MAANDAG 8 JULI 1929
No. 6225
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
ZONDAGSBLAD
BUITENLAND
BINNENLAND
SPORT
20ste Jaargang
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mcdedceliugen wordt
het dubbelo van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogsto 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, birur en
verhuur, koop en verkoop f0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Weekabonné's worden er aan herinnerd,
dat vanaf heden het abonnement op het
Zondagsblad over het 3e kwartaal ad 50
ent. moet worden betaald.
DE ADMINISTRATIE.
V Onze partij.
De R. K. Staatspartij is percentsgewijs
bet meest in stemmen-aantal vooruitge
gaan aan de stembus van verleden week
.Woensdag.
Ziehier een feit.
Allen lezers van de krant kan het al
bekend zijn en is bet waarschijnlijk ook
wel bekend.
Maar wij willen het hier nog even op
den voorgrond schuiven, omdat hefc mis
schien tüsschen al het verkiezingsnieuws
wat verscholen is geraakt.
En is dit feit niefc voor alle Katholieken
verblijdend!
Verblijdend, nog afgezien van alle con
crete conclusies, welke men er uit zou
kunnen trekken.
Verblijdend op zich zelf.
Wij hebben vóór de verkiezing er meer
malen op gewezen, dat voor de trouwe
kiezers, voor de ijverige propagandisten
vooral, er een -voldoening in zal liggen, als,
wanneer de resultaten van den stembus
strijd bekend worden, met rechtmatige
fierheid zal kunnen worden gewezen naar
het aantal katholieke stemmen.
En die voldoening mag nu worden ge
noten.
En wordt ook ongetwijfeld genoten.
Wij waren en zijn dc sterkste partij in
de Tweede Kamer; wij zijn de partij, die
nu aan de stembus het meest- ia stem-
men-taï is vooruitgegaan.
Niemand zal ons beschuldigen van hoog
moedige zelfingenomenheid, als wij dat
feit nog 'ns open en bloot leggen!
Onze pers.
Nog voor een ander feit, verblijdend
voor de Katholieken, waarop wij eveneens
rechtmatig fier kunnen zijn, willen wij
vandaag even de aandacht vragen.
Wij hebben in ons land een Katholiek
grootblad met ochtend- en avond-editie,
dat glansrijk de concurrentie kan door
staan met de nict-katholicke groote bla
den-
Wij bobben een grootblad van een
zoodanige superieure kwaliteit dat geen
Katholiek noodig kan hebben een blad
van andere richting, noch de intellectueel
om op de hoogte te blijven, noch de koop
man om van alles, wat voor hem van be
lang is, zoo spoedig en zoo goed mogelijk
te worden ingelicht, noch wie dan ook.
Dit willen wij hier constateeren naar
wij hopen overbodig naar aanleiding
van een nieuwe uitbreiding van hefc blad,
de ingebruikneming van twee nieuwe per
sen, die Zaterdag plechtig zijn ingezegend
door Z. D. H. Mgr. Aengenent.
Wij wenschen „De Maasbode" van harte
geluk met deze voltooiing van haar ma
chinale outillage!
In een extra-nummer met interessanten
inhoud schrijft de hoofdredacteur, dr. J.
Witlox, Pr., een artikel waarin hij grooten
dank brengt aan de directie.
Openlijk zij bij deze gelegenheid óók
waardeering uitgesproken voor het jour
nalistiek voortreffelijke werk der redactie
van „De Maasbode".
Moge naasfc „Do Maasbode" hèèl onze ka
tholieke pers ieder blad in z ij n kring
en op zijn plaats tegemoet gaan een
periode van steeds stijgenden bloei, onder
Gods zegen4 door de energie van allen,
die daaraan hun krachten geven, door de
stuwende belangstelling der katholieken!
VAN HET VATICAAN
De H. Vader buiten het Vaticaan?
Toebereidselen voor 25 JuH.
Men schrijft uit Rome aan de ,,Msbd.":
Er worden reeds toebereidselen getrof
fen voor de Sacramentsprocessie, welke,
gelijk bekend, bij gelegenheid van de inter
nationale seminaristenbedevaarfc naar Ro
me op 25 dezer zal gehouden worden en
wel wegens de groote hitte, die hier om
dezen tijd van het jaar pleegt te heer-
schen, om 6 uur 's avonds.
Voor den ingang van do Vaticaansche
basiliek wordt een altaar opgericht, van
waar de H. Vader den zegen met het Al
lerheiligste zal geven.
Geschenk van België aan den Paus.
Een kostbare kristallen vaas.
