DINSDAG 21 MEI 1929
No, 6182
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
IJ E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Bureaux: PAPENGRACHT 32. LEIDEN
FEUILLETON
Rl
II
BUITENLAND
BINNENLAND
KERKNIEUWS
SPORT
20ste Jaargang
3)e Seicbcfte Qou/iwü
)r Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Iranco per postf 2.95 per kwartaal
et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
joruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent,
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medcdeelingcn wordt
heb dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën,- van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cii
verhuur, koop en verkoop f 0.50
nummer bestaat uit twee bladen
'Eg eze week beginnen wij met een
euw voor ons blad bewerkt
•uilleton.
len
ml
Ml
ER
EN
Burgemeester van Noordwijk.
Het is het gewone verloop in het. leven,
it. reeds enkele dagen na den dood van
mand, die hetzij in het geestelijke,
liij in het wereldlijke een overheids-
iie heeft bekleed, de vraag wordt ge-
H |i!d: wie zal de opvo-lger zijn?
ko gaat nu in onze omgeving de be
itelling uit naar het antwoord op de
ig: wie burgemeester van Noordwijk
worden.
zal voor deze functie worden be
id?
loals bekend, houdt de Regeering bij
burgemeestersbenoeming rekening met
(litieke verhoudingen in een gemeen-
of, als men liever wil: met de gods-
:ige verhoudingen, die in de politieke
judingen, m. a. w. in de samenstelling
den gemeenteraad, een weerspiegeling
eden.
Zoo zal in Zoeterwoude b.v. bij ëen bur-
Dieesters-vacature zeker een Katholiek
len benoemd, in Katwijk een Orthodox
olestant, in Zaandam een Sociaal-demo-
II UUI at.
IlingSVij constateeren eenvoudig deze ge-
igslijn, door de Regeering bij burge
ters-benoemingen gevolgd; wij knopen
geen beschouwingen aan vast. Tenzij
lat bij het aanvaarden van deze alge-
enen regel doo.r een Regeering toch
irop wel 'ns een uitzondering wordt ge-
akt, ka.n gemotiveerd zijn.
Iet kan gewenscht zijn, een persoon van
kale beginselen ergens tot burgemees-
'te benoemen, hoewel daar betrekkelijk
aanhangers van het liberalisme in de
iderheid en in een kleine minderheid
Het kan in het belang eener gemeente
rden geacht, een persoon, die de Katho-
;e leer belijdt, het burgemeestersambt
doen bekleeden, ofschoon de Katholie-
in die gemeente niet de meerderheid
,niet den grootsten groep vormen. Dat
eerste nog al 'n s is geschied en het
eede, naar ons weten, nooitdat is,
uurlijk, louter aan het toeval van den
p der omstandigheden toe te schrijven
Vij veronderstellen, dat de Regeering
de benoeming van een burgemeester te
lord wijk haar algemeenen gedragslijn
volgen en de vraag zal stellen, in welke
[insel-richting zij den te benoemen func-
naris moet zoeken.
!n nu hebben we al hooren zeggen:
wordt geen Katholiek, natuurlijk,
leen Katholiek natuurlijk, want Noord-
k is toch geen „Katholieke gemeente",
katholieken vormen er toch niet de
erderheid.
a deze redeneering, zoo als vanzelf spre
id verkondigd, wordt pijnlijk-duidelijk
ipenbaard, hoe een achterstel-
g der katholieken voor het bekleeden
openbare functies bewust of onbe
st vaak, we geven het toe, onbewust,
als vanzelfsprekend wordt geacht!
Als een katholiek, als zoodanig, voor een
loeming tot burgemeester van Noórd-
k zou zijn uitgesloten, dan óók en
nog een orthodox Protestant
een Liberaal of wie dan ook!
Ia Noordwijk is de verhouding in de gc-
leute aldus: er zijn 13 leden, waarvan 6
itholiek zijn, 4 be hooren tot de Protes-
Otsche partijen (2 Antirev. en 2 Chr.
