20ste Jaargang
ZATERDAG 25 MEI 1929
No. 6187
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux; PAPENGRACHT 32 LEIDEN
BUITENLAND
s
23 t
IRG{
zor
El Z
ÜGE
BINNENLAND
)E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
foor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
lij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
franco per postf 2.95 per kwartaal
let Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
ooniitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
-
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededcelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
)it nummer bestaat uit vijf bladen,
jaaronder geïllustreerd Zondags-
ilad.
ac
DE HERSTELKWESTIE.
DE EXPERTENCONFERENTIE.
Afwijzend standpunt der Duitsche
deskundigen.
De geallieerde deskundigen hebben gis-
smorgen de opmerkingen, welke dr.
|acht over het memorandum der schuld-
•hersstaten heeft overhandigd bestu
urd. De beraadslagingen werden gister-
jjdag voortgezet.
Fan Duitsche zijde is op grond van de
miilcnde toelichtingen in het antwoord
i schuldeischersstaten op het Duitsche
jrbehoud vastgesteld, dat. de cijfers van
Owen Young-plan hierdoor met jaar-
is 52.8 millioen mark worden verhoogd.
Bij de nafiiiddagbesprekingen heeft dr.
acht te kennen gegeven dat het voor de
tsche gedelegeerden onmogelijk is ver
te gaan dan in het* Young-plan is be
en van een verdere verhooging der
;ho annuïteiten geen sprake kan zijn."
1: Schacht heeft de geallieerde deskun-
uitgenoodigd de drie Duitsche reser-
met ja of neen te beantwoorden. De
iitsche gedelegeerden hechten aan de
aitschc reserves een beslissende betee-
Naar verluidt, moet ook de voorzatter
conferentie te kennen hebben gegeven,
hij de door de geallieerden aan zijn
m gegeven interpretatie niet kan goed-
De indruk in Amerika.
De „New York Herald'3 meldt uit Wash-
!ton, dat men het in de kringen der
ansche ambassade aldaar, ten zeerste
'aarschijnlijk acht, dat ratificatie van
overeenkomst MellonBérenger moge-
zal zijn wanneer de deskundigen te
irijs niet tot overeenstemming komen.
berichten uit Parijs, dat men daar
iderom op het doode punt is gekomen,
ibben te Washington diepen indruk ge-
aakb. aangezien men daar verwachtte,
de Amerikaanscho geste tot verminde-
ïg der aanspraken der Yereenigde Sta-
er toe zou bijdragen eindelijk overeen-
emming te bereiken.
RUSLAND.
adere bijzonderheden over het complot
in de Russische industrie.
De officieele mededeeling omtrent de
itdekking van twee contra-revolutionaire
menzweringen, waarvan een -telegram
eds melding maakte, behelst, dat de
ipeoe zoowel bij de spoorwegen als in de
10 rad- en platina^industrie een organisatie
itdekt. heeft, die het ten val brengen van
sovjetmacht door sabotage, desorgani-
tie en ondersteuning van buitenlandsche
Ier ven tie ten doel had. In de eerste or-
nisatie hadden dc gewezen voorzitter
n de directie en grootste aandeelhouder
n den particulieren spoorweg Moskou
izan, von Meeck, en dc gewezen chef van
transportwezen in den keizerlijk-Rus-
ichen geaeralen staf Weletsjko, die in
ii laatsten tijd beide belangrijke posten
bet volkscommissariaat van verkeer be-
eedden, de leiding. Do tweede organisa-
werd geleid door den voormaligen mi-
iter van financiën in het kabinet-Ke-
Bski, Paltsjinski, die thans hoogleeraar
het Petersburgsche instituut voor het
in- en hoogovenbedrijf was. Bij besluit
n het college van de Gepeoe zijn deze
ie.Donderdag ter dood veroordeeld. Het
lis is ook reeds voltrokken. Dc verdere
elnemerg aan de organisaties, zijn tot ge-
Ogenisstraffen van verschillenden duur
ter dam
ditca
[jy| wordeeld.
AFGHANISTAN.
Aman Oellah.
Zooals reeds gemeld in een deel van
&e vorige oplaag, zou koning Aman
ellah met zijn vertrek naar Britsch-
dië niet de bedoeling hebben om te
och ten.
;ens Engelsche berichten heeft Ko-
Qg Aman Oellah verzocht veertien da-
,üin) a in Britsch-Indië te mogen blijven,
i voor Koningin Soereya een verblijf-
aats te zoeken.
