VREESELIJKE RAMP IN OHIO
EXPLOSIE EN BRAND IN ZIEKENHUIS
Kwaliteit
gaat boven alles
HAARLEMMERSTRAAT
UIT DE OMGEVING
SPORT I
HET AANTAL DOODEN OP 91 GESCHAT
zeggen wij en juist daarom
is kleeding van Krey mb<
toch heeL wat an<
GOS*-niet
„Jpbop£. ook zoi
!#tuurn Kcfnt lie er zi
fis zien bij |Kre>4nbor4-
hn zult gefrnoedfcn toi
Éven daifconinieuw mod^l
Lido'xejjft pra*
pn pak is, door de
soepele stof en de^prach-
tige Kreymborg coupe.
Dc werkloosheid.
Term i\n cl c r i 11 g in D u i I s c h 1 a n cl
en Engeland.
De ring van.Duitsche bonden van arbei
ders, kantoorpersoneel en ambtenaren heeft
in een bestuursvergadering geprotesteerd
tegen de critiek, welke in hei openbaar op
de verzekering tegen "de werkloosheid is
geoefend. Het bestuur wijst er op dat dooi
den buitengewóón langen en strengen win
ter de verzekering in buitengewoon hooge
mate belast is geworden cn daarom op
groote schaal een beroep moest worden ge
daan op dc rijkst '"ten welke wettelijk
vastgesteld zijn. De verstrekte leeningen
zijn echter aanmerkelijk geringer dan het
bedra r. dat het rijk voor het in werking
treden van <ie verzekeringswet voor onder
steuning aan werkloozen heeft, moeten uit-
keeren.
Het bestuur spreekt de verwachting uit,
dat. de moeilijkheden op de arbeidsmarkt
overwonnen zullen worden door een doel
bewuste politiek en vooral door de mede
werking van dc openbare lichamen, die be
stellingen hebben te doen.
Volgens de opgaven van de arbeidsbeur
zen te Berlijn is het aantal ondersteunde
werkloozen in de tweede helft van April
met 354.000 .of 24 pet. verminderd tot
112.000. De vermindering is ook thans st er
ker voor dc mannen dan voor de vrouwen,
wat er op wijst, dat vooral in dc landbouw
bedrijven velen werk hebben gevonden.
Het aantal dergenen, die gedeeltelijke on
dersteuning ondervonden, is bijna ongewij
zigd gebleven.
Het aantal in Groot-Brittannië inge
schreven werkloozen bedroeg op 6 Hei
1.13-2.700, d.i. 31.1 OS minder clan de vooraf
gaande week, doch 23.878 meer clan de
overeenkomstige week van liet vorige jaar.
Amerika's luxe sinds 1914 verdubbeld.
Bonbons-consumptie zelf s
verdrievoudigd.
Dat Amerika de luxe bemint, en door
zijn grooten rijkdom dc voornaamste afne
mer van de groote luxe-industrieën is ge
worden, is bekend. In welke mate dit het
geval is, openbaart een statistiek, die tlr.
Charles A. Beard in opdracht van het mi
nisterie van Handel heeft bewerkt.
Het gemiddeld verbruik van den Ameri
kaan aan cigaretteq, lekkernijen, parfums
en auto's is sinds 1914 verdubbeld. In vele,
niet onbelangrijke luxe-industrieën is de
gemiddelde consumptie in dienzelfden tijd
verviervoudigd. Aan vermaak, verstrooiing
luxe in het algemeen geeft het volk der
8. jaarlijks 21.045.000.000 dollar, of wel 52
milliard 612 millioen gulden uit.
De consumptie van bonbons e.d. nam
sinds 1914 toen dc fabrikanten hiui pro
ducten van diversenaard op 375 millioen
gulden taxeerden met 200 procent, toe;
in 1927 verorberden de burgers der V. S.
voor 1000 millioen gulden snoeperijen.
De juweliers in den lande raamden in
f914 hun productie op 220 millioen gulden;
in 1927 was deze raming 420 millioen. Drie
maal zooveel jongens en meisjes bezoeken
tegenwoordig middelbare scholen, als in
015. Er worden driemaal zooveel tijdsehrif
ten en magazines gelezen als eertijds.
