20ste Jaargang
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1929
No. 6271
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32
LEIDEN
De laatste beslommeringen te
Den Haag
BUITENLAND
£etcbejie Sou/ccmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt by vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Eet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Ket gotiden Priesterfeest van
Z.Em. Kardinaal van Rossum
Een Pauselijk schrijven.
AAN ONZEN GELIEFDEN ZOON
WILHELMUS,
KARDINAAL-PRIESTER VAN ROSSUM
PREFECT VAN DE CONGREGATIE
DE PROPAGANDA FIDE.
PIUS PAUS XI.
Onze Geliefde Zoon,
Heil en Apostolische Zegen.
Grootelijks verheugen Wij ons, dat de
tg niet verre meer is, waarop gij, door
een nog heviger en een, als vernieuwden,
gloed van godsvrucht ontstoken, het heilig
altaar zult bestijgen, om den mildadigsten
God dank te brengen: dewijl Hij U, die tot
heden met zooveel hemelsche gunsten
waart verrijkt., ook nog" deze heeft willen
doen smaken welke te smaken aan de
meeste leden van den clerus niet gegeven
wordt dat gij den vijftigsten verjaardag
van uw priesterschap mocht bereiken.
Bijaldien Wij, Onze Geliefde Zoon, toen
gij vijftig jaren van kloosterlijke professie
hadt vervuld bij die heugelijke gebeur
tenis, al mede-jubelend en medevoelend, U
gelukwenschten, dan nog veel liever
zeggen wij U heden allen voorspoed en ze
gen toe, bij de dubbele feestviering, die Wij
voorschrijven, en met U en met de Uwen
als gemeenschappelijk zullen beschouwen.
Dubbele feestviering zeggen Wij
wmt vóór de feestelijkheid, die cp den
lerentienden der Octobermaand, den eigen
èg, waarop gij, toen gij in den fleur uwer
jaren stondt, voor de eerste maal geofferd
hebt, in den kring der leerlingen van het
Collegium Urbanum, en als onder Onze
oogen, gevierd zal worden: zullen gedu
rende de Septembermaand, in Uw eigen,
Ons en U allerdierbaast Holland, waar g;j
alsdan eenigen tijd zult vertoeven, zóówel
uwe medebroeders als uwe landgenooten
strijd soortgelijke feestelijkheden aan
leggen.
Beide feestvieringen beamen Wij voor
zeker; en zij zullen met een vermeerdering
van Gods glorie gepaard gaan. Immers, het
kan niet anders, of, wie uw groote daden
herdenkt en vermeldt, moet de Goddelijke
liefde en goedheid erkennen en verkondi-
door welke het U gegeven werd, ge-
dnrende deze langdurige priesterlijke le
vensbaan, zoo gewichtige en vruchtdra-
werkzaamheden te dragen en te
verdragen, der Kerke ten groei, en den
zielen ten heil; vooral, toen gij door het,
aan uwe verdiensten versohuldigde purper
werdt geëerd.
Wat zullen Wij zeggen, dat gij, tot voor
zitter des Heiligen Baads tot Voortplan-
des Geloofs verheven, dermate Onzen
onmiddellijken voorganger, dermate ook
Ons, Uwe diensten tot bevordering der
katholieke Missiën, en tot grooter uitbrei-
van Christus' Rijk, hebt.verleend, dat
gij vele dingen hebt tót stand gebracht,
die, èn niet genoeg geprezen, èn enkel he-
melscli loon waardig zijn?
Welkom weze dus uwer priesterwijding
vijftigste verjaardag; en moge hij be
nevens een overvloed van geestelijke
vruchten U brengen, zoowel Onzerzijds
een nieuw blijk van erkentelijkheid, als
van den kant Uwer medeleden, Uwer me
iebroeders, Uwer landgenooten, en Uwer
vrienden de door en door verdiende geluk-
venschen, en de uitingen van hun aller
gemeenschappelijke vreugde.
En. gij, Onze Geliefde Zoon, door deze
gebeurtenis, tot nog grooter daden, zoo
'tmogelijk zij gespoord: volhard in, uwe
gaven van geest en hart, en al wat gij door
ie ondervinding hebt opgedaan, voor de
der H.H. Missiën te besteden, welke
ten slotte Gods eigen zaak is. En moge 't
aja, dat gij heel, heel lang nog, met de
voorzichtigheid, die U kenmerkt, en met
ondervinding der Kerke van dienste
öjfc, en dezen Apostolischen Stoel, wien gij
zoo trouw en innig zijt verknocht.
