20ste Jaargang
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1929
No. 6274
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Eet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 11
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
G efw one advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededcelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Z. Em. Kardinaal Van Rossum werd Dinsdagmiddag door H. M. de Koningin op het Loo in audiënte ontvangen. De aan
komst van den Kardinaal te Apeldoorn. Links Kardinaal Van Rossum, geheel rechts Mgr. Dr. Eras.
VOLKENBOND
De 10de Volkenhondsvergadering.
Een lange rede van
Mac Donald.
Ramsay Mac Donald heeft gistermid
dag de algemeene beschouwingen in de
volkenhondsvergadering geopend met een
rede, die ongeveer een uur duurde.
Hij sprak in de eerste plaats zijn vreug
de er over uit, dat de leege stoelen van
1934 thans door Duitsehland zijn ingeno
men.
Verder wenschte hij allen geluk, die tot
het succes der Haagsche conferentie had
den bijgedragen. Hij zelf had nooit geloofd
dat de conferentie zou kunnen misluk
ken, ofschoon op sommige oogenblikken
het dispuut over de annuiteiten het wer
kelijke doel der Haagsche conferentie voor
de oogen deed verloren gaan.
De Britsche delegatie had zich te
'sGravenhage laten leiden door een ge
voel van eerbied voor zichzelf en door
de overtuiging, dat geen duurzame inter
nationale overeenkomst kan bestaan die
niet gcinspireerd is door een gevoel van
billijkheid en wederzijdsche achting.
Over het doel van de volkenbondsver
gadering zeide Mac Donald, dat het uit
gangspunt van haar werkzaamheden moet
zijn het verdrag van Kellogg. De Britsche
delegatie zal voorstellen doen om het vol
kenbond sverdrag aldus te wijzigen, dat
het geheel in overeenstemming met het
verdrag van Kellogg komt, zoodat ieder
recht, van oorlogsverklaring, dat thans nog
in artikel 15 aanwezig is, er uit zal moeten
verdwijnen.
Verder heeft deze volkenbondsvergade
ring een taak te verrichten op het gebied
der arbitrage.
Het derde punt, dat, deze volkenbonds
vergadering grondig behandelen moet is
de kwestie der invoerrechten. Met belang
stelling zal hij hooren wat Briand te ver
tellen zal hebben over de economische
vereenigde staten van Europa. De En-
gelsche delegatie zal alles ondersteunen,
dat leiden kan tot economische overeen
stemming in het belang van de econo
mische vrijheid.
BELG1E
Ex-keizerin Zita van Oostenrijk.
Vestigt zich met haar
kinderen te Brussel.
Ex-keizerin Zita van Oostenrijk zal om
streeks 15 September te Brussel aanko
men met hare kinderen prinses Adelaide,
16 jaar en de prinsen Robert 14, Felix
13 en Karei Lodewijk 11 jaar. Deze zul
len in verschillende instituten in de Bel
gische hoofdstad als leerlingen worden in
geschreven, maar in een bevriende woning
verblijf houden. De ex-keizerin komt zich
met kroonprins Otto en de andere kinderen
en gevolg eerst einde October of begin
November definitief te Brussel vestigen.
Otto zal niet voor October 1930 aan de
universiteit te Leuven gaan studeeren.
DUITSCHLAND
Kabinetsraad.
Streseman n's beleid
goedgekeurd.
Het rijkskabinet heeft gistermiddag een
vergadering gehouden ter bespreking van
de resultaten van de Haagsche conferen
tie. Dr. Stresemann, rijksminister van bui-
tenlandsche zaken, heeft de zitting bijge
woond. Het lag in zijn bedoeling 's avonds
naar Genève te vertrekken.
Het rijkskabinet heeft met algemeene
stemmen de houding van de delegatie
goedgekeurd. Alle te Berlijn vertoevende
leden van het rijkskabinet woonden de
zitting bij. Afwezig waren rijksminister
Gröner, die met vacantie was en dr. Ste-
gerwald, die.naar Friedrichshafen is ge
reisd om bij de aankomst van de Zeppe
lin tegenwoordig te zijn.
ITALIË
De weerslag van den moord te Nice.
