3)e £ekióelve (£ou/ta/nt 8 LIJST 20ste Jaargang DONDERDAG 27 JUNI 1S29 No. 6215 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN VERKIEZING VOOR DE TWEEDE KAMER STEMDAG WOENSDAG 3 JULI 8—5 UUR Katholieken van Leiden BUITENLAND BINNENLAND DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 „De politiek, èn als wetenschap èn als kunst, hebben beide betrekking op een doel, dat na het eeuwige doel, waarvoor de mensch is geschapen, het belangrijkste is voor het menschelijk leven, n.l. de verzorging van het tijdelijk welzijn in zijn geheelen omvang en wel als voorbereiding op de eeuwige bestemming." Mgr. J. D. Aengenent op de Katholiekendag te Maastricht. A. C. A. v. VUUREN Morgen (Vrijdag)avond wordt U ver wacht in de Stadsgehoorzaal (groote zaal) te 8.15 uur. Dit is een openbare vergadering, waarop zal worden gesproken over de belangrijk heid van de a.s. verkiezing. Wie van deze belangrijkheid al over tuigd ziju, worden verwacht om hun over tuiging, zoo mogelijk, nog te verdiepen. We kunnen allen nog wel wat leeren En wie weifelen of twijfelen of aarze len of wankelen zij allen mogen vooral niet wegblijven 1 Brengt dezulken, als gij ze kent, zeker mee. Sprekers zijn mr. Bomans en de heer Loerakker. Waar 't om gaat. De partijen verschijnen aan de stembus met programs. En die programs hebben hun waarde. Wij hebben gisteren nog 'ns het program der B.-K. Staatspartij afgedrukt. En dat program geeft een frisch en krachtig geluid! Het mag er zijn. Het kan vergeleken worden met de programs van andere par tijen en de toets der critiek doorstaan, glansrijk. En op dat program zal de B.-K. Staats partij in de eerstvolgende periode werken. Maar ten slotte ten slotte gaat de stembus-strijd om de Christelijke begrise- len. Waar het ten slotte bij de aanstaande verkiezingen om gaat, heeft „De Stan daard" nog eens klemmend uiteengezet. Wij ontleencn aan het artikel enkele passages Het geweldig probleer voor ons we relddeel was reeds meer dan een eeuw, en het wordt dit in steeds meerdere ma te: of Europa den eens zoo rijken inslag der christelijke beginselen, van den in vloed van het Gods Woord, zal behou den of verliezen. En verder: Het klemmende van onzen tijd is, dat deze anti-christelijke geest- steeds meer veld wint in Europa en in de wereld. Dc machten,-dio tegen de Christelijke begin selen ingaan en de wijsheid van den mensch in de plaats willen zetten van de waarheid Gods, worden steeds gewel diger. Europa glijdt al meer af van het fun dament waarop heel het leven werd ge bouwd. Het resultaat is overal zicht baar. De Fransche schrijver M. Boegner wijst in zijn werk: Het Christendom en de moderne wereld, als een der essen- tieele punten van het geestelijk pro bleem ran onzen tijd, dit aan: dc komst van een nieuw-paganisme, dat de be geerte vergoddelijkt. De me-nsch. ook met zijn nieuwe reli gie, wordt al meer besloten in den kring van het zienlijke. En daarbinnen wordt zijn begeerte naar volmaking van dit le ven toomeloos. De socialist heeft er het woord voor gevonden: de begeerte heeft ons aangeraakt. En verdér: En in den grond der zaak ligt hier de groote tegenstelling die den politie- ken strijd in alle landen beheerscht. Het groote. verschil tusschen dien strijd in andere landen en ten onzent is, dat deze tegenstelling hier het scherpst worcLt gezien. Al zijn er helaas nog belij ders van den Christus, die hun kracht uitputten in den aanval op hun medebe lijders' zooa-ls bijv. de Staatkundig