V
V
De vervalschte documenten
van het Utredhtscfi Dagblad
20ste Jaargang
WOENSDAG 6 MAART 1929
No. 6121
De
192*
61.55,
13.31
rvoë
42.90
De
be
stelt
pen-
alle!
van
and-
uk-
tot
weer
cla-
iaan
tei
eken
had
rond
in
ter
reek
van
dag-
;nde
5che
VTiib
llen
cht,
?kte
en
fge-
Wij
be-
4.35
ond
Dc ABC.-NEIViENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week .f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week .f2.60 per kwartaal
Frnco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 et.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: PAPENGRACHT 32
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
LEIDEN
DE ADyERTEMTIEPRIIS BEDRAAGT:
Gewone a cl verten tien 30 cent per regel
Voor Iugezondcn Mededeelingcn wordt bet
dubbele van hér tarief berekend.
Kleine advertentiën. van ton hoogste ->u woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden pf gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
ALS WIJ EENS TOT WAT
MEER KALMTE TERUG
KEERDEN.
„Als wij eens tot wat meer kalmte te
rugkeerden", luidde het voorstel van de
„Peuple".
En inderdaad,1 dat lijkt ons een voorslag,
welke de openbare meening zoowel hier te
lande als in België ter harte mag nemen.
Na al'cs wat gevolgd is op de publicatie
van het vervals chte geheime Fransch-Bel-
gische Verdrag van 1920 en van dc z.g. in
terpretatie door de generale staven dier
beide landen, staat ons geen andere weg
open.
Onder den indruk van de steeds toene
mende aanwijzingen voor de authenticiteit
dejder gepubliceerde documenten onze mi
nister van buitenlandsche zaken deed door
middel van onze gezanten te Brussel en
Parijs opheldering vragen; de geheele Ne-
derlandsche pers geloofde aan de echt
heid der documentende gepubliceerde
„notulen" bleken details te bevatten, wel
ke volgens deskundigen onmogelijk gefan
taseerd konden zijngeneraal Snijders ver
klaarde in een artikel in liet „Vaderland"
zelfs: „Een dergelijk stuk verzint men
niet"; de officieele dementi's der regee
ringen waren onvolledig en spraken zich
over de hoofdzaak: het trekken door Lim
burg, niet uit, enz. onder den indruk van
al deze aanwijzingen hebben ook wij onze
aanvankelijke reserve in zooverre laten
varen, dat wij in ons Wekelijksch Over
zicht schreven: „Wij kunnen ons niet lan-
;er onttrekken aan den indruk, dat hel
gepubliceerde document een groote mate
van betrouwbaarheid bezit."
Doch wij lieten er aanstonds op volgen:
„Als het een valsch document is, dan is
de vervalscher buitengewoon handig ge
weest en dan is het zaak, in onderlinge sa
menwerking dien gevaarlijken falsaris te
ontmaskeren".
Reeds in onze volgende editie konden
wij melden, dat er te Brussel iemand gear
resteerd -was, die bekende, de' maker van
hot stuk te zijn geweest.
Deze gearresteerde, die Albert Frank
genaamd is, doch zich Frank Heine noemt,
blijkt een hoogst onbetrouwbaar individu
[te zijn, die in allerlei ongure zaakjes de
hand heeft en in Duitsche en Belgische
spionnagekringen geen onbekende is. Een
man, die in staat is met behulp van gesto
len militaire stukken op handige wijze een
echt lijkend document samen te flansen.
Naast de dementi's der .regeeringen en
naast hun pertinente verklaringen komt
thans het feit te staan van deze arresta
tie en deze bekentenis. En tevens wordt
van meerdere zijden gewezen op de klaar
blijkelijke valschheid van verschillende de
tails. Zoodat thans geen redelijke twijfel
overblijft: de door het „U. D." gepubliceer
de documenten zijn valsch.
Mocht aanvankelijk nog eenige achter
docht zijn blijven smeulen bij de gedachte,
dat er toch wel iets van waar kon zijn,
dat de tekest wel valsch, doch de geest
van het stuK echt moest worden geacht,
deze achterdocht moet thans geheel wij
ken door de gisteren in de Tweede Kamer
afgelegde verklaring van minister de
Geer, dat „de regeering overtuigd is, dat
ons volk van geen enkele natie eenig ge
vaar bedreigt."
