20ste Jaargang ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1929 No. 6289 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaus: PAPENGRACHT 32 LEIDEN BUITENLAND BERICHT DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voomtbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 11 TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit vijf bladen, waaronder geïllustreerd Zondags blad. V „Hier of daar"! Daar zijn er, die in de samenleving, en ■speciaal ook in de sociale verhoudingen, niets dan kwaads zien. Dat getuigt van een slechten kijk op de werkelijkheid, ontstaan óf uit verkeerde leerstellingen óf uit een verbitterden gemoedstoestand. Inderdaad is er op sociaal gebied de laatste jaren veel en héél veel verbeterd, héél veel goe,ds tot stand gebracht, èn door de wetgeving èn méér nog door een ge wijzigde mentaliteit. Daar zijn er daartegenover óók, die op sociaal terrein den toestand de vol maaktheid nabij ofde volmaaktheid reeds ver overschreden achten, zoodat er terug moet worden gegaan. Dezulken staan ook niet op den bodem der werkelijkheid, althans niet op de wer kelijkheid van wat recht en billijkheid eischen, op den grondslag van Christelijke rechtvaardigheid en naastenliefde. Want, als men zich op dit standpunt stelt; dan zal men' onmiddellijk constatee- ren, in bedroevende en ergerlijke reali teit, dat er nog o zoo veel op sociaal ter rein ontbreekt en verkeerd is Tot de cater,Tie der over-tevrede 1 be hoort „De Nederiandsche Werkgever.'", 't orgaan van het Verbond van Nederiand sche Werkgevers. Het blad schrijft over de Troonrede; de plannen van den minister vafi Arbeid vin den, zooals te verwachten was, bij het or gaan geen sympathie. Het liberale werkgeversorgaan moet niets hebben van een wettelijke regeling tot instelling van bedrijfsraden, niets van een publiekrechtelijke regeling der ar beidsovereenkomst. En een wettelijke regeling der werkloos heidsverzekering verontrust het al even zeer, omdat in de kringen, die den mi nister het naast staan, het. mede-betalen door de werkgevers als een conditio sine qua non wordt beschouwd. „De Volkskrant" schrijft naar aanlei ding van deze opvatting: „Voor het blad is er op sociaal gebied eigenlijk niets meer te doen of te wen- schen. Toch: „mogen hier en daar nog misstan den bestaan, wij zullen de laatsten zijn, ons tegen bestrijding daarvan te verzet ten." Niet waar: de Nederiandsche Werkge ver kent geen mistanden meer (wat zijn trouwens misstanden: er wordt geen sla venzweep meer gehanteerd, er werken geen kinderen van acht of negen jaar meer in glas- of aardewerkfabrieken, de arbeidsduur is gereglementeerd helaas maar mochten er „hier of daar", in een vergeten uithoek, nog ongerechtigheden worden aangetroffen, dan zal het blad zich „tegen bestrijding daarvan niet ver zetten". Kan het loffelijker Maar op mogelijke .kleinigheden na, is in onze arbeidswereld alles prefect in orde. Is een minister van Arbeid eigenlijk al een luxe, een minister als de heer Ver schuur, die hervormen wil, is een onge rijmdheid. Weet men. waar de „Nederiandsche Werkgever" een broertje aan dood heeft? Aan „vernuftige lieden, die maar steeds plannen uitdenken om door middel van den werkgever een zich normaal ontwikkelend productie-proces fe beïnvloeden". Mr. Aug. Philips moge te Maastricht fraai gesproken heben over de samenwer king tusschen werkgever en werknemer, over de ook „loonslaven" geworden direc teuren en de tot kapitalisten uitgegroeide werknemers, het liberale werkgevers orgaan bekijkt de zaken minder poëtisch." D'e meening dat er slechts „hier of daar" iets hapert op sociaal terrein is een zéér gevaarlijke miskenning van de werke lijkheid en van de eischen der Christelijke beginselen VOLKENBOND