Bt-), 2 Liberaal en 1 Socialist.
Alen ziet dus, dat er voor elke andere
ftij meer reden is, om uitgesloten te
frden bij de burgemeestersbenoeming,
P voor dc Katholieke
jAVant men zal toch niet de tegenstel-
jj!willen maken: Katholiek 6. Protestant
de Protestanten zijn in de 'meerder
heid. Deze aftandsche tegenstelling wordt
niet aanvaard door duizenden Protestan
ten in den lande, die er begrijpelijker
wijze zich niet door vereerd gevoelen,
dat ten slotte alles, wat niet- Katholiek of
Israëliet is, onder den naam „Protestant"
wordt begrepen.
Zuiver objectief beschouwd, zonder voor
keur èn zonder vooroordeel, zal iedereen
moeten erkennen, dat, als de Regeering
haar 'algemeenen gedragslijn bij deze bur
gemeestersbenoeming volgt en waarom
zou zij dat niet doen? voor deze functie
in aanmerking moet komen een Katholiek.
DUITSCHLAND
Hindenburg geen eereburger van Meissen.
Dezer dagen is in den gemeenteraad van
Meissen behandeld een voorstel van de eco
nomische partij, om president von Hinden
burg het eereburgerschap der stad Meis
sen te verlecnen.
De woordvoerder der sociaal-democrati
sche .fractie noemde het voorstel een ver
kiezingsmanoeuvre.
Het voorstel werd daarop verworpen met
22 stemmen tegen (van de sociaal-democra
ten n.l. en van één democraat, die tevens
aankondigde, dat hij in deze stemming aan
leiding vond, om uit zijn fractie te treden).
SPANJE.
De universiteiten weer geopend.
De Spaansche koning heeft een decreet
onderteekend waarbij verlof gegeven wordt
oiu de onlangs gesloten universiteiten weer
te opepen.
JOEGO-SLAVIE.
Pribitsjewitsj gearresteerd.
Naar verluidt, is Zondagnamiddag Pri
bitsjewitsj, de vice-president der ontbon
den coalitie van Kroatische boeren en de
mocraten en een intiem vriend van wijlen
Stephan Raditsj, onverwachts gearresteerd.
Hij was pas Zaterdag te Belgrado gearri
veerd, waar hij een bezoek aan zijn zieke
vrouw bracht. Zondagavond om acht uur
werd hij met zijn vrouw naar Broesj in Mid-
den-Servië, ten Zuiden van de sctad Kroes-
jewatsj, overgebracht.
Naar het schijnt, is koning Alexander
voornemens, strenger dan tot dusverre te
gen Kroatië op te treden.
Daarop wijst ook een koninklijke bood
schap, die onlangs door den minister voor
Sociale Politiek, dr. Drinkowitsj, op een
aantal volksvergaderingen in Dalmatië werd
voorgelezen. In bedoelde boodschap wordt
gezegd, dat de huidige toestand in Joego
slavië zoo lang zal blijven bestaan, tot de
schadelijke gevolgen van het vroegere regi
me verdwenen zullen zijn. De koning ver
zoekt allen Ivroaten hem in zijn streven
voor het geluk van het land te steunen.
De arrestatie en interneering van Pri
bitsjewitsj mogen in de Joegoslavische pers
met geen enkel woord worden vermeld.
AFGHANISTAN.
Aman Oellah trekt terug.
Gemeld word£, dat Aman Oellah's hoofd
macht terugtrekt van Moekkar naar Ke-
lati-Ghildji, 125 mijl ten Z. van Ghazni,
waarop kortgeleden vruchteloos een aan
val is ondernomen.
CHINA.
De' burgeroorlog in China.
Canton door de Kwangsi-
t.roepen genomen.