De room ijs-productie in de V. 8. beliep
in 1914 110 millioen gulden; thans bèreikt.
y.c de 890 millioen gulden. (Het record?
Nog niet!) Tn 1914 bedroeg cle waarde der'
autoproductie 200 milliooen gulden, nu is
zij 1000 millioen gulden (Vervijfvoudigd!
Record! De auto-luxe slaat zelfs de room-
ijsluxe!).
Sigaren en sigaretten werden in 1914 tot-
een waarde van 800 millioen gulden ge
produceerd. Thans heeft de jaarlijksche
productie de 2500 millioen gulden bereikt.
Op te merken valt nog, dat in 13 jaar
tijds de kosten van levensonderhoud inde
V. S. minstens verdubbeld zijn. Maar wan
neer men do genoemde getallen naar de
zen index omrekent en bevindt, dat de toe
neming cler luxe-uitgaven gemiddeld iels
minder dan het dubbele bedroeg, blijft nog
een respectabele aanwas over.
Brand in een bioscoop in Barcelona.
Tn de zaal van een bioscoop in Barcelo
na is brand uitgebroken. De toeschouwers
vluchtten in paniek, waarbij talrijke men
sehen ernstig gewond zijn.
Een lijk op het dak.
Te Parijs vond gisterenavond iemand,
die hel venster van zijn dakkamertje
opende, een lijk voor zijn raam liggen.
Hel is gebleken, dat de doodo een oude
vrouw, bewoonster van een hotel was. die
door een kennis met drie messteken was
gedood. Hen vermoedt dat. ernstig ge
wond. zij het dak is opgevlucht om daar
weldra (e bezwijken. De vermoedelijke da
der van den moord is gegrepen.
Sport veredelt.
Een Rugby-inalch. welke waarschijnlijk
in de annalen van het Franscho voetbal
zal voort-leven, is Zondag 1.1. te Carcasson
ne gespeeld, toen Lézignan oen ontmoeting
had met Béziers in de semi-finale voor het
Fransche rugby-kampioensehap.
Nauwelijks was het spel enkele minuten
aan den gang of de gemoederen geraakte
reeds dusdanig in beweging, dat de spelers
liet onderling zwaarder hadden le verdu
ren dan de bul. De scheidsrechter werd het
middelpunt van een heftig „mêlée", dat
hom deed besluiten zijn pos't prijs te ge
ven. Toen hij het veld verliet, stormde liet
publiek ongeveer 5000 menschen! op
hem af en er ontstond een veldslag op le
ven en dood. Dc gendarmes kwamen tus-
sclienbeidcn, doch de waarschuwing van
den commandant, dat hij zijn paardenvolk'
zou gebruiken om het veld schoon te ve
gen, miste elke uitwerking, waarschijnlijk
omdat men had gezien dat het bereden
corps.... vier paarden telde, die vreed
zaam liepen te grazen buiten de hekken
van het veld!
Toch kon later op den middag het spel
worden hervat en zelfs uitgespeeld. Béziers
■werd met 9 tegen 6 verslagen. De scheids
rechter beweerde na afloop, dat hij voor
taan liever een stierengevecht dan een
voetbalmatch zou leiden. Tegenover de 5000
menschen had hij dan ook hopeloos in de
minderheid gestaan
In de stad Cleveland.
De stad Cleveland in Ohio werd gisteren
geteisterd door een lievige gasexplosie, die
reeds een groot aantal menschenlevens
■geëischt hoeft. In het ziekenhuis aldaar
had in het laboratorium voor radinm-
onderzoek een ontploffing plaats, een
kwartier later gevolgd door een explosie
in de pharmaccutischc afdeeling. De direct
gealarmeerde brandweer vond reeds bij
haar eerste reddingspogingen 23 vermink
te en met brandwonden overdekte lijken.
