0ste Jaargang
ZATERDAG 18 MEI 1929
No. 6181
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux; PAPENGRACHT 32 LEIDEN
«d.
)e Geest der Waarheid
Een instituut voor priesters
te Rome
BUITENLAND
BINNENLAND
Smeeroliën - Vetten
Poet^iajfien
Lange Mare 26 KOEKÖF^iefoon 55?
UIT DE OMGEVING
I vai
e £ekióelt/e(2ou/fccmt
|E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
oor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
ij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
ranco per postf2.95 per kwartaal
et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
■jjgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij
loruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogsto 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
it nummer bestaat uit vijf bladen,
aaronder geïllustreerd Zondags-
.4-6
De Geest der Waarheid zal TD alle waar-
jd leeren.
Dat woord was een der vele troostrede-
die Christus Zijn apostelen voorhield
't laatste Avondmaal, in dat innige uur,
1 Hij voor 't laatst met hen samen was
(ir Zijn Lijden.
Hij zou van de leerlingen heengaan,
uch Hij wilde hen niet als weezen achter-
Hij zou hun den Trooster zenden,
n Geest, Die hun den weg moest wijzen
dalle waarheid en tot het einde der tij-
eazou blijven met hun werk.
is voor den mensch van 't allergroot-
gewicht, dat hij de waarheid kent,
name de religieuse waarheid,
ij kent de waarheid aangaande het
sel, waarvan hij uitging, en aangaan-
Doel, waartoe hij is bestemd. Al zou
sensch ook alle" kennis bezitten, al zou
tonnen beschikken over allen rijkdom,
fjDQ, niettegenstaande dit alles, een zeer
ifisgenswaardig wezen zijn, wanneer hij
ie allervoornaamste kennis aangaande
p eerste Beginsel en laatste Doel missen
1
Bereikt de mensch 't D"oel, waarvoor hij
wereld is, dan is zijn leven een wel-
slaagd leven, ook wanneer 't in vele op-
hten minder gelukkig was. Mist hij ech-
dat Doel, dan is zijn leven een uiisluk-
g, al heeft 't dan misschien ook veel ge-
Dit laatste Doel echter kunnen we niet
reiken, als we 't niet kennen, want men
a iets enkel tot eindterm van z'n streven
ken, in zooverre men 't van te voren
it Kennis voert tot liefde: hoe beter we
grootheid en den adel van 't laatste Doel
nhuit se^en» des te inniger zal onze liefde zijn,
;s Stu s te grooter zal de ijver wezen om in al-
naar dat laatste Duel op te gaan.
g jjoi En hierin bestaat juist het werk van den
ast der waarheid, dat Hij ons de groot-
van dat Doel altijd beter bewnst
lakt, dat Hij onze streving naar dat Doel
leds inniger doet zijn.
Christus leerde ons, dat de mensch is
roepen tot 'n Doel, dat boven zijn na-
uitgaat, en tevens bracht Hij ons bo-
onatuurlijke middelen, om met behulp
arvan dat bovennatuurlijke Doel te kun-
benaderen.
Do mensch moet als mensch naar z'n
iel streven, want als mensch moet hij
dat doel vervolmaakt worden: hij
oet zijn Doel benaderen allereerst met
rstand en wil.
Het verstand wordt voor 't bovennatuur-
Doel vaardig gemaakt door de boven-
tuurlijke geloofsdeugdChristus leerde
is bovennatuurlijke waarbeden, die de
Bnsch met z'n natuurlijke krachten nooit
n achterhalen, doch die 't verstand heeft
aanvaarden op Zijn woord.
En de wil wordt op 't bovennatuurlijk
>el gericht door de bovennatuurlijke
ragden van hoop en liefde: Christus leer-
ons kennen de Goddelijke almacht en
ledheid, leerde ons met groot betrouwen
innige liefde opzien naar dat heerlijke
ed, dat Hij ons door 't geloof in uit-
shfc heeft gesteld.
En naast die bovennatuurlijke waarhe
en leerde Christus ons nog tal van natuur-
ke waarheden, waarheden, waartoe 't
te tand kan komen uit zich zelf, al is het
10 ook met uiterst groote moeite. Niets
et Christus achterwege om ons den gang
tor 't leven en den opgang naar 't Doel
vergemakkelijken.
