UIT DE OMGEVING
KALENDER DER WEEK
f
DERDE BLAD.
DE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 5 OCTOBER 1299
DE OUDHEID DER
BOEKDRUKKUNST.
„Na-dat men jaren lang getracht had de
bankbiljetten op waarde te houden, ver
boor het volk alle vertrouwen erin en werd
„er bang voor. Alle aankoopen aan de re-
georing werden betaald in papier. De
„fondsen aan de zoutgabelle bestonden uit
„papier. De salarissen van de ambtenaren
„werden betaald in papier. De soldaten
„ontvingen hun soldij in papier. De provin
cies en districten maakten zich van hun
„verplichtingen af door er zonder uitzon
dering aan te voldoen in papier. Koper
geld, dat men bijna nooit zag, werd als
J2I „een schat gewaardeerd. Van kapitaal, dat
„men in vroeger dagen had opgehoopt, rep-
„te men niet eens meer. Zoo moest de prijs
„van alle levensbehoeften wel omhoog vlie-
|„gen en de koers van het papiergeld steeds
„dalen".
Waaraan zou dit citaat wel ontleend
^jjn? Aan een klacht, geuit tijdens den
le jongsten wereldoorlog?
'fc Ziet er wel naar uit, maar 't is veel
jf len veel ouder. Het slaat op toestanden in
Jhet begin der 12de eeuw na Christus en
komt voor in een Chineesch geschiedboek
1 nib dien tijd.
1 Een en ander toont eerstens aan, dat de
rS| uitgifte van papieren geld heelcmaal geen
I bedenksel is van den tegenwoordigen tijd,
j en verder dat de Chineezen de kunst van
drukken al veel vroeger kenden dan wij.
Want het waren gedrukte muntbiljetten,
wat reeds toen alles behalve een nieuwig
heid was, aangezien historisch vaststaat,
in dat bereids in 770 n. C. de Japansche kei
zerin Sjotokoe last gaf, niet minder dan
een millioen exemplaren te drukken van
een tooverspreuk.
Let wel: te drukken!.
ÏEn nu hebben waarachtig nog niet zoo
heel lang geleden de Europeanen zich druk
gemaakt om de vraag, wie de boekdruk
kunst uitgevonden had:
Gutenberg of Coster?
Wat 'n verbeelding!
Wie me niet gelooven mocht, leze wat
professor J. J. L. Duivendak in zijn bqpk
„China tegen de Wcsterkim" over deze aan
gelegenheid mededeelt, 't Bovenstaande
is er aan ontleend en hier moge er nog meer
uit volgen.
De blaadjes met de tooverspreuk van kei
zerin Sjotokoe zijn het oudst bekende druk
werk ter wereld. Ze werden om godsdiensti
ge overwegingen in de tempels bewaard,
verborgen in kleine pagoda's, waarvan ver
scheidene exemplaren nog bestaan. De taal
jvas Sanskrit, de lettérteekens Chineesch.
Uit hert. feit, dat de „oplage", maar liefst
een millioen was, valt af te leiden, dat
drukken toen voor de Oosterlingen een wel
bekend middel ter verveelvoudiging was.
Over den ontwikkelingsgang ervan deelt
prof. Duivendak het volgende mede:
Stempelen en drukken
wordt in het Chineesch door hetzelfde
woord aangeduid. En inderdaad is de boek
druk een ontwikkeling van den stempel
drukReeds tegen het einde der derde
eeuw vóór onze jaartelling komen werke
lijke zegels in gebruik: voortaan bewijst
het op elkander passen van een afdruk in
een weeke stof en de teekens op het stem
pel de echtheid. Oorspronkelijk geschiedde
de afdruk in klei zonder kleurstof; later,
vermoedelijk in de 5e of 6e eeuw, gebruikt
men daarvoor roode inkt van vermiljoen.
Dit ging men in het bijzonder gebruiken
voor het maken van zegelafdrukken op pa
pier, terwijl men daarnaast nog documen
ten op hout gevonden heeft uit denzelfden
tijd, die met klei gezegeld zijn. Langs twee
wegen heeft nu de overgang plaats gehad
van den zegelafdruk naar den echten hout-
druk: door het Taoïsme en het Boeddhis
me" (twee godsdienstige'bewegingen). „In
Taoïstische kringen hechtte men groote
waarde aan het gebruik van zegels, waarin
magische formules waren gegraveerd, die
de kracht hadden, demonen te verdrijven.