Dat U inmiddels deze frissche onge-
ieerdheid, vergezeld van een uitstorting
Va& goddelijke gunsten, verleene en be-
Wde de Apostolische Zegen, dien Wij U,
Geliefden Zoon, als getuige Onzer
'aderlijke toegenegenheid, uitterharte me-
fedeelen.
-0even te Rome, bij Sint Pieter, den
der maand Augustus, ten jare
ÜOMXXIS, van Ons Pausschap het
*htste.
HET OFFICIEEL PROGRAMMA.
^ij laten hieronder het programma.
'Dlgen van de feestviering op Woensdag
September in de St. Willibrorduskerk
het Concertgebouw.
DE FINANCIEELE COMMISSIE NOG NIET GEREED
DE VOORNAAMSTE GEDELEGEERDEN VERTROKKEN
De namiddag op de conferentie werd ge
kenmerkt. door een verwarring, die haar
oorzaak vond in haast, vermoeidheid, het
naderend opbreken, en ook toch nog wel
in de gebrekkige voorbereiding van het
bureau der conferentie.
Toen men om drie uur bijeen kwam,
bleek men nog niet ver genoeg om dë fi-
nancieele commissie haar werk te laten
beginne. Dit gaf tot eenige wrange dis
cussies aanleiding, waarbij het belangwek
kende vraagstuk op den voorgrond stond,
hoeveel tijd een man ,voor zijn maal mag
vergen als er haast is bij zijn werk. Ei
was wat verwarring met juiste#en onjuiste
stukkdh. De Japanners beklaagden zich,
dat zij* stukken bestudeerd hadden, die
achteraf bleken door ander stukken ver
vangen te zijn.
Om vijf uur kon het eigenlijke debat
in de financieele cómmisie over het pla-n-
Young beginnen. Griekenland, Roemenië,
Polen, Zuid-Slavië, Duitschland en Enge
land maakten om allerlei redenen voorbe
houd. Het plan-Young werd goedgekeurd,
maar toch onder voorwaarde dat al die ver
schillende redenen van voorbehoud in het
protocol zouden worden vermeld.
Daarna kwamen in behandeling al die
organisatie-commissie, die bij het plan-
Young hooren de overgangscommissie,
die voor de Duitsche rijksspoorwegen, voor
de Rijksbank, voor de verpande inkomsten
van het rijk. Ook het comité voor de In
ternationale Bank kwam aan de beurt, d.
w. z. een comité dat de vorming van het
eigenlijke constitueerende comité moet
voorbereiden. Die bank is het onderwerp
waar nog veel over gestreden zal worden.
Een openbare slotzitting.
Verder is er een soms wel pikante dis
cussie gevoerd over het programma voor
den laatsten dag der conferentie. Men wil
vandaag klaar komen, maar er moest nog
veel werk worden verricht. M!en kan niet
zeggen dat dit onderwerp zonder steke
ligheid is behandeld. Op een gegeven
oogenblik sprak Snowden in arren moede er
van, de slotzitting tot Maandag uit te stel
len. Men vertelde hem toen, dat hij zich
dan wel heel eenzaam zou moeten voelen,
daar de anderen inmiddels voor het mee-
rendeel vertrokken zouden zijn.
Het denkbeeld van een openbare zit
ting werd daarna maar opgezegd. Als de
financieele commisie klaar is, zal men al
leen nog een gesloten voltallige vergade
ring houden: Short business meeting, zoo
als Snowden het uitdrukte. Dit denkbeeld
vond algemeen ingang. Zoo komt er dus
vandaag niets van de openbare slotverga
dering met' radiouitzending der redevoe
ringen, waarvoor alle toebereidselen ge
troffen waren.!
De Fransch-Britsche betrekkingen.
Voordat Henderson Den Haag verlfiet
om naar Genève te vertrekken, heeft hij
aan de pers -lipt volgende verklaard:
Eenige onverantwoordelijke personen
hebben in de laatste weken de meening ge
uit, dat er in de toekomst een gebrek aan
hartelijkheid en vertrouwen in de betrek
kingen tusschen de tegenwoordige regee
ringen van Groot-Brittannië en Frankrijk
zal zijn. Omdat in de Haagsche conferen
tie openhartig gesproken is, meenen zij
een verkoeling of zelfs eenige vijandig
heid in de Fransche en Britsche betrekkin
gen te kunnen aanwijzen. Iedere opvatting
van die aard is absurd en een bedeksel
van een verhitte verbeelding.
De ontruiming van het Rijnland.