Gereformeerden dat wagen tegen de An ti-Revolutionaire Partij en vergeten zich te richten tegen het ongeloof onzer da gen. Wij hebben steeds weer gewezen op de teekenen der tijden, opdat ons volk leero verstaan, waarom het gaat in den politieken en socialen strijd. Wij willen het nogmaals doen. Hu wij vlak voor de stembus staan. En in dit verband, in het licht der groo te principiëele beteekenis der verkiezing, zal men vanzelf begrijpen1 deze uitspraak van den bekenden moralist pater Lehm- kuhl S.J. „De volken hebben de verplichting te zorgen, dat goede afgevaardigden worden gekozen, als er een gegronde hoop bestaat, dat op die wijze onge oorloofde wetten, die het algemeen wglzijii zouden schaden, worden voor komen of zoo ze bestaan, worden weg genomen en goede en nuttige wetten worden uitgevaardigd. Zeer zeker zon digt men, als men zich van stemmen onthoudt, of zijn stem uitbrengt op oen candidaat, die geen goede begin selen huldigt". ENGELAND Dreigend conflict in de Britsche Katoen industrie. Uit Manchester wordt gemeld: Er be staat kans op een ernstig conflict in de katoenindustrie in verband met den eisch der werkgevers tot verlaging der loonen mSt 12.82 procent. Gisteren verklaarde een vergadering vap arbeidersgedelegeerden, welke 500.000 arbeiders vertegenwoordigde, zich bereid de uitnoodiging tot het houden van een bespreking met dc werkgevers te aanvaarden, doch zij handhaafde haar ver zet tegen het voornemen tot verlaging der loonen. De Amerikaansche ambassade te Londen drooggelegd. Generaal Dawes heeft een verordening uitgevaardigd volgens welke in het vervolg in de Amerikaansche ambassado te Londen geen alcoholische dranken meer mogen wor den verstrekt. Dc gezantschapsraad, die buiten het ge zantschapsgebouw woont, valt echter niet onder deze bepaling. POLEN EEN DICTATOR ALS GETUIGE. Zijn eerbied voor wet en rechtspraak. Hij neemt de verantwoorde lijkheid van den bekl. op zich. Het proces tegen den voormaligcn mi nister van Financiën Czechowicz te War schau wegens overschrijding van de be grooting met een bedrag van meer dan een half milliard zloty, heeft onmiddellijk op den eersten dag het met spanning verwach te optreden van maarschalk Pilsoedski ge bracht. Door den president van het staats gerechtshof begroet, verscheen de maar schalk om kwart over een in de zaak Hij hield een korte politieke voordracht, die hij inleidde met de constateering, dat Ce- chowicz alle geïncrimineerde handelingen op zijn verzoek en uitdrukkelijke instruc ties heeft uitgevoerd. De maarschalk zei- de, zich steeds het recht te hebben voorbe houden, de politiek tegenover het parle ment te bepalen; hij draagt alle verant woording. Pilsoedski vertelde verder, dat hij gisteren in een uurtje dat hij niets te doen had, voor de eerste maal de wet op het staatsgerechtshof en dc dagvaarding van Cechowicz had doorgelezen. Dc maarschalk verklaarde genoemde wet ten eenenmale onzinnig te vinden, terwijl PLLS.