20ste Jaargang
ZATERDAG 6 APRIL 1929
No. 6147
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZONDAGSBLAD
BUITENLAND
BINNENLAND
LUCHTVAART
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week .f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week .f2.69 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bjj voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.,
Zondagsblad 9 ct.
met Geïllustreerd
Dit biad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent pei-
Voor ingezouden Mededcclingen wordt bot
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen,
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Weekabonné's worden er aan herinnerd,
dat vanaf heden het abonnement op het
Zondagsblad over hot 2e kwartaal ad 50
ent. moet worden betaald.
DE ADMINISTRATIE.
FRANKRIJK.
DE DESKUNDIGEN-COMMISSIE.
Wallstreet tegen de clearir.gbank.
O n t s p a n n i n g en opt i m isme.
In Amerikaansche financieelc kringen
wordt de idee van een centrale clear in g-
bank ten behoeve der herstelbetalingen
steeds meer verworpen Men beschouwt
dit instituut als een kunstmatig bouw
werk, dat echter in zijn gevaarlijkheid nog
••deeds onderschat wordt.
Donderdag zijn de deskundigen weer
bijeengekomen na liun Paaschvaeantie.
De algemeene indruk van dc Parrsche
pers over de vergadering der deskundigen
van Dinsdag is, dat nog geen overeen
stemming, maar wel ontspanning is be
reikt.
Hoewel in het memorandum der vier
staten de cijfers zijn genoemd, welke een
hasis voor de onderhandelingen moeten
vormen hebben de deskundigen dezer Jan-
oen toch laten doorschemeren dat zij tot'
nadere onderhandelingen, dus tot vermin
dering van dc cijfers bereid zijn. De te
genvoorstellen van dr. Schacht worden
vandaag verwacht bij de besprekingen,
welke met de gedelegeerden van Frank
rijk, Engeland, Italië en België in tegen
woordigheid van Owen Young zullen
plaats hebben.
De „Echo de Paris" meent, dat men na
het aanvankelijke pesimisme gisteravond
een geweldig optimisme heeft getoond.
De „Excelsior" verklaart, dat men in
goed ingelichte kringen van opvatting is,
dat eerst tegen 15 April de vooruitzich
ten voor het slagen of het mislukken van
de conferentie beoordeeld zullen kunnen
worden.
De Avenue Foch.
Dc gemeenteraad van Parijs heeft uit
gemaakt, dat dc Avenue du Bo:s-de-Bou-
logne voortaan Avenue Foch zal heeten.
In haar dankbetuiging, die mevrouw Foch,
naar aanleiding van dit besluit tot den
voorzitter van den gemeenteraad heeft ge
richt, zegt zij, dat dit lichaam aan de na
gedachtenis van den maarschalk een groo-
tc eer heeft bewezen, waarvoor mevrouw
Foch en haar dochters zeer dankbaar zijp-
Wij zijn, schrijft zij, te meer blij met deze
keuze omdat mijn man heel veel hield van
deze mooie Avenue en er gaarne wan
delde wanneer hij een vrij oogenblik had.
LITAUEN.
Vooraanstaande sociaal-democraten op
bevel der Litausche règeering
gearresteerd.
Thans schijnt men ook in de provincie
van Litauen over te gaan tot het arres
teeren der vooraanstaande sociaal-demo
craten. Gisteren werd een der leidende
figuren uit de sociaal-democratische par
tij, Kissen uit Poncwicze, naar de gevan
genis te Kofno overgebracht. Van sociaal
democratische zijde is men van meening,
dat de regcering met deze arrestatie een
slag tegen de sociaal-democratische partij
voorbereidt. In overeenstemming daar
mee weet de officieuse Lietuvos Aida tc
berichten, dal in dc bureaux van het se
cretariaat der partij verschillende verbo
den geschriften zijn gevonden, waarvan
men nier weet, hoe zij er gekomen zijn en
waaruit het voornemen tot het veroorza
ken van een omwijteling en de bedoeling
van landverraad zou moeten blijken.
