20ste Jaargang MAANDAG 2 SEPTEMBER 1929 No. 6272 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux; PAPENGRACHT 32 LEIDEN BUITENLAND De wereldvlucht van de Zeppelin UIT DE RIJNSTREEK S)e£<2idócHe(3oii^a4it DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. met Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen P TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen Een Aanbiddingsfeest. 't Was gisteren een zomer-zonnedag in het openbare Katholieke leven! De oogst werd binnengehaald van jaren- langen arbeid op het terrein der Katho lieke Jeugdorganisatie! Over héél Nederland in de versohillende diocesen zijn gisteren Katholieke Jeugd- dagen gehouden. Voor het Bisdom Haar lem in 's-Gravenhage, waar op Houtrust vele duizenden jongens en jonge mannen te zamen waren. Dè<t was 'n heerlijk Eerst het défilé langs den Bisschop, den waarlijk door God geschonken leider van de Katholieke Kerk in ons Bisdom. Voor Hem, den geestelijken Vader, moet het treffend en ontroerend zijn geweest die toewijding van zoo vele duizenden frissche, reine jongens aan Kerk en Ker kelijk Gezag, die openbare, blijde en geest driftige demonstratie van hun Katholiek- in. En na het défilé het Pontificaal Lof de open lucht. In de over 'heel het •breede terrein, rondom het altaar, uitdei nenden zang van het Adore Te lag neer geknield de aanbiddende liefde van dui zenden jongens-harten. Adore TeAllen bogen de knieën en uit de oogen schoten de liefde-schichten van duizenden harten naar Koning Christus. Adore Te.... hierin \ag de schoonste werkelijkheid en het heerlijkst symbool van deze jeugd-demon- sfcratie. Adore Tede toekomst is in ons Haarlemsche Bisdom zéker aan de Kerk, als al die jongelingen hun leven willen maken tot een Adore Te; als al die frissche kracht zal opgroeien rondom het oernakelAdore Tegisteren was ten slotte, een héél groot Aanbid dingsfeest! Dat was het eenvoudig-Katho- lieke én tegelijktijdig het machtig-impo- neerende van deze manifestatie in 's-Gra- Onder het Pontificaal of leidde pater Borromaeus de geestdriftige stemming met zijn bezielend woord in de rechte lijnen naar Koning Christus! Na het Lof sprak de Bisschop. En Mgr. 'Aengenent hield de jongens voor, Koning Christus te dienen, allereerst door zelf na te volgen de geboden van God en de H. Kerk en daarna door in het voor beeld van eigen leven Christus' Koning schap onder anderen te verbreiden. Op de eerste plaats zelfheiliging en dan, door bet eigen voorbeeld, apostolaat.Het Adoro Te van de Katholieke jongeling schap van steden en dorpen moge in volle werkelijkheid voortdragen de heerlijke ver wachtingen, opgewekt door den zomer- zonnedag, die Houtrust te 's-Gravenhage eenige tienduizenden gisteren te genieten heeft gegeven. HET EINDE DER HAAGSCHE CONFERENTIE SCHOONE WOORDEN EN KORAAL- MUZ1EK. Jaspar permanent voorzitter. In Den Haag is er bitter gevochten. In geldzaken is het hard tegen hard gegaan, en het eindelijke compromis tusschen de strijdende crediteuren is in hoofdzaak mo gelijk gemaakt door nieuwe financieele of fers van den Duitschen debiteur. Daaren tegen is er in de politieke kwesties ©en elasticiteit en aanpassingsvermogen aan den dag gekomen, die den Praxischen Jour nalist Pertinax mogen aandoen als „weeke klei", maar die enkele der scherpste kan ten van het verdrag van Versailles heb ben doen verdwijnen, en een veelbelovende inleiding vormen voor de verdere ontwik keling van een West-Europeesche vredes politiek in Genève. Ook over de financieele kwesties is men thans tot een principieele overeenstem ming gekomen. Een sub-commissie is inge steld om rapport uit te brengen over de reserves welke van verschillende' zijden bij de goedkeuring van 't plan-Young gemaakt rijn. De belangrijkste van deze reserves hetreft het Duitsche bezit van voor den oorlog in Engeland. Nadat de financieele commissie aldus hare werkzaamheden geëindigd had, zijn de delegaties dan in algemeene, zij