20ste Jaargang ZATERDAG 27 APRIL 1929 No. 1665 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND e Seicbelte Gou/fccmf DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal iq onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post..f 2.9C per kwartaal get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen U TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 - REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waann betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit vijf bladen, waaronder geïllustreerd Zondags blad. V Daad en persoon. Een titel boven een beschouwing in de krant moet de aandacht trekken. Deze verdienste heeft de titel, waar door een artikel in „De Maasbode" onze belangstelling opwekte. „De onbarmhartigen". De onbarmhartigen Wie zijn dat? Zij, die de rechtsche meerderheid in de Tweede Kamer vormen zij zijn door „Heb Volk" en anderen zoo voorgesteld, toen zij hun stem gaven, bij de behan deling van de ziektewet, aan de motie- Aalberse, welke wilde verhinderen, dat er geen onderscheid zou worden gemaakt de al dan niet wettelijk gehuwde Wij zijn de onbarmhartigen! En „De Maasbode" vat de ons door „Heb Volk" c.6. toegeslingerde verwijten aldus samen: Hoezeer was de geest van Christus anders, Hij, die zich ontfermde over Maria Magdalena, zich met do Sama- ritaansche minzaam onderhield, de overspelige vrouw van den wissen dood redde, en tot haar sprak „ga en zondig niet meer" Hij, Christus, die gezegd heeft, dat Hij voornamelijk op do wereld geko men wa-s om te redden wat verloren En wat doen nu zij, die beweren dat zij den Christus belijden en Hem navolgen? Zij stooten de zondares, de gevallene onbarmhartig - uit, laten haar aan haar bitter lot over. En dan wijst de schrijver in de „Msb." op de daden door de Katholieken van Nederland gesteld op allerlei charitatief- sociaal gebied, speciaal ook voor verwaar loosde of gevallen meisjes, voor onge huwde moeders welke daden te zien worden gegeven in de Katholieke film „Het Heldendicht van de Roomsche daad". En wij willen hier gaarne citeeren, wat de schrijver, vervolgend, zegt over de anti- Katholieke praat van den heer Kleere- kooper in „Het Volk": „Bah, wat 'n propaganda", zegt hij, om zoo met je goede werken te koop te loopen, heelemaal tegen den geest van het Evangelie, dat immers leert, dat de linkerhand niet mag weten, wat de rechterhand doet. Maar wat wèl mag is, dat de Ka tholieken in woord en beeld gehoond worden, omdat zij tegen Christus' eigen edele gestie in, de zondares, de gevallene verstooten en met min achting bejegenen. Als wij dan wel in beeld brengen wat wij vóór allen voor deze onge- lukkigen doen, dan heet 't weer „bah! wat 'n propaganda", een propaganda die volkomen in strijd is met den geest van het Evangelie, dien de heer Kleerekoper, 't blijkt dagelijks uit „Het Volk" tegen de Katholieken in bescherming moet nemen. De brade, de ridder! Hij weet er nog wel wat anders op. „Ziet, zegt hij de Katholieken doen dit nog niet eens van eigen geld, maar zij rekenen zelfs nog daarbij op het geld van de Rijkskas, waartoe wij allen, ook niet-Katholieken, moeten bijdragen." De materialist, hij denkt niet an ders of alles in de wereld is met geld te bereiken of goed te maken. Maar de man, die eiken regel schimpt, dien hij dagelijks tegen de Katholieken uitschrijft, a raison van zooveel betaald krijgt, hij denkt er zelfs niet aan, dat er ook nog een ander kapitaal is dan dat van klin kende munt, een kapitaal van liefde, toewijding en geduld, dat telkens weer aan elk zoo'n meisje of aan ieder zulk een vrouw opnieuw moet besteed worden om haar te overtui gen, dat de weg, dien zij bewandelen, onherroepelijk naar den ondergang leidt en dat het eenige, wat zij nog redden kunnen uit de reeds zoo