Het Engelsche ministerie vaar oon.^
heeft meegedeeld, dat last gegeven is met
ingang van 14 September de Engelsche
troepen van den Rijn terug te trekken. De
evacuatie zal ongeveer drie maanden du
ren. Het vervoer zal over de bestaande
verbindingslijn van Ostende naar Dover
plaats hebben.
Kaar wij vernemer i-, den brief dei-
drie bezettende auHen ."an Stresë-
mann een afzonderlijke behandeling van
bijzonderheden der ontruiming speciaal
wat betreft de medewerking der Duitsche
overheid ter vergemakkelijking en ter be
spoediging der ontruiming aangekondigd.
Deze besprekingen zullen te Coblenz
plaats hebben.
De Duitsch-Fransche besprekingen over
de Saarkwestie zijn volgens do „Vossi-
sche Zeitung" zoover gevorderd dat nog
heden in een briefwisseling tusschen Stre-
semann en Briand is overeengekomen de
officieele onderhandelingen in den loop
van September te openen.
Een woord van Wïrth.
De „Voss. Ztg." verneemt'uit Den Haag:
Rijksminister dr. "VVirth zeide, toen hij
de zitting der uitnoodigende mogendheden
verliet, tot de journalisten: „Ik stel mij
aan als den gewezen minister der bezette
gebieden en den huidigen minister der be
vrijde gebieden voor."
Het Engelsche offer.
In een Engelsche persconferentie is o.a.
medegedeeld, dat Engeland besloten heeft
af te zien van 5 millioen Mark van de on
voorwaardelijke annuïteiten ten gunste
van Japan en Portugal, met dien verstan
de, dat Frankrijk een gelijke regeling treft
voor Joego-Slavië en Roemenië.
Plechtige Kardinaalsmis in de
St. Willibrorduskerk te 10.30 uur.
Door het zangkoor „Cantate Domino
Canticum Novum" van de Parochiekerk
St. Willibrordus (buiten de Veste te Am
sterdam) zal onder leiding van den Direc
teur Theo van der Bijl, worden uitgevoerd
Ecce Sacerdos, 6 st. gem. koor met orgel,
Missa in hon. S. Francisci 4 st. gem. koor
met orgel, Theo van der Bijl. Te Deum 4
st. gem. koor met orgel Perosi.
Na de H. Mis zal Zijne Eminentie Kar
dinaal Van Rossum den Pauselijken Ze
gen geven met vollen aflaat.
Huldiging in het Concertgebouw
te 3 uur:
Medewerking verleenen:
Gemengd- en Knapenkoor der Schola
Gantorum, onder leiding van Hubert Cuy-
pers en van Jan Schrijvers, organist..
Programma:
1. Marche triomphale van J. Lenamens,
orgel.
2. Salutatio van Hubert Ouypers 4-sbem-
mig a oapella door gemengd koor.
3. Opening door Mgr. ProfDr. J. Hoog
veld.
4. Welkomstwoord door Mgr. H. van de
Wetering, Aartsbisschop van Utrecht.
5. Tu es Petrus., da Palestrina 6 stem
mig gemengd koor, a capella.
6. Huldigingsrede en aanbieding van het
huldeblijk van Katboliek Nederland door
Mgr. Prof. Dr. J. Hoogveld.
7. Gloria in Excelcis Deo uit de Missa
in hon. Stae Caeciliae van Hubert Cuy-
pers, door gemengd- en knapenkoor met
orgelbegeleiding.
8. Toespraak van Zijne Eminentie.
9. Psaume 150 (2de deel) van J. Pzn.
Sweelinck, 8-stemmig dubbel gemengd
koor, a Capella.
10. Aan U, o Koning der Eeuwen.
11. Marche Pontificale van J. J. Lem-
meiis, orgel.
De weg.
Na de aankomst van Zijne Em. Kardi
naal Van Rossum te Amsterdam Maan
dagnamiddag a-s. te kwart over vijf aan
het Centraal Station en de ontvangst in
de gereserveerde wachtkamer, zal de
stoet den volgenden weg nemen naar de
Rozenkranskerk in de Jacob Obrecht-
straat:
Westelijke afrit Centraal-Station. N.
Z. Voorburgwal Raadhuisstraat Kei
zersgracht (even zijde) Spiegelstraat
Museumplein Museumstraat J. W.
Brouwerstraat 1 Alexander Boersstraat
v. Breestraat Obrechtstraat Kerk
plein.
(De auto's wachten gedurende de plech
tigheid in de Van Breestraat).