Uit do 4e eeuw weten wij dat zij dit deden
in klei, toen nog het gewone materiaal voor
zegelafdrukken. Waarschijnlijk zijn zij in
de 6de eeuw die afdrukken gaan maken
in rooden inkt- De bedoeling van deze
quasi-zegels was om
afdrukken
zooveel mogelijk te vennenigvuldigen. Naar
mate nu het Boeddhisme zich verspreidde,
dat immers bij uitstek de religie is, die
gelooft in de kracht vaa het heilige woord,
de heilige afbeelding, nam die behoefte
toe. Men heeft in Toerkestan duizenden bij
duizenden stempelafdrukken van de figuur
van Boeddha gevonden. Het vermenigvul
digen hiervan werd als een vrome daad be
schouwd en het bezit ervan had zegenende
kracht. De overgang van dit stempelen van
godsdienstige afbeeldingen met of zonder
tekst naar het drukken ervan is zoo gering,
dat het niet meer valt na te gaan, wanneer
hij heeft plaats gehad. Technisch was daar
voor niet anders noodig dan, in plaats va:i
met de hand een stempel op het papier te
drukken, het papier op het stempel te leg
gen en met een borstel te wrijven. De daar
voor geschikte inkt, gemaakt uit roet, vrij
wel dezelfde „Oost-Indische inkt", die nu
nog in China gebruikt wordt, schijnt reeds
omstreeks 400 te zijn uitgevonden".
Zoo is het gegaan! Men was in dien lang
vervlogen tijd niet eens zuinig met de ge
drukte boeken. Het oudste gedrukte boek
toch dateert van 868; de vroegere zijn ver
dwenen, wat men toeschrijft aan de vervol
ging, welke het Boeddhisme in 845 te door
staan had, bij welke vervolging men de
boeken van dien godsdienst vernietigde.
Men moet hierbij in 't oog houden, dat aan
vankelijk het drukken speciaal uit gods
dienstige overwegingen werd beoefend;
voor wetenschappelijke en andere doelein
den zou men er pas later gebruik van ma
ken.
Hoe dat drukken ging?
Vleest van besneden planken op zeer een
voudige wijze. Van
te een borstel om den noodigen druk uit
te oefenen op het op de houtsnede gelegde
papier.
In 't midden der He eeuw kwam men
op het denkbeeld losse typen te vervaar
digen, eerst van gebakken klei, later van
tin, welke typen werden saamgevat is een
ijzeren raam een en ander ter vervan
ging van de besneden planken.
De grootste ontwikkeling kreeg het losse
type in Korea, waar vanaf 1403 met bronzen
zetsel werd gedrukt. Het oudste nu nog
bestaande boek, dat daarmede is vervaar
digd, is gedateerd 1409.
De Koreanen vonden zelfs de matrijzen
uit, waarmede men letters kon gieten. Als
we de beschrijving daarvan lezen is het,
alsof we de „uitvinding" van Laurens Jans
zoo n Coster hooren verhalen. Luister:
Karakters werden eerst gesneden .van
beukenhout; dit waren de modellen. Dan
werd zand genomen van de zeekust denk
hierbij aan den knussen grootvader, die in
den
Haarlemmerhout
voor zijn kleinkinderen letters sneed, welke
in 't zand vielen van plaatsen, waar riet
groeit. Dit werd in een trog gedaan en de
houten schrifteekens werden er tegenaan
gedrukt. Op deze wijze maakte men den
negatieven vorm (de matrijs), waarvan de
typen werden gegoten. Een deksel met ope
ningen werd erover geplaatst en gesmolten
brons daar doorheen gegoten. Zoodra het
metaal was afgekoeld, had men de typen.
Onregelmatigheden als scherpe hoekon
enz. werden bijgevijld. De typen werden in
kolommen gehouden door eindjes bamboe,
zoodat zij niet uit de rij konden vallen. Een
pagina werd bijeen gehouden door een
bamboeraam, dat later van ijzer werd ge
maakt, zooals we reeds zagen.
