20ste Jaargang
DONDERDAG 21 MAART 1929
No. 6134
BUITENLAND
BINNENLAND
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week .f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week .f2.C0 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'6 ver
krijgbaar tegën betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad varschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1
Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeolingen wordt hot
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woordon, waarin
betrekkingen wordon aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V Hij heeft gelijk.
Armenzorg is een buitengewoon moei
lijke taak.
Omdat die zorg eerst dan volkomen tot
recht komt, als degene, die zorgt, weet
in te dringen, zich weet in te denken in
de geestesgesteldheid van dengene, die
verzorgd moet worden; en als degene, die
de armenzorg uitoefent, wordt geleid door
een waarachtige liefde voor den mede-
mensch.
De schrijver van „oproerige krabbels"
in het „Volk", de heer Kleerekooper, staat
in zijn opvattingen omtrent Armenzorg
héél ver van ons af. Maar vandaag lazen
we toch iets van hem over armenzorg,
waarmede wij 't eens zijn.
In Harderwijk heeft men in de kou
de dagen een hardrijderij voor arme
menschen georganiseerd, met voedsel
als prijzen. Het bestuur van onzen
Landarbeidersbond ter plaatse spoor
de aan, niet mee te doen aan dit pu
bliek vertoon van armoe. Hetzelfde
advies gaf de Armenraad in Leeu
warden. toen ook daar zoo'n schamel
spul werd in elkaar gezet.
Maar daar krijg ik nu de ,Hooge-
veensche Cour." van 9 Maart, met
een hoofdartikel over de vraag: „Bit
tere armoede te Stuifzand?" Het va
derland kan gerust zijn:
,Wilt gij bewijzen, dat er géén bit
tere armoede wordt geleden? Een
commissie zou'een wedstrijd op schaat
sen organiseeren om spek en boonen.
«Slechts één enkele deelnemer."
Dat op zulke manieren de Armenzorg
wordt gehekeld, moet de instemming heb
ben van allen, die, naar Christelijk be
ginsel, in de arme, als zoodanig, erkennen
huns gelijke of hun meerdere, zeker niet
hun mindere.
Ditmaal heeft de genoemde socialisti
sche schrijver 'ns gelijk.
BELGIE
VERTR0UWEN8-V0TUM VOOR HET
KABINET-JA8PAR.
Na de debatten over de cortra-
spionnage.
Gistermiddag heeft de Belgische Kamer
gestemd over de twee moties, die Dinsdag
werden ingediend na de rede van Jaspar
over de contra^spionnage. De socialistische
motie werd verworpen en de motie-Vande-
vijvere werd met de gewone regeerings-
meerderheid aangenomen. Hierin, wordt zoo
als bekend, gezegd, dat de verklaring van
de regeering wordt goedgekeurd en dat de
Kamer overgaat tot de orde van den dag.
FRANKRIJK.
Maarschalk Foch. f
Maarschalk Foch, .die in het laatste
jaar van den wereldoorlog opperbevelheb
ber was der geallieerde troepen, is gister-
Bamiddag cm kwart voor zes tengevolge
van een hartverlamming overleden.
(FOCfK
Al werd het overlijden van den maar
schalk reeds sedert ge r uimen tijd ver
dacht, in weerwil van het gefolieerd op-
wniisme der bulletins van de geneeshee-
die hierbij gevolg hadden gegeven aan
den wensch der familieleden, kwam de
dood niettemin plotseling en werd zelfs de
omgeving van den maarschalk erdoor ver
rast. Kort na vijf uur 's middags, na een
zoo goed als normalen dag, had de maar
schalk plotseling een hevigen aanval van
benauwdheid. In allerijl weiden de docto
ren gewaarschuwd. Inmiddels werden bo
den gezonden naar de kerk van de H. Clo-
tildezij keerden terug met den eenig
aanwezigen geestelijke, die den maar
schalk voorwaardelijk het H. Oliesel toe
diende, daar hij: niet wist. of dit niet reeds
was geschied door den gewonen biechtva
der van maarschalk Foch, den geestelijke
Ihande. Op dit.oogenblik weken de levens
geesten van den zieke, die niet scheen te
lijden. De familieleden van den maar
schalk waren bij het sterfbed aanwezig.
Eerst daarna kwamen de geneesheeren.
De oogen van den maarschalk werden ge
sloten en alle gordijnen voor de vensters
der woning werden neergelaten.
Groote deelneming.
