20ste Ja, MAANDAG 5 AUGUSTUS 1929 No. 6249 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN BUITENLAND UIT DE OMGEVING DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededcelingen wordt het dubbele van liet tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogsto 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat siit twee bladen V De Kabinetsformatie. Teleurstelling is het te moeten verne men: De Koningin heeft Zaterdagmorgen ten paleize Soestdijk jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck ontvangen, die heeft meegedeeld, da-t 'hij niet ge slaagd was in het vormen van een parlementair rechts kabinet. H. M. heeft hem thans opdracht gegeven tot vorming van een extra parlementair kabinet. Jlir. Ruys de Beerenbrouck heeft verzodht, deze op dracht in beraad te mogen houden. Teleurstellend voor allen, die inzien, «enerzijds, hoe een gezonde democratie ge- wensch maak' een parlementair Kabinetji van den anderen kant hoe een parle mentair Kabinet momenteel practisch niet mogelijk is, als er geen rechts Kabinet wordt gevormd. Teleurstellend is de mislukking van de formatie van een rechts Kabinet voor al len die in een vooruitstrevende recht- eehe regeering een zegen zien voor ons land wat ook, naar onze overtuiging, inderdaad zoo is. Intusschen, het is uit alles wat er a-1 geschreven is men zie ook de rubriek Uit de Pers in dit nummer wel heel dnidelijk, waar de verantwoordelijkheid voor deze mislukking moet worden ge zocht. Niet bij de R. K. Staatspartij. TJit den langen duur der onderhandeling alléén mag al reeds worden besloten, dat jhr. Ruys alles heeft gedaan wat mogelijk is, om succes te bereiken. En 't staat ook wel vast o.L dat de R. K. Tweede Kamer fractie met hem in deze heeft mede gewerkt. Niet bij de A.R. Partij. Deze is conse quent in haar krachtige en welbewuste lei ding en heeft ook nu weer blijkbaar open en klare politiek gevolgd. Bij do Chr. Hist. Fartijl Bij de partij, als zoodanig, zouden wij niet dur ven zeggen. Er zullen velen in de partij rijn, die het met den gang van zaken niet eens zijn. Maar wel heeft de verant woordelijkheid voor de mislukking van de vorming van een rechts- Kabinette dragen de Chr. Hist. Tweede Kamer fractie, en speciaal dezer vertegenwoordi ging bij de gevoerde onderhandelingen, de heeren Schokking en Snoeck Henkemans. Difc durven wij onomwonden te constatee- ren als een feit. Vanzelfsprekend zal hierop nog wel 'ns worden teruggekomen. De Koningin heeft thans opdracht ge geven tot vorming van een extra-parle mentair Kabinet. 't Is haast vanzelfsprekend, dat dit Kabinet niet zal mogen zijn een, zij 't dan ietwat gewijzigde, voorbzetting van 'het Kabinet-De Geer. Onmiddellijk zal men aanvoelen, dat om meer dan één reden, zulks ongewenscht zou zijn. De uitslag der veriaezingen wijst op de wenschelijkheid van een Katholieken pre mier. En het verloop en de uitslag van de nu gevoerde onderhandelingen zijn zoo danig, dat de rechtsche kiezers in groote meerderheid, zich niet zouden kunnen neerleggen bij een extra-parlementair Ka binet, als dit zou zijn een Kabinet onder signatuur van den heer De Geer. Ook nu moet er rondom de onder handelingen niet te veel stof worden op- ge;aagd maar het bovenstaande mag toch wel o.i. worden DE HERSTELKWESTIE. DE HAAGSCHE CONFERENTIE. Ook Tsjecho-Slowakije uitgenoodigd. Duitsohe klacht over Polen. De gezanten van België, Frankrijk, Ita lië, Japan, Duitschland en Engeland d.w.z. de onderteekenaars van heit proto col van Genève d.d. 16 September 192S hebben de regeering van Tsjecho-Slowakije uitgenoodigd tot deelneming aan dc confe rentie van Den Haag. De Tsjecho-Slowaak- schc regeering heeft de uiinoodigng aan vaard en zal op de conferentie o.m. verte genwoordigd worden door den minister van Buitenlandsche Zaken dr. Ben es j, den gezant te Parijs dr. Osoeski en den gou verneur der Nationale Bank dr. Pospisjil. Zooals bekend bevat het Young-plan de bepaling, dat een einde moet worden gemaakt met de liquidatie van Duitscke eigendommen in het buitenland. In Duit- sche regeeringskringen verzekert men "thans, dat van. Poolsche zijde van den tijd, die nog moet verloopen, alvorens het Young-plan van kracht wordt, gebruik wordt gemaakt, om zooveel mogelijk