vanzelf uit de fei-
zooals ze voor ons liggen.
Haar or is daaruit nog een andere coll
usie te trekken. En in die conclusie ligt
1 i c h t z ij d e van een recktsch, maar
xtra-parlementair kabinet. De
ichtsohe partijen staan vrijer en onafhan-
ilijker' in hun critieb. Natuurlijk behoort
ie criliek ook bij een rechtsch parlemen-
iir kabin'ét een zekere en'ruime mate van
rijheid en onafhankelijkheid l© hebben,
aar deze is nu toch in ieder geval groo-
ir. En dat legt weer een verantwoorde-
jkhcid p de partijen van rechts, die niet
ïrantwoordelijk zijn voor het kabinet
en verantwoordelijkheid, die ongetwijfeld
ok voor die partijen iets aantrekkelijks
leet hebben en waardoor deze dan ook,
aar verwacht mag worden, haar optreden
uilen laten bepalen.
De antithese.
ij de algemeene beschouwingen over
Rijksbegrooting voor 1930 heeft mr.
chekking aan den leider van den Vrij-
eidsbond, mr. Knottenbelt, gevraagd, of
ook van oordeel is, dat het Evangelie
normen bevat voor de practische poli
sh. En daarop antwoordde Mr. Knotten-
It zeer positief: Neen, dat doe ik
iet.
In deze uitspraak die volstrekt niet
lieuw is wordt weer 'ns bloot gelegd
Ie reëe!e, de werkelijke bestaansgrond
1811 <k antithese.
De partijen der rechterzijde erkennen
,el ^et Evangelie als de richtsnoer voor al
handelen, ook voor de practische poli
tiek.
vele
deze erkenning geeft dien partijen
punten van overeenstemming in de
Practijk der Staatkunde.
Op onbekrompen wijze heeft ook de re
dactie van „Dc'Lcidsche Courant" gast
vrijheid verleend aan de „persactie" van
de Haarlemsche Hanze.
In alle toonaarden is het lied der orga
nisatie gezongen
In alle breedte en diepte is door een
phalanx van deskundige schrijvers aan
getoond, dat de middenstander in dezen
lijd feitelijk wordt gedwongen tot
organisatiedat de organisatie en voor
den roomschen middenstander natuurlijk:
de principieele organisatie de red-
pla-.nk is van den bedreigden midden
stand van deze dagen.
Nu deze persactie achter óns ligt, voel
ik ine gedrongen even do rollen om te
koeien en den roomschen middenstander
te wijzen opzijn plichten tegenover
zijn eigen courant.
De krant heeft getoond uw belangen
te willeiiï dienen. Erken gij nu tenminste:
dat één van uw belangen is: 'net lezen,
steunen en propageeren van de R.-K. pers.
„Middenstanders lezen niet", heet het
wel eens
Maar dat zeggen alleen dc boel erge
pessimisten. En die zijn dan in elk ge
val voor een groot deel abuis
Vv^ant de bedwelmende, cn vaak uitge
sproken giftige gassen van een liberale en
„neutrale" pers deen maar al te zeer hun
verwoestend werk in :t geloofs- en gezins
leven van zoo menigen roomschen mid
denstander.
Begrijpe do Toomsehc middenstander,
dat het zijn zaak is do eigen roomsche peis
te steunen en te bevorderen uit alle
macht
Wat kan het neutrale dagblad beteeke-
nen voor de behartiging van uw levensbe
langen? Niets.
De bewuste roomsche middenstander
weet zijn belangen, het geheel van zijn
belangen op stoffelijk-ruaatschappelijk en
godsdienstig zedelijk gebied veilig toe
vertrouwd aan het rijke roomsche organi
satiewezen.
Dc bewuste middenstander weet. dat
het eigen roomsche dagblad een allerge
wichtigst en onmisbaar element is in ons
katholieke openbare leven.
De bewuste roomsche midrle.nstander
weet, wat z ij n krant is. Hij weet, wat de
krant is, die hij niet alleen heeft te lezen,
maar, ook in zakelijk opzicht zooveel mo
gelijk te begunstigen.
Hij heeft in elk geval uit deze midden-
stands-persactie overtuigend kunnen lee-
ren
Directeur v. h. Centraal Hanze-
Bureau in het Bisdom Haarlem.
MR. F. BACH.
ONTWAPENING
DE A.S. VLOOTCONFERENTIE.
De preliminaire gedachtenwisseling.
ERNSTIGE MEENINGS VER SCHILLEN.
Volgens bericht uit Tokio heeft de Ja
pansche minister van marine, Takarabc,
in een interview met een Japanschen jour
nalist bevestigd, dat er tusschen de Engel-
sohe en de Japansche regecring ernstige
meeningsversohillen zijn ontstaan in ver
band met de plannen voor do aanstaande
vlootconferentie.