Aman Dellah's broer Inajat heeft de
disclio regeeying verzocht zich voor-
|l in Delhi te mogen vestigen onder
j}3J! 'erplichting zich niet meer te mengen
de interne Afghaansche politiek,
aaar Keuter meldt, is koning Aman
•Hak op weg naar Bombay, van waar
Daar Europa zal vertrekken.
CHINA.
De generaalsstrijd In China. j
M aars ch alk Feng diet at or
van Noor d-C h i n a.
Maarschalk Feng heeft zich Donder
dag tot dictator van Noord-China laten
uitroepen. Hij heeft het bevelhebberschap
van alle troepen in Noord-China op zich
genomen en maarschalk Yen Si Tsjang ge
last onmiddellijk het leger voor generaal
Feng te concentreeren.
Generaal Yen Si Tsjang heeft evenwel
telegrafisch aan maarschalk Feng geant
woord, dat hij de regeering te Nanking
trouw blijft en niet zal toestaan, dat de
troepen van Feng zonder strijd Peking
bezetten.
De Na-nking-regeering heeft, een mani
fest gepubliceerd, waarin zïj verklaart,
dat zij niet langer tegemoetkomend tegen
over generaal Feng kan zijn.
Generaal Feng heeft o.a. de spoorwe
gen vernield, een bondgenootschap met
de Kwangsi-troepen gesloten, van de sov
jet-regeering maandelijks subsidies aange
nomen tot een bedrag van 100 millioen
roebel en tenslotte een geheim verdrag
met Rusland gesloten en met dc commu
nisten in China samengewerkt.
Alle ambtenaren, die met generaal
Feng heulen, moeten worden gearresteerd
en aan de Nanking-regeering ter bestraf
fing worden uitgeleverd.
Slavinnen bevrijd.
De regeering van Hongkong heeft aan
de Moetsai, de jonge slavinnen in de
Kroon-kolonie, meegedeeld, dat het haar
vrij staat naar haar ouders terug te kee-
ren; haar werkgevers zijn gewaarschuwd
dat zij haar vertrek niet mogen verhin
deren.
De kwestie der Moetsai is, naar de
„Daily Telegraph" in herinnering brengt,
herhaaldelijk internationaal ter sprake ge
bracht; eenige maanden geleden heeft dc
Brische regeering deze slavernij verboden.
Kort vóór het j_agerhuis uiteenging werd
aan de regeering gevraagd, wanneer zij
voornemens was dit verbod ten uitvoer tc
leggen.
In China werken millioenen kinderc i
onder vreeselijke omstandigheden. De wet
erkent het recht der ouders om hun kin
deren als slaven te verkoopen. Het ont
voeren van kinderen met hetzelfde doel
duurt, volgens de „Daily Telegraph", nog
steeds voort.
AMERIKA
Studentenstaking te New York.
Een Student gedood, 32
studenten gewond.
Als uitvloeisel van een staking van stu
denten der rechtsfaculteit van de Nation
University te New York tegen de maande-
lijksche examens, had er gisteren een ge
vecht in optima forma plaats met de auto
riteiten. De brandweer maakte daarbij van
haar slangen gebruik, de politie van bijlen
en pistolen. Eén student werd gedood en 32
studenten worden gewond.
DE VROUWEN BIJ HET
MEXICAANSCHE LEGER.
De families der soldaten als tros achter
de troepen.
Krasse staaltjes van
vrouwelijk uithoudings
vermogen.
Generaal Galles, opperbevelhebber der
Mexicaansche regeeringstroepen heeft een
wet uitgevaardigd, waarbij bepaald wordt,
dat: „wanneer in 't vervolg de Mexicaan
sche troepen weer ten strijde moeten trek
ken, de vrouwen thuis moeten blijven."
Doch er is geen denken aan, dat deze
wet met één slag een einde zal maken aan
een misbruik, dat reeds zoo diep is inge
worteld. En geheel afgezien nog daarvan,
is het nomadenleven, in Mexico een econo
mische noodzakelijkheid.
Het Mexicaansche legerbestuur kent
geen veldpost, zoodat een soldaat onmoge
lijk eenig geld van zijn ruim soldij naar huis
kan sturen, zelfs al zou hij dat willen. Daar
om wordt de soldaat, zoolang hij bij zijn
troepen verblijft, door de heele familie ge
volgd, door vrouw en kinderen, verloofde,
moeder, jongere broers en zusters, die zoo
doende verzekerd zijn van hun levenson
derhoud.
