V
MAANDAG 19 AUGUSTUS 1929
No. 6260
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
LEIDEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32
BUITENLAND
Met hoeveel zal Snowden
tevreden zijn
BINNENLAND
20ste Jaargan:
teg
®e£eidóefie(Bou^ont
tw de abonnementsprijs bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
.franco per postf2.95 per kwartaal
get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen f
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop, f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
fta
oks
Critiek in de pers
Bij zijn afscheid als burgemeester van.
[ilversum heeft minister Reymer in. zijn
ankwoord ook betrokken de vertegen-
•oordigers der pers, „die vaak de vrien-
en waren, die hem zijn feilen toonden".
Wie minister Reymer heelemaal niet
11 kennen, kan uit dit enkele woord reeds
«sluiten, dat hij in zijn karakter zeker één
oerwaarde bezit om met goed. succes en
L ruchtbaar resultaat te kunnen besturen
regeeren, n.l. dat hij critiek kan waar
eeren.
Daar zijn er, die openbare functies be-
fi leeden, burgemeesters b.v. en ook wet-
ouders en raadsleden die elke critiek
p hun beleid, en zeker critiek in de pers,
ïin of meer beschouwen als majesteits-
■e ehennis
Wij zeggen: elke critiek. Dat men be-
rer' aaide uitingen en vormen van critiek ver-
fschuwt, is zeer verklaarbaar en redelijk.
faaT daar is ook critiek, welke ieder,
?ien ze betreft, waardeereïi kan en waar
eeren moet,
Critiek, waarvan de bedeeling zuiver ia-
•Critiek, waarvan de zakelijke strekking
rel-overdacht is.
Critiek, die gegeven wordt, klaarblijke-
ik, door iemand, die liever looft dan laakt
n die, door plicht gedrongen, een daad
stc Bkend, toch graag iets goeds in intentie
i inhoud wil vinden en erkennen.
Zulke critiek is critiek, die de pers in
«paalde omstandigheden als haar taak
ïag beschouwen als haar plicht moet
itoefenen.
En, als dan zulke critiek van de pers bij
geïnteresseerden wrok en wrevel wekt,
lan is dit een bewijs, dat deze personen
iet zich weten te stellen op een stand-
unt, waarop zij behoorden te staan.
Tot schade waarschijnlijk van zichzelf
luilm van de belangen, die zij hebben te be-
lartigen.
Dat minister Reymer goede en gezonde
ntiek van de pers weet te waardeeren,
gebleken in zijn dankwoord aan de Hil-
rersumsche journalisten, zijn vrienden, die
lem zijn feilen toonden!
Waarvan wij met genoegen kennis nemen.
Be
JOEGO-SLAVIE.
Het concordaat met het Vaticaan.
Een rustige Zondag voor de gedelegeerden.
Financieele deskundigen aan het rekenen.
Nota-wisseling.
Na over en weer nota's gewisseld te heb
ben, is- men op de Haagsche conferentie al
weer zoover, dat een financieele deskundi
gencommissie is ingesteld om te onderzoe
ken of de cijfers door de Vier thans aan
Snowden aangeboden voldoende zijn om
te worden aanvaard.
Zooals men zich herinnert, zit de zaak
als volgt in elkaar:
Engeland was voornamelijk niet tevreden
met de verdeelingscijfers der Duitsche an
nuïteiten onder de schuldeischers-staten,
waarbij de te Spa overeengekomen verdee-
lings-sleutel niet was in acht genomen, zoo
dat Engeland daardoor 48 millioen goud-
-mark jaarlijks minder zou krijgen dan vol
gens het te Spa vastgestelde verdeelings-
percentage aan dit land toekomen.
De „Vier", die zich steeds op het stand
punt gesteld hebben, dat de algemeene
bouw van het Toung-plan onaantastbaar is
en moet blijven, hebben in een aan Snowden
aangeboden gemeenschappelijke nota ge
tracht, eenigszins aan de Britsche wenschen
tegemoet te homen, zonder in de structuur
van het Young-plan ©enige verandering te
brengen.
