DE ST. JACOBI-VICARIE
TE ELBÜRG
BUITENL BERICHTEN
Ned. Oost-ïndië
UIT DE OMGEVING
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Het tragisch geval te Capelle.
Men deelt, aan „De Tijd'' mede, dat. bij
i e gerechtelijke schouwing van het lijkje
van het 5-jarig meisje der familie 'Z. te
Vrijhoeve-Capelle, dat, naar men weet,
door den vader gestraft werd, doordat het
een ruit had vernield en na de lichamelij
ke straf (een klap) zou zijn gestorven, ge
bleken is dat het kind niet tengevolge van
dezen klap is gestorven, doch alleen ten
gevolge van verschillende factoren van
schrik, angst enz. die een tot- het uiterste
opgedreven zenuwoverspanning teweeg
brachten, welke het bekende droevig ge
volg had.
De beklagenswaardige ouders zijn ten
prooi aan de grootste neerslachtigheid en
radeloosheid.
Een opwindende arrestatie.
Gistermiddag om half drie gaf een win
kelierster te Groningen aan een surveil-
leerend agent kennis dat- even te voren
een haar onbekend persoon geld uit de
toonbanklade had gestolen. Zij wist een
signalement van den dader op te geven,
waarna het eenige agenten al vrij spoedig
gelukte het spoor van den dader te vin
den. die de vlucht nam naar een opslag
plaats. Hij werd hier door een inspecteur en
twee politieagenten achtervolgd, maar wist
te ontkomen over een 3 M. hooge schut
ting, bespannen met. prikkeldraad. Ha een
opwindende jacht slaagde de politie er ten
slotte in den dader te arresteeren, die
bleek te zijn zekere H. P., een Duitscher,
afkomstig van een schoener in de Hoorder-
haven.
Een duur bad!
Uit een badkoets te Zandvoort is Dins
dag uit een portefeuille van een badgast
een bedrag van ongeveer 400 ontvreemd,
een cheque van 2000, een Hederlandsch
paspoort en eenig vreemd geld. De politie
stolt een uitgebreid onderzoek in.
Aanranding.
De 23-jarige W. D. uit. Papenhoven (L.).
is Zondagavond half tien. na afloop van
een openluchtconcert, op weg naar huis,
aangevallen door de gebroeders B. en C.
M. Laatstgenoemde bracht den jongen
man zonder de minste aanleiding, een mes
steek in den hals toe. Het slachtoffer .werd.
later, badend in zijn bloed, in bedenkelij-
ken toestand naar heb ziekenhuis te Sit-
tard overgebracht. De dader is gearres
teerd.
Nette inbreker.
Bij de uitgeversfirma van D. te Bussum,
waar de vorige week werd ingebroken, is
het vermiste geld onder couvert terug be
zorgd. Het onderzoek wordt nog voort
gezet.
Chauffeur aangehouden.
Dp Amsterdamsche chauffeur V.. die ten
nadeele van zijn patroon een auto in Bus
sum had verkocht, is te Amsterdam aan
gehouden en door den commissaris van po
litie te Bussum, na verhoor, ter beschikking
van de Justitie gesteld. De aangehoudene
had nog slechts 1.50 in zijn bezit.
Malversaties bij een bank.
Gistermiddag werd -ter Beurze te Am
sterdam druk besproken een geval van
ontdekte malversaties bij een der groote
bankinstellingen tet Amsterdam. Nadat een
hoofdambtenaar van de desbetreffende
bank was overleden, zijn in diens admini
stratie de verduisteringen ontdekt. Zij zijn
gepleegd in een groot aantal jaren en moe
ten vele tonnen gouds bedragen. De di
rectie, door het ..Hbld." naar het gebeurde
gevraagd, zei. dat alles nog wordt nage
gaan en eerst over eenigen tijd de geheele
omvang der gepleegde fraude kan worden
overzien.
Treurig.
De politie te Nijmegen hield Maandag
avond tegen elven, midden in de stad drie
kinderen aan van 8, 5 en 4 jaar. Zij liepen
te dwalen en zeiden op vader en moeder
te wachten, die naar de bioscoop waren.
Des nachts om één uur kwam moeder
haar kinderen op het politiebureau afha
len.
Vijf jeugdige avonturiers.