Daarmede is voor ons de zaak afgedaan.
Het incident kan hiermede als geëindigd
worden beschouwd.
Wie de gearresteerde Frank is, hoe hij
aan de documenten kwam, wat de reden
was van zijn zonderling gedrag in Neder-
jjl land en van zijn nog vreemder arrestatie
f in Brussel het zijn alle vragen, welke
door ons, met name door de Ncderland-
sche pers niet langer onderzocht behoeven
te worden. Wij geraken hier in een warnet
van ondergrondsche draden, en in het dool
hof van den internationalen' spionnage-
dienst. Hier houdt onze tank op, omdat
wij niet voldoende geoutilleerd zijn om
Sdeze puzzle tot klaarheid te brengen. Het
doordringen in déze wereld van list en
bedrog heeft ons lezend publiek reeds
m verrijkt met een ontstellend aantal „ont-
hullingen" en mededeelingen, waaruit nie-
euc
mand wijs kan worden. Bijna ieder blad
heeft z'n medewerker of correspondent in
Brussel of Antwerpen zitten en ieder num
mer brengt berichten, welke do verwar
de kluwen nog ingewikkelder maken en er
weinig toe bijdragen de eenmaal gewekte
achterdocht jegens elkander weg to ne
men.
„Als wij eens tot wat meer kalmte te
rugkeerden."
Op éen ding willen wij echter ten slotte
nog wijzen. Een medewerker van de ..Re
sidentiebode" heeft een onderhoud gehad
met clen burgemeester van Antwerpen mr.
F. van Cauwelaert, die o.m. zeide,;
„Schrijft U dit nu eens letterlijk op:
Er is geen geheim verdrag, dat anders
luidt, dan in de briefwisseling aan den
Volkenbond vermeld staat."
Waarbij dc „Tijd" ireer terecht aan tee-
kent:
„Derhalve moet er tegen publicatie van
het verdrag zelf geen bezwaar bestaan.
Waarom eischt mr. van Cauwelaert deze
publicatie dan niet?"
Publicatie van het geheime verdrag!
Wanneer dat het resultaat van den
storm zou zijn, zou de vrede lusschcn de
nabuurstaten' er mc'cle gediend zijn.
De regeering wist van de publicatie
EEN VERKLARING VAN MINISTER
IN DE TWEEDE KAMER
DE GEER
In de gisterenmiddag gehouden Tweede-
Kamerzitting heei't de minister-president,
jhr. de Geer, onder groote belangstelling
van de zijde der Kamerleden, de volgende,
gisteern reeds in 't kort vermelde, regee-
ringsverklaring afgelegd
„Naar aanleiding van het diep treurig
incident, dat de laatste tien dagen dc goe
de verstandhouding tusschen de volken
dreigt te verstoren, wenscht de regeering
een verklaring af to leggen. Zij wenscht
daarbij in de eerste plaats mede te deel en,
in hoever zij zelve in de zaak gemoeid is
geweest. Dc eerste maal, dat ik persoonlijk
van de zaak hoorde, was op Vrijdag'av ónd
22 Februari te kwart over elf, toen de mi
nister van Buitenlandsche Zaken mij be
zocht en meedeelde, dat blijkens door hem
verkregen inlichting den volgenden avond,
Zaterdag 23 Februari, een opzienbarend
stuk zou verschijnen in het „Ut-rcchtscli
Dagblad".
Daar hij den volgenden ochtend naar
Londen zou gaan voor een bezoek aan de
tentoonstelling, stelde hij er prijs op mij
daarop voor ie bereiden.
Hij deelde verder mede, dat dit stuk een
paar weken geleden door den heer Van
Beuningcn te Rotterdam in originali aan
den secretaris-generaal van zijn departe
ment was vertoond, terwijl een afschrift
daarvan was achtergelaten. Dit afschrift
wa-s hem vertoond.
