UIT DE RADIO-WERELD
- S.E J.G.O. - RADIO -
WËEK-END
LIED VAN DEZEN TIJD
Programma's voor Zondag 6 October.
H u i z e 11, 1875 Ui.
8.259.20 N. C. E. V. Morgenwijding.
10.3012.00 K. R. O. Uitzending van de
Pontificale Hoogmis uit de St Jacobskerk
te 's-Hertogenbosch.
12.301.30 K. R. O. Concert door het
K. R. O.-Trio.
1.302.00 K. R. O. Lezing over: „Het
Katholiek standpunt inzake lichaamscul
tuur".
2.002.30 K. R. O. Lezing over: „Rem
brandt op zijn sterfdag herdacht".
2.305.00 K. R. O. Middaguitvoering
vanuit de Kweekschool „Conoordia" te
's-Hertogenbosch.
5.35 N. C. R. V. Kerkdienst vanuit de
Gereformeerde kerk (Jan H eins straat) te
's-Hertogenbosch.
7.308.00 K. R. O. Lezing over: „Do
woeker en hare bestrijding".
8.018.10 K. R. O. Praatje door den
K. R. O.-Voorzitter.
8.108.20 K. R. O. Intenties van het
Apostolaats des Gebeds.
8.2010.45 Orkestconcert m. m. v. in
strumentaal kwartet.
9.30 Persberichten.
10.4511.00 K. R. O. Epiloog door het
Klein Koor.
Hilversum, 298 M. Na 6 fiur 1071 M.
9.00 V. A." R. A.-uitzeniding,
10.3(^V. P. R. O.-uitzending.
1200—12.40 Lezing door Dr. C. H. Sluiter
over: Sterrekunde.
12.402.00 Concert door het A. V. R. O.-
Ootet. Boris Lensky, viool.
2.002.30 Tooneelhalfuurtje door C. A.
Schilp.
2.304.30 Concert door het Hartvelt-
kwartet.
4.305.00 Sportberichten en gramofoon-
muziek.
5.00 V. A. R. A.-uitzending.
7.30S.00 Gramofoonmuziek.
8.00 Persberichten.
8.1510.30 Concert door het 'Omroep
orkest met medew. van het Don Kozak-
kenkoor ..Platoff". Daarna tot 12.00 Gramo
foonmuziek.
Daventry, 1554.4 M.
3.50 Concert.
5.35 Lezing.
5.50 Bijbellezing.
6.056.35 Kerkcantate Ho. 5 van Bach.
Koor, orkest en solisten.
8.20 Dankdienst in de Kathedraal te
9.05 Liefdadtgheidisoproep.
9.10 Berichten.
9.25 Concert.
10.50 Epiloog.
„R a d i'o Pari s", 1725 M.
12.20 Religie<use causerie "en gewijde
muziek.
I.05 Gramofoonmuziek.
4.50 Gramofoonmuziek.
6.50 Gramofoonmuziek.
8.05 Guignol Radio-Paris.
8.50 Orkestooncert.
9.35 Concert.
Lang en berg, 473 M.
6.207.10 Concert door ac'heepskapel.
6.25 Morgengroet en orkestconcert.
8.259.20 Kabholieke morgenwijding.
12.201.50 Orkestconcert.
3.505.20 Concert. Kerkkoor en orkest.
7.50 Eerste bedrijf van „Siegfried" van
Rich. Wagner. Daarna tot 11.20 Dans
muziek.
Brussel, 508.5 M.
3.50 Orkestconcert.
5.20 Orkestconcert.
6.50 Gramofoonmuziek.
8.35 Orgelconcert.
10.15 Dansmuziek (Gramofoonplaten).
Kalundborg, 1153 M.
II.2012.20 Orkestooncert.
2.504.50 Orkestconceit en zahg.
5.406-10 Gramofoonmuziek.
8.208.50 Cello-recital.
9.20'10.20 Orkestconcert.
10.2011.50 Dansmuziek.
Zeesen, 1635 M.
6.207.15 Concert uit Hamburg.
7.157.35 Vlaggenpara.de a. b. van een
oorlogsschip in de haven van Kiel.
