BUITENLAND.
dee
Ni t
o n d e
BINNENLAND.
20ste Jaargang
MAANDAG 28 JANUARI 1929
No 6089
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Coup |T Leiden 13 cent per week .f2.50 per kwartaal
•coop onze Agenten 20 cent per week .f2.60 per kwartaal
pco per postf2.95 per kwartaal
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
rbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
'mro ofnlino'. Afzonderliike nurnmers 5 ct., met Geïllustreerd
etaling. Afzonderlijke nummers
dagsblad 9 ct.
w te
Con
teux,
Dit blad varschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
LEIDEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeclingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
r).
bar
De ex-keizer
Er is in Duitschland slechts één mees-
en die ben i k" aldus moet hebben
proken in 1891 de toen inderdaad op-
toachtige Keizer van het Duitsche
c, Wilhelm.
diezelfde man heeft nu zijn zeven-
verjaardag gevierd op „Huize
omringd door slechts enkele he
rstellenden, geëerd door nog maar
ige vereerders, geliefd bij nóg minder
de honderden en honderden, die het
het hierboven genoemde jaar als....
oogst e geluk zouden hebben beschouwd
Keizer Wilhelm's gezelschap te zijn,
gunst te genieten, of die hem eerden
vleiden.
'erecht wordt er dikwijls op gewezen,
God Zijn lessen geeft in de feiten
het da'gelijksche leven,
faar, helaas, wij schijnen dan zoo
k stokdoof en stekeblind,
yij rennen door in een sleur-leven
de oppervlakte, zonder te kijken naar
hoogten en de diepten rondom ons.
faar hier roept toch wel héél erg luid
stem der feiten, als de zwaarste klok
een eerste-klas-uitvaart, dat al wie
;aat. in der menschen eerbetoon en
igachting of loftuiting en vleierij
kesp p a a s doet dat de mensch, iedere
insch, ten slotte alleen blijft tegen-
Eén: God....
Daaraan herinnert ons iedere begrafe-
stoet maar dat doet Gods Goedheid
ook vaak herinneren in het lot der
sk 1 enden.
ïet lot van den ex-Keizer van Duitsch-
id, met alle begeleidende gebeurtenis-
is als een dramatische uitwerking en
voering van Thomas a Kempis' „IJdel-
d der ijdelheden.
Wij zijn de toeschouwers van dit dra-
>obj«
Als wij nu maar niet bij dit drama op
levens-tooneel doen als soms geschiedt
een uitvoering op het tooneel in een
louwburgzaal, waar tijdens de. meest
iffende passagers nog wordt gedacht
n het zuurtjes-zakje, dat is meegeno-
Als wij dat drama nu maar be-
ijpen in zijn onder Gods Voorzienigheid
arin neergelegde strekking
10
ui
FRANKRIJK.
Een nieuwe millioenenzwendel te Parijs
ontdekt
Na een nauwkeurig onderzoek heeft de
stitie te Parijs gearresteerd de leden van
n Raad van Beheer van de Loodwinning-
[aatschappij Boria, wier groeven in Span-
1 zouden liggen, wegens bedrog en mis-
ruik van vertrouwen. Het bedrag der ge
leegde verduisteringen beloopt eenige
'illioenen francs. De bedriegers hadden
indeelen uitgegeven met hun naam onder-
ekend en aan den man gebracht. Bij na-
er onderzoek te Borja bleek dat daar in
[I geheel geen loodgroeven aanwezig wa-
RUSLAND.
De crisis in het communisme.
Trotzki naar Moskou.
Volgens een bericht uit Moskou zal
rotzki binnenkort onder strenge bewaking
tot aar Moskou worden gebracht. De beslis-
iosc nS over zijn verder lot is voorloopig nog
tl ribekend.
Ibur vergaderingen van arbeiders te Mos-
p 2 :oui Leningrad en Garkoff werden de laat-
gen maatregelen van de regeering tegen de
mB ppositie der aanhangers van Trotzki be-
.•an Proken. In verschillende vergaderingen
toni ^er(len moties aangenomen, waarin ver-
laard wordt, dat de vergaderingen niet ac-
g loord gingen met de maatregelen der com-
oeh ttuuistische partij en verlangden, dat de
mderdrukkingsmaatregelen terstond opge-
leven zouden woden.
