BEZIET BIJ Hl
j 20ste Jaargang
MAANDAG 3 JUNI 1929
No. 6194
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux; PAPENGRACHT 32
LEIDEN
H. SACRAMENTSDAG TE ROME
BUITENLAND
BINNENLAND
KERKNIEUWS
UIT DE OMGEVING
"det
S)e Êcidóclve0ou^ant
ami )E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
f oor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
1 'oor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
en, |ij onze Agenten 20 «cent per week f 2.60 per kwartaal
ïn ïanco per postf 2.95 per kwartaal
[et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
rjjgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
ooruit'betaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
ert Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten lioogete 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
(Van een onzer redacteuren)
Een onzer redacteuren, die naar Rome
gegaan om daar bij te wonen de zalig-
erklaring van Don Bosco (die gisteren
eslia eeft plaats gehad) en zoo mogelijk het
istorisch gebeuren, dat de Paus voor het
erst weer het Vaticaan verlaat zendt
volgenden brief
In het hart v^n den Katholiek ligt het
srlangen naar Rome besloten. Rome zien
dat moet de kroon aller heerlijkheid
ok lijn. In Rome te zijn in St. Pieter
der i bij den Paus, de catacomben, de oude
isilie'ken, dat is voor den Katholiek een
wone levensdroom. Door een voorrecht,
[begrijpelijk, omdat het geheel onverdiend
werd deze droom ten tweeden male
jr mij een werkelijkheid. Ik ben weer
Rome, en er zijn oogenblikken, dat ik
idden op straat het zou kunnen uitzin-
n vreugde. Kr zijn ook oogenblik-
n geweest, dat ik mijzelf eens flink in
r3 arm moest knijpen, omdat alles zoo
iroontjes en alledaagsch leek en het niet
mij wilde doordringen, in de Eeuwige
id te zijn. Dat. was de eerste dag, to.en
;'s morgens aan het eiergele station uit
muffe en slaperige nachttrein stapte en
geheele ochtend in beslag werd ge-
omen door zakelijke aangelegenheden
n verschillenden aard. Zoo kon het ge-
iren, dat ik eerst 's middags men
het niet gelooven, maar heb i s zoo
de ontdekking kwam, in Rome te zijn,
dat ik totaal vergeten had naar St.
eter te gaan om op het graf vaji den
ins der Apostelen te bidden en te dan-
S0.
Men moet eerst wennen aan Rome. Het
belaas een feit, dat de meeste pel-
ims, die hier een vluchtig en overladen
izoek brengen, ontgoocheld huiswaaTts
tan. Zjj hebben geen tijd, zich te ver
lenen met die teleurstellende gewaar-
ording, dat Rome een gewone stad is als
dere andere stad en St. Pieter een ge-
one kerk is als iedere andere kerk.
ome is geen stad om in enkele dagen af
sjokken of in' 'n sight-seeing car door te
icen. Men moet er zijn gemak voor ne-
i zich eerst aanpassen aan al het
reemde en nieuwe, dat het verstand foe-
ingen houdt en geen tijd overlaat, diep
innig te beseffen op welk een gedenk-
aardige en heilige plek men is aange-
1. Rome is inderdaad, oppervlakkig be
en, 'n dood-ordinaire stad, waar de men-
hen eten en slapen, werken en sterven,
aar van 'n hooger standpunt bekeken, is
een eenige en de schoonste stad ter we
id, en in zekeren zin ook de zonder-
ngste.
De indrukken zijn eenvoudig overstel-
•nd, en het lijkt mij moeilijk en bijna
mogelijk, om, twee dagen in Rome zijn-
reeds een welgeordend artikel te
chrijven. Laat mij daarom voor heden
ilstaan met een beschrijving van de
tochtigheden, die op Sacramentsdag hier
ebben plaats gehad.
Openhartig gezegd en niet verzwegen
as ik ijlings naar Rome afgereisd, om
genwoordig te zijn bij het zeldzaam ge-
'uren, clat dc Paus het Vaticaan zou ver
ten, hopend dan de lezers van „Dc
eidschc Courant" daarover te kunnen
hrijvcn.