Eergisteren hebben wij gewag gemaakt
van de schandelijke misdaad in de buurt
van Nice, waar anti-fascisten een bom
geworpen hebben naar een groep fascisten
met hun vrouwen en kinderen, die zoo
juist van een bijeenkomst kwamen- en op
een autobus stonden te wachten, die hen
naar Nice zou terugbrengen. Bij dezen
aanslag zijn twee menschen gedood en ver-
scheidenen gewond. Gelijk te verwachten
was, heeft deze gebeurtenis in Italië heel
wat beroering gewekt. Alle bladen geven
uitvoerige berichten over „deze nieuwe
barbaarsche misdaad, welke ongetwijfeld
een gevolg is van den verwoeden veld
tocht, die in Frankrijk tegen Italië en het
fascisme wordt gevoerd'. De bladen mer
ken op, dat er juist, thans dergelijke aan
slagen te wachten zijn, nu Frankrijk en
Italië wederzijds pogingen aanwenden om
tot toenadering te komen. Zij herhalen,
dat het noodzakelijk is, dat er nu einde
lijk eens paal en perk worde gesteld aan
de anti-Italiaansche misdaden in Frank
rijk en dat men daar nu eens krachtig het
vraagstuk van de politieke uitgewekenen
aanvatte, ten einde het leven van de
goede. Italiaansche vaderlanders, die in
Frankrijk wonen, te beschermen, gelijk het
leven van alle buitenlanders, die in Italië
wonen, beschermd wordt.
Blijde gebeurtenis in den huize Mussolini.
Naar Reuter uit Forli meldt, heeft me
vrouw Mussolini het leven geschonken
aan een dochter, die Anna Maria genoemd
werd. Moeder en dochter maken het goed.
PALESTINA
Het naspel der onlusten.
Een Arabisch antwoord aan
den hoogen commissaris.
Het executieve comité der Arabieren te
Jeruzalem heeft een antwoord doen ver
schijnen op de proclamatie van den hoo
gen commissaris.
In dit antwoord wordt de regeering ver
weten, dat zij vele Joden van wapenen
heeft voorzien. Het comité ontkent dat
Arabieren joodsche vrouwen of kinderen
hebben gedood. 'AjIu bij de ernstige bot
singen te Hebron is dit niet- geschied.
Daarentegen hebben joodsche benden wel
Arabische vrouwen en kinderen gedood.
Ook hebben Engelsche troepen Arabieren
die te bed lagen doodgeschoten.
Verder wordt verklaard, dat de onlus
ten in Palestina een gevolg van de Engel
sche Zionistische politiek zijn. De Arabie
ren verlangen de instelling van een onpar
tijdige commissie van onderzoek.
De muzelmannen in
Engelse hI n d i i
Naar Reuter uit Bombay meldt, heeft
de bekende Indisch-mohammedaansche
leider, Mohammed Ali een oproep tot alle
mohammedanen in Indië gericht om plech
tig te zweren, dat zij zoo noodig hun leven
zullen opofferen om schending van de hei
ligheid van Jeruzalem te beletten. Ook
doet hij een oproep om het Engelsch man
daat. en de declaratie van Balfour voor
een nationaal tehuis voor de Joden te ver
werpen.
CHINA.
Het ChineeschRussisch conflict.
De Russische voorstellen
afgewezen.
Maandag had te Nanking onder voor
zitterschap van Tsjang Kai Sjek een zit
ting van het. Chineesche kabinet plaats,
waarin de minister van buitenlandsche
zaken dr. Wang, rapport over de bespre
kingen tusschen China en Rusland uit
bracht.
Het. kabinet, heeft den inhoud van de
nota, die heden door bemiddeling van den
Duitschen ambassadeur te Moskou aan de
sovjet-regeering zou worden overhandigd,
goedgekeurd.
De regeering te Nanking verklaart in
deze nota, dat de Russische voorstellen
voor haar onaanvaardbaar zijn. De Rus
sische eischen zouden op de voorgenomen
Russisch-Chineesche conferentie kunnen
worden besproken. De Nanking-regeering
verzoekt in haar nota de sovjet-regeering
een datum voor de te houden conferentie
voor te stellen.
Gerucht over een inval van Tibetaansche
troepen in China.
De Japansche bladen melden uit China,
dat zich aan de grens tusschen China en
Tibet incidenten hebben voorgedaan. Vol
gens berichten van den Japanschen consul-
generaal in de provincie Tsjetsjoean zou
den Tibetaansche troepen de grens hebben
overschreden en de stad Bataag en nog
een tweede plaats hebben bezet. Tot nog
toe zijn deze berichten echter van Chinee
sche zijde nog niet bevestigd.
Drankbestrijdingsschandalen in
San Francisco.
Uit Los Angeles wordt gemeld, dat bet
federale bureau, aldaar, van den drank
bestrijdingsdienst. een lijst heeft gepubli
ceerd van 62 politie-beambten van ver
schillenden graad, w.o. een commissaris,
die tot een organisatie behoorden, welke
schatting hief van dranksmokkelaars.