7.407.50 Lezingen.
8.15 Klokkenspel.
8.20 Morgenwijding en klokgelui.
9.2010.10 Lezingen.
10.35 Orkestooncert en toespraken.
11.50 Orkestconcert.
1.35 Gramofoonmuziek.
2.10 Beelduitzending.
2.20 Hoorspel: „Dr. Dolittles Aben-
teuer".
3.05 Orkestconcert.
3.505.20 Orkestconcert.
5.207.15 Lezingen.
7.20 Concert. Schra-mm©lkw|artet.
8.05 Lezing: Uit Leipzig.
8.50 Concert. Strijkkwartet. Uit Leipzig.
Daarna tot 11.50: Dansmuziek.
Programma's voor Maandag 7 October.
Huizen, 1875 M.
(TJitsl. N.C.R.V.-uitzendingen).
10.3011.00 Korte Ziekendienst.
12.301.45 Orgelconcert.
2.002.35 Uitzending voor scholen.
5.006.30 Gramofoonmuziek.
6.307.00 Literaire lezing over „Het
werk van H. J. Heynes".
7.008.00 Uurtje voor de Rijpere jeugd.
8.00 Orkestconcert. Lezing over: „De
Hollandsch-Vlaamsche gemeente te Rou-
H i 1
M. Na 6 uur 1071 M.
10.0010.15 ^Morgenwijding.
12.152.00 Concert door het A. V. R. O.-
Kwartet.
2.002.45 Kookpraatje.
2.454.30 Aansl. v. h. Re-mbrandttheater
te Amsterdam.
5.006.00 Kinderuurtje.
6.00—6.30 Concert door het Omroep
orkest.
6.457.15 Boekbespreking.
7.15—7.45 Engelsche les.
8.00 „Der Fliegen.de Hollander", opera
van Rich. Wagner. .Orkest o. 1. v. Bern.
Diamant. In de pauze persberichten. Daar
na tot 12.00 Gramofoonmuziek.
Daventry, 1554.4 M.
10.35 Morgenwijding.
11.05 Lezing.
11.2011.50 Proef-Televisie-uitzending.
11.50 Gramofoonmuziek.
12.20 Concert.
12.50 Concert op Cinema-orgel.
1.20 Pianorecital.
1.352.20 Orkestconcert.
I.20 Orkestconcert.
2.20 Uitzending voor scholen.
2.45 Beridhten.
2.50 Lezing.
3.25 Lezing.
3.50 Dansmuziek.
4.35 Orkestconcert.
5.35 Kmcleruurtje.
6.20 Lezing.
6.35 Nieuwsberichten.
7.05 Trioconcert.
7.20 Lezing.
7.45 Fransche les.
8.05 Concert.
9.20 Nieuwsberichten.
9.40 Lezing.
10.10 Concert. Orkest S. Robertson (bas),
II.20 Dansmuziek.
12,2012.35 Beelduitzending.
„Radio Paris", 1725 M.
12.50 Gramofoonmuziek.
4.05 Concert. Orkest en soli.
6.55 Gramofoonmuziek.
8.35 Concert.
9.35 Kamermuziek. Duetten.
Langenberg, 473 M.
10.05—10.30 Gramofoonmuziek.
11.30 Gramofoonmuziek.
12.251.50 Orkestconcert en alt.
4.555.50 Gramofoonmuziek.
7.20 Concert. Orkest, cembalo en viool.
8.55 Concert. Koor, sopraan, alt, tenor
en bariton. Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
(Gramofoonplaten).
Brussel, 508.5 M.
5.20 Trioconcert.
6.50 Gramofoonmuziek.
8.35 Orkestconcert.
9.50 Causerie en zang.
Kalundborg 1153 M.
11.201.20 Orkestconcert..
2.554.55 Concert. Orkest en piano.
7.358.35 Concert. Koor en viool.
8.559.10 Orkestconcert.
9.2510.25 Orkestconcert.
Zeesen, 1635 M.
5.1011.45 Lezingen.
11.50-—12.15 Gramofoonmuziek.