Onder dc gearresteerden bevonden zich
in werkelijkheid slechts 19 sociaal-demo
craten. Dc politie heeft echter iedereen
gearresteerd, die in den loop van den
avond het gebouw wilde binnengaan.
CHINA.
NA DEN VAL VAN HANKAU.
Munitiedepot in de lucht gevlogen.
Tsjang Kai-sjek's succesvolle
strategie.
De Woehan-strijdkrachten schijnen zich
naar het Westen van de provincie Hocpeh
te hebben teruggetrokken, doch van dit be
richt is nog geen bevestiging ontvangen.
Van ordeverstoringen in Hankau is tot nu
toe geen sprake. Er bevinden zich ter
plaatse vijf Britsche oorlogsschepen, vier
Japansehe kruisers, vier Japansche kanon-
ueerbooteu, een Fransch oorlogsvaartuig
en een ItaFaansche en een Amerikaansche
oorlogsbodem.
De volkomen ineenstorting van de ver
dediging van Hankau door de Woehan-
troepen is een gevolg van do mislukking-
der operaties onder leiding van generaal
Li Min-sjen. het overloopcn van een ge-
heelc divis'e naar de nationalisten en de
weigering der Woehansoldaten om te
vechten. Ook dc tactiek van Tsjang Kai-
sjek heeft echter veel tot hei. succes bijge
dragen. Grootc afdcelingen Nankiug-iroe-
pen zijn namelijk onopgemerkt naar bet
Noorden opgetrokken, langs den uitersten
vleugel van de Woeha-n-troepen, die zich
in loopgraven hadden verschanst. Terwijl
de verdedigers van Hankau alle aandacht
hadden geconcentreerd op Jangloh, vielen
de Naükng-soldalen onverhoeds van een
andere richtiiïg aan. Buitenlandschc waar
nemers schrijven deze strategie van Tsjang
Kai-sjek toe aan de Duitsche adviseurs,
waarover hij thans beschikt.
Hoe sterk het gedeelte van het Woe-
hanlegcr is, dat er in geslaagd is den te
rugtocht te aanvaarden, is nog niet be
kend, doch Tsjang Kai-sjek heeft mede
gedeeld. dat hij direct met de achtervol
ging zal beginnen en zal trachten de vluch
telingen te omsingelen.
Generaal Wang
ear restoord.
Na de bezetting van Hankau werd de
president vau de Hankauregeering, gene
raal Wang, gearresteerd en aan de gerech
telijke autoriteiten overgeleverd. Op het
stadhuis werd de vlag van dc Kwomintang
geheschen.
Dc Icderi van dc officiersschqol .hebbeu.
vour het verlaten van «.'te stad" het munitie
depot in de lucht laten vliegen, waardoor
ongeveer honderd personen om het leven
zouden zijn gekomen.
Tsjang Kai sjek heeft tot de troepen, die
Hankau hebben bezet een toespraak ge
houden, waarin hij verklaarde, dat dc be
zetting der stad de eerste stap is op den
weg naar beëindiging vau den burger
oorlog.
In de stad werden in den afgeloopen
nacht meer dan honderd personen gedood.
In de straten liggen op vele plaatsen lij
ken.
AMERIKA
Om de zeggenschap over 't Zuidpoolgebied.
Engelse li-A merikaa'nschc
notawisseling.
Naar van gezaghebbende zijde wordt
verklaard, bereidt het ministerie van Bui-
tenlandscho Zaken der Vereenigdc Staten
een aan de Britsche regeering gerichte no
ta voor, waarin bepaalde Engelsche c'schèn
nopens de gebieden in de Zuidelijke IJszee
worden betwist. De nota vormt een ant
woord op een onlangs door de Amerikaan
sche regeering ontvangen Engelsche nota,
waarbij Engeland feitelijk aanspraak
maakt op de souvereinitcit over het ge-
heclc Zuidpoolgebied. Laatstgenoemde no
ta werd naar verluidt, tot Amerika ge
richt nadat door den Zuidpoolvorscher
Byrd bepaalde streken voor de Vcrcenigde
Staten waren opgeëischt.