Door de Bussumsche politie zijn vijf
Jongens van circa acht jaar die de ouder
lijke woning te Amsterdam waren ontloo-
pen, op transport gesteld.
Een windhoos.
Gistermiddag omstreeks twee uur is een
windhoos in schuine richting over het dorp
Pijnaeker getrokken. Wel werden verschil
lende voorwerpen de lucht ingeslingerd.
doch ernstige ongelukken vielen niet voor.
Een zeldzaam jubilé.
Te Breedevoort kan de brandweer eind
dezer maand het feit herdenken, dat ze
in 25 jaar geen dienst heeft behoeven te
doen.
De hanen mogen blijven kraaien.
De commissie voor plaatselijke strafwet
geving in de gemeente Vel sen had o.m.
voorgesteld het houden van pluimgedierte,
dat hinder voor de omwonenden kan ople
veren, te verbieden.
Met eenige stemmen vóór is het voorstel
evenwel in den gemeenteraad verworpen,
zoodat de hanen mogen blijven kraaien.
Rechten van Katholieke theolo
gische studenten op de vruchten
der stichting. Begeving van de
beurs voor den Elburgschen ge
meenteraad.
In het jaar 1484 is te Elburg door den
Weleerw. Heer Bernard Lutteken, eersten
priester aldaar een vicarie gesticht, waar
bij bepaalde goederen bestemd werden voor
het onderhoud van een geestelijke, die ver
plicht was tot het lezen van H.H. Missen
voor de zielerust van den stichter.
In den fundatiebrief was uitdrukkelijk
vastgelegd, dat de opbrengsten dezer vica
rie slechts ten goede zouden komen aan
priester-bloedverwanten van den stichter
en dan eerst aan een vreemden wanneer er
onder do familie geen lid voorkwam die
geestelijke iferd of om andere'reden in de
termen vieldie vreemde moest geboren
zijn uit de gemeente Elburg of uit de Ve-
luwe.
Op grond van deze en andere voorwaar
den in den fundatiebrief vervat, heeft Z.
D. H. Mgr. H. van de Wetering, Aartsbis
schop van Utrecht aan den gemeenteraad
van Elburg een schrijven gericht, waarin
hij mededeelt van meening te zijn. dat ook
nu nog studenten van seminaries of van de
B.-K. Universiteit ie Nijmegen aan de
vruchten dezer stichting mogen deelhebben
en dat hij als medecollalor mag optreden.
Dit- schrijven werd door ons eenigen tijd
geleden in extenso opgenomen.
Naar aanleiding van dit schrijven heeft
thans ook een student der St. Dominicus-
stichting te Zwolle naar de beurs gesolli
citeerd.
Het gemeentebestuur van Elburg heeft
den Rijksarchivaris in Gelderland den 'heer
Hartens verzocht, van advies te willen die
nen welk standpunt zij bij de begeving
van dc St. Jacobi- of Luttekens-vicarie heb
ben in te nemen.
Aan dat rapport ontleenen wij het vol
gende:
„De stichter der vicarie, heer B. Lutte-
ken, bepaalde, dat de door collatoren aan
te wijzen vicaris tot zijn bloedverwanten
zou moeten behooren. Zoo er geen bloed
verwant te vinden zou zijn. zou een uit El
burg geboortig priester moeten worden be
noemd. Op grond van de vicarieën gemaak
te bepalingen waarbij zij van geestelijke
stichtingen (ot studiebeurzen gemaakt zijn,
is 'het vereischte vervallen, dat de vicaris
een priester moest zijn: Sinds het laatst
der 16de eeuw werden studenten van de
Gereformeerde religie met de vicarie be
giftigd. Aan 'het vereischte, dat de begif
tigde tot de bloedverwanten van den stich
ter moest behooren, is steeds dc hand ge
houden.
Veelal wordt tegenwoordig aangenomen,
dat kan worden afgeweken van de door de
Gereformeerde Overheid gemaakte bepa
ling, dat uitsluitend gereformeerde studen
ten met vicarieën konden worden begif
tigd, en wel op grond van het feit, dat we
geen door den Staat bevoorrechte Kerk
meer kennen. Indien echter de stichter be
paald heeft, dat de viearie bij voorkeur tot
zijn bloedverwanten zou moeten behooren,
bestaat er geen reden om dit voorschrift
niet in acht te nemen.
