20ste Jaargans MAANDAG 4 FEBRUARI 1929 No. 6095 BUITENLAND Hesreifcngs! 3/-35 Te!. 1533 BINNENLAND STADSNIEUWS ■y ]indf 0 hi> ILoo; gcdiil te ma ing r Irs Wf egevei :e spot Ie ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling 'oor Leh'ei 13 cent per week .f2.E0 per kwartaal lij onze Agenten 20 cent per weck .f2.C0 per kwartaal ranco per postf2.95 per kwartaal et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver- -jjgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor tbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., mot Geïllustreerd "n teelondagsblad 9 ct. iximuj rs kut na Wi( I-mode doe zociet I. la Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT: Gewone advertentlën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet dubbele van het tarief berekend. Kleine advertenttën, van ten hoogste 30 woorden, waarin botrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop f 0.50. over. f gom reroli opdat i. Hei drooj iet pr" )it nummer bestaat uit twee bladen HET PS Y CH O P ATEN - AS YL. voor sj 'f ot-di 'odimj Jkckej il o-dal erclrin spoel et TOO fei 11 an s hel indue ametei Cheat zijden ii nnasi bega en on- ics dp- "-bind ke tug- gloei- e ]i ri see uij d titi ':1 het t im? .i Ie r af in'terst abelen op de n 1000 serine, 1 103 ibelas r 14$ 0 voo 'an d 5.—. Twee mannen, wier juist inzicht in den ard hunner dagelijksche bezigheden op npel staat, zijn het volmaakt oneens rer de capaciteit van het Psychopaten- syl, waarin Leidens aloude „Pesthuys" irschapen it. Mr. Gombault, substituut-officier van q istitie te Rotterdam becijferde onlangs, it de plaatsruimte in dit asyl, vermeer- ird nogwel met die in de psychopaten- deel ng van de Rekkensche gestichten van het in aanbouw zijnde R. K. ge- icht te Heiloo, lang niet groot genoeg du zijn Dr. J. Scholtens evenwel, de geneesheer- reet eur der inrichting, betoogde in het teder'.andech Juristenblad", dat het nog el eenige jaren zal duren, alvorens men het asyl van een behoorlijke sterkte zal unnen spreken, weshalve hij voorloopig ook niet veel geeft om de bewering ,n den heer Gombault. De heer Scholtens licht zijn meening toe iet cijfers uit zijn ervaring betreffende 13 mannen, van wie hij mag aannemen, at zij het grootste gedeelte vormen der de laatste jaren tot langere straffen doordeelden, die, wanneer zij recidivee- onder de bepalingen der Psychopaten- ret zouden kunnen vallen. Van die 273 nu oi :ouden er z i. niet meer dan 24, dus van tctaal neg geen 9 pet., in het asyl op lira plaats wezen. In ieder geval is er tot op dit oogenblik log niet van eenigen aandrang tot opne- het asyl sprake; zijn we wel in- [elicht dan vertoeven er nu 5 patiënten. Gezien een en ander, lijkt one toch wel vraag gerechtigd, of de vrij kostbare ichting niet in orde gebracht en ge pend is alvorens men met juistheid wist, er eigen'ijk wel zoo'n dringende behoef- aan bestaat. Het meest o.i. niet mogelijk zijn, dat er nog tusschen twee bij de uitvoering der 'jychopatenwet betrokken persone een groot meeningsverschil kan heer: hen. !r behoorde een statist'ek te wezen, op rond waarvan men indertijd de sommen oteerde, voor de uitvoering der wet nood- akelijk. Zulk een statistiek is er klaarblijkelijk liet, anders zou dr. Scholtens niet met ju eigen cijfers behoeven aan te komen, 't Wil ons voorkomen, dat we hier te loen hebben met een dier uitingen der noderne criminaliteits-theoriën. Strengheid tegenwoordig uit den booze en van eeu misdadiger moet men toch vooral niet da- le'.ijk aannemen, dat