Verklaard wordt, dat, alhoewel in de
nota der Vereenigde Staten de kwestie der
Monroeleer niet wordt vermeld, dc zich op
deze leer baseerende eischen toch op ze
kere gedeelten van .hel Zuidpoolgebied
van toepassing zouden kunnen zijn, zulks
volgens de opvatt'ng dat een deel van dit
gebied tot het Westelijk halfrond behoort.
De nota- van Groot-Brittannië schijnt
geenszins agressief te zijn geweest, doch
de kwestie van het opwerpen der souverei
nitcit heeft, naar verluidt, het antwoord
der Vereenigdc Staten bespoedigd.
MEXICO.
DE SLACHTING IN NOORD-MEXICO.
1000 dooden en 500 gewonden.
Officieel wordt thans medegedeeld, dat
de opstandelingen in het verwoede ge
vecht bij La Reforma 1000 dooden en 500
gewonden op het slagveld hebben achter
gelaten. Bovendien namen dc regceriugs-
troepen 2000 rebellen gevangen. Driehon
derd zwaargewonden zijn per trein naar de
ziekenhuizen te Monterey vervoerd, do an
dere gewonden worden tc Torreon ver
pleegd.
Berichten uil Gardenas melden voorts,
dat de opstandelingen thans ook de stad
Culiacan in den staat Siualoa hebben ont
ruimd en terugtrekken in de richting van
Sanblas.
DE KAMERVERKIEZINGEN.
KiBseomité Kampschóer.
Voor de caudidatuur-Kampschóer is op
gericht een Kiescomité.
Het Comité bestaat uit de volgende
personen
D. Th. van Dijk, Naaldwijk, voorzitter;
C. P. Grimbergen, Poeldijk, Secretaris;
G. A. v. Oorschot-,. Maasland, penningm.;
Jac. Meijer, Katwijk a. d. Rijn," vice-
voorzitter
S. Tj. Westendorp, Vorkuui;
C'. J. Ruigrok, Hillcgoni
W. v. d. Werf, Snoek tweede secretaris;
H. Langcvcld, Noordwijkerhout;
J. N. Post, Schiedam; en
A. C. van Zwietën Viaardingen.
Uit dc Rijkskieskringen. Leiden, Gronin
gen en Friesland zullen nog enkele per
sonen in dit comité als lid toetreden.
Zoodra de namen van deze personen
bekend zijn, zullen deze worden gepubli
ceerd.
C^nrtidatuur-Kuijpers.
Naar het „Hgz.' mcldi, heeft dc lieer H.
Kuijpers te 's Heriogenbosch, na ernstige
overweging, mede in verband met omstan
digheden zijnerzijds, zijn caudidatuur voor
dc verkiezing der Tweede Kamer der Ska
ten-Generaal ingetrokken.
Politieke Bijeenkomst te Amersfoort.
Vandaag tui morgen wordt de jaar-
lijksehe politieke bijeenkomst te Ainers-.
foort in het Instituut St. Louis gehouden
dit is de derde.
Op deze bijeenkomst wordt door oen
tweetal sprekers een politiek vraagstuk
behandeld.
Zooals bekend, worden geen besluiten
genomen.
WEER EEN GERUCHT OVER
PRINSES JULIANA.
De buiten-landsche pers weet altijd meer
dan wij. Nu komt de „Daily Telegraph"
weer vertellen, dat er in Den Haag ern
stig sprake is van een verloving van Prin
ses Juliana met Prins Leopold van Sak
sen Coburg, een der zoons van Prins Leo
pold, Hertog van Albanië en achterklein
zoon van Koningin Victoria van Enge
land.
Vragen van Kamerleden.
De n o o d- en woningtoestanden
in het Noorden des lands.