Met betrekking tot het aandeel van En
geland in het totaal der door Duitsohland
verschuldigde annuïteiten van gemiddeld
1&33 millioen goudmarken per jaar hebben
de „Vier" voorgesteld, dat Engeland het
bedrag krijgen zou, dat in het Young-plan
nog niet verdeeld was en dat bestaan zou
uit een surplus voor één keer, doordat met
September het Young-plan reeds zou begin
nen te werken, doch tevens nog Duitsclie
betalingen volgens het Dawes-plan ter be
schikking der sohuldeischers zullen komen.
De „Vier", die in hun nota aan Snowden
geen cijfers hebben genoemd, schijnen in
de mondelinge toelichting door Jaspar of
Francqui aan de Engelschen hebben te ver
staan gegeven, dat naar him schatting En
geland hieruit een kapitaal van 300 millioen
goudmark zou kunnen ontvangen, hetgeen,
neerkomt, bij een rentevoet van 6 pet., op
een onvoorwaardelijke annuïteit van 18 mil
lioen.
Verder betoogt de nota der „Vier", dat
het feit, waarop zich Chéron reeds de vorige
week Zaterdag in de financieel© commissie
beriep, dat Engeland in de eerste 10 jaren
een grootere annuïteit ontvangt, opdat En
geland den in de eerste jaren bijzonder hoo-
gen schuldenlast aan Amerika uit de Duit
sche annuïteiten zal kunnen afdoen, gelijk
staat met de toekenning van een hoogero
annuïteit van 7 millioen goudmark.
Waar de „Vier" voorts van meening zijn,
dat het nadeel, dat Engeland door het
Young-plan lijdt, in vergelijking tot het vol
gens de verdeelingscijfers van Spa dit land
toekomende aandeel, niet is 48 millioen,
doch slechts 45 millioen goudmark, komen
de „Vier" tot de berekening, dat hun aan
bod, dat het Engelsche aandeel met onge
veer 25 millioen zou verhoogen, dus op in
williging van een kleine 60 pet. der Brit
sche wenschen op dit punt neerkomt.
De Engelschen aanvaarden deze reken
som volstrekt niet. In de eerste plaats blijft
Snowden volhouden, dat Engeland door de
niet strikte naleving van 't percentage van
Spa, niet voor 45, doch werkelijk voor 48
milL goudmark (2 mill. 400.000 pond sterling)
is benadeeld. Verder schat Snowden het
voordeel, dat Engeland uit het surplus in
verband met het samenvallen van Young-
betalingen met Dawes-betalingen zou te
beurt vallen, op niet meer dan hoogstens
200 millioen goudmark, dus ongeveer 12
millioen per jaar. En verder wordt het voor
deel uit de hoogere Engelsche annuïteiten
gedurende de eerste 10 jaren op een heel
wat kleiner bedrag geschat dan de „Vier"
schijnen te meenen. Vandaar dus de uit
spraak der Engelschen: het aanbod der
„Vier" komt ons, wat het Engelsche aan
deel in de totale verdeelingssom betreft,
niet voor ongeveer 60 pet., doch slechts
voor heel ruim berekend 30 pet. tegemoet.
Vandaar de verklaring in een Engelsche
nota, dat de Britsche regeering op dit punt
het aanbod der „Vier" niet kan beschou
wen als een ernstige poging, om aan de
Engelsche wenschen bevrediging te schen
ken
Doet Snowden het voor 80 procent?
Daarop hebben de Vier (Frankrijk, Bel
gië, Italië en Japan) weer een nieuwe nota
overhandigd aan Snowden, waarin zij zich
bereid verklaard hebben, voor 80 pet. aan
de eischen van Snowden tegemoet te ko
men, hetgeen beteekent, dat Engeland een
jaarlijksck bedrag van 24 millioen gulden
zou krijgen, waarvan 6 millioen van de
Duits'che waarden en de overige 18 millioen
van de onbeschermde transfer-betalingen
afkomstig zijn.
Voorts zou het Engelsche aandeel ver
hoogd worden, met dien verstande, dat het
verschil tus-schen het plan-Dawes en het
plan-Young zal worden toegekend tot op
het tijdstip, dat het plan-Young in werking
treedt. Het desbetreffende bedrag, dat op
270 millioen gulden wordt geschat, moet in
annuïteiten aan Engeland ten deel vallen.
Het onbeschermde gedeelte, dat ten bedra
ge van bijna 35 millioen gulden voor de
kleine mogendheden bestemd was, zou dan
eveneens in zijn geheel aan Engeland ko
men, daar deze mogendheden op andere
wijze schadeloos gebeld zouden worden.