hij wist wat hij deed. ftie aldus redeneert is ,op de hoogte van ijin tijd'5 en de verhaaste inrichting van iet asyl, zonder dat men daarvoor een uisten grondslag had, is een uiting va-n lien ,,tijdgeest". Wie met dezen geest geen '«koning houdt, is bekrompen en wie wil daar graag voor doorgaan? O. (De geachte inzender wil, natuurlijk, niet zeggen, dat al wie n i e t de moder- criminalite ts-theoriën aanhangt, ook per se een tegenstander van een inrich ting als het psychopaten-asyl zou moeten ijn. Naar onze en ook veler tot oordeelen bevoegde Katholieken meening kan een istelling als een psychopaten-asyl zeker ook op haar plaats zijn in de Christelijke ï.-i criminahtelts-theoriën. Red. L. Crt.). de i» d, 1, - edelij'' ■d, u* vvcrJ' .1 na; fdclij' uld i" o.v. d» an ti DUITSCHLAND HET KELLOGG-PACT. In den Duitschen Rijksdag. Krachtig door Stresemann verdedigd. In den Rijksdag heeft Zaterdagmorgen «r- Stresemann het woorl gevoerd over oet Kellogg-pact. Hij zei o.a.: Be rijksregeering heeft niet geaarzeld, o®t besluit te nemen om als eerste betrok ken regcering zonder reserve met het Ame- fikaansclie ontwerp in te stemmen. Zij *®'d daarbij geschraagd door de overtui- Png dat het van-kracht-worden van dit ontwerp niet slechts niet indruischt tegeu bestaande internationale accoorden Volkenbondsstatuut en Locarno-pact maar veeleer geschied is om de grond idee dier accoorden te versterken. Duitschland heeft ook in zijn verdere houding bijgedragen tot de ontwikkeling van zaken, die op 27 Augustus 1928 tot de plechtige onderteekening van het pact te Parijs leidde. De deels moeilijke en ingo- wikkelde besprekingen zijn ten slotte slechts een bewijs, dat de betrokken regeeringen liet Amerikaansche voorstel niet slechts als een geste en een demonstratie, maar als een bindende handeling met groote conse quenties beschouwden. Dit is van grocte beteekenis voor de to Parijs bijeengekomen 15 landen en waar schijnlijk in aansluiting daarop voor het meerendeel der overige landen, die plechtig afzien van oorlog als instrument van natio nale politiek. Graaf Reventlow (nationaal-socialist) noemde hierop het Kellog-pact een docu ment van de grootste leugenachtigheid en een bedrog tegenover de volken. Dr. Stre l semann heeft vaak genoeg bewezen, zei deze spreker, dat hem al het verdere on- i vorschillig is, als hij slechts zijn deel bereikt, n.l. zichzelf op den voorgrond te plaatsen. De nationaal-socialisten zullen het ver drag verwerpen, daar zij bet beschouwen als een document van internationale en Duitscbe leugenachtigheid (president Loebe roept den spreker tot de orde). De Duitsch-nationale afgevaardigde Von Lindeiner-Wildau stelt voor de aangelegen heid naar de commissie voor buitcnland- sche aangelegenheden te verwijzen. De frac tie behoudt zich haar besluit voor tot de tweede lezing. De communist Stoecker zegt. dat als de Sovjet-Unie het inhoudlooze Kellogg-pact onderteekent, dit een eerlijke stap is van oprechte vredespolitiek (gelach), maar de onderteekening door de imperialistische mogendheden, ook door Müller en Hinden burg, is een weerzinwekkende come lie van niaBsa-bedrog (spreker wordt tot de orde geroepen). Gok nu is weer gebleken, dat er een eenheidsfront der imperialistische landen tegen Sovjet-Kusland bestaat. De communisten zullen liet pact afwijzen, want wij, zoo besluit spreker, hebben van der- golijke vrcdescomedies den buik vol (groote vroolijkheid). Op voorstel van Loebe werd de zitting tot Maandagmiddag verdaagd. FRANKRIJK. De