In de heelc geschiedenis van Mexico tot
op den dag van heden is er geen leger- of
veldtocht aan te wijzen, waarbij de tros der
troepen niet gevormd werd door vrouwen
en kinderen, wier aantal even "groot was
als dat van het leger zelf, of dit zelfs nog
overtrof. Met de moderne transportmidde
len is de verplaatsing dezer volksmassa's
betrekkelijk een gemakkelijk probleem.'De
mannen gaan boven op de wagens zitten,
terwijl hun vrouwelijke aanhang binnen in
plaats neemt! Wanneer de troepen niet per
trein kunnen vervoerd worden, marcheeren
achter hen aan en leggen even
INGEZONDEN MEDEDEELING.
lustig en goed him 40 K.M. per dag af, zon
der over vermoeidheid te klagen.
Vooral de vrouwen der cavaleristen heb
ben zich getraind en zich aan een soort
sukkeldrafje gewoon gemaakt, een manier
van loopen, waarop zij zeer trotsch zijn en
die haar in slaat stelt, haar bereden hee-
ren en meesters altijd ter zijde te blijven, al
is de marsch nog zoo lang on al biedt het
terreiu nog zooveel moeilijkheden!
Met do kleine kinderen van deze „cava
leristen-vrouwen" moet echter rekening ge
houden worden. Zij kunnen zulke tochten
natuurlijk niet meemaken. Daarom geven
de vrouwen de kleinen in bewaring aan de
„Zusters der inf&nterio", in afwachting dat
beide legerafdeelingen elkaar wel op de
een of andere plaats zullen ontmoeten,
waar dan de ouders als zij tenminste
aan hun plicht getrouw blijven hun kin
deren weer kunnen terugvorderen.
„Zoowel bij de infanterie als bij de cava
lerie blijven zich de soldatenvrouwen be
wust van haar plichten als huisvrouw en
cchtgenoote" schrijft dc correspondent van
een Amerikaanscli blad. ,,Zij zorgen 's mor
gens en des avonds even goed voor dc
keuken als welke andere, vrouwen waar ter
wereld ook.
Eenmaal per dag of per week dat
liangt af van het geld wat dc betaalmees
ter in kas heeft geeft dc soldaat een
gedeelte van zijn soldij, dat 2 peso's per
dag bedraagt, aan zijn vrouw als huishoud
geld en hij is er var. Overtuigd, dat zij als
zorgzame huisvrouw* aLo- alles zorgen zal,
onverschillig, of men zich tc midden van
dorre woestijnen, of op de markt van een
volkrijke stad bevindt.
Wanneer er niet gemarcheerd of gevoch
ten wordt, stookt dc vrouw vlug een vuur
tje van cactusstengels en gras en maakt
het eten klaar. Ook in den gezondheids- en
verplegingsdienst is de vrouw een zeer ge
waardeerde hulp voor den kwartiermees
ter. Al levert zij geen nieuw uniform aan de
soldaten, zij zorgt er toch voor, dat dit
versteld en in orde gehouden wordt, een
taak, die in dit land nu juist niet zoo ge
heel gemakkelijk is, als men bedenkt, dat
de gevechtstroepen dikwijls genoodzaakt
zijn, hun leger op een stekelig cactusbed te
spreiden.
Al laat de hygiënische verpleging door
de soldatenvrouwen nog heel-wat te wen-
schen over, wat betreft voorzichtigheid en
beleid, toch verdienen zij hooge waardee
ring om hetgeen zij presteeren in vergelij
king met den jammerlijken toestand der
veldlazaretten aan het Mexicaansche front
Met liefde verplegen zij de zwaargewonden
en zieken. Zoodra -een soldaat zich aan de
betere hand bevindt, laat de militaire arts
hem dan ook over aan een vrouw, die hem
verder thuis verplegen kan. Dan komt
liet nog al eens voor, dat dc herstellende
zich geheel behaaglijk gevoelt onder deze
verpleging aan huis en dat hij geen lust
fueer gevoelt om naar het front terug te
keeren.
EEN INSCHRIJVING.
Wij hebben verleden week Zaterdag 'n
inschrijving geopend voor liet Neder-
landsch College te Rome.
Er zijn nog niet veel bijdragen binnen
gekomen.
Wat ©enigszins verklaarbaar is. Maar
óók zeer te betreuren.
