1ste Jaargang
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1929
No. 6327
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent pep week f 2.50 per kwartaal
onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
ïco per postf 2.95 per kwartaal
Geïllus t reerd Zondagsblad is voor do A bonne's ver-
;baar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
•uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRÓNUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel*
Voor Ingezonden Mededoelingen wordt
'liet dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste HO woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
nummer bestaat uit drie bladen
Ook een recollectie.
>n recollectie, een opnieuw in de her
ring brengen en voor den geest roe
van in een retraite gemaakte
5 voornemens, is heel nuttig,
tar dat geldt toch niet alleen voor
retraite.
om één ander voorbeeld te noe-
is dat nuttig voor de plannen, die
gemaakt op een Katholieken-
nuttig èn noodig, wil liet resul-
van zulk een katholieke wapen-
iv beantwoorden aan opgewekte ver-
itingen.
dachten hieraan, toen wij gisteren
igen het officieel verslag van den
3 Juli j.l. te Haarlem gehouden
seancn Katholiekendag. Zulk een of-
sl verslagboek is een goed ding, als..
El niet alleen wordt bewaard, maar ook
Ifc gelezen. En wij willen er daarom
do aandacht op vestigen.
aar wij willen ons ook veroorloven,
r aanleiding van dit verslag, even te
loreeren, dat wij in ons blad van 12
een artikeltje hebben geschreven, ge-
d: „Ons diocesaan program", en den
ud daarvan releveeren. Wij meen
de op den Katholiekendag uit ge
en rede van Z. D. H. den Bisschop
Aengencnt aldus te mogen samen-
moet in het katholiek gezin
iatholiekc sfeer heerschen. En daar
in de huiskamer een Kruisbeeld of
beeld van het H, Hart;
's Avonds gezamenlijk het avondge
bed bidden;
V! De ouders moeten den kinderen de
Katechismus overhooren;
De oudere kinderen moeten lid zijn
van de Katholieke organisatie, waar
voor zij in aanmerking komen.
Katholieken moeten groote voor-
tigheid betrachten wat betreft de
van lectuur. En daarom:
ieder Kath. gezin een Kath. courant,
lit iedere huiskamer geweerd het neu-
dagbiad.
ïzorgd moet worden, dat de bewoners
het platteland, die naar de stad t-rek-
daar kunnen toetreden tot de Kdtho-
organisatie, waarvan zij in hun dorp
d waren. En daarom:
die de leiding hebben op het platte-
moeten de Katholieke Vakbeweging
tegenwerken maar propageeren.
[ehier zoo schreven wij op 12 Juli
wij misschien wel mogen noemen:
diocesaan program, dat den Katho-
;B a in het Bisdom Haarlem, priesters
Ie poken, ter verwezenlijking is voorge-
door den Herder van hot diocees.
1 meenden een goede gelegenheid, om
;i dit „diocesaan program" te herinne-
iiuofc te mogen laten voorbijgaan.
iternat. conferenties
DE TWEEDE HAAGSCHE
CONFERENTIE.
I Voorloopig geen "bijeenroeping.
Brussclsc-hc correspondent van de
s meldt: Het kabinet an mini 3-
president Jaspar spreekt een bericht
Ih raUSj"c tegen volgens hetwelk
Pai- voornemens zou zÜnj de
c Haagsche conferentie nog in den
ian November lc doen plaats heb-
['d ll ZOu Pas kunnen geschieden, na-
I 9 ^6rschillendc commissies dc reso-
7' 'cn geredigeerd hebben waarover
"itspraak zal moeten doen
LmM e nd, dat deze nog allesbehalve
fle gereed zijn.
DUITSCHLAND
VERZET TEGEN HUGENBERGS ACTIE
Het verzet tegen Kugenberg iu zijn
eigen partij wordt, in verband niet diens
catastrofepolitiek. geleidelijk grootcr on
der degenen, die vreezen, dat de leider
dc toekomst, van de 'D.-nationale partij
door zijn extremistisch streven totaal be
derven zal, zoodat voorgoed de kans te
niet zou gaan om nog weer eens de poli
tieke macht in har.dcn te krijgen en bijv.
het agrarische program tot werkelijkheid
te maken.
Zooal.s men weet wil Hugenberg den,
ongetwijfeld hopeloozen, strijd voor zijn
„vrijlieidswet" tot het bittere einde door
zetten. Daartegen maakt thans o.a. een
der politieke leiders Wilhelm Ackermann,
in dc ..D. Tagez." openlijk front.