De Leeraar der waarheid ging van de
Postelen henen, doch de Geest der waar-
Bid bleef met hen, blijft nog steeds ook
W hun opvolgers, om hun, tusschen de
wegen van dwaling, den éénen weg
Ier waarheid te wijzen,
lederen dag hooren we van nieuwe stel
es en nieuwe theorieën; iedere tijd heeft
eigen geestesrichting, doch de eenige
'eüige richting van den geest is de richting
van den Heiligen Geest. Vele leerin
gen op wijsgeerig, wijsgeerig-ethisch en
sociologisch gebied werden gedurende de
eeuwen voorgedragen, worden met name
voorgedragen in onzen modernen tijd. Maar
de eenige betrouwbare leering blijft de lee
ring van Rome, omdat boven Rome steeds
nog zweeft de Geest der waarheid, dezelfde
Geest, die zooveel eeuwen geleden neer
daalde over Jerusalem op 't Pinksterfeest.
Hopeloos ligt de menschheid verscheurd
door de meest uitoenloopende meeningen
en inzichten doch vast en kalm en onwan
kelbaar staat tusschen al die meeningen
en inzichten, 't inzicht van Rome: fier ver-
beft zich boven de menigvuldige dwalingen
aller tijden de ééne vaste waarheidsrots.
Want die rots blijft bestraald worden
dooY het licht van den Geest der waarheid!
Wie wandelt in dat licht, behoeft voor de
duisternis der dwaling niet bang te zijn.
Moge diezelfde Geest der waarheid met
Zijn licht en Zijn liefde komen over de
talloozen, die in duisternis omdwalen!
Moge diezelfde Geest der waarheid hen
voeren tot 't eenig ware licht!
H. v. L.
Zoeterwoude, 17 Mei 1929.
De voorzitter der R. K. Vereeniging van
Directeuren van R. K. Dagbladen, de heer
H. Kuypers, te Rotterdam, heeft het vol
gend schrijven ontvangen:
Hooggeachte heer,
Het zal UEd. bekend zijn, dat het Hoog
waardig Nederlandsch Episcopaat van plan
is in Romo een Instituut op te richten voor
Priesters, die aldaar hunne kerkelijke stu
diën gaan voltooien en dat van dit Insti
tuut voor eenige dagen bereids de eerste
steenlegging met groote plechtigheid heeft
plaats gehad in tegenwoordigheid van vijf
Kardinalen en vele Hoogwaardigheidsbe-
kleeders.
Iedereen zal het groote nut van een der
gelijk Instituut begrijpen en de Heilige Va
der verlangt dan ook vurig dat het spoe
dig tot stand zal komen.
Ook zal het iedereen duidelijk zijn, dat
voor de oprichting en de instandhouding
van zulk een Instituut zeer aanzienlijke
bedragen verlangd worden; en aangezien
de daarvoor beschikbare fondsen nog lang
niet voldoende zijn, hoopt het Hoogwaar
dig Episcopaat, dat de Nederlandsche Ka
tholieken, daartoe in de gelegenheid ge
steld, met hunne bekende vrijgevigheid
voor goede werken ook hiervoor gaarne
hunne bijdragen zullen storten.
Het Hoogwaardig Episcopaat meent, dat
zulke gelegenheid het best kan geboden
worden door insclirijvingslijsten te openen
in de Katholieke bladen van Nederland en
wendt zich daarom tot UEd. als Voorzitter
van de Vereeniging van Katholieke dag
blad-directeuren met het beleefd doch drin
gend verzoek, het daarheen te willen lei
den, dat in alle Katholieke bladen van
Nederland een inschrijvingslijst geopend
wordt voor de oprichting van het Neder
landsche Priester-Instituut te Rome.
Het Hoogwaardig Nederlandsch Episco
paat zegt UEd. en den overigen hoogge-
achten Directeuren van Nederlandsche
Katholieke bladen bij voorbaat oprecht
dank voor de te geven moeiten en hoopt
dat deze met groot succes bekroond zullen
worden, opdat het Nederlandsche Priester-
Instituut te Rome een zeer waardige
plaats moge innemen temidden van de vele
dergelijke zeer schoone Instituten van an
dere natiën in de Eeuwige Stad.
Namens het Hoogwaardig Nederlandsch
Episcopaat:
De Aartsbisschop van Utrecht,
t H. VAN DE WETERING.
Wij twijfelen er niet aan, of de Katho
lieken zullen er een eer in stellen, ook nu
weer van hun offervaardigheid te doen
blijken en er eer in stellen, den naam
van Katholiek Nederland in Ro
me hoog te houden!