Zooals bekend, is deze plechtigheid uit-
esteld, n hoofdzaak wel om deze reden,
at men het aan de Romeinsche curie
En langzame machine met vele schrijvers
oneens is over de samenstelling van de
rocessie. Het is jammer, maar cr is niets
in te doen. In St. Pieter is daarom ook
icramentsdag niet met dien luister ge-
erd, die andere jaren gebruikelijk is.
es morgens droeg kardinaal Sincero een
pntificalc Hoogmis op, die ik niet heb
K""woond, omdat ik op dat uur reeds
en droog en warm in de bergen van
ttoli rondtoerde. Daarover hoop ik later
eer te vertellen, want het gaat toch
'et aan Romeinsche brieven te schrijven
B te beginnen met de omgeving. Maar in
•voli zagen wij de eerste toebereidselen
tor de 'Sacramentsprocessie. In de namve,
diende straatjes was het een heele
rukte (want Corpus Ghristi is een alge
mene feestdag in Italië) en uit ieder
mm hing een kleurige lap, dat een tapijt
®est voorstellen, ter eerc van Koning
uristus.
Den geheelen dag hebben wij de
iïw. heer Greiteman, vroeger kap. in Voor
tot, thans in Rome studeerend aan het
ibelinstituut, een zijner Duitsche vrienden
schrijver dezes door de wonder-mooie
bijner en Albaansche bergen rondge-
fcrd. Het werd een dag om nooit- te ver
geten. In den namiddag, tegen 5 uur,
kwamen wij te Genzano, een stadje dicht
gelegen bij het Albaansche Meer.
De festiviteiten op Sacramentsdag te
Genzano hebben een groote vermaardheid,
en wij hebben deze eenige gelegenheid om
daarvan getuige të zijn ons niet laten ont
glippen.
Heb was in Genzano een reusachtige
drukte, zooals in de bollenstreek met een
bloemenzondag. Het geheele stadje was
één groot parkeerterrein van auto's en het
doelwit van al die belangstelling was het
zelfde als in Holland: de bloemen.
Volgens eeuwenoud gebruik wordt de
hoofdstraat van het stadje, die van de
Piazza omhoog leidt naar de kerk, op
Sacramentsdag belegd met tapijten van
bloemen, waarover de Sacramentsprocessie
heentrekt. De tapijten zijn van verschil
lend patroon. Sommige heel kunstig in el
kaar geknutseld, en, wie het mooiste tapijt
gemaak heeft, krijg een prijs. Dit jaar
was er o.a. een bloementapijt, voorstel
lend de verzoening van Paus en Vaticaan.
(St. Pieterskoepel en de lictorenbundel),
een kolossaal portret van Mussolini in wit
en zwart en op de trappen voor het rust-
altaar de kleuren van Italië en van de
Vaticaansche Staat.
Langs weerszijden van de straat stond
een enthousiaste menigte, die op echt-
Italiaansche manier aan zijn bewondering
luide lucht gaf, want de Italianen zijn
verzot op felle kleuren.
Hoe de processie over de bloementapij-
ten heentrok, hebben wij niet afgewacht.
In razende vaart zijn wij naar Rome ge
snord, langs de Via Appia met zijn eer
waardige bouwvallen van graven en aqua
ducten, om daar de groote Sacraments
processie te zien, die van uit San Carlo
al Corso naar de Piazza del Popoio gaat.
Het was een geweldige drukte en het
kostte veel moeite, voor wij een goed
plekje vonden op de Pincio met een prach
tig uitzicht over de Piazza del Popoio,
waar een rustaltaar was opgesteld en
waar de processie een einde zou nemen.
Het krioelde rondom het enorme plein
van de menschen; het plein zelve was
door soldaten afgezet.
Wachten duurt lang, ook voor Romei
nen, en kwajongens doodden hun verve-
INGEZONDEN MEDEOEELING
ling met een beklautering van het kolos
sale beeld der Dea Roma, gingen op haar
heilig steenen hoofd zitten en hingen hun
pet op do dreigend© speer, tot groot
vermaak van de omstanders.
Eindelijk kwamen de eerste gedeelten
van de processie op het plein. Het was in-
tusschen schemer geworden, de straatver
lichting was aangefloept, op de kerken
rondom (er staan er maar drie op dit eene
plein) werd de illuminatie ontstoken. Eén
eindelooze stoet van vereenigingsleden
wrong zich langzaam uit het nauwe Corso
op het plein. De processie duurde oijgc-
loofeïijk, meer dan een uur, en vrij waren
reeds van plan den moed op te geven,
toen applaudisseeren op heb Corso een
teeken was, dat heb Allerheiligste naderde.
Ka den eindeloozen stoet van vereenïgïn-
gen en verscheidene muziekkorpsen, een
eindelooze stoet, van geestelijken, saecu-
lieren van alle kloosterorden en van con
gregatie-leden in zonderlinge costuums.
