20ste Jaargang
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1929
No. 6251
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
RONDOM HET BINNENHOF
De opening van de Herstel-Conferentie
BUITENLAND
BINNENLAND
3)e£cicbeli^(Sou/^amt
)E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
foor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
3I Jy onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
franco per postf 2.95 per kwartaal
Iet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
'ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
DE EERSTE DAG BRACHT REEDS DE EERSTE
MOEILIJKHEDEN
Rondom het Binnenhof, het centrum der
[erstelconferentie, heerschte gistermorgen
en levendige drukte. Het publiek was in
11 rooten getale opgekomen om de groote
11 iternationale politici te zien, een glimp
p te vangen van Briand, Stresemann, Hij-
ïans, Snowden en de vele anderen, die
liegen 11 uur per auto ter conferentie kwa-
B er eden politie en politie-agenten
?(B voet hielden de honderden kijkers op
et Buitenhof en het Plein bijeen terzijde
an de verkeerswegen, zoodat het verkeer
tjeen moeilijkheden ondervond.
Op het Binnenhof reden auto's, die gede-
igeerden, experts, diplomaten naar het
lerste Kamergebouw brachten, af en aan
n werden geparkeerd op het Binnenhof,
oumalisten van allerlei landen gingen het
leine deurtje naar de publieke tribune
innen en vulden de beide groote tribu-
es der vergaderzaal, waar slechts wei-
ige zitplaatsen en, op trapsgewijze ge-
ouwde stellages, vele staanplaatsen wa
in. Tal van fototoestellen en filmappara-
;n waren daar opgesteld, alle gericht op
hoofd der reusachtige ovale tafel, die
e geheele middenruimte der zaal besloeg
an het podium waar anders de voorzitter
iet het bureau der Eerste Kamer zetelt
ot aan den overkant der zaal, waar de
men uitzicht geven op den Hofvijver.
Rondom deze tafel zouden aanstonds
e gedelegeerden der naties plaats nemen,
erzijde in de banken der Eerste Kamer-
g sden die, om voor de conferentietafel
i laats te maken, achteruit geschoven wa~
en, vonden de experts, secretarissen, en ge-
anten, hun plaatsen. Op het podium van
iet Kamerbureau namen tolken en een offi-
u ieele verslaggever plaats. Langzamerhand
ulde de fraaie zaal zich en geruimen tijd
'as er een levendig bewegen van pratendo
n groeten-wisselende menschen, doch om-
treeks kwart na elf hadden allen plaats
enomen.
Aan het hoofd der tafel zat de Minister
ran Buitenlandsche Zaken, jhr. mr. Bee-
aerts van Blokland tusschen de Fransche
n de Engelsche delegaties in; ter rechter-
zat Briand, ter linkerzijde Snowden.
laast de Fransche delegatie had de Bel-
e ische, dan de Grieksche, de Poolsche, de
loemeensche, de Zuid-Siavische, de Ita-
iaansche, de Tsjecho-Slowaaksche, de Ja-
lansche en daarna sloot de Engelsche dele-
;atie den kring weer.
Het was twintig minuten over elf, toen
llinister Beelaerts van Blokland den voor-
littershamer liet vallen en een oogenblik
landacht vroeg voor „nos amis les photo-
[raphes". Een geklikklak van fototoestel-
en, een ratelend lawaai van filmtoestel-
een hel ontploffende vlam van mag-
lesiumlicht, toen verwijderden de fotogra-
en zich en de conferentie kon een aanvang
lemen.
Het was een oogenblik van plechtige
itilte, toen Minister Beelaerts van Blok-
and zich van zijn zetel verhief en zijn
'ede hield, die aandachtig door de geheele
saai werd aangehoord.
dat wanneer wij Den Haag zullen verlaten,
wij weer een stap in de richting van den
vrede zullen hebben gedaan, en naar wij
vertrouwen, een beslissenden stap. Bij deze
aangelegenheden zijn alle landen evenzeer
betrokken; alle landen zijn thans overtuigd
van de onderlinge afhankelijkheid der vol
ken.
Briand bood ten slotte excuses aan voor
den-weinigen tijd. welke aan den Haag
was gelaten om zich op deze conferentie
voor te bereiden. Des te grooter bewonde
ring had spr. voor de maatregelen, door
de Nederlandsche regeering genomen om
de conferentie te ontvangen. Hij verzocht
den minister den eerbiedigen dank der
conferentie daarvoor aan de Koningin, te
willen overbrengen.