Op de vragen van den heer L. L. H. dc
Visser inzake het treffen van voorzieningen
van Rijkswege ter zake van dc nood- en
woningtoestanden in do Noordelijke provin-
na sluitingstijd der sigarenmagazijnen, la-
geantwoord
Blijkens van dc inspecteurs voor dc
werkverschaffing in de noordelijke provin
cies ontvangen berichten, voorzien dc ge
meenten, waar noodig met steun van het
Rijk, voldoende in den nood, dien dc thans
gelukkig geweken buitengewoon strenge
vorst heeft, teweeggebracht. Oogenschijnlijkc
maatregelen tot ruimeren steun van Regec-
ringswege zijn te minder geboden, nu weer
gaandeweg normale toestanden intreden.
Het resultaat van het onderzoek, door dc
genoemde vereeniging ingesteld, is aan dc
Regeering niet. bekend. Door haar eigen
organen is dc Regeering echter op dc hoog
te van de slechte woningtoestanden, dio op
eenigo plaatsen in do noordelijke provin
cies bestaan.
Naar gelang dit mogelijk blijkt, zal naai
de meening van dc Regcering jn de bedoel
de toestanden verbetering moeien worden
gebracht.
Indien ecu gemeente onmachtig mocht
zijn, haar normaal aandeel, n.l. de helft
van de kosten, te dragen, zal het Rijk, voor
zoolang dit noodig mocht zijn, een zooda
nig deel van dc financieele lasten voor zijn
rekening nemen, als door do omstandig
heden wordt gevorderd. Dc gemeente zal
echter in allen gevalle althans cenig rccht-
streeksch geldelijk belang bij de exploita
tie der woningen moeten hebben.
Het conflict in het houtbedrijf aan de Zaan.
Bcmiddcli n g s pogingen
zonder resultaat.
Vrijdagmorgen had op uitnoodiging van
den Rijksbemiddelaar, mr. »S. de Vries, een
bespreking plaats met de vertegenwoordi
gers van dc samenwerkende organisaties
der arbeiders. Vooraf waren dc werkgevors
gehoord.
Mr. de Vries deelde mede, dat de werk
gevers hadden verklaard, dat de cischen
der arbeiders onmogelijk kunnen worden in
gewilligd, omdat met uitzondering van Am
sterdam, de loonen overal elders lager zijn.
Daardoor hebben zij een zwaren concurren
tiestrijd tc voeren. Voorts is de toestand
in de bedrijven van dien aard, dat zwaar
dere lasten niet te dragen zijn.
Dc vertegenwoordigers der arbeiders heb- i
ben dc eerste bewering weersproken. Niet
alleen in Amsterdam, ook in Den Haag en
Rotterdam zijn do loonen gunstiger dan in
Zaandam. Wat den toestand in het bedrijf
aangaat, Vjfschoon dc uitkomsten moeilijk
le controlecrcn zijn, omdat dc meeste be
drijven geen cijfers publiceeren, mag toch
als zeker aangenomen worden, dat het in
dc laatste jaren niet slecht gaal.
Nadat nog allerlei inlichtingen waren
verstrekt, verklaarde Mr. de Vries niet in
staat tc zijn zich direct een oordeel tc vor
men. Hij vroeg in dit verband of do orga
nisaties bereid waren het stakingsbesluit
wat op te schorten.
De bestuurders verklaarden hierloc niet
in staat te zijn. Eveneens verklaarden zij,
op een vraag van Mr. de Vries, niet in staat
te zijn oni andere voorstellen tc doen dan
aan de werkgevers zijn toegezonden.
Aan het slot van de bespreking werd
door dc bestuurders aan Mr. do Vries in
overweging gegeven in dit conflict zijn taak
aan één zijner ambtgenooten over te dra
gen, op grond van zijn betrekkingen in de
Zaanstreek. Mr. do Vries verklaarde deze
opmerking tc zullen overwegen.
Na deze bespreking slaat het wel vast,
dat dc staking a.s. Maandag zal ingaan.
Binnenlandsche postpakketten.
De v c r li o o g i n g v a n d c
g e w i c h tfti g r o n s.
Als datum van ingang van de verhooging
tot 7 K.G. van het maximum gewicht voor
postpakketten in het binnenlaudsch verkeer
is vastgesteld 15 April a.s.
