20ste Jaargang
WOENSDAG 3 APRIL 1929
No. 6144
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUITENLAND
BINNENLAND
e SeiobeHe Sou/fca/nt
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 49 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week .f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 por kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I
LEIDEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32
TEL. INT. ADMINISTRATIE
GIRONUMMER 103003
935 REDACTIE 15
POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleme advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of govraagd, buur en ver
huur, koop en verkoop f0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Geen eigenbelang, maar soli
dariteit
Do plicht van een Katholiek, om zich
aan te sluiten bij de organisatie, waarin
bij door zijn stand of zijn vak behoort,
is duidelijk voor wie verder kijkt dan
naar wat onmiddellijk voor hem ligt.
Die plicht dringt óók, wanneer er g e e n
direcb-persoonlijk belang bij betrokken is.
Menschen, die het goed hebben en die het
niet beter kunnen of wenschen te heb
ben, óók zij behooren zich met him Ka
tholieke stand- of vakgenooten te veree
nigen in de Katholieke organisatie.
In en door de Katholieke organisaties
moeten naar buiten treden de Katholieke,
beginselen, welke richting en leiding kun
nen geven aan héél het maatschappelijk
organisme. In en door de Katholieke or
ganisaties moeten worden afgeweerd de
aanslagen, welke de vijanden van Kerk en
Godsdienst, van Staat en Gezag, beramen
èn kunnen uitrvoer-en, dank zij hun orga
nisatie
Ook op deze plaats willen wij afdruk
ken de vermanende woorden, door onzen
Bisschop Mgr. Aengenent wèèr gesproken
in verband met den organisatie-plicht der
Katholieken, op de Centrale Raadsverga
dering van den Nederl. R. K. Volksbond:
Meermalen heb ik in don laatsten
tijd gezegd, dat het werkelijk in onzen
tijd niet voldoende is, te leven als
eenling in onze maatschappij, maar
dat het plicht is zich te beschouwen
als gemeenschapswezen en daarvan
de plichten te vervullen. God heeft
den mensch geschapen met een dub
bel karakter, zoudt ge denken, dat
God tevreden is, indien dit tweevou
dig karakter niet naar buiten beleefd
wordt.
De Bisschop wees vervolgens ook op de
liberale besmetting of bedroevende kort
zichtigheid van Katholieke werkgevers,
die, rechtstreeks of zijdelings, de Katho
lieke organisatie der arbeiders, als zooda
nig, tegenwerken, terwijl zij daaraan him
sympathie en medewerking moesten ge
ven.
Ik hoop, dat katholieke werkgevers
geen moeilijkheden aan de organisatie
in den weg leggen maar zóó waar-
deeren, dat zij hun arbeiders aan
sporen lid te worden van de katho
lieke Arbeidersbeweging. Dit inzicht
moet groeien: de overtuiging zal bij
hen dienen levendig te worden, dat
voor ten goede ontwikkeling der maat
schappij noodig is: hartelijk gemeen
de samenwerking van alle standen
in onze samenleving. Allen moeten
bezield zijn met een geest van soli
dariteit. Dan komen wc tot een sa
menleving die steunt op rechtvaardig
heid en naastenliefde.
Niet het bekrompen eigenbelang, maar
de breede geest van solidariteit
moet allen bezielen -»■ dan zullen de Ka
tholieke organisaties een heilzame taak
kunnen vervullen, veel goeds kunnen tot
stands brengen, veel kwaads kunnen
voorkomen, ten zegen van héél de samen
leving!
Wie de teekenen des tijds ook maar
eenigermate begrijpt, ziet in, dat de maat
schappij er in vele opzichten anders gaat
uitzien. Dit proces voltrekt zich langzaam
of snel, maar zal niet worden gekeerd.
Aan ons de plicht, om te zorgen, dat die
nieuwe wording der maatschappij zoo veel
mogelijk op Christelijke beginselen is ge
fundeerd. En, om dat te bereiken, zijn
krachtige Katholieke organisaties, op ver
scheiden terrein, onontbeerlijk.
PORTUGAL
Talrijke personen te Lissabon gearresteerd.
Van samenspanning tegen de
regeering beschuldigd.
Volgens van de Portugeesche grens ont
vangen berichten zijn te Lissabon talrijke
officieren en soldaten, o.a. Alvaro Castro,
de zoon van den oud-premier, benevens
vele burgers in hechtenis genomen. Zij wor
den ervan beschuldigd tegen de huidige
regeering te hebben samengespannen.