Graaf Herman zu Dohna, die gerekend
wordt dicht bij dc jong-conservatieve krin
gen te staan en in Pruisen een leidende
rol speelt, waarschuwt in de „Berl. Bör-
senznadrukkelijk tegen het plan van
den D.-nationalen leider, om de actie door
te zetten. Hij vreest, dat Hugenberg dc
laatste mogelijkheid zal ie niet doen voll
een samengaan van de burgerlijke partijen
tegen hel Marxisme en hij meent, dat het
oogenblik is aangebroken, waarop dc jon
gere generatie in dc grootste partij van
rechts weigeren moet verder mee te doen
aan een nationalisme, dat zijn eigen rui
len ingooit. Als toelichting tot zijn weige
ring liet parool van den leider te volgen,
betoogt hij o.a,, dat bij geen lust heeft
te zien hoe. de partij vastloopt tengevolge
van de politiek van mannen, die volgens
vroegere begrippen gloeiende patriotten
zijn, maar die blijkbaar niets geleerd heb
ben van de veranderingen welke door oorlog
en revolutie zijn ingetreden en daardoor
de sterkt c-verhoucLng tusschen dc eigen
partij en die van de tegenstanders geheel
verkeerd schatten. „Wij zijn niet na den
oorlog met do grootste verwachtingen tot
de D.-nationale partij toegetreden en zijn
•haar niettegenstaande alles trouw geble
ven. om haar in de handen van de Alduit-
schers te laten eindigen."'
Het groepje* dat front maakte tegen den
dictator is nog niet heel groot en van een
georganiseerde oppositie kan nog niet ge
sproken worden, constateert de ..Frankf.
Z." in verband niet een en ander, dc mili
taire partij discipline laat zich nog te veel
gelden, maar het verzet groeit. Met be
langstelling mag men daarom uitzien naar
hel verloop van den D.-nationalen partij
dag. welke cir.dc Nov. gehouden zal wor
den. Evenals naar de houding van Hugen
berg, wanneer zoo straks zijn ..vrijheids-
wet" in den Rijksdag komt. Volgens de
..Jungdcutsche" zouden ecnige leden van
dc D.-nationale Riiksdagfractie reeds po
gingen hebben aangewend om den leider
zelf de verdediging te laten voeren, maar
of hun dit gelukken zal, mag betwijfeld
worden.
DE SKLAREK-AFFAIRE.
Burgemeester Böss publiceert in dc Eor-
lijnschc bladen-een lange verklaring, waar
in hij nogmaals uitweidt over den koop
van een bontmantel bij de gebrs. Sklarek.
Böss geeft toe, dat liet onvoorzichtig van
hom is geweest den bontmantel te behou
den, inplaats van dezen, zooals oorspron
kelijk in zijn bedoeling lag, aan Sklarek te
rug te zenden. Ecnige uren na zijn terug
keer te Berlijn, hóeft hij den mantel ter
beschikking van den curator gesteld. Een
anderen bontmantel hebben Böss of een
lid van' zijn familie nooit van de Sklarets
gekocht. Voorts is het onjuist dat iemand
uit dc familie Böss een rekening had.
Böss en zijn familie hebben nooil kleeren
bij .Sklarek gekocht. Het feit dat Böss den
bontmantel bij deze firma heeft gekocht,
staat in verband met de overneming van
dc gemeentelijke Kleidungsvenvertungsge-
selischaft, doch Sklarek en Böss hebben
nooit in vriendschappelijke betrekkingen
tot elkaar gestaan. Böss is nimmer bij de
Sklareks op bezoek geweest, evenmin als
andersom.
Tijdons zijn verblijf iu de Vereenigdc
Staten vernam Böss dat dc Gcbr. Sklarek
van dc Stadsbank groote crcdietcn had
den ontvangen. Het bestaan van een mo
nopolie-verdrag tusschen Sklareks en dc
stad Berlijn was Böss ook onbekend; ook
dit heeft hij tijdens zijn reis vernomen.
FRANKRIJK.
Rad. socialisten tegen Tardieu.
Gisterochtend heeft de radicaal-socialis
tische fractie in het gebouw der Fransehc
Kamer vergaderd. Met algemocne stemmen
werd besloten tegen de regeering-Tardicu
te stemmen.
ENGELAND
DE CRISIS IN DE ENGELSCHE
MIJNINDUSTRIE.
Dc toestand in de Engelsche kolenïn-
dustrie is gisteren nog meer verscherpt,
doordien dc mijneigenaars niet verschenen
zijn op de gemeenschappelijke conferentie
der mijneigenaars en mijnwerkers.