Ook in de kwestie der leveringen in na-
tura zou Engeland worden tevreden gesteld.
Ten slotte stelt het memorandum voor,
een commissie te benoemen, bestaande uit
Engelsche, Fransche, Belgische, Italiaan-
sche en Japansche deskundigen, die de 4
genoemde voorstellen zouden uitwerken en
het resultaat daarvan berekenen.
Dit laatste voorstel heeft de heer Snow
den aanvaard. Er is een kleine informeele
deskundige commissie benoemd, teneinde
na te gaan de juistheid der verschillende
cijfers, die in de nota der vier delegaties
en in de antwoord-nota van Snowden wa
ren vermeld.
Aan Fransche zijde heerscht groote vol
doening.
Terwijl Zondag de meer officieele gedele
geerden ter conferentie eens eoht van hun
Zondagsrust konden genieten, Briand
was naar Bergen-aan-Zee, Stresemann en
Hymans naar Warmond, Jaspar naar Brus
sel en de pers naar Kager- en Braassemer-
meeren hebben bovengenoemde deskun
digen den geheelen Zondag hard zitten re
kenen om uit te maken of het door de Vier
aangebodene werkelijk 80 pet. is van het
geen Snowden eischt of niet meer dan 40
pet. Heden- (Maandag) avond zullen de ex
perts de uitkomsten van hun rekensommen
aan de dan weer bijeenkomende ministers
De Rijnland-ontruiming.
De indruk van den gang van zaken in
de juristen-commissie moet zoo vernamen
wij vrij gunstig zijn.
Het schijnt, dat het denkbeeld van Hen
derson (instelling van een ondercommissie
van den Volkenbondsraad, die een zekere
controle in het gedemilitariseerde gebied
zou kunnen uitoefenen) op den achtergrond
begint te geraken en dat er een toenadering
der verschillende standpunten te bespeu
ren valt.
Voorts vernamen wij, dat minister Strese
mann te kennen zou hebben gegeven, goede
redenen te hebben om te hopen, dat Briand
zeer binnenkort aan hem de data zal mede-
deelen, waarop de ontruiming voltooid zal
kunnen zijn.
Benes aangekomen.
Zaterdagochtend is met den Berlijnschen
trein van 10.24 aan het Staatsspoorstation
te den Haag aangekomen de Tsjecho-Slo-
waaksohe minister van buitenlandsche za
ken, dr. Benes, begeleid door den gezant te
's-Gravenhage, die hem tot Utreoht tege
moet was gereisd.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Jhr. mr. Beelaerts van Blokland, vergezeld
van zijn secretaris, jhr. mr. van Rienen, be
groette dr. Benes op het perron.
AFGHANISTAN.
Ernstige nederlagen van Habib Oellah.
Een zijner generaals in de
kokende olie geworpen!
Gemeld wordt, dat Habib Oellah ernsti
ge nederlagen geleden heeft te Sarchasma,
ten Noorden van Kaboel, waarbij hij een
grooten voorraad munitie verloor. Volgens
daar ontvangen berichten hebben vijan
dige volksstammen onlangs een generaal
van Habib Oellah's staf in de kokende olie
geworpen.
BRITSCH-INDIE
Staking in Br.-lr>dië geëindigd.
200.000 arbeiders weer
aan het werk.
Dit Calcutta wordt gemeld, dat er na
langdurige onderhandelingen aan de sta
king in de jute-industrie een einde is ge
komen. De werkgevers hebben verschil
lende concessies gedaan en voldoende waar
borgen gegeven voor de betaling der over-
werk-uren, zoodat heden meer dan 200.000
arbeiders weer aan het werk zullen gaan.
ENGELAND
Thans conflict in de wolindustrie.
Het katoenconflict
geëindigd.
Ook in de Engelsche wol-industrie is het
thans tot een loonconflict gekomen aange
zien de werkgevers de loonen met onge
veer 9pct. willen verminderen. De besturen
der arbeidersorganisaties, die bereid wareo.
accoord te gaan met een verlaging der loo
nen met 71/2 pet. hebben thans van de
vergadering der arbeiders opdracht gekre
gen, geen loonsverlaging te aanvaarden en
voorstellen om de zaak aan een scheidsge
recht voor te leggen, af te wijzen. Bij dit
conflict zijn ruim 200.000 arbeiders betrok
ken. In de katoenspinnerijen wordt het werk
heden bijna overal hervat.