12.1512.50 Lezingen.
1.201.50 Gramofoonmuziek.
1.503.50 Lezingen.
3.504.50 Concert uit Berlijn.
4.507.15 Lezingen.
7.30 Orkestooncert.
9.50 Radio-dansles. Daarna tot 11.50:
Dansmuziek.
HOE WERKT UW RADIO-TOESTEL?
Radiopraatjes voor den leek-luisteraar.
De radio-lamp.
De radiolamp vervult een zeer Voorname
taak in het ontvangtoestel; voor 90 pet. is
de vooruitgang op omroepgebied aan dit
simpele glazen ballonnetje te danken.
Reeds uitgevonden in 1904 (door Prof. Fle
ming) dateeren belangrijke perfecties pas
uit den laatsten tijd en nog is het hoogte
punt niet bereikt.
De radiolamp, zoo simpel als zij er uitziet
zoo ingewikkeld is haar werking. Wat haar
nog geheimzinniger maakt is de verspiegel-
de laag aan den binnenkant van den gla
zen ballon welke het inwendige aan 't oog
onttrekt. Deze verspiegeling is niet aan
gebracht om de lamp een mooi aanzien te
geven doch om het vacuum op hetzelfde
peil te houden. De lamp is n.l. tot een hoc-
gen graad van luchtledigheid gepompt,
doch tengevolge van het vrijkomen van
gassen uit de metaaldeelen van de electro
den (rooster, plaat, en metalen bevestigin
gen) zou het vacuum kunnen verminderen.
De spiegellaag aan den binnenkant van
den ballon absorbeert nu de vrijgekomen
Wanneer we de glazen ballon verwijde
ren zien we de electroden welke in elkaar
sluiten. De buitens-te electrode bestaat uit
een dubbelgevouwen metalen plaatje, anode
of plaat genaamd. Daaronder bevindt zich
het rooster, bestaande uit een stukje me
taalgaas van denzélfden vorm. De gloei-
draad, welke in de lamp wel niet meer
aanwezig zal zijn, omdat men liefst geen
bruikbaar exemplaar uit elkaar zal halen,
is binnen de lamp nergens met elkaar ver
bonden. De winkelier die u een lamp ver
koopt heeft een eenvoudig apparaatje met
z.g. neonlamp waarmede hij constateert of
de electroden geen sluiting maken, dus el
kaar nergens raken. Zoowel van het rooster
als de anode wordt een draad naar de lamp
fitting gevoerd; van begin en eind van den
gloeidraad loopt eveneens een draad naar
De gloeidraad wordt verhit (brandt) door
een accumulator, het rooster is verbonden,
met de antenne (bij hoogfrequentverster-
king- en/of detectcrlamp) en ontvangt dus
de antennestroompjes, terwijl de anode of
plaat verbonden wordt met de anodebat
terij of het plaatspanningsapparaat.
Zooals fig. 1 aangeeft ontstaan er bij de
lampschakeling 2 kringen en wel van plaat
via anodebatterij naar den accu en van
het rooster via de spoel naar den accu. Hoe
wel de electroden binnen de lamp niet met
elkaar verbonden zijn gaat er toch een
een stroom door het luchtledige van gloei
draad naar plaat via- de mazen in het roos
ter. Deze stroom vervolgt buiten de lamp
zijn weg via de anodebatterij naar den accu.
Slechts wanneer de gloeidraad verhit wordt
vindt er stroomovergang plaats van gloei
draad naar de plaat door het luchtledige.
De gloeidraad straalt in verhitten toestand
electronen uit, dit zijn onzichtbaar kleine
deeltjes negatieve electriciteit. Nadat zij
uitgestraald zijn vallen zij weer terug op
den gloeidraad. Zoolang de gloeidraad de
juiste temperatuur heeft blijft de electro-
nen-uitstraling voortgaan. De plaat van
de lamp wordt verbonden met de pluspool
van de anodebatterij of het plaatspanning-
apparaat. Positief en negatief (plus en miu-
pool) trekken elkaar aan op dezelfde wijze
als de noord- en zuidpool van een mag
neet. Wanneer de plaat dus een positieve
spanning heeft worden de electronen dit
zijn de kleine deeltjes electriciteit welke
buiten den gloeidraad treden en altijd ne
gatief zijn door haar aangetrokken. Er
gaat dus van den gloeidraad naar de plaat
door het luchtledige een stroom, welke
voortgezet wordt buiten de lamp via de
anodebatterij naar den accu. De st-erk-e
van dezen stroom wordt bepaald door de
gloeidraadtemperatuur (gloeispanning) en
de plaat- of anodespanning. Wanneer bei
de maximum zijn is de plaatstroom ook
maximum. De electronen worden op hun
wog naar de plaat niet gehinderd door het
rooster, daar dit. een groot aantal openin
gen bevat waar zij doorheen kunnen.