Het port voor een pakket van 57 K.G.
zal 60 cent bedragen.
Verkoop van sigaren en sigaretten in café's.
Protest vau sigaren
winkeliers.
Onder voorzitterschap vau den heer Reef
had Donderdagavond le Hengelo een opdn-
bare vergadering plaats van dc Twentscho
sigarenwinkeliers, betreffende dc ingedien
de wetsontwerpen op dc winkel- cn Zon
dagsluiting.
Dc heer Oorenbag uit den Haag hield
een uitvoerige rede over de wetswijziging,
deelde mede wat door het hoofdbestuur
van den Bond van Sigarenwinkeliers roeds
gedaan was en protesteerde vervolgens te
gen het congrcsbesluit van den Kon. Ned.
Middenstandsbond, behelzende de Zon
dagssluiting der sigarenwinkels en het wel
beschikbaar stellen van la bÉk «fabrikaten
in café's.
Dc door meer dan 300 personen bezochte
vergadering nam hierna dc volgende motie
aan:
„Dc vergadering enz.;
gehoord dc bespreking inzake do inge
diende wetsontwerpen op de Winkel- en
Zondagsluiting;
spreekt als haar inecning uit, dat in elk
geval deze wetsvoorschriften geen bevoor
rechting mogen bevatten vau dc cene ca
tegorie handeldrijvende» boven de andere
cn dal dus do billijkheid en de rechtvaar
digheid eischen, dat de verkoop van labaks-
fabrikaten absoluut verboden wordt aan
café- cn hotelhouders, exploitanten van
automaten, van theaters, van lunchrooms en
dergelijke inrichtingen, gedurende den tijd,
dat dc sigarenwinkeliers liun magazijnen
moeten gesloten houden voor het publiek,
volgens dc voorschriften van wetten of ver
ordeningen, cn verzoeken den Minister van
Arbeid enz. bij cventucelo uitvoering van
do wet, het voorschrift tc behouden, zooals
door den Minister in zijn ontwerp is neer
gelegd
protesteert verder tegen het oongresbe-
sluit van den Kon. Ned. Middenstandsbond
van (September 1928, waarvan dc strekking
is, dat café's en dergelijke inrichtingen wel
na sluilings tijd der sigarenmagazijnen, ta
baksfabrikaten zouden mogen verkoopen;
besluit deze motie ter kennis te brongen
van den Minister van Arbeid enz. en aan
de leden van de Statcn-Generaal cn gaat
over tot de orde van den dag.
Intern, expositie te Utrecht.
Op stedebouwkundig gebied.
Naar dc „Tel." verneemt zal in liet voor
jaar van 1930 te Utrecht een grootc inter
nationale tentoonstelling worden gehou
den op stedebouwkundig gebied. De plan
nen, die van de vereeniging van gemeente
lijke bouwtechnische hoofdambtenaren zijn
uitgegaan, vonden in liet buitenland zoo
veel belangstelling, dat verschillende lan
den reeds belangrijke toezeggingen deden.
Voor deze expositie viel do keuzo op
Utrecht omdat deze staü, daulc zij vooral
do Nederlandsch© Jaarbeurs, over onze
grenzen allengs grooterc bctcckcnis krijgt.
Het blad verneemt voorts nog dat dc
tentoonstelling zal samenvallen met de ope
ning en iu gebruikneming van den nieuwen
en grootsch opgezette» Jaarbeursvlcugel.
Zij zal dan dc extra versterkte groep „bouw
materialen" op waardige wijze aunvullen
en opluisteren.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De val van Hankau.
Gemeld wordt, dat bij de slachting in
Noord-Mexico 1000 dooden zijn gevallen.
Groote overstroomingen in Tasmanië.
(Telegrammen).
BINNENLAND.
De uitvaart en begrafenis van pastoor
Ph. van Kessel uit Delft. (Kcrkn. l-><' blad)
Wijziging en aanvulling van het Melkbe-
sluit (Binn. 2de blad).