BULGARIJE.
De trouwplannen van koning Boris.
Uit betrouwbare, met de Bulgaarsche re-
geerig in connectie staande bron wordt me
degedeeld, dat de Italiaansch-Bulgaarsche
plannen tot een huwelijk mislukt zijn.
Koning Boris zal echter niet onverloofd
van zijn langdurige buitenlandsche reis
terugkeeren. Als bruid wordt thans ge
noemd de dochter van don in Parijs wo
nenden Russischen grootvorst Cyrillus of
een Duitsche protestantsche prinses. Tsaar
Boris zal voor het orthodoxe Paaschfeest
in het begin van Mei terugkeeren. In aan
sluiting daarvan zullen de feestelijkheden
plaats vinden ter viering van het 50-jarig
bestaan van Bulgarije.
ARABIE
VIJFHONDERD BED0EINEN
GEDOOD.
Bij een inval van Wahabieten.
Uit Amman wordt van betrouwbare zijde
gemeld, dat bij een inval van Wahabieten
in een Bedoeinenkamp te Dzjebel Reib in
Transjordanië vijfhonderd personen ge
dood zijn. Slechts vijf Bedoeinen schijnen,
ontsnapt te zijn. Men vreest, dat er nog
meer invallen zullen volgen.
BRITSCH-INDÏE
Bomaanslag op Indisch vorst.
In den salonwagen van een extra-trein,
waarin de Nisam van Haiderabad naar
Maisur (Zuiden van Indië) reisde, werd,
volgens berichten uit Calcutta, een bom ge
vonden. De bom is aan de politie gegeven
voor een nader onderzoek.
De Nisam is een der rijkste vorsten van
Indië, met een jaarlijkscb inkomen van
minsten zes millioen gulden. Verle
den jaar heeft hij een door het Indische
departement van Londen benoemde stu
diecommissie een memorandum voorgelegd
waarin hij verlangde, dat Haiderabad door
het Engelsch bestuur geheel als onafhan
kelijke staat zou worden behandeld.
CHINA.
DE NIEUWE BURGEROORLOG.
Naderende val van Hankau.
Voor het einde der week
tegemoet gezien.
Uit Sjanghai wordt gemeld: Nadat de
troepen van Tsjang Kai-sjek- Hwangtsjau
hadden ingenomen, zijn zij allereerst opge
rukt naar Yanglo, dat reeds door drie ka-
nonneerbooten der centrale regeering is
gebombardeerd.
DaaT de Woehan-strijdkrachten voortdu
rend terugtrekken, hebben gevechren op.
groote schaal nog niet plaats gehad, doch
volgens berichten uit Hankau wordt thans
elk oogenblïk een groote veldslag verwacht
op circa 30 K.M. ten Oosten van Hankau.
De val der stad wordt voor het einde
der week verwacht. De Brit-sche kruiser
„Castor" en vier Britsche kanonnee rbooten
houden zich te Hankau gereed om bescher
ming te bieden, ingeval de terugtrekkende
troepen mochten gaan plunderen.
Verbitterd gevecht in
Sjantoeng.
De nationalistische strijdkrachten onder
generaal Lieoe Tsjen-jen hebben een hevig
gevecht geleverd tegen de strijdkrachten
van maarschalk Tsjang Soeng-tsjang, waar
bij meer dan 2000 hunner tegenstanders het
leven lieten. Tsjang's troepen wilden name
lijk de ommuurde stad Ninghaitsjau in de
provincie Sjantoeng stormenderhand ver
overen, doch nog vóór zij hun stormladders
tegen de wallen konden plaatsen, vielen
de verdedigers hen op het lijf.
MEXICO.
DE OPSTANDIGE BEWEGING.
Een vliegeroorlog.
Bommen op Amerïkaansch
gebied.
De vliegtuigen der Mexicaansche opstan
delingen hebben gisteren weer een aanval
ondernomen op de stad Naco in Sonora
(Naco wordt door een riviertje in twee dee-
len, een Amerikaansch en een Mexicaansch
deel gesplitst). Zij wierpon vier bommen op
de stad, waarvan er twee neerkwamen op
Amerikaansch gebied en in de zakenwijk
talrijke vensters vernielden. Een Ameri-
kaansche knaap werd door een granaat
scherf gewond.
De luchtaanvallen op Naco, dat door
12.000 man federale troepen bezet is, begon
nen reeds Zondag. In totaal werden 19 bom
men neergeworpen en in de Mexicaansche
stad twee personen gedood en vier gewond.