Hij had het voor onderzoek in deskundi
ge handen gesteld en in afwachting daarvan
geen aanleiding gevonden om aan de zaak
verdere aandacht te wijden. Later had hem
een mededeeling van „Het Handelsblad"
bereikt, dat het document aan dat orgaan
ter publicatie was aangeboden, maar dat
het dit geweigerd had. Denzelfden dag,
Vrijdag 22 Februari, had hij echter verno
men, dat het den volgenden avond in het
„Utrechtsch Dagblad" zou verschijnen.
Door mijn ambtgenoot en mij werd dit
vooruitzicht in hooge mate betreurd, maar
wij waren beiden overtuigd; dat geen in
grijpen van de regeering publicatie zou
kunnen voorkomen.
Het eenigo, wat gedaan kon worden, was
de buitenlandsche regeeringen onmiddel
lijk in de gelegenheid te stellen zich offi
cieel tegenover onze regeering te verkla
ren en op deze wijze de schadelijke werking
aan de publicatie zooveel doenlijk tc ont
nemen.
Een onvriendelijke bedoeling was hierbij
natuurlijk uitgesloten. Dit blijkt ten over
vloede uit het feit, dat, waar het verzoek
om informatie slechts gericht was tot de
beide regeeringen, wier generale staven
volgens het document zouden hebben ge
confereerd, reeds zeer kort na de publica
tie de Engelsche regeering, die ook in het
document was genoemd, eigener beweging
aan onze regeering de informaties kwam
aanbieden, welke aan de beide andere zijn
verzocht. De regeering heeft den inhoud
van de ingekomen antwoorden aan de Ka
mer medegedeeld, in antwoord op de
schriftelijke vragen van den heer Heems
kerk. Verdere bemoeienis heeft dc regee-
ring met het document niet gehad, afgezien
dan van een volledig onderzoek na de pu
blicatie ingesteld, door den minister van
Justitie.
De regeering voegt hieraan toe, dat zij
overtuigd is dat ons land van geen enkele
natie eenig gevaar dreigt en zij spreekt
den innigen wensch en het vurig vertrou
wen uit, dat deze rampzalige dagen spoe
dig zullen zijn vergeten en dat ons volk na
de droeve ervaringen, thans opgedaan, zich
meer 4an °°ik zal voornemen alle kiemen
van internationaal wantrouwen uit tc ban
nen en in de oude vriendschap met de an
dere volken samen te werken aan den op
bouw van vrede en welvaart."
DE „SOJR" WIL WRAAK NEMEN.
De „Soir" publiceerde gisterenmiddag
onder het hoofd: „Onzijdig en loyaal Ne
derland een artikel van dc hand van A.
Wullus (Rudiger), den man, die het archief
van den Raad van Vlaanderen in Duitsch-
land opkocht. In dit artikel wordt gezegd,
dat cr geen sprake van is, het Nederland
sen e volk in zijn geheel aansprakelijk te
stellen voor de uitbarsting van wantrou
wen, terwijl het ook niet de bedoeling is,
de betrekkingen tusschen de beide volken
te vergiftigen. Maar aldus het blad, men
moet geen wonden sluiten, alvorens alle
smetstoffen zijn ver vü lerd. Om deze reden
publiceert de „Soi:;**Ywcc facsimile s en
wel
1. Den omslag van een Duitsch dossier
„Nicderlande, geheimer Band Nr. 13", dat
zich oorspronkelijk in het rijksarchief ie
Potsdam in kast No. 28, vak 13, catalogus
nummer 3, dossiernummer 107 heeft be
vonden, doch dat daaruit blijkens ceu ar
rest van het rijksgericht te Leipzig is ver
dwenen; en
2. Het begin van een rapport, dat de
toenmalige Duitsche gezant dr. Rosen op 7
September 1918 aan clcn toenmaligen rijks
kanselier von Hertling heeft doen toeko
men.
Het blad vestigt de aandacht op de
sluwheid der Duitschers en put uit het do
cument het onweerlegbaar bewijs, dat dc
Nederlandsche generale staf Duitschgezind
en te kwader trouw was. Dan volgt een
groot deel van den tekst van het rapport.