Volgens nog niet bevestigde berichten
uit Ohineesche en Japansche bron zou
Canton gisterenmorgen door de Kivangsi-
troepen veroverd zijn.
Binnen zes jaar werden in China zestien
priesters vermoord
Met inbegrip van de drie Amerikaan-
sche Passionisten, wier vermoording ver
leden week door ons is gemeld, zijn er in
China binnen zes jaar 16 priesters op
gewelddadige wijze om heb leven gebracht.
Vier geestelijken waren van Scheut, drie
waren Franciscaan, twee Jesuïet, een was
'n Parijsch missionaris en een behoorde
tot de Picpus-paters.
AMERIKA
De V. S. en de herstelbetalingen.
Eon vermindering over
wogen.
De president der Ver. Staten Hoover
heeft gisteren met de leiders der beide
huizen van het congres over het herstel-
De sterkste geheimhouding wordt in
de voorstellen van Hoover bewaard, maar
volgens de bladen wordt, daarin de moge
lijkheid overwogen van een vermindering
der Amerikaansche cischen inzake do
achterstallige betalingen op rekening der
Amerikaansche bezetting.
Al Capone eindelijk naar de gevangenis.
Berucht bende-leider te
Chicago gearresteerd.
De beruchte bendeleider „Scar face"
Al Capone, die zich tot dusver, zonder
dat iemand hem lastig durfde vallen, door
de straten van Chicago placht te bewegen,
en daar bejegend werd met 'n eerbied, wel
ke anders slechts aan millionaire ten deel
placht te vallen, is thans in den greep
van de justitie gekomen, die korte met
ten met hem heeft gemaakt. Hij werd
in een straat van Philadelphia betrapt
op het dragen van een revolver, en zon
der dralen werd hem hiervoor de maxi
mum straf, nl. een jaar gevangenis, toebe
deeld.
Hoewel dit de eerste maal zal zijn, dat
Capone gevangen zal zitten, heeft hij zich
niet slechts onmiddellijk bij zijn veroordee
ling neergelegd, doch hij beschouwt dc ker
kermuren zelfs als een bescherming tegen
zijn vijanden. Hij droeg dan ook slechts
een revolver om zich tegen hen te kunnen
verdedigen De „lijfwacht" van Capone,
Frank Cline, werd tot dezelfde straf ver
oordeeld.
In een interview verklaarde Capone, dat
hij juist was teruggekeerd van een con
ferentie, welke hij te Atlantic City heeft
gehad met een ander bendehoofd, ten ein
de de voorwaarden vast te stellen, welke
een einde zouden kunnen maken aan den
bende-oorlog te Chicago. „Ik ben ten
doodc opgeschreven"'^ zeidc hij.
Capone verklaarde te hopen, in de ge
vangenis vrede te zullen vinden. Hij ver
zocht slechts of zijn vrouw cn kinderen
hem nu en dan mogen bezoeken-.
Uit de Sigarenindustrie.
Het Collectief contract.
De onderhandelingen tusschen pa
troons- en werkliedenorganisaties tot wij
ziging der collectieve arbeidsovereen
komst zijn, naar de Volkskrant verneemt,
Donderdag voortgezet, met het resultaat,
dat de bekende nog resteerende 40 pun
ten zijn afgewerkt en behoudens na
dere goedkeuring van de daarvoor bevoeg
de instanties tusschen de onderhande
laars overeenstemming is bereikt.
Een uit partijen benoemde redactie
commissie is opgedragen om met bekwa
men spoed de overeengekomen wijzigingen
in den vereischten vorm te brengen, waar
na de onderteekening dér collectieve ar
beidsovereenkomst zal plaats hebben.
Burgerwachten.
Duin-land.
Door het hoofdbestuur van den Ned.