Deze conferentie zou onder voorzitter
schap van een lid van het kabinet wor
den gehouden.
Naar gemeld wordt, besloten de mijn
eigenaars de uitnoodiging der regeering
van de hand te wijzen, daar zij niet bereid
zijn t*)b onderhandelingen over een rege
ling op nationalen grondslag, waarbij het
aantal werkuren wordt verminderd zonder
dat dc looucn worden verlaagd. Bovendien
deelden zij den minister van Handel me
de, dat hun associatie geen loonkwesties-
kan behandelen, daar dit. tot de taak der
districts-organisatios behoort.
POLEN
DE POLITIEKE TOESTAND.
Ernstige botsingen te Lemberg.
De verschillende Sejm-fracties hebben
hun standpunt, bepaald met betrekking tot
de verdaging van don Landdag.
De fractie der radicale boerenpartij ver
klaart, dat zij met verontwaardiging ken
nis heel't genomen van de verdaging van
den Landdag. Ook de sociaal-democratische
fractie constateert, dat dc verdaging
zweemt naar een poging der regcering om
zich aan ie ontnoH^ui aan de controle
van: de Séjm en de openbare meening.
Gisteravond organiseerden de socialisten
in geheel het land massabetoogingen om
voor de democratie, den 1-randdag en den
voorzitter Daszynski te demonstreeren. Te
Warschau betoogden kleine a: beidersgree-
pen voor den Landdag en Daszynski. Ver
scheidene personen werden daarbij door
dc politie gearresteerd.
Te Lemberg kwam heb tob botsingen
tusschen de menigte en de politic. Daarbij
werden 26 personen gewond en 16 gear
resteerd. Naar de „Robotnik" meldt, ver
schenen om 10 uur 's avonds zelfs tanks
in dc straten der stad.
Te Loclz trokken dc arbeiders met roode
vlaggen door de Petrikaustraat. De stoet
werd ontbonden, toen de arbeiders een re
geering van arbeiders en boeren eischten:
Te Przemysl omsingelde politic-agenten
het arbeiderstehuis en drongen zij dc lo
kalen der .socialistische jcugd-organisatie
binnen.
Ook uit dc industrie-districten Bielitz,
Saybusch en Dombrowa worden socialisti
sche betoogingen gemeld.
RUSLAND.
DE ONAFGEBROKEN WERKWEEK.
Zooals wij gisteren iu een gedeelte van
onze oplaag onder Telegrammen meldden,
heeft de Sovpetrcgeering het denkbeeld
om dc onafgebroken arbeidersweek van
vijf dagen en dc kalender hernieuwing on-
middelijk in te voeren, opgegeven.
Deze beslissing werd Zondagavond ge
nomen. Heb is gebleken, dat deze hervor
ming op tegenstand stuit bij de fabrieks
arbeiders. Deze hebben niet zoozeer be
zwaar tegen de onafgebroken werkweek,
maar zij eischen dat alle leden der zelfde
familie denzelfden dag vrij krijgen. En dit
is niet mogelijk.
CHINA.
het Conflict met rusland.
Een algemeene aanval verwacht.
Uit Moekdcn wordt gemeld, dat de Chï-
neesche politie te Oharbiu talrijke perso
nen heeft, gearresteerd van wie vermoed
wordt, dat zij door dc Sovjetrcgeering en
den Sovjet-agenten gebruikt worden als
instrument om heden bij dc herdenking
van den verjaardag der Russische revolutie
onlusten uit te lokken.
Aan Chincesche zijde rekent men op een
aïgemeenen aanval der Sovjet-troepen op
het front van Pogranitsjnaja.
Men heeft n.l. waaa-genomen, dat sterke
Lrocpcnafdeelingen van heb Mandsjoeli-
front naar Pogranitsjnaja gezonden worden.
Men heeft daarom op dit gedeelte de Chl-
neesche troepen aanzienlijk versterkt.
JAPAN
TEGEN DE COMMUNISTEN.
Na afloop van hot vooronderzoek tegen
de winds [Maart gearresteerde communisten
to Tokio is hot verbod tot publicatie van
berichten over dezo aangelegenheid opge
heven.
Volgens officicelo uicdedeeling zijn in
totaal 825 communisten gearresteerd en in
slaat van beschuldiging gesteld.
De razzia in April, waarbij 295 commu
nisten zijn ingerekend, is ondernomen, na
dat bekend was geworden, dat. 20 te Mos
kou afgerichte communistische propagan
disten, heimelijk naar Japan waren terug
gekeerd om er oen propaganda-centrale op
te richten.
tweede kamer.