Ook deze rede werd in het Engelsch
vertaald.
Toen sprak Stresemann, die er aan her
innerde, dat hier in den Haag het denk
beeld van een internationale rechtsorde
ning geboren en ten uitvoer gebracht is.
De beraadslagingen, welke hier zullen wor
den gehouden, zijn stellig ïiiet het uitvoeisel
van nuchtere financieele overwegingen al
leen; ze zijn een voortzetting van de po
gingen die reeds in 1924 een aanvang heb
ben genomen te Londen en waaraan eenigen
die thans aan deze tafel gezeten zijn, heb
ben deelgenomen om te komen tot de eco
nomische liquidatie van den oorlog. Die
pogingen hadden nog geen definitief resul-
taat, zij zijn voortgezet te Parijs door des
kundigen, die tot een economisch-financieel
resultaat zijn gekomen. Maar het spreekt
vanzelf dat het daarbij niet kan blijven. De
werkzaamheden dezer conferentie zullen
verder strekkende gevolgen moeten hebben,
niet alleen voor de landen die in den oor
log zijn geweest, maar voor alle landen. Er
is een nieuwe oriëntatie der geesten noo-
dig. Spr. ziet voor zijn geestesoog een toe
komstige economische conferentie, waarop
de vraag zal moeten worden behandeld of
niet het economisch leven der volken meer
moet worden geunifieerd ten einde van den
kleinhandel der volken te komen tot een
algemeene economische rationalisatie der
volken. In Duitschland herinnert men zich
met een glimlach den tijd, dat elke Duit-
sche staat zijn eigen munt en zijn eigen
douanen had. Spr. hoopt, dat er een tijd
zal komen dat men zich met eenzelfden
glimlach den tijd zal herinneren, dat in
Europa elk land zijn munt en douanen had.
Namens de Britsche delegatie vroeg daar
op de heer Snowden het woord om zich
aan te sluiten bij den dank voor de harte
lijke gastvrijheid aan de conferentie be
reid. Wij moeten werkelijk onze veront
schuldiging aanbieden ons aan Nederland
te hebben opgedrongen en dat op zoo kor
ten termijn. Gij zeidet, merkte spreker op,
zich tot minister Beelaerts wendende, dat
Nederland niet rechtstreeks op deze con
ferentie vertegenwoordigd was. Nu mijn
heer, dit is een felicitatie waard. (Vroo-
lijkheid). Spreker wees voorts op de be-
teekenis van Den Haag, dat sinds gerui
men tijd bekend is als zetel van een groot
gerechtshof. Spreker en eenige anderen
die voor het eerst hier ter stede aanwezig
zijn, zijn zeer getroffen door de schoon
heid. dezer stad, haar artistieke architec
tuur en haar opmerkelijke reinheid.
ENGELAND TEGEN HET YOUNG-PLAN
Tot dusver had de Engelschman Snow
den vriendelijke woorden gesproken, doch
het werd anders toen de eerste werkzit
ting des middags te 4 uur plaats had. Toen
hield hij een groote redevoering, die het
geheele werk van de Parijsche deskundi
gen waaruit het Young-plan geboren is,
zou kunnen ten val brengen.
„Als het Snowden werkelijk ernst is met
zijn oppositie tegen do verdeelingscijfers,
kunnen wij wel naar huis gaan zeide een
Fransch journalist en dit is stellig de stem
ming, die gisteravond in de Fransche dele
gatie algemeen heerschte.
Gelukkig echter gelooft men niet, dat
Snowden zijn laatste woord over het
Young-plan reeds gezegd heeft en daarom
kan men dan ook nog volstrekt niet van
een paniekstemming spreken.
.Wat Snowden zeid© was geen verras
sing. Want zijn oppositioneel© redevoering
stemt in haar groote lijnen geheel overeen
met wat hij een paar weken geleden in
het Engelsche lagerhuis verklaard heeft.
De Franschen waren dus er op voorbe
reid, dat Snowden opnieuw het Young-
plan zou aanvallen al is het misschien een
ietwat onaangename verrassing geweest,
dat. hij het werk in. de conferentie onmid
dellijk met deze noot van verdeeldheid
begonnen is en dat hij hier en daar een
zoo scherpen vorm voor zijn weigering het
Youngplan te aanvaarden, gekozen heeft,
dat hij daardoor zelf zijn eigen terugtocht
heeft bemoeilijkt.