In het stuk wordt gezegd, dat de lijn van
Maastricht geregeld door de Duitschers
voor vervoeren van militairen aard werd
gebezigd, waarbij de Duitschers het heel
gewoon vonden, valsche verklaringen no
pens deze vervoeren af te geven. Voorts
wordt betoogd, dat dc Nederland.sche ge
nerale staf opzettelijk de oogen sloot ten
aanzien van deze opvallende inbreuk op
de conventie en slechts protesteerde, wan
neer dc geallieerden Nederland daartoe
met de bewijzen in handen dwongen. Ver
der hielden dc Nedcrlandsche autoriteiten
door bemiddeling van den Duitsehen ge
zant in Den Haag, dr. Rosen, cle Duitsche
autoriteiten vertrouwelijk op de hoogte
ovor dc onvoorzichtigheden, die bij het
overtreden der conventie werden begaan.
Uiteraard had men naar de „Soir" betoogt,
hierbij niet slechts te doen met een tekort
koming aangaande een loyale handhaving
der neutraliteit doch met een vijandige
handeling tegenover de geallieerden.
DE „ONTHULLING" VAN DE
ECHO DE PARIS.
Ook dc „Echo de Paris" heeft een docu
ment gepubliceerd, waaruit zou blijken, dat
Nederland in 391S bepaalde spoorwegtra
jecten ter beschikking zou hebben gesteld
van Duitschland, en wel voor militair ver
voer.
Het bewuste document is een strikt ge
heime" Duitsche legerorder.
De meeste Parijschc avondbladen namen
de publicatie van de „Echo de Paris" niet
over.
Havas wijst er op, dat men in bevoegde
Fransche kringen het document kent en
dat de publicatie dus geeu verrassing is
geweest. Bovendien „weet" men onder wel
ke omstandigheden de Nederlandschc re
geering tot haar toestemming werd ge
bracht, namelijk „onder Duitsche pressie,
waarbij Duitschland dreigde Nederlandse-li
gebied te zullen binnendringen, en dat de
toenmalige minister van Buitenlandsche
Zaken, jhr. Loudon, destijds een verklaring
ever de Duitsch-Nederlandsche overeen
komst heeft afgelegd."
De bedoelde verklaring is waarschijnlijk
de mededeeling, die minister Loudon in
1918 aan de-Twede Kamer deed. Hij stelde
toen de Kamer in kennis van besprekingen
tusschen Duitschland en Nederland over
het herstel van goederenverkeer per spoor
tusschen België en Duitschland, via Roer
mond. Bij het begin van den oorlog had
Duitschland dit vervoer uit eigen beweging
gestaakt. Op grond van het verdrag van
1874 had Nederland aan Duitschland het
vervoer van goederen over dit traject toe
gestaan en toen in 1918 het herstel daarvan
werd gevraagd, stemde Nederrand daarin
toe, op voorwaarde, dat geencrlei lcgergoe-
deren, noch legerproviand, vervoerd zou
den worden.
HET AANDEEL VAN WARD
HERMANS.
In verband met de beschuldigingen te
gen Frank Heine wordt erop gewezen, dat
binnen 24 uur na de arrestatie van een ver
dachte het bevel tot inhechtenisneming
moet zijn oiiclerteekend. Dit is thans, zoo
als reeds gemeld, in verband met dc ver-
valsching' van den pas geschied. Donderdag
of Vrijdag a.s. zal Frank-Heine voor dc
raadskamer van het Hof verschijnen, die
over de al dan niet handhaving der arres
tatie zal moeten beslissen.
Ondcrtusschen zijn de recherche en dc
gendarmes druk in dc weer om dc juistheid
van al!© geruchten na te gaan betreffende
Ward Hermans van wien o.a., zooals be
kend, gemeld werd, dat hij de hand ami
zichzelf zou hebben geslagen. Het parket
van Antwerpen heeft aan dit gerucht zelfs
cenigen tijd geloof gehecht. Door-de afwe
zigheid van Hermans wordt ondertueschen
het onderzoek te Brussel zeer belemmerd.