Route na de plechtigheid in de Rozen
kranskerk Obrechtstraat Johannes
Verhulststraat Jan Willem Brouwers
plein Gabriël Metsustraat Johannes
V ermeerstraafc.
VOLKENBOND
DE ZITTING VAN DEN
VOLKENBONDSRAAD.
Een weinig belangrijke agenda.
Gistermorgen werd door den Perzischen
gedelegeerde Feroughi de 56ste raadszitting
geopend. Zooals gewoolnijk vergaderde de
raad eerst achter gesloben deuren, om ver
volgens eerst om 12 uur slechts voor een
half uur een publieke zitting te houden,
waarvoor, zooals men zich kan indenken,
met het groote aantal toeristen en studen
ten, die gedurende dezen tijd in Genève
vertoeven, veel belangstelling was. De agen
da is dezen keer van weinig beteekenis.
Het nieuwe Volkenbondspaleis.
Zaterdag 7 September zal eindelijk de
eerste steenlegging voor het nieuwe Vol
kenbondspaleis op plechtige wijze plaats
vinden. Ter gelegenheid hiervan zullen be
grijpelijkerwijs verschillende redevoeringen
gehouden worden, o.a. door Adatsji, als
voorzitter van de gebouwen-commiss'P,
door den Perzischen voorzitter van den
raad Feroughi, door den secretaris-gene
raal van den Volkenbond, sir Eric Drum
mond, en eenige Geneefsche autoriteiten.
Het belangrijkste van de plechtigheid zou
zijn het in de fundamenten inmetselen van
een metalen koker, waarin iedere Volken-
bondsstaat twee verschillende geldstukken
zal werpen, tevens zal in dezen koker een
in alle talen der Volkenbondsstaten ver
taalde oorkonde worden ingesloten. De Ne-
derlandsche regeering zal een gouden tien
tje en een rijksdaalder in den metalen ko
ker storten.
PALESTINA
DE ONLUSTEN IN PALESTINA.
Nog steeds botsingen.
Arabieren hebben een nieuwen aanval
ondernomen op de Joodsche plaats Safed,
op 20 K.M. afstand van Tiberias. Hierbij
werden 6 Joden gedood. Van uit Haifa zijn
troepen derwaarts gezonden tot herstel
van de orde. In de vroege morgenuren on
dernamen Britsche troepen een tegenaan
val op verscheidene dorpen om de in het
bezit van de Arabieren zijnde buit terug
te veroveren. Hierbij werden 12 Arabieren
gedood. Aan de grens zijn Bedouinentroe-
pen verzameld, die op een gunstige gele
genheid wachten om de Arabieren te on
dersteunen. Transjoxdanië echter is rustig
en een 1500 man sterke Bedouinenafdee-
ling heeft zich rustig teruggetrokken.
Het laatste in Jeruzalem verstrekte of
ficieele bericht stelt vast, dat het land
over het algemeen rustig is. Alle Britsche
landstrijdmachten staan onder bevel van
overste Dobbie, die de troepen opdracht
heeft gegeven om slechts in uitersten nood
zaak van de wapenen gebruik te maken.
Het aantal dooden wordt officiéél op 164
gesteld.
A n t i-E ngelsche demonstratie
te Bagdad.
In de voornaamste moskee heeft een
Arabieren-vergadering plaats gevonden,
■welke de politiek van Engeland in Palesti
na berispte. 4000 manifestanten hebben zioh
vervolgens naar het koninklijk paleis bege
ven. Kleine relletjes zijn nog ontstaan,
waarbij een twaalftal personen gekwetst
zijn geworden.
Gespannen toestand in
Syrië.
Officieel worden in Kairo de geruchten,
volgens welke de Fransche consul in Je
ruzalem zou zijn vermoord, tegengespro
ken. Daarentegen wordt bevestigd, dat de
opwinding in Palestina en Syrië onver
minderd voortduurt en dat vooral in Syrië
de anti-Joodsche beweging aan kracht
wint.' Het zakenleven in de meeste straten
ligt geheel stil en de prijzen stijgen. In
Damascus, Beiroet en andere centra wor
den dagelijks demonstraties gehouden. De
bedrijven zijn grootendeels gesloten.
Eon brief van Balfour aan
Weizmann.
Lord Balfour heeft aan Weizmann, den
Zionistischen leider, oen brief geschreven,
waarin hij verklaart, dat het Engelsche
rijk de belofte voor de tenuitvoerlegging
van de politiek, welke beoogt, dat Palesti
na weer een tehuis voor het Joodsche volle
wordt, te steunen, niet zal terugnemen.