CHINA.
STRIJD AAN DE GRENS?
Een inval der Russen in China.
Dc gevechten zouden
voortduren.
Officieel wordt uit Moekden gemeld,
dat 10.000 man Russische troepen met
machinegeweren en 30 veldkanonnen Vrij
dag aan weerszijden van Mantsjoeli de
grens zijn overgetrokken. Hun doel is blijk
baar Chailar. De radioverbinding met
Mantsjoeli is niet verbroken.
Uit Mandsjoeli wordt nader gemeld, dat
de bevelhebber van de Chineesche spoor-
wegwacht de verliezen der Chineesche
troepen, die Vrijdag den aanval op den
Oosterspoorweg moesten afslaan, op Ï27
dooden en 31 gewonden raamt. Men ge
looft, dat ook de Russische verliezen aan
zienlijk zijn. De gevechten aan de grens
duren voort, en de Chineezen voeren ijlings
versterkingen aan. De winkels te Mants
joeli zijn gesloten en de kooplieden zenden
hun voorraden naar Charbin. De Chinee
sche inwoners van West-Mandsjoerije, die
beducht zijn voor een Russischen inval,
vluchten bij duizenden naar Charbin.
De gouverneur van Mandjoerije Tsjang
Hsuliang heeft in een interview met den
correspondent van Reuter te Moekden
uiting gegeven aan zijn verontwaardiging
over de anti-Chineesche propaganda der
Sovjet-regeering, volgens welke Witte Rus
sen geholpen door Chineesche troepen in
vallen zouden hebben gedaan op Sovjet
gebied. Tsjang Hsu-liang verklaarde, dat
de Chineesche troepen 15 K.M. achter de
grens zijn teruggetrokken. China-, aldus
de gouverneur, is niet agressief, maar
wenscht slechts een einde te maken aan
de communistische propaganda binnen zijn
grenzen. D'e Mandjsoerijsohe en nationalis
tische regeeringen werken samen, en
Tsjang Kai-sjek heeft beloofd een groot le
ger te zenden om zoo noodig in Mandsjoe-
rije te gebruiken.
Démenti van Moskou.
In bevoegde kringen te Moskou wordt
ontkend, dat de Russen Mandsjoerije zijn
binnengevallen. Yolgens Moskou doen de
Russen niets anders dan de aanvallen der
Chineezen en Witte Russen afslaan.
AMERIKA
De opstand in Venezuela.
Een Amerikaansche
kanonneerboot naar Cristobal
.Naar uit Colon wordt gemeld, is de
Amerikaansche kanonneerboot „iAsville"
naar Cristobal gezonden, voorloopig voor
een maand, om zoo noodig de bescherming
der Amerikaansche belangen in Venezuela
op zich te nemen.
MINISTER REYMER.
Afscheid van Hilversum.
Zaterdagmiddag heeft de oud-burge
meester van Hilversum, mr. Paul J. Rey
mer, thans minister van Waterstaat, in een
buitengewone raadszitting afsoheid geno
men van den gemeenteraad.
De heer Reymer en zijn echigenooto
werden door de wethouders Kuyper en
Allessie de raadszaal binnengeleid, waar
de raadsleden hun komst wachtten.
Redevoering van minister Reymer.
Dè heer mr. Reymer, die voor deze bij
zondere gelegenheid nogmaals voorzat,
sprak op bewogen toon een rede uit.
Zijn gedachten, zeide hij, gingen als van
zelf terug naar 6 Maart 1922, toen hij in een
buitengewone bijeenkomst van den raad
het burgemeesterschap der gemeente aan
vaardde. Evenals toen sluit zich nu een
mijlpaal in zijn leven af en gaat zijn weg
thans langs nieuwe en onbekende banen.
Het afscheid van Hilversum, waar spr.,
«Hert '24 Pc. TOTO
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De delegaties ter conferentie te den Haag
hebben een informeele deskundigen-commis
sie benoemd om de door de Vier aan Enge
land aangeboden sommen te onderzoeken.
Naar uit Moekden gemeld wordt, hebben
dc Russen een inval in China gedaan, het
geen door Moskou wordt tegengesproken.