Wij openen daarom een inschrij
vingslijst voor de oprichting van een
Instituut voor Priesters, die te Rome stu-
deeren.
Voor dit doel zullen vele Katholieken
met liefde een bijdrage geven, gedrongen
door een mooi eergevoel, als Nederlan
der en als Katholiek!
LUXEMBURG
Om van te watertanden:
De Luxemburgsche Kamer heeft een
wetsontwerp aangenomen, waarbij do in
komstenbelasting aanmerkelijk wordt ver
laagd. Als gevolg van de nieuwe wet zal
de helft der Luxemburgsche belastingbe
talers geeu directe belastingen meer aan
den staat betalen.
FRANKRIJK.
De expertencommissie.
Internationale bank zonder
Amerika.
De Amerilcaansche regeering weigert
eenige verantwoordelijkheid te aanvaar
den voor de werking van de nie- w op te
richten internationale bank. Dp Amcri-
kaansehe regeering, zoo wore ,ezegd,
heeft steeds geweigerd zich in rle Com
missie van Herstel te doen vertegenwoor
digen. Zij heeft ook niet de handelwijze
gevolgd van dc geallieerde mogendheden,
die de in beslag genomen Duitsche eigen
dommen heben geconfiskeord, en dc be
trekkelijk geringe bedragen, die de Vcr-
eenigde Staten volgens het stelsel-Dawes
ontvingen, waren uitsluitend bestemd voor
de regeling Van dc aanspraken waarop de
Vereenigde Staten volgens de schadever-
goedingscommissie rr" t, hadden en voor
de terugbetaling van de kosten der Amc-
rikaansche bezetting te Koblenz. Dc Ame
rikaansche regeering is niet van zins haar
houding te veranderen.
JOEGO-SLAVIE.
De dictatuur in Joego-Slavië.
Voorloopig nog geen opheffing.
De Joego-Slavischè premier heeft in de
„Vreme" een verklaring gepubliceerd,
waarin met nadruk ontkend wordt, dat de
geruchten gegrond zijn, volgens welkê Joe-
go-Slavië binnenkort terugkeert tot het
constitutioneele régime. Het huidige régi
me, zoo wordt gezegd, zal gehandhaafd
worden totdat het alle voorgenomen ver
anderingen tot stand lieeft gebracht.
De premier ontkent eveneens de ge
ruchten, verspreid door de Kroatische bla
den, en verklaart, dat de regeering voors
hands niet zal overgaan tot de verdeeling
van het land in nieuwe provincies, hetgeen
een der voornaamste eischen der Kroa-
ten is.
RUSLAND.
HET NIEUWE SOVJET-DECREET
TEGEN DEN GODSDIENST.
De „Iwestija" publiceert een uittreksel
uit den officieelen tekst van het nieuwe
decreet tegen dc godsdienstige genoot
schappen, dat door het uitvoerend bewind
van Groot-Rusland is uitgevaardigd en
door den raad van volkscommissarissen be
krachtigd werd.
Ingevolge de bepalingen van dit besluit
is het voortaan voor godsdienstige genoot
schappen verboden:
1. Gebouwen en andere onroerende
goederen te koopen of te huren. Alleen de
individueele leden mogen trachten voor
eigen risico huizen, landerijen en andere
onroerende goederen ten behoeve van den
eeredienst in eigendom te verkrijgen of te
huren.
2. Het is verboden om godsdienstonder
richt te geven in de staatsscholen, in open
bare of bijzondere scholen of in eenigerlei
opvoedingsgesticht of inrichting van onder
wijs. Alleen in seminaries voor priesters,
theologische scholen en cursussen wordt 't
geven van godsdienstonderricht toegela
ten.
3. Het is verboden ten behoeve van den
eerc-dienst belasting te heffen van de le
den van het godsdienstig genootschap.
Ovetredingen zullen bij de wet worden
vervolgd en gestraft. Het is wel geoor
loofd om vrijwillige giften binnen of bui
ten de gebouwen voor een eeredienst be
stemd (kerken, bedehuizen, enz.) onder de
geloovigen in te zamelen, maar alleen on
der de leden en aanhangers van het des
betreffende genootschap dat de inzame
ling houdt. De ingezamelde gelden mogen
alleen gebruikt worden voor het onder
houd der priesters, predikanten en derge
lijke bedienaars van den godsdienst. Over
treding zal zwaar worden gestraft.