socialisten en de verklaringen van Poincaré. De Parijsche correspondent van de ,.Msb." meldt: De socialisten, die geen gelegenheid laten voorbijgaan, om van hun anticlericalisme te doen blijken, hebben verklaard, dat de woorden van Poincaré, waarbij hij opnieuw bevestigd heeft, dat in den Elzas niet ge temd zal worden aan het concordaat en aan het statuut der confessioneele school, voor hen een reden is, om niet mee te doen aan het tot stand komen van de verklaring der gehecle kamer, waarmede het debat over de Elzas-malaise meet besloten worden. Het lag immers in de bedoeling, dat een motie' het debat zou besluiten, die door alle partijen, uitgenomen natuurlijk de com munisten zou worden aanvaard, en zou moe ten bewijzen, dat heel het parlement en alle politieke partijen de nieuwe waarbor gen aan den Elzas gegeven ondersteunen. De socialisten verklaren nu. dat de hand having van hot religieus- en onderwijssti- tuut liet hun onmogelijk maken, vóór te stemmen en dat zij zich dus van stemming zullen onthouden. ENGELAND De strijd in het Leger des Heils. De hooge raad van het leger des heils i3 te Londen bijeengekomen. In overeen stemming met een rechterlijk advies werd den voorzitter van den raad een aanwij zing gegeven, waarop men zich thans in verbinding heeft gesteld met generaal Booth. Omtrent de crisis in het leger des heils wordt, nog gemeld, dat de vroegere aarts bisschop van Canterburry een nieuwe po ging tot bemiddeling zal doén op dezen grondslag, dat generaal Booth in zijn po sitie gehandhaafd zal blijven, doch van zijn kant enkele hervormingen terstond goed keurt en in het bizonder afziet van het recht, uitsluitend zijn opvolger te benoe men. SPANJE. NIEUWE MUITERIJ IN SPANJE. Deel van het garnizoen Valencia in opstand. Verwarde berichten. Uit Hendaye (Fransch-Spaansche grens), wordt geseind: Volgens uit Spanje ontvan gen berichten is een gedeelte van .het gar nizoen te Valencia in opstand gekomen. De toestand wordt als ernstig beschouwd. In verband met deze nieuwe opstandige beweging werd te Madrid het volgende communiqué aan de pers verstrekt: „De regeering heeft Zaterdag den ge- heelen dag uit. Valencia verwarde en ern stige berichten ontvangen en besloot krach tig in te grijpen. De commandant der gen- A'dam-Hihierihm -Bussum-Haarlem. darmerie, generaal Sanjurjo, is tot gene- raal-inspecteur van de derde afdeeling (Va lencia) benoemd, met volmacht alle officie ren- en burgerlijke machthebbers, alsmede alle aÜDtknaren en andere vertegenwoor digers der autoriteiten, die geen vol ver trouwen verdienen, af te zetten. De gene raal kon tegen middernacht uit Valencia telefonisch mededeelen, welle maatrege len hij heeft moeten treffen Zij verwierven alle goedkeuring der regeering. De disci pline van het garnizoen van Valencia is uit stekend. De troependci-Ien die zich aan in- disciplinairo handelingen hebben schuldig gemaakt, werden tot gehoorzaamheid ge dwongen. Zoodra dit mogelijk is, zal de openbare meening nader ingelicht worden, hetgeen tot de kalmeering zal bijdragen. Thans is het echter nog niet mogelijk, meer te zeggen. Tot zoover het communiqué. Omtrent de juiste toedracht der gebeur tenissen tast men nog min of meer in hot duister, doch uit het communiqué valt op te maken, dat een deel van het garnizoen tot openlijke rebellie is overgegaan. Valen cia was vroeger overwegend republikeinsch, zoodat het daar gemakkelijker valt dan elders, s'eun van de burgerlijke bevolking te verkrijgen. Men weet echter nog niet, of dit het geval is geweest. Ook staat niet vast, of er gevechten hebben plaats gehad tusschen enkele troependeelen. In elk ge val echter heeft men hier te doen met een hernieuwde en ernstige oplaaiing van Je rebellie, die reeds geheel onderdrukt scheen. Nadere berichten l.