Het rustaltaar, dat tegen de obelisk op
het midden van het plein' was opgeslagen,
flonkerde in een gouden schijn van kaar
sen; eenzaam en stroef rees daarboven
de obelisk ten hemel, hoog in top het
kruis voerend een Egyptische obelisk
uit den tijd dat Mozes geboren werd. Ein
delijk trad het Allerheiligste uit den zwar
ten Corsomonding te voorschijn, gedragen
door kardinaal Pompili. De troepen pre
senteerden het geweer voor huü Koning,
de menigte begon te 'juichen en te applau
disseeren en met zakdoeken te wuiven, de
muziek speelde een bruisend zegelied en
de klokken beierden van alle kerken.
Langzaam schreed onder het witte balda
kijn Ons Heer voort naar Het rustaltaar,
waar de vaandels van de vereenigingen
omhoog geheven werden. Een oogenblik
de geheele enorme menigte knielde zwij
gend neer, om den zegen te ontvangen,
maar niet zoodra was dit geschied, of vu
riger en luider werden de toejuichingen
en-^fc -wiTTven, uit -echt- 'kinderlijke-dankbaar
heid, zooals alleen Italianen die aanvoe
len, voor den verleenden zegen.
Het was een indrukwekkend oogenblik
en wij waren echt dankbaar daarvan ge
tuige te zijn geweest.^ïn ons koele Hol
land zou zulk barstend enthousiasme on
mogelijk zijn, maar hier in Rome borrelt
het op uit de geestdriftige en geloovige
natuur van het volk. Er is een spreek
woord, dat. zegt: Roma veduta, fede per-
duta", „Rome gezien, het geloof verloren",
maar wie Sacramentsdag meemaakte in
Rome en de bergstadjes rondom, hij mag
eerder getuigen: Rome gezien, het. Geloof
gezien het echte, bruisende geloof, dat
door de eeuwen heen /.Ooveel heilige man
nen en vrouwen heeft voortgebracht.
VAN HET VATICAAN
De Paus buiten het Vaticaan.
Op 14 Juni?
Men seint uit Rome aan de „Msb.":
De steeds goed ingelichte „Unita Cat-
tolica."' van Florence meent te weten, dat
de Paus zich eerst op den veertienden
Juni buiten het Vaticaan begeeft bij het
einde van de processie van het congres
der Congregatie van de priesters van
Eeuwige Aanbidding, die de missiever-
eeniging der Italiaansche geestelijkheid
vertegenwoordigen en helpers van de Ka
tholieke actie zijn.
De datum der ratificatie der verdragen
van Lateranen zou volgens hetzelfde
blad nog worden verschoven, daar be
langrijke vraagpunten over het bezoek van
den koning bij den Paus t.usschen het Va
ticaan en Quirinaal nog worden besproken.
VOLKENBOND
HET INTERN. ARBEIDSBUREAU.
Dwangarbeid en poenale sanctie.
H^e-t succesvol optreden van
Mgr. N d,1 e n s.
Zaterdagmorgen jheeft in de internatio
nale arbeidsconfepentie mgr. Kolens zijn
persoonlijk gezag jn de conferentie weder
met succes aangekend om een rechtvaar
digen wensch van de arbeidersgroep, wel
ke in het bunéau der conferentie verwor
pen was, te Ifelpen aannemen.
De arbeidersgroep Jiad gewenscht, dat.
over de vfcwestie van den gedwongen ar-,
beid voor inboorlinge^^eerst^^en alge-
talïige conferentie
laats hebben, voordat de zaak: naai
de commissie verweza* wordlvDit voorstj
was doodde werkge^rs.bestreden en dj
de meeste\sregepOTigsgedelegeerden zich
van stemming- onthielden was het met 9
tegen 9 verworpen verklaard.
Zaterdag heeft Jouhaux in de voltallige
conferentie het voorstel opnieuw inge
diend, waarbij hij steun kreeg, eerst van
den Spaans chen r ege e ringsgecPelegee rdc
en daarna van mgr. Kolens.
Mgr. Kolens wees erop, dat het psy
chologisch oogenblik thans gekomen is. om
deze kwestie' ini het openbaar te behande
len. Het zou jammer zijn indien de confe
rentie den schijn Wekt, openbare «discussies
Herover te willen ontwijken. Bovendien
zijn hier aanwezig belanghebbenden van
alle rassen, blanken, gelen en zwarten, die
uit alle deelen van de wereld gekomen
zijn, juist om vrijuit Kier over deze aan
gelegenheid te kramen spreken en ophel
dering te brengen.