Desniettegenstaande zal de communisti-
olkC- part,j. aanhangers van Trotzki toch
f aen.
fc
mogelijk uit Moskou verban-
De communistische partij heeft besloten,
Ie .6 Parti* van Trotzki-elementen te zui-
epli j"en> z°odat men verwacht, dat ettelijke
i inzenden leden, die tot de oppositie behoo-
en> uit de partij gestooten zullen worden.
AFGHANISTAN.
DE STRIJD OM DE MACHT.
Arr.an Oellah stelt een ultimatum.
De krijgskansen te zijnen
gunste gekeerd.
Volgens do jongste berichten uit Kaboel
is Habib Oellah er in geslaagd een ministe
rie te vormen, onder voorzitterschap van
Kabir Eddin. Het bestaat uitsluitend uit
leden van den stad der Mohadzani, waartoe
Habib Oellah zelf ook behoort.
Officieur wordt medegedeeld, dat Aman
Oellah een ultimatum aan Habib Oellah
heeft gesteld, om binnen drie dagen den
strijd .tegen hem te staken en Kaboel aan
zijn troepen over te geven. De toestand
moet zich zeer ten gunste van Aman Oellah
ontwikkelen. Hem is de steun van vele in
vloedrijke personen en stamhoofden be
loofd. Aman Oellah heeft een oproep ge
richt tot de soldaten van Habib Oellah's
leger, waarin hij hun, wanneer zij binnen
drie dagen de wapenen tegen hem nedet-
leggen, volledige kwijtschelding van straf
wegens landverraad belooft. De troep.en
van Aman Oellah zijn er in geslaagd, twee
aanvoerders van het leger van Habib Oel
lah gevangen te nemen. -Voorts heeft een
eskader vliegtuigen van Aman Oellah met
succes een aanval op de troepen van Habib
Oellah gedaan.
Ook doen geruchten de ronde omtrent
gevechten tusschen de aanhangers van Ha
bib Oellah en de stammen bij Jallalabad,
die hem nog niet als emir erkennen. Ver
scheidene huizen, toebehoorende aan aan
hangers van Aman Oellah, zijn geplunderd.
"Te Bombay hebben reusachtige demon
straties voor Aman Oellah plaats gevonden.
Aan deze demonstraties namen alle Indi
sche nationalisten deel en vertegenwoordi
gers van verscheidene Mohammedaansche
partijen. Er werd een vergadering belegd,
welke een telegram zond aan Aman Oellah,
waarin Aman Oellah als koning van Afgha
nistan wordt erkend en hem alle mogelijke
steun wordt toegezegd.
Voorts werd een telegram gezonden aan
de Engelsche regeering, waarin verlangd
wordt, dat de Engelsche regeering haar
politiek ten opzichte van Aman Oellah zal
wijzigen en geen verdere hulp meer zal
bieden aan Habbi Oellah in zijn strijd to
gen Aman Oellah.
Hij wilde eens gaan kijken!
De correspondent van de „Times" te
Cannes heeft een onderhoud gehad met
den aldaar vertoevenden Afghaanschen
Prins Nadir Khan en diens beide broers.
Nadir verklaarde, dat hij zijn land vier
jaar geleden voornamelijk verlaten heeft
wegens meeningsverschillen met koning
Aman Oellah. Wel heeft men hem niet uit-
penoodigd den troon te bestijgen, maar on
der de gegeven omstandigheden zou hij
zoo noodig als goed patriot onmiddellijk
naar zijn vaderland terugkeeren, als hij zou
kunnen bijdragen tot het herstel van betere
toestanden in Afghanistan.
Nadir Khan was zeer bezorgd over de
veiligheid van de vijftien leden van zijn
familie, mannen, vrouwen en kinderen, en
is daarom van plan per eerste gelegenheid
naar Afghanistan te vertrekken. De daartoe
benoodigde visa worden echter tot nog toe
door bet Engelsche gezantschap geweigerd.
CHINA.
