ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1929
No. 6265
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
XHIe NEDERL. LITURGISCHE WEEK
DE CONFERENTIE SLEEPT ZICH VOORT
BINNENLAND
20ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voornitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS. BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën,' van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
II.
(Van een epecialen medewerker).
Het is begrijpelijk, dat bij een Liturgische
week, de Liturgische diensten uitstekend
verzorgd zijn, en zoo begonnen we den eer-
sbe-n dag met de plechtige Hoogmis. De
Schola van het Groot Seminarie onder lei
ding van den Eerw. heer Buitinck zong op
heerlijk soepele wijze de Misgezangen van
't feest van St. Bernardns. Wanneer zullen
velen onzer zangers toch eens uitscheiden
met die haJcmethode, waardoor het schoone
melodische Gregoriaansch wordt kapot ge
slagen tot zooveel stukjes ais er noten zijn?
De predikatie van den Zeereerw. heer
Deschepper, pastoor-deken van de O. L. Vr.
Kerk te Brugge over Sint Bernardus in
dit oude Bernardijnenklooster op zijn feest
was mooi getroffen.
In de eerste inleiding zaten we meteen
midden in den praktijk. Dom Anselm Veys
O.S.B. sprak over Palm-Zondagviering.
In de meeste kerken van ons lieve vader
land is dit een plechtigheid waar de men-
schen nöoh iets van weten, nog minder iets*
mee noodig meenen te hebben. Sommigen
weten dat er palm gewijd wordt. In een
enkele parochie wordt de palm wel eens
uitgedeeld d.w.z. aan enkele vrouwen
en verder kinderen; voor de mannen schijnt
dit ver, heel ver beneden hun stand en
waardigheid te liggenMaar van een palm-
processie hebben de meesiten nog nooit ge
hoord. Toch, als dit eens kon gebeuren in
onze parochiekerken, wat zou dat niet een
heerlijke viering zijn van Christus Koning
schap ais allen eens mee konden zingen,
en daarom dubbel bidden, de Hosanna's,
zooals die eenmaal in Jeruzalem weerklon
ken! Het Palmfeest, van oorsprong en op
zet een echt volksfeest, beteekent voor de
meesten een vervelend lange Hoogmis1, waar
je liefst maar niet naar toe gaat als je er
buiten kunt.
Bij deze sombere overpeinzingen is het
verheffend te hooren, hoe pogingen op vele
plaatsen aangewend, om daarin verandering
te brengen, geslaagd zijn. In veel plaatsen
in België (Mechelen bijv., waar Kard. v.
Roey zelf pontificeerde en alles schitterend
verliep) en in Nederland is men gelukkig
al zoover. In ons land, zeker in Holland en
Utrecht, beperkt de processie vanwege de
.vrijheid" van godsdienst zich natuurlijk
binnen de kerk, maar dan is er tenminste
iets. Maar zeker gaan we hiermede in de
goede richting. Dom Veys gaf nog ©enige
wenken aangaande de voorbereiding van
zulk een viering, over de soort en grootte
der z.g. palm (want echte palm wordt in
streken nooit gebruikt, wat wij palm
noemen is zg. buksgroen), over den zang,
enz. Nadat nog enkele praktische vragen
beantwoord waren door spr., sloot Mgr.
Oallewaert de besprekingen met de op
merking dat slechts door langzame opvoe
ding het ideaal zou bereikt worden. Zelfs
de Bisschoppen kunnen niet ineens alles
tegelijk veranderen.
De volgende spreker, de Eerw. heer van
Eeckhoutte, gaf interessante wetenswaardig
heden over de wijding der H.H. Oliën op
Witte Donderdag. Alle HJEL Oliën welke
gebruikt worden bij Sacramenten en Con
secraties worden door den Bisschop ge
wijd onder de H. Mis op Witte Donderdag:
het H. Chrisma, de Olie dor Catechumenen
en de Olie der Zieken. Deze wijding ge
schiedt door den Bisschop en een groot
aantal priesters, diakens en subdiakens,
tamquam testes, als getuigen. Spr. schilder
de het verloop der schoone plechtigheid en
bracht verschillende practisohe opmerkin-'
gen en wensohen naar voren.