In den loop van den middag steeg het
aantal geïdentificeerde slachtoffers tot vijf
en zeventig; men schat, da-t in totaal
een- cn negentig menschen zijn omgeko
men.
Giftige gassen.
Direct na dc eerste explosie werden alle
beschikbare doktoren en reddingsman
schappen naar liet terrein van de ramp
gedirigeerd; auto's en vrachtwagens wer
den gereqnireertl voor lipt vervoeren der
slachtoffers. Al dadelijk bleek, dat. de
grooten omvang, dien de ramp had aange
nomen, te wijten was aan de ontwikkeling
van giftige gassen, die zich door het zie
kenhuis en dertig meter in den omtrek
verspreidden. Zij waren ook buiten het ge
bouw nog sterk genoeg om talrijke voor
bijgangers en toeschouwers bewusteloos te
doen neervallen. Bovendien ontstond door
de ontploffing in dc pharmaceutische af
deeling brand, die weldra he£ geheelc ge
bouw aantastte.
In liet ziekenhuis bevonden zich op het
oogenblik van den ramp ongeveer twee
honderd personen. Een vijftigtal was in
eenigo door de ontploffing versperde zie
kenzalen op de tweede verdieping opge
sloten; toen de brandweer eindelijk, met
gasmaskers gewapend, tot hen kon door
dringen, vond zij een stapel op elkaar ge
drongen lichamen, liggende te midden van
kalk en puin der ingestorte muren en zol
deringen. Het redden der patiënten, waar
van een deel naar andere ziekenhuizen kon
worden gebracht, werd door de groote
hitte en de gassen ten zeerste bemoeilijkt.
Velen vertoonden zware verwondingen; de
meesten waren bewusteloos.
Ontzettende tooneelen speelden zich af.
Toen de brandweer arriveerde, sprongen
verschillende radelooze patiënten uit de
ramen van de bovenverdiepingen, en wer
den verminkt opgenomen. Anderen konden
langs brandladders gered worden. Het aan
tal beschikbare ambulance-wagens bleek
te klein te zijn om alle gewonden te ver
voeren; een aantal moest op het grasveld
voor het brandende gebouw verbonden
■worden.
De bestuurder van een vrachtauto
rukte een gasmasker uit de handen van
een brandweerman, holde het brandende
gebouw binnen en slaagde ér in, twintig
N00RDWIJK.
GEMEENTERAAD.
Buitengewone gemeenteraadsver
gadering. Burgemeester Jhr. W.
C. van Panhuys herdacht.
De raad dezer gemeente was gisteravond
in buitengewone zitting bijeengeroepen, in
verband met hel overlijden van den burge
meester, jhr. W. C. van Panhuys.
Van het raadhuis hing de vlag halfstok,
terwijl de raadszaal in rouwfloers was ge
huld. De tafels waren met zwart doek be
kleed. Langs de wanden en van de lampen
hing liet rouwfloers somber plechtstatig
neer.
Behalve alle raadsleden waren bij de zit
ting aanwezig het geheele secretarie-perso
neel, de hoofden van bedrijven en gemeen
telijke takken van dienst, dc commissaris
en <le inspecteur van politie, de gemeente-
architect, het hoofd van den vleesehkeu-
ringsdienst en de hoofden der twee ge
inen tescholen, benevens enkele ingezetenen.
Dc vergadering werd geleid door wethou
der J. G. v, Eoden, loco-burgemeester.
Deze opende de bijeenkomst met te zeg
gen, dat een droeve gebeurtenis allen hier
tezamen brengt, n.l. het verlies van onzen
dierbaren burgemeester.
iSpr verzocht hierna voor le lezen een
schrijven van mevr. de wed. van Panhuys,
waarin medecleeling gedaan wordt van het
overlijden van haar echtgenoot.
Nadat zulks geschied was, sprak wethou
der v. Eeden als volgt, waarbij allen zich
van hun plaats verhieven.
Geachte Vergadering.
De kennisgeving door onzen secretaris
zoo even voorgelezen, welke inhoudt het
bericht van het overlijden van onzen geach-
ten Burgemeester en Voorzitter van Uw
College heeft zeker eer. diepen indruk op
or.s gemaakt.