Men ziet: er blijft voor Gutenberg en
Coster weinig eer over. Zij hebben eenvou
dig nog eens uitgevonden laten we dit
dan maar aannemen wat in 't Oosten
reeds eeuwen lang bekend was, maar door
het gebrekkige wereldverkeer niet tot
Europa was doorgedrongen.
Zeker, het blanke ras heeft later de druk
persen en zetmachine xiitgevonden en ver
volmaakt, maar dit was toch slechts voort
bouwen op wat eeuwen geleden het gele
ras reeds in beginsel in toepassing bracht.
De ware geschiedenis der boekdrukkunst
moge den Europeanen wat bescheidenheid
leeren. AJO.
door PROF. ANDREAS RASETSCHNIG (Rome),
Eiume, 30 September 1929.
Het jubeljaar loopt ten einde en nu
dringt zich de vraag op, waar Paus Pius
XI zijn gouden Mis zal lezen. Voorloopig
•is hieromtrent nog geen enkele mededee-
liing gedaan, en de H. Vader heeft de ge-
iwoonto om dergelijke besluiten eerst op
het laatste oogenblik mee te deelen. Som
mige bladen geven onder voorbehoud het
bericht dat de Paus de H. Mis bij gele
genheid van zijn gouden Priesterfeest op
hetzelfde altaar zal opdragen waar hij
vijftig jaar geleden voor het eerst de Hei
lige Geheimen vierde.
Wanneer men echter bedenkt, dat de
kerk van San Carlo bij het Corso midden
in het centrum der stad ligt, en betrekke
lijk klein is vergeleken bij de overige Ba
silieken,, terwijl het weer omstreeks het
einde van December gewoonlijk zeer on
gunstig is te Rome, dan kan men redelij
kerwijze wel veronderstellen, dat do H.
Vader zich aan dergelijke invloeden van
het gure jaargetijde niet zal blootstellen.
En daarom meenen wij dat ook deze intie
me feestelijkheden evenals alle andere
groote plechtigheden wel in den St. Pieter
zullen plaats vinden.
Het aantal pelgrims dat op het oogen
blik in do Eeuwige Stad vertoeft is nog
nooit zoo geweldig geweest. lederen dag
heeft de H. Vader er verschillende dui
zenden in audiëntie ontvangen. Het zou
een onbegonnen werk zijn om alle groepen
te vermelden. Wij noemen slechts de 12.030
afgevaardigden van het Italiaansobe Werk
liedenverbond, voor wie de H. Vader een
plechtige H. Mis in Sint Pieter celebreer
de waaronder bijna alle pelgrims de H.
Communie ontvingen. Kardinaal Sbaretti
stelde 3500 zijner Diocesanen aan den
Paus voor. Bovendien waren er meer dan
2000 Fransehen, honderden Belgen, Zwit
sers, Hollanders en Portugeezen. terwijl
de oude kardinaal Vanutelli, Deken van
het H. College van kardinalen met 1500
pelgrims van zijn Bisdom naar Rome ge
komen was.
Vanaf 31 December zullen alle perso
nen, die geen burgers zijn van de Stad van
het Vati'caan, en die het gebied van den
Pauselijken staat willen betreden, voorzien
moeten zijn van een geldig paspoort, dait
door den gouverneur van de Vaticaansche
Stad afgegeven moet worden. Wanneer het
gewone paspoort een visum en handt eeke-
ning bevat van den Pauselijken vertegen
woordiger uit het desbetreffende land, dan
heeft men geen verdere 'formaliteiten te
vervullen, wanneer men de grenzen van
de Stad van 't Vaticaan overschrijdt. Ook
voor auto's en andere voertuigen zullen
bijzondere maatregelen getroffen worden.
Tevens heeft de Gouverneur bepaald,
dat niemand meer als gids of tolk in de
Vaticaansche Stad mag optreden, tenzij
voorzien van een diploma, waaruit blijkt,
dat bedoelde persoon, na afgelegd examen,
bevoegd is om als tolk of als gids dienst
te doen. Overtreding van dit voorschrift
zal gestraft worden met een maximale boe
te van 5400 Lire en drie maanden hech
tenis.