Snowden stelde zich ook thans op zijn
bekende standpunt, dat hij bereid is een
groote streep door het geheele schuldem-
en-herstel-vraagstuk te trekken.
Engeland is bereid van. al zijn schuld
vorderingen wegens oorlogsleeningen en
oorlogsschaden afstand te doen, mits alle
andere erbij betrokken regeeringen, even
eens de spons door alle oorlogsrekeningen
willen halen.
Dit fraaie standpunt heeft alleen een
academische bekoorlijkheid, want iedereen
weet dat Amerika niets van een derge
lijke financieele grootmoedigheid weten
wil, zoodat deze Engelsche oplossing van
het reparatjevraagstuk zich tot een se-
rieuse bespreking op de Haa-gsche confe
rentie niet leenen kan.
Onder deze omstandigheden heeft Snow
den dan.een tweede oplossing: vasthou
den aan de verdeelingscijfers, waarom
trent de geallieerden op de conferentie
van Spa het onderling eens zijn geworden
inzake de verdeeling van den buit, in casu
de Duitschland te betalen annuïteiten.
Ook hier neemt Snowden een van theo
retisch standpunt grootmoedige houding
aan. Hij is bereid bij de vaststelling van
het door Duitschlai vast te stellen be
drag ten volle rekening te houden met
de Duitsche financieele draagkracht. Te
gen de verlaging van het totale bedrag,
dat Duitschland te betalen had volgens
het Dawes-plan, heeft Snowden dus geen
bezwaar. Onder deze voorwaarde echter,
dat in de verdeelingscijfers tusschen de
crediteuren onderling, zooals deze negen
jaar geleden te Spa werden vastgesteld,
geen wijziging worde gebracht.
Hier verbindt Snowden aan zijn groot
moedig standpunt over het totale bedTag
der Duitsche schuld ook weder een. voor
waarde, waarvan hij zelf moet inzien, hoe
onvervulbaar deze is. Want Frankrijk, dat
juist de schulden overeenkomst met Ame
rika heeft geratificeerd, zal niet toestem
men in een vermindering der Duitsche
schuld, als het percentage van Spa dan
niet tevens ten gunste van Frankrijk
wordt gewijzigd.
Zoo hebben wij dus reeds op dezen eer
sten middag een kijkje gekregen van de
financieele hinderpalen, die het succes
der conferentie bedreigen. Briand en
Snowden zullen de eersten zijn, om in theo
rie te erkennen, dat de hoogere mensch-
heidsbelangen niet mogen veronachtzaamd
worden. Doch beiden laten tevens een
,.Non possumus" hooren ten opzichte van
de financieele concessies, die de een van
den ander in het belang van het welsla
gen der conferentie vordert.
Duur der conferentie tot diep in
September?
De speciale verslaggever te Den Haag
van de Daily Herald" concludeert uit het
eerste contact van de leidende personen,
dat de herstelconferentie een zeer netelige
taak heeft, die niet in een paar weken af
gedaan zal zijn. Het heeft geen doel, aldus
genoemd blad, de oogen te sluiten voor het
feit, dat de conferentie waarschijnlijk tot
diep in September zal duren.
Soirée in de Ridderzaal.
Gisteravond te half tien heeft de Ned er-
land sche regeering ter gelegenheid van de
opening der Herstel-conferentie, ©en druk
bezochte receptie gegeven in de Ridder
zaal, welke zeer smaakvol was versierd met
tapijten, palmengroepen en bloemen.
De gasten werden ontvangen door den
minister van Buitenlandsche Zaken, terwijl
voorts aanwezig waren de minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid, de heer Slo-
temaker de Bruine, de minister van Wa
terstaat, de heer Van der Vegte, de minis
ter van Justitie, de heer Donner, de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen de heer Waszink en de minister
va-n Koloniën, de heer Koningsberger.
O.a. werden opgemerkt de ministers van
Staat mgr. Nolens, mr. Cort van der Lin
den en jhr. mr. dr. Van Karnebeek, de
Tweede Kamerleden Colijn, Scbokking en
Snoeck Henkemans, de vice-president van
den Raa-d van State, graaf Van Lynden
van Sandenburg en Staatsraad mr. Lim
burg, de rechters in het Perm. Hof van
Intern. Justitie dr. Londen en Hughes, ge
neraal Insinger, de burgemeester der re
sidentie mr. Patijn, enz.