Duit sohe eigendommen nog in beslag te nemen. Naar men verwacht, zal deze kwestie on middellijk na het bijeenkomen van de con ferentie van. Den Haag ter sprake worden gebracht. Het gaat hierbij om eigendom men tot een totale waarde van 40 a 50 mil- lioen. mark. Wie wordit voorzitter? Naar verluidt zal reeds hedenmiddag de vraag worden behandeld, wie als voor zitter van de herstelconferentie op zal tre den. De Belgische delegatie heeft de be doeling minister-president Jaspar voor deze functie voor te dragen. Ook Jaspar zelf koestert den wensch het voorzitter schap op zich te nemen. De meeste delega ties zijn reeds in Den Haag aangekomen of komen vandaag aan. De herstelbank in Berlijn? Naar de .,B. Z." uit New-York meldt, zouden de Amerikaansche regeering en Wa-llstreet van meening zijn, dat de Her stelbank bet best in Berlijn zou kunnen worden gevestigd. Het zal Wilsons taak zijn deze meeuing op de a.s. conferentie naar voren te brengen. BELGIE Revolverschot in den tuin van de Koninklijke villa te Ostende. Naar de Belgische bladen melden, is er Donderdagvond tweemaal met een revol ver geschoten geworden in den tuin van de villa des konings te Ostende, waar zich op het. oogenblik Prins Karei en Prinses Marie Josée bevinden. Aanvankelijk dacht men aan een communistischen aanval en ae gouverneur der provincie had zich zeil reeds tot tolk gemaakt van de verontwaar diging der bevolking; later schijnt, echter gebleken te zijn, dat een officier de waak zaamheid der wachten, heeft willen beproe- DUITSCHLAND Hittler en zijn nationaal-socialisten. Relletjes te Neurenberg. Heit congres van nationaal-socialisten, dat sinds enkele dagen te Neurenberg wordt gehouden, heeft reeds herhaaldelijk aanleiding gegeven tot incidenten. Gister avond kwamen enkele aanhangers van Hittler in botsing met een troepje leden van de Rijksbanier. Revolvers kwamen er bij te pas en ee-n voorbijgaande da-me werd door kogels gedood. Bovendien werd een lid van de Rijksbanier gewond. Hittler heeft ter gelegenheid van het congres een oproep gepubliceerd waarin hij beweert, dat de politiek van dr. Strese- ma.n-n noodlottig voor Duitschland is. Hij waarschuwt voor een toenadering met Frankrijk en pleit, voor een samenwerking met Italië, dat de natuurlijke tegenstan der van Frankrijk is. Prins August Wilhelm van Pruisen, als ook de hertog van Schaumburg-Lippe en een vertegenwoordiger van den hertog van Koburg woonden de raadslagingen van het congres bij Prinses Hermine, de echtge- noote van den gewezen keizer, vertoeft reeds enkele dagen eveneens te Neuren berg. ENGELAND De strijd in de katoenindustrie. Bemiddeling van twaalf burgem oesters. Zaterdag zijn er neg 80 fabrieken met 13.000 man personeel gesloten, zoödat de staking nu algemeen mag heeten en er 493.000 arbeiders op straat slaan de burgemeesters van die stad en van Accrington, Preston, Bolton, Bury, Brunley, Colne, Nedson, Todmorden, Haslingdon, Oldham cn Halifax vergaderden, is een burgemeester-commissie opgericht, die zou trachten met beide partijen in contact te treden. De stemming onder de wevers bleef echter om vast te houden aan den eisch: eerst de loonsverlaging intrekken, doorwerken en onderwijl onderhandelen. De burgemeester van Blackpool zeide, dat voortzetting van het conflict een steeds grooter verlies beteekent, niet alleen voor de direct betrokkenen, doch ook voor alle andere takken van bedrijf. Voortzetting zou tot enorme ellende voor geheel Lan cashire leiden. Er is echter niet veel hoop, dat de burgemeesters er spoedig in zullen slagen partijen met elkaar in contact te brengen. RUSLAND. Zes Popen ter dood veroordeeld. Naar do Duitsche bladen uit Moskou vernemen, zijn door de rechtbank te Sa mara zes popen ter dood en eenigs ande ren tot gevangenisstraffen, varieerend van 1 tot 8 jaar, veroordeeld. Zij werden door de bolsjewistische autoriteiten be ticht van het uit den weg ruimen van iemand, dio hen van zedelijkheidsdelicten had beschuldigd. TENTOONSTELLING VAN RAADHU "{PLANNEN. Zaterdagmiddag te 3 uur had de offi cieels opening plaats der tentoonstelling van de ingezonden teekeningen voor het nieuwe gemeentehuis. Op den aangegeven tijd waren in de Ambachtsteekenschool bijna alle genoodigden aanwezig en