Een boodschap van Hoover.
In een bijeenkomst werd een boodschap
van president Hoover voorgelezen, waarin
hij verklaarde: „Ik weet dat de heele we
reld den mooien geest waardeert, dien de
Britsche regeering getoond heeft toen zij
het mandaat over Palestina aanvaardde.
„Ik vertrouw dat uit deze droeve gebeur
tenissen ©en grooter veiligheid en grootere
waarborgen voor de toekomst zullen voort
komen en dat, dank rij deze, Palestina ge-
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags-
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Haagsche Conferentie is geëindigd;
er wordt geen slotzitting gehouden.
Arrti-Engelsche demonstraties van Ara
bieren in Palestina, Syrië en Irak.
Berichten dat het Russisch—Chineesch
conflict is bijgelegd.
Dr. Eckener te New-York.
Wij geven een photo-pagina naar aan
leiding van het gouden priesterfeest van
Z.Em. Kard. van Rossum (3e blad).
KINDERRUBRIEK.
Door samenloop van omstandigheden
moeten wij de redactie van de Kinderru
briek en de lezers en lezeressen deze week
wèèr teleurstellen, maar nu zéker voor het
laatst
een waar vaderland in eere her
steld zal worden".
Hoover spreekt ten slotte zijn innige
deernis met de slachtoffers van de onlust^-
uit.
CHINA.
HET RUSSISCH—CHINEESCH
CONFLICT.
Een voorstel der regeering te Nanking
aan Moskou.
De regeering te Nanking heeft besloten
voor de bijlegging van het conflict tusschen
Rusland en China aan de sovjetregeering
te Moskou de volgende voorstellen te
doen:
1. De Sovjet-regeering trekt alle geno
men oorlogsmaatregelen in;
2. Do Sovjetregeering en de Chineesche
regeering roepen een diplomatieke confe
rentie bijeen, die gehouden wordt te
Cha-rbin of Moskou;
3. De regeering te Nanking stelt onmid
dellijk bij den Chineeschen Oosterspoor
weg weer alle Russische employé's aan,
die bij bet uitbreken van het Chineesoh
Russisch conflict bij den Oosterspoorweg
werkzaam waren;
4. De Chineesche regeering zegt de over
eenkomst van 1924 inzake het beheer van
den Chineeschen Oosterspoorweg op; de
Sovjetregeering moet deze opzegging aan
vaarden
5. De Chineesche regeering; stelt voor,
alle andore kwesties betreffende den Chi
neeschen Oosterspoorweg te bespreken in
een RussischChineesche conferentie.
Uit Toldo wordt gemeld, dat de Japan-
sche' minister van buitenlandsche zaken
Sjidehara het ontwerp vaxi een compromis
in het RussischChineesche conflict heeft
uitgewerkt en het aan den Chineeschen
en sovjet-gezant heeft overhandigd.
De Sovjets aanvaarden het voorstel.
Met eenige wijzigingen heeft de Sov-
jet-regeening het voorstel der Chineesche
regeering aanvaard om een gemeenschap
pelijke declaratie te onderteekenen, die
een eind maakt aan het geschil tusschen
beide landen.
PATER CLOODTS VERMOORD.
Een nieuwe martelaar in China.
De Anfcwerpsche correspondent van de
„Msb." meldt dd. 29 dezer:
Hedenmorgen is te Antwerpen helaas
bevestiging ontvangen van het droece be
richt, dat de Minderbroeder pater Tiben-
tius Cloodts verleden Zondag in China
vermoord is.
Waarschijnlijk werd hij door communis
ten om het leven gebracht. Daar was al
sinds eenigen tijd een vervolging gaande
Toen de eerw. pater naar zijn laatsten
post was gegaan, sohreef hij aan een zij
ner orde-broeders hoe slecht hij daar was
onthaald. Men had hem met rotte eieren
en steenen geworpen en zelfs geslagen.
Pater Cloodts werd in 1893 te Antwer
pen geboren. Hij was sedert 6 jaar in de
missie en muntte uit door buitengewone
werkzaamheid. Drie jaar geleden, tijdens
de vervolgingen van 1926, was zijn leven in
groot gevaar; zijn kerk werd platgebrand
en zijn Christenen hadden het hard le
verduren. Maar geen enkele Christen ver
zaakte aan zijn geloof en pater Cloodts
ging opnieuw aan den arbeid. De kerk was
alweer opgebouwd en nu is hij zelf als
martelaar gevallen.