Met het oog hierop gaf mgr. Kolens den
raad <fc volgende week met een algemee^e
discussie in het openbaar aan to van-
gem
Kadat nog eenige redenaars, het stand
punt van mgr. Kdeirs en de arbeiders
groep ondersteund hadden verklaarde de
woordvoerder der werkgevers, zich niet
langer tegen een openbare discussie te
willen verzetten, waarna het voorstel van
Jouhaux met bijna algemeen© stemmen
werd aangenomen.
BELGIE
Kroorsprins't-eopold en prinses AstciÜ terug
.V-ram h<iv»n Pm^hsachne rci*s.
Kroonprins Leopold en prinses Astrid
zijn gistermorgen to Brusel van hun In
dische reis teruggekeerd..
Zij arriveerden 's morgens om 6:50 te
Schaarbeek, waar zij verwelkomd werden
door den koning en de koningin van Bel
gië. Ka de begroeting, die allerhartelijkst
was, begaven de vorstelijke personen zich
naar La-eken. Er was weinig publiek aan
wezig.
ENGELAND
Na de verkiezingen.
E-en v e r k 1 a-rin g wa-n
Mac Do n a-1 d.
Ramsay Mac Donald heeft verklaard,
dat, indien hij het. maar-eenigszins kan ver
hinderen, het. land de eerstvolgende twee
jaar geen nieuwe verkiezingen zal zien. Hij
is zoo overtuigd van de noodzakelijkheid
van een rustige ontwikkeling der industrie,
een geruststelling der gemoederen en van
het herstel van het vertrouwen in het bin
nen- en buitenland, dat hij tot het uiterste
zijn invloed zal aanwenden om nieuwe ver
kiezingen binnen de eerste twee jaar te
verhinderen. Zelfs is zijn overtuiging, dat
de levensduur van het nieuwe parlement
langer moet zijn.
Deze verklaring, aldus ging Mac Donald
voort, mag niet als een aanwijzing worden
beschouwd dat de arbeiderspartij bereid is
zich te buigen voor mogelijke unfaire
eischen van de andere partijen. Ik wil met
alle duidelijkheid verklaren dat ik mij niet
met marchanderen zal inlaten. Het zal
aan de beide a-ndere partijen en .niet aan
ons liggen, indien vroeger parlementsver
kiezingen noodig zouden zijn. Dit is alles
wat ik op het oogenblik in verband met
den toestand kan zeggén.
B-a 1 d -w i n r a adp-l e e-g't z-ij>n
kabinet.
Vernomen wordt, dat. de eerste minister
Baldwin vandaag een volledigen kabinets
raad zal bijeenroepen om met zijn collega's
den toestand te overwegen.
AFRIKA.
Ernstig gevecht in Tripolis.
O-p s-t. a n-d'i.g-e n 1' ij d e n z w. a- re
v<€T lh-e-z-en.
Ten einde opstandige elementen in Ita-
liaansch Tripolis in hun voornemens te
verrassen, besloot de Italiaansche regeering
tot een militaire demonstratie langs de
grenslijn, den 29sten breedtegraad. De af
vallige groepen werden op 26 Mei verrast
bij een woestijnpul. Zij trachtten te vluch
ten, maar Italiaanschoafdeelingen dwongen
hen tot een gevecht, waarin de opstandige
elementen 430 dooden en eenige honderden
gewonden verloren. Tweehonderd geweren,
1031 paarden en 6668 stuks vee werden
buitgemaakt. De Italianen hadden 24 doo-
den en*77 gewonden.
AFGHANISTAN.
Prijs op het hoofd van Nadir KHart.
E^evn pr-. o-ckaran. a,i. Lc v-a-n
Ha> brifb OteflMtatfh'.
jgeps berichten uit Kaboel heeft Ha-
b Ocllab/hejEwel hijjiog steeds pogingen
doet. om A>t ov^eeqetxyrfming te Jromen
met Ka-dir Khan, con jfroeïhinaiti& uitge
vaardigd, waarin l/f groote bedragen be
looft, indien Kad^Kha-n en diens broeder
hem levend of worden overgeleverd.
Habib Oella-h noemt zich de verdediger
cn de dienaar van den Islam, terwijl hij
Kadir een verrader en een vijand van den
Ielam noemt.
MEXICO.
De Kerkvervolging in Mexico.
On die -cr' Ka nVbo&i ffu g.e*o.
a arn-s t a; am» d»e3
In verband met de benoeming door den
Heiligen Stoel van aartsbisschop mgr.
Ruiz tot apostolisch gedelegeerde in Mexi
co, verwacht men dat cr onderhandelingen
zullen worden gevoerd tusschen de Mexi-
caansche regeering en de [Katholieke Kerk
voor regeling van de 'bestaande geschillen.