nam burgemeester J. Schokking het woord. Spr. wees er op, dat het openen van een ten toonstelling altijd is een belangrijk iets, doch voornamelijk voor Katwijk, waar zulks niet zoo vele malen plaats grijpt. Thans is deze opening iets bijzonders in verband met den aard der tentoonstelling. Deze tentoonstelling raakt. -Katwijk aller eerst, doch zij zal ongetwijfeld ook de aandacht naar buiten trekken, mede door de vele aanwezige badgasten. Ook is heb opvallend, met welke belangstelling de prijsvraag bij de deskundigen is ontvan gen. Ik heet u dan welkom, zegt spr., en druk er mijn spijt over uit, dat twee leden der jury, de heeren Smits te Aerderihout en Verschoor te Rijswijk, niet hier aan wezig konden zijn. Van de raadsleden Dr. Lodder en dr. Eijkelenboom is mede be richt van verhindering ingekomen. Ook de heeren prijswinnaars en andere genoodig den worden welkomen ge'heeten. Het verblijdt mij, zegt spr., dat we hier toe gekomen zijn en ik hoop, dab de scha kel, waarvan het begin reeds lang bestaat, thans tot het eindo kan worden voortge zet. Reeds in de raadsvergadering van 25 Januari 1918 werd er op gewezen, dat in den slechten en bekrompen toestand van het gemeentehuis moest worden voorzien. Meerdere raadsleden waren het hiermede eens en gaven daaraan uiting. In een volgende raadszitting werd het een gebie denden eisch van den tijd genoemd, dat hierin verbetering diende te worden ge bracht, waarna in de daarop volgende zit ting bot den bouw van een nieuw ge meentehuis werd besloten. De economi sche toestanden waren oorzaak, dat het bouwen voorloopig versohoven werd. Nie mand zal gedacht hebben, dat zulks nog zoo lang zou duren. Tot B. en W. de zaak in 1928 ter hand namen. Intusschen was de slechte toestand van het gemeentehuis nog erger geworden. De bevolking was intusschen met 2000 inwoners toegenomen, het personeel moest verdubbeld worden sinds 1918. Het personeel moest zich uiterst primitief behelpen. Met eenparig heid van stemmen werd dan ook in 1928 door den Raad besloten tot den bouw van het nieuwe gemeentehuis over te gaan. Dit heeft tot gevolg gehad, dat de prijsvraag werd uitgeschreven, waarvan we in deze zalen de uitkomsten zien. Spr. zegt dc jury, dc heeren "NV. Verschoor te Rijswijk, A. P. Smits te Aerdenhout en v. d. Kloot Meijburg te Voorburg dank voor hun moeilijk werk. Het gehalte der ingekomen teekeningen mag als zeer ge slaagd genoemd worden. Spr. wil hierbij opmerken, dat. er zelfs een is ingekomen uit Batavia. Er zijn er ook bij, die Katwijk te rijk hebben geacht. Deze waren niet sober genoeg. Dc aestetische eischen, ge voegd bij die der financieele eischen, maakten het werk der jury er niet ge makkelijker op. Toch waren er meerdere teekeningen die aan beide eischen volde den. Er zijn er in de gemeente, die ons oude gemeentehuis nog behoorlijk vinden. Ech ter bij de eerstev inkomst in het gemeente huis kamt men tot een andere conclusie. Zoo zal het ook gaan bij de beoordecling van de teekeningen. Men oordeelt soms to oppervlakkig. Men moet zich in een dergelijk gebouw toch ook thuis gevoelen. Het werk is door de jury niet nauwgezet heid verricht en ik prijs gelukkig de win naars, n.l. do heeren v. Hooykaas en Lookhorst te Rotterdam, Ir. Zwiers te Ifaarlem, Jos. dc Jonge te Rotterdam, die niet aanwezig kon zijn, C. Feldkamp te Amsterdam en S. J. Bouma te Gronin gen die resp. den len tot den 5en pr. won nen, resp. f 1200, f900, f600, f400 en f200. Eigenaardig is, zegt spr., de motto's van de twee hoogste prijswinnaars: „Door de branding" cn „Hou zee", welke woor den voornamelijk hier in Katwijk zoo goed verstaan worden. Het leven is niet ge makkelijk, we moeten door de branding en zee houden. Zelfs in de keuze van het motto is men dus gelukkig geweest. Aan alle inzenders, die ongetwijfeld hun werk met toewijding hebben verricht, roept spr. toe: door de branding en hou zee, heeren. En hiermede is het mij, zegt spr., een voorrecht aan u de prijzen te mogen uitreiken. Als straks het gemeentehuis zal zijn verrezen, dat dan de motto's „Door de branding" en „Hou zee" mogen blijken geweest tc zijn een profetie. En hiermede open ik de tentoonstelling. De heer Hooykaas bracht den burge meester mede namens de andere aanwe zige