Men kan niet. in Eome komen, of men
wordt op allerlei plaatsen der stad, bij het
Coliseum, op het Sint Pietersplein enz.
enz., lastig gevallen door allerlei men-
schen, die koopwaar aanbieden: briefkaar
ten, albums, souvenirs, en ik weet niet wat
al meer. Zij vragen daarvoor minstens
'b driedubbele van de werkelijke waarde
en telkenmale komen er klachten bij d'e
autoriteiten over allerlei oplichterijen enz.
Daarom is vanaf heden heb leuren of ven
ten of koopwaar op eenigerle.i wijze ten
verkoop aanbieden, verboden op straffe
van een geldboete van 9000 Lire en zes
maanden 'hechtenis.
De 20.000 pelgrims van het Retraite-
werk der Christelijke Werklieden-verceni-
gingen werden door den H. Vader in bij
zondere audiëntie ontvangen. Op het groo
te Damasuspleén was een troon opgericht
voor Z. H. den Paus, die vergezeld van
verschillende Bisschoppen en den Aposto-
liscben Nuntius van België, onder groot
gejuich in het midden zijner kinderen ver
scheen. De Palatijnsche wac'ht speelde de
Paushymne, nadat een groot koor het „Tu
es Petrus" gezongen had.
De H. Vader hield een schitterende toe
spraak, tintelend van geestdrift en mach
tige ontroering wekkend. Z. H. herinnerde
er aan hoe do Ar stelen eenmaal bij
Christus kwamen cm uit te rusten van de
vermoeienissen. Ook deze werklieden die
door 'het bevorderen van hun retraitewerk
ware Apostelen zijn, kwamen tihans in heb
Vaderhuis rusten. De Paus verheugde zich
ove-r de groote uitbreiding die hun werk
genomen had; de H. Vader spoorde heni
aan om een steeds vuriger Christelijk le
ven te leiden waardoor zij c-en levende pre
diking zouden zijn van de leer die zij be
lijden.
Van do particuliere audiënties zij nog
vermeld dat ook Mgr. Thomas, de Chal-
deïsche Patriarch van Babylonië, den H.
Vader kwam gelukwenschen met het gou
den Priesterfeest bij welke gelegenheid de
Patriarch den Paus die een groot boeken
liefhebber is, een kostbaar boek overhan
digde in het Chaldeïsch geschreven.
Naa-r in Vatrcaanscho kringen verluidt
is de Bisschopsbenoeming te verwachten)
van Mgr. Respighi die als Pauselijk Cere
moniemeester gedurende het Heilig Jaar
en ook thans weer gedurende het Jubeljaar
zeer vele diensten bewezen heeft.
Telken male als er sprake is van ©en
nieuw Consistorie worden er candidaten
genoemd die ernstig in aanmerking zouden
komen om het kardinaalspurper te ont
vangen. Vooral nu door het overlijden
van kardinaal Dubois het aantal vacatures
tot tien gestegen is, zijn er zeer veel can
didaten: o.a. Mgr. Pacelli, en do Aartsbis
schop van Burgas, de Primaat van Ier
land, de Bisschop van Orleans, de Aarts-
bisschop van Saragossa, do Nuntius te
Madrid, en de Secretaris van de Congre
gatie van 'bet Consistorie, de aartsbisschop
van Palermo, de secretaris van de congre
gatie der Propaganda Fide en der studiën.
HAARLEMMERMEER.
Geboren: Cornelis z. van C. Tienstra
en T. E. Bras Marinus z. van G. Bekker
en J. Onkenhout Johannes z. van P. van
Heijningen en A. Zegstroo Neeltje Lena
Geertruida d. van P. M. Smit en H. van
der Veen Theodora Petronella Johanna
d. van H. Timmers en C. C. M. Warmer
dam Maria d. van J. Griekspoor en A.
J. van Groeningen Maria Nicoletta d.
van N. van Schie en M. C. Vastenhout
Laurentia Anna d. van G. Duivenvoorden
en P. M. Vertegaal Samuel z. van P. I.
le Fe'ber cn D. C. Breijer Dirk Regnerus
Wyehgol z. van H. G.'Bult en A. A. M.