Na een kortstondig lijden is van ons
heengegaan de Voorzitter van onzen Ge
meenteraad, de Burgemeester onzer ge
meente, door ons allen hoog geacht en ge-
eerd.
Het is daarom, dat wij hot noodig heb
ben geoordeeld onder deze droeve omstan
digheden U'tot een spoed eischende verga
dering bijeen te roepen, om al is het dan
ook op bescheiden wijze, hem te herdenken,
die thans zoo vrij plotseling uit ons midden
is weggerukt.
Onze hooggeachte overledene, Jhr. "Wil
lem Constant ijn van Panhuys. heeft gedu-
Tonde een tijdvak van 21 jaar aan het
Hoofd onzer Gemeente gestaan, haar be
stuurd en lief en leed met haar gedeeld.
patiënten naar buiten te brengen voordat
hij door de gas.scn en den rook bevangen
werd.
Omstreeks twee uur in den middag
meende men te mogen aannemen, dat allen,
die zich in het gebouw hadden bevonden,
naar buiten waren gebracht, met uitzon
dering van een twaalftal patiënten, die
door dc doktoren cn verpleegsters op het
dak van het gebouw waren gebracht.
Onder de slachtoffers bevinden zich ook
verpleegsters en doktoren. Het aantal ge
wonden is nog niet te overzien; het schijnt
dat niemand ongedeerd uil het ziekenhuis
is gekomen.
Omtrent de oorzaak der explosie tast
men tot nu toe in het duister. Of reeds
in het radio-laboratorium gasontwikkeling
plaats heeft gehad, dan wel de gassen
ontstaan zijn door de ontploffing in de.
apotheek, valt nog niet uit te maken. De
laatste berichten spreken van drie ontplof
fingen, waarvan cle laatste plaats had
toen de brandweer en de politie reeds
met gasmaskers het. gebouw waren bin
nengedrongen.
Gebleken is, dat de gassen broomgas-
scn waren; de laatste lezing is, dat. deze-
ontstaan zouden zijn door het in brand
vliegen van Röntgenfilms, waarvan zich
een groot aantal in de archieven van het
laboratorium bevond.
Relaas van een ooggetuige.
Concklin, de eigenaar van een danszaal,
was getuige van de ontploffingen en ver
telde het. volgende: Ik stond voor mijn
huis, toen ik een hevig gerommel hoorde,
en het volgend oogenblik zag ik dat het
dak van het zièkenkuis door een ontplof
fing in dc lucht werd geslingerd. Onmid
dellijk werden deuren open geworpen en
verpleegsters en patiënten vluchtten ang
stig gillend de straat op. Een aantal meis
jes stond voor de bovenvensters en ik zag
hen, met van'angst verwrongen trekken,
naar beneden springen, toen er brand
ontstond. Toeschouwers renden naar het
gebouw en vingen eenige meisjes op, doch
verscheidene barer moesten met gebroken
beenen worden opgenomen. Het was eeA
onbeschrijfelijk schouwspel. Het gegjl van
vrouwen en mannen vervulde cle lucht.
Handenwringend en radeloos kwamen nu
en dan menschen voor de vensters, om zich
weer terug te trekken als het vuur hen
naderde.
Brandweerlieden en politic-agenten aar
zelden geen oogenblik liet brandende ge
bouw binnen te gaan, om,te trachten men
schen te redden en spoedig zag ik som
mige- van hen terugkomen, de lichamen
van slachtoffers torsend, sommigen reeds
Jood, anderen bewusteloos. Enkele ge
wonden hadden de deuren weten te berei
ken, zij werden, natuurlijk het eerst ge
red. Van degenen, die door de ramp om
het leven zijn gekomen, zijn de meesten
hulpeloos in hun bedden bezweken.
Het behoeft voor Uw' College geen nadere
uiteenzetting, een opsomming van feiten
van datgene, wat oncler zijn bewind tot
- tand kwam. Gij zelf naamt hierover de be
sluiten.