vroe ge schipbreuk van haar leven is haar menschenwaarde, haar kostbare zieL Naar aanleiding van het bovenstaande willen wij, met 'n enkel woord, wijzen op het verschil, dat de Katholieke moraal maakt tusschen de verkeerde daad en den persoon, die deze bedrijft. Wat de verkeerde daad betreft, wil de Katholieke zedenleer niet weten van verdoezelen, kent zij geen transigeeren, houdt" zij onverbiddelijk vast, om te ver- ooordeelen, wat veroordeelenswaardig is. En zij is beslist en krachtig in haar uit- Maar naar de persoon, die deze heeft bedreven, gaat zoo ver als mogelijk is, gezien alle feitelijke omstandigheden het mededoogen uit, en in oprechte naas tenliefde wordt do hulpende hand rei kend uitgestoken. Wij moeten streng zijn in het afkeuren van een verkeerde daad de persoon, zooveel als redelijk mogelijk, tegemoet tredend met waarachtige Christelijke lief de, hardheid gaarne vermijdend, tenzij wij de verkeorde daad zelf hebben be- VOLKENBOND DE VOORBEREIDENDE ONTWAPENINGSCONFERENTIE. Wederom een belangrijke mededeeling van Gibson. Tot vrougde der Fransohen en verbouwereerdheid der Duitschers. De Amerikaansche delegatie heeft gis termorgen een tweeden bom in de voorbe reidende ontwapeningscommissie doen springen, die helaas vooral voor de klo'ne en voor de ontwapende staten minder gun stige gevolgen zal hebben dan die, welke Maandag in de discussie werd geworpen. Gibson heeft n.l. verklaard, dat hoewel de Ver. Staten nog steeds de zienswijze zijn toegedaan, dat de beperking der land strijdkrachten zich tot alle onderdeelen, dus ook tot de geoefende reserves, moet uitstrekken, zij bereid zijn zrch aan te slui ten bij de zienswijze van de meerderheid der leden van de commissie, wier land macht het voornaamste onderdeel van hun totale bewapening vormt. Nadat Lord Cushendun reeds eerder had te kennen gegeven, dat Engeland zijn tegenstand tegen het onbeperkt laten der geoefende reserves opgaf, geven dus ook de Ver. Staten om zuiver practische rede nen toe aan dit zeer bedenkelijke stand punt, waartegen vooral de Duitsche maar ook de Nederlandscho gedelegeerde prof. Rutgers zioh steeds met hand en tand hebben verzet. Amerika en Engeland doen hi erdoor een belangrijke concessie aan Frankrijk, dat, zooals men weet, tot nu toe steeds onwrikbaar heeft vastgehouden aan het onbeperkt laten der geoefende reserves. Duitschlaud en de overige ontwapende staten worden daardoor meer en meer in een hoek gedrongen, en de ontwapenings conventie wordt op die manier niet veel meer dan een schijn-document. Geen won der dat graaf Bernstorff dermate verbou wereerd was. dat hij jhr. Loudon verzocht eerst morgen te mogen spreken. Van groot enthousiasme gaf natuurlijk de Fransohe gedelegeerde Massigli blijk, die in de verklaring van Gibson een his torische gebeurtenis zag. De nieuwe grondslag voor de vlootbe- perking is door de kleine en overwonnnen staten wel heel duur betaald. De scheiding tusschen burgerlijke en militaire luchtvaart. Een amendement van Litwinof op het artikel van de ontwerp-conventie dat de staten verplicht de militaire luchtvaart geheel gescheiden te houden van de civiele, werd eenigszins gewijzigd aangenomen. Volgens dit amendement zulleD de sta ten dn vredestijd geen voorbereidende maatregelen mogen treffen om de burger luchtvaart aan de militaire aan te passen. Niettemin blijven de particuliere vliegtuig fabrieken volkomen vrij de vliegtuigen zoo in te richten, als haar goeddunkt. De sta ten zullen weliswaar geen order mogen geven, maar niets belet een -particuliere fabriek rekening te houden met de even tueel© plaatsing van machinegeweren of andere wapenen. Litwinof tegen een vredesluchtvloot Het denkbeeld van den president der Liguc Internationale des Aviateurs, Clif ford Harmon, die een