Een in hechtenis genomen smokkelaar
gaf verleden week 24 politiebeambten aan,
die sterken drank hadden in beslag geno
men, om die dan later weer aan de smok
kelaars te verkoopen.
Aankoop van Labrador door Canada?
De laatste dagen hebben te St. John's
(Newfoundland) geruchten geloopen. vol
gens hetwelk Canada gezind zou ziin. La
brador voor 110 millioen Canadeesche dol
lars van Newfoundland to koopen.
Er is sprake van de uitgifte van een Ca
nadeesche obligatie-leening waaruit de
koopsom betaald zou worden.
DE ALASTFUM.
Tot en met 31 Augustus 237 aan
getaste personen, onder wie vier
sterfgevallen.
In do week van 25 tot en met- 31 Augus
tus» 1929 werd afgeleverd door de entstof-
inrichting te Amsterdam koepokstof voor
173.277 personen, Rotterdam koepokstof
voor 28.426 personen, (waarvan SS3 vacci
naties en 12.174 revaccinaties in de koepok-
inrichting); Groningen koepokstof voor
1.419 personen. Totaal vjor 203.122 perso
nen.
In de maanden Augustus 1928 en 1929
worden de volgende hoeveelheden koepok
stof door de drie inrichtingen verstrekt:
Augustus 1928: Amsterdam 8027 perponen,
Rotterdam 574 personen, Groningen 19 per
sonen. Totaal 8620 personen.
Augustus 1929: Amsterdam 311.927 per
sonen, Rotterdam 23(3.424 personen, Gronin
gen 2.924 personen. Totaal voor 551.275 per-
In de weck van 25 tol. cn met 31 Augus
tus 1929 werden vijf ge val ien van encepha
litis na inenting ter kennis van het Staats
toezicht op de Volksgezondheid gebracht.
In de week van 25 tot cn met 31 Augus
tus 1929 zijn in de gemeente Rotterdam
waargenomen 22 gevallen, terwijl in de
ziekenhuizen aldaar werden aangetast 9
personen van het personeel en 2 patiënten.
Totaal 32 personen.
Sterfgevallen kwamen niet. voor.
Sedert het waarnemen der ziekte te
Rotterdam zijn aldaar gemeld 206 ziekte
met 4 sterfgevallen. (De oude man, ver
meld in de opgave over de week van 4
t.m. 10 Augustus 1929, die aan een andere
ziekte is overleden, werd van de statistiek
afgevoerd).
Voorts zijn in de genoemde week de vol
gende gevallen in andere gemeenten waar
genomen: Hilversum 1, Lensden 1, Scher-
pcnzeel 1, Delft 1, Hilligersberg 2, Valburg
1, cn Eindhoven 1.
Totaal-generaal 237 gevallen met 4 sterf
gevallen.
Nijmegens burgemeester.
Eervol ontslag verleend.
Op zijn verzoek is bij K. B. met ingang
van 1 September eervol ontslag verleend
aan den heer F. M. A. van Schaeck
Mathon, als burgemeester der gemeente
Nijmegen, mot dankbetuiging voor de
langdurige en goede diensten door hem
aan de gemeente bewezen.
Het conflict in het Zaansche Houtbedrijf.
De staking duurt voort.
Gisterenmiddag zijn te Zaandam vier
drukbezochte ledenvergaderingen gehouden
van de vier bij heb houtconflicb betrokken
organisaties ter bespreking van het resul
taat der in de vorige week te Amster
dam met de patroons gehouden conferentie.
Zooals reeds in een gedeelte van de
vorige oplaag werd gemeld, is met groote
meerderheid van stemmen besloten niet op
de voorstellen van den Bond van Werk
gevers in het Houtbedrijf in te gaan.
Omtrent het verloop der besprekingen
met de patroons wordt ons het volgende
door de leiding medegedeeld:
Hoewel de bestuurderen der organisa
ties bereid waren te onderzoeken op een
verdere verruiming van het aanbod van
den Bond van Werkgevers kon worden
verkregen om daardoor tot een beëindi
ging van het geschil te geraken, moesten
zij vooral mededeelen, dat niet tot ophef
fing van de staking kon worden besloten,
indien niet gelijktijdig de inmiddels gere
zen moeilijkheden tusschen de werkgevers
en de bootwerkersvereeniging „Eensgezind
heid" uit den weg werden geruimd.