Bond van Burgerwachten zijn de Kringen
RijnlandNoord opgeheven en de Burger
wachten in genoemde Kringen samenge
voegd onder den naam van Duinland. Hier
door zijn ook de besturen uit hun functie
ontheven. Dinsdag 21 Mei zal dientenge
volge een vergadering gehouden worden
van de afgevaardigden en commandanten
uit bedoelde Burgerwachten in het ge
meentehuis te Katwijk a. <1. Rijn in
welke vergadering o.m. aan de orde zal
komen verkiezing van een bestuur van
„Duinland".
Het A. V. R. O.-petitionnement.
Ten departemente van Waterstaat is,
zooals gemeld, Zaterdag den minister het
petitionnement der Algem. Vereen. Radio
Omroep aangeboden.
De stoet van eenige tientallen auto's,
die ter begeleiding van dc in de nationale
kleuren getooide vrachtauto waarin de
collectie handtcekeningen den rit naar
het Binnenhof ondernam, werd tusschen
tien en half elf op den Benoordenhoutschen
weg opgesteld.
Te half elf zette zich de stoet in bewe
ging. Voorop ging in een tweetal auto's de
commissie van aanbieding, bestaande uit
de hecren dr. H. Molhuizen, baron G. Tin-
dal, J. C. E. baron van Lijnden, dr. F. Wes
terling en W. Vogt, daarna volgden de
vrachtauto en de begeleidende motorrijtui
gen.
Tegen elf uur begaf zich bovengenoemde
commissie, onder voorzitterschap van rd.
Molhuizen, naar binnen.
De heer W. Vogt, de directeur van de
A. V. R. O., droeg een verzegelde doos met
exemplaren van heb petitionnement tot
1000 handteekeningen. In heb geheel bevon
den zich 457 van zulke verzegelde doozen
in de vrachtauto.
Dc voorzitter der commissie, dr. Molhui
zen, hield tot minister Van der Vegte in
diens werkkamer eon rede.
Minister Van der Vegte antwoordde, dat
hij zich welhaast genoopt zou zien, bij su-
pletoire bcgrooting gelden aan te vragen
voor uitbreiding van archiefruimte in hot
deparlomentsgebouw om de collectie hand
teekeningen te bergen. Hij vond het voor
het aangeboden exemplaar, dat zoo keurig
verpakt en verzegeld was gelijk een kost
bare koek, bijna zonde om liet open te ma
ken
Na intüsschen het doosje te hebben ge
opend zeide spr. op het oogenblik nog
geen besluit te kunnen nemen, daar' liij
eerst den Radioraad wil hooren.
Hierop nam de commissie afscheid van
den bewindsman.
Aan Blookers cacaofabriek is een
Pinkstergeschenk uitgekeerd: 1 week loon
aan hen die 1/2 tot 1 jaar in dienst zijn,
1 1/2 weck loon aan lieu die 1 tot 2 jaar in
dienst zijn, 2 weken loon aan hen die 2 tot
5 jaar in dienst zijn, 3 weken loon aan hen
die 510 jaar in dienst zijn, 4 weken loon
aan hen die 10 tot 20 jaar in dienst zijn,
5 weken loon aan lien die boven 20 jaar in
dienst zijn.
Te Westwoud is overleden, de heer J.
Schouten, wethouder der gemeente, se
dert tal van jaren. Voorts bekleedde hij be
langrijke bestuursfuncties in polders en
boerenleenbank.
Zondagavond is te Schcveningen in
den ouderdom van 73 jaar overleden de
heer S. Viskoper, de stichter van dc
bekende, thans naamloozc vennootschap
Boek- en Steendrukkerij van dien naam
te 's-Gravenhage.
BENOEMINGEN.
In het Bisdom Haarlem.
Z.D.H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot pastoor te Kethël den wel-
eerw. lieer J. Saulenn; tot pastoor te Eg-
mond-aari-den-Hoet' den weleerw. heer P.
v. d. Burg, die kapelaan was te Amsterdam
(O. L. Vrouw van Goeden Raad); belast
niet dc oprichting van een nieuwe parochie
in dc Schermer den weléerw. heer J. v. d.