4. Het vormen van fondsen of kapitalen
uit vrijwillig geschonken giften is verbo
den.
17 van genoemd besluit verbiedt
aan de godsdienstge genootschappen:
a. het vormen van ondersteuningskas
sen voor de noodlijdende leden van dit
genootschap, het in gebruik nemen van
eigen winkels en nieuwe belangengemeen
schappen.
b. het steun verleunen aan mede-leden
van een of ander godsdienstig genoot
schap.
c. het gebruiken van gelden voor niet-
religieuse doeleinden.
d. het organiseeren en bijeenroepen
van godsdienstige vergaderingen of bijeen
komsten voor kinderen, jonge mannen en
personen van het andere geslachthet or
ganiseeren van ontwikkelings- of ontspan
ningsavonden, het geven van bijbelsche-,
muziek of literatuur-geschiedeniscursus
sen in nijverheidsonderwijs, talenkennis en
godsdienstige wijsbegeerte; het organisee
ren van uitstapjes; het stichten van te
huizen voor kinderen, bibliotheken, leesza
len en herstellingsoorden.
3 van he decreet ontzegt aan alle
godsdienstige genootschappen, kerken enz.
het recht, om als rechtspersonen op te tre-
AFGH ANIST AN.
Gespannen toestand in Herat.
Afghaansche troepen
overschrijden de Indische
grens.
Dc toestand te Herat is na de omwen
teling, welke de stad aan den kant van
Habib Oellah gebracht heeft, gespannen.
Onder de soldaten van den volgeling van
Habib Aellah, AbdoerrahinvChan, trach
ten opruiers een breuk tusschen Sjiieten
en Soenieten te bewerken. Do aan Aman
Oellah trouw gebleven deelen van de di
visie van Herat bestoken de volgelingen
van Habib Oellah. De stammen Dzemsjid
en Hezor zijn Abdoerrahini-Chan vijandig
gezind.
Volgens berichten uit Russische bron
heeft Chan Badzjaoer de Afghaansch-Indi-
sche grens overschreden en een gedeelte
van het Oostelijke district met de stad
Asmar, dat volgens een verdrag van 1893
tot Afghanistan behoort, bezet. Een zoon
van den machtar van Tsjitral, Nasir-ol-
Molk, heeft het dorp Baskot, eveneens op
Afghaansch grondgebied, 36 K.M. ten
Noordoosten van Asmar, bezet.
CHINA.
Echec van de Kwangsi-troepen.
Canto n-g eneraal door hen
geëxecuteerd.
De Canton-troepen hebben, naar offi
ciéél wordt gemeld, Waitsjau, ten Oosten
van Canton, ingenomen en de Kwangsi-
troepen, die de stad bezet hadden, zijn
naar Swatau teruggetrokken, waar zij
voorbereidingen treffen om een dreigen
den aanval van de vloot te weerstaan.
Gemeld wordt, dat generaal Tang Jen-wa
in opdracht van den Kwangsi-generaal
Tsoen ICing-tong is geëxecuteerd, als re-
pressaille voor de terechtstelling van een
officier, die door de Cantonneezen gevan
gen was genomen. Dc positie van laatstge
noemden is thans zeer versterkt en zij be
schikken over alle spoorweglijnen, mate
rieel en de meerderheid der oorlogssche
pen.
TWEEDE KAMER.
De Zuiderzee-steunwet.
De behandeling van het initiatief-voor
slei van den heer Duys, inzake Zuiderzec-
s'cunwet, Donderdagavond ingeleid, is
gisteren voortgezet.
Minister Van der Yegte verklaarde
niet to zullen komen met zijn eigen ont
werp tot wijziging der Zuiderzee-steunwet,
zoolang er een initiatief-voorstel ligt mot
hetzelfde doel. En daarom was het voor-
stel-Duys een struikelblok voor een Re-
geeringsvoorstel. Voor een Regeeringsvoor-
stel, waaraan, afgezien van den inhoud,
de voorkeur moet worden gegeven boven
een initiatief-voorstel, omdat de Regeering
ten aanzien van haar voorstellen over
meer gegevens beschikt; een initiatief
voorstel, dat geld kost, altijd meer beden
king ontmoet bij de Eerste Kamer dan een
Regeeringsontwerp; een initiatiof-voorstel
tenslotte nog afhankelijk is van de mede
werking van de Kroon.