Men weet, dat het hier geldt een op
roep van het Doorluchtig Episcopaat van
Nederland, dat in vertrouwen op de edel
moedigheid der Nederlandscho katholie
ken te Rome begonnen is aan den bouw
van een Nederlandsch College, dat door
Z. H. Paus Pius XI wordt verlangd en
waaraan deze zelf een gift heeft geschon
ken van 50.000. zegge en schrijve vijftig
duizend g-ulden.
Al is 't nu ook eenigszius verklaarbaar,
dat voor een instelling diè ver af is en
welker doel «en nut nog niet zoo bekend
zijn, niet zoo bekend zijn, niet gemakke
lijk de geestdrift wordt losgeslagen, zóó
dat deze zich openbaart in geldelijken
steun al is dat ook wel ©enigszins ver
klaarbaar, zéér te betreuren zou 't zijn,
als het zoo bleef en niet anders werd.
Ons eergevoel als Nederlanders
vraagt jlat wij een klinkend bewijs van
sympathie schenken aan genoemde Neder-
landsche instelling tc Rome.
Ons eergevoel als Nederlanders
meer nog als Katholieke Nederlan
ders moet het ons als een beschaming
doen gevoelen, zoo het Katholieke
Nederlandse he volk niets doet
voor een eigen Nederlandsche instelling te
Rome, waarvoor de Paus vijftig duizend
gulden heeft geschonken.
Neen, dat mag niet gebeuren.
Onze lezers, die een bijdrage kunnen
missen, vragen wij dringend deze .ons toe
te zenden (met vermelding van doel: voor
het Nederlandsche College te Rome); wij
zullen de giften in ons blad verantwoor
den.
Z. D. H. mgr. J. D. J. Aengenent heeft
aan de „Tijd" een gift van 1000 gld. gezon
den.
R. K. DIOC. VROUWENBOND BISDOM
HAARLEM.
Feestelijke herdenking van het 15-jarig
bestaan.
In verband met het 15-jarig bestaan van
den R. K. Dioc. Vrouwenbond in het Bis
dom Haarlem werd door dezen bond Don
derdagmiddag in gebouw „St. Bavo" te
Haarlem een feestelijke herdenkingsverga
dering gehouden. Een zeer groot aantal le
den bezette de zaal.
Aan de herdenking werd bijzondere luis
ter bijgezet, doordat Z. D. H. Mgr. J. D. J.
Aengenent de feestviering bijwoonde.
Tegen 4 uur betrad Mgr., terwijl alle
aanwezigen „Roomsche Blijdschap" zongen
de feestzaal en nam op het podium plaats.
Dc voorzitster der ontvangende afd.
Haarlem, mej. F. A. M. Pceters, sprak dan
een kort welkomstwoord, waarna het woord
was aan de presidente van den bond, mej.
Toos Post.
Namens allen heette spr. Mgr. Aengc-
ïyent welkom. 2
Twee gedachten dringen zich heden
naar voren: ten eerste moeten doel en stre
den van den bond nog meer bekend wor
den en vervolgens moeten steeds meer
vrouwen zich in den bond organiseeren.
Zij dankte Mgr. Aengenent voor zijn
hulp, reeds als professor te Warmond
aan de Katholieke vrouwen-actie verleend,
terwijl zij mede dank bracht aan pater Van
den Tempel, die eveneens ter vergadering
aanwezig was.
Vervolgens gaf spr. een stukje geschie
denis uit den bond.
Op onberispelijke wijzo werden nu door
het kinderkoor van mej. Dora Loots eenige
liederen gezongen, gecomponeerd door
Philip Loots. Mej. Suze Proot vertolkte dan
op de piano eenige werken van Chopin en
Schumann, waarmede zij luiden bijval
oogstte.
Een heel aardig moment was het, toen
twee kleuters Z. D. H. den Bisschop toe
spraken en den Vrouwenbond geluk
wenschten met zijn jubileum.
Dan nam Mgr. Aengenent het woord.
Toespraak van den Bisschop.