het. dan ook niet publieke zitting overgegaan. Vol gens het accoord betreffende het presi dentschap op den eersten conferentiedag getroffen, moest Stresemann ditmaal het voorzitterschap waarnemen. Hij heeft Jas par echter verzocht deze taak op zich te nemen;.als de groote bemiddelaar en ver zoener van deze conferentie was hij daar toe de meest geschikte man, zeide de Duitsche minister. Daarna brachten Snowden en Chéron nog hulde aan President Jaspar. Snowden verwekte een algemeen gelach door te zeggen dat hij, als de lastigste man van de Conferentie, nog meer dan anderen in de gelegenheid was geweest om de welwil lendheid en het onverstoorbare goede hu meur van Jaspar te apprecieeren. Telegram aan de Koningin. Nadat men besloten had een telegram van hulde en dank te zenden aan de Ko- ninging, had de onderteekening plaats van het rapport. Daar dit rapport geen slot- actie is werd het niet door alle gedelegeer den onderteekend, maar alleen door Jas par en door den secretaris Hanlcey. Op voorstel van Snowden werd trou- wehs besloten, dat deze beiden het per manente bureau der Conferentie zouden ntmaken. Deze gaat immers door. De com missie heeft een welomschreven taak. Wanneer haar rapport bij een nieuwe sessie der Conferentie in haar geheel zal worden ingediend, is voorloopig niet be kend. Waar dit geschieden zal en waar de zelf zullen werken is evenmin De uittocht. Daarmede was deze wereldhistorische episode in onze Residentie dan afgeloopen. De muziek op he4 Binnenhof speelde eer- paar choralen. De voornaamste gedelegeer den werden door de wachtende journalis ten en door de menigte op het Buitenhof toegejuicht. Het plan-Foung is dus gered. Het Rijnland zal spoedig ontruimd worden. Over de netelige kwestie der militaire controle is een voor alle partijen aanneem bare regeling getroffen. Het program in drie punten, dat te Genève op 16 Sept. 1928 werd aangenomen, is verwezenlijktwat nog te regelen blijft zijn slechts kwesties van ondergeschikt be lang. Snowden rn Londen. Gelijk verwacht kon worden, is Snow den bij zijn aankomst te Londen gister morgen om' 9 uur 35 enthousiast ontvan gen. Toen de trein binnenliep weerklonk luid geroep van ongeveer 4000 personen. Namens de regeering werd hij door den minister van luchtvaart en een vertegen woordiger van den minister-president ont vangen. Snowden legde een korte verkla ring af, waarin hij er op wees, dat in Den Haag het doel, waarvoor gestreden werd, kon worden bereikt'; alle deelnemers zijn met het resultaat volkomen tevreden. Betoogingen tegen het Young-plan in Duitschland. Gistermiddag vond nabij Detmold voor het Hermann-Denkmal in het Teutoburger- woud een betooging plaats tegen de oor- logs-„schuldleugen" en het Young-plan, waaraan werd deelgenomen door de Duitsch-Nationalen, de Stahlhelm, de Na- tionaal-socialistische Arbeiderspartij, de Christelijke Nationale Boerenpartij en de Vereeniging van Yaderlandsche verbonden uit Westfalen, Hannover en Lippe. Het woord werd gevoerd door den leider der Duitsch-nationale partij Dr. Hugenberg die, zooals hij het noemde, den leugen van Duitschland's schuld aan den oorlog be streed en het plan der Parijsche deskundi gen verwierp. Na Dr. Hugenberg, wiens rede begroet werd met het lied „Der Gott, der Eisen wachsen liese", werd nog het wooTd gevoerd door den oud-overste von Kylander. Er werden telegrammen gewis seld met de plaatsen Brandenburg en Ol denburg, waar gelijktijdig soortgelijke be toogingen plaats vonden. DUITSCHLAND BOMAANSLAG OP HET RIJKSDAG GEBOUW. Alle ruiten vernield. Verband met de aanslagen in S1 e e s w ij k. BERLIJN, 1 Sept. (V. D.). In den nacht van Zaterdag op Zondag is een bom aanslag gepleegd op het gebouw van den Duitschen Rijksdag. De bom explodeerde te vier uur 's nachts zij het vijfde portaal van den Noordelijken ingang van het Piiksdaggebouw. Deze ingang geeft toe gang tot den rechtervleugel van het Rijks daggebouw en leidt naar het sonsterrain