DUITSCHLAND
Een conflict in de metaalindustrie.
Stalling en dreigende
ui tsliui ting te Kronenberg.
Uit Elberfeld wordt gemeld: Wegens 't
ontslag van den voorzitter va-n den be-
drijfsraad zijn de slijpers van de firma
Töllner in staking gegaan. Alle slijpers van
de metaalindustrie te Kronenberg hebben
om dezelfde reden het werk opgezegd met
een termijn van 14 dagen, daar mem, in de
kringen der werkgevers voornemens moet
zijn alle arbeiders in de metaalindustrie
uit te sluiten. Wanneer het werk werke
lijk wordt neergelegd zullen, naar gevreesd
wordt, 2000 arbeiders werkloos worden.
ENGELAND
ENGELAND EN EGYPTE.
De inhoud der voorgestelde overeenkomst
Het Engelsche ministerie van buiten
landsche zaken heeft de voorstellen no
pens het Engelsch-Egyptische verdrag, be
staande uit zestien korte clausules en gel
dig voor 25 jaar gepubliceerd.
Het verdrag stelt yast, dat de Britsche
militaire bezetting in Egypte eindigt; de
Britsche strijdkrachten, noodig voor de be
scherming van het Suezkanaal, zullen in
een nader omschreven zone worden onder
gebracht.
Uit de tusschen Henderson en den Egyp-
tischen minister gewisselde stukken blijkt,
dat de Egyptische strijdkrachten naar En
gelsch voorbeeld zullen uitgerust- en opge
leid worden. Egypte is voornemens voor
loopig de financieele en juridische advi
seurs te behouden. Engelsche officieren
zullen tenminste 5 jaar lang het bevel over
de stedelijke politie uitoefenen.
Er zal een Engelsch-Egyptische alliantie
tot stand komen welke actieve hulp weder
zijds voorziet in geval van oorlog.
De verantwoordelijkheid voor de bescher
ming der buitenstaanders in Egypte rust
op de Egyptische regeering.
Alle vreemdelingen zullen zich aan- de
Egyptische wetten hebben te onderwer
pen.
Koning Foead terug naar
Egypte.
In verband met het tot stand komen
van het verdrag tusschen Engeland en
Egypte zal koning Foead zijn reis door
Engeland niet voortzetten. Hij vertrekt
naar Parijs, vanwaar hij na een verblijf
van een week weer naar Egypte zal terug-
keeren met den Egyptischen premier Mah-
meod Pasja, die eveneens naar Frankrijk
vertrekt.
Lancashire's katoen-conflict.
Nog geen uitweg in de impasse.
MacDonald was gisteren te Londen en
besprak de situatie in de katoenindustrie
met de betrokken departementen, die hem
rapport over de situatie uitbrachten. Door
geen enkele partij is eenige definitieve
stap gedaan', om uit de impasse te ko
men, waarin men is geraakt.
Naar verluidt laten de arbeiders zich
niet verontrusten door het slinken van de
fondsen hunner vakvereenigingen.
ROEMENIE
De Roemeensche straatroovers.
Scherpe maatregelen tegen de
o v e r v al 1 e n op a u t o's.
De herhaalde, overal in Roemenië voor
komende aanvallen op auto's en postauto-
bussen hebben de gendarmerie aanleiding
gegeven, een uitgebreide en kraehtige ac
tie te ondernemen, om althans de gevaar
lijkste onder de bandieten- aanvoerders on
schadelijk te maken.
Bij Kronstadt overvielen zij dezer dagen
een bandietenkamp en na een heftigen
strijd legden zij er twee neer, terwijl een
derde gevangen genomen werd. De leider
der bende'heeft echter kans gezien te
ontsnappen.
Tevens schijnen de roovers nog gelegen
heid gehad te hebben zich te wreken op
den herder, die hun schuilplaats aan de
gendarmen verraden had. Zijn lijk werd,
door kogels doorzeefd en wreed met mes
sen verminkt, later gevonden.
Ook bij Pytyla heeft do gendarmerie
een rooversbende opgespoord. Tijdens het
gevecht, dat zich hier ontwikkelde, wer
den drie roovers gedood en meerdere ge
wond. De bende heeft echter de lijken en
gewonden op haar vlucht meegenomen.