W. P.
ingezondeKi mededeeling.
Kare 104 LStQEN - Tel. 1118
de eerste internationale
radiotentoonstelling.
Op het oogenblik wordt te Parijs gehou
den de eerste internationale tentoonstel
ling op radiogebied en van aanverwante
artikelen. En luidop moet het erkend wor
den: het is een succes, een triomf voor de
Hollandsche industrie en met name voor
Philips.
Het spreekt natuurlijk van zelf, dat het
meerendeel der exposanten Frans-che firma's
zijn: 90 van de 115. Uit deze cijfers alleen
kan reeds een kleine, doch merkwaardige
gevolgtrekking gemaakt worden: de st-eeds
aangroeiende belangstelling in alle lagen
der maatschappij voor die wonderlijk-mooie
uitvinding, de radio. Het feit alleen, dat
deze industrie zich steeds uitbreidt, dat de
firma's, die zich bezig houden met het con-
strueeren van radiotoestellen als padde
stoelen uit den grond schieten, gétuigt vol
doende van de populariteit der radio in alle
kringen der bevolking.
Tusschen de vijf en twintig buitenland-
sche firma's treffen we er twee aan, die
met eere den Hollandschen naam dragen:
wordt de belangstelling van het publiek
getrokken door de zeer interessante stand
van de Splendor-lampen uit Nijmegen,
overal, waar het rondwandelt door Magic-
City ziet- het de producten van Philips op
gesteld. Reeds voordat men het tentoon
stellingsgebouw is binnengegaan, ziet men
voor den ingang de grootc, perfect-geoutü-
leerde radio-auto van Philips, waarmee con
certen gegeven worden op meetings en ver
gaderingen, in het Lunapark en bij open
lucht-feestelijkheden. Niet voor niets heeft
men den enormen wagen gedoopt: „La
voix du Géant", de stem van den reus!
Overal in de zalen ziet men loudspeakers
opgesteld van cle Hollandsche firma, ter
wijl haar stand een der uitgebreidste en
elegantste is der geheele tentoonstelling.
Philips is zeer bekend en buitengewoon
gunstig bekend in Frankrijk en zoo spreekt
het wel vanzelf, dat zijn stand als het ware
voortdurend belegerd wordt door de talloo-
ze nieuwsgierigen, benieuwd naar de laat
ste perfecties, door onze landgenoot in zijn
productie aangebracht. En het is voorname
lijk het nieuwe toestel No. 2.514, zoo simpel
werkend met een stopcontact op de elec
trisch e leiding, de prachtig-sonore loud
speaker No. 2007, die zoo zuiver en gaaf tot
do kleinste nuanceering weergeeft bij el-
ken toon, de enorme versterkers van 10 en
luid, die de aandacht van het publiek trék
ken.
Naast deze zuiver radippnonische toestel
len exposeert Philips nog eenige attrac
ties, die, ofschoon niet onmiddellijk behoo-
rend tot het radiophonisch gebied, den gc-
hcelen dag door een massa toeschouwers
lokt. Een kaleidoscoop is er met sprookjes
achtig lichteffect, een „electrisch oog", ge
baseerd op de eigenschappen der pliotc-
electrische cellen: w.ordt dat oog getroffen
door een lichtstraal, dan licht up in ver
blindend licht de glazen kast, die als voet
stuk dienst doet en verschijnt een radio
toestel.
En dan is er Philidog.
PhilidPg is een kwade hond met vier
kante kop en vierkante schouders, een
grijnzende muil en wreed-spitse tanden.