NIEUW BLOEDBAD IN CHINA.
Communisten-oproer in Honan.
Vijfduizend personen gedood.
Amerikaansche zendelingen deelen mede
dat minstens vijfduizend personen gedood
en eenige honderden dorpen verwoest zijn
tijdens een groot communistisch oproer in
Zuid-Honan. Een tienduizend man nam
aan dezen opstand, welke ten doel had het
oude régime omver te werpen, deel. Zonder
iets of iemand te ontzien werden de dor
pen geplunderd en in brand gestoken en
kinderen en hulpelooze grijsaards ver
moord.
Een stad geplunderd door bandieten.
Japan zendt troepen.
Donderdag en Vrijdag is de stad Loeng-
kau, een bloeiende verdragshaven nabij
Tsjefoe, door bandienten geplunderd. Ver
scheidene Japansche magazijnen zijn ge
heel leeggeroofd. De bewoners hebben op
schepen, die in de haven lagen de vlucht
genomen; de Japansche autoriteiten heb
ben thans troepen gezonden ter bescher
ming van verdere incidenten.
Nog meer plunderpartijen bij Peking.
Twee autobussen en twee particuliere
auto's zijn gisterenmiddag op den weg naar
Tientsin op 30 K.M. ten O. van Peking
door bandieten aangehouden. Een Ame
rikaan cn zijn vrouw, die zich in een der
auto's bevonden, zijn van al hun bezittin
gen ter waarde van 2000 dojlar, beroofd.
De andere passagiers, allen Chineezen,
werden eveneens uitgeplunderd en van ve
len zelfs de kleeren weggenomen. De auto
van den Amerikaan werd onbruikbaar
gemaakt, ten einde te voorkomen, dat hij
INGEZONDEN MEDEDEELING.
AMSTERDAMSGÜE
ii brai of
ANTHBACIET-MIJj1 Uc" fe
Heertnsingel 34-35 k
A'tSam .Hiïvereun, -Bus:
de bandieten zou achtervolgen. In een
autobussen namen dezen daarop de
vlucht.
Deze vorm van rooverij wordt in den
laatsten tijd veelvuldig toegepast in de
nabijheid van Peking, vaak ze'.fs op kor
ten afstand van de stadsmuren. Het is nu
reeds een heel waagstuk, op de heuvels
*en Westen van de stad golf te stielen.
De betrekkingen met Japan.
t-vlottende
handelingen.
Uit Peking wordt gemeld, dat in een
nieuwe bespreking tusschen den minister
van buitenlandsche zaken van de Nan-
king-regeering een der Japanschen consul-
generaal deze laatste namens de Japan
sche regeering als voorwaarde van het
terugtrekken der Japansche troepen uit
Sjantoeng eischte, dat de Nankingregee-
ring haar verontschuldigingen zal aanbie
den voor de incidenten te Tsinanfoe en
de achtergebleven betrekkingen der daar
bij om het leven gekomen personen ten-
volle zou schadeloos stellen. Minister
Wang antwoordde daarop, dat in tegen
deel Japan zich had tc verontschuldigen
voor het zenden van troepen van Sjan
toeng. China is bereid een redelijke scha
devergoeding te betalen, mits Japan
eveneens de Chineesche verliezen bij de
incidenten wil vergoeden. Wang stelde
verder voor een internationale commissie
te benoemen tot het vaststellen van de
schuldvraag.
HULDIGING DR. B0RMS IN
NEDERLAND.
Naar wij vernemen heeft zicli h>er
lande een Comité gevormd om dr. August
Borms te huldigen na zijn bevrijding uit
de Leuvensche gevangenis. De huldiging
zal plaats hebben op 12 Februari a.s. in
Amsterdam, waar dr. Borms liet woord zal
voeren. Daarna, waarschijnlijk den 15en
Februari zal dr. Borms te Den Haag spre
ken.
De Vlaamsehe hulde in Antwerpen heeft
plaats op 2 Februari.
DE GEWEZEN DUITSCHE KEIZER.
Een dankbetuiging.