Spoedig nadat de officieele doodstijding
was uitgegeven, begon een onafgebroken
stroom bezoekers zich naar de woning in
de Rue de Grenelle te bewegen. Sommigen
staken de donkere binnenplaats over en
lieten hun kaartje achter. Anderen teeken
den het condoleanceregister in de por
tiersloge. En al spoedig stonden in dit re
gister de namen van bijna alle leden der
regeering, de oudste leden van het corps
diplomatique, die der militaire attachés
en der bnrgerlij'ko en militaire autoritei
ten. Van alle zijden werden bloemen naar
het sterfhuis gebracht. Een groote menig
te, die later door speciale politiemaatrege
len in bedwang moest worden gehouden,
verzamelde zich voor de woning van den
groot en doode.
Lang voordat de extra-edities der bla
den verschenen, ging het droeve nieuws
van mond tot mond en overal hoorde men:
„Foch est mortMenschen, die aan de
deur van hun woningen stonden, hoorden
het van voorbijgangers. Hoewel de tijding
niet geheel onverwachts kwam, werd zij
overal met groote deelneming ontvangen en
overal heerschte droefheid bij de gedach
te, dat een van de grootste Franschen van
den tegenwoordigen tijd niet meer is.
NOORWEGEN
yet huwelijk van den kroonprins.
Schitterend begin der
feesten.
Tot besluit van den eersten dag der
feestelijkheden ter gelegenheid van het
huwelijk van kroonprins Olaf van Noorwe
gen met prinses Martha van Zweden vond
Dinsdagavond op het Koninklijk slot te
Oslo een groote soirée plaats waarop on
geveer 600 personen waren uitgenoodigd.
Bij het invallen van de duisternis werd
de* feestverlichting ontstoken. Groote zoek
lichten op het dak van het gebouw van
het Storting wierpen hun licht over de ge
bouwen en de volksmenigte in de straten.
Ook het Nationaal Theater werd door zoek
lichten in een zee van licht gezet. In de
boomen van de z.g. „Studentenboschjes"
waren groote gekleurde lampions aange
bracht. Ook vele particuliere gebouwen en
woonhuizen waren geheel of gedeeltelijk
geillumineerd. Don meest fantastischen
aanblik boden de groote ijs-obelisken, die
van binnen verlicht warén en die een zeld-
zamen gloed uitstraalden als van het Noor
derlicht een illuminatie, zooals Oslo nog
nooit 'eerder gezien heeft en die groote be
wondering wekte.
Onder de op het paleis genoodigden be
vonden zich voor het grootste deel persoon
lijke vrienden en kennissen van den kroon
prins en verder vertegenwoordigers ran de
regeering, van het diplomatieke corps,
ambtenaren enz.
Het bal werd door de koninklijke familie
geopend en duurde tot twee uur in den
morgen. iEen jazz-band van studenten zorg
de voor de muziek. Een groote menigte had
zich voor het slot verzameld en herhaal
delijk weerklonk hoera-geroep voor het
bruidspaar, dat ten slotte op het -balcon
verscheen en door de menigte luid werd
toegejuicht.
AFGHANISTAN.
Gunstiger stemming voor Amar» Oellah?
Te New Delhi ontvangen berichten wij
zen er op, dat in de Zuid-Oostelijke pro
vinciën van Afghanistan, te Jallalabad,
Khost en in het Mohmand-gebied in de
naaste toekomst een ommekeer ten gunste
van Aman Oellah te wachten is, waarvan
reeds symptomen aan den dag treden. Deze
ommekeer schijn goeddeels het gevolg te
zijn van de ontevredenheid, welke veroor
zaakt is door den thans heerschenden wan
ordelijken toestand, .en van het feit, dat
men steeds meer neiging vertoont om ge
loof te hechten aan de oprechtheid van 's ko
nings berouw over zijn moderniseerende
maatregelen en dat zijn terugkeer de beste
kansen biedt voor een ver'' *sing van den
emir en de regeering, die thans te Kaboel
aan het bewind zijn.
BRITSCH-INDIE
COMMUNISTISCH COMPLOT TE
MEER0ET.
Huiszoekingen en arrestaties in
verschillende steden.
Uitgebreide politie
maatregelen.
In verband met een te Meeroet in Br.-
Indië ontdekte samenzwering, heeft de po
litie 120 bevelen tot huiszoeking ontvanr
gen.
Drie plaatselijke arbeidersleiders werden
gearresteerd.
Talrijke boeken en documenten werden
in beslag genomen.