Van verschillende zijden werd dan ook
de meening uitgesproken, dat men liever
een goed Regeerings-ontwerp in October
heeft dan nu een slecht initiatief-voorsteL
En we kunnen ons voorstellen, dat de
Zuiderzeevisschers er ook zoo over den
ken I
Het initiatief-voorstel-Duys is begraven
Wijziging Ouderdomswet en wet Rege
ling Armenzorg z. k. st. aangenomen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het nieuwe Sovjet-decreet tegen den
godsdienst.
De „Graf Zeppelin" is na een moeilijken
en gevaarlijken tocht op het Fransche vlieg
veld te Cuers nabij Toulon geland.
BINNENLAND.
De daders van den moord te Amstelveen
hebben bekend en zitten achter slot en
grendel. (Gem. Berichten, 2de blad).
Bijzonderheden omtrent den moord te
Breda. (Gem. Berichten, 2de blad).
De laatste zitting van de Tweede Kamer.
De Zuiderzee-steunwet. (1ste blad).
INGEZONDEN MEDEDEELING-
voor diverse m^tore# en machines.
LEIDEN
18645
Begrooting Zuiderzcefonds z. k. st. aan
vaard.
Wetsontwerp bevordering luchtdienst
Nederland—Indië K. L. M. aangenomen
zonder discussie of stemming.
En de Tweede Kamer heeft haar laat
ste vergadering in deze zittingsperiode
gehouden.
WARMOND.
GEMEENTERAAD.
Het sluitingsuur der café's Be
noeming van een schoolarts
Aankoop grond wegverbreeding
Electriciteit in het Oosteinde.
Voorzitter, burgomccster SchÖlvhick.
Aanwezig allo leden.
Na gebruikelijke opening wordon de no
tulen der vorige vergadering door den Se
cretaris voorgelezen en onveranderd vast
gesteld.
Op verlangen van Gedeputeerde Staten
stellen B. en W. voor alsnog een raadsbe
sluit te nemen en dit ter goedkeuring aan
genoemd College in te zenden, betreffende
een indertijd aangekocht stukje grond van
de Woningbouwverceniging „Warmunda"
waarop het transformatiehuisje voor dc
electrische verlichting geplaatst word. Een
en ander betreft een administratieve aan
gelegenheid. De koopsom bedroeg 105.
Conform besloten.
Verder zijn ingekomen:
a. Rckoning en Verantwoording der
Christelijke Vakschool in dezo gemeente,
over het jaar 1928 en begrooting voor 1929.
B. en W. stellen voor do rekening goed te
keuren en betreffende aangevraagde tege
moetkoming in de geraamde kosten voor
1929, zijnde 150.gevraagd bedrag toe
te staan. Aldus besloten.
b. Verzoek van den R. K. Politiebond
„St. ^Michaël" te 's Hertogenbosch om een
subsidie voor het jaar 1930 tot dekking dei-
kosten voor politie-opleiding. B. en W. stel
len voor, dit adres te behandelen te gelijk
met de gemeentebegrooting voor dat jaar
en hiervoor evenals voor den Neutralen
Bond, een bedrag uit te trekken van
10.Aldus besloten.
0. Adres van de R. K. Middenstandsvcr-
ceniging met betrekking tot don aan- en
verbouw van het nieuwe raadhuis, waarin
wordt aangedrongen, dat dit werk zooveel
mogelijk aan Warmondsche aannemers ge
gund zal worden. B. en W. stellen voor met
dit adres zooveel mogelijk rekening te hou
den. Dc heer Zwetsloot vindt deze toezeg
ging te rekbaar. Hij zou gaarne zien, dat
de aanbesteding van dit werk alleen onder
Warmondsche aannemers geschiedde. Spre
ker meent, dat hier een viertal aannemers
zijn, die voor een dergelijk werk in aanmer
king komen en die allen als zeer betrouw
baar bekend staan, concurrentie van buiten
de plaats geweerd moet worden.
Do Voorz. en Wcth. Oudshoorn kunnen
zich met het voorstel van den heer Zwet
sloot niet verecnigen, daar bedoelde on-
derhandscho aanbesteding vele bezwaren
medebrengt. Een publieke aanbesteding,
waarbij iedereen in kan schrijven, dus ook
do Warmondsche aannemers, achtten zij
niet alleen don gebruilcelijken maar ook den
veiligsten weg. Bovendien blijft de gunning
tocb bij B. cn W. en zou bij oen klein prijs-