De „Graf Zeppelin" te Tokio aangekomen.
Ernstige scheepsramp op de Noordzee.
Veertien opvarenden omgekomen. (Buitenl.
Berichten 2e blad).
BINNENLAND.
Gouden Priesterfeest van mgr. dr. A.
Hensen. (Kerkn., 1ste blad).
Doodelijke mijnongelukken. (Gem. Be
richten, 2de blad).
Verkeersongelukken met doodelijken af
loop (Gem., Berichten, 2de blad).
Te Helmond is een groote brand ont
staan bij een demonstratie met brand-
bluschapparaten. (Gem. Berichten. 2de
blad).
De gevallen van alastrim te Rotterdam.
(Gem. Berichten, 2de blad).
Gunther wint het Europeesch skiff-kam
pioenschap. (Sport 2e blad).
De wereldkampioenschappen Wielrennen
te Zürich. (Sport 2e blad).
Mej. L. Gisolf breekt hot wereldrecord
hoogspringen, mej. Rombouts het Ned. re
cord speerwerpen. (Sport 2de blad).
waar hij uit verscheiden kring zooveel
waardeering voor zijn werk mocht vinden,
vervult hem met grooten weemoed. Deze
raadszaal, zeide spr., waar wij jaren en
jaren mochten samenwerken ter beharti
ging der belangen van Hilversum, is op
dit uur voor mij vol van herinneringen aan
een mooie levensperiode en doet reeds op
dit oogenblik het heimwee gevoelen naar
een verloren goed. In deze zaal toch «werd
geschreven de geschiedenis van misschien
wel het mooiste deel van zijn leven.
Spr. herinnerde er aan, hoe verscheidene
vraagstukken, welke in 1922 nog aan de
orde waren, op gelukkige wijze zijn opge
lost. Het stemt hem tot bijzondere voldoe
ning, dat o.m. de opriohting van het abat
toir, het raadhuis vraagstuk ©n een betere
scheepvaartverbinding voor Hilversum
geen aanleiding meer zullen geven tot de
bat. In den loop der jaren is veel in Hil
versum veranderd en vergroeid, maar de
ontwikkeling en uitbreiding der gemeente
bewijst dat hier wordt gewerkt en voort-
Spr. zal er steeds erkentelijk voor blij
ven, dat hij aan deze verandering mede
leiding heeft mogen geven en stuwkracht
heeft mogen bieden aan dezen groei. Een
burgemeester, zeide spr. met nadruk, moet
er naar streven niet het hoofd, maar de
ziel dier levende gemeente en van hare or
ganen te zijn!
Indien ik er in mocht zijn geslaagd iets
voor Hilversum en zijn bevolking te zijn
geweest, dan blijft toch in mijn gedachte
het gevoel overheerschen, dat Hilversum
mij zooveel meer heeft gegeven, dan ik het
ooit bieden kon. In Hilversum vond de
jeugdige advocaat van 1910 een grooten
kring van toegewijde vrienden aldus
spr. In deze raadszaal vond ik tenslotte
een rijk oefenterrein voor mijn maatschap
pelijke en staatkundige ontwikkeling.
Vervolgens bracht spr. dank .aan de wet
houders, aan den gemeente-secretaris, van
wiens ervaring hij op menig gebied leering
mooht trekken, voorts aan de ambtenaren,
politie en werklieden der gemeente, in wie
Hilversum een eerecorps bezit, en ook aan
de vertegenwoordigers der pers, die vaak
de vrienden waren, die hem zijn feilen
toonden. Niet het minst dankte spr. de le
den van den raad, wier steun en vertrou
wen hem het werken mogelijk maakten.
Wanneer ik hier heenga, verklaarde spr.,
heb ik het gevoel zeker wel politieke te
genstanders, maar geen enkelen persoon
lijken vijand achter te laten.
Spr. besloot zijn rede met een. „leve Hil
versum en zijn bewoners!"
Rede loco-burgemeester Bakker.
Vervolgens werd de heer Reymer toege
sproken door den loco-burgemeester, wet
houder B. H. Bakker.
Deze wenschte namens den raad en de
burgerij den heer Reymer geluk met de
hooge onderscheiding, welke hem te beurt
is gevallen. Spr. memoreerde hoe de heer