naar de krantenarchieven en naar de parterre, naar de garderobe. Op de eerste verdieping van dezen vleugel is over een front van 20 Meter de kamer ton. dienste van het Seniorenconvent. Daaraan grenst een groote tqiletruimte en daarnaast be vindt zich het trappenhuis. De bom was neergelegd voor een der drie vensters van het sousterrain, waarin het krantenarchief Door de explosie werden alle ruiten van de ramen van het sousterrain ver nield en do kozijnen eruit geslingerd, ter wijl de schade aan drn binnenkant slechts gering was. Ook van de ramen van de hoog gelegen parterre werden alle ruiten, die daarl2 m.m. dik zijn, vernield, terwijl op de eerste verdieping slechts het raam van de waschgelegenl -eid bezweek. Het Rijksdaggebor.e werd onmiddellijk door de Schupo in een wijden kring afge zet. Kort na den aanslag verschenen de vice- politie-president Dr. Weiss, de Departe- ments-directeur Wuendisch en de chef der recherche Werner met de commissarissen Dr. Braschwitz en Muehlfriedel van de afdeeling Ia der Berh'jnsche politie. Van de helsche machine verden verschillende deelen gvonden, o.a. van de springstof- lading, deelen van e-: n wekkeruurwerk en van zaklantaarnbatterijen, die zalfs voor een deel naa-r de ow rzrjde van de straat waren geslingerd. Op één der spaani tgsmasten van het tramnet, ter ihoogte n de plaats, waar de helsche machine w\s neergelegd, werd een z.g. sluitzegel gronden met het Swastika-teeken der h - ";:euzlers en het opschrift: „GKrvde of chland ont waakt!" De door de politic ontboden deskundige van het Chemisch-technisch Rijksbureau, dr. Richter, die ook medewerkte bij het onderzoek naar de verschillende bomaan slagen in Luneburg, Oldenburg en Slees- wijk, stelde ook hier een onderzoek in. Weliswaar kon hij den juisben aard van de springstoflading nog niet vaststellen, doch het is dezelfde springstof, die ook bij de bomaanslag in genoemde plaatsen gebruikt werd. Men acht het daarom aan nemelijk, dat er verband bestaat tusschen dezen aanslag op het Rijksdaggebouw en d,e aanslagen van den laatsten tijd in Sleeswijk en Oldenburg. De polibie-president heeft een belooning van 25.000 Mark uitgeloofd, waarvan 10.000 voor degenen, die aanwijzingen kun nen geven omtrent den aanslag op het Rijksdaggebouw, die tot arrestatie van de daders leiden, en 15.000 mark voor dege nen, die aanwijzingen kunnen geven om trent dezen aanslag en de aanslagen in Sleeswijk en Oldenburg. FRANKRIJK. Staking bij een „herstelbetaling". Duitsche arbeiders ontevreden. Ongeveer 200 Duitsche arbeiders, die na bij Metz bezig zijn een kanaal te graven op rekening der herstelbetalingen, zijn Za terdag, na een dag in staking te zijn ge weest, per trein naar Duitschland vertrok ken in verband met ontevredenheid over de wijze, waarop hun loon werd uitbetaald. Het schijnt, dat het grootste gedeelte van him loon op hun rekening bij een Duitsche bank werd geplaatst, terwijl zij slechts een klein bedrag, noodig voor hun onmiddel lijke behoeften, in handen kregen. De ar beiders beweerden, dat dit bedrag veel te gering was; hun protesten werden ech ter door de Duitsche regeering volkomen genegeerd. Een afgevaardigde van den Rijksdag, die het kamp wilde bezoeken ora zich op de hoogte te stellen der klachten, werd door de Fransche autoriteiten naar de grens teruggebracht. De toestand van Poincaré. Zorgwekkender dan aanvankelijk werd aangenomen. Ondanks de kalmeerende officieuze ver zekeringen schijnt volgens de „New York Herald" de toestand van den gewezen mi nister-president Poincaré zorgwekkender te zijn, dan oorspronkelijk werd aangeno men. De artsen geven toe, dat Poincaré met een longontsteking te bed ligt, en niet in staat is geweest, om voor eenigen tijd een tweede operatie te ondergaan. Briand en MacDonald. die Zaterdag een bezoek brachten aan de woning van Poin caré kregen te hooren, dat Poincaré volle dige rust moest hebben en niet mocht wor den gestoord. De lijfarts