DE V. B. VERGADERING. De ontwapeningskwestie. Degeschillen tusschen Frankrijk en Italië. De diplomatieke medewerker van do „Daily Tel." meldt in verband met de be richten over het bijeenroepen van een vloot- conferentie der vijf mogendheden in Ja nuari, dat zich nieuwe moeilijkheden heb ben voorgedaan voor het bijleggen van de meeningsverschillen tusschen Parijs en Rome. De onderhandelingen die reeds 18 maan den aan den gang zijn, hebben vooral be trekking op de kwestie der vlootpariteit voor Frankrijk en Italië. Frankrijk verklaart met een beroep op zijn koloniën en de lengte van zijn kust dat het in het vraagstuk der kruisers, tor pedojagers en duikbooten geen pariteit met Italië kan aanvaarden, terwijl Italië aan den anderen kant in de Middellandsche zee geen sterkere vloot dan zijn eigen wil dul den en er zelfs aanspraak op maakt een iets sterke. vloot te kunnen bezitten, aan gezien anders de Italiaansche vloot door een andere omsingeld zou kunnen worden. De medewerker van het genoemd blad merkt op, dat beide landen even sterke argumenten voor hun opvattingen kunnen bijeenbrengen, wat er niet toe bijdraagt de onderhandelingen te vergemakkelijken. Een resoluti e-P o 1 i t j s inzake ontwapening. In de derde commissie heeft Politïs een voorstel ingediend, dat als volgt luidt: De volkenbondsvergadering, met belang stelling kennis nemend van de werkzaam heid der laatste zitting van de voorberei dende commissie-Loudon en met voldoening de vooruitzichten op een accoord inzake vlootbeperking tusschen de zee-mogendne- den tegemoet ziende; kennis nemend van de verklaringen inde 3de commissie van verschillende delegaties inzake de principes, welke volgens haar meening het eindwerk van de voorberei dende commissie moeten leiden; de noodzakelijkheid vaststellend, dat de oplossing van het ontwapeningsprobleem afhangt van wederkeerige concessies; nogmaals de resolutie van 1928 herha lend, dat zoo spoedig mogelijk een eerste stap in de richting der beperking van be wapening gedaan moet worden; spreekt -de hoop uit, dat de voorberei dingscommissie weldra haar werkzaamhe den zal kunnen hervatten om zoo spoedig mogelijk de redactie van een ontwerp-con- ventie te kunnen beëindigen. Voor een tarieven-vacantie. Met betrekking tot het Engelsch-Fran- sche voorstel in zake een tarievenvacantie is gister in de redactiecommissie van de tweede economische commissie van den Volkenbond een definitief besluit gevallen, dat thans nog de goedkeuring van de ta riefcommissie en van de Volkenbondsver- gadering moet hebben. Volgens dit besluit zullen door den secretaris-generaal van den Volkenbond alle leden cn niet-leden van den Volkenbond uitgenoodigd worden on middellijk hun standpunt ten opzichte van het denkbeeld van een tarievenvacantie bekend te maken. De binnengekomen ant woorden zullen dan door den Raad van den Volkenbond met médewerking van den secretaris-generaal nauwkeurig worden on derzocht. De uiitnoodigingen voor deelne ming aan de tegen het einde van Januari van het volgend jaar bijeen te roepen in ternationale conferentie tot het sluiten van 1 een tarieven-vrede, zullen echter alleen ge zonden worden aan die staten, die zich prin cipieel op het standpunt van den tarieven- vrede stellen. DUITSCHLAND Fransch-Duitsche Katholteken-bijeenkomst. Voor de toenadering tusschen beide volken. Volgens de „Germania' zal er midden October een bijeenkomst van Duitsciie en Fransche Katholieken te Berlijn plaats hebben. De besprekingen zullen dienen om do verzoeningsgezindheid tusschen beide volken te bevorderen. In het centrum der beraadslagingen zal do bespreking van twee thema's staan, waarvan het eene het karakter in de denk wijze der Duitschers en Franschon behan delt, het andere