^den, dat de onbe trouwbare kapitein-generaal van Valencia, Castro Girono, tegen de regeering in ver zet is gekomen en daarbij een deel van het garnizoen aan zijn zijde had. De voornaam ste incidenten hebben zich in de kazernes afgespeeld. De kapitein-generaal Castro Girono is afgezet. In de stad zelf schijnt het niet tot bloedige botsingen te zijn go- komen. Opwinding over het geheele land. In geheel Spanje zijn de troepen gecon signeerd. Eenige bataljons infanterie zijn naar Cadiz op transport, gesteld, vanwaar eveneens alarmeerende berichten kwamen. Ook te Barcelona schijnt een revolution- naire stemming te heerschen. Uit tal van steden uit het Oosten van Spanje komen berichten, waarin sprake is van een opgewonden stemming en liet uit breken van partieele stakingen. In alle groote steden schijnt een driemanschap le hebben bestaan of nog te bestaan, samen gesteld uit een militair, een arbeider en een republikein. De republikein is in den regel een politicus of een industrieel. De beweging draagt een uitgesproken republi keinsch karakter. Omdat echter de orde lievende burgers, die voor het woord „re publiek" groote vrees koesteren, niet ver ontrust zouden worden, had men Sanchez Guerra uit Parijs gehaald, wiens persoon lijkheid als een waarborg had moeten gel den. Naar gemeld wordt, zijn de liberale oud- minister Villa Nuova en generaal Agin- lera te Madrid gearresteerd. RUSLAND. Als In den „goeden ouden tijd". Volgens een bericht in de „Daily Tele graph" zijn deze week 1600 aanhangers van Tritski in vier treinen uit Moskou naar Siberië gedeporteerd. Volgens te Londen ontvangen telegram men uit Meskou zou Trotski geweigerd hebben het gebied van Sovjet-Rusland te verlaten. PROFESSOR DR. H. J. M. WEVE. Bij Kon. Eesluit is thans benoemd tot professor m de oogheelkunde aan de Rijksuniversiteit te Utrecht doctor Hen- ricus Jaccbus Marie Weve, oogarts, a!s eerste geneesheer, sedert eenige maanden als benoemd directeur verbonden aan de Inrichting voor Oaglijders te Rotterdam. Nijmegen was de geboorteplaats van den nieuwen professor. Daar werd hij op 19 April 1888, dus 41 jaar geleden geboren. Zijn, thans 77-jarigen vader, was er di recteur van gemeentewerken. Zijn eenige jaren oudere broeder is prof. dr. A. Weve O.P. van de Katholieke Handels Hooge- school te Tilburg. Henri Weve deed zijn middelbare stu dies aan het Canisius-college te Nijmegen. Van Nijmegen ging het voor de studie der geneeskunde naar Amsterdam. Om zich in de speciaal studie van het oog verder te bekwamen irok hij naar Würzburg en München. Teruggekomen in Amsterdam, werd hij door prof. Straub aangezocht zijn assis tent te worclen. Nadat hij in 1912 het arts examen had afge'egd, kon dit geschieden. Na twee jaar ender Ftraub te hebben gewerkt, nam de heer Weve, bij het af kondigen van de mob'lisatie in 1914 als tiidelijk officier van gezondheid vrijwillig dienst. Tot aan de demobilisatie toe is de heer Weve als officier van gezondheid werk zaam geb'even. Gedurende de laatste twee jaren werd het hem door detacheering als garnizoensarts te Rotterdam mogelijk ge maakt zijn reeds in 1914 voorafgegane be- ncem'ng tot eersten geneesheer aan de Inrichting voer Ooglijdcrs te Rotterdam te gaan vervullen. Deze laatste functie