Ten overvloede merk ik op. dat geen en
kele der vele vicarieën in ons land die na
de reformatie in studiebeurzen zijn omge
zet, later haar oorspronkelijk karakter van
geestelijke stichting heeft teruggekregen en
dat dus de vraag, of een B.-K. Priester met
de viearie zou behooren begiftigd te wor
den geheel buiten de orde is.
Ik heb mitsdien de eer uw college te
adviseeren een tot de bloedverwant en van
den stichter behoorend student (indien
deze gevonden kan worden) te ^begiftigen
met de inkomsten der vicarie."
B. en W., op bun beurt den raad advi-
seerend, wezen in hun rapport er op. dat na
de reformatie de vicarie geen geestelijke
stichting meer was.
..De institutie van de geestelijke overheid
was niet meer over", zeiden zij. In-plaats
van de institutie kwam de agreatie of con
firmatie door de Provinciale Staten (be-
bestiging als vicaris op voordracht). De
Etaten waren namelijk in de plaats getre
den van de geestelijke overheid. Zij her
vormden de vicarieën tot studiebeurzen.
De pieuse bestemming bleef gehandhaafd,
vandaar dat zij in den regel bestemd -wer
den tot- theologische studiebeurzen. Toen
werd ook hiermede voortdurend de hand ge
licht. Men begaf de vicarie aan ieder in
zijn familie, die men er een genoegen mee
wilde doen.
Voor zoover uit het ten gemeentehuize
ONGELUKKEN.
OVERSTROOMINGEN IN ROEMENIë.
In Roemenië zijn tengevolge van de he
vige regens van den laatsten tijd uitgebrei
de overstroomingen voorgekomen.
De Proeth is buiten haar oevers getre
den en heeft talrijke dorpen en enkele
steden onder water gezet.
Ook in het gebied van de Theiss zijn
uitgestrekte gebieden overstroomd. Een
brug over de Theiss is ingestort. Verder is
een gedeelte van den spoorweg vernield,
zoodat het spoorwegverkeer is gestaakt.
Ook menschenlovens zijn te betreuren.
Storm in Chili.
Schip' gezonken, 41 man
v e r d r o n k^en.
Zuid- en midden-Chili werd dezer dagen
door een hevigen storm geteisterd. Vooral
de streken van San Antonio en Valparaiso.
Het troepentransportschip „Abtao" is
gezonken, 41 man zijn verdronken.
De schepen kunnen de haven niet binnen
loopen.
vanaf 1913 berustende archief kan worden
nagegaan zijn de inkomsten der Luttekens-
vicarie sinds dat jaar voor twee-derde be
geven door het gemeentebestuur. De be
geving werd (wordt) door den Koning, Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, geconformeerd en voorts wordt
het overige derde deel door den Koning
(Minister van Onderwijs K. en W.) begeven.
De inkomsten worden steeds begeven aan
bloedverwanten van den stichter, die allen
protestant zjjn."
B. en W. gaven derhalve den raad op
grond van vorenstaande en mede overeen
komstig het advies van den Rijksarchiva
ris in Gelderland, in overweging een bloed
verwant van den stichter met de inkomsten
der vicarie te begiftigen.
Van de volgende personen was een ver
zoek om begeving ingekomen:
1. H. K. W. Wrede, te Leiden. 2. dr. H.
•T. Olthuis Rotterdam, 3. Mgr. H. van de
Wetering Utrecht, 4. S. J. En gering, Zwol
le, 5. S. Moulijn Den Haag, 6. W. G.Plan-
ten, Goor, 7. M. Esacr. Laren en 8. F. K. J.
Beukema toe Water, D>en Haag.
Omdat mgr. TI. van de Wetering, S. J.
Engeving, dr. H. J. Olt'huis. S. Moulijn géén
bloedverwanten van den stichter zijn en de
heer H. Wrede geen student meer is maak
ten B. en W. de volgende voordracht op:
1. M. Esser. 2. F. K. J. Beukema toe Wa
ter, 3. W. G. Planten.
Gistermorgen heeft de gemeenteraad de-
.ze kwestie in openbare zitting behandeld.