Marck; heeft benoemd tot kapelaan te Am
sterdam (St. Maria Magdalena) den wel
eerw. heer C. Verheugd, tot kapelaan tc
Scheveningen (O. L. Vrouw v. Lourdes) den
weleerw. heer A. H. Harst,"tot kapelaan te
Amsterdam (O. L. Vrouw van Lourdes) den
weleerw. heer P. Berlage, tot kapelaan te
Amsterdam (H. Anna) den weleerw. pater
v. Brussel S.J.C.
Pater Rochus Kauling O.F.M. f.
In het klooster te Woerden is. na voor
zien tc zijn van de H.H. Sacramenten dei-
Stervenden Zaterdag overleden do Zcer-
eerw. Pater Rochus Kauling O.F.M.
Pater Kauling werd 21 April 1863 te
Gouda geboren en trad in 1880 in de orde
der Franciscanen. Als frater is hij eenigen
tijd als lceraar aan het gymnasium te Me-
gen werkzaam geweest. In 1887 werd hij
priester gewijd. Daarop werd Z.Eerw. be
noemd tot kapelaan te Franeker, waar hij
acht jaar verbleef. Pater Kauling heeft
zeer velretraites geleid en was een be
kend en gewaardeerd missieprediker.
Dochters van Maria en Joseph te
's-Hertogenbosch.
ZaLerdag 11 Mei heeft de verkiezing
plaats gehad van het hoofdbestuur der
congregatie van dc „Dochters van Maria
en Joseph" (Moederhuis: Choorstraat) te.
's-Hertogenbosch.
Tot algcmeenc overste is gekozen de
Eerw. Zuster Venantia, tot nu toe noviceiir
meesterestot vicaris de eerw. zuster An-
cilla en lot zusters assistenten: dc eerw.
zusters Dominica, Alfonse en Maria.
De afgetreden algemeene overste, zuster
Simplicia werd benoemd tot jdaatselijk
overste, van het moederhuis to 's-Hertogen-
boscli. „St. Janski.".
Om het kampioenschap van Leiden
om Omstreken.
In dezen wedstrijd zijn thans weer
eenige partijen uitgespeeld.
G. Bosscha wint van Mr. O. J. Goud
smit, W. H. v. d. Nat Jr. en W. Deinmen-
dal spelen remise, Dernmendal wint van
W. H. Bosscha en Dr. C. H. Hius verliest
aan G. Bosscha.
G. BosschaGoudsmit. Deze partij was
eigenlijk reeds bij den 7en zet beslist, door
dat zwart een blunder maakte en een of
ficier verloor tegen een pion. Hoewel de
partij nog geruimen tijd duurde, kon zwart
het niet meer bolwerken.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Kroatenleider Pribitsjeeditsj te Bel
grado gearresteerd.
Aman Oellah trekt terug.
Zestien priesters in China vermoord
binnen 6 jaren.
Door een aardbeving in Turksch-Ar-
menië werden 5 personen gedood. (Buitenl.
Berichten, 2e blad).
Een der Dornier Wall-vliegbooten totaal
uitgebrand na een benzinc-explosie.
(Luchtvaart, 2c blad).
BINNENLAND.
Een auto uit Antwerpen is ZondagmiTT-
dag op den onbewaakten overweg onder
Rilland Bath door een trein gegrepen: de
vier inzittenden gedood (Geui. Berichten,
2de blad).
Nog een auto-ongeluk bij Breda Twee
gewonden (Laatste Berichten).
Een ernstige brand te Utrecht Een
vrouw van het dak gesprongen en over
leden. (Laatste Berichten, 2de blad).
Een roeiboot omgeslagen bij Baarn
Twee jonge mannen verdronken. (Gem. Be
richten, 2de bla<l).