Wijchgel Grietje d. van A. Monster en
H. de Vries Jozef Thcodorus z. van Th.
Straathof en C. M. J. Ruigrok Bernar-
dus Hendricus z. van J. Verstraten en M.
Simeone Apolonia Maria d. van M.
Jansen en J. van de Leur Adriaantje d.
van B. C. I. B. T. v. d. Berg en K. C. van
Keulen.
O nrd crt(ro u w-d: D H. de Graaff 29
j. en L. van dar Berg 30 j. F. B. Meijer
22 j. cn E. J. W. Paauwe 21 j. C. A.
Gehrels 23 j. en G. A. M. de With 22 j.
A. Jongkind wed. 50 j. L. K. Hoekman
23 j. en C. van Leeuwen 23 j. J. van den
Berg 28 j. en C. Kor te nee ven 24 j.
Overleden: Thomas Eikelenboom
67 j., geh. met C. den Oude Bernardus
Hendricus Francisous Joling 54 j., geh. met
I. Spil Theodora Petronella Johanna 2
d., d. van H. Timmers en C. C. M. War
merdam Francisous Jacobus Bijcna 36
j„ ongeh. Johannes 17 mnd., z. van W.
Heima en W. van Veen Quirinus Jo
hannes 18 d.. z. van J. G. van Es en C. P.
Schoone Maria Christina van Bsnten 21
j.. ongeh., d. van J. G. v. Bentem Petrus
Theodorus 19 mnd., z. van C. Suidgeest en
M. P. Verkleij Pieter 3 mnd., z. van Jb.
Verhulst en G. Verdoes.
LEIMUIDEN.
De Vleesc'nkeuringsdienst. Ged. Sta
ten dezer provincie hebben bij hun besluit
d.d. 24 September' j.l. de regeling inzake
den Vleeschkeuringsdienst voor deze ge
meente met de gemeente Leiden verlengd
tot 1 December 1934.
Gedurende de maand September
werd ingevolge de vleeschkeuringswet
aangegevenBedrijfsslachting: 1 koe.
Nood slachting: 2 lammeren, 1 varken fc.m.
50 K.G. en 1 big. Goedgekeurd 1 varken
t.m. 50 K.G. In totaal werd 10 aan keur-
WASSENAAR.
GEMEENTERAAD.
De nieuwe burgemeester. Ge-
meentebegrooting. Rekening
gasbedrijf.
De Raad dezer gemeente heeft Woens
dagmorgen een openbare vergadering ge
houden onder voorzitterschap van den Bur
gemeester. Tegenwoordig zijn alle leden.
De Voorzitter opent de vergadering en
gevoelt zich gedrongen om in deze eerste
openbare vergadering een hartelijk woord
van dank te spreken tot alle leden en over
hunne hoofden heen tot de geheele burgerij
voor de buitengewoon enthousiaste wijze,
waarop zij cn alle overige ingezetenen hem
en zijn echtgenoot© hebben ontvangen en
zijn tegemoet getreden. Hij hoopt, dat men
eens zal kunnen zeggep: „Wij hebben hem
op enthousiaste wijze en met vriendschap
ingehaald. De Burgemeester en zijn echt-
genoote heben daaraan beantwoord. We
zijn niet bedrogen uitgekomen".
Met applaus werden deze woorden ont
vangen.
Bij de ingekomen stukken is een schrij
ven vaji den heer Boender, waarin wordt
gevraagd of het juist is, dat ©cn nieuwe
motorvuilniswagen is aangekocht, zonder
dat de raad ©en crediet heeft verleend en
of het. voertuig al of niet via den Wasse-
naarscben handel is aangekocht. Indien de
wagen nog niet is aangekocht, vraagt hij,
of ihet mogelijk is, dat de handel nog
eenig voordeel kan behalen.
De voorz. antwoordt, dat op de oorspron
kelijke begrooting een bedrag van 4000
voor aankoop werd geraamd, welk bedrag
bij Raadsbesluit van 22 Juli 1929 is ver
hoogd tot 6000. Ten aanzien van de
tweede vraag merkt hij op, dat een Ford
wagen is aangeschaft, zoodat de ter plaat
se gevestigde dealer de provisie wel zal
hebben ontvangen.