In de geheele .stad Meeroet zijn uitge
breide voorzorgsmaatregelen getroffen. Po
litie en troepen zijn op do strategische pun
ten geplaatst terwijl de spinnerijen door
gewapende manschappou worden bewaakt.
Ook te Poons zijn huiszoekingen'gedaan.
De vroegere voorzitter van het congres
van vakvereenigingen is daar gearresteerd
onder beschuldiging van aansporing tot
opstand tegen den koning.
Te Calcutta heeft de politie in 35 huizen
huiszoeking gedaan in verband met ver
onderstelde deelneming aan de samenzwe
ring te Meeroet.
Verscheidene arbeidersleiders werden
gearresteerd. Een groote hoeveelheid com
munistische lectuur is in beslag genomen.
Bij het vernemen van de berichten over
bovenvermelde arrestat'es hebben de ar
beiders der spinnerijen in het Noorden van
Bombay en bloc de fabrieken verlaten.
De spanning in Noordelijk Bombay is
zeer groot.
Twintig duizend arbeiders in zes katoen
spinnerijen zijn, naar aanleid;ng van de
arrestaties der arbeidersleiders, in staking
gegaan.
MEXICO.
DE OPSTANDJE BEWEGING.
Verdelgingsoorlog tegen de rebellen.
Plannen van generaal Galles.
De „Associated Press" meldt uit Mexico-
city, dat generaal Call es den staatspresi
dent Portes Gil heeft doen weten, dat hij
voornemens is, een verdelgingsoorlog tegen
de opstandelingen te voeren. Hij heeft on
middellijk de samenstelling van een strijd
macht ter hand genomen, die naar Chihua
hua zal oprukken.
De Mexicaansche regeering heeft ver
klaard, dat uit banikstaten, die in een der
door de federale troepen heroverde plaat
sen gervonden zijn blijkt, dat de opperbevel
hebber der rebellen, generaal Escobar
blijkbaar uit vrees voor een volslagen mis
lukken der- revolutie meer dan 100.000 dol
lar op een Canadeesche bank heeft gede
poneerd. De vronw van den generaal die
Vrijdag te Juarez met een hoeveelheid goud
was gearriveerd, is vandaar de grens dei-
Ver. Staten overgestoken.
De minister van Buibenlandsche Zaken
der Vereenigde Staten deelde mede, dat
het ministerie geenerlei stappen heeft ge
daan voor het tot stand brengen van den
vrede tusschen de Mexicaansche opstande
lingen en dc Mexicaansche federale troé-
pen .terwijl ook de Amerikaansche gezant
te Mexico-city geen machtiging tot het
doen van zulke stappen heeft ontvangen.
Het ministerie van Buitenlandschc Za
ken zal aan zijn tot dusverre gevolgde po
litiek vasthouden, om den Mexicaanschen
revolutionnairen op het grondgebied der
Vereenigde Staten asylrecht te verlcenen.
Bij het overschrijden! der grens zullen dc
opstandelingen ontwapend en geïnterneerd
worden.
President Portes Gil over
den opstand.
President Portes Gil hoeft aan journalis-
-ten verklaard, dat de regeering de gelden
der rebellen, die deze naar de V. S. hebben
gezonden, in beslag zal laten neinen en
ook zal trachten de uitlevering te verkrij
gen van de rebellenleiders, die de V. S. be
reiken, waarbij er op gewezen zal worden,
dat Escobar en anderen zich op grooten
schaal hebben schuldig gemaakt aan roo-
verij, zoodat zij als gewone nrsdadigers
moeten worden beschouwd. Escobar heeft
te Torreon niet alleen het filiaal der Bank
van Mexico geplunderd, maar ook particu
liere instellingen.
Gil voorspelde dat de opstand niet lan
ger dan een maand zal duren. De rebellen
zullen misschien stand houden te Chihua
hua, in Sonora of Sinaloa, maar een be
langrijk treffen worde daar niet verwacht,
omdat er onder de opstandelingen in So
nora reeds afval en demoralisatie uitbreekt.
Escobar zal wellicht trachten zich bij de
troepen in Sonora aan te sluiten, maar alle
tegenstand zalnutteloos zijn, meende de
president.
EERSTE KAMER.
Begrootingsarbeid.
Nadat do begrooting van Defensie was
afgehandeld, en de sociaaldemocraten en
vrijzinnig-democraten hadden tegenge
stemd, ïs Binnenlandsche zaken aan de
orde gekomen.