Ter gelegenheid van zijn 70sten geboor
tedag heeft de voormalige Duitsche Keizer
een schrijven gericht aan minister Kan,
waarin hij uitdrukking geeft aan zijne
innige erkentelijkheid jegens Hare Maje
steit de Koningin en het Nederiandacüe
Volk voor de betoonde gastvrijheid. Daar
in wordt herinnerd, hoe ons vaderland in
bewogen tijden zijn van ouds heilig aan
recht heeft weten te handhaven. Dankbaar
wordt voorts gewag gemaakt van de
vriendschappelijke gezindheid van zoovelen
onzer landgenooten, om het den ex-Keizer
opgelegde lot te verzachten; in het bij
zonder wordt een warm woord gewijd aan
graaf Bentinck van Amerongen, die aller
eerst zijn gastvrij huis voor hem opende.
Ten slotte wordt de diepgevoelde weusch
uitgespróken voor de welvaart en den
bloei van het Neerland sche Volk.
Feestviering in den familiekring.
Er was buiten liet Huis Doorn gisteren
minder belangstelling dan bij vorige gele
genheden, die voor den ex-keizer van
Duiscliland bijzonder beteekenis hadden.
Dit is wellicht hieraan toe te schrijven,
dat de 70ste verjaardag van den vroegeren
Duitschen monarch op min of meer intieme
wijze is gevierd.
Evenals Zaterdag was ook nu Prinses
Hermine niet in de gelegenheid aan de
zijde van haar gemaal de gelukwenschen
in ontvangst te nemen, daar zij nog steeds
het bed moest houden, naar men zegt, om
dat zij lijdende is aan waterpokken.
Een der eersten, die de receptiezaal in
de vroegte betrad was de Kroonprins,
eveneens in Feldgrau-generaalsuniform,
met de Kroonprinses en hunne kinderen.
Vervolgens verschenen achtereenvolgens
Prins Eitel Friedrich, Prins Oskar, Prin3
Adelbert en Prins August Wilhelm, allen
vergezeld van hunne gemalinnen en kinde
renzij allen drukten hun vader de hand.
Do hertogin van Braunschweig und Lu-
neburg, die met haar gèmaal en kinderen
de zaal binnentrad, omhelsde haar vader,
die zichtbaar aangedaan was door de har
telijke ontmoeting met al zijn kinderen en
kleinkinderen.
Bij de ochtendontvangst waren alle in
ons land vertoevende familieleden van c(en
ex-keizer, waafvan de heeren allen in uni
form, meerendeels in het Feldgrau waren
gekleed, terwijl de jongens matrozenpak
ken droegen.
Zoo verschenen o.m. de zuster van den
ex-keizer, koningin Sophie van Grieken
land met haar zoon Paul (de eenige broer
Prins Heinrich was wegens ziekte verhin
derd, maar werd vervangen door zijn oud
sten zóón Prins Woldamar von Peussen,
met de prinses) en verder de ex-koning van
Saksen, de Groothertog en de Grootherto
gin von Hessen und bei Rhein, de Groot
hertog en de Groothertogin von Mecklen
burg, Prins Karl Franz Joseph (de zoon
van den overleden Prins Joachim), Land
graaf en Landgravin van Hessen, Prins en
Prinses Philips von Hessen, Prins en Prin
ses Wolfgang von Hessen, vorst en vorstin
von Hohenzollcrn, Vorst zu Fürstenberg,
Prins en Prinses Ferdinand zu Schonarch
Carolath e.a.
Nadat de ex-keizer de gelukwenschen
van allen in ontvangst had genomen en
men nog korten tijd in de gelegenheid was
de honderden bloemstukken, waarvan er
verschillende buitengewoon fraai waren
gemaakt, te bewonderen, ving om 10 uur de
speciale godsdienstoefening aan.
Na afloop van de godsdienstoefening
werd een foto gemaakt van alle aanwezige
familieleden van den ex-keizer, die daarna
Huize Doorn in auto's verlieten. Buiten het
poortgebouw had zich intusschen een leger
tje persfotografen en filmoperateurs, als
mede eenige belangstellenden opgesteld, ora
het vertrek der meerendeels in militair
tenue gestoken personen te kunnen gade
slaan.