De heer Boender merkt op, dat er mo
menteel geen officieel© dealer van de Ford
in de gemeente is. Hij zou dan ook gaarne
zien, dat de Wassenaarsche handel alsnog
do gelegenheid kreeg, om, zonder dat het
de gemeente geld zal kosten, provisie te
bekomen. De voorz. zegt onderzoek toe.
Op een verzoek van A. W. Kwak, om
tegemoetkoming in de kosten van school
geld voor een zijner kinderen, die de Chr.
H. B. S. te Leiden bezoekt, wordt afwij
zend beschikt.
Op een verzoek van den heer J. Th.
Wouters om teruggaaf van gestort© bouw-
leges wordt gunstig beschikt.
Besloten wordt medewerking te verlee-
nen tot aankoop van meubelen en leermid
delen ter completeering van do inrichting
der Chr. school voor U. L. O. en voor de
uitbreiding van de centrale verwarming
van de lagere school aan den Heerenweg.
Ingekomen is een verzoek van den heer
C. J. A. Begeer en ©enige andere ingeze
tenen, om het mogelijk te maken dat hun
vergunning wordt verstrekt-, om via het
terrein der drinkwaterleiding te gaan naar
het achterliggend duinterrein.
B. en W. stellen voor, om op het ver
zoek bij wijze van proef gunstig te be
schikken. Het ligt in hun voornemen, om
aan de vergunning echter een aantal voor
waarden te verbinden, o.m. zal alleen toe
gang worden verleend aan hen, die een
toegangskaart bezitten. Kaarten zullen
worden verstrekt 'voor 1 jaar en alleen aan
hen, die kunnen toonen het bewijs, dat zij
vergunning hebben, om het terrein, gren
zend© aan het Gomeentebezit, te betre
den. Uitgegeven zullen worden persoons
kaarten k 0.75 en gezinskaarten k 1.50.
Bij de kaarten wordt een sleutel verstrekt
voor het in de achterscheiding van het
terrein te maken toegangshek. De heer
Versteeg vindt de regeling nogal om
slachtig.
De voorz. zegt, dat men hiertoe inoet ko
men tengevolge van velerlei oorzaken. Zoo
moest gezorgd, da't men niet van uit de
duinen het terrein zou betreden en da-t niet
ieder, "die maar wilde, toegang kreeg enz.
De heer Wouters is verwonderd, dat
men met een adres bij den raad komt, om
toegang over het waterleidingterrein naar
de Bierlap en andere duinpannen terwijl
men niet eens weet-, of de tussehenliggende
eigenaar toestemming zal geven, om over
zijn grond te loopen. Het is hem bekend,
dat deze eigenaar bezwaren heeft tegen
inwilliging van een eventueel verzoek.
De heer Drop merkt op, dat men geen
kaart kan bekomen, als men niet een be
wijs kan toonen, dat men toegang heeft tot
do overige terreinen. Hij acht het-, in ver
band met de opmerking van den heer Wou
ters, wel gewensc-ht, dat zij zich eerst
moeten vergewissen van de toestemming
van andere eigenaren. De gemeente zou bij
weigering, anders kosten maken voor nie
mendal.
Het voorstel van B. en W. wordt daarop
met algemeene stemmen aanvaard, om in
"werking te treden, als de vergunning van
de andere eigenaren zal zijn verkregen.
Ontheffing van het voorschrift van art.
9 der Bouwverordening wordt verleend aan
Th. Knijnenburg voor den bouw van een
garage, aan N. M. J. Konings voor het
verbouwen van een bakkerij, beide aan
den Oostdorperweg, en aan J. Zuiderduijn
te Voorschoten voor den bouw van een
koeienstal.
Hierna wordt ©cn besluit genomen tot
vaststelling van den pensioensgrondslag
voor diverse ambtenaren.
