BINNENLAND
I1
tweede blad
de leidsche courant
woensdag 28 augustus 1929
TWEEDE KAMER.
De opvolger van Minister Deckers.
Bij brief van 23 Augustus had mr. dr. L.
N. Deckers bericht gezonden, dat hij zijn
benoeming tot lid van de nieuw gekozen
Tweede Kamer niet aanvaardt.
De voorzitter van het Centraal Stembu
reau heeft nu in zijn plaats benoemd ver
klaard den heer J. C. van Be^k te Deurne.
Zooals men weet zal de heer Van Beek
voor deze benoeming bedanken, om voor
den. betreffenden kwaliteitszetel plaats te
maken voor den heer Schaepman.
NED. R. K. BOND VOOR GROOTE
GEZINNEN.
Landelijk Congres tegen het
Neo-Malthusianisme.
Den derden en sluitingsdag van het
congres werd door Z. D. H. Mgr. Ara. F.
Piepen voor de congressisten een stille H.
ïis opgedragen in de St. Augustinuskerk.
In de ochtendzitting sprak Dr. M. A.
ran Bouwdijk Bastiaanse, arts te Rotter-
over de mislukking van het neo-
malthusianisme in medisch hygiënisch op
zicht.
E. Hoelen, arts te Den Haag, sprak
over den invloed van de neo-malthusianis-
tische praktijk.
Tijdens de vergadering mocht de voor
zitter Mgr. Diepen begroeten in de verga
dering. Het was hem een groot genoegen,
naast de sympathie van de wereldlijke
overheid, die zij gisteren ondervonden, he
den het hoogere Kerkelijk gezag te kunnen
verwelkomen. Hij vroeg Mgr. om zijn bis-
schoppelijken zegen voor het moeilijk en
moeizaam werk van den Bond en voor de
vele vaders en moeders der groote gezin-
in.
Nadat Mgr. Diepen aan het verzoek
van den voorzitter had voldaan en de ver
gadering zijn zegen had gegeven, kreeg dr.
A. W. Ausems uit Utrecht het woord tob
bet houden eener rede over het gezin en
het neo-malthusianisme.
In de slotzitting gisterenmiddag heb
ben nog gesproken dr. J. Holt, arts te
Utrecht, over: De mislukking van het
neo-malthusianisme in eugenetisch opzicht
en pater F. Otten O.P. over: Onze prac-
tische houding tegenover het neo-malthu
sianisme.
Het congres werd daarna op de gebrui-
ielijke wijze gesloten.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
GEMENGDE BERICHTEN
ALASTRIM.
Twee nieuwe gevallen te Rotterdam.
Gisteren zijn twee nieuwe patiënten, lij
dende aan alastrim, in de barakken aan
de St. Hildegardisstraat opgenomen.
Twee gevallen te Brandwijk.
Te Brandwijk (Alblasserwaard) doen
zich, naar men ons meldt, in één gezin
twee gevallen van alastrim voor, bij kin
deren van 12 en 14 jaar.
Vermist.
Te Lichtenvoorde wordt sedert 14 dagen
de ambtenaar ter gemeentesecretarie de
heer K. vermist. Hij had de gemeente met.
'erlof verlaten, na het verstrijken van zijn
verlof is hij niet teruggekeerd.
ONGELUKKEN.
Kokende koffie gedronken.
Twee jarigkind aande
gevolgen gestorven.
Maandagavond had het 2 1/2-jarig doch
tertje van R. te Doetinchem kans gezien
in een onbewaakt oogenblik uit een kan
kokende koffie te dringen. Eenige uren
later is het kind overleden.
Kind uit een trein gevallen.
Aande gevolgen overleden.
Maandagavond is het zes-jarig meisje,
Koosje Hamer genaamd, toen zij met haar
ouders van een vacantiereisje naar Mid
delburg huiswaarts keerde, bij Krui n in.7e n
uit den trein gevallen. Zij stond op d,
oogenblik, het was ongeveer half acht, met
haar rug tegen het portier van den coupé
aan, toen plotseling de deur openging en
het meisje achterover uit den trein viel.