De aartsbisschop heeft onlangs te Washing
ton. een conferentie van Mexicaansche bis
schoppen gepresideerd en zal waarschijn
lijk binnen veertien dagen naar Mexico-
City texugkeeren.
Het conflict in-de Zcansche houtindustrie.
Dse &<t*a/-ki<n|g brij d*e KM. v./h.
P. Rteri> Own. o^ptg/c-h-ov on.
Met o-vc-ngTooto meerderheid van stem-
men heeft het personeel van de KjV. 'Hout
handel v.*/. P. Rot Czn. to Westzaan in do
Zaterdag gehouden vergadering besloten
Maandag a.s. het werk to hervatten. Het
door EHjurgers geloste hout, dat door dc
stakingsleiders besmet was verklaard, zal
©veneens door hen in do loodsen worden
opgeslagen. Alle arbeiders zullen zonder
onderscheid weder door de firma Rot in
dienst, worden-teruggenomen.
Dit nummer bestaat uit twee blaclen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een succes voor mgr. Nolens te Gonève.
Kroonprins Leopold en prinses Astrid
weder in België terug.
Habib Oellah stelt een prijs op hot hoofd
van Naldir Khan.
Het totaal aantal slachtoffors^ van rfc
aardbeving in Perzië bedraagt 3253. (Bui-
tenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Een Nederlandsche Bisschop. (Kerkn.,
Ie blad).
Invoerrechten op bloembollen in de Ver.
Staten. (L. en T., 2de blad).
Het Leidschc vuil naar Nieuwkoop. (2de
blad).
De Meimaand bracht, aan den R. K.
B-o uwvakarbeidersbond 'n winst
van 1253 leden. Nieuwe afdeeiingen wer
den opgericht in: Den Dungeii (N.-B.),
Lichtenvoorde (Gld.), Lonncker-dorp (D.),
en in Limburg .te N'uth, Oirsbcek, Reuver
en Velden.
EEN NIEUWE NEDERLANDSCHE
BISSCHOP.
Bij de familie to Amsterdam is telegra
fisch bericht ontvangen, dat. de ZeerEerw.
Father Willem Bouter van de St. Joseph
Congregatie van Mill-Hill, benoemd is tot
bisschop van Kellorc (Britsch-Indië).
Fafher Bouter is in 1894 te Amsterdam
geboren en werd in 1921 priester gewijd.
In hetzelfde jaar reeds werd hij door zijn
Oversten naar Britsch-Indië gezonden. Hier
was hij werkzaam in het Aartbisdom van
Madras.
HOOGMADE.
De R. K. Kerk. Het R. K. kerkgebouw
toont den laatsten tijd teekenen van bouw
valligheid, wat de laatste week in erge
mate toenam, zoo dat verscheiden stukken
uit plafond en muren naar beneden vielen.
Voorzichtigheidshalve heeft men heden een
gedeelte van de kerk ontruimd.
SASSENHEIM.
Diefstal. In den nacht van Donderdag
op Vrijdag is ten nadcelc van de bouw
maatschappij „Groot Haarlem" uii een in
aanbouw zijnde villa, nabij Tor Leede, een
partij looden buizen ontvreemd. De politie
stelt -een ond-erzoek in.
1538
Aanbesteding. Door burgemeester en
wethouders is aanbesteed het uitbaggeren
van een terrein genaamd „Frankrijk" voor
een in te richten zwemplaats. Ingeschre
ven werd als volgt: 1 W. v. Striem,
Haarlem f 13555; 2 A. Kraayeveld, Zwijn-
drecht. f 12900; 3 N. dc Baan en Co,
Maassluis, f11555; 4 E. v. Berg en v.
Gelder, beiden Oegstgeest, f 10950; J. J.
dc Kooyker Haarlem, f 7300. Dc gunning
is aangehouden.
V-OOR H OUT.
Gemeenteraad. De Raad dezer ge
meente is op Woensdag 5 Juni a.s. des
avonds om 7.45 uur in openbare vergade
ring 'bijeengeroepen ter behandeling van de
navolgende punten: Notulen, ingekomen
stukken, gas tarieven, waterleiding, subsi
die-aanvrage Ohr. Zangveroeniging en
sohoolgel'dreclames.
V'OGiRSCH OTEN.
Kiesvereeniging. Do R.-K. Kiesver-
eeniging alhier hield Vrijdagavond j.l. een
propaganda-vorgadering met het oog op
de a s. verkiezingen, waarbij als spreker
optrad dc heer Max van Poll, hoofdredac
teur van „De nieuwe Eeuw" en „De Mor
gen". Het bestuur der kiesvereeniging