Volgens berichten uit Washington zullen
deze gebeurtenissen den V.S. waarschijn
lijk aanleiding geven maatregelen tc treffen
om herhaling daarvan te voorkomen. De te
Naco gestationneerdc Amerikaansc^e troe
pen hebben reeds opdracht te verhinderen,
dat door het bombardement verdere schade
op Amerikaansch gebied wordt aangericht
en op het ministerie van Buitenlandsche
Zaken werd er op gezinspeeld, dat gene-
raal-majoor Lassiter, de commandant van
het achtste legercorps te San Antonio,
waarschijnlijk vliegmachines van de vlieg
velden in Texas naar Naco zal zenden.
Jiminez bezet door Galles'
troepen.
Gistermorgen vijf uur is om de stad Ji
minez een felle strijd ontbrand. Om een uur
's middags meldde generaal Calles aan de
regeering te Mexico, dat de federale troe
pen het centrum der stad hebben bezet. Dc
opstandelingen, aldus Galles, zijn ingeslo
ten tusschen het station en eenige stellin
gen, welke zij nog bezet houden. Hun tal-
looze wanhopige pogingen, door de linie
der rogeeringstroepen te breken, zijn mis
lukt.
HOOGLEERAAR UNIVERSITEIT
TE LEIDEN.
vraagstukken op het gebied der dermatolo
gie en geslachtsziekten- Ook beschreef hij
verscheidene tot op dien tijd nog minder
of meer onbekende huidziekten (huidontste
kingen, pigment^anomalia, enz.).
Met'de benoeming van dr. Siemens wordt
de eerste hoogleeraarszetel in de huid- en
geslachtsziekten aan de Leidsche universi
teit bezet, hetgeen aanvankelijk zou ge
schieden door prof. Van der Valk uit Gro
ningen, welke echter voor zijn benoeming
bedankte. Tot dusver werden deze ziekten
tot voor eenige maanden terug gedo
ceerd door den lector dr. J. H. P. van
Kerckhoff alhier.
De benoeming van prof. Siemens heeft
een bijzondere beteekenis-, omdat daarmede
hier ter stede een nieuwe school wordt ge
ïntroduceerd.
DE BENOEMING VAN DR. SIEMENS.
Dr. H. W. Siemens, te München, bij Kon.
besluit benoemd tot gewoon hoogleeraar in
de faculteit der geneeskunde aan de Rijks
universiteit alhier, om onderwijs te geven
in de huid- en geslachtsziekten, stamt ilit
de bekende Berlijnsche industrie-familie Sie
mens en is een zoon van den vroegeren di
recteur der firma Siemens en Halske.
Prof. Siemens werd 20 Augustus 1891 te
Charlottenburg geboren, genoot zijn voor
bereidend universitair onderwijs te Char
lottenburg en te Altenburg bij Leipzig, werd
in 1910 als student in de geneeskunde aan
de universiteit te München ingeschreven en
studeerde daarna te Berlijn. In 1917 werd
hij aan de universiteit te München tot arts
bevorderd. Hij studeerde vervolgens onder
Jadassohn in Breslau en sedert 1921 onder
Van Zumbusch in München.
Li 1923 vestigde hij zich te München als
arts voor huid- en geslachtsziekten. In 1927
volgde zijn benoeming tot buitengewoon
hoogleeraar in de huid- en geslachtsziekten
aan de universiteit te Münohen.
Reeds als student publiceerde hij weten
schappelijk werk over biologische onderwer
pen (familie-onderzoek, erfelijkheid van
ziekten, bevolkingspolitiek en rassenhy-
giëne), waaronder een populaire brochure,
getiteld: „Grundzüge der Verertmngslehrc
und Rassenhygiënc welk wejk ook in het
Zweedsch, Engelsch en Fransch werd ver
taald. Later ging zijn belangstelling meOr
naar de erfelijkheid van ziekten, meer in
het bijzonder huidziekten. In 1921 verscheen
van zijn hand het werk: „Einführung in die
allgemeine und spezielle Vererbungspatho-
logie des Menschen", waarvan ook een Rus
sische vertaling het licht zag.
Bekend zijn vooral zijn dermatologische
onderzoekingen betreffende de Münchener
tweelingen, welke den stoot hebben gege
ven tot de moderne „tweclingen-patholo-
gie".
Voorts hield hij zich veel bezig met kli
nische, histologische en experimentecle
UIT DE R. K. STAATSPARTIJ.
