UIT DE PERS.
al
BiNNENLAND.
Rechtzaken.
Uit de Omgeving
)e kleinzoons van
üraaf Rotenbach.
tweede blad
„DE LEIDSCHE CyunMRi
UIINbUAÜ 15 JANUARI 1.29
MEVR. TOOROP—HALL. f
Over de dezer dagen overleden weduwe
n den grooten kunstenaar Jan Toorop
[OPx hrijft de Eerw. heer W. Lutkie in de
Tilb. Crt.:
Geboren was zij te" Slygo, aan de West-
st van Ierland, in een streek „waar de
hte Sinn-Feiners woonden."
__aar moeder heette Pontifex: een zeer
kende Iersche naam, dien een der Pau-
had gegeven aan een harer voorvade-
die een brug had geslagen over den
•r te Rome.
Mevrouw Toorop's ouders echter bo
orden tot de Presbyterianen, zoodat zij
•t in het Katholicisme werd opgevoed.
Evenwel; zooals zij vertelde, was zij als
id gewoon om, met het personeel harer
ders, die," zooals de Presbyterianen over
algemeen, weinig ter kerke gaan, de
Itholieke kerk te bezoeken.
Haar mooiste religieuse herinneringen,
,ar diepste religieuse indrukken had zij
,n den katholieken eeredienst te dan-
aan de katholieke geplogenheden
,n het personeel harer zeer gefortuneer-
ouders.
Die gewoonte van zich te hechten aan
religieuse gebruiken der katholieke die-
jen harer familie, hield zij ook vol, toen
ar gezin zich in Engeland was gaan ves
ten, te Croydon, bij Londen. Annie Hall
:s toen pas acht jaren oud. Wel was er
de buurt van Croydon