Nadat de voorzitter, Jhr. Feith, het
praeaivies van B. en W. nader had toege
licht. hield de heer Stephan een uitvoerig
en goed gedocumenteerd pleidooi, waarin
hij naar voren bracht, dat B. en W. in 'hun
praeadvies de zaak verkeerd hebben voor
gesteld en daaruit onlogische conclusies
hebben getrokken. Hij wenschte niet, dat
er van machtsmisbruik sprake kon zijn.
Hij wenschte, dat met zekerheid worde ge
weten, wie de rechtmatige collatoren zijn.
Derhalve stelde hij den raad voor te beslui
ten, aan B. en W. op te dragen een zoo vol
ledig mogelijk onderzoek naar de rechts
positie der Ëlburgschc vicarieën en de re
sultaten van dit onderzoek volledig aan
den raad over te leggen en voorts óm de
behandeling van het voorstel van B. en W.
omtrent de begeving aan te honden totdat
de resultaten van bedoeld onderzoek aan
den raad bekend zijn.
Naar aanleiding van dit pleidooi ont
spon zich een levendig debat.
Den lieer van de Poll (C'.-H.) was het
ook opgevallen, dat de vicarie geen geeste
lijke stichting meer zou zijn, maar een we
reldlijke. Gehoord het pleidooi van deu
heer Stephan meende hij, dat het aanbe
veling zou verdienen, de beslissing aan te
houden. Hij wenschte af te wachten, wat de
minister zal doen en te zien aan wien 'het
een derde gedeelte der vicarie zou worden
toegekend. Spr. durfde zich niet uitspre
ken, waar het recht ligt, want zooals uit
de uiteenzetting bleek, is het mogelijk, dat
ook anderen rechten kunnen doen gelden.
De heer Sweepe merkte op, dat er deze
kwesties zijn: wien behoort het recht, van
begeven en aan wien moet de vicarie be
geven worden? Waar er zooveel vicarieën
in het land zijn, gaf spr. er zijn verwon
dering over te leennen, dat Elburg werd uit
gezocht voor het verkrijgen van eeii' prin-
cipeele beslissing. Z.i. begaat de raad geen
onrecht, wanneer bij 'handelt, zooals hij
tot heden gedaan heeft. Spr. was van mee
ning. dat deze zaak niet alleen thuis hoort
bij den raad, maar ook bij den minister,
die voor een derde gedeelte collator is.
Wil men dus in deze aangelegenheid een
principieel© beslissing, dan moet de kwes
tie au fond behandeld worden. Daarop
wees spr. er nog op, dat het vic&riaats-
vraa-gstuk niet alleen een vraagstuk voor
Elburg is, maar een nationaal vraagstuk,
dat uitgemaakt moet worden, door de rijks
wetgeving.
De heer Stephan voorzegde, dat, wan
neer de raad zich niet in verbinding stelt
met den Aartsbisschop, de gemeente op-
nieüw een proces zal worden aangedaan.
De voorzitter zou het toejuichen als van
hoogerhand een onderzoek werd ingesteld,
omdat hij zelf niet goed weet, of de raad
wel het recht heeft, de gelden te begeven.
Het voorstel van den heer Stephan, in
stemming gebracht, werd verwerpen met 5
tegen 2 stemmen. (De heeren Stephan en v.
<L Poll).
Dc raad kende daarop den heer Esser
(Laren) de vicarie toe met 4 van de 7 stem
men.
De heer Engerlng kreeg 1 stem, terwijl
een blanco en een ongeldig biljet werden
ingeleverd.
De heer Stephan verklaarde daarop te
gen -het besluit in hooger beroep te zullen
gaan bij Geel. Staten te Arnhem.
Luchtballon ontploft.
V ij f personen zwaar gewond.
Naar eerst thans bekend wordt, is on
langs een reclame-luchtballon nabij Schach
in Moravië gedaald, die, naar later bleek,
met ontplofbaar gas was gevuld. Een man
met een brandende fietslantaarn kwam te
dicht bij den ballon, met het gevolg, dat
het uitstroomende gas vlam vatte Hier
door werden vijf personen zwaar gewond.
Twee hunner liggen in kopeloozen toestand
iri het ziekenhuis. Tegen den eigenaar van
den ballon is een vervolging ingesteld.
Tragische dood.
Een tragisehen dood vond in het dorp
Klein-Salitz bij Schwerin een bij een land
goedeigenaar aldaar zijn vacantie door
brengend kind uit het Rijnland.