De Japansche regeering moet tot haar
leedwezen constateeren, aldus de minister,
dat het standpunt van Japan inzake de
bewapening ter zee te Londen geen tege
moetkoming heeft gevonden.
De Japansche regeering juioht het ini
tiatief van Engeland tot bijeenroeping van
de vlootconferentie toe, doch meent tevens,
dat deze conferentie slechts dan tot zekere
resultaten kan leiden, wanneer de andere
landen rekening houden met dc belang-n
van Japan.
De Parijsche „Journal" wijdt een be
delingen tusschen de groote maritieme mo-
schouwing aan de preliminaire onderlian-
gendheden in verband met de a.s. Lon-
densche conferentie en constateert met
voldoening, dat bij de besprekingen van
den Fran sch én gezant te Londen, omtrent
de a.s. vlootconferentie, Frankrijk geheel
met Japan aceoord gaat.
Japan verlangt een grooter aantal krui
sers dan in het Washingtonsche verdrag
genoemd is en neemt ook ten opzichte
van de afschaffing der onderzeeërs een
weinig coulante houding aan.
Van Engelsche zijde heeft men nog geen
bepaald standpunt ingenomen, meent hot
blad.
De houding van Italië heeft zeer groote
moeilijkheden veroorzaakt.; Tan lieu zal
zich te zijner tijd daarmee moeten bezig
houden. Het mislukken van dc onderhan
delingen met Italië is des te meer te be
treuren, omdat sinds eenigen tijd een ware
strijd bestaat, die een Fransch-Italiaan-
sche overeenkomst verhindert.
Allereerst heeft men getracht, Italië op
de Engol-*he voorstellen te doen ingaan,
d.w.z. ov%* te halen tot de afschaffing of
tsnminsto do beperking van de onderzee
booten.
Later heeft men geprobeerd. Italië en
Frankrijk onder Engelsche voogdij te plaat
sen, door hen het Middellandschezee-voor-
stel in den geest van het Locarno-verdrag
voor te loggen.
De grootste moeilijkheden bij do
Fransch-Italiaansche onderhan elingon.
waren daarin gelegen, dat Italic geheel
aangewezen is op de Middellandscho Zcc,
terwijl Frankrijk groote belangen in an
dere dcelen der wereld te beschermen
heeft en buitendien zijn koloniale betrek
kingen moet onderhouden.
Het Fransche standpunt is, dat, ieder
onafhankelijk land een vloot tot zijn be
schikking moet hebben, die noodzakelijk
is voor het behartigen van zijn belangen,
en dat een pacifistisch land deze vloot tot
een minimum moet beperken.
In aansluiting hiermede wordt bericht,
dat het vlootbouwprogramma voor 1930
gisteren bij de Fransche Kamer is inge
diend.
De uitgaven voor den vlootbouw wor
den daarin voor de ee-rstvolgendo 1 jaar
op 1500 millioen francs geraamd.
Het volgende jaar zullen worden gebouwd
1 kruiser, 6 torpedojagers, 6 eerste klas
duikbooten en 5 duikbooten van een kleiner
type.
ENGELAND
VERZET IN DE LABOURPARTU.
De Engelsche bladen melden, dat de
i linkervleugel der labourpartij tegen de re
geering in openlijk verzet is gekomen in
verband met het nieuwe wetsontwerp in
zake de werkloozen-verzekering.
Deze linkervleugel zal een amendement
indienen om het wetsontwerp te verwer
pen en er zich krachtig tegen roeren.
De linkervleugel wil de toelage voor de
huisvaders verhoogen, hetgeen Snowdcn
geweigerd heeft.
Nieuwe Sovjet-gezant.
De Daily Express meldt, dat Sokolnikof,
de vroeger volkscommissaris van financiën
van do Sovjet-regeering, aan de Engelsche
regeering als do nieuwe gezant te Londen
is voorgesteld en dat de Engelsche regeo-
ring geen bezwaar tegen de benoeming
heeft.
De Daily Express uit haar voldoening,
dat het voorstel om Kamenef te benoemen,
teruggetrokken is, daar deze te Londen
persona non grata is.
RUSLAND.
DE DUITSCHE BOEREN.
Roodvonk en mazelen onder een
landverhuizerstroep.
In verband met den ontzettenden nood,
waarin do voor Moskou legerende Duitsche
boeren verkeeren, hebben zich ook Duit
sche particulieren aangesloten, om, naast
de officieele Duitsohe hulpactie, een groot-
sche steunactie te ondernemen, teneinde
vestiging van de menschen in het Oosten
van Duitschland mogelijk te maken.