Vannacht is ook te Naarden een roei
boot omgeslagen, waarbij twee mijnwerkers
zijn verdronken. (Laatste Berichten)).
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
'(Kerkn., 1ste blad).
Eerste plechtige H. Mis te Sasscnhcim.
(2de blad).
Begrafenis van den burgemeester van
Noordwijk (2de blad).
Van der NatDernmendal. Van der
Nat kreeg door goed spel een mooie» aan
val, die hem een winst van twee pionnen
opleverde. De rest was nu slechts een zaak-
van afruil en techniek. Door in het ver
volg zwak tc spelen, ging bij het afbreken
der partij één pion weer verloren en hoe
wel wit misschien toch nog dc betere kan
sen had, aanvaardde hij het remiseaanbod
van zwart.
DemuiemlalW. H, Bosscha. Deze partij
werd door zwart zwak gespeeld. Twee pion
nen gingen verloren. Er waren nog eenige
remisekansen, toen ten slotte slechts dc
koninginnen cn eenige pionnen op hol hord
overbloven. Na afruil der koninginnen kon
zwart slechts opgeven.
HinsG. Bosscha. Deze partij was wel
de beste uit deze ronde. Door mooi positie
spel lcrecg wit voordcel in stand aan de
koninginnezijdc. Door het spel gesloten te
houden, zou hij minstejis remise hebben
kunnen maken. Hij beging echter de fout
de pionnen op dc koningzijde op te spelen,
waar de zwarte officieren alle gnnsl ig ge
posteerd waren. Zwart won dc qualiteit en
spoedig daarop de partij.
Zuhertorts-opening.
Wit: Dr. O. H. Hins, zwart: G. Bosscha.
1. Pf3 Pf6 2. el g6 3. b3 d6 4. Lb2 PbdT 5.
g3 Lg7 6. Lg2 0-0 7. 0-0 eö 8. d3 c(> Üc2
TeS 10. Pbd2 Dc7 11. Tadl dö 12. 'i'fcl In;
13. e3 a6 14. a3 Dd6 15. bl b6 16. Pb3 LbT
17. Pfd2 TacS 18. c5 bcö: 10. De7 20. al LfS
21. La3 Dd8 22. aö Dc7 23. Pbl e 2 I. d I l.r-7
25. Pc3 Tcd8 26. Pal PfS 27. Pbu l'eü 2^.
f4 ef3:ep 29. Lf3: Pg5 30. Lg2 Lfs 31. J\|2
Pg4 32. cl del: 33. Pel: Pel: 31. Tel: Pc3
35. De2 Tel: 36. Lel: Pdl: 37. DdlDeT
38. Dd3 Te8 39. Lg2 Delf 40. Dfl De3t;
wit geeft op, want ook La3 gaat nu vcrlo-
Voorts zijn nog gespeeld de partijen:
Hins—Van der Nat cn Goudsmit -\Y. ff.
Bosscha. Beide partijen werden na I uur
spelens afgebroken. De eerste partij staat
waarschijnlijk op winst voor Hius in de
andere partij slaat Goudsmit beter, echter
heeft zwart vele reniisokanse».
De stand is nu de volgende:
G. Bosscha 3 uit 4. Dernmendal 3 uil, 5.
Goudsmit I1/-.' uit 3 en 1 afgebroken partij.
W. H. Bosscha 2 uit I cn 1 afgebroken.
Van der Nat 1 uit 2 en 1 afgebroken en
Hins */a uit 4 en 1 afgebroken. Van «Ier Nat
moet thans nog spelen legen Goudsmit <n
G. Bosscha. Zijn daarna ook de beide bo
vengenoemde afgebroken partijen uitge
speeld dan is de tlielfl van den wedstrijd
gespeeld. Van den eindstand valt derhalve
nog niet veel te zeggen, vooral, daar tie
deelnemers onderling slechts weinig in
speelsterkte verschillen.