vredesluchtvloot ter beschikking van den Volkenbondsraad wil stellen om zijn besluiten te doen respec- teeren, werd door den Spaanschen gedele geerde Cobian ondersteund. Het werd evenwel heftig bestreden door Litwcnof, die van een internationale luchtvloot in dienst van den Volkenbond niets moet hebben, en er evenmin een middel in ziet om de ontwapening verder te brengen. De duikbootvloten d*- groote mogendheden De Britscfoe minister van Marine ver klaarde gisteren in het Lagerhuis in ant woord op een desbetreffende vraag, dat het Britsche rijk op het oogenblik in to taal 50 duikbooten in dienst heeft, de Ver- eenigde Staten 122, Frankrijk 52 en Italië 43. Registratie van verdragen. H e t 2000s t e. Het volkenbondssecreta raat heeft gis teren een jubileum gevierd. Hot 2000ste verdrag is ter registratie en openbaarma king aangeboden. Het is een verdrag, dat Oostenrijk en Tsjecho-Slowakije in 1923 gesloten hebben met betrekking tot het grensverkeer tusschen beide landen. De verdragen worden na registratie door den Volkenbond naar men weet openbaar ge maakt en in een bepaalde ser'e uitgege ven. Reeds 77 dikke deelen van deze serie verdragen hebben het licht gezien. ENGELAND De Simon-commissie in Engeland terug. Maatregelen tegen betoogingen. De Engelsche commissie voor de herzie- irng der Britsch-Indische constitutie is gisteren in Engeland teruggekeerd. De po litie had strenge maatregelen voor de landing dór uonw'.Tit,-^ getroffen, daar zij voor een aanslag vun de zijde der Indische nationalisten bevreesd was. Bij aankomst te Londen scheen het, als of het tot een demonstratie zou komen doch de politie greep tijdig in. ITALIË Kardinaal Gasparri naar Monte Cassino Groot eerbetoon aan alle stations. De reis van kardinaal-staatssecretaris Gasparri, die zich gisteren als pauselijk le gaat naar de Monte Cassino heeft begeven, bood een voorproef van betgeen na de rati ficatie van de overeenkomst tusschen het Vaticaan en het Quirinaal door den Ita- liaanschen staat zal worden gedaan, om de kerk met den grootst mogelijken luister te omgeven. Eerewachten, militaire muziek, vlaggen, toespraken op alle stations wis selden elkaar af, waar voor de eerste maal ook de prefecten als vertegenwoordigers der Italiaansche regeering waren versche nen. Van heinde en ver was de bevolking naar de stations gestroomd, om den kardinaal- staatssecretaris toe te juichen. Te Monte Cassino begaf Gasparri zich in een groote karos, voorafgegaan door ca valerie, naar de met vlaggen versierde stad, waar de klokken van alle kerken luidden, terwijl in de vlakte de kanonnen saluut schoten losten. Einde van het Maffia-proces. 150 leden schuldig bevonden. Het proces tegen 161 leden van de Maf fia, dat sedert Augustus verleden jaar in Palermo werd gehouden, is thans geëin digd. De jury, die zich verleden week Vrij dag heeft teruggetrokken om een oordeel uit te spreken over de 31.00 gestelde vragen, is gisteren met de werkzaamheden gereed gekomen, nadat eiken dag gedurende negen uur was vergaderd. Op elf na werden alle verdachten schuldig bev<5nden. Het vonnis wordt de volgende week verwacht. SPANJE. De galante Primo. Meisjesstudenten mogen niet alleen reizen. De ministerraad heeft tegenover de vrou welijke studenten een hoffelijkheid getoond, welke groote instemming heeft gewekt. Hij heeft besloten dat het den vrouwelijken studenten zal worden toegestaan in Septem ber a.s. haar examens in Madrid af te leggen, zoodat zij dus niet, gelijk de ma.n- nolijke studenten, naar een universiteit in de provincie behoeven te reizen om exa mens te doen, zulks tengevolge van de slui ting der hoogeschool te Madrid. De ministerraad is tot-dit besluit geko men in verband met de moeilijkheid om steeds passende geleidsters voor de meisjes studenten