Dc Belgische gezant bij den H. Stoel
heeft in een particliere audiëntie aan den
Paus in naam des Konings en der Belgi
sche regeering een prachtig jubilé-ge-
schenk, bestaande uit een kostbare kristal
len vaas uit. de fabriek van Val Saint
Lambert, overhandigd.
Monument voor den Paus te Milaan.
De eerste steenlegging.
In Desio bij Milaan, de geboorteplaats
van den H. Vader, werd verleden Zondag
de eerste steen gelegd voor een groot mo
nument. ter eere van den Paus.
Bij deze plechtigheid waren de verwan
ten des Pausen, alle staats- en gemeente-
autoriteiten en ook do broeder van Musso
lini, Arhaldo, verschenen.
Een neef van Paus Pius XI, mgr. Maro-
ni, zegende den steen in en mgr. Galbiati,
de prefect der „Ambrosiana te Milaan,
hield de toespraak, waarin hij de beteeke-
nis van Paus Pius XI in de geschiedenis
der wereld schetste.
DUITSCHLAND
Engelsche manoeuvres in den Eifel
gestaakt.
De Vorwarfcs meldt uit Frankfort a. d.
Main, dat het Engelsche hoofdkwartier
van de regeering te Londen bevel heeft
gekregen, de troepenoefeningen in den
Eifel en in de buurt van Simmern terstond
te staken.
Intimidatie-manieren der Sovjets.
In de Zaterdag gehouden zitting in het
proces der Russische falsarissen Orlof en
Pawionofski protesteerde do vertegen
woordiger dr. Fuclis onverhoeds heftig te
gen een ongehoorde intimidceringspoging,
waarvan hij kennis heeft gekregen. De in
de zaal aanwezige vertegenwoordiger der
Sovjet-ambassade heeft gewaagd, den
door de verdediging tot het uitbrengen
van een deskundig verslag over de Russi
sche vervalschingscenrfcales in het buiten
land uitgenoodigden schrijver dr. Von Voss
te dreigen, dat. de Sovjet-ambassade, zoo
hij zijn rapport, uitbracht, dit als een oor
logsverklaring zou opvatten. (Groote op
schudding).
In do namiddagzitting bevestigde de
bekende politieke auteur von Voss (die 'on
der den naam Vorst schrijft), als getuige
gehoord, dat inderdaad van do zijde van
hefc Russische gezantschap te Berlijn pres-
sic op hem is uitgeoefend. Toen hij name
lijk destijds een bezoek aan het gezant
schap bracht, ten einde materiaal voor
zijn rapport te verkrijgen, werd hem door
den chef van den persdienst van het ge
zantschap, Stern geheefcen, verklaard, dat
do Sovjet-autoriteiten hefc uitbrengen van
een zoodanig rapport als een pijnlijke ge
beurtenis zouden beschouwen.
Aangezien bedoelde heer Stem in de
gerechtzaal tegenwoordig was, verzocht
de president hem, zich over de beschuldi
gingen van Voss te uiten. Stern verklaar
de evenwel, zonder toestemming van zijn
superieuren geenerlei verklaring te kun
nen afleggen.
In verband met de verklaringen van von
Voss publiceert het Sovjet-gezantschap
een communiqué, waarin wordt ontkend,
dat eenige pressie is uitgeoefend.
TSJECHO-SLOWAKIJE
Het conflict met Hongarije.
Thans een kalmere stemming
te Praag.
Na den storm der eerstp dagen komt in
dc Tsjechoslowaaksche pers thans weer
een kalmer stemming tot uiting. De bladen
verlangen, dat het spoorwegverkeer met
Hongarije zoo spoedig mogelijk zal worden
hersteld, daar men mot kan wachten tot
het conflict, dat door dc arrestatie van
den spoorwegarbeider Pes ja te Hidasne-
mety ontstaan is, bijgelegd zal zijn.
ENGELAND
Labour en de ontwapening.
Het woord voerend te Londen verklaarde
Alexander dc eerste Lord der Admiraliteit
in de arbcidcrsregecring van MacDonald,
dat er menschen zijn, die terstond alge-
heele ontwapening wenschen. Wij, Engelsch
sprekende volken, aldus spreker, met groo
te en belangrijke verplichtingen in alle
declcn der wereld, hebben een zware cn
ernstige verantwoordelijkheid dïo niet met
succes kan worden gedragen, als wij geen
hecht gevoel van veiligheid hebben. De
Labour-regcering zal hefc eerst veiligheid
verkrijgen, vóór zij tot iets anders zal over-
SPANJE.