ÖÉPSKl hem de acte van beschuldiging, zooals al les wat uit den Landdag komt, met weer zin had vervuld. Hij kende een .zeker scort poppen, die eenzelfde geluid voortbrengen, of men er van voren dan wel van achteren op drukt. Een poosje kan men zich er wel mee vermaken, maar wie er gedurende lan gen tijd mee zou spelen, zou onherroepelijk krankzinnig worden. Voor het staatsgerechtshof, aldus Pil soedski, is het een kwaad begin, dat het eerste proces dat het voert, gericht is te gen een lid van het kabinet, aan het hoofd waarvan hij, Pilsoedski, een man met rei- no handen, heeft gestaan. Bij deze woorden liet de maarschalk zijn handen zien. Ge tuige eindigde zijn verklaring, met nog maals te onderstreepen, dat Czechowicz uitsluitend op zijn instructies en onder zijn verantwoording heeft gehandeld. Ha het afleggen van zijn verklaringen verliet de maarschalk onmiddellijk de zaal, op den voet door verschillende ministers en adju danten gevolgd. Hamens den aanklager protesteerdo de Landdagafgevaardigde Liebermann tegen de door den maarschalk gebezigde uitdruk kingen. Daarna werd de voorzitter van den Land dag, Daszynski, gehoord, die een uitvoerige uiteenzetting verstrekte over de wijze, waarop overschrijdingen der begrooting langs wettelijke weg kunnen worden goed gekeurd. Alvorens Pilsoedski werd gehoord, waren reeds Czechowicz zelf, benevens de minis ter van Binnenlandsche Zaken kolonel Skladkowski gehoord. Czechowicz beriep zich te zijner verdedi ging op de Duitsche, Fransche en Engel- sclio financieele litteratuur en op de om standigheid, dat de Landdag ten opzichte van begrootingsovcrschrijdingen minder nauw heeft gekeken. De minister van Binnenlandsche Zaken kolonel Skladkowski gaf als actief officier uiting aan zijn minachting jegens den par lementairen aanklager, door niet op diens vragen te antwoorden, doch uitsluitend op vragen, die hem door den president van het staatsgerechtshof werden gesteld. Iets tegemoetkomender betoonde zich do minister van Handel, die de overschrij ding der begrooting motiveerde met de moeilijke situatie, waarin Polen zich ten aanzien der handelspolitiek bevindt. „Tel." IRAK. De koning van Irak naar Europa. Faical, de koning van het Irak-gebied, is naar Europa vertrokken en zal o.a. een bezoek aan Londen brengen. Zooals bekend, wenscht Irak grooterc onafhankelijkheid, waarover reeds sedert geruimen tijd onderhandelingen tusschen den Irakstaat en de Engelschc regecring worden gevoerd. AFGHANISTAN. De strijd om de macht. Volgens de laatste berichten uit Afgha nistan moet Hadir Khan nieuwe successen hebben behaald en een strategisch belang rijk punt veroverd hebben. Tusschen de troepen van Hadir Khan en van Habib Oellah moet een nieuw groot gevecht zijn ontbrand. MEXICO. DE VREDE IN MEXICO. De interventie van Washington. Over de bijlegging van het godsdienst conflict in Mexico schrijft de „Times" in een hoofdartikel o.m.: De laatste drie jaar hebben aangetoond, dat do practiseerende Katholieken in Mexi co te weinig in aantal zijn om een anti-cle- ricalc politiek tegen te houden, doch zij zijn ook te talrijk om haar behalve gedeel telijk en met groote kosten, door to zetten. Het is mogelijk, dat de militantic leeken, de Cristeros en allen die om welk motief ook ten velde zijn getrokken naar aanleiding van do godsdienst-bepalingen, niet goed schiks in den vrede, welken de bisschop pen hebben gesloten, zullen berusten. Wellicht zullen zij een ander standpunt innemen en ronduit verpolitieken, ten einde den opstand voort te zetten. Het zou een zeer lange en kostbare guerilla vereischen, om hen te verspreiden en de resultaten zouden niet blijvend zijn. Doch de Mexicaan- sche regeering kan hen, nu zij een schik king met dc officieele vertegenwoordigers der Kerk in Mexico heeft bereikt, en hen van hun groote leuzen heeft beroofd, laten begaan. Op het oogenblik is de regecring in Mexico krachtiger dan zij sedert den val van Diaz in 1911 is geweest. Het is langen tijd het