te vinden. Haar ouder6, en zij zelf in den regel ook, verzetten zich tegen het alleenreizen, dat voor dames in Spanje een nogal hachelijke onderneming schijnt te zijn. En daar het bezwaarlijk is geschik te chaperons voor de meisjes te vinden, heeft Primo de Rivera de ridderlijkheid gehad de jonge dames in de gelegenheid te stellen „thuis" examen te doen. j ROEMENIE Ook dictatuur in Roemenië? Staatsgreep door militaire kringen voorbereid. Naar uit Boekarest aan de „Pester Lloyd" gemeld wordt, publiceert het blad „Adeve- rul" sensationeele onthullingen over het plan van zekere Roemeensche militaire krin gen om in Roemenië een staatsgreep uit te voeren en een dictatuur, gelijk aan die in Joegoslavië, te proclameeren. Als motief wordt aangevoerd, dat de regeering-Maniu voor de verdediging van de belangen des lands te zwak is en dat ook de regent- schapsraad niet tegen zijn taak is opge wassen. Men moet derhalve het beheer over de nalatenschap van koning Ferdinand overnemen om deze koning Michael bij zijn meerderjarigheid onaangetast te kunnen overdragen. De eerste manifestatie dezer beweging zou op den herdenkingsdag van den slag bij Marascheoti, dus den 9en Mei a.s. plaats hebben. In regeeringskringen wordt deze actie volgens de „Adeverul" met zekere bezorgd heid gade geslagen. Men hoopt baar echter te kunnen onderdrukken, daar de regee ring ervan overtuigd is bij de verdediging der grondwet en der democratie, op den steun van het geheele land te kunnen reke nen. Ook in liberale kringen moet men be reid zijn de regeering in den strijd tegen do militaire dictatuur bij te staan. Staking in de textiel-fabrieken. Honderdduizend arbeiders leggen het werk neer. Achtendertig van de 84 spinnerijen te Bombay hebben gevolg gegeven aan het parool van de algemeene staking en bleven van den arbeid weg. Honderdduizend ar beiders zijn bij deze staking betrokken. CHINA. De betrekkingen met Japan. De regeering wenscht de teruggaaf van Formosa en Korea. Uit Tokio wordt gemeld, dat de plaats vervangende Japansche gezant in China, graaf Oetsiida, bij zijn terugkeer in Japan aan zijn regeering een rapport heeft over gelegd, waarin gezegd wordt, dat do re geering te Nanking niet slechts de terug gaaf van de door Japansche troepen be zette en de aan Japan verkochte gebieden terugverlangt, doch ook de teruggaaf van Formosa en Korea. MEXICO. Nieuwe veldslag verwacht. Generaal Escobar in een hachelijke positie. Een officieel bulletin zegt, dat treinen met terugtrekkende opstandelingen Don derdagavond door het verbranden van een brug ten Noordon van Navajo zijn geiso- leerd. De treinen bevatten het grootste deel der rebellen met hun leiders, onder wie ook generaal Escobar. Calles is van mee ning, dat de rebellen de brug niet zullen kunnen repareeren vóór de federale troepen aankomen. Een slag schijnt dus zeker en Calles heeft reeds do hoop uitgesproken, dat hij een even groote overwinning zal behalen als bij Reforma. TWEEDE KAMER. Rijk en Gemeenten. 't Staat nu vast dat de Kamer op 17 Mei uiteengaat. Er is dus niet veel tijd meer over. En toch kwamen vele afgevaardigden aandragen met wenschen om aan nog al lerlei belangrijke punten (winkelsluitings wet, vacantieregelingsmot'es, regeling rechtspositie van de ambtenaren) op de toch reeds zeer behoorlijk gevulde agenda een plaats in te ruimen. Er komt natuur lijk niets van. De behandeling van het wetsontwerp betreffende do regeling der financieele verhouding tusschen het Rijk en dc ge meenten is voortgezet. Eenige amendementen zijn verworpen. Het amendement-Ter Laan om de uit- keeringen aan de gemeenten niet te limi- teeren, werd verworpen met 56 tegen 21 stemmen. Het amendement-v. d. Tempel, om de voorgestelde classificatie der gemeenten te doen vervallen en gehuwden