Op een request van eenige ingezetenen,
houdende verzoek om verplaatsing van het
woonwagenkamp wegens veelvuldige gras-
diefstal, het melken van koeien enz. door
bezoekers van dit kamp, wordt op voorstel
van B. en W. afwijzend beschikt op grond,
dat het nog niet mogelijk is, een meer ge
schikter plaats in de gemeente aan te wij
zen.
Tot voorzitter van de( Gascommissie
wordt benoemd de~burgemeester en tot
leden de heeren D. Th. Ruijs cn A. Ver
steeg, tot leden van de commissie voor
Openbare Werken de heeren D./Th. Ruijs,
A. Versteeg en J. Th Wouters, tot leden
van de commissie tot uitvoering der Steun
regeling de theeren.D. van Barneveld, tH.
N.B. Als niet anders wordt aangegeven
heeft in deze week iedere H. Mis Gloria,
geen Credo. De gewone Prefatie.
ZONDAG 6 Oct. 20e Zondag na Pink
steren. Mis: Omnia. 2e gebed v. d. H. Bru
no, Belijder; 3e v. d. H. Bavo. Prefatie v. d.
Allerh. Drieëenheid. Kleur: Groen.
Ballingen zijn wij in het Babyion dezer
wereld. Rampen en kruisen, tegenspoed en
wederwaardigheden des levens omringen
ons en zijn ons deel (Offertorium). Maar
toch: Alles, wat God gedaan heeft, wat
Hij ons overzendt, 't is rechtvaardig, want
wij bobben niet naar Zijne geboden ge
luisterd. Wees ons echter barmhartig, Heer.
(Introitus). Wij willen onzen goeden wil too
nen; ons hart is bereid, o God (Alleluja
vers). Niet langer de levensregels dezer we
reld tot richtsnoer onzer gedragingen, maar
Uwe geboden, Uwe wet, Uwe H. Wil!
Moeite zal dat ons kosten, te meer omdat
onze dagen zoo boos zijn d.i. vol gevaren
(Epistel). Vertrouwvol evenwel durven wij
onze oogen opheffen tot U, Die al wat leeft
verzadigt met zegen (Graduale) cn door
Je sus Christus, onzen Heer en Middelaar,
die ook de smeekingen van den hofbeambte
heeft verhoord (Evangelie) vergiffenis vra
gen van vroegere zonden; den waren harte-
vrede, de genade U voortaan getrouw te
dienen (Gebed en Stilgcbed), steeds to ge
hoorzamen aan Uwe geboden (Postcomrcu-
nio). "Dat zal ons waarlijk gelukkig maken,
want het ware geluk is alleen te vinden in
den getrouwen dienst des Heeren. (Introi
tus).
N.B. Waar vandaag de plechtige uiter
lijke viering plaats vindt van het Feest van
de-n Allerh. Rozenkrans, mogen alle H.H.
Missen zijn v. h. Rozenkransfeest. Mis:.
Gaudeamus (Zie 7 Oct.) Gloria. 2e gebed v.
d. Zondag; 3e v. d. H. Bruno. Credo. Pro-
fatio v. d. Allerh. Maagd (Invullen: En U:
op heb feest). Laatste Evangelie v. d. Zon
dag. Kleur: Wit.
MAANDAG 7 Oct. Feest van 0. L'.
Vrouw v. d. Allerh. Rozenkrans. Mis: Gau
deamus (alleen in stille H.H. Missen) 2e
2e gebed v. d. H. Marcus, Paus; 3e v. d.
H.H. Sergius en Gezellen, Martelaren. Cre
do. Prefatie v. d. Allerh. Maagd (invullen:
EnU op het feest). Kleur: Wit.
Verheugen wij ons op dit feest van den
Allerh. Rozenkrans, bij het bidden waarvan
wij herdenken de geheimen van loven en
dood en verrijzenis van Gods Zoon. Bid-'
den wij onzen rozenkrans godvruchtig en
waardig, opdat onze weesgegroeten zijn als
rozen, die geuren voor Maria. (Communio).
DINSDAG 8 Oct. Octaafdag v. h. feest v.
d. H. Bavo, Belijder. Mis: Gaudeamus (als
op 1 Oct.). 2e gebed v. d. H. Birgitta, We
duwe. Credo. Kleur: Wit.