Rijksbegrooting 1930.
meere beschouwinen.
Alge-
Droeve familie-omstandigheden het
overlijden zijner vrouw waren oorzaak,
dat de heer Albarda niet kon optreden
als woordvoerder -Ier 'S.D.A.P. In zijn
plaats voerde de heer Vliegen heb
woord.
De heer Vliegen bleek onvoorbereid te
zijn. Hij Invam er o.m. tegen op, dat de
Labour-partij in Engeland als minder so
ciaal-democratisch werd voorgesteld dan
de S.D.A.P. iu ons land. Hij durfde vol
houden, dat dc S.D.A.P. in den verkie
zingstijd geen laster-campagne tegen de
katholieke priesters in het zuiden heeft
gevoerd.
Dc rede was een bittere naklank op den
verloren verkiezingsstrijd; politiek pers
pectief werd niet goopend door den lei
der der S.D.A.P., die losse zinnen citeerde
uit. het verkiezingskrantje: „Het komt
voor mekaar" om dc boosheid oer Ka
tholieken aan tc loonen. Hij vergat ech
ter. al wat „Hot Volk" schreef tegen de
Katholieken, waarover ecu speciaal onder
zoek werd gevraagd maar afgewimpeld.
De geheelo kamer was daarna één oor
voor de rede van den heer Colijn, die
•bijna twee uur lang "Eet Huis boeide door
zijn klare uiteenzetting van tal van vraag
stukken
De heer C o 1 ij n (A.-R.) acht de opdracht
aan den heer lluys tot samenstelling van
een Kabinet sieuner.de op dc rechterzijde,
juist, omdat 55 pet. der kiezers
zich heeft uitgesproken voor een Christe
lijk bewind.
De algemeene strekking van het pro
gram van den lieer Ruys was den anti-
re volui ion nairen sympathiek. In onze
staatkundige verhouding is eer, optreden
van een parlementair Kabinet bezwaarlijk
denkbaar zonder voorafgaand overleg. De
an t i-re volution nairen waren daarom tot
zulk een overleg bereid. Dat door zulk
ecu overleg de verantwoordelijkheid, zon
worden verplaatst van de regeering naar
de partijen, is naar'sprekers meening niet
juist. Dal dit parlementaire Kabinet niet
is tot stand gekomen, is voor sprekers par
tij een teleurstelling geweest. Had de lieer
Ruys nu geen andere poging moeten doen
tot samenstelling van een parlementair
Kabinet, is er gevraagd. Doch spr. vraagt:
Vvas er ecnige kans hoegenaamd, dat
zulk een Kabinetsvorming zou slagen!
Neen, die kans was uitgesloten. Bij iedere
andere combinatie zouden de moeilijkhe
den nog grootcr geweest zijn.
Het is daarom volkomen verklaarbaar,
dai is gegrepen naar een cxtra-parlemcn-
tair Kabinet. Hoe anderen dit Kabinet
noemen is spr. onverschillig. Hij iieschouwt
het als extra-parlementair, ornaat geen
overleg hoegenaamd is gepleegd. Nu het
Kabinet cr is, wil spr. zich er over uitspre
ken. Wenscht men een Kabinet, dat alle
principiccle vragen laai rusten, dan kan
het gemengd zijn. Doch nu dit Kabinet dat
niet wil doen. is het logisch, dat het uit
mannen van recht» is samengesteld. De
houding der anti-revolutionnaircn tegen
over het Kabinet /al er één zijn van wel
willende afwachting. Tn de aangeko'ndigdc
niaalregclcn is veel dat volle instemming
heeft.
Het standpunt «Ier regeering ten aan
zien van België heeft spreker- volle in
stemming. Eenheid van beleid tusschen
Buitenlandsche Zaken en AVatorstaat. is
noodzakelijk. In liet verleden, schijnt er tc
dien opzichte wel eens gezondigd.
Het financiecle beleid van minister Dc
Geer heeft zich aliijd gekenmerkt door het
begrip, dat een eers,. vereischte is voor
volkswelvaart, dat de staat financieel
krachtig is. Bij zijn ramingen is van boos
opzet geen sprake geweest.
Spr. wijst er nog op, dat de Duitsche so
cialistische minister Hilferding voorstelt
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Er begint verzet te komen in de D.-
nationale partij tegen de actie van Hagen-
berg.
De onafgebroken werkweek in Rusland
gaat niet door.
Nadere bijzonderheden omtrent de vlieg
ramp in Engeland. Prins zu Schaumburg
niet gedood. Het aantal dooden bedraagt
zes. (Luchtv. 2de blad).