met een zuiver inkomen van minder dan 800 vrij te stellen van de gemeentefondsbelasting, werd met 52 tegen 25 stemmen verworpen. Het amendement-Bulten, om het zuiver VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Op de voorb. ontwapeningsconferentie heeft Gibson wederom een opzienbarend voorstel gedaan. De eeuwfeesten te Monte Cassino. China eischt Formosa en Korea terug. BINNENLAND. Benoemd is tot directeur-generaal der Zuiderzeewerken ir. V. de Biocq van Kuf- feler, thans hoofdingenieur bij dezen dienst (1ste blad). Benoeming van dr. A. A. Smijers aan het Amsterdamsch Conservatorium (L. en K 4de blad). De Nationale Bedevaart te Rome (Kerk- 4de blad. Een merledeeling van den Rijksland- bouwconsulent te Berlijn betreffende den invoer van kersen in Duitschland. (L. en T„ 1ste blad). inkomen van ongehuwden ter berekening van hun aanslag te verhoogen met 200. 300 en 400. resp. in dc eerste, tweede en derde klasse gemeenten werd met 11 tegen 35 stemmen verworpen. Zonder hoofdelijke stemming werd ech ter aangenomen het amend oment-Van Gijn, om ook buitenlanders, die daarvoor in aanmerking komen, in do gemeente - fondsbelasting te betrekken. Toen is men weer verder gegaan mei do behandeling dezer belangrijke, maar zeer ingewikkelde materie. Wij mecnen onzen lezers een dienst te doen met na afloop dezer behandeling ual voerigor te zijn in een duidelijke uiteen zetting dan nu bij deze voor den buiten staander verwarrende discussies in ons parlement. DE ZUIDERZEEWERKEN. De nieuwe directeur-generaal. Bij Kon. besluit is, met ingang van 1 Mei 1929, aan dr. ir. H. Wortman, inspecteur- generaal van den Rijkswaterstaat met ver lof, directeur-generaal der Zuiderzeewer ken, op zijn verzoek, eervol ontslag uil 's Rijks dienst verleend, met dankbetuiging voor do vele en gewichtige diensten, ge durende een reeks van jaren in verschillen - do betrekkingen den Lande bowozen, en is benoemd tot directeur-generaal der Zui derzeewerken ir. V. J. P. do Blocq van Kuffeler, thans hoofdingenieur bij den dienst der Zuiderzeewerken. Koninklijke Besluiten. Armenraad te Alkmaar. Bij Kon. besluit is benoemd tot secreta ris van den Armenraad te Alkmaar Jac. Ponsen, thans tijdelijk. Export van eieren naar Engeland. Honderdon kisten door do douane in beslag genomen. Sinds 21 April moeten de eieren, die in Engeland worden ingevoerd, van een stem pel zijn voorzien. Naar het Ned. Weekblad voor Kruide nierswaren nu verneemt ondervinden ver schillende Nederlandscho exporteurs dien tengevolge groote moeilijkheden Honder den kisten zijn n.l. bij aankomst door dc Engelsche douane in beslag genomen wc gens onduidelijke stempeling. Prof. dr. P. Geyl mag te Leuven niet spreken! Naar wij vernemen, heeft de hoofdcom missaris van politie te Leuven aan prof. dr. P. Geyl uit. Londen, Woensdagavond het uitspreken aldaar onder de auspicr.ën van het Vlaamsch fonds voor wetenschap pelijke kJzingen, van zijn. reeds vorige avonden te Gent en te Antwerpen zonder het minste incident gehouden, niet-poli- tieke streng historisch-wctenschappolijke lezing, op telegrafischen last uit Brussel van den chef van den Belgischen veilig heidsdienst, belet. Mr. J. J. Wintermans. Naar wij vernomen aanvaardt mr. J. J. Wintermans op Woensdag 1 Mei zijn func tie van inspecteur bij het Landbouwonder wijs. Krachtens liet Kon. besluit, .van 1 Mei 1925, ingevolge de wet van 17 Juli 1923, moet hij dien dag tevens bedanken voor het lid maatschap der Tweede Kamer, zoodat hij op Dinsdag a.s. voor het laatst de vergade ring dier Kamer zal kunnen bijwonen. Wanneer het Centraal Stembureau spoe dig vergadert, iö het niet onmogelijk, dat de heer M. Krijgsman, te Den Bosch, nog voor 17 Mei als Kamerlid zitting neemt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1