Een pas gevormd comité publiceerde
reeds een oproep, waarin er op wordt ge
wezen. dat in Oost-Pruisen land genoeg
beschikbaar is.
Het gaat om ongeveer 2000 tot 2500 ge
zinnen, wier onderhoud tot het voorjaar
een twee of drie millioen mark zal kosten.
De menschen moeten geholpen worden en
het moet hun mogelijk worden gemaajet,
zich in het volgend jaar definitief in Oost-
Duitschland tc vestigen.
Een Wolff-telegram meldt, dat ouder
de meer dan 300 Duitsch-Russischc land
verhuizers, die nabij Kiel in een school zijn
ondergebracht, een roodvonk- en mazelen
epidemie is uitgebroken, welke vooral baar
slachtoffers onder de kinderen en vrouwen
maakt.
Dientengevolge ,kon slechte een derde
deel der vluchtelingen per trein naar Ham
burg vervoerd worden.
Daar worden ze ondergebracht in liet
groote Hapagbuis op het eiland Veddel in
de Elbe. Dit huis is reeds door Albert Bel-
lin ingericht als doorgangsstation voor
landverhuizers, die er een onderdak cn
verzorging vinden.
Moskou ontslaat 10.000 ambtenaren.
De Sovjet-autoriteiten hebben, naar ge
meld wordt, 0.000 ambtenaren ontslagen,
die als ontbetrouwbaar 'worden beschouwd.
Men zal zich Vellicht herinneren hoe
begin September nabij Trikkaha een reis
gezelschap door ccnigo slruikroovers on
der leiding van den „koning der bergen"
Tzazias, in een bergpas werd overvallen
en weggevoerd. De bandieten eischlen een
hoop losgeld, maar stelden zich een week
later met een kleiner bedrag tevreden,
de gevangenen' in vrijheid werden
4 Dezer dagen heeft dc bende weer vau
zich doen spreken. Nabij Larissa heeft men
het onthoofde lichaam gevonden van een
schaapsherder. Op het lijk was een papier
bevest:gd, met de mcdcdee'ling, dat dc man
gedood was, omdat hij een der leden van
de bende had verraden, zoodat deze had
kunnen worden gearresteerd.
De klopjacht op Tzazia's volgelingen is
weer begonnen.
CHINA.
De cpstand tegen Nanking.
Volgens berichten uit Shanghai moeten
do regeeringstroepen iu de provincie Ho
nau door de opstandelingen verslagen zijn.
TWEEDE KAMER.
Begrooting van 'ustitie.
Nadat gistermiddag de Begrooting van
Buitenlandsche Zaken en de Middelenwet
waren aangenomen, is de Begrooting van.
Justitie aan de ordn gekomen.
De door verschillende sprekers geuite
wenschen zullen weer naar voren komen in
het. antwoord van den Minister, die waar
schijnlijk Dinsdag aan het woord komt.
Wij laten hier volgen, wat de heer Van
Wijnbergen ter tafel bracht.
De heer v. Wijnbergen (R. K.) heeft
met groot ge.ioegen gezien, dat deze mi
nister in staat werd gesteld, zijn met eere
vervulde taak voort, te zetten. Spr. be
spreekt verschillende speciale punten. Wat
betreft de echtscheiding, komt spr. op te
gen de ingeslopen practijk van wetsont
duiking; slechts dan mag echtscheiding
worden uitgesproken, indien een der gTon-
den, daarvoor in de wet aangegeven, aan
wezig is. Spr. weet wel, dat er een andere
strooming is, die' de wet wil aanpassen
aan de ingeslopen practijk. Maar men lette
op het staatsbelang en. het belang der kin
deren bij handhaving van den huwelijks
band.
Steun van de overheid bij bestrijding der
openbare onzedelijkheid is van groote be-
teekenis. Wij leven in een tijd van decaden
tie, waarin het kwaad niet meer als kwaad
wordt erkend, maar dikwijls als voordee-
lig wordt aangeprezen. Spr. acht voorts
ter bestrijding van pornografie wijziging
der wet noodig. Ook wijst spr. op de toe
neming van de toepassing van het Nieuw-
Malthusianisme. Vervolgens behandelt spr.
den verkoop op afbetaling en brengt den
minister hulde, omdat, hij 'hiervoor een
commissie zal instellen.
DIRECTEUR-GENERAAL VAN
WATERSTAAT.
Volgens een nota van wijzigingen op
hoofdstuk IX (Waterstaat) ligt het in de
bedoeling de aanstelling van een directeur-
generaal van den Rijkswaterstaat te be
vorderen met ingang van 1 April a.s.
Het salaris van dezen hoofdambtenaar
zou bepaald kunnen worden op 12.000.
Voor dit ambt zal in aanmerking worden
gebracht de hoofdingenieur met verlof, J.