Maar wel mogen wij constateeren, dat
onze Gemeente onder zijn leiding geduren
de het tijdvak van 21 jaar tot grooten bloei
is gekomen, zoc zelfs, dat Noordwiik een
vooraanstaande rang heeft ingenomen on
der de Ncderlandsche badplaatsen
Ook landbonv en handel mogen zich ver
heugen in een bloeietiden welstand. Ver
schillende werken van groote beteekenis
zijn in onze gemeente de spreken.de getui
gen van zijn initiatief en doorzettingsver
mogen.
Aan het wijs financieel beleid van onzen
zoo pas ontslapen Burgemeester is Noord-
wijk grooten dank verschuldigd. Hij heeft
zijn gemeente achter gelaten op gezonden
financieelen basis. Voorwaar, een groote
verdieste waarvoor wij hem dankbaar moe
ten zijn.
Ook als voorzitter van den gemeente
raad heeft Burgemeester Panhuys groote
verdiensten.
Met krachtige hand wist hij de vergade
ringen van onzen Raad steeds te leiden cn
het debat op peil te houden.
De notulen zijner installatie-vergadering
vermelden een treffende passage, waarin
hij als volgt sprak:
„Ik vlei mij niet met een ieders instem
ming bij hetgeen door mij wordt ontworpen
of .voorgesteld, doch dan herinner ik mij
de afbeelding op een gevelsteen van een
oud huis te Veere. waar men een schip ziet.
bezig dc haven binnen te varen.
Op elk havenhoofd aan weerszijden
staat een groep menschen, die den schip
per toeroepen, dat li ij een verkeerden koers
neemt. Maar de schipper blijft recht door
zee sturen en brengt zijn scheepje veilig
de haver, binnen.
Onder dat tafereel staan de woorden:
Segt ghij mij eens 't .sij vrou of man
Wie 't elk. een passé maken kan.
Adn Jat voorbeeld gedachtig, wem:oh ik
bovendien dat op mijn vaartuig de Noord-
wijkschc standaard in top zal waaien".
Burgemeester Panhuys is steeds déze
v.uorden in al zijn daden geirouw geble
ven
Met krachtige hand trachtte hij steeds
het gemeentelijke schip tc sturen in den
koers, zooals hij dien zag. Thans heeft hij
de commandobrug verlaten en staat zijn ze
tel ledig in ons midden.
Ook deze plaats zal wel weer bezet wor
den. gelijk nu eenmaal in dit leven alle
door den dood opengevallen plaatsen wor-
den bezet.
Onze Hooggeachte Burgemeester is van
ons heengegaan, doch zijne nagedachte
nis blijve bij ons in eere. Noorchvijk zal hem
blijven gedenken en ook waardeeren, voor
datgene, dat hij haar heeft gegeven. Moge
God zijn daden beloonen en hem de wel-
vcdiencle rust schenken. Dat is zeker ons
aller wensch.
Dat hij ruste in vrede.
Ook zijn hooggeachte echtgenoote, kin
deren en familie zij onze innige deelneming
betuigd bij helsmartelijk verlies, hun ten
deel gevallen. Daarom stellen mijn ambtge
noot en ik LT voor schriftelijk onze deelne
ming te betuigen in het smartelijk verlies,
hun getroffen.
De secretaris doel hierna voorlezing van
het schrijven van rouwbeklag, waaraan de
raad zonder stemming zijn goedkeuring
hecht.
Hierna verzoekt dr. van Nes. cis oudste
der raadsleden, een enkel woord te mogen
spreken, dat weliswaar onvoorbereid komt,
doch dat gesproken moet worden, omdat
cle raad liet verlangen daartoe te kennen
heeft gegeven.
Burgemeester van Panhuys, aldus spr..
was iemand met een buitengewoon gevoel
van plichtsbetrachting. In het tiental ja
ren.'dat spi\ deel van den raad uitmaakt,
was cle thans overledene slechts één or
tweemaal niét ter vergadering aanwezig. -
Hij was overal op zijn post. overal in cle
gemeente. Als men hem in de gemeente te
genkwam, clan liep hij rond om te zien. of
er hier of daar iets gedaan kon worden
ter verbetering.