De ouders grepen onmiddellijk naar de
nood rem en spoedig stond de trein stil.
Men snelde naar de plaats waar het kind
uit den trein was gevallen. De kleine werd
deerlijk verwond opgenomen en binnenge
dragen in de woning van den spoorwegar
beider Koomans. Dr. Nieuwenhuizen uit
Krabbendijke was spoedig ter plaatse en
verleende de eerste geneeskundige hulp.
Doordat het kind tijdens zijn val in aan
raking was gekomen met een houten om
rastering langs de spoorlijn, had het zeer
ernstige verwondingen aan het hoofd be
komen. Spoedig bleek, dat alle hoop was
uitgesloten en om elf uur Maandagavond
overleed de kleine.
Arbeider in een put gezogen.
Met moeite bevrijd.
Gistermorgen stortte een zijwand van
een tot 3 M. diepte gegraven zinkput in
de Hoofdstraat te Velp in, waardoor de
arbeider Salemink tot de schouders onder
het zand bedolven raakte. Door de zand-
storting kwam tevens een rioolbuis van
een beerput bloot, waarvan de bodem in
viel zoodat ook de beer over S. neer
stroomde. Na veel vergeefsche moeite, den
ongelukkige met touwen op te hijschen,
daalde de aannemer Zweers in den put af
en wist ten slotte met levensgevaar den
arbeider los te graven. Zoozeer zat deze
vastgezogen in het mengsel van zand en
beer, dat het tweede been zelfs niet kon
woïden losgetrokken, toen het eerste reeds
vrij was. doch ook moest worden uitgegra
ven. Het mag een wonder heeten, dat S.
er zonder letsel is afgekomen. „H'bld."
Doodelijk ongeval.
Gisterenmiddag was de 63-jarige W. de
B., wonende aan den Zuiderdijk te Dub
beldam in 'n schuur van den landbouwer
In 't Veld bezig met het bergen van koren.
De man had hierbij het ongeluk van een
eenige meters hoogen tas te vallen, zoo
dat hij bewusteloos werd opgenomen. De
•ontboden geneesheer constateerde hersen
schudding en gelastte overbrenging naar
het ziekenhuis. De ongelukkige overleed
een uur later zonder bij kennis te zijn ge
weest.
Arm afgekneld.
Maandag werd schipper Jut, die met
het schip Rival op weg was naar Duitscb-
land, te Lobith bij het ankerzwaaien zwaar
gewond, zijn linkerhand raakte tusschen
de ankerlier bekneld en werd geheel afge
kneld. Hij werd naar het St. Johannage-
sticht vervoerd.
De ontploffing te Nijmegen.
De toestand van vier zwaar gewonden
bij de ontploffing in de Splendorfabrieken
te Nijmegen, die in het Canisiuszjiekenhuis
zijn opgenomen, was gistermorgen vooruit
gaande. Hgt parket uit Arnhem heeft
Maandag een langdurig onderzoek inge
steld, waarbij als deskundige fungeerde ir.
C. L. Philips, directeur van het Gem. gas-
en waterleidingbedrijf te Nijmegen. De
oorzaak van de explosie kon nog niet wor
den
Ongelukkige val.
Maandagavond is mej. van der Mark uit
Bergen op Zoom, terwijl zij op het.platform
achter haar woning stond, plotseling naar
omlaag gestort. Zij viel daarbij daar een
glazen dak, en kwam zoodoende in het pak
huis van den heer Stam terecht. Dr. Blom
van Assendelft was spoedig ter plaatse en
verleende de eerste geneeskundige hulp.
Haar toestand was zeer ernstig en nog
in den loop van den avond werd zij naar
het Algemeen Burgerlijk Gasthuis overge
bracht. Gisteren kon zij in verband met
haar slechten toestand nog niet *v ":l""i
gehoord.
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Auto met 9 personen te water.
Te Wateringen is gistere-n een vracht
auto van den heer A. O. de Houter uil
Terbregge met 9 personen in de langs den
weg loopende vaart gereden en over den
kop geslagen, waarschijnlijk door het de
fect geraken van het stuur. Met groote
moeite werden allen gered.