In den middag sprak de Eerw. heer
English, de bekende schrijver van het Kos
tershandboek, over het moeilijk te ontleden
onderwerp: het bewaren van het H. Sacra
ment op Witte Donderdag tot Goede Vrij
dagmorgen. Heel vaak spreekt men hier
van een H. Graf, van een Uitstelling enz.
Spr. ging echter na in hoever die termen,
en de opvattingen welke zij uitdrukken, ge
rechtvaardigd zijn.
Het doel van heel deze plechtigheid is
het bewaren van de op Witte Donderdag
geconsacreerde ,H. Hostie, tot den -morgen
van Goeden Vrijdag, wanneer ge-en H. Mis
offer plaats heeft, maar slechts een nutti
ging van een, den dag tevoren geconsacreer
de H. Hostie, iets wat in de Oude Kerk,
vooral in den Vastentijd geschiedde, en in
het Oosten nu nog voorkomt.
Voorschrift is, dat deze H. Hostie in een
kelk, waarop palla, pateen en velum, wordt
weggesloten in een z.g. capsula, een taber
nakeltje; van eon Uitstelling van het Aller
heiligste is dus geen sprake. Allereerst om
dat de H. Hostie in de kelk wordt gelegd,
daarover een velum gaat, en dat nog weer
weggesloten moet worden; de deurtjes mo
gen niet eens van glas zijn, heeft de Riten-
congregatie verordend.
Maar hoe komen we dan aan de benaming
H. Graf?
Oudtijds in de Middeleeuwen bestonden er
in sommige kerken gewoonten, volgens wel-
ke%,op Goede Vrijdag, een beeld van Chris
tus of een Kruis werd begraven in een z.g.
graf om daar op Pasohen feestelijk uit te
verrijzen. Deze volksgebruiken werden ver
boden, maar nu bleef er toch iets hangen
van de oude graf-idee, en dit werd toen
maar overgebraoht op den Witte Donder
dag.
De benaming „graf" is dan ook beslist
verkeerd. Hoe kunnen we op Witte Don
derdag al spreken van een graf, waar Chris
tus' dood nog niet herdacht is, daar dit pas
op den Goeden Vrijdag gebeurt?
We mogen dus noch de opvatting, noch
de uitdrukking van graf behouden, maar
spreken we voortaan eenvoudig van Rust-
altaar. Dan hebben we een goede en juiste
benaming, en loopen we ook niet het ge
vaar een verkeerde meening erover te heb
ben.
De Eerw. heer Haegen, de volgende spr.
zou spreken over Goede Vrijdag. Welk is
het geheim dat de H. Kerk vandaag viert,
en hoe drukt zij dit uit? deze twee vragen
wilde spr. beantwoorden.
De Liturgie viert niet zoozeer, aldus spr.,
feiten uit het verleden, dingen die gebenrd
zijn, alswel hetgeen door de Liturgie vooral
van het H. Misoffer voor ons werkelijkheid
wordt. De Liturgie beleeft gedurende het
heele Kerkelijk jaar de verschillende myste
riën van Christus in hun beteekenis voor
ons op heden. De Liturgie is dus niet louter
herinnering, maar opnieuw verwezenlijken.
Op Goede Vrijdag dan viert de Kerk de
Verlossing van de mens oh en in Christus
lijden en bijzonder door het eindpunt van
dab lijden: den dood.
Op de vraag: hoe drukt de Kerk dit uit,
ging spr. de plechtigheden van Goede Vrij
dag na en constateerde hoe veel wat ons
nil allemaa-l zoo ongewoon lijkt vroeger het
gewone- van eiken dag was. B.v. het beklee-
den van hetaltaar met de dwalen, kruis,
kandelaars, missaal, de drie lezingen uit
Wet, Profeben, en Evangeliën; de gebeden
voor Paus, bisschop, clerus, doopleerlingen,
heidenen en Joden enz. Het laatste gedeelte,
de z.g. Missa praesanctificatorumd© Mis
van het (den dag) te voren geconsacreerde
is ook al zeer oud op meerdere Vastenda
gen. Het middelste deel: de kruisvereering
en al wat daarmede samenhangt is afkom
stig uit het Oosten, Jeruzalem, waar men
dit alles in den middag deed met den reliek
van het H. Kruis. Met de reliek kwam ook
do plechtigheid mede naar Rome, en werd
vanuit de Basiliek van het H. Kruis, waar
de Statie gehouden werd, verspreid over
de Westersche Kerk.