NIEUWE GRONDWET.
Voorste! tot hervorming ingediend.
Zaterdag is bij de Spaanscho Nationale
Vergadering een wetsvoorstel tob hervor
ming van de Spaansche constitutie inge
diend.
Hefc wetsvoorstel bevat 1! hoofdstukken
en 101 artikelen.
Het wetsontwerp bepaalt, dat het parle
ment voortaan slechts uit een kamer, in
plaats van zooals tot nu toe twee, zal be
staan.
Voorts wordt dc Katholieke godsdienst
tot staatsgodsdienst verklaardaan andero
kerkgenootschappen wordt vrijheid van be
weging verzekerd met dien verstande, dat
het houden van processies en andere op
tochten iu het openbaar slechts aan den
staatsgodsdienst toegestaan zal zijn.
Omtrent de rechten van dc burgers
wordt o.m. bepaald, dat geen Spanjaard
of vreemdeling willekeurig mag worden
gearresteerd. Een gearresteerde moet bin
nen de 24 uur aan het gerecht worden
overgeleverd of dr vrijheid worden ge
steld Vrijheid van meeniugsuiting en druk
pers wordt gewaarborgd, zonder inmenging
van censuur.
In hefc hoofdstuk omtrent dc troonsop
volging wordt bepaald, dal, wanneer geen
wettige afstammelingen van koning Alfon
so XIII den troon kunnen bestijgen, de na
komelingen van zijn zusters cn tantes dit
recht zullen verkrijgen. Indien geen nako
melingen van Isabella II recht hebben op
den troon, zullen afstammelingen van Fer
dinand VII dit recht krijgen. Daarna zal
de Cortes uitmaken, wie aan de regeering
zal komen. Voorts bevat dit hoofdstuk uit
voerige bepalingen in zake de instelling
van een regentschap in geval de koning
langer dan zes maanden uit Spanje afwezig
is, of physiek niet in staat is, zijn consti-
tutioneelc plichten te vervullen.
BULGARIJE.
Struikroovers of politieke misdadigers?
Geschoten opeen regeerings-
aut o.
Het Bulgaarsche Telegraaf Agentschap
meldt:
Op den straatweg naar Pliilippopel is
Zaterdagmiddag een regeeringsauto, waar
in gezeten waren de prefect van het district
Plow3iw, ccn rcgeeringöafgevaardigde, de
secretaris-generaal van hefc ministerie voor
Openbare Werken en eenige politiebeamb
ten, door bandieten overvallen. De bandie
ten losten ongeveer twintig schoten op de
iu volle vaart rijdende auto en troffen een
der beambten doodelijk.
Het ingestelde onderzoek heeft nog niefc
aan het- licht gebracht of hefc hier een over
val van struikroovers of een politiek mis
drijf ia.
De bladen bevatten lange commentaren
op den aanval van de regeeringsauto en
eischen van de autoriteiten, dat zij met ge
strengheid tegen de ordeverstoorders zul
len optreden, te meer daar voor politieke
misdrijven onlangs amnestie verleend is.
Hefc Agentschap voegt er nog aan toe,
dat alle geruchten als zouden bij den aan
slag ministers om hefc leven gekomen zijn,
absoluut onjuist zijn, daar in de auto geen
ministers waren.
Inzegening nieuwe persen van
„De Maasbode".
Na het gereed komen van dc belang
rijke uitbreiding der redactiebureaux van
„De Maasbode" en den bouw en opstelling
der twee nieuwe geweldige persen, waar
voor een heel nieuwe machinehal moest
worden opgetrokken, is Zaterdag dit alles
officieel in gebruik genomen na dc plech
tig© inzegening door Z. D. H. den Bis-
schojj van Haarlem.
In de dekenale kerk aan den Houttuin
droeg Mgr. Zaterdagmorgen Ite kwfirfc over
acht 'n stille ponifcificalc H. Mis op met
assistentievan den priester-hoofdredac
teur, dr. J. Witlox, den redacteur Pater
Hyacinth Hermans en den weleerw. heer
J. M. van der Tuyn, secretaris van hefc
Bisdom.
Te ongeveer tien uur arriveerde do Bis
schop per auto voor de bureaux van „De
Maasbode".
In dc vergaderzaal van hot bestuur der
courant werd Mgr. Aengcnent ontvangen
door het bestuur der courant, den presi
dent-commissaris den heer H. G. M. van
der Vijver, de commissarissen M. van der
Lugfc cn A. J. C. M. Laanc, den directeur
Henri Kuijpcrs, den hoofdredacteur dr. J.