heeft de heer Weve nu dertten jaren vervuld en binnenkort zou hij den scheidenden directeur als lei der der inrichting zijn opgevolgd, ware de Utrecht sohe benoeming daar niet tus schen gekrmen. In de latere jar?" van zi;n verblijf te Rotterdam werd de heer Weve eveneens verbonden aan de polikliniek van het St. Francisci's-Gasthu's en tevens als consul- teerend goreesheer aan het Gemeentelijk Ziekenhuis Bergweg. Rotterdam heeft dr. Weve ook leeren Kennen als de groote bewonderaar en be vorderaar van cultuur en kunst. Het Ka tholiek leven in de Maasstad leefde hij daadwerkelijk er. levendig mee. Hij was b v. een der oprichters van de Katholieke H.B.R. in we'l s bestuur hij zitting had. Ondanks zijn drukken werkkring te Rotterdam is de heer Weve twaalf jaren na zijn artsexamen gepromovceerd op een proefschrift. Daaraan waren vele publi caties voorafgegaan cn vele zijn er nog opcevclgd. Deze publicat'es hadden tengevolge dat dr. Weve al spoedig gekozen werd tol lid van het Airs'erdams'-h Genootschap van Natuur-, Genees- en Heelkunde, alsmede van het Klinisch Genootschap en van het Bataafsch Genootschap te Rotterdam. Het Nederlandsch Oogheeteundig Genoot schap benoem te hem het vorig jaar tot zijn vire-voorzitter. Ook is hij lid van het Deutsche Ophtalmologisch Gesellsehaft. Herhaaldelijk trad hij op congressen als inteider op Het vorig jaar koos de medi sche afdeeling van de bekende Vereeni- ging tct bevordering van de wetenschap ouder de katholieken hem tot haar voor zitter. Near aante'dng van deze benoeming sc.hrrft de „Maasbrvte": 't Was urecies tien j*ren geteden. dat een ctergeliTe zetel openkwam en wel aan onze Noordelijkste' universiteit, vanwaar prof. van der Hreven naar Leiden was overgegaan. Te Grcnir^en werd teen be noemd Prof. Rochat. Maar nummer twee oo de voordracht was de toen eerst 31-ja- rice oogarts Weve. Drvor het heengaan van prof. Snellen te Utrecht is nu weer een dergelijke va cature ontstaan. Dit ditmaal voor dr. Weve het oogerblik zou zijn gekomen om zijn vak aan een onzer almae matres te gaan doceeren, werd onder een belangrijk deel van de Nederlandsohe medici ver wacht, vooral in verband met zijn vice- voorzitte-schap van het Nederl. Oogheel kundig Gezelschap, ziin vaste medewer king aan het „Archiv für Augonheilkunde" (bijna uitsluitend aan professoren voorbe houden) en zijn groot aantal publicaties in binnen- en buitenlandsche vaktijdschrif ten. Hoe wetenschannelijk ten volle verant woord, ja van zelfsprekend deze benoe ming ook kon worden genoemd, toch schijnt het de repeering nog niet gemak kelijk te ziin gevallen haar te doen plaals vinden. Ook bij deze benneming bleek de oude grondwet onzer natie nog steeds te ruim van opvatting te zijn voor bepaalde milieus en dreigde de katholiciteit van den voorgedragene voor zijn erkende we- tensohappel ike verdiensten een zwaar en gevaarlijk tegenwicht te vormen. Evenwel, hoe sterk die bekrompenheid van geest bij behaalde organen van onze Nederlandschen Staat binnenkamers ook nog moge zijn, we zijn toch wel zóóver ge vorderd met het „recht voor allen", dus ook vnor het katholieke deel onzer va- dertendsche gemeenschap, dat op het pu blieke forum een dergelijke mentaliteit als contrabande kan worden geweerd. En hieraan is het dan ook weer toe te schrij ven, dat in het onderhavige geval een wetenschappelijk man zijn katholicteit niet als een hinderpaal heeft aangetrof fen voor het bereiken van een eervolle plaats, waarop zijn gaven hem recht ga ven. Zoo is onder de ruim