Verschillende mededeelingen in verband
met de Partij-stemming.
Uit een circulaire van het Partij-secre
tariaat aan de besturen der R. K. Rijks-
kieskringorganisaties ontleenen wij de vol
gende mededeelingen, welke voor alle par
tijleden dienstig zijn.
Datum der stemming.
De datum voor de stemming in de
Partij, bedoeld in art. 21 lid 3 Kiesregle
ment is thans definitief bepaald op Zon
dag 5 Mei a.s.
Tijd van stemming.
Om het vlotte verloop van het opmaken
van den uitslag te bevorderen, wordt in
overweging gegeven, de plaatselijke bestu
ren te verzoeken den tijd der stemming
dusdanig te regelen, dat deze gesloten
wordt des namiddags om 4 uur. Daarbij
ware dan dringend te verzoeken, het de-
pouillement onmiddellijk daarna tc doen
plaats hebben en biermede niet tot daags
daarna te wachten. Het opmaken van den
uitslag, en de invulling van het proces
verbaal kunnen dan dienzelfden avond ge
schieden en de opzending van het proces-,
verbaal kan dan eveneens dienzelfden
avond por expresse plaats hebben.
Wijziging Kiesreglement.
Ter voorkoming van misverstand wordt
de aandacht er op gevestigd, dat de be
paling in art. 21 lid 5 sub a regel 7—9,
waarin staat voorgeschreven, dat de gead
viseerde candidaten bovenaan worden ge
steld, door een besluit van den Partij
raad van 23 November 1928 is gewijzigd.
De geadviseerde candidaten worden alléén
onderstreept, blijven dus in alfabetische
volgorde staan. Alleen heeft het Dage
lijksch Bestuur besloten, zulks ter voor
koming van misverstand, om bij de als lid
geadviseerde candidaten de streep te la
ten doorloopen onder het stemhokje vóór
den naam, en voor de als plaatsvervanger
geadviseerde candidaten onder het stem
hokje achter den naam van do betrokken
candidaten.
Regelen Kies-Comité's.
Het Dagelijbsch Bestuur heeft over
wogen, of het nuttig zoude zijn om, in
gevolge het bepaaldo in art. 24 lid 9
Kiesreglement, aan het Partijbestuur voor
te stellen, regelen voor de Kies-Comité's
vast te stellen. Vooralsnog meende het
Dagelijkscb Bestuur in die richting niet
te moeten gaan, doch in eerste instantie
het praotische toezicht aan de Kringbestu-
ren te moeten overlaten. Als richtlijn
wil het Dagelijksch Bestuur alleen aange
ven de bepaling, dat do Kiescomité's niot
door middel van giften of beloften mogen
propaganda voeren, en bij de aanbeveling
van candidaten alle persoonlijke aanval
len of onaangename bejegeningen tegen
over dc overige mede-candidaten moeten
achterwege laten. Mede op grond van ge
ruchten als zonden voor sommige candi
daten kostbare reclame-campagnes te ver
wachten zijn, sprak het Dagelijksch Be
stuur als zijn meening uit, dat zoodanige
campagnes beter achterwege blijven, wijl
deze niet strooken met den geest, waarin
de propaganda der Kiescomité's als be
doeld in het Kiesreglement dient gevoerd
te worden. De normale voorlichting der
partijleden en do propaganda ten be
hoeve van candidaten mogen niet ontaar
den in een overdadige en veel gold
eischendc reclame, welke de waardigheid
der Partij en do goede onderlinge ver
standhouding in de Partij slechts zoude
kunnen schaden.
ST. AUGUSTINUSVEREENIGING.
Algemcene vergadering te Haarlem.
Bezoek van Mgr. Aengenent.
In gebouw „St. Bavo" te Haarlem werd
gisteren de 37e algemeene vergadering ge
houden der Dioc. Vereeniging van R. K.
Bijzondere Onderwijzers in hot Bisdom
Haarlem „St. Auirustinus"
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Bij een Wahabieten-inval zijn 500 Be-
doeïnen gedood.
De gevechten in Mexico.
Na de mijnramp in Waterschei in België.
(Buitenl. Ber. 2o blad).
Het vertrek der Dornier-Wall-vliegtuigen
naar Indië. (Luchtv. 2e blad).
BINNENLAND.
De jeugdorganisatie voor jonge arbei
ders. (1ste blad).
Mededeelingen van het secretariaat der
R. K. Staatspartij, (lste blad).
Vergadering van de katholieke onder
wijzers in het Bisdom Haarlem, (lste blad).