Het kind, een 15-jarige knaap, had op
een wals waarmee een akker geëffend
werd, plaats genomen. Waarschijnlijk is
de jongen op ©en gegeven oogenblik om
laag gegleden en onder de wals terecht ge
komen.
De paarden, die de wa>ls trokken, bleven
staan, zoodat het kind onder het zware
ding bleef liggen.
De eigenaar van het landgoed vond den
jongen later onder de wals gestikt.
Schoolknapen in levensgevaar.
Terwijl dezer dagen vijf schooljongens
op de Oostzee bij Stralsund aan -het roeien
waren, schepte de boot door het draaien
van deu wind plotseling water, waardoor
ze omsloeg en de inzittenden in zee stort
ten. Zij slaagden er echter in, zich aan de
naar boven drijvende kiel van de boot vast
te grijpen, waardoor zij zich boven water
konden houden. Aangezien geen hulp kwam
opdagen, belastte een der jongens zich er
mee naar land te zwemmen en assistentie
te gaan halen.
Nadat zij drie uur hadden rondgedreven,
werden de vier andere jongens ten slotte
in volkomen uitgeputten toestand door een
visschersboot gered. Van degeen, die naar
land wilde zwemmen, heeft men niets meer
vernomen, zoodat gevreesd moet worden,
dat hij verdronken is.
Het lahd der oogziekten.
31125 blinden in Perzië.
Uit c^e laatste statistieken op verzoek
van den volkenbond samengesteld over de
hygiënische en gezondheidstoestanden in
Perzië blijkt, dat in Perzië op een bevol
king van 7,5 millioen inwoners ruim 4 rail-
lioen aan oogziekten lijden. Het aantal
blinden in Perzië bedraagt 31.125.
Amerikaansche ingenieurs-expeditie in
Venezuela vermoord.
Volgens een bericht uit Caracas aan de
„Chicago Tribune" is een expeditie van
Amerikaansche ingenieurs en geologen, die
een onderzoek instelden naar het voorko
men van petroleum in Venezuela, in de
oerbosschen door inboorlingen om bet le
ven gebracht.
Moord.
In 'n bosch achter het. Glambachmeer
bij Stettin werd gistermorgen het lijk van
een vrouw gevonden. Bij de lijkschouwing
bleek, dat er een moord is gepleegd. Er
werdén 9 wonden aan het hoofd geconsta
teerd, die door krachtige stokslagen ver
oorzaakt schijnen en waardoor de schedel
pan gedeeltelijk verbrijzeld is. De ver
moorde was de 49-jarige vrouw van een
machinewerker. Zij had haar man Maan
dagmiddag eten gebracht en werd sedert
gemist. Van den dader heeft men nog geen
spoor kunnen ontdekken.
DE ARMOEDE DER 00STENRIJKSCHE
rijksambtenaren:
Vertegenwoordiger van een ministerie
berispt.
Hij had geen gekleede jas aan.
De Weensche correspondent van het
„Vad." schrijft:
Oostenrijk is maar een arme staat en
de .rijksambtenaren worden er niet al te
best bezoldigd. In een Oostenrijksch amb
tenaarsgezin is vaak schraalhans keuken
meester: de vrouw des huizes moet eiken
schilling en eiken groschen minstens drie
maal omdraaien vóórdat zij deze kan uit
geven. De ambtenaarsvrouwen moeten el-
ken morgen in de vroegte zelf met een
groote handtasch of met een hengselmand
naar een der vele markten of verkoops
hallen toestappen om daar de levensmidde
len voor den dag zelf in te slaan, omdat zij
die dan goedkooper kunnen krijgen dan in
een winkel. Veelal moeten zij lang loven
en bieden en een heftigen strijd met
schreeuwende groentevrouwen voeren. Ein
delijk dan keeren de dames afgemat naar
huis terug.
De prijzen der levensmiddelen zijn de
laatste maanden onrustbarend gestegen en.
het aantal dagen, waarop geen vleesch op
tafel komt, wordt steeds grooter. Van een
dienstbode of een hulp in, de huishouding
kan in de meeste gevallen hoegenaamd
geen sprake zijn; de ambtenaarsvrouw moet
bijna al het ruwe werk alleen verrichten.