Goddank bestaan zijn botten uit hout en
zijn spieren uit wollen lappenPhilidog zou
indertijd ongetwijfeld een groot vriend van
Cartesius zijn geweest: deze philosooph
beweerde immers,- dat de cliercn een zui
ver mecaniek waren en alleen handelden
met reflex-bewegingen. Philidog is een
pracht-illustratie van deze bewering: men
behoeft slechts een lichtstraal te richten
op zijn oogen, of zonder overleg stormt hij
er op af met al de vaart van zijn vier poc-
tenpardon, vier wielen, dan, wanneer
het licht bijna bereikt is, staat hij plotse
ling stil en begint afgrijselijk te blaffen,
tot groote schrik van de lieve Parijsche
juffertjes, die toch al met zekere vrees het
vervaarlijke monster hebben aangestaard.
Een ander merkwaardige uitvinding is
die van de Fransche firma Cema. Gebruik
makend van de eigenschappen der photo-
resisteerende cellen heeft het die toege
past op de beveiliging van brandkasten.
Die arme inbrekers, het wordt er hun
heusch niet gemakkelijker op gemaakt
Wanneer zij een brandkast van een derge
lijk toestel voorzien op een bepaalden
afstand genaderd zijn, clan gaat oorver-
doovend het alarmsignaal over.
Zeer typisch zijn ook de pogingen het
hout van een radiotoestel te vervangen
doorgewapend beton! De imitatie met
keurig-afgewerkt en gepolitourd hout is
perfect, bovendien schijnt gewapend beton
veel voordeelen te hebben boven hout.
Tenslotte wekt de Engelsche firma Igra-
nic veel belangstelling met zijn speciale
posten voor korte golflengte met enkele
aansluiting op het electrisch net.
Dit laatste, aansluiting op het electrisch
net, en steeds grootere inkrimping van het
volume der toestellen zijn wel de twee
voornaamste tendenzen, die op deze ten
toonstelling tot uiting komen. .Hoe ver lijkt
nu de tijd weg, dat de radioliefhebber een
enorm schakelbord met ontelbare knoppen
op zijn kamer moest installoeren om heel
misschien na knerpend gehuil en gefluit
een of ander postje op te vangen.
Reeds nu kan gezegd worden, dat het
succes dezer bentoontselling verzekerd is:
meer dan tienduizend menschen hebben
sinds Vrijdag dagelijks Magic-City bezocht
en met trots kunnen we er op wijzen, dat
dit grootendeels te danken is aan vader-
landsche industrie.
Parijs, Sept. 1929. J. W. Kolkman.
DE GOLFBROEK.
Neemt u mij niet kwalijk, dat ik zoo
idioot ben geweest, maar dit vooraf ah
excuse ik heb het in een dolle bui ge
daan of, als u wilt, in een oogenblik van
verstandsverbijstering, dat is ook mogelijk.
U moet het- mij dus maar niet kwalijk
nemen, want het is nou toch eenmaal ge
beurd, ik heb er eenmaal het geld voor
uitgegeven, het is er en het zou dus zonde
zijn, om er geen gebruik van te maken.
Ik durf het nog wel niet goed, maar het-
moet er toch eenmaal van komon, want ik
heb hem nu eenmaal. Ik zal dus maar door
de zure appel heen bijten, anders komt bo
vendien do mot erin. Niet in die appel,
maar in dat andere.
Wie A heeft gezegd, moet ook b zeg
gen en wie zijnbrandt, moet op de
blaren zitten.
En wie een broek koopt moet op die
broek zitten. Daar is niks aan te doen, dat
gaan nou eenmaal niet anders.
Want dat is nou eigenlijk do keelo
quaestie, ik heb mij een golfbroek laten
aanmeten en nou zit ik er mee. Of eigenlijk
zit ik er nog niet mee, want hij, of beter
zij broek is vrouwelijk hangt nog in
mijn kast.
Als u het dus goed beschouwt zit ik er
mee, dat ik er nog niet meer zit.
Nou kunt u mij uitlachen, maar ik durf
niet, ik durf die broek beslist niet aan
trekken. Vooral niet als het mooi weer is
en de zon schijnt.
Want met zoo'n golfbroek is het net of
je op altijd hoog water rekent.