inzenders, een woord van dank voor de woorden tot Ken gericht. Dc conclusie van het rapport der jury luidt: Als resultaat van bovenstaande beschouwingen kwam de jury eenstemmig tot het 'besluit: den len prijs toe te ken nen aan het ontwerp motto „Door de branding", in de eerste plaats omdat deze plattegiondsindeeling het best geslaagd is, terwijl ook de uitwendige architectuur veel verdienste bezit, in aanmerking ge nomen, dat het gebouw komt te staan in toekomstige villawijken, waarvan 't karak ter door deze nieuwe raadhuisbouw kan worden beheerscht. Den 2en pr. toe te kennen aan het ont werp motto „Hou zee", omdat dit plan eveneens do goede planindeeling laat zien cn een prijzenswaardige beknoptheid geeft, die echter tot een to bescheiden uitwen dige architectuur heeft geleid, waardoor het karakter van een gemeentelhuis niet voldoende tot uiting is gekomen; Den 3on prijs toe te kennen aan hot motto „Romantiek", v. n. 1., wegens goede planoplossing en beknoptheid, gepaard aan een architectuur, die een voornaam karakter draagt; Den 4en prijs aan het motto „Tien M"; Den 5en prijs aan het motto „Opus 7". Bij de opening waren aanwezig do bur gemeester en beide webhouders, de heeren R. Ouwehand en J. Dubbeldam, bijna alle raadsleden, de waam. gemeente-secretaris de heer D. C. O. Boekhoven, de jury, de prijswinnaars behalve de heer De Jonge, de hoofdopzichter en de opzichter der gemeente. Zooals in een advertentie in dit blad is bericht, is de tentoonstelling geopend iederen werkdag van 101 uur en van 26 uur. Entree f 0.25 en Zaterdags f 0.10 (niet f 0.19 zooals abusievelijk in de advertentie stond). VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Twaalf burgemeesters hebben hun be middeling aangeboden in het Engelsche katoenconflict. De „Graf Zeppelin" te Lakehurst ge land. De reis schitterend verloopen. Voor Ostende is een boet door midden gevaren. Reeds 10 lijken aangespoeld. (Buitenlandsche Berichten). BINNENLAND. De Kabinetscrisis (2de blad Uit de Pers en 1ste blad driestar). Ongeluk op een onbewaakten overweg bij Rilland-Bath. (Gem. Berichten, 2de blad). Het ontwerp van de heeren Hooykaas en Lockhorst te Rotterdam voor een GOUDEN JUBILEUM W. A. DE JONG. Heden herdacht dc heer W. A. dc Jong den dag, dat hij vóór vijftig jaar geleden in dienst trad bij do firma D. Sa-la en Zo nen alhier. Hedenmorgen werd de jubila ris ontvangen door den heer en mevrouw Sala cn heb voltallige personeel, en nadat hij was binnengeleid, door den heer Sala toegesproken, waarna hem door zijn pa troon een enveloppe mot inhoud werd over handigd. Ook hel personeel bood den jubi laris een passend geschenk aan, waarbij de heer I. de Groof het woord voerde. Na zijn patroon en collega's dank te heb ben gebracht, is dc jubilaris naar huis te ruggekeerd om verder het jubileum iu hui- selijken kring te herdenken. Ged. Staten beslissen anders. Ged. Staten van Zuid-Holland hebben, met ver nietiging van oen besluit van den Raad der Gemeente Katwijk bepaald, dat de door het Bestuur der stichting „Tïotter- damsch Zeehospitium" te Rotterdam ge vraagde medewerking bot verbouwing van de onder beheer dier stichting staande school van Tuberculeuse kinderen te Kat wijk aan Zee, alsnog door dc gemeente Katwijk moet worden verleend. KATWIJK AAN DEN RIJN. Gezonken. Bij het uitvaren uit de haven der zanderij aan den .Valkenburg- schen weg is een geladen zan-.ibak juist op den hoek RijnKanaal gezonken. Het personeel der Amstordamscho Ballast-Mij. zette de plaats met vlaggen af. KATWIJK AAN ZEE. Boot omgeslagen. Een zeilboot van de jongelui Taat-Parlevliet sloeg ruim 200 M. uit den wal door den sterken wind om en de inzittenden geraakten te water. Een der inzittenden, L. v. D., kon niec zwemmen, doch de andereu brachten hom veilig aan wal. Van sommigen was een gedeelte der kleeren verloren gegaan. Het geval trok aan het strand veel be- langstelling. NOORDWIJK. Aanbestedingen. Bij onderhandsche aanbesteding is aan de N. V. Men. Erica, v.'h. W. P. de Vreede te Noordwijk opge dragen: 1. Den aanbouw van twee vleugels bij het St. Bavo-gesticht te Noordwijkcrhout; 2. Den Bouw van een Zusterhuis, met bewaarschool enz. to Noordwijk; beide

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1