Natuurlijk kan ook niet veel geld voor
kleeding overblijven en toch hebben allen
den aangeboren drang in zich zoo netjes
mogelijk voor den dag te komen. De meeste
ambtenaarsfamilies zitten diep in de schul
den, zij koopen hun kleeren enz. op afbeta
ling, en elke maand gaat er een vrij groot
deel van 't toch al niet zoo hooge trakte
ment weg om. de termijn, leveranciers te
voldoen.
Wanneer dan nog ziektegevallen in de
familie voorkomen, wordt de toestand nóg
kritieker. Een kras staaltje van de ver
gulde armoede bleek dezer dagen voor den
„Verwaltungsgerichtshof" aldaar, dat is het
hoogste lichaam van administratieve recht
spraak. Er werd een geval behandeld van
een firma, welke nagelaten had een barer
vrouwelijke bedienden bij een ziekenfonds
te verzekeren; hot ministerie van sociale
administratie („Bundesministerium für so-
ziale Verwaltung") had een barer hoogere
ambtenaren, een jurist, als haar vertegen
woordiger gezonden ten einde als openbaar
aanklager op te treden. Deze, dr. Grössin-
ger, was in een licht zomerpak verschenen.
Vroeger, in de tijden der monarchie, moest
men in rok en witte das komen, anders
werd de behandeling eenvoudig verdaagd.
Bedert de omwenteling echter werd het
usance, dat de juristen in een zwart geklee
de jas konden komen. Toen nu dr. Grössin-
ger als officieele vertegenwoordiger van
het voornoemde ministerie in een licht zo-
mercolbertje kwam, begonnen de oogen van
den voorzitter van het gerechtshof, vice-
president dr. Hiller-Schönach, vuur te
schieten. Hij maakte den ambtenaar er op
opmerkzaam, dat het niet in overeenstem
ming was met de waardigheid van liet ge
rechtshof, dat hij in een licht pakje was
verschenen. Dr. Grössinyer zeide dat hij
tehuis een zieke vrouw en ©en ziek kind
had, en slechts 390 schillingen per maand
verdiende (d.i. nog niet eens 140 Heder
landsch© gulden!) zoodat hij niet in staat
was geweest speciaal voor deze zaak een
gekleede jas te koopen.
Op scherpen toon zei dr. HillerSchön-
bach: „Ik verzoek u geen rede te houden!
Ik duld geen critiek np mijn handeling!"
„Ik vraag u beleefd om excuus", aldus
de advocaat, „ik heb thuis wel een geklee-
de rok, maar die is zóó versleten, dat zj]|
nóg minder in overeenstemming zou zijij
met de waardigheid van dit gerechtshol
dan dit zomerpak, dat ik aan heb!"
„Ik verzoek u ter kennis te nemen, dat
een regeeringsvertegenwoordiger als u bent,
hier een donker costuum moet dragen",
ging de voorzitter onbarmhartig voort.
De arme dr. Grös'singer wendde zich nu
tot het publiek in de zaal, maar de voor
zitter zeide hem barsch, dat hij moest gaan
zitten. En deze daarop: „Ik heb zulk een
hoofdpijn, dat ik mijn departement hier niet
meer zal kunnen verdedigen!"
„Dan neem ik afstand van Uw aanwezig
heid", aldus de voorzitter.
De vertegenwoordiger van het ministerie,
dien men als een kwajongen de les had
gelezen, verliet* geheel in de war gebracht,
de zaal.
Het gedrag van den ijzeren voorzitter
van het gerechtshof wordt in kringen van
regeeringsambtenaren ten zeerste gelaakt.
ONVEILIGHEID OP SUMATRA'S
OOSTKUST.
Een plantersvergadering te Medan.
Aneta seint uit Medan: Te Med§wi is
een plantersvergadering gehouden, waar
10000 pers-onen tegenwoordig waren. Onder
hen bevond zich de gouverneur van Suma
tra's Oostkust, de heer L. H. W. van San-
dick.
De heer van Rooven leidde de vergade
ring en stelde voor liet navolgend telegram
aan de Koningin te zenden: „Duizend va
derlanders betuigen Uwe Majesteit hun die
pen eerbied en spreken hun vast vertrou
wen uit, dat Uwe Majesteits regeering rust
en orde zal weten te verzekeren tot ont
wikkeling der Indische gewesten en tot heil
van alle bevolkingsgroepen. Zij zijn over
tuigd, dat aan de leuze: „Je Maintiendrai"
gestand zal worden gedaan".