van Poincaré verklaarde in- tusschen, dat er geen reden was, om onge rust te zijn, dat de haard der longontsteking reeds afneemt. Er heerscht eenige vrees, dat het hart vaD Poincaré zwak is. PALESTINA DE ONLUSTEN. Gepantserde auto's naar de grens. Uit Jeruzalem wordt aan de „Voss. Ztg." gemeld: De gevechten tusschen Ara bieren en Joden, die vorige week te Jeru zalem tot stilstand zijn gekomen, hebben zich thans in het gebied van Tel-Aviv ge concentreerd. Over den omvang heeft men nog geen nauwkeurige gegevens. De cor respondent meldt, dat in verscheiden ge vallen Arabieren, die bij Joden in betrek king waren, het gansche gezin van hun patroon hebben gedood. In de kolonie Kastanie had een Joodsch geneesheer, ge naamd Kolme, nadat de vrede hersteld was, enkele Arabieren verbonden. Bij het verla ten van hun kamp werd hij door twee mes steken gedood. Er is ook officieel nieuws. Het departement van buitenlandsche zaken te Londen heeft het volgende be richt gepubliceerd: Onze (d. z. de Britsche) gewapende strijdkrachten, houden alle belangrijke cen tra in Palestina bezet, van Safed tot Beersjeba. In dat gebied is het volgens de rapporten rustig. Naar het heet dreigen Bedouinen-stam- men uit Sinai, Syrië en Transjordanië op te trekken naar Jeruzalem. Er zijn al Bedouinen de grens overgeko men; er zijn gepantserde auto's naar de grens gestuurd om dan orde op de zaken te stellen. Alle vliegtuigen, die met de Courageous waren aangevoerd, zijn aan land gebracht. Vrijdag zijn te Safed 10 Jo den gedood en 29 gekwetst, verder twee Mohammedanen gedood en vier gekwetst. VOORNAAMSTE NIEUWS DE START VERTRAAGD. Een gat 'm het omhulsel geschoten. De „Graf Zeppelin" is Zondagmorgen te 8 uur 18 Amer. Tijd (13 uur 18 M. E. T.) naar Friedrichshafcn vertrokken. Het vertrek was oorspronkelijk vastgesteld op 5 uur M. E.T. 's morgens, doch door ongunstige grondwinden moest het worden uitgesteld. Nadat des morgens de wind gunstiger was geworden, besloot kapitein Lehmann toch nog te starten. Om 12.20 klonken de bevelen door de luchtschiphal. Kapitein Lehmann betrad de commandokamer, de motoren werden aangeslagen en het lucht schip werd ongeveer 120 Meter van de hangar startklaar gemaakt. Nadat de kop naar het Westen was ge draaid startte het luchtschip onder het ge jubel van de duizenden, die zich rond het vliegveld hadden gelegerd, vlot. Na het vliegveld te hebben rondgevlo gen verdween het luchtschip in Zuidweste lijke richting. Het weer was zeer goed, de lucht helder. De start werd door een aantal onvoor ziene omstandigheden belangrijk ver traagd. Den avond te voren ontdekte men namelijk in het omhulsel an den ballon een gat, dat klaarblijkelijk van een kogel af komstig was. Het projectiel bleek echter slechts het buitenste omhulsel to hebben doorboord, zoodat geen belangrijke deelen waren geraakt. De schade was spoedig her steld. Een der officieren was van meening, dat het projectiel moet zijn afgeschoten, terwijl het luchtschip zich boven den staat Texas bevond. Voorts was de extras-trein met de passa giers over tijd. Toen hij eindelijk uren te laat te Lakehurst arriveerde, stak juist een hevige wind op, die met een snelheid van 15 K.M. dwars op de luchtschiphal stond, zoodat men het gevaarte niet naar buiten kon brengen. De manschappen, die bij de opstijging behulpzaam moesten zijn, kon den dan ook voorloopig weer inrukken. Tegen den ochtend ging de wind einde lijk liggen. Het luchtschip kon toen gemak kelijk uit de hal worden gebracht. Het steeg snel op en verdween spoedig in Zuidooste lijke rictihng, zonder eerst nog New York te passeeren. Do medegenomen vracht is tot 800 K.G. gereduceerd. Voorts bevinden zich negen zakken mail, inhoudende 12.000 brieven en 10.000 briefkaarten, aan boord. Her vervoer per post levert de Zeppelin een netto-winst van 15.600 dollar op. Aan den tocht nemen 22 passagiers deel; ook de slaaphut van Eckener is bezet. On der de passagiers bevinden