oogmerk van den Amerikaanschen ambassadeur geweest, om de bestaande wonden van het godsdienstconflict te hee- len. In de Vereenigde Staten is één op de zes personen geloofsgenoot der Mexicaan- selie Katholieken en Hoovera bestuur is thans bevrijd van een dreigende noodzake lijkheid in zijn werk de Mexicaansche re geering te helpen. Dc Amerikaansche politiek is thans, na vele wisselvalligheden komen vast te staan als een politiek van welwillendcn steun voor dc bestaande orde, mits dc rechten van het buitenlandsch kapitaal worden ge ëerbiedigd. Morrow moet de impopulariteit en de ri sico, welke ten deel vallen aan de tus- schenkomst van een vreemdeling in dc za ken van een trotscli volk onder oogen zien. Voor de Cristeros is hij, evenals voor al len, die tegen het tegenwoordig regime zijn opgekomen dc aartsvijand, do vertegen woordiger van den Amerikaanschen rijk dom, welke heeft bewezen, liet plechtanker der regeering in haar hevigste stormen te zijn. Onderwerping der C r i s t er o's? Uit Hew York wordt 'aan de „Times" geseind, dat na het bekend worden van do voorwaarden van het concordaat tusschen do Roomsch-Katholiekc Kerk en de Mexi- -caansche regeering do leiders van de bewe ging der Cristero's in de staten Jalisco, Michoacan en Guanajuato, de regeering verzocht hebben, hun onderwerping te aan vaarden. Men verwacht een algemcene on derwerping van hun volgelingen, ofschoon enkele op zichzelf staande benden in ver sterkingen in de bergen nog een poos ver zet zullen bieden. Intusschen zijn weer onlusten uitgebro ken in den staat Queretaro, waar een groep leden van het Mexicaansche Congres, wien onlangs de verdere toegang tot liet congres werd ontzegd wegens medeplichtigheid aan den opstand, een onafhankelijk congres hebben ingesteld, met benoeming van kolo nel der Mercado als gouverneur in de plaats van gouverneur Aranjo. Laatstge noemde vroeg telegrafisch om hulp, en de bondstroepen, die aankwamen, joegen een vergadering van de afgescheiden congres leden uiteen, die zij op drie na arresteerden. „OP NAAR DEN KATHOLIEKENDAG IN DE BISSCHOPSSTAD". Reeds vroeger is gemeld, dat op Woens dag 10 Juli a.s. dc Elfde Diocesane Katho liekendag in het Bisdom Haarlem zal wor den gehouden. Men geeft zich in Haarlem veel moeite dit congres te doen slagen cn het is ook wel te verwachten, dat do Elfde Katholie kendag alle voorgaande in de schaduw zal stellen, wat belangrijkheid en schitterende opkomst -betreft. Om drieërlei redenen meencn wij, dat deze Katholiekendag een dag moet worden van een waren en heerlijken katholieken triomf in ons Diocees. Eerstens al om het allcsbchccrs^hcnde onderwerp: „Het behouel van het geloof", een onderwerp, dat door geen andere actua liteit in belangrijkheid in onze dagen ge ëvenaard wordt. Ten tweede, wijl deze Katholiekendag ge houden wordt, in onze Bisschoppelijke Re sidentie, welk heuglijk feit sinds Mei 1908, aldus 21 jaren geleden, niet meer is voor gekomen. En ten slotte wijl deze do eerste Katho liekendag zal zijn onder het nieuwe bestuur Dit nummer bestaat uit twee bladen VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Maarschalk Pilsoedski als getuige in een politiek proces te Warschau. Dc vrede in Mexico. De Cristero's zouden zich hebben onderworpen. Noodweer te Berlijn. (Buitenl. Ber. 2e blad). BINNENLAND. Het aantal randidaten voor de verkie zing ,^p 3 Juli a.v_ 'ute blad). De a.s. Katholiekendag in het Bisdom Haarlem. (1ste blad). Jaarvergaderingen van typographen, sla gers en aannemers. (1ste blad). Het nader onderzoek' voor den moord op den Oostzeedijk te Rotterdam. (Gem. Be richten. 