De volgende spreker de heer J. C. Groe-
nenberg, inspecteur van heb Nederlandsch-
Indisch Land-Sypdicaat, deelde mede, dat
de verbittering algemeen was en dat een
gevaarlijke grens befeikt was. De geëm
ployeerden der cultures verkeer.en in bit
teren gemoedstoestand en heffen hun oogen
op naar de regeering, om hulp en bijstand
vragend. Spr. ging vervolgens na den toe
stand in Delili van vroeger en in het Dehli
van thans. Indertijd heerschte er verbitte
ring onder de koelies over bestaande mis
standen, welke nu zijn weggenomen. Thans
heerscht er verbittering onder de planters,
die om bescherming vragen. De stelling
„rgssengelijkheid" slaat in de onderste la
gen der inheemsche bevolking velen uit het
lood. Verdere factoren, welke oorzaak zijn
van den tegenwoordigen toestand, zijn de
activiteit door Moskou getoond, de gerin
ge straf opgelegd bij strafbare feiten en
de trage wijze waarop de straffen worden
ten uitvoer gelegd.
De planters hebben alles gedaan voor
betere huiswesting, benevens goede medi
sche verzorging van het personeel, terwijl
de „klap" teruggebracht werd tot uiterst
sporadische gevallen.
Thans is het de beurt der regeering om
te zorgen voor voldoende bescherming van
de Europeanen.
Spr. hield een pleidooi voor strenge se
lectie bij het aanwerven van contractan
ten. De geëmployeerden der cultures moe
ten blijven streven naar een waardig op
treden hunnerzijds.
Spr. stelt voor het na-volgend telegram
aan den gouverneur-generaal, den Volks
raad en de Staten-Generaal te zenden: „De
planters in Deh'li, benevens vele belangstel
lenden uit den handel, de scheepvaart, etc.,
verkeerend onder den indruk van het af
grijselijk gebeuren in het Siantarsche,
dringt aan mét spoed maatregelen te be
ramen, teneinde aan de voortwoekerende
vergiftiging van den geest der koelies paal
en perk te stellen".
De vergadering had een zeer waardig
verloop.
De presentielijst vermelde 2100 namen,
De presentielijst vermelde 2100 namen,
terwijl 400 telegrammen met adhaesie- en
sympathie-betuigingen binnenkwamen uit
Atjeh, Tapanoeli en Sumatra's Oostkust.
De vergadering werd gesloten onder het
zingen van „Wilhelmus".
HILLEG0M.
Personalia. Voor het Mulo-examen
zijn geslaagd C. v. d. Pluim en P. D. v. d.
Werf.
KATWIJK.
Personalia. Voor liet Mulo-examen
zijn geslaagd A. de Best en D. Kruijt.
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. Zelden is het voor de
bloemkweekers zoo slecht geweest als
zulks de laatste dagen het geval wa6.
Sommige bloemsoorten brengen hoogstens
arbeidsloon op. De oorzaak is voornamelijk
te vinden in het zeer .warme weer. Be
taald wordtKorenbloemen f 0.070.09 p.
100, Scabiosa f 0.090.15, Margrieten
f 0.260.28, Static© f 0.120.15, Kopgodesia
f 1.30—2.30 per 100 bos, Talmia f0.25—
0.27, Anjers f Q.140.22, Oentoria (wit, geel
en paars) f 0.070.12, Godesia (gepeld)
f 0.650.90, Gladiolen f 1.40—2.50, Alstre-
meria f 0.901, ConvTlïï f 11.10, Ridder
sporen f 1.402 per 100 bos, Galardia
f 035—0.45.
R0EL0FARENDSVEEN.
Augurken-uitvoer. De eerste wagon
augurken is Dinsdag 16 Juli door de firma
H. van Ruiten en Zonen naar Duitschland
verladen. Het vorig jaar is de eerste wa
gon verzonden op 13 Juli, zoodat men niet
kan zeggen, dat deze teelt bij vorige jaren
ten achter is. Naar wij vernemen is er in
het buitenland goede vraag naar augurken
VALKENBURG.
Personalia. Voor liet examen nuttige
handwerken is geslaagd mej. P. Haantjes.