Bij hun nasporingen in Moldavië waar
eveneens een aantal benden haar operatie
basis hebben, hebben de gendarmen de be
wijzen in handen gekregen, dat eenige
ambtenaren van Jassy den roovers bij bun
luguber bedrijf behulpzaam waren.
Reeds hebben, in verband met deze ont-
ing, arrestaties plaats gehad.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Reeds op den eersten dag zit de confe
rentie te Den Haag midden in de moeilijk
heden. Minister Snowden holidt een rede,
welke op de Franschen een onaangenamer!
indruk maakt.
De overeenkomst tusschen Engeland en
Egypte.
BINNENLAND.
Persstemmen over de Kabinetsformatie.
(2de en 1ste blad).
Verkiezing Hoogeerw. Provinciaal Paters
Augustijnen. (Kerkn., 2de blad).
JOEGO-SLAVIE.
Bomaanslag op kazerne te Zagreb.
Communrisiten vermoedelijk de
d. a d e r s.
Gisternacht tegen 1 uur is op de in de
nabijheid vaai het hoofdstation van Zag
reb gelegen ge-ndarmeriekazerne een bom
aanslag gepleegd, die groote schade heeft
aangericht. O.m. werden alle ruiten ver
nield, terwijl ook de voorgevel zwaar werd
Een agent, die zich in. de nabijheid der
kazerne bevond en den dader de vlucht
zag nemen, trachtte hem nog te grijpen,
doch slaagde hierin niet. De vluchteling
trok namelijk zijn revolver en vuurde op
den politieman, echter zonder hem te ra
ken. De bom bleek in den kelder der ka
zerne te zijn geplaatst. Naar verluidt zou
den bij de explosie acht personen zijn ge
wond en één persoon zijn gedood.
Naar men gelooft, heeft men met een
door communistische elementen op touw
gezetten aanslag te doen. Verscheidene
arrestaties hebben reeds plaats gehad.
CHINA.
Het Chineesch-Russische conflict.
De onderhandelingen in
Mantsjoeli.
Het ministerie van buitenlandsche za
ken te Nanking bevestigt, dat de Rus-
sisch-Cbineesche conferentie te Mantsjoeli
op het doode punt is gekomen.
China weigert het Russische verzoek om
de Russische ambtenaren van den Chinee-
schen Oosterspoorweg voor de opening der
formeele conferentie in hun ambt te her
stellen, te aanvaarden.
Indische cursus voor Katholieken.
Het Katholiek Indisch Bureau deelt
mede, dat de eerste Indische Cursus voor
Katholieken", welke zich ten doel stelt
jongelui, die voor het eerst naar Oost- en
of WesHndië vertrekken, die practische
bekwaamheid bij te brengen, welke daar
voor in het algemeen wenschelijk wordt ge
acht, zal aanvangen op Woensdag 18 Sep
tember a.s. en zal worden gehouden in de
R. K. Huishoudschool aan het Westeinde
te 's-Gravenhage.
Het onderricht in het koken (het toebe
reiden van eenvoudige Indische en Hol-
landsche gerechten) het knippen en naaien
(het vervaardigen van eenvoudige onder
en bovenkleeding) zal staan onder leiding
van de onderwijscongregatie van de Eerw.
Zusters van het Gezelschap J. M. J.
Het Medisch gedeelte (Ziekenverpleging
Zuigelingenverzorging en Verbandleer)
wordt gegeven door Dr. Math. Bluml, oud
officier van Gezondheid in Ned. Indië, ge
vestigd Tandarts te 's-Gravenhage.
De beginselen van het „gesproken Ma-
leisch" en der „Maleische grammatica"
zullen worden bijgebracht door den heer
A. de Lange, oud-Directeur van de Kweek
school voor Inlandsche Onderwijzers uit
Nod.-Indië, die daarbij aanwijzingen zal
geven noodig voor den omvang met den
Javaan. De cursus Maleiscb kan zoowel
dóór dames als heeren worden gevolgd.
Met het oog op deelnemers(sters) bui
ten Den Haag, zijn de lessen zóó geregeld,
dat één vollen dag per week daarmede in
beslag wordt genomen, terwijl de geheele
cursus 3 maanden duurt.
Ook bestaat gelegenheid slechts enkele
vakken te volgen.
Nadere inlichtingen verstrekt het Ka
tholiek Indisch Bureau, de Carpentier-
straat 153, te 's-Gravenhage.