A. Ringers, dirccteur-hoofduitvoerder dor
M. U. Z.
Daar deze bij aanvaarding van dc be
noeming aanmerkelijk in inkomsten zou
achteruitgaan en op aanstelling van den
heer Ringers hooge prijs wordt gesteld, is
het wenschelijk hem eenigermate tegemoet
te komen; boven het salaris schijnt een
persoonlijke toelage van 5000.'s jaars
niet meer dan redelijk.
De staking aan de Maastrichtsche
Zinkwitfabriek.
Dooi' rl e socialisten g e i n d i g d
verklaard.
In een Donderdag gehouden vergadering
van de leden van den socialistisclien Fa-
brieksarbeidersbond met het hoofdbestuur
is de staking aan de Zinkwitfabriek te
Maastricht geëindigd verklaard. Terstond
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Ernstige meeningsversohillen tusschen
de mogendheden in verband met de a.s.
vlootconferentie.
Verzet in de Engelsche Labourpartij.
De ellende der Duitsche boeren in Rus
land.
BINNENLAND.
Opnieuw disconto-verlaging van de» Ned.
Bank. (Fin. en Economie 2e blad).
OMGEVING.
Doodelijk tram-ongeluk te Oegstgeest.
(lste blad).
daarna hebben vele «(akers zich weer "bij
dc fabriek aangemeld.
Voorloopig zal een vijftigtal geplaatst
worden, terwijl verder geleidelijk tewerk
stelling van anderen zal geschieden.
Als gevolg van de besprekingen van de
kath. organisatie met de directie zal naar
de „Volkskrant" meldt een loousverhoo
ging worden ingevoerd welke varieert van
5 tot 10 pet., in enkele uilzonderingsgeval-
lcn bedraagt zij 25 pet.
In liet voorjaar zal dc kindertoeslag
worden ingevoerd.
Het echtpaar Olsthoorn door de
stoomtram overrreden
Gis i era vond omstreeks liaifzés keerde
dc 59-jarige bloemeukweeker, de heer A.
Olsthoorn, wonende aan den RhijngeoV
terstraatweg met zijn ochtgenooto, de 1<L
jaiigc M. M. Olsthoorn—Kruik, huiswaarts.
Zij hadden vermoedelijk een bezoek ge.
bracht aan oen zoon, die in het ziekenhuis
te Leiden wordt verpleegd.
Beiden liepen op het wandelpad achter
do boomenrij langs dc sloot van „Duin
zicht-. Eénigc meters voor de z.g. Laan
van van der Hulst" wilden beiden" ver
moedel ijk de tramrails oversteken naai
de overzijde van den weg. Op hclzelfd-
oogenblix passeerde een „losse machine
van de stoomtram, met hei ireyolg, dat
beiden werden gegrepen. Olsthoorn kwam
onder de locomotief terecht en werd op
slag gedood. Zijn Ijjk werd over -en af
stand van 40 M. meegesleurd en deerlijk
verminkt.
Mep. Olsthoorn werd terzijde van den
"eg gesmakt en had weinig uitwendige
verwondingen, doch zware inwendige kneu
zingen opgeloopen. Zij was bewusteloos.
Een voorbijkomend wielrijder reed on
middellijk naar de pastorie. Kap. Bink-
diende het H. Oliesel toe. Ook dr. Timmer
mans was spoedig ter plaatse.
Ber ziekenauto der firma v. Nieuwkoop
werd mcj. O. naar het Acad. Ziekenhuis
vervoerd, waar x.j ren paar uur na aan
komst overleed. Het lijk van Olsthoorn
werd door do politie naar hol lijkenhuisje
gebracht. Hol ochtpaar Iaat u kinderen na
in den leeftijd van 10 tot ]h jaar.
Begrijpelijkerwijze bracht dit drocie
ongeval gToote ontsteltenis in de ve
meen te teweeg.
Machinist van de stoomtram was W. H
J. Doen uil Hillegom, terwijl .Ie chef 'vau
den uitvoeringsdienst H. Kok eveneens
op dc machine had plaats genomen. Hou
treft geen schuld.
Nabij „Duinzicht" aangekomen, zag dc
machinist van de rechlorzijdo af op een
afstand van ongeveer u M. voor do machi
ne plotseling van achter do hoornen col,
man on een vrouw I,. voorschijn komon.
De machinist kon niet vei hi teren, dat
beiden werden aangereden, ondanks het
feit, dat de locomotief een uorloopendo
seinbel heeft, die geregeld signalen gaf.
Dc heer Olsthoorn was ruim 25 jaar col
lectant en vanaf de oprichting bestuurslid
der R.-K. Geitenfokverceniging en lid van
den Raad van Toezicht v. d. Bocrenlocn
bank.