Do zwaar beschadigde auto werd later
door den heer J. de Graaf met behulp
een kraanwagen gelicht
Auto tegen auto gebotst.
Doordat een op den Rotterdamscheweg
te Delft voor hem uitrijdende auto plotse
ling •♦opte, is gistermiddag de heer A. v.
Spronsen uit Monster, met zijn auto daar
tegenop gereden, 't Gevolg was dat de
wagen van den heer Van S. «waar werd
beschadigd en met een kraanwagen, door
den heer J. de Graaf, moest worden op
geruimd.
Ernstig motorongeluk.
De motorrijder Van Dooren kwam
Maandagavond om kwart, voor tien te Ber
gen op Zoom in zeer snelle vaart om den
bocht nabij Hoogerheide gereden. Hij kon
echter den draai niet nemen, tengevolge
waarvan hij in botsing kwam met een
langs den weg staand reclamebord. Do
motorrijder en de duorijder bekwamen
ernstige verwondingen, en werden binnen
gebracht in het Hotel De Leeuw. Bij on
derzoek bleek, dat beiden een hersenschud
ding hadden bokomen, en de toestand zoo
ernstig was, dat zij in den loop van den
avond nog naar het algemeen burgerlijk
gasthuis te Bergen op Zoom moesten wor
den vervoerd.
Auto tegen een boom gereden.
Gistermorgen is een auto, waarin geze
ten was de familie Van der Stadt uit Arn
hem nabij Kernhem tegen een boom gere
den. De heer van der~Stadt Sr. werd zwaar
zijn zoon licht gewond; de overige inzit
tenden kregen inwendige kneuzingen, al
len werden naar het ziekenhuis te Ara-
hem vervoerd. Do auto werd vernield.
Wielrijder tegen een boom ge
slingerd.
Gistermorgen omstreeks 7 uur is de 19-
jarige werkman Soheffer, uit de dr. Schaep-
manstraat te Delft, toen hij zich op den
Rotterdamschen weg door een auto liet
voorttrekken over den weg geslingerd en
met het hoofd tegen een boom terecht ge
komen. Dc ongelukkige bekwam een sche
delbreuk en een bekkenfractuur. In zorg-
wekkenden toestand is hij naar het gast
huis te Delft vervoerd.
Met haar fiets geslipt.
Gisterochtend half negen is op het Spui
te 's-Gravenhage een wielrijdster, de 26-
jarige mej. J. M., uit Gouda, tengevolge
van het slippen van haar rijwiel gevallen
en onder een auto geraakt. Met vermoe
delijk zware hersenschudding en eenige
kneuswonden is zij naar het Gemeentelijk
Ziekenhuis aan den Zuidwal overgebracht.
BRANDEN.
Twee huizen in asch gelegd.
Gistermiddag is te Silvolde door onbe
kende oorzaak brand uitgebroken ten
huize van den schoenmaker Leverink. Het
vuur greep snel om zich heen en weldra
stond ook het huis van den winkelier
Heinsl- in lichter laaie. Ten einde verdere
uitbreiding to voorkomen werd assistentie
gevraagd van de brandweer te Gendrin-
gen en Doetinchem, die beide een stoom
spuit zonden. Men slaagde er in den brand
tot de beide aangetaste pcrceelen te be
perken.
Brand in een zaagmachine.
Gisteravond is vermoedelijk tengevolge
van kortsluiting brand uitgebroken in een
zaagmachine in do emballagefabriek van
de firma A. I. v. d. Bergh aan den Kreek-
weg te Rotterdam. Het vuur is met twee
stralen op do waterleiding gebluscht.
Geperst stroo verbrand.
Te Eenrum (Gron.) zijn Maandag onge
veer 1000 pakken geperst stroo toebehoo-
rende aan den heer L. Bouwman, ver
brand. De oorzaak is het spelen van een
jongen met lucifers.
Inbraak.
Maandagavond tusschen zes en acht uur
is te Grave bij gebr. van Erp, bejaarde
menschen, ingebroken, terwijl deze op
korten afstand van hun woning een bezoek
brachten. Alles was in huis overhoop ge
haald en opengebroken. Uit een kistje
hebben de daders 223 gulden aan geld en
verder geldswaardige papieren meegeno
men. De marechaussee heeft het onderzoek
in handen.