Deze nieuwe quaestic vormde echter
geen beletsel om de onderhandelingen over
een mogelijke oplossing van het geschil
met de houtwerkers voort te zetten. Na
lange beraadslagingen en na raadpleging
van hun ledenvergadering verklaarden de
werkgevers zich bereid hun aanbod van
een vorigen keer iets te verruimen.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Nanking-regeering heeft de Russi
sche voorstellen afgewezen, maar verzoekt
om besprekingen.
De „Graf Zeppelin" te Frieldrichshafen
aangekomen.
BINNENLAND.
De huldiging van Z. Em. Kardinaal van
Rcssum te Amsterdam. (1ste blad).
Vader met twee kinderen op de Waal
verdrenken. (Gem. Ber., 2do blad).
De installatie van den burgemeester van
Wassenaar. (2de blad)
Zwaar weer in Ncord-Brabant. (Gem.
Ber., 2de blad).
Toen was.door den Bond van Werkge
vers aangeboden 1 cent uurloonverhooging
voor de losse arbeiders, met overeenkom
stig verbetering der tarieven met l'/z
en 50 cent per week voor de drie laagst
betqalde categorieën der vaste arbeiders.
Thans wilden zij gaan tot l1/2 cent. per
uur voor dc losse arbeiders, evenwel zon
der verdere verruiming der tarieven, hand
having van het aanbod van 50 cent per
week voor de drie laagst betaalde cate-
goriën der vaste arbeiders gn 25 cent. per
week verbetering op de contractloonen
van de overige, vaste, arbeiders.
De arboidsafgevaardigden gaven hun te
leurstelling over deze geringe tegemoet
koming to kennen en meenden, dat 'hunne
leden het aanbod als onvoldoenile zouden
qualificeeren. Pogingen tot verdere verbe
tering van dit aanbod wilden zij, daar de
onderhandelingen ten deze volledig waren
uitgeput, niet ondernemen, doch wel over
wegen, om het" resultaat aan de beslis
sing hunner ledenvergaderingen te onder
werpen.
In dit stadium opende men de bespre
kingen over de cventucele liquidatie van
het geschil. Het resultaat daarvan is ver
vat in het Maandag j.l. door den Bond van
Werkgevers in het Houtbedrijf gezonden
schrijven.
In dit schrijven deelt het bestuur van de
werkgeversorganisatie het volgende mede:
„Hoewel een deel onzer leden zich sterk
maakt, dat binnen een maand na de her
vatting van den arbeid de bedrijven weer
op normale wijze zullen functionneeren, kun
nen toch niet allen zich aan dezen ter
mijn binden. Immers sommige bedrijven
zijn geheel afhankelijk van de binnen
komende orders.
Wij kunnen u evenwel de stellige verze
kering geven, da<t een ieder, mede in zijn
eigen belang, alles in het werk zal stellen
om de bedrijven zoo spoedig mogelijk
weer normaal tc laten werken. Mede. door
den langcirduur van het conflict zijn ver
schillende bedrijven intern gereorganiseerd,
hetgeen tot gevolg heeft, dat voor 17 ar
beiders geen werk meer is.
Bovendien zij reeds een aantal vaste
arbeiders in dienst genomen, tengevolge
waarvan de plaatsen van 41 arbeiders
bezet zijn, waarvan echter bij de N. V.
Houthandel v.h. William Pont dadelijk
een 12-tal in lossen dienst te werk kunnen
worden gesteld. Tenslotte zijn er nog vier
arbeiders, welke om andore zeer bijzon
deze redenen niet meer aangenomen kun
nen worden."
De ledenvergaderingen vereenigen zich
met het door de bestuurderen ingenomen
standpunt, dat nTet tot opheffing van het
geschil kon worden besloten, indien niet
gelijktijdig het conflict met de bootwer
kers wordt opgelost-
In geen geval meenen de. bakers te
kunnen treden in de wijze van liquidal'e
van den strijd, zooals de werkgevers die
zich thans voorstellen.
Met 695 stemmen tegen, 30 voor en 7
blanco besloten dc stakers niet op het
aanbod in te gaan.
„Hbld."'
Alg. bond van arbeiders in het
bakkersbedrijf
Het collecti
niet aai
F contra
vaard.
De bondsraad van den Algemeenen Xe-
derlandschen Bond van Arhciïïers(sters) in
het Bakkers- Chocolade- cn Suikerbewer-
kingsbedrijf heeft het beleid van het
bondsbestuur, ter zake de onderhandelin
gen met de werkgevers n he; bakkers
bedrijf nopens het co'lectief e.infract voor
de groote steden goedgekeurd. Met, alge
meene stemmen weid vastgesteld, dat de
collectieve arbeidsovereenkonis- kan