vijfhonderd pro fessoren bij hit Rijks Hooger Onderwijs het aantal katholieken met een vermeer derd, tengevolge waarvan wij nu aan het VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Het Kellogg-pact is Zaterdag in den Duitschen Rijksdag besproken. Nieuwe onrust in Spanje, Duitscn stoomschip aan de Portugecsche kust gezonken. De bemannning verdronken. (Buitenl. Berichten, 2e blad). BINNENLAND. Benoeming van dr. Weve te Rotterdam tot hoogleeraar aan de Universiteit te Utrecht. (1ste blad). Een feestelijke bijeenkomst van Bloem bollenkweekers te Haarlem. (2de en lste blad), Bij een voorgestelde wijziging der krank zinnigenwet zal de verpleegde zelf zijn ontslag kunnen verzoeken. (2de blad). Twee jongens te Lobith verdronken. (Gem. Berichten, 2de blad). De dertiende Katholieke Studentendag. (Isle blad). OMGEVING. Een gasvergiftiging te Leidschendam. (ste blad). getal dertien zijn gekomen. Laten we rus tig vertrouwen, dat al zijn we niet bij- geloovig het toch niet bij dit zooge naamde ongeluksgetal zal blijven. Deze benoem'ng heeft evenwel ook in dit verband, nog een heel bijzondere be- tpokenis. Prof. Weve zal de eerste katho liek zijn, die aan een Rijksuniversiteit '"rofessor van Rooy is aan de Gemeente lijke Universiteit van Amsterdam verbon den een klinisch vak zal gaan docee ren. Zijn we wel ingelicht, dan meet de tegerstand tegen deze benoeming ook hiermede voornamelijk verband hebben ge houden. Want in zooverre bet eekent prof. Weve's benoeming een bres in een bol werk waar men tot nu toe de katholieken zorgvuldig had buiten gesloten. Belangrijke gift van de Koningin-Moeder. Voor nagelaten betrekkingen van reddingboot-bemanningen. H. M. de Koningin-Moeder heeft een be langrijk bedrag ter beschikking gesteld van het hoofdbestuur van het Nederland sohe Roode Kruis voor het fonds, dat ge vormd zal worden voor de nagelaten be trekkingen van de slachtoffers van red dingbooten. Het hoofdbestuur van het Nederlandsche Roode Kruis heeft tot heden voor de ramp „Prins der Nederlanden" een bedrag ad f 100.371 ontvangen. Luitenant-generaal R. P. Verspyck. t In het Katholiek Rusthuis Nieuw-Ma- rienburg te Socstdijk is in den afgeloopen nacht overleden op ruim 91-jarigen leef tijd luitenant-generaal b. d. van de Grena diers, de heer R. P. Verspyck. De over'edene was Ridd.er in de Orde van den Nederlandschen Leeuw, Ridder in de Eikenkroon van Luxemburg, voorts had de thans ontslapene het Ridderkruis van den Leeuw en do Zon van Perzië en het Officierskruis in de Orde van de H. Mauritius en Lazarus van Italië. De overledene verliet 1 Januari 1914 den militairen dienst met pensioen. DE Xlllde R00MSCHE STUDENTENDAG. De Middagvergadering. In de middagvergadering was de be langstelling van de zijde der Roomscbe stu denten neg grooter dan des morgens. Onder de vele aanwezigen merkten we o m. op de zeereerw. Paters G. Dolle O. F. AL, C. Hoogewegen S.J. en J. Padberg S.J., resp. moderator van de Ver. St. Augusti- nus, Carolus Magnus en St. Olav, verder de professoren W. H. Keesom en J. A. J. Bar ge en onder de vele studentenvereenigin- gen, die vertegenwoordigd waren was o.m. het Kath. Hoog-Vlaamscho Studentenver bond. Nadat de Unie-praeses, de heer H. Jun- gerhans, een woord van welkom had ge sproken tot prof. dr. W. P. J. Pompe, ver leende hij dezen het woord. Rede prof. Porrpe. Prof. Pompe had, waar „De student en zijn vrijheid" het onderwerp van dezen Studentendag was, ook over dit onderwerp

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1