Oplichter van sterken drank gegrepen.
Reeds meerdere malen waren wijnhande
laren Ie Haarlem opgebeld om aan een
bepaald adres eenige liters jenever te be
zorgen, aldus meldt, de Msb." Het bestel
de werd dan gebracht en er werd dan ge
zegd dat „het in orde was". Wanneer la
ter de quitantie gepresenteerd werd, bleek
dat de vogel gevlogen was. Een dezer da
gen gebeurde hel weer, dat een wijnhande-
laar^werd opgebcM gevraagd in een
apotheek aan de '.leverlaan zeven liter
jenever te brengen. Zooals later bekend
werd. was dc oplichter met ©en praatje
aan den apotheker komen zoggen, dat
straks een mandje met Plesscben -zou wor
den gebracht en of dat misschien daar zoo
lang zou mogen blijven tot hij het kwam
halen. Dit was toegestaan. De drank werd
gebracht en do loopjongen werd wegge
stuurd. Toen de oplichter echter zijn buit
in veiligheid wilde brengen, stond de
recherche te wachten en rekende hem in.
Het bleek do 44-jarige R. uit Haarlem te
zijn. Een gedeelte van den op die manier
verkregen drank had hij altijd zelf opge
dronken, terwijl hij de rest aan onbekende
personen verkocht, had.
Geheime distilleerderij in een regenput.
Aan den Amsteldijk Noord te Nieiuwer
Amstel is op een boerderijtje een volledig
distilleertoestel in beslag genomen. Het
toestel was verborgen in een regenput.
Een schipper beroofd.
Schipper G. W., gedomicilieerd te Schie
dam, is Maandagavond in een hem onbe
kend perceel te Zwolle beroofd van een
portefeuille met 1040 aan bankpapier. De
politie, dio het onderzoek den ganschen
nacht voortzette, slaagde er in de vermoe
delijke daders aan te houden, zekere M.
W. 46 jaar, rondreizend schoenmaker, ge
domicilieerd te Enschede en H. T. 22 jaar,
koopman to Zwolle. Bij laatstgenoemde
werd verborgen gevonden 460.aan
bankbiljetten, afkomstig van voornoem
den schipper. Het onderzoek wordt voort
gezet.
UIT DE RA&I0-WERELD.
Programma's voor Donderdag 29 Aug.
Hilversum, 298 M. (N a 6 u u r: 1071 M.)
(Uitsluitend N. C. R. V.-uitzendingen)
11.0011.30 Ziekcndicnst.
12.301.45 Concert- Vocale en instru
mentale solisten.
5.00—6.30 Concert Fluitkwartet en piano
begeleiding.
6.307.00 Lezing over: Een behoorlijke
adelbrief.
7.008.00 Orgelconcert.
8.00 Orkestconcert en lezing over: Hoe
beleg ik mijn geld? Daarna: Persberichten
Huizen, 1875 M.
10.0010.15 Morgenwijding.
12.152.00 Concert door het A. V. R. O.-
Kwintet.
2.002.30 Gramofoonmuziek.
2.304.00 Aansl. van het Roxy-Theater
te Amsterdam.
4.005.00 Orgelconcert door Ferdinand
Kloek, Boris Lensky, viool.
5.005.30 Sportpraatje door H. Hollan
der.
6.017.15 Concert door het A. V. R. O.-
Kwintet.
7.157.45 Lezing door G. de Clercq over:
Laat uw centrale-verwarmingsketel schoon
maken.
8.0111.00 Concert door het Omroepor
kest. Adolphe Poth, viool, het Dubbel Ge
mengd- en Dubbelmannenkwartet „Harmo
nie" o. 1. v. Joh. H. P. Wini^ubst. Daarna:
Gramofoonmuziek.
12.00 Sluiting.
Daventry, 1554 M.