Moeilijk is het den Minister van Bin
nenlandsche Zaken niet gemaakt. Van
belang was de mededeeling, dat het ont-
werp-Pachtwet bijna gereed is, al bestaat
er niet de minste kans, dat het ontwerp
in dit zittingsjaaar nog in behandeling
komt.
De Kamer is begonnen met Buiten-
landsche zaken.
TWEEDE KAMER.
De Ziektewet.
De behandeling der ziektewet glijdt
rustig voort. Amendementen worden ver
worpen of aangenomen, meestal verwor
pen. Als de wet is aangenomen, zullen
wij een overzicht geven van wat er, na
de aangebrachte' wijziging, is tot stand
gekomen.
R. K. KAMER-CENTRALE LEIDEN.
Over eventueel op te richten kiescomité's.
Aan do besturen der Aangesloten locale
R. K. Kiesvereenigingen is de volgende cir
culaire verzonden.
Aangezien thans do actie voorde ver
kiezing van met name genoemde candida-
ten geoorloofd is, dat wil zeggen, reglemen
tair wordt erkend, achten wij ons ver
plicht U de hoofdlijnen te doen kennen
waarin een dergelijke actio binnen het re
glementaire kader is opgenomen.
1. In Kringorganisaties, of in samenge
voegde Kringorganisaties, hebben leden
der Kiesvereeniging het recht, Kiescomité'6
te vormen, uitsluitend ter bevordering van
de verkiezing óf van de geadviseerde can-
didaten, óf van andere met name aan te
duiden personen in die Kringorganisatjes
of samengevoegde Kringorganisaties.
2. Vóór 15 April moeten de namen dor
Kiescomité's, van de bestuursleden en van
de overige leden der Kiescomité's aan de
Besturen der Kringorganisaties worden
meegedeeld. Het aantal leden van een
Kiescomité is ten hoogste vijftien per
Kringorganisatie of per samenvoeging van
Kringorganisaties.
Toelichting: Zooals bekend
behoort Leiden tot een samenvoeging
van Kringorganisaties, nl. Leiden, Dor
drecht, Friesland, en Groningen. In
totaal mag dus het Kiescomité in deze
vier kringen tezamen, niet meer dan
uit 15 personen bestaan. Indien men
dus hier of daar plannen heeft tot op
richting van een Kiescomité zal men
zich dienaangaande hebben te ver
staan met personen in „de kieskringen
Dordrecht, Friesland en Groningen,
opdat het getal niet worde overschre
den. Bovendien moet men er voor zor-
gen, dak wat den kieskring Leiden be
treft, vóór 15 April a.s. aan het Secre
tariaat van de R. K. Kamer-Centrale
Leiden (Karnemelksloot 58 te Gouda)
wordt opgegeven: de naam van het
Kiescomité, van de bestuursleden en
van de leden daarvan.
3. Lid van ecu Kiescomité kan alleen
zijn hij, die lid is v. d. R.K. Staatspartij en
die dat lidmaatschap reeds bezat op 31
December van het voorafgaand jaar.
Toelichting Dit zijn dus zij,
die op 31 Decemeber 1.1. reeds lid wa
ren van de R. K. Kiesvereeniging. Wij
vestigen er Uwe aandacht op, dat be
stuursleden van de R. K. Kamer-Cen
trale Leiden, geen lid mogen ziin van
een Kiescomité en niet aan de werk
zaamheden daarvan mogen medewer
ken.
4. Dc Kiescomité's mogen niet, anders
worden aangeduid dan met ófwel „Kiesco
mité Geadviseerde Candidaten", ófwel met
den naam van den Oandidaat wier verkie
zing het Kiescomité wil bevorderen, zonder
eenige bijvoeging.
5. Dc candidaten, wier verkiezing Kies
comité's willen bevorderen, kunnen uitslui
tend genomen worden uit de veraamellijs-
ten.
Toelichting Onlangs is u de
verzamellijst v&n de samengevoegde
Kringorganisaties Leiden, Dordrecht,
Friesland en Groningen toegezonden.
Is deze lij6t eventueel verloren gogaan
dan kunt U aan het Secretariaat te
Gouda een lijst aanvragen.
6. Voor iederen eandidaat kan slechts
één Kiescomité per Kieskring, of samen
voeging van Kieskringen (Leiden, Dor
drecht, Friesland en Groningen) worden
gevormd.