Intusschen was het half twaalf geworden.
Onafgebroken werden bloemen en ge
schenken bij Huize Doorn bezorgd. Ook
stapels telegrammen en vele honderden
brieven werden door het post- en telegraaf
personeel afgeleverd. Onder de bloemstuk
ken was er een van H. M. de Koningin-
Moeder, n.l. een prachtige mand met Aza
lea's en Aaronskelken. De Koningin-Moeder
had vervolgens ook evenals Prins Hen
drik telegrafische gelukwenschen gezou-
den. In den loop van den dag kwam Graaf
van Lynden in naam van H. M. de Konin
gin de gelukwenschen aan den 70-jarige
aanbieden.
Om één uur waren weer alle familieleden
op Huize Doorn aanwezig voor het noen
maal. Alleen Prins Adalbert ontbrak er
met zijn gezin, in verband met een lichte
ongesteldheid van zijn zoontje Prins Wil
helm Victor Vreund, die kou had gevat, en
de kamer moest houden.
De dochter van den ex-keizer, de herto
gin van Brunswijk, nam wegens de afwe
zigheid van Prinses Hermine de „hon
neurs" als gastvrouw waar.
Toen allen, een 70-tal personen aan de
twaalf met zalmkleurige cyclamen versier
de tafels hadden plaats genomen, bracht
de ex-koning van Saksen een toast uit op
den ex-keizer van Duitschland hem, namens
alle gasten, gezondheid en sterkte toewen-
schende.
Het noenmaal was om twee uur al weer
geëindigd.
Des middags om 5 uur verschenen allen
weer ter receptie, waar de thee gebruikt
werd. Ook nu ontbrak weer het gezin van
Prins Adalbert, en vervolgens ook de ge
malin van Prins Oskar van Pruissen, die
zich niet wel gevoelde en op haar kamer
bleef. De heeren waren bij de „tea" in bur
ger.
Bij den feestmaaltijd, die tot besluit van
dezen herdenkingsdag op Huize Doorn ge
houden werd en om 8 uur aanving, waren
de mannelijke gasten allen in groot mili
tair tenue opgekomen.
Naar men ons meedeelde werd er tijdens
dezen disch niet gespeecht.
Een orkestje luisterde het feestelijk sa
menzijn aan de keurig versierde tafels op.
Na afloop van den maaltijd hebben de
Kammcrsanger uit Berlijn, dr. Woldemar
Btaegermann en de pianist Wolfram Zei
ler, op kunstzinnige wijze een waardig slot
gemaakt van dezen voor den ex-keizer on-
vergetelijken dag.
Bleef het feest den gelieelen dag een min
of meer intiem karakter dragen, tegen den
avond konden ook de bewoners van Doorn
en tal.van belangstellenden uit de omgeving
van do feestviering genieten. Huize Doorn
toch, dat door schijnwerpers hel verlicht
werd, bood temidden der besneeuwde bos-
sehen een fantastische aanblik, waarvoor
allen die uit den omtrek waren gekomen,
groote bewondering hadden. Behalve de
feestelijke verlichting van de gevels van
het huis waren in een grasperk voor het
kasteel de getallen 18591929 met een paar
honderd electrisclie lampjes aangebracht.
Voorts was ook de toren van het garagege
bouw, waarin zoo juist het ten geschenke
gegeven klokkespel was geplaatst, met klei
ne electrische lampjes verlicht.
Van de vele geschenken, die de ex-keizer
ter gelegenheid van diens 7Csten verjaar
dag zijn aangeboden, is het belangrijkste
een klokkenspel, waartoe hebben bijgedra
gen Prinses Hermine, de familie van den
ex-'*eizer en vele Duitsche vrienden.
Het klokkespel, waarvan het gelui he
den reeds elk half uur tot ver buiten de
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Arr.an Oellah stelt Habib Oellah een ulti
ma Li^jn.
Een nieuw bloedbad in China.
BINNENLAND.
De 7Cste verjaardag van den ex-Keizer
van Duiisch and. (1ste blad).
Doodolijk ongeval op het Muiderpoort-
station te An-.sterdam. (Laatste Berichten).