10.35 Morgenwijding.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Concert.
I.202.20 Orgelconcert. Cinema orgel,
2.202.45 Beelduitzending.
3.20 Vesper.
4.05 Voorlezing.
4.20 Concert.
4.50 Dansmuziek.
5.35 Kinderuurtje.
6.35 Nieuwsberichten.
7.05 Piano-recital door St. Askenase.
7.20 Lezing.
7.50 Vaudeville.
8.45 Tooneeluitzending „The Pierrot of
ehc Minute" van E. Dbwson en „The Man
with the Flower in his Mouth" van L. Pi
randello.
10.00 Nieuwsberichten.
10.35 Verrassing.
10.50 Dansmuziek.
II.2012.20 Dansmuziek.
„R a d i o-P a r i s", 1725 M
12.502.20 Gramofoonmuziek.
4.05 Dansmuziek.
6.55 Gramofoonmuziek.
8.25 Concert.
Langenberg, 473 F.
7.207.50 Gramofoonmuziek.
7.508.50 Orkestconcert.
10.3512.10 Gramofoonmuziek.
12.30 Gramofoonmuziek.
1.252.50 Orkestconcert.
5.556.50 Orkestconcert.
8.20 Orkestconcert. Daarna tot 12.20:
Dansmuziek.
Brussel, 508 M.
5.20 Trio-concert.
6.50 Gramofoonmuziek.
8.35 Concert.
9.20 Orkestconcert uit Ostende.
Hamburg, 372 M.
4.50 Concert. Cornet-kwartetten.
5.20 Orkestconcert.
6.20 Concert.
8.20 „Hprr BummerlunderVolksblijspel
in 4 bedrijven.
10.45 Dansmuziek.
vacantie in frankrijk.
II.
Quimper, 25 Augustus 1929.
Solesmes is wel 'n klein plaatsje, maar
beroemd om zijn abdij en z'n monniken,
waaronder vooral Guéranger, Mellet, Ca-
gin, Mocqureau, Poirier, Gajard moeten
genoemd worden, terwijl ook de Benedic
tinessen-abdij Sainte Cécile, op korten af
stand van den Saint Pierre gelegen, ver
melding verdient. In tbeide abdijen wordt
het Gregoriaansch gezongen op 'n wijze,
die de bewondering wekt van heel de we
reld en dan ook van alle kanten te vreem
delingen daarheen doet samenstroomen.
Dit was de reden, waarom ook wij er
heen gingen, 't Was juist het Octaaf van
Maria's Ten-hemel-opneming, zoodat we des
morgens de schoone Mis: Gaudeamus en
s middags de even schoone Vespers van
dat officie te hooren kregen, die door alle
gasten, hetzij zij in de abdij gelogeerd
zijn of in het knusse dorpshotel graag wer
den bijgewoond. Zelfs komt de Amerikaan-
sche mevrouw Justine Ward, die in het
naburige Sablé-sur-Sarthe een eigen huis
bewoont, eiken morgen per auto om 10 uur
naar de Conventsmis, om van den door
baar zoozeer bewonderden Gregoriaan-
schen zang te genieten.
Nadat we ruim anderhalven dag in het
vriendelijke, ook natuurschoone plaatsje
Solesmes hadden doorgebracht, namen wij
afscheid van onzen gul-gemoedelijken hos
pes, lieten ons brengen naar Sablé, op 3
kilometer afstands gelegen en het naaste
station der abdij, wandelden een uurtje
door dat stadje Sablé, waar niets, maar
dan ook heelemaal niets te zien valt en
vertrokken om 1 uur bij mooi zomerweer
met den sneltrein heelemaal naar Quira-
pcrlé, het fraaie stadje van Zuid-Bretagne,
waar we over Angers, Nantes, Redon en
Lorient. 's avonds te half 8 aankwamen en
onzen intrek namen in het goede hotel du
Lion d'Or op de Place Nationale, om
vervolgens, na het avondmaal, den dag te
besluiten met een wandeling door die ty
pische plaats, welke haar oud-bretonsch
karakter nog zoo sterk heeft bewaard en
ons herinnerde aan de aardige liedjes van
den bretonschen bard Theodore Botrel,
welke wij in onze seminarie-jaren zoo gaar
ne hoorden zingen.