Dikwijls bestond er een heel groot ver
schil tusschcn hem en den raad. Dat zal
niemand kunnen ontkennen. Ook spr. heeft
tot hen behoord. Maar welk verschil van
meening er ook heerschtc, burgemeester v.
Panhuys wist steeds op onpartijdige wijze
te leiden. Hij was een groot tacticus, die
met taaie volharding zijn standpunt wist
te verdedigen en te handhaven, meermalen
tegen het gevoelen van den raad in. Wij
zend op mogelijke gevolgen van te nemen
besluiten, heeft hij meermalen den tegen
stand overwonnen. En dikwijls is zijn in
zicht in de zaken goed gebleken. Ditv, ijls
heeft de raad moeten erkennen, dat ziju
beleid goed was.
Burgemeester van Panhuys is in zijn
werk gestorven. Den eersten <lag van zijn
ziekte was hij in zijn werkkamer gezeten.
Zijn ziekte is een buitengewoon verdrietige
geschiedenis geweest. Allen hadden hem zoo
graag teruggezien, om hem geluk te wen-
schen niet zijn herstel. Het heeft niet zoo
mogen zijn.
Burgemeester van Panhuys was een man
van karakter en daarvoor brengt spreker
hem diepgevoelde hulde.
Hierna werd de buitengewone zitting ge
sloten en ging de raad in comité-generaal.
ST0MPWIJK.
Gemeenteraad. Donderdag 16 Mei des
avonds te 7.15 u. komt de Raad der ge
meente Htompwijk in openbare vergade
ring bijeen.
VOETBAL.
DIOC. HAARL. BOND.
Junioren-Competitie District Leiden,
De uitslagen van de Zondag 12 Mei
speelde wedstrijden zijn
A f ct B e 1 i n g. A.
Eisse IITeijlingcn I 9 j
Afdeeling B.
MeerburgO. V. V. S
Voor 20 Mei (2en Pinksterdag) is vasj
s field
Afdeeling A.
Lisse, 12.30 uur: Lisse IIS. J. C.
D. HA VERKOR!
Competitielei
LEID8CHE VOETBALBOND.
Bekerwedstrijden.
Z a t e r d a g m i d d a g-c ompeti lil
Op Zaterdag 18 Mei worden de volgfl
westrijden gespeeld
A. R. C. II—A. R. C. III 4
A. D. O.—A. R. C. I 4
F. Pacta I8. L. F. I 4 i
S. L. F. IIF. Pacta II 4
De winnaars van de eerste twee
strijden worclen geplaatst in den hal
eindstrijd. De winnaars van.de laa
twee wedstrijden en de verliezers van
eerste twee wedstrijden spelen een t
scheni'onde om twee plaatsen in den 1
ven eindstrijd.
Westham United—Zwaluwen.
D c samenstelling van het
Zwaluwe n-e 1 f t a L
Het Zwaluwen-elftal, dat 22 Mei
avonds in het Stadion tp Amsterdam te;
Westham United zal spelen, is als v<
samengesteld
Boumans (P.S.V.), d.; De Bruin (H.D
g.), Van Kol (Ajax), a.; De Leeuw (1
lem 1,1), Hermens (P.S.V.), Scheffers (1
V.S.), m.; De Natris (Ajax), Volt
(Ajax), Renesse (H.F.C.). Massy (Rc
mond), v. d. Griend (H.D.V.S.), v.
De wedstrijd wordt geleid door den b
Aerts.
ZWEMMEN.
Wedstrijden van De Ziji,
Door de Leidsche Zwcmvcreeiiiging
Zijl zijn de volgende data vastgesteld fl
de zwemwedstrijden: Woensdag 24 I
volkszwemwedstrijden, Donderdag 25 J
onderlinge wedstrijden. Voorts zijn, zoo
reeds eerder gemeld, de wedstrijden
den Haagschcn Zwembond vastgesteld
27 Juli. Ook deze worden in cle Zijl gek
den.