Nadere bijzonderheden omtrent de mas
sa vergiftiging te Rotterdam. (Gem. Be
richten, 2ue blad).
LEIDEN.
De Katholieke Studentendag te Leiden.
gemeente te hooren was, is in de toren van
de garage aangebracht. De vijf klokken
dragen de namen: „Kaiserin", „Hohenzol
lcrn", „Treue", „Heimat" en „Brandenburg".
Verder ontving de ex-keizer ten geschen
ke vele schilderijen en wandteksten. Een
50-tal Nederlandsche families had een
schaal van gedreven zilver aangeboden.
Vragen van Kamerleden.
Steun aan de Suikerindustrie.
Op de vragen van het Kamerlid Van
den Heuvel betreffende het verloenen van
steun aan de suikerindustrie heeft de
minister van Financiën geantwoord:
Het is der regeering niet gebleken, dat
er bij alle belanghebbenden een vrijwel
eenparige meening bestaat omtrent de
noodzakelijkheid van onverwijlde steun-
verleening aan de suikerindustrie.
De regeering is tot heden niet tot de
conclusie gekomen, dat, met het oog op
den uitzaai van suikerbiet in 1929, onver
wijld pogingen behooren te worden ge
daan, om daar het in uitzicht stellen
van steun belangrijke inkrimping van de
toelt te voorkomen. Afgezien van de
groote bezwaren, aan dergelijken steun
verbonden, wijst zij in dit \erband er op,
dat blijkens te barer beschikking staande
gegevens, de mogelijkheid zal bestaan tot
afzet van de te verbouwen bieten in het
binnenland tegen een prijs van ongeveer
f 16 per 1000 kilogram.
De regeering meent voorshands in deze
materie niets andera te moeten doen dan
harerzijds met kracht te streven naar het
herstel van een Suikerconventie.
Mr. J. G. Schürmann geschorst.
Voor den tijd van negen
maanden.
Naar wij vernemen, heeft de Raad van
Toezicht der Orde van Advocaten te Rot
terdam, termen aanwezig gevonden mr.
J. G. Schürmann, advocaat en procureur
te Rotterdam, voor den tijd van negen
maanden te schorsen in verband met de
„Veendammer-affaire".
Teraardebestelling dr. Lely.
Zaterdagochtend heeft in het sterfhuis
een rouwdienst plaats gehad, uitsluitend
voor de familie, waarbij de Doopsgezinde
predikant in Den Haag, ds. Wuite, is
voorgegaan.
Tegen half twee werd aan het flatge
bouw aan de Neuhuyskado in Den Haag,
waar dr. Lely het laatst heeft gewoond,
de eenvoudige stoet gevormd. Direct ach
ter den lijkwagen volgde het rijtuig met
den vertegenwoordiger van de Koningin,
Hr. Ms. kamerheer in buitengewonen dienst
G. C. baron van Asbeck, voorzitter van
de Algemeene Rekenkamer. Daarachter
sloot zich aan, eveneens in een galarij
tuig, G'. S. Sixma baron van Heemstra,
kamerheer en particulier secretaris van
de Koningin-Moeder, tijdens wier regent
schap ir. Lely minister is geweest, cn hier
achter uitsluitend de familie in vijf volg
koetsen.
O]) de algemeene begraafplaats werd de
stoet opgewacht door een onafzienbare
schare van hoogwaardighcidsbckleede.s,
hoogere en lagere ambtenaren en zeer vele
deputaties.
Onder de aanwezigen waren de vertegen
woordiger ven den Prins,* diens adjudant
luitenant ter zee le kl. Termijtelen, mi
nister Van der Vegte en oud-minister prof.
Kraus.
Aan het graf heeft o.m. minister Van
der Vegte gesproken.
A. Roodhuijzen.
Het oud-Kamerlid de heer A. Eood-
huijzen, hoofdredacteur van „Het Vader
land", heeft Zaterdag onder zeer veel be
langstelling zijn zeventigsten verjaardag
gevierd.
Wij hopen, dat den heer Rood n nog
meerdere jaren gegeven zal zijn, zijn bij
zondere talenten als schrijver in dienst
te stellen van de pers.