Witlox, den Deken van Rotterdam, den
Hoogeerw. heer J. W. van Heesv.ijk, mr.
P. J. M. Aalberso en eenige leden der
redactie.
De prcsidcni-commissaris, dc lieer H,
G. M. van der Vijver, verwelkomde Mgr.
Aengenent.
Hierna kleedde Mgr. Aengcnent zich
voor do wijdingsceremoniën en begaf zich
allereerst naar de nieuwe redactie-lokalen
en vervolgens naar de nieuwe persen,
waar een groot deel van het personeel
getuige kon zijn van deze plechtigheid.
Na afloop hiervan heeft Mgr. Aengenent
in aansluiting op de inwijdingsplcchtig-
heïd een toespraak gehouden.
Ik hoop van ganscher harte, aldus bo-
sloot spr., dat al die zegeningen over dit
huis cn ieder van u mogen uitgestort
worden in de ruimste mate en altijd. Dat
de Maasbode moge blijven toenemen in
groei en bloei ten bate van onze Katho-
liokc eenheid, zoo noodig, waarover wij
ons, dezer dagen, dank zij vooral het werk
van „De Maasbode", zoo bijzonder hebben
mogen verheugen.
De directeur, dc heer Henri Kuijpcrs,
richtte zich vervolgens tot den Bisschop
om Mgr. hartelijk dank te brengen.
Mgr. Aengenent schakelde daarna do
twee persen in, die een feestnummer dor
courant begonnen af te drukken.
Tot besluit maakte Mgr. Aengenent 'a
rondwandeling over alle afdeelingcn.
ATHLETIEK.
De dames-wedstrijd Nederland—West
Duitschland.
De Hollandscho ploeg.
Dc landen-ontmoefcing NederlandWest
Duitschland op' Zondag 11 Juli belooft
een bijzondere gebeurtenis te worden in
do Nederlandsehc afchletiekwereld. Op dien
dag worden niet minder dan twee inter
nationale ontmoetingen gehouden cn wel
een wedstrijd voor heeren in liet Olym
pisch Stadion te Amsterdam, cn ccn voor
dames te Gouda. Beide wedstrijden zullen
tegen West Duitschland gaan.
Voor de dames is dit^ de tweede keer
dat een dergelijke wedstrijd gehouden
wordt.
1 De damesploeg i,s als volgt samenge
steld:
100 nieter: B. ter Horst cn L. Aengen-
endt, reserve M. Briejer.
-4 maal 100 meter estafette: B. ter
Horst, L. Acngencndt, M. Briejer, cn Ton
nen; reservo Kips.
800 meter: A. Tym en A'. J. Mallon;
reserve v. Noorfc.
SO M. horden: jnevr. A. dc JongZon
dervan en A. Sieswerda; reservo G.
Tolsma.
Verspringen in. a.: mevr. A. de Jong
Zondervan cn M. Briejer.
Hoogspringen m. a.: L. Gisolf cn H.
Leeks; reserve R. v. Haaren.
vers; reserve L. Rombout.
Discuswerpen: A. lo Nobel en D. Wc-
Speerwerpen: S. A. Ie Nobel cn D.
Leonhart; reserve Rombout.
Kogelstooten: G. Schoonhoven cn L'.
Aengenendfc; reserve S. A'. Ie Nobel.
De wedstrijden van Pro Patria.
Het Ned' erlaaids ch e record
5000 M. hardloo p en verbeter d.
Dc athlotickwcdstrijden, die Pro Patria
telkenjare organiseert, werden wederom te
Rotterdam gehouden. Hefc weer was niefc
bijzonder gunstig, wat wel tengevolge zal
hebben gehad, dat er voor deze wedstrij
den niet die belangstelling bestond, dio
men wel had mogen verwachten.
Do uitslagen luiden volgens de „Maan
dagmorgen":
110 M. hordenloop: internationaal: Wc-
ïeld-record: Wcightman Smith, Zuid-Afri
ka 14.6. ,Ncderlandsch record: O. van
Rapparcl 15.5 sec.
Beslissing:' 1. A. Kaan H. A. V., Haar
lem: 2. A. van Leeuwen, Pro Patria; Hccg
en Ras, die gediskwalificeerd werden,
maakten resp. ccn tijd van 15.8 sec. en 16.1
sec.
400 M. liardloopen, internationaal. We
reldrecord Meridith 47.4 sec.; Nedcr-
landsch record A. Paulen 49 sec.