de Duitsoh-Fransche toe nadering en haar mogelijkheden betreft. Over het eerste thema zal prof. Platz (Bonn) en de heer Delattre (Parijs) spre ken. Over het tweede thema spreken de af gevaardigden Alitzka en graaf d'Ormesson (Parijs). FRANKRIJK. De vlag met het H. Hart Anti-c lericale ophitsing. De Parijsche correspondent van de Msb. meldt: Zooals men weet, hebben de meeste pa rochies, kerkelijke ver.ecnigingen en andere Katholieke organisaties voor de vaandels de nationale driekleur geadopteerd, ver sierd met het embleem van het H. Hart. Zulks heeft tot een campagne van de anti- clericalen geleid om deze vaandels te ver bieden. In de kerken heeft men het ge bruik van een zoodanig vaandel niet kun nen beletten, maar wat processies en fees ten betrof, hing het geheel van de plaatse lijke besturen af, of de Katholieken in hun actie belemmerd werden. Eenige vervolgingen hebben plaats ge had, ook van particulieren, doch sommige Katholieken wezen op het feit, dat revo lutionaire vaandels ongehinderd kunnen worden ontplooid en vertoonden zich daar om bij verschillende gelegenheden met de driekleur, voorzien van het H. Hart. Zoo de heer Théry, te Rijssel, die dien tengevolge dor den socialistischen burge meester Salengro, die tevens kamerlid was, werd aangeklaagd en door de reohtbank veroordeeld. Uit protest weigerde de heer Théry de opgelegde 'boete te betalen en vijftien maanden lang heeft hij, sommatie op som matie ontvangen, steeds protesteerend te gen het vervolgingskarakter der veroordee ling, daar het alleen de Katholieken zijn, wien men een vlag naar eigen genoegen ontzegt, terwijl men de communisten en vrijdenkers ongemoeid laat. De heer Théry heeft voet hij stuk ge houden en gisteren zelfs aan den deur waarder den toegang geweigerd, zoodat deze met behulp varl ilë politie de deur heeft geforceerd en een deel van het meu bilair heeft meegenomen om dat in het publiek verkoophuis te veilen, teneinde de som voor de voldoening der boete te verkrijgen. Het geval had een enormen toeloop ver oorzaakt en de oordeelvellingen van het publiek over liet sectarisch gedrag van den burgemeester waren allesbehalve vriende lijk. Bovendien heeft men van het optre den van den deurwaarder een film laten maken om het sectarisme van te en haar handlangers aan de kaak n stellen. BULGARIJE. Weer een politieke moord. Te Ya-rna is de vertegenwoordiger van de Macedonische revolutionaire organisatie in het buitenland, Georgi Baidarow, ver moord. Hij was een der bekendste aanhangers van generaal Protogerow, die ook ver moord is. De daders zijn gevlucht. POLEN Een keer In de binnenlandsche politiek. Pilsoedski ingelicht over zijn omgeving. Haar de correspondent te Warschau van de „Frankf. Z." meldt, heeft de strijd tus schen regeering en parlementaire partijen, welke op een ernstig conflict dreigde uit te loopen, een uiterst verrassende wen ding genomen. Maarschalk Pilsoedski heeft lange conferenties gehad met den premier, waaraan ook de uit de soo. partij voortgekomen minister van arbeid Marac- zewski heeft deelgenomen. Da-arna heeft de regeering een officieele verklaring ge publiceerd, waarin betoogd wordt, dat de regeering een voortdurende samenwerking tusschen regeering en volksvertegenwoor diging dringend noodig acht; de behande ling van de begrooting moet blijven op het terrein van het parlement. Verder wordt gezegd, dat de regeering door een afzonderlijke bespreking met de partij leider de behandeling van de begrooting in het parlement slechts had. willen verge makkelijken, welk streven nu door afwij zing van afzonderlijke onmogelijk is geworden. De plotseling betoonde goede wil van de regeering is de sensatie van den dag. Dezer dagen hebben drie democratische generaals, die