Zijn wij goed ingelicht, dan bevindt- Her
mans zich in levende lijve te Amsterdam
en staat men voor liet eigenaardige geval
dat de falsaris en de bemiddelaar elkaar
op dc lijn AmsterdamBrussel hebben ge
kruist.
Inderdaad zou hel Kamerlid Herman
Vos vandaag gedurende de Kamerzitting
uit Amsterdam van een zoogenaamden re
porter, onder welke aanduiding Hevm.-ius
vermoedelijk schuil gaat, een telegram heb
ben ontvangen met den volgenden inhoud
„Schors voor!oupig oordeel op Verhaal
Hoine vol vooropgezette leugens cn van
elders geïnspireerde doeleinden, wat nader
blijken zal. Nieuws volgt."
Inmiddels schijnen de Yzervriendcn van
Hermans hein niet al tc zuiver op dc graat
te vinden. Donderdagavond vergadert dc
partijraad van de Vlaamsche nationalisten
om een voorstel tc onderzoeken tot ontslag
•an Hormans als redacteur van dc „Schel-
VOORNAAMSTE NÏEUWS
BUITENLAND.
Een ^verklaring van minister Dc Geer
in de Tweede Kamer over de ^publicatie
van het U. D. De „Soir" en c!c ..Echo de
Paris" korren uit revanche met andere
„onthullingen".
Dc opstandige beweging in Mexico.
Amerika steunt de regcerirg van Portes
Gil.
BINNENLAND.
Belangrijke veranderingen in het Wets
ontwerp op de gemeente-financiën. (2de
blad).
Eer algemeen
bloembollen. (L. c
veüingsregïemer.t
ii T„ !ste blad).
Een bezoek op dc puinhoopen van het
stadhuis, met eenige photo's. (2de blad).
voor een geheel nieuwe regeling van do
huidige Volkcnbondsga ran ties on dc be
zwaarschriften der minderheden verder zal
uitwerken.
IERLAND
Complot ontdekt?
V c e r t i g
gear
Als gevolg van een verklaring van pre
sident Cosgrave, dat er in Ierland misda
den beraamd, die de maatschap*
j o n g e 1 i e U e
resteer d.
den
pclijkc orde bedreigen, zijn tc Dublin
go veer veertig jongelieden gearresteerd,
terwijl talrijke huiszoekingen hebben
plaats gehad.
Alle arrestaties werden a oor bet aan
breken van den dag verricht, Verschel
de mannen hebben in don loop van den
dag getracht door verbreking van de ven
sters hunner cellen uit <!e gevangenis te
ontsnappen. Later zijn vijftien personen
weer op vrije- vpeton geweid en hun v.vrd
slechts medegedeeld, dat er verdenkingen
tegen hen bestonder.
Een groot- aantal bloedverwanten der
aangehoudenen had zich voor- cle gevan
genis verzameld.
ARAB3E
Een nieuwe inval van Wahabieten.
Een troep van <J00 Wahabieten, clie tot
de" cn om hem te schrappen als eandiduat j clen stam Mutair bchooren, hebben
aan het hoofd van dc Fronterslijst voor de nieuwen inval gedaan in Kowcit.
Mei
aanstaande Kamerverkiezingen
het district Mechelen.
Terloops is den minister van Jusiitie
door journalisten de vraag gesteld, of Bel
gië eventueel dc uitlevering van Hermans
uit Nederland kan vragen. Dc minister
maakte er zich van af door den vinger op
den moncl tc leggen ten teeken van zwij
gen^
„Nation Beige" merkt evenwel op, dat
Hermans niet uitgeleverd zal kunnen wor
den, indien hij alleen van politieke delicten
wordt beschuldigd. Wordt hij echter ook
beschuldigd van valschheid in geschrifte
dan zal België Nederland om uitlevering
kunnen vragen, daar dit geval wel voor
uitlevering in aanmerking komt. In dit ge
val, aldus-het blad, kan de Nedcrlandsc-lic
justitie Hermans doen aanhouden.
BUITENLAND
VOLKENBOND
DE VOLKENBONDSRAAD.
Raadsziiting plotseling afgezegd.