O, zoo'n broek heeft ontegenzeggelijk
zijn voordeelen. Je hoeft er geen knieën ia
te maken, die zitten er al ia als je haar
koopt, dat doet de kleermaker voor je.
Verder hoeft zij niet iedere week te worden
opgeperst en als je zakken stuk zijn cn er
zit een gaatje in, dan hoef je niet bang te
zijn, dat je je mes of je sleutelbos zult ver
liezen, want dat blijft dan allemaal heel
gezellig bij je knieën zitten.
Daar kan het niet vorder, daar is je
broek hermetisch afgesloten.
En toch durf ik niet met die broek op
stap.
Het is net of de heele straat voor jou
alleen is en als het waait dan wapperen die
zijstukken zoo verdacht.
Bovendien zitten bij mijn broek van die
kwastjes op zij, 't lijkt net of ze die eraan
gemaakt hebben om de vliegen van je kui
ten weg te jagen.
Den eersten dag, dat ik die broek thuis
had, heb ik het erop gewaagd.
Ik trok die broek aan en ik ging de
straat op.
Weet u wat ze mij nariepen:
„Hé, kijk daar, een pond broek en een
ons vleesch".
Sinds dien heb ik die broek niet meer
aan gehad. Ik durf niet meer.
Of ik zou gaan moeten golven. Ik bedoel
golf spelen in de duinen met een balletje
en een kromme stok. Maar dat kan ik niet.
Nou hangt mijn broek eenzaam in de
kast.
Zij is te koop. Voor een prikkie. En nog
nieuw, er is nog nooit in gegolfd.
De voordeelen van zoo'n golfbroek heb, ik
reeds opgesomd en die voordeelen zijn niet
te schatten.
Wei koopt er dus mijn golfbroek?
Te bevragen bij
DANIëL.
EET!!!
Menschen, je moet groente eten,
Dat is voor je lichaam goed;
O, je moest het toch eens weten,
Wat een voordeel je dat doet.
Groente toch bevat veel ijzer,
Dat zoo goed is voor je bloed.
Menschen, menschen, wees toch wijze
Eet ervan in overvloed.
'k Zal een goeden raad u geven,
Menschen, eet toch heel veel fruit;
't Is gezond, het rekt je leven
En 't verlevendigt je huid.
't Zuivert bloed cn 't reinigt nieren
En het kost je haast geen duit,
't Maakt je sterk en staalt je spieren
Enhet spaart een dokter uit.
Eieren moet u gebruiken.
Niets gezonder dan het wit,
Daar in 't vleesch van kip of kuiken
Zelfs niet zooveel voedsel zit.
Niets gezonder dan een eitje,
't Geeft je kracht, het geeft je pit,
Doe 't voorloopig eens een tijdje
't Is ook goed voor je gebit.
Naar aanlieding van advertenties
waarin het eten van allerlei con
sumptie-artikelen als bevorderlijk
voor de gezondheid wordt aanbe
volen.
Brood moet u zichzelf eens geven,
Heusch, dat eet u nooit te veel,
Brood is gist en gist is leven,
Brood is gist en melk en meel.
Brood is een krachtdadig voedsel
En het meest voorname deel,
Het is ook een voorbehoedsel
Tegen pijnen in je keel.
Menschen, ik moet u vermanen,
Omdat u het zelf niet weet:
Eet toch voortaan meer bananen,
Die u veel te weinig eet.
'fc Is een smakelijke spijze,
Zij bespaart u heel veel leed,
En hij zal gezond vergrijzen,
Die maar veel bananen eet.
Menschen, eet toch bruine boouen,
'k Doe het u aanhoudend kond,
O, ik zou u kunnen toonen:
Bruine boonen zijn gezond.
't Geeft u ongekende krachten
En u groeit wel twintig pond,
Alle dagen, alle nachten
Bruine boonen in uw mond.
Eet meer ditte, eet meer datte,
Zoo luidt nu de levensleer,
Eet meer haring, meer patatten,
Eet ze alle dagen weer.
Eet van 't geen wij u verkoopen,
Eet dat alles keer op keer!
Schei toch uit, 'k kan niet meer loopen,