7. Actie ten bate van candidaten bui
ten den vorm van kieskringcomité's is on
toelaatbaar, terwijl het voorts verboden is,
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Maarschalk Foch is gistemamiddag over
leden.
Communistisch complot in Britsch-lndie
ontdekt.
Ernstig spoorwegongeluk in Canada.
(Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Een postauto te Amsterdam gestolen.
(Gem. Berichten, 2de bïad).
Een trambotsing te Amsterdam (Laatste
Berichten).
OMGEVING.
Te Sassenheim is overleden de architect
J. H. Tonnaer. (Omgeving, 1ste blad).
in den vorm van een landelijk kiescomité
samen te werken.
Toelichting Zonder Kiesco
mité mag men dus geen actie voeren
ter bevordering van de verkiezing van
een eandidaat en ook mag het Kiesco
mité /zijn actio niet uitstrekken buiten
do kieskringen Leiden, Dordrecht,
Friesland en Groningen.
8. Dc Kiescomité's staan onder toezicht,
van de Kringbeeturen. Dc besturen der
Kiescomité's zijn verantwoordelijk voor de
handelingen door, of namens, de leden der
Kiescomité's verricht.
9. Het Partijbestuur kan Kiescomité's
wegens overtreding van gestelde regelen
opheffen.
10. De Kiescomité's houden op te be
staan onmiddellijk na afloop der stemming.
Als steeds blijven wij bereid, U desge-
wenscht nadere inlichtingen te geven,
terwijl wij U voorts beleefd verzoeken ons
Uwo gewaardeerde medewerking te verloc-
nen tot handhaving van de voorschriften,
die wij thans inzake de Kiescomité's ter
Uwer kennis brengen.
EEN NEDERLANDSCHE CONTRA
SPIONNAGEDIENST?
Het tweede kamerlid Marchant wenscht
inlichtingen van den minister-president.
Door hot Tweede Kamerlid den hoer
Marchant zijn aan den Minister van Fi
nanciën, Voorzitter van den Raad van
Ministers, de volgende schriftelijke vragen
gesteld
Is juist de verklaring, volgens de dag
bladen door den Minister Jaspar in hel
Belgische Parlement afgelegd op 19 Maart
1.1. dat „in Nederland de contra-spionnage-
dienst nog veel belangrijker is dan bij
ons"?
Zoo ja, wat verstaat dc Regecriug on-
dor „confcra-spionnagediensC", hoe is dozc.
dienst georganiseerd, is het een militaire
of een burgerlijko dienst en uit wolk ar
tikel'van welk hoofdstuk der Rijksbegroo-
ting worden de kosten van den dienst
bestreden?
R. K. Werkliedenverbond.
Reis naar Rome in 't najaar 1929.
In verband met dc vele aanvragen, wel
ke het Bestuur dor Centrale Reiskas van!
hot R. K. Werkliedenverbond bereikten,
bestaat het plan om bij voldoende deelna
me vanwege het Verbond nog dit jaar eone
goedkoope reis naar Rome tc organiseeron
en wel tegen het Najaar (einde September
of begin October).
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij
het R. K. Werkliedenverbond, Drift S—12
Utrecht.
R. K. Algemeene Middenstandsbedrijfsraad
Dezer dagen vergaderde het bestuur van
den R. K. Algemeenen Middenstandsbe
drijfsraad.
Geconstateerd werd ,dat de idee der be
drijfsorganisatie steeds meer doordringt.
In dit verband werd door den Voorzitter
mot genoegen herinnerd aan de totstand
koming van een tweetal n'euwc bcdrijfsra-
den, n.l. de raden voor het burgersmedon-
en voor het loodgietersbedrijf.
Verslag werd uitgebracht over hot on
derhoud, dat Voorzitter en Secretaris luid
den met den Minister van Onderwijs Kun
sten en Wetenschappen inzake enkclo aanv
golegenhedcn, het nijverheidsonderwijs be
treffende. Hot bestuuv ts altijd nog nadere
berichten van den Minister wachtende.
Van enkelo bedrijfsraden was roods in
gekomen het jaarverslag over 1998. Zooals
ook de vorige maal geschiedde, zal in hot
jaarverslag van den Algemeenen Raad een
beknopte samenvatting worden gegeven
van de verrichtingen der afzonderlijke ra
den.
Besloten werd, ten einde con bogin te
kunnen maken met dc uitvoering van punt
9 van het program van actie, luidende:
,bet tegengaan van loonarbeid na den wet
telijk vastgestelden werktijd", aan de bc-