Devvcrhooging van de gewichtsgrons voor
binnenlandsche postpakketten treedt 15
April in werking. (Binu. Isle blad).
De bemiddelingspogingen ir.zakc het
conflict in het Zaansche houtbedrijf had
den geer succes. Maardag a.s. staking
(Binn. 1ste blad).
Te 's-Gravenhagc is overleden de archi
tect W. N. van Vliet (L. i?n K. 2de blad).
Ernstig ongeluk op een scheepswerf in
Groningen. Eén doode. één gewonde.
(Gem. Bcr. 2de blad).
Twee ongelukken op onbewaakte over
wegen. (Geui. Bcr. 2;lo blad).
Wat dc K. L. M. dezen winter presteer
de en haar plannen voor den zomer. (Lucht
va-art).
De stempeling van eieren in Nederland.
Dc Kamer van Koophandel cn Fabrie
ken Voer dc Gelde -.Ai" I' 1» A..m r
foorl, zond aan dc Tweede Kamer cc»
adres inzake heb wetsontwerp, betreffende
den in- en doorvoer van kippen- en eenden
eieren.
Hieraan ontieenen we: Onze Kantor
wenschl er wel dc aandachl op te vestigen,
dat, nu Engeland de stempeling van buiten-
landsche eieren gaat voorschrijven, het voor
den goeden naam van hel. Nederlandsehe
ei op dc buitenlandschc markten van be
lang is, dat do in ons land geïmporteerde
eieren voorzien worden van een tempel,
dat voldocndo duidelijk het land van her
komst aangeeft. Wordt dit stempelen van
import-eieren geen voorschrift, dan blijft
daarmede do weg open, om andere dan Ne-
derlandschc eieren via ons iand met hel
Nederlandst;ho hcrkomststcnipcl naar het
buitenland to cxporlcercn. Welke ernstig.'
bedreiging van dc» Nodcrlandschon export
hierin schuilt, behoeft, o.i. geen nader be
toog.
Onze Kamer spreekt dan ook ion aan
zien van de strekking van het wetsontwerp
betreffende den in- en doorvoer van kippen
en eendeneieren de hoop uit, dal l'v.i rzijds
bevorderd worde, dat het .spoedig In-I
(Staatsblad bereikt.
Alg. R. K. Werkgeversvereniging.
Het hoofdbestuur der Alg. 11. K. Werk
geversvereniging heeft, naar „de 11. K.
Werkgever" meldt, met ingang van l April
tot 2de secretaris der U. K. W. V.-Fede
ratie cn tot lid der redactie van hot Orgaan
benoemd mr. Ii. Fransos te 's-Gravenhuge,
zulks ter voorziening in «le vacatur*ont
staan door het vertrek van mr. Fr. Houbeu.
De nieuwe burgemeester van Bergen op
Zoom.
Naar het „D. v. N.-B." „uit welingelichte
kringen" verneemt zou binnenkort do be
noeming van mr. P. A. F. Blom lot burge
meester van Bergen op Zoom te verwach
ten zijn.
Mr. Blom is' gedurende eenigc ja rem bur
gemeester der gemeente Angerlc (G.) cu
was voordien substituut officier van justi
tie bij den Raat! van Justitie te Batavia.
Bezoek van den Lord Mayor van Londen
Naar hel „Hdbl." meldt, heeft de Lord
Mayor van Londen, Sir John E. Kcnaslou
(Studd, dc uitnoodiging van het dttgelijkseli
gemeentebestuur tot ecu bezoek aun Am
sterdam aangenomen. Hij zal, met zijn bei
de. sheriffs, van 2022 Juli le Amsterdam
vertoeven.
DE K. L. M. IN HET AFGELOOPEN
WINTERSEIZOEN.
Haar plannen voor den a.s. zomer.
In een ten kantore van «te Koninklijke
Luchtvaart Maatschappij gehouden pcr-
conferentie zijn omtrent den winterdienst
192829 cn de plannen voor den zomer
dienst mcdcdeélingcn gedaan door dmi s