Nieuwe scherpe daling der koersen te
New-York. (Fin. on Econ.. 2de blad).
de indirecte belastingen mot enkele ruil-
lioenen lc verhoogen om dc directe belas
tingen Ie kunnen verlagen. Toenemende
kapitaalvorming en lage belastingen heb
ben altijd als stimulans gewerkt voor eco
nomische opleving. Dit wil niet zeggen, dat
zeer noodigc voorzieningen achterwege
moeten blijven. Indien onder alle omstan
digheden maar het budgetair evenwicht
bewaard blijft.
.Spr. -bespreekt voorts nog ecnige pira
ten uit de Troonrede. Tn zake de bedrijfs
organisatie wil hot a.-r. stembusprogram
slechts voorloopig verbindend-verklaring
an dc collectieve, arbeidscontracten, al
thans van sommige punten daarvan.
Aroorts wenscht hij werkloosheidsverzeke
ring en herziening dor invaliditeit®- en
ouderdom wet. Dezo herziening 'behoeft
niet te worden uitgesteld. Dc kostende 8
millioen zullen cr zijn, hetzij de accijns
op gedistilleerd hersteld wordt op het
oude 'bedrag, hetzij de smokkelarij ver
dwijnt.
De opmerkingen over het Koloniaal
beleid in de Troonrede hebben sprekers
instemming over 't 'algemeen. Waakzaam
heid is in hooge mate noodzakelijk. Hij
legt zich neer 'bij de passage in de Troon
rede, dat op <le bestuiirs-hervorming niet
wordt teruggekomen.
Het kabinet heeft ïoege/igd le ondci-
mijning der volkszeden te zullen bestrij
den. Ook naar «prekers oordeel hebben
de geestelijke en zedelijke behoeften van
or.s volk den voorrang boven de Jltoffe-
lijke. Aran het gestand dr>en van deze toe
zegging zal in belangrijke mate afhangen
de steun, dien <To a.-r. fractie aan het ka
binet zal vcrleencn.
Do heer Bierema (V.B.) merkt op.
dat op de Wa terstaatsbegrooting verschei
dene nieuwigheden staan, waaronder een
mindere uifxeering aan hei Wegenfonds.
AAraar dient dit voor.' De ruime opbrengst
dor wegenbelasting koml daardoor niet
ten goede aan de wegenverbetering.
Belastingverlaging is, naar spreker
meent, ook nu nog noodig. Hooge belas
tingen zijn één der ernstigste belemme
ringen op den weg naar het economisch
'herstel. Het heefi. spr. verheugd, dat de
regeering den suikeraccijns wil verlagen.
De verlaging zal grootendeels geheel aan
•den prijs ten goede komen. A'erdor komt
de accijs op geslacht hel. allereerst voor
verlaging in aanmerking. AYaarsohijnlijk
zal afschaffing van dien accijns mogelijk
zijn. Het zou geen nationale ramp zijn,
als met belastingverlaging eens wat tc
ver werd doorgegaan. Men kan cr altijd
op terugkomen. In een zóó hoog belast"
land als het onze is belastingverlaging
een eerste vereischte.
De heer Rutgers van Rozen
burg (C'.-H.) gaat niet aceoord mei de
opmerking in het voorloopig verslag, dat
do minister tc veel heeft afgeschreven en
gereserveerd. Dc minister iiccft, als een
goed koopman gehandeld. Ook de te lage
ramingen kan jnen den minister ni s ver
wijten. Niemand kan beweren, dat de con
junctuur stijgende zal blijven. Ten behoe
ve van dc ouden van dagen zou spr. wil
len, dat de herziening der Ouderdomswet
niet een jaar later in werking zal treden
dan die der Inval idi tits weldie in 1932
in werking zal treden.
Afschaffing van den vleescliaccijns
schijnt spr. niet mogelijk.
KATHOLIEK SOCIAAL WEEKBLAD.
Zijn bestaan bedreigd.
De uitgevers van het ..Kath. Sociaal
AVeekblad" derden mee, dat dit, weekblad
met 1 Januari 1930 zijn 29en jaargang in
gaat, mits
En dan vernemen- wc. «lat de
zal worden gestaakt, indien zich t
December a..-. niot minstens -100 ir o
abonné's voor den nieuwen jaargau' >-
ben opgegeven. Immers, men kun n.
ren achtereen met aanzienlijk verlies n
tijdschrift blijven uitgeven, wanneer geen
redelijke gronden aanwezig zijn om te ver
wachten, dat dit verlies slechts van tijde-
lijkcn aard is.