Wij lazen daags daarna de H. Mis in
de kerk van het H. Kruis, die gebouwd
is in den vorm van de II. Grafkerk te Je
rusalem, en maakten in den loop van den
morgen een frissche wandeling door het
schoone stadje Qulmperlé, vriendelijk ge
legen aan do samenstrooming van de beide
rivieren Ellé en Isole, om onderweg de
verschillende merkwaardigheden, waaraan
dit stadje rijk is, te bezoeken. Wij bezoch
ten de oude Benedictijner abdij van het
H. Kruis, waarin wij een schoon, idyllisch
kloosterpand bewonderden, maar die nu
ingericht is totstadhuis, onderprefek-
tuur, belastingkantoor, ja tot wat niet al,
een lot, waarin ook deelt een oude kerk
met Ursulinen-klooster, die wij 'n oogenblik
later bezochten. Verder kwamen wij op
onzen ..heiligen-tocht" in de kerk van
den H. Michaël, een fraai gebouw uit dc
XlVe eeuw en gelc-n de bovenstad,
zoodat zij met haa r santen toren heel
den wijden ommetrc .cheerscht, begroet
ten ook nog even- de ruïnen van een
eeuwenoude kerk, toegewijd aan den H.
Columbanus, een der eerste -Iersche ge
loofsverkondigers, die naar het vasteland
overstak, en besteedden de rest van don
morgen aan een wandeling over de hoogst
interessante markt, die eiken Vrijdag in
Quimperlé gehouden wordt en van alle
kanten de Bretonsche boeren en boerinnen
samenroept, om de opbrengsten van hun
land en van hun veestapel daar van de
hand te doen. 't Was een uiterst merk
waardig gezicht, op het ruime marktplein
de vele honderden boeren en boerinnen
van Bretagne in hun gewestelijke kleeding
te'zien warrelen, een gezicht, dat mij her
innerde aan de even merkwaardige Don-
derdagsche markt te Middelburg, waar
donderden boeren en boerinnen uit Wal-
chereïi en Zuid-Beveland in Zeeuwsch
costuum samenkomen.
Dien middag vertrokken wij, lang niet
ontevreden over ons bezoek aan Quim
perlé en met het voornemen er nog eens
terug te komen, uit deze stad. naar....
Douarnenez, de Bretonsche, bekende pit
toreske visscherspTaats van ongeveer 13000
inwoners, aan de Noordzee gelegen en
waar heel de bevolking van de vischvangst
leeft. Douarnenez is heel schilderachtig
rondom dc baai van dien naam gelegen,
en toen wij daar 's avonds in den heer
lijken zomeravond een wandeling langs
dien baai maakten, kostte het ons waarlijk
moeite, niet even te denken aan Napels,
dat ook zoo schoon rond zijn golf gelegen
is. Do visschers leken uitgevaren, want
van een vloot bespeurden wij niets, maar
wel klonken ons van vele kanten de vroo-
lijkc wijsjes der Bretonsche jongedochters
in de ooren, die bezig waren in verschillen
de pakhuizen do smakelijke sardientjes
gereed te maken voor verzending naar alle
kanten van de wijde wereld.
Den volgenden dag brachten we 'n prct-
tigen middag door in het op ruim een half
uur sporens van Douarnenez gelegen aar
dige stadje Quimper, dat een prachtige,
gothieke katedraal bezit, wel de mooiste
van heel Bretagne, dat bovendien vele
oud-Bretonsche huizen en' gevels rijk is en,
wijl het dien dag juist marktdag was, 'n
aanblik bood, die tot de aardigste behoort
welke het schoone Bretagne den toerist
kan geven, vooral ook omdat een prettige
zomerzon over al die gewestelijke costuums
en winkels en kramen heenspeelde.
Wij zorgden er echter voor, bijtijds dien
dag in Douarnenez terug te zijn, want we
hadden voor den volgenden morgen den
laatsten Zondag van Augustus groote
plannen.