St. Bavo's feest is voor ons een reden van
vreugde, want glorievol is hij in den hemel,
waar hij voor ons ©en voortdurende voor
spreker zal zijn. (Kerk. Get.).
WOENSDAG 9 Oct. Mis v. d. H.H.
Dionysius en Gezellen, Martelaren: Sa-
pientiam. 2e gebed A Cunctis (om de voor
bede der Heiligen) 3e naar keuzo v. d.
priester. Kleur: Rood.
Dionysius de Areopagiet, (d.i. lid v. h.
gerechtshof) bekeerde zich op de predi
king v. d. H. Paulus op don Areapaag (d.i.
de plaats waar het gerechtshof vergaderde)
te Athene in Griekenland.
De H. Paulus doopte hem met vele an
deren. Dionysius werd eerst aan het hoofd
geplaatst van de Kerk te Athene cn later
is hij naar Frankrijk gezonden om het H.
Evangelie te verkondigen, waar hij met
den priester Rusticus en den diaken Eleu-
therius na vele kwelb'ngen t© Parijs ont
hoofd werd.
DONDERDAG 10 Oct. Mis v. d. H. Fran
cisous Borgias, Belijder: Os iusti. 2o en 3e
gebed als gisteren. Kleur: Wit.
Toen Francisous Borgias het reeds mis
vormde gelaat zag van do overledon keize
rin Isabella, werd hij zóó getroffen door de
menschelijko vergankelijkheid, dat hij be
sloot afstand te doen van al zijne bezittin
gen en, zoodra hij kon, alleen den Koning
der koningen te dienen. Na den dood zijner
echtgenoot© werd hij Jesuiet en later Ge-
neraal-Overste. Buitengewoon groot was
zijno liefde voor het Allerh. Sacrament.
VRIJDAG 11 Oct. Mis v. d. H.H. Ewal-
den, Gebroeders-Martealren: Introt. (Zie
in het Feesteigen v. h. Bisdom op 3 Oct.). k
Kleur: Rood.
Do beide broeders met denzelfden naam
Ewald en ter onderscheiding naar den
kleur hunner haren genoemd de Zwarte en
de Blonde, waren Angelsaksische priostors
en zijn gemarteld om hun prediking van
het H. Geloof (7e eeuw).
ZATERDAG 12 Oct. Mis v. d. H. Wilfri-
dus, Bisschop en Belijder: Sacerdotes. 2e
gebed voor den Paus. Kleur: Wit.
Bisschop van York in Engeland, was de
H. Wilfridus op onrechtvaardige wijze door
zijno vijanden van zijn bisdom beroofd,
waarom hij naar den Paus reisde. Op zijn
reis kwam hij naar onze kust en predikte
met toestemming van den Friezenkoning
Adegild het H. Evangelie, aldus den grond
slag leggend voor den latercn arbeid van
den II. Willibrordus en Gezellen.
IN DE KERKEN DER
E.E. P.P. FRANCISCANEN.
Alles als in bovenstaande kalender, be
halve
ZONDAG. 2e gebed v. d. H. Maria-Fran-
cisca v. d. H.H. Vijf Wonden; 3e v. d. E.
Bruno; 4e v. d. H. Franciscus.
DINSDAG. Mis v. d. H. Birgitta, Wedu
we: Cogncvi. 2e gebed v. d. H. Franciscus.
Credo. Prefatie v. d. H. Franciscus. (Zie 4
Oct:).
WOENSDAG. 2e gebed v. d. H. Francis
cus; 3e Concede (ter eere van Maria). Cre
do. Prefatie als gisteren.
DONDERDAG. Mis v. d. H. Daniël en
zes Gezellen, Martelaren: Sapientiam. 2e
gebed v. d. H. Franciscus Borgias; 3e v.
d. H. Franciscus van Assisië. Credo en
Prefatie als gisteren. Kleur: Rood.
VRIJDAG. Octaafdag v. r. feest v. d. H.
Vader Franciscus. Mis: Gaudeamus (als op
1 Oct.)., Credo cn Prefatie als gisteren.
Kleur: Wit.
ZATERDAG. Mis v. d. H. Seraphinus,
Belijder: Justus. 2e gebed voor don Paus.