De lezing, die zeer vele nieuwe denkbeel
den naar voren liad gebracht en dan ook
nog dagen lang het onderwerp van veler
besprekingen is gebleven, lokte zeer veel
bijval uit en.tegenspraak, waarbij Pater
Verwilst z'n talent als vergaderingleider
weer toonde. Daar de aangekondigde le
zing van Dom Andreas Stoelen O.S.B. over
de Lijdensweek en de Groote Vrijdag in den
Byzantijnsche ritus niet kon doorgaan, we
gens ziekte van den inleider, vulde Theo
Witte den tijd met het verdienstelijk voor
dragen van eenige verzen van Anton v.
Duinkerken.
SNOWDEN WEIGERT EEN NIEUW AANBOD
EEN DRUKKE DAG ZONDER RESULTAAT
Van 's morgens tot 's nachts.
Het is gisteren een! drukke dag geweest
voor de leden der delegaties ter Haagsche
cot >rentie.
Om tien uur 's morgens is gisteren het
werk begonnen en om tien uur 's avonds,
na heb diner ten Hove, is het voortgezet
tot laat in den nacht.
Eerst hebben de Vier (Frankrijk, Italië,
België en Japan) nogmaals ijverig gezocht
naar eenige vergeten of althans niet ver
deelde millioeneii in het plan-Young. Veel
is er niet gevonden, zóó weinig zelfs, dat
men ten slotte buiten het plan ging en de
zeer dubieuse vorderingen van Italië be
treffende schadevergoeding van een paar
Balkanlanden bij het aanbod aan Enge
land heeft gevoegd.
Dit aanbod werd daardoor niet veel
beter. Het 'bleek trouwens zeer vaag. Jas-
par werd van uit het Binnenhof naar het
Grand Hotel gedelegeerd zonder bepaal
de en welomschreven voorstellen. Hij had
slechts- tot taak Snowden te wijzen op een
paar nieuw ontdekte middelen, waarmede
men aan de Engelsche eischen ten deel©
zou kunnen voldoen.
Snowden schijnt echter voor de aange
duide middelen en hun financieele resul
taten niet veel bewondering te hebben.
Nadab hij met de andere leden der Engel-
sche delegatie overleg had gepleegd, wer
den de nieuwe voo 'ellen afgewezen, als
slechts zeer weinig ii.v-r gevende dan de
voorstellen, vervat in de nota van verleden
week, als onduidelijk en in ieder geval
volstrekt onvoldoende.
Dit was de boodschap, waarmede Ja*
par o-p het Binnenhof terugkeerde. Frank
rijk en Italië meenden nu echter verder
njets meer te kunnen aanbieden en daar
er van België en Japan niets gevraagd
wordt, bleef er nog slechts één enkelen
uitweg: een verzoek om Duitsche vrijge
vigheid. De Vier hebben dan 's middags
met Hilferding en Curtius onderhandeld,
waarna deze beide Duitsche ministers op
hun beurt naar het Grand Hotel redeu.
Over het onderhoud, dat zij aldaar met de
Engelsche delegatieleiders gehad hebben,
is voorloopig slechts zeer weinig bekend;
daarmede komt men dan ook in het ge
heime centrum der diplomatieke en poli
tieke geschiedenis. Weinige problemen im
mers op deze conferentie zijn zoo belang
rijk voor de toekomst en tevens zoo gecom
pliceerd en zoo delicaat als de vraag hoe
Duitschland ten slotte tegenover Enge
land zal komen te staan.
Met zekerheid weet men slechts, dat
Duitschland geen eigenlijk aanbod heeft
gedaan; wel is er, volgens de mededeelin
gen, door dr. Ourtius zelf gesproken over
de drie volgende kwesties:
1. Duitschland zou ten gunste van En
geland afstand kunnen doen van een deel
of van het geheel der 100 millioen marken,
welke de Vier erkennen heb Duitsch aan
deel te zijn in de 300 millioen overschot uit
de laatste Dawesbetalingen;
2. Duitschland zou toestemmen in een
herziening van het stelsel der betalingen
in natura;
3. Duitschland zou het bedrag van het
onvoorwaardelijk deel der annuïteiten ver-
hoogen met het bedrag, dat noodig is voor
den dienst der Dawes-leening.