zich twee da mes, namelijk een. zeker mevrouw Parker en haar nicht, mevrouw Hobson. Laatstge noemde was op het vliegterrein verschenen om afscheid van haar tante te nemen, die haar echter overreedde, zelf ook mee te gaan. De bemanning bestaat met inbegrio der officieren uit 44 koppen, zoodat zich in totaal 66 personen aa nboord bevinden. Er had in verband met het vertrek van het luchtschip nog een ongeval plaats. Het BUITENLAND. Voor het Rijksdaggebouw te Berlijn is een bom ontploft. De „Graf Zeppelin" naar Europa ver- BINNENLAND. Een groete Katholieke Jeugddemonstra- tie te 's-Gravenhage (2de blad). Nabij Sloterdijk is een man door een auto dief doodgereden. (Gem. Ber. 2de blad). Noodlottige brand in een plaggenhut te Rucphen. Drie kinderen verbrand. (Laatste Berichten). Bij de gisteren te Oegstgeest gehouden nationale athletiekkampioenschappen wer den verschillende records verbeterd. (Sport, 2de blad). De jubileumwedstrijden van den Leid- schen Voetbalbond. (Sport, 2de blad). De opening van Sporthoff te Sassen- heim. (Sport 2de blad). vliegtuig, dat een der passagiers, Scholl ge naamd, uit Chicago naar Lakehurst had ge bracht, sloeg teen het naar Chicago wilde terugvliegen om, waardoor vijf personen kwetsuren opliepen. Sedert het vertrek stand de „Graf Zep pelin" voortdurend in contact met het ra-t diostation te Chatham (Massachusetts). Bijna in beslag genomen. Uit "Washington wordt gemeld, dat iemand die een biljet had genomen voor de overtocht van de Zeppelin naar Euro pa, maar die tenslotte niet kon worden meegenomen, gedreigd had, het luchtschip in beslag te laten nemen. De man heet Otto Hillig en eischt 125.000 dollar schade vergoeding. Een vertegenwoordiger van do Goodyear Zeppelin Corporation heeft een borgtocht gestort. AARLANDERVEEN. Koninginnefeesten. Onder heerlijk zomerweer staken om streeks acht uur de herauten van wal, verkondigend aan geheel. Aarlanderveen het begin van den feestdag. De vlaggen wapperden reeds vroeg van de huizen, om uiting te geven aan het algemeen feestgevoel. Een zeer aardige attentie van de feest commissie was heb rondstrooien van prij zen, welwillend beschikbaar gesteld door de winkeliers. Omstreeks half elf opende do voorzit ter der feestcommissie, de heer Th. Cocx, de feestelijkheden. Spreker riep het wel kom toe aan den Edelachtbaren Heer Dr. Lovink, burgemeester der gemeente, die persoonlijk tegenwoordig was om de fees telijkheden in oogenschouw to nemen. Verder liet spr. in zijn welgekozen woorden uitkomen, dat heb bestuur geen gedachten of bedoeling heeft gehad iemand te kwetsen of in princiepen te beleedigcn. „Wij wj n, aldus spreker, een prettig, al gemeen feest". Tob slot bracht de voorzitter een drie werf hoera uit op vorstin en vorstenhuis. Nadat het handgeklap bedaard was, nam de Ed.Achtb. Heer Dr. Lovink het woord, en richtte een woord van dank tot do commissieheeren, voor al heb werk, dat zij er aan gedaan hadden. Spreker verheugde er zich over, dat men door samenwerking tot dezen dag gekomen was en wens oh te de feestvierenden een aangenamen en prettigen dag toe. Dadelijk daarop viel dc muziekveree- niging Crescendo in met heb Wilhelmus, wat door allen werd meegezongen. Heb officieele gedeelte was hiermee ten einde en nu werd een aanvang ge maakt met de volks- en kinderspelen. Als begin van de volksspelen stond kuipste'ken op het program. Menig lach- buitje was het loon voor den natten mis- s beker. Langzaam werd het program afgewik keld. Ringrijden op de fiets voor dames en heeren, boegsprietloopen enz. Eindelijk, om half drie, was de clou van den mid dag bereikt, toen heb ringrijden met paard en tilbury een aanvang nam. Meer dan twintig deelnemers stonden ingeschreven wat wel bewijst dat aan een algemeenen feestdag behoefte is. Een klein Idnkje kwam er in den tra- ditioneelen kabel, toen de voorzitter een frauduleus ingevoerde jongedame van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1