Ie halve beslissing: 1 Geurt» in 51.1 sec,
2 Berthelot in 53.8 .sec.
2e ha-lvo beslissing: 1 v. d. Burg in 53.6
sec.; 2. Kropp in 53.8 sec.
Beslissing: 1 v. d. Burg itt 52,2 sec.; 2.
Kropp in 52.3 sec.; 3. Gcurfcs; 4. Berthelot.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Nieuwe geruchten omtrent het verlaten
door den Paus van het Vaticaan.
Nieuwe grondwet in Spanje voorgesteld.
BINNENLAND.
Eenige beschouwingen ovèr de stembus
van 3 Juli j.l. (2de bind).
Een voorstel 'om huisbrand onder de
Warenwet te brengen. (2de blad).
Door het springer van een berzirevat te
Bergen op Zoom is een kind gedood. (Gen:.
Berichten, 2c blad).
Twee personen door den bliksem ge
dood. (Gem. Berichten, 2de blad).
PASTOOR TH. J. VAN DER LAAR t
In. den ouderdom van 56 jaar is, zooals
Zaterdag gemeld, to Medcmblik overleden,
de zeereerw. lieer Th. J. van der Laar,
pa-stoor aldaar.
Theodorus Joannes van der Laar werd
geboren te Monster op 13 October 1872 cn
priester gewijd 18 Maart 1899. Achtereen
volgens word hij benoemd tot kapelaan te
Spierdijk 9 April 1899, te Stoiupwijk 1
Maart 1901, to Gouda (O. L. Vr. Hemel
vaart) 5 Maart 1901 cn tc Leiden (11. Pe
trus) 23 October 1909; tob pastoor van
Wieringon 8 Januari 1915 cn te Medeni-
blik 22 Juni 1918.
De overledene was vicc-praesos der St.
Josephsgczcllcnvcrccn. te Leiden van 10
Nov. 1909 tot 25 Dcc. 1914.
Dc loop dwars door Rotterdam was niet
zoo spannend als vorige jaren.
De uitslag luidt: 1. Linsen, Bcrchcm
Sport, Bcrchcm in 57 min. 12.2 sec.; 2.
Broers, Bcrchcm Sport3. dc Lathouwer,
iJcrchem Sport; J. E. Causscns. Sportclub
Eendracht, Alost, België; 5. E. Rooyakkers
DHC, Delft; 6. E. dc Smet, Sportclub Een
dracht, Alost; 7 A. Groeneweg, Pro Patria
8. L.-Hoogeveen DOS; 9. T. Sprong DOS.
Polsstok-hoogspringen. Van der Zee,
Haarlem 3.40 Meter, 2. T. van der Most,
Pro Patria, 3.20 M.; 3. A. Hninhuis, DOS.
3.10 M. WereldrecordS. Carr 4.26 M.
Nederkmdsche record": Tj. Pasma, 8.60 M.
100 Meter liardloopen, internationaal.
Wereldrecord: Paddock, Ver. Staten, 10.4
sec.; Ncdcrlandsch record: M. v. d. Ber
gen 10.4 sec.
Ie serie: Beauf fraux, "Union-St. ii 1 -
loise, Brussel in 1.4 sec.; 2. J. Both, Vlug
en Lenig.
2e serie: Schulze, Sportclub Prcuscn,
Stettin, in ll.S sec.; B. Bcnz, Haarlem.
3e Serie: Berger A VAC.', in 11.3 sec.; 2.
Schoonheim, Vlug cn Lenig.
Beslissing: 1 Begrcr in 10.9 sec.; 2.
Schoonheim; 3. J. Both; 4. Schulzc.
1500 Meter liardloopen met voorgift. In
ternationaal. Wereldrecord: Dr. Pelzc.
Duitschland, 3 min. 51 sec.; Xederlaihkcli
record: J. Zeegcr, 4 min. 10 sec.; 1 van
Dunne, La Gantoisc, Gent; 2. H. Uufl'; 8.
S. Peper, HAV, Haarlem; 4. C'. Komijn.
Hefc Noorden.
S00 Meter liardloopen (invital ie) interna
tionaal. Wereldrecord: S. Martin, Frank-
ijk iu 1 min. 50.6 see.; Ncderlandsch record
Ai Paulen, 1 min. 58.6 sec. 1. Dr. O. Pel ze r,
Sportclub, Preusscn, in 2 min. 1.6 sec.; 2.
A. Hoogenvcrf, Haarlem; 8. P. Xicuwlaml
Feycnoord; 4. l'Hortc,UnionSt. GilloLe.
5000 Meter hardloopen, Internationaal.