20ste Jaargang
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1929
No. 6277
DAGBLAD VOOR I>e* "SN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
>e0ou^ont
>n gej»
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 gt. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken da^,' afgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordb
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Z. Em. Kardinaal v. Rossom bracht Vrijdag een bezoek aan het gesticht „De Voorzienigheid" aan de Laurier
gracht te Amsterdam. Bij het verlaten van het gebouw groette Z. E. minzaam de toegestroomde menigte
HET GOUDEN JUBILEUM VAN
KARDINAAL VAN ROSSUM
Bezoek aan Z. D. H. den Bisschop
van Haarlem.
Gistermiddag om half vijf heeft Z.Em.
"Kardinaal van Rossum in gezelschap van
rijn secretaris, pater dr. Jos. Drehmanns,
mgr. dr. B. Eras en den gentilhomme. den
heer H. Drehmanns een bezoek gebracht
aan Z. D. H. mrg. J. D. J. Aengenent in het
Bisschoppelijk Paleis aan de Nieuwe
Gracht te Haarlem.
Het bordes van het paleis was met bloe
men en planten versierd, terwijl tapijten
waren uitgerold.
Een groote menigte had zich op de smal
le gracht verzameld en het was voor de
politie een moeilijk werk om het drukke
verkeer daar ter plaatse te regelen.
De hooge gasten, die per auto uit Am
sterdam kwamen, werden op het bordes
verwelkomd door mgr. M. P. J. Möllmonn,
vicaris-generaal van het bisdom en den
Zeereerw. heer Th. W. Pichot, secretaris
van den Bisschop. In de feestelijk versierde
hall, die met perzisehe tapijten in rooden
tint keurig in toon was gehouden, werd
Z.Em. vervolgens welkom geheet en door Z.
D. H. den Bisschop, waarop men zich naar
de groote audiëntiezaal begaf. Hier yvas
een palmenversiering met hier en daar een
witte aster of dahlia aangebracht, terwijl
bij het beeld van het H. Hart en de beelte
nis van mgr. A J. Callier z.g. een speciale
hloemversiering prijkte.
Bijna twee uur duurde bet bezoek, waar
bij Z.Em. zich op de hoogte stelde van ver
schillende zaken en gebeurtenissen in het
Bisdom.
Toen de grijze Kardinaal om ongeveer
half zeven weer op het bordes kwam, brak
een enthousiast gejuich los van de hon
derden, die hadden gewacht. Even bleef
Z.Em. staan om de menigte minzaam toe te
wuiven, dan begaven de hooge bezoekers
zich naar den auto. Zoowel de Bisschop als
zijn secretaris deden Z.Em. uitgeleide.
Op den terugtocht reed het gezelschap
langs de nieuwe kathedraal aan de Leid-
sche vaart.
Een aardige gedachte was het ongetwij
feld, dat de Kardinaal de kap van den
auto omlaag liet slaan, om de menschen,
die langs den weg wachtten niet teleur te
stellen.
Overal klonk het „hoera" terwijl de auto
passeerde. „Msbd."
VOLKENBOND
DE 10DE VOLKENBONDS
VERGADERING.
Een rede van Henderson,
Ontwapening dringend
noodzakelijk.
De Engelsche minister van buitenland-
sche zaken Henderson heeft Donderdag
voor de radio te Genève een redevoering
gehouden, waarin hij o. a. het volgende
naar voren bracht.
De Haagsche conferentie heeft de kwes
tie van de herstelbetalingen geregeld. De
bezetting van het Rijnland nadert thans
haar einde. Deze beslissingen beteekenen
een duurzame basis voor den internationa
len vrede.
Henderson wees vervolgens op de be-
teekenis van de arbitrage clausule van het
Haagsohe gerechtshof en ging daarop in
op de ontwapeningskwestie. Het is te
hopen, dat de plenaire vergadering dit
jaar een beslissenden stap voorwaarts zal
doen in de ontwapeningskwestie. Dit is
de dringendste kwestie van de tegenwoor
dige buitenlandsche politiek.