De m o c i 1 ij k e kwestie der
mindcrlicdc n.
Op cle gisterennamiddag vier uur be
paalde zitting van den Volkenbondsraad,
waarin op grond der door C'anacla cn
Duitschland aanhangig gemaakte voor
stellen, een principieelc uiteenzetting no
pens het minderhedenvraagstuk zou
plaats vinden, werd even over één uur
afgezegd. Wanneer thans dc eerstvolgende
Raadszitting zal worden gehouden is op
het oogenblik nog niet bekend.
Uit wat er bckcncl wordt over cle vele
particuliere besprekingen die tusschen dc
verschillende afgevaardigden worden ge
voerd, blijkt echter meer cn meer dat de
positie waarin clc Volkenbond zich bevindt
door dc behandeling van de kwestie der
minderheden niet gemakkelijk is. In krin
gen der delegaties heeft men sterk den
indruk, dat de strijd voornamelijk zal
loopen over de vorming van de commissie,
die zich met dit vraagstuk zal bezighou
den. Van Fransche en Poolsche zijde
wenscht men een commissie van drie, sa
mengesteld uit Aziatische en Zuid-Ameri-
kaansche leden van den Raad, wier ar
beid voornamelijk zal neerkomen op voort
zetting van de huidige werkzaamheden.
Daarentegen wenscht men van Duitsche cn
Canadeesche zijde de vorming van een
commissio van deskundigen, die de zaak
grondig zal onderzoeken en in September
a.s. aan clc Assembléc voorstellen zal doen
Terwijl ze mei een grootcn buit naar
huis Irokken, wisten Engelsche vliegtui
gen cle aanranders op to sporen. De Wa
ll a bi clen antwoordden terwijlvdc vliegtui
gen bommen wierpen, met geweervuur,
waardoor écu lid van de bemanning van
een dei1 vliegtuigen gcclood werd.
Dc Wahabieten leden ernstige verliezen.
CHINA.
Chineesche generaals geëxecuteerd.
O p a fca n d ig r egi ment
o n t w a p end.
Gisteren zijn vijf generaals" van Tsjaug
Tsoeng-lsjang, den leider der opstandelin
gen, in Tientsin terechtgesteld, na door
een krijgsraad in een korte zitting ter
dood tc zijn veroordeeld. Tevens hebben
tal van arrestaties plaats gehad, ten einde
een uitbreiding der opstandige beweging
tc voorkomen.
Het Chineesche regim., dat ie Tsjungt-
sja tegen cle Nanking-vcgeering in opstand
is gekomen, is na hevigen strijd omsin
geld' cn ontwapend. De muiters hadden
alle officieren v:in liet regiment doodge
schoten. In dc nabijheid van Tsjahgtsja
hebben zij een brug in de lucht laten
springen, terwijl er een (rein over reed.
Zes wagons en dc locomotief stortten naar
beneden cn verscheidene personen ver
dronken.
MEXICO.
DE OPSTANDIGE BEWEGING.
Amerika steunt Portes Gil.
Embargo op cl c n w a p e n-
uitvoer.
Op heb Witte Huis te Washington is
gisteren te kennen gegeven, dat presi
dent Hoover niet zal aarzelen krachtigcn
steun te vcrlccncn aan cle Mcxicaanschc
regcciing, bij haat- pogingen om clen op
stand to onderdrukken. Het embargo
op den •uitvoer van wapenen naar Mexico,
behalve met speciale vergunning van het
staatsdeparlement, bestaat alreeds sedert
Januari 1921. Speciale vergunningen zijn
van tijcl tot tijcl gcgcv.-n op verzoek van
de. Mexicaanscho regeering cn ten be
hoeve van die regccring. De nieuwe Arne-
rikaanschc president ziet geen reden hier
in verandering tc brengen.
Men koestert te Washington dc ver
denking,1 dat dc- opstand juist nu is uit
gebroken, teneinde die tc doen samenval
len met cle presidents wisseling in Amerika.
Indien cle opstandelingen meenden daar
van voordeel te kunnen trekken, zullen zij,
naar hier wordt verklaard, teleurgesteld
worden.