Op dien dag namelijk wordt in het
kleino kustplaatsje Sain.tc-Anne-la-Palud,
op ongeveer elf kilometer afstands van
Douarnenez gelegen, het jaarlijksche „par
don" gehouden. Op meerdere plaatsen van
Bretagne is 't gewoonte, jaarlijks op 'n
vasbgestelden Zondag een „pardon" te
vieren, bijv. ook to Sainte-Anne-d'Auray,
maar dat van Sainte-Anne-la-Palud is het
voornaamste en wordt geregeld bezocht
door 'n 30.000 a 40.000 menschen.
Wat is een „pardon"? Een pardon is een
jaarlijksch feest ter eere van de H. Anna.
de patrones van Bretagne, om de bijzon
dere bescherming van deze patrones over
do vissehersbevolking af te smeeken en
tevens dc geloften te vervullen, welke men
in het afgeloopen jaar in moeilijke om
standigheden, bij storm bijv., ter eere van
de H. Moeder Anna heeft afgelegd.
Dif feest hebben wij tc Sainte-Anne-la-
Palud bijgewoond en alleraardigst gevon
den. Het feest begon met een flambouwen-
processie op Zaterdagavond, daags voor
den laats!en Zondag van Augustus, rond
om de pal aan de zee gelegen kapel van
Sint Anna, en daaraan werd door hon
derden Bretonsche mannen en vrouwen
deelgenomen.'Deze processie, die kostelijk
om te zien was, eindigde met het zingen
van het Credo in de open lucht, vlak voor
de kapel, terwijl daarna allen dc kapel
binnentrokken, om gezamenlijk het Mag
nificat en Bretonsche liederen te zingen.
Eerst te ruim elf uur keerde onze tou
ringcar in Douarnenez terug. Veel drukker
was het echter op den eigenlijken dag
zelf. Honderden auto's en autocars kwa
men uit heel Bretagne, zelfs uit Parijs,
naar Sainte-Anne-la-Palud, waar om elf
uur in de openlucht de plechtige Hoogmis
begon, waaronder de Deken van Morlaix,
die een beste predikant is, een gloedvolle
preek hield.... in het Bretonsch. De bis
schop van Quimper, in welke bisdom
Sainte-Anne gelegen is, en ook de Aarts
bisschop van Haïti, een geboren Breton,
woonden de plechtigheid bij, na afloop
waarvan in een groote tent door den pas
toor van Sainte-Anne een déjeuner werd
aangeboden aan de beide bisschoppen en
aan alle aanwezige geestelijken, óók aan
de beide HollancTsche priesters, wijl zij
in den loop van den morgen reeds met
den zeer hartelijkcn en hospitalen pastoor
van Sainte-Anne hadden kennis gemaakt.
Wij mochten dit natuurlijk niet afslaan en
zoo beleefden wij onder onze Bretonsche
medebroeders een allerprettigsten mid
dag.
Al de duizenden pelgrims, die van hein
de en verre te voet of per auto waren ko
men opdagen bleven intusschen op het
terrein, want om 3 uur 's middags werden
in do open lucht do plechtige Vespers ge
zongen, waaronder de missiebisschop van
Haïti een mooi sermoen hield op de H.
Moeder Anna, dc patrones van Bretagne.
Na afloop van deze preek werd over het
groote terrein rondom de kapel en dicht
bij de zee een groote processie gehoule»,
waaraan behalve He bisschoppen en de
priesters alleen Bretonsche mannen en
vrouwen in <Te meest schilderachtige cos
tuums mochten deelnemen. De processie
eindigde met 'n kort Lof in de kapel,
waarmede de kerkelijke viering van het
groot „pardon" van Sainte-Anno-la-Paiud
afgeloopen was. Het weer was bijzonder
mooi en zacht geweest voor zulk een
openluchtplechtigheid en om half zes
bracht onze auto on.s weer sain et sauf in
het hotel terug. Maar ons verblijf in Dou
arnenez had nu geen doel meer. Daarom
reisden wij een uur later naar Quimper
af, om onzen intrek te nemen in het goedo
hotel de l'Epée. variwaaruit deze tweede
reisbrief naar Holland verzonden werd.
Morgenochtend verlaten wij 'net schoone
Zuid-Bretagne en vertrekken met den
sneltrein over Landerneau naar Noord-
Bretagne, waar we eenige dagen hopeu
vC vertoeven.
H. ULLEMAN. Pr.