Snowden heeft echter geweigerd op deze
Duitsche suggestie in te gaan. Aan
Duitschland wilde hij geen nieuwe lasten
doen opleggen en de door Curtius en Hil-
ferling besproken oplossingen waren daar
enboven toch maar een onderdeel van het
jongste voorstel-Jaspar, dat hij Snowden
reeds had afgewezen.
Voortzetting volgenlde week.
Bij heb verlaten van de conferentie van
de bij de bespreking betrokken mogendhe
den verklaarde Wirth, niet ontevreden te
zijn. Men kon nog wel niet spreken van
een accoord, maar er was een vooruit
gang.
Toen hem gevraagd werd, of men Zon
dag zou afreizen, antwoordde hij ontken
nend, eraan toevoegende, dat de soep niet
zoo heet gegeten werd, als zij gisteren ge
kookt was.
HET DINER TEN PALEIZE.
Aan den disch' van H. M. de Koningin
en Z. K. H. den Prins der Nederlanden
zaten gisterenavond ten paleize Noord
einde aan de gedelegeerden ter conferen
tie en hunne dames, alsmede de minister
van buitonlandsche zaken en mevr. Bee-
laerts van Blokland.
Het aan- en afrijden van de auto's met
de gedelegeerden werd in de omgeving
va-n heb Paleis door vele gadegeslagen;
politie te paard en te voet, onder leiding
van hoofdinspecteur Snethlage, zorgde in-
tusschen voor een behoorlijke afzetting,
zonder dat het gewone verkeer op het
Noordeinde eenige vertraging ondervond.
De beide schildwachten van de militaire
politie schilderden bij hun posten terzijde
van den ingang tot het Paleis, welke in
gang door tijdelijke schermen was omge
ven.
Tegen zeven uur reden eenige hofrijtui-
gen voor, die een aantal leden van de hof
houding ten paleize brachten en precies
te zeven uur kwam de eerste auto voor
rijden, waarin een van de Japansche ge
delegeerden. Enkele, minuten later volg
den o.a. Jaspar, de Belgische premier, een
afgevaardigde van Tsjecho-Slowakije met
dame. daarna minister Chéron en vier mi
nuten over 7, Mosooni, spoedig gevolgd
door Stresemann en dr. Wirth; vervolgens,
weer 'n paar minuten later, minister Hen
derson met mevrouw, en te kwart over
zeven een heele file van auto's, waarin o.a.
de ministers Hijmans, Venizelos, Snowden,
Adatci, beiden met hun echtgenooten, Hil
ferding en Briand, wiens markante figuur
in den kleinen luxe-wagen wel bijzondere
aandacht van de omstanders trok, van wie
velen 'n groet 'brachten.
Daarna kwamen nog de ministers van
buitenlandsche zaken en mevrouw Bee-
laerts van Blokland, die bij heb standbeeld
even in hun auto gewacht hadden om bui
tenlandsche gasten te laten yoorgaan, en
ten slotte sir Maurice Hankey, de secre
taris-generaal van de Conferentie en Za-
leski, de Poolsche minister.
Tien minuten voor half acht waren alle
gasten binnen het paleis.
Radio-telefoondienst Nederland-Ned. Indië.
Wijziging aanvraagt ij d voor
de gesprekken.
Met ingang van 26 xlugustus a.s. wordt
een nieuwe regeling ingevoerd voor het
aanvragen van telefoongesprekken met
Nederlandsch-Indië. Deze luidt als volgt:
1. Gesprekken kunnen ten hoogste 6 da
gen vóór den gewenschten spreekdag wor
den aangevraagd.
2. Aanvragen voor gewone regeerings-,
gewone- en dringende gesprekken, kunnen
op de kantoren tot uiterlijk 12 uur op den
werkdag, voorafgaande aan den gewensch
ten spreekdag worden ingediend.
3. Na 12 uur tot uiterlijk 18 uur op den
werkdag, voorafgaande aan den gewensch
ten spreekdag, kunnen nog aanvragen wor
den opgegeven voor gesprekken, tegen drin
gend tarief doch zonder voorrang.
4. Aanvragen voor dringende regeerings-
of ijlgesprekken moeten worden aangeno
men tot het einde van den dienst op den
spreekdag.