De tegenwoordige bewapeningen betee
kenen een voor de volkeren niet meer dra-
gelijken last. De nieuwe uitvindingen op
het gebied der oorlogsindustrie zijn
gevaar voor de geheele
De kliniek voor Misvormden van de Ned. Vereenigïng voor Misvormden, dat
achter den Rijsburgerweg te Leiden is verrezen en in October officieel in
gebruik wordt genomen. Het gebouw is ontworpen door den architect G. van
Hoogevest te Amersfoort.
voorgenomen overeenkomst tusschen En
geland en Amerika over vermindering der
maritieme bewapening kan slechts een eer
ste inleidende stap zijn en moet de ont
wapening te land en in de lucht tot ge
volg hebben. Het >t nog toe gevolgde
systeem van be":L - r>g tegen aanvallen
moet opnieuw worden ontwikkeld.
Op economisch gebied moet voor alles
het probleem der tarieven eindelijk ernstig
besproken worden. Verder moet een ge
meenschappelijk optreden der staten wor
den bereikt op het gebied van het ko-
lenprobleem en andere groote economi
sche vraagstukken. De Engelsche regee
ring hoopt dringend, dat de plenaire ver
gadering van den volkenbond thans be
slissende stappen voorwaarts zal doen.
De raadszittingen.
In de zitting van gistermiddag van den
Volkenbondsraad is op voorstel van Stre-
semann besloten het aantal Raadszittin
gen voortaan van vier op drie te brengen.
De Raad zal voortaan bijeenkomen op den
derden Maandag in Januari, den tweeden
Maandag in Mei en einde Augustus. Zoo
noodig kan de Raad in buitengewone zit
ting worden bijeengeroepen, terwijl deze
regeling bij wijze van proef geldt. Het
voorstel, dat reeds vroeger door Chamber
lain was geopperd, vond in den Raad algc-
meene instemming.
De Vereenigde Staten van Europa.
Een uitnoodiging van
B r i a n d.
De Fransche minister-president Briand
heeft thans zooals verwacht werd, de lei
ders der Europeesche volkenbonds-dele-
gatie uitgenoodigd, tot het houden op
Maandag of Dinsdag a.s. van een bespre
king over Briand's voorstel tot het vor
men van een bond van Europeesche Sta
ten.
Briand zal waarschijnlijk voorstellen te
beginnen met het instellen van een com-
missio van onderzoek, zoodat de nieuwe
volgende vergadering van den volkenbond
in 1930 met practische voorstellen moet.
komen.
Woensdagavond zal Briand Genève ver
laten, aangezien Donderdag to Parijs een
kabinetszitling plaats vindt.
BELGIE
Een Kardinaal Mercierstraat.
In Brussel is een nieuwe straat in aan
leg, die naar Kardinaal Mercier zal wor
den genoemd. Het in gebruik nemen van
deze straat zal met groote plechtigheden
gepaard gaan, waarschijnlijk begin Octo
ber, tijdens het bezoek van den Presi
dent der Fransche republiek.
PALESTINA
De toestand in Palestina.
Alles rustig.
Het Engelsche departement van kolo
niën deelt mede, dat het in alle deelen
van Palestina rustig is. De Engelsche troe
pen zijn druk in de weer om naar verbor
gen wapens te zoeken en verdachte indi
viduen op te sporen.
In de districten Safed en Haifa keeren
de bewoners naar de Joodsche kolonies
terug.
Er is geen bevestiging binnengekomen
van de onofficieele geruchten, als zouden
te Gaza botsingen zijn voorgekomen
tusschen Engelsche troepen en Sinai-
Arabieren, waarbij aan Engelsche zijde
verliezen zouden zijn geleden. Integen
deel spreken latere berichten van volko
men rust in deze streek.
CHINA.