Aan een verslag in de „Msbd." is het
volgende ontleend:
Nadat te half 10 in dc parochiekerk van
den H. Jozef een H. Mis tot intentie der
leden was opgedragon, begon tc 10 uur de
vergadering.
De voorzitter, de heor H. G. de Boer,
riep allen het wolkom toe en zoide dan
o.m
De verwachting is meermalen uitgespro
ken, dat onze Federatie ons Diocesaan
vereenigingslevon overbodig zou maken,
Deze agenda evenwol mot. zijn allerbelang
rijkste punten is er het doorslaand bewijs
van, dat er naar arbeid niet gezocht be
hoeft te worden.
Spr. wenschte, dat een betere basis werd
gelegd voor het kinderrijke gezin, dat moe1
geholpen worden. Dit Ï6 een oisch van pri
mair belang. De nieuwe regaericgaperiode
bi-enge ons, waarop wij reoht hebben.
Dc kortheid, geboden door onze uitvoe
rige agonda, mag mij niet weerhouden, uw
aandacht te vestigen op dit verschijnsel in
het vereenigingslcven dat m.i. evident is:
do afzijdigheid onzer jonge collega's van
ods organisatie-leven.
De vergadering woTd geschorst in ver
band met het bezoek van Z. D. H. den Bis
schop van Haarlem Mgr. J. D. J. Aen
genent.
De voorzitter verwolkomdo Mgr. in een
sympathieke rede.
Dc voorzitter heet den opvolger van don
geestelijk adviseur, den zeoreerw. heer P.
A. Kleintjes, prof. Hcskes welkom.
Spr. menjoreert hen, die heengegaan
zijn: Mgr. Gallier, kapelaan Dekker, prof.
De Langen Wendels, prof. Huijbers. Voor
do zielcrust van deze overledenen wordt
oen Onze Vader gebeden.
Do nieuwe adviseur, prof. Heskcs, neemt
hierna het wooTd ep deelt mede. dat hij
zijn taak met vreugde heeft aanvaard en
lang hoopt tc mogen waarnemen. (Ap
plaus). De vroegere adviseur, do zcereeru
heer Kleintjes, verschijnt thans ter verga
dering en wordt door den voorzitter wel
kom geheetcn, die de verdiensten' van den
aftredenden adviseur releveert, hem dankt
voor do verdediging van dc belangen der
onderwijzers en de uitnemende wijze,
waarop Z.Ecrw. zich van zijn taak hcefi
gekwoten. (Applaus). Dc zeoreerw. heer
Kleintjes beantwoordt deze toespraak en
spreekt den wensch uit, dat de verhouding
tusschen hem en do organisatie in de toe
komst aangenaam zal blijven.
Een voorstel van het hoofdbestuur om
van het batig saldo der balans (ƒ507.68)
een bedrag van ƒ400.— tc storten in do
kas van het O. F. en de i-esteoerendc
ƒ107.68 te bestemmen voor het houden
van Onderwijzersdagen in 1920. wordt na
eenige discussie aangenomen.
Dc secretaris de heer W. J. Speller,
brengt jaarverslag uit. Daarin wordt o.m!
vermeld, dat van de 2397 ingeschreven
leerkrachten er 1665 zijn georganiseerd in
dc Dioc. Vereeniging tegen 1506 in 1927.
Een vooruitgang dus van 159 leden. 739
leerkrachten, zijn nog ongeorganiseerd.
Van één federatie in het gehecle land
kan nog geen sprake zijn, daar nog niet
alle hoofdbesturen hiertoe medewerken.
Dc Dioc. Vereeniging telt 18 ufdeelingen.
Toespraak van den Bisschop.
Mgr. Aengenent, die hierna het woord
neemt, verklaarde, een woord van dank te
willen spreken voor do bereidwilligheid, om
op zijn verzoek de vergadering niet in
Den Haag, maar in Haarlem tc houden.
Mgr. kon nu gemakkelijk hier komen, om
zijn belangstelling te tooncn voor dc taak,
door de leden tc vervullen en zijn sympa
thie te uiten voor den bond.
Alle leden werken aan dc opvoeding <ler
kinderen. Mgr. js hedenmorgen daaraan her
innerd door de woorden van den Introïtus
bij het H. Misoffer. Daarin wonlt een lof
spraak geuit op de wijsheid.
Maar die woorden kan Mgr. toepassen
op allen, die in katholieken zin de kindoren