2de blad). Een fabrieksbrand te Leeuwarden. (Laat ste Berichten). van onzen tegenwoordigen Bisschop, Z. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent, Die op het voorbeeld van Zijn Doorluchtigcn Voovgau- ger wederom het. Beschermheerschap aan vaard heeft. Maar bovendien is er ook nog dc gunsti ge ligging van het fraaie Haarlem, dat het bezoek aan den Katholiekendag niag cn ook zal beïnvloeden. In dezo zomermaanden ziet mon Haarlem op z'n mooist, al geven de beroemde bollcndagen in liet voorjaar natuurlijk een meer .typischen kant van deze oude stad te zien. In Haarlem verwacht men en is men dan ook voorbereid op een zeer druk bezoek. Groote affiches zijn bereids door de me dewerking van do Z. E. H. H. Pastoors cn Rectoren in de circa 400 kerken en kapel len van ons Bisdom opgehangen. Dc leden van het Algemeen Comité der Katholiekendagen in het Bisdom Haarlem, door ons heelo Diocees verspreid, dc z.g. „fine fleur", zijn ingevolge hun statutaire taak in oene circulaire opgewekt een inten sieve propaganda te voeren, ten einde de deelname aan dezen Katholiekendag zoo talrijk mogelijk te doen zijn. Het Officieele Programmaboek wordt uil- gegeven door den Boek- cn Kunsthandel H. Tli. J. A. Coebcrgh te Haarlem. Do titelpagina zal worden verlucht met een symbolische tcekening van den beken den, Haarlcmschcn leekenaar Ma thé van der Weiden. De eerste binnen-pagina loont.het nieuw ste portret van Haarlems Kerkvorst, Mgr. J. D. J. Aengenent. Deze 11c Katholiekendag slaat onder be schermheerschap van Z. D. H. den Bisschop van Haarlem, terwijl het cerc-voorzittcr- schap welwillend is aanvaard door den Hoogeerwaarden heer L. A. A. M. Wester- woudt, Deken van Haarlem. De hoofdleiding berust bij liet hoofd bestuur der Diocesane Katholiekendagen in ons Bisdom, waarvan voorzitter is dc heer mr. J. N. J. E. Hecrkcns Thijssen, te Haar lem; secretaris mr. L. E. Roe», 's-Graven - hagc; penningmeester: J. A. P. Hoogcwec- gen, 's-Gravenhagc; leden: mr. A. O. H. Tellegen, 's-Gravcnhagcmr. J. H. M. Stie- ger, Goes; H. G. M. van den Vijver, Rotter dam; mr. dr. L. H. Deckers, 's Gravenhagc; mgr. kolonol-lioofdaalmoczcnicr F. J. M. Evers, 's-Gravenhagc; H. E. Everard, Aer- denhout, Bloomendaal. De organisatie van dezen Katholiekendag is toevertrouwd aan liet Uitvoerend Comité en dat is het bestuur van het Comité van Katholieke Actie, te Haarlem, waarvan voorzitter is dc heer H. E. Everard cn 1c SGcsetaris dc heer P. J. M. van Tetering. Het bureau van den secretaris is: Groote Markt 4, telefoon 12433, tc Haarlem; van den penningmeester: Gebouw St. Bavo, Smedestraat 23, tol. 10049, te Haarlem. Uit dc leden van het Comité van Katho lieke Actie is een Commissie voor Ont vangst cn Orde gevormd, waarvan voorzit ter is dc heer H. W. M. van Os cn secretaris dc heer E. Schlatinann. De ordecommissarissen zullen fungeeren ia do Kathedraal, in dc afdcolingsvcrgadc- ringen, in dc pleclitigo slotvergadering en bij den officieelen maaltijd. Ten .slotte is er dc Commissie voor Pro paganda cn Persaangclcgenhcden. Ha 21 jaren wachten zal dc Katholieken dag weder in de Bisschopsstad gehouden worden. De Haarlemmers zullen dit feit op 10 Juli in gedachte houden cn noodigen hun mede- Katholieken in gohoel het Bisdom uit op 10 Juli him gasten tc zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1