De exterritorialiteit afgeschaft
Ondanks de afwijzende houding
der mogendheden.
Onder presidium van maarschalk Tsjiang
Ivai Sjek heeft Donderdag een zitting
plaats gevonden van het Cliineesche ka
binet, waarin de Cliineesche minister van
Buitenlandsche Zaken dr. Wang, rapport
uitbracht over zijn onderhandelingen met
de groote mogendheden ter afschaffing
van de exterritorialiteit in China. Dr.
Wang verklaarde, dat de regeering van
Nanking ondanks de afwijzende houding
der mogendheden in deze zaak, alle pri
vilegiën der buitenlanders met 1 Januari
1930 zal opheffen en bovendien in den loop
van dezen maand een nieuwe wet zal
publiceeren, waarbij alle gemengde recht
banken in geheel China op 1 November
1929 worden afgeschaft.
De minister van Buitenlandsche Zaken
heeft nieuwe nota's omtrent de exterrito
rialiteit gezonden aan Engeland, Amerika,
Nederland en Noorwegen.
Een concentratie-kamp in Mandsjoerije.
Volgens een officieele verklaring uit
Moekden worden 1114 communisten, waar
onder 71 vrouwen, gevangengehouden in
een kamp ten noorden van de rivier Sun-
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het aantal zittingen van den Volken
bondsraad op drie per jaar teruggebracht.
Gemeld wordt, dat het in Palestina
rustig is.
China schaft de exterritorialiteit af.
BINNENLAND.
Kardinaal van Rossum op bezoek bij den
Bisschop van Haarlem.
Afscheid van Minister Verschuur van
de Raden van Arbeid.
Nieuwe Kamerleden.
Er is een conflict ontstaan tusschen den
Ned. Bioscoopbond en Bouwmeesteres Re
vue-gezelschap. (Binn., 1ste blad).
gari. Iedere gevangene ontvangt per dag
twee pond brood, verder groente, suiker
en thee. Er is ook een ziekenhuis bij het
kamp. De gevangenen worden good behan
deld: hun familieleden en vrienden mogen
hun levensmiddelen en kleedingstukken
brengen, doch conversatie en correspenden-
tie is hun niet toegstaan. Deze 1114 ge
vallen worden individueel behandeld door
een ópper-rechter, geassisteerd door acht
andere rechters. Tengevolge van het groo
te aantal gevangenen, zal het eenigen tijd
duren, voor zij voor de rechtbank kunnen
verschijnen.
Intusschen zijn nog twee Russen, de
leiders van de telegrafische en telefoni
sche diensten van den Chineeschen Oos
terspoorweg, gearresteerd onder beschul
diging radio-telegrafiscli van Charbin uit
militaire inlichtingen te hebben gezonden
naar Chabarowsk.
De Amsterdamsche Wethouderscrisis.
De benoeming van zes
wethouders.
Gisteren heeft de chr. fractie een brief
gezonden aan de raadsfracties, waarin zij
mededeelt dat naar haar meening de groot
ste partij in den raad, die tegen de motie-
Douwes heeft gestemd, de soc.-democrati-
scho partij, aangewezen is om een bijeen
komst van de raadsfracties te beleggen,
teneinde te trachten tot een oplossing van
do crisis te komen. Nu deze fractie echter
aan de chr.-hist. fractie bericht heeft, dat
zij daartoe niet wenscht over te gaan,
heeft laatstgenoemde, als op één na de
grootste der fracties, die tegen ^cze motie
stemden, de verschillende partijen tot een
samenspreking uitgenoodigd.
De agenda is verschenen van do gemeen
teraadsvergadering op Woensdagmiddag
en -avond, ter benoeming van zes wethou
ders.
Het bezoek van Z. Em. Kardinaal Van Rossum aan het gesticht „De Voorzienigheid" aan de Laurier
gracht te Amsterdam. De kinderen deden Z. Em. uitgeleide