5. Kan de opgeroepen© in verband met
de ligging van zijn woonplaats niet tijdig
gewaarschuwd worden, dan kan, indien de
aanvrager dit wenscht, de aanvrage zon
der kosten op den volgenden spreekdag
worden overgebracht.
De spreektijd blijft voorloopig als volgt
vastgesteld:
Op Maandag en Dinsdag van 14 uur tot
17.30 uur.
Op de overige werkdagen van 11 uur tot
14.30 uur.
Mevr. Alb. SteenhoffSmulders.
Pauselijke onderscheiding
verleend.
Men meldt uit Baarn d.d. 22 Augustus
aan de „Msbd.":
Ter gelegenheid van haar zilveren hu
welijksfeest ontving Mevrouw Alb. Steen
hoffSmulders te Baarn, wegens haar
vele verdiensten voor de katholieke zaak
als schrijfster, dichteres en pionierster in
de katholieke vrouwenbeweging, van Z.H.
den Paus het gouden kruis Pro Ecclesia
et Pontifice. Het bericht kwam gisteren
bij de Pastorie van Baarn aan.
Zondag komen het bestuur van den B.-K.
Vrouwenbond en de leden van de afd.
Baarn de begiftigde aan do Pastorie ge-
lukwenschen en zal de ZeerEerw. Heer
Pastoor van Oppenraay haar het eereme
taal ^>p de borst hechten.
Nieuw dagblad in Limburg.
De te Sittard verschijnende Anderdaag-
sche Courant „De Limburger" zal binnen
kort als Dagblad verschijnen.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Steeds nieuwe alarmeerende berichten
uit China.
De conferentio sleept zich voort. Snow
den heeft een nieuw aanbod geweigerd.
Do Zeppelin boven den Stillen Oceaan.
De weersomstandigheden zijn allesbehalve
gunstig. (Luchtv. en Telegrammen).
BINNENLAND.
Een feestzaal en meubelzaak te Nijme
gen, een boerderij te Halfweg afgebrand.
(Gem. Ber., 2de blad).
Ernstige branld te Beverwijk. (Laatste
Berichten).
Het Duitsche s.s. „Eugenia" vlotgeko-
men. (Laatste Berichten).
Bij de nationale zwemkampioenschap-
pen te Utrecht verbetert Mej. Braun en
kele records. (Sport, 3d© blad).
De heer L. M. I. Redelé bij een vlieg
ongeluk in Italië gedood.
Benoeming van een burgemeester te
Wassenaar. (1ste blad)
DE KINDERRUBRIEK WORDT DEZE
WEEK NIET GEPLAATST.
DE NIEUWE BURGEMEESTER
VAN WASSENAAR.
Bij Kon. besluit is met ingang van 31
Augustus benoemd tob burgemeester van
Wasenaar J. J. M. Wiegman, met gelijk
tijdig eervol ontslag als burgemeester van
Heemskerk.
De nieuwe burgemeester, die Katholiek
is, is geboren 15 Augustus 1896.
Hij is eerst werkzaam geweest in het
bankiersbedrijf, bij do bekende bankiers
Wiegman te Amsterdam en als directeur
van de Incasso-Bank te Delft.
Daarna is do heer Wiegman gegaan in
de gemeente-administratie als volontair te
Beverwijk, waar hij zijn opleiding heeft
ontvangen van den bekenden v. Loenen.
In 1923 is hij benoemd tot burgemeester
van Heemskerk, en is toen gehuwd met
mej. Regout. De nieuwe burgemeester
heeft vier kinderen.
Gedurende de zes jaar, dat de heer
Wiegman burgemeester is van Heems
kerk, heeft hij veel tot stand gebraoht,
dank zij zijn groote werkracht en bestuurs-
talenten. Hij geniet in de gemeente Heems
kerk een algomeene waardeering.
Wij mogen dan ook de gemeente Was
senaar met deze benoeming gelukwenschen
Van de 13 Raadsleden zijn er in Was
senaar 6 Katholiek. (Dezelfde verhouding
dus als in Noordwijk).
De vorige burgemeester van Wassenaar
was liberaal.
Moge Gods zegen rusten op het bewind
van den nieuwen burgemeester, die voor
zijn werkkracht in Wassenaar een vrucht
baar terrein zal vinden.