Pilsoedski ten volle zijn toe gedaan, met den maarschalk gesproken en hebben hem ronduit gezegd, dat hij door zijn omgeving (de bekende kolonels) ver keerd werd ingelichten dat hij eiken dag impopulairder wordt. Het wordt daarom niet onmogelijk ge acht, dat in Polen een nieuwe koers zal worden ingeslagen en dat Pilsoedski zich heeft laten overtuigen van de noodzake lijkheid terug te keeren tot parlementaire toestanden. Waarschijnlijk zal nn een buitengewone parlementszitting worden gehouden. RUSLAND. Mgr. Naskrecki gearresteerd. Toen Mgr. Casimir Naskrecki, vicaris- generaal van het bisdom Zytomir van een visitatiereis terugkeerde, werd hij op het station van Kieff gearresteerd. Mgr. Naskrecki is een beroemd redenaar en ijverig priester, die zoowel bij het volk als bij de geestelijkheid in zeer hoog aan zien staat. Ofschoon hij zich absoluut niet met de politiek bemoeide, was hij bij de sovjet-autoriteiten buitengewoon gehaat, omdat hij door zijn persoonlijkheid alleen reeds een geweldigen invloed had. Het bericht van zijn gevangenneming heeft in Polen, waar mgr. Naskrecki in buitengewoon aanzien staat, een groote opschudding teweeg gebrac-ht. AMERIKA Beschoten door de kustwacht Uit Halifax wordt gemeld, dat het Ca- nadeesche stoomschip Shawnee" door de kustwacht der Ver. Staten zonder vooraf gaande waarschuwing is beschoten. De kapitein verklaarde, dat toen hij op 26 mijl afstand van New York voer, zijn sohip plotseling door het Amerikaansche kustschip 145, dat met gedoofde liohten voer, beschoten was. Toen de „Shawnee" trachtte door te stoomen, riep het Ame rikaansche schip de hulp in van de „Gra ham". Doch ook dit laatste sohip was de Canadees te vlug af. Ten slotte nam zelfs een derde vaartuig aan de achtervolging deel, eveneens echter zonder resultaat. De kapitein van de Shawnee" hqeft zich terstond met de Canadeesche regee ring in verbinding gesteld. Het sc'hip is me„t vijf granaatschoten aan den boeg en- ze? aan de zij,wanden te Halifax aange komen. Over dit nieuwe Amerikaansch-Canadee- sche incident heerscht in Canada groote verontwaardiging. De regeering is voorne mens de kwestie langs politieken weg zon der verwijl tot klaarheid te brengen. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De ontwapeningskwestie ter Volken bondsvergadering. Weer een politieke rfioord in Bulgarije. BINNENLAND. Te Tilburg is een in aanbouw zijnde kerk tengevolge van een windhoos ingestort. Geen slachtoffers. (Gem. Berichten, 2de blad). Een Italiaansch stoomschip aan den grond geloopen. (Gem. Berichten, 2do blad). OMGEVING. De grensregeling van de parochie der H. H. Engelbewaarders te LisseSassen- heim. (1ste blad). Zij, die zich met 1 Oct. op „De Leidsche Courant" wenschen te abonneeren, ontvangen de voor dien datum verschijnende num mers gratis. DE ADMINISTRATIE Bij het verlaten van den vaderlandschen bodem voel ik mij gedrongen nogmaals mijn innigen en hartelijlcsten dank uit te spreken voor alles wat de Katholieken van Nederland mij in deze gedenkwaar dige weken met zooveel verblijdende lief de en oprechte aanhankelijkheid geboden hebben. Het heeft mij diep getroffen, dat alle stamden der katholieke samenleving hunne sympathie en hun medeleven met deze feestelijkheid op zoo ondubbelzinnige wijze hebben willen toonen. Dat is voor mij een waarborg, dat het katholieke leven steeds in bloei zal toenemen, omdat allen zich zoo één gevoelen in de gemeenschap van eenzelfde denken en voelen en beminnen. Dat is dan ook de groote en troostvolle gedachte, welke ik als een geurigen bloem ruiker medeneem uit mijn vaderland, dat er een groote, immer groeiende liefde bloeit voor ons H. Geloof en voor de H. Kerk, voor het kerkelijk gezag en deszelfs Dragers en dat deze liefde