Mgr. herinnerde er aaij, dat de bond
thans zijn derde lustrum viert en dat hij er
ook voor de derde maal bij aanwezig is. Hij
hoopt ook verdere lustra to mogen mede
maken. Het eerste lustrum woonde hij bij
als feestredenaar, het tweede als belang
stellend vriend en thans is hij cr al weer
en nu als geestelijk vader. In zijn aanwe
zigheid is dus wel vooruitgang te bespeu
ren. Mgr. komt werkelijk als geestelijk va
der en betuigt als Bisschop zijn dank voor
den voortreffelijken arbeid, door den Bond
verricht. Ook wilde hij een woord van op
wekking spreken en van aansporing, om op
den ingeslagen weg voort te gaan. Tot dc
aanwezigen behoeft Mgr. dit eigenlijk niet
te zeggen, maar hij hoopt, dat de niet-leden
in do voetstappen zullen treden van haar,
die reeds vijftien jaar lang in den bond
werken. Het werk van den Vrouwenbond
wordt nog lang niet voldoende gewaardeerd
noch door dc mannen, noch door de vrou
wen. Mgr. hoopt, dat het besef van het be
lang van den bond voor de maatschappij
steeds meer zal doordringen.
Allereerst werkt de bond voor de zelf
ontwikkeling en do zelfheiliging der leden,
hetgeen reeds van belang is. Maar voorts
werkt hij voor het huisgezin, door do vrou
wen tot ware katholieke huismoeders te
maken. En daaraan heeft de maatschap
pij behoefte. Want katholieke moeders ma
ken katholieke mannen. Daarom is deze
bond van belang voor kerk en maatschappij
Ten derde is de bond van belang voor do
maatschappij. Het huisgezin is de cel der
maatschappij cn hoe krachtiger en degelij
ker die cellen zijn, des te belangrijker is
dat voor de maatschappij.
Mgr. begrijpt daarom niet, hoe nog zoo-
velen buiten den bond blijven staan en hem
niet waardeeren. Mgr. wenscht den bond
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Duitschers nemen een afwijzend
standpunt in ten aanzien van het memo
randum der schuldeischersstaten.
Feng dictator van het Noorden.
BINNENLAND.
H. Wijdingen in het Bisdom Haarlem.
(lstc blad).
Een onderhoud met mgr. dr. Hensen.
(2de blad).
Het slachtfondsenconflict. (L. en T., 4de
blad).
Van de Coöp. Stroocartonfabriek „De
Vrijheid" zijn door het inslaan van den
bliksenf eenige stroomijten afgebrand.
4 millioen K.G. stroo zijn als verloren te
beschouwen. (Gem. Berichten, 1de blad).
Grootc boschbrand te Zclhem. (Gem. Be
richten, 4de blad).
LEIDEN.
B. en W. hebben bij den Raad een voor
stel ingediend om de vuilverbranding stop
te zetten en een contract met de gemeente
Nieuwkoop aan te gaan betreffen/de den
afvoer van vuilnis. (4de blad).
toe, dat hij in groei en blooi moge toene
men en tevens in intensieve kracht tot heil
van kerk cn maatschappij.
Op dit krachtig Bisschbppelijk woord
volgde levendig applaus.
Dan was weer mej. Dora Loots met haar
kinderkoor aan hot woord, die nu nog on
uitgegeven werken van haar overleden va
der uitvoerde.
Nadat Mgr. Aengenent tenslotte allen
zijn bisschoppelijkcn zegen geschonken had
sprak mej. Toos Post een kort slotwoord,
waarmede de feestelijke herdenking ge
ëindigd was% „Msbd."
Koninklijke Besluiten.
Notariaat.
Bij Kbn. besluit zijn benoemd tot notaris
binnen net arrondissement:
Arnhem, ter standplaats dc gemeente
Arnhem: H. J. L. D. van Docsburgh, thans
notaris te Haarlem;
Zutphen, ter standplaats de gemeente
Vorden: mr. J. Rombach, candidaat-nota-
ris, wonende tc Heemstede.
Invoerrecht op vleesch.
De Minister van Financiën brengt ter
kennis van belanghebbenden, dal dc com
missie van deskundigen voor do samenstel
ling van do prijscourant ter berekening
van het invoerrecht op versch of gekoeld
vleesch in hare vergadering van 23 dezer
bedoelde prijscourant heeft vastgelegd als
volgt: rund- en kalfsvlecsch, versch of ge
koeld, 100 K.G. 90; paardcnvleesch.
versch of gekoeld, 100 K.G. 50.
Gedurende dc maand Juni 1929 zal mits
dien het invoerrecht voor dc hierboven be
doelde vleeschsoorten bedragen 10 percent
van de hiervóór vermelde waarden,
DE OUD-ZOUAAF
ANDRIES KERKVLIET.
(Zie artikel 3e blad).