maohtig is, om alles tot stand te brengen, wat de tijdsom standigheden en de maatschappelijke be hoeften vorderen, om de katholieke begin-- selen tot alle onderdeelen van het open bare en huiselijke leven door te doen dringen. Mijn bij zonderen dank aan de leden van het Uitvoerend Comité en aan de Katho lieke Pers, die zich zoozeer hebben inge spannen om aan deze onvergetelijke dagen allen mogelijken luister bij te zetten. W. M. KARD. VAN ROSSUM. Wittem, 20 Sept. 1929. EERSTE KAMER. Een tweeledige plechtigheid. Het eerste werk op 29 October. Dé Eerste Kamer, wier gebouw bepaal de herstellingen behoeft, die in verband met de Haagsche Herstelconferentie niet konden worden voltooid, is tot het einde der volgende maand uiteengegaan. Op 29 October komt zij weer bijeen, en dan zal de heer Van den Heuvel het „Suikerwet- je" mogen verdedigen tegenover dit col lege. Het denkbeeld, dat het Adres van Ant woord op de Troonrede als zinledig echo op de Thoonrede toch eigenlijk beter kan worden afgesohaft (zooals de Tweede Ka mer het reeds in 1905 deed) begint blijk baar steeds meer in den Senaat door to dringen. Plannen in zake afschaffing of tot zoodanige versimpeling, dat hierin slechts een aanloop tot volledige afschaf fing kan worden gezien, werden gisteren wel bestreden, maar zullen dan toch (zelfs de Commissie van Redactie spoorde bij monde van den heer Van Voorst tot Voorst daartoe aan) nader worden besproken ën overwogen. Gisteren heeft de Kamer zulk een Adres van Autwoord aangenomen, wat haar be langrijkste bezigheid was. TWEEDE KAMER. Het presidium. De weekagenda De aanvaarding van het presidium door den heer van Schaik is een hartelijke plechtigheid geweest. De heer Schaper wenschte hem geluk in een gul speech je en de aanvaardingsrede van den heer van Schaik maakte, zooals te verwachten, oen prettigen indruk. Dinsdag 15 October komt de Kamer in openbare vergadering bijeen voor de be handeling van een groot aantal kleine on'.- werpen en de regeling van den rechtstoe stand dor ambtenaren. De heer Korten horst (R.K.) steldo voor ook de Winkelsluiting noch op de agenda te plaatsen. Behandeling is ge- wensëht omdat op 1 Januari het Winkel- werktijdenbesluit in werking treedt. De V oorzitter wil het ontwerp zoo spoedig mogelijk behandeilen. Als het moge lijk blijkt, zal hij na 15 October con voor stel doen. De heer W ij n k o o p (C. P. H.) vroeg de interpellatieL. de Visser op de agonda te plaatsen. De Voorzitter zegt overweging toe. De heer K. Ter Laan (S.D.A.P.) drong aan op het Afdeelingsonderzoek over de wijziging der Gemeentewot. De Voorzitter deelt mede, dat de betrokken Minister best wijzigingen wil aanbrengen in het ontwerp. De heer, D u y s (S.D.A.P.) vroeg verlof tot een interpellatie over de strafzaak van Giessen-Nieuwkerk. De heer W ij n k o o p (C.PH.) vroeg ver lof tot interpellaties over het optreden van burgemeesters en Rijkspolitie tegen de strijdende arbeidersbewegingen, in het bij zonder bij de stakingen in het Noorden, te Zaandam en te Maastricht en over de ver houding van Nederland tot de Sovjetregee- ring. Over deze verzoeken zal in de volgendo vergadering worden beslist. De Hoornbrug. Een verke er ®bel« an mering v a n e r n s t i ge n aard. De heer A. J. ten Hope heeft de volgen de vragen aan Gedeputeerde Staten vaij Zuid-Holland gezonden Zijn Ged. Staten niet van meening, dat de in den weg van den Haag naar Rotter dam gelegen Hoornbrug, door zijn geringe breedte en door zijn meermalen open zijn. een ernstige belemmering oplevert voor het drukke verkeer op dien weg? Zijn Ged. Staten niet- van meening, dal de belemmering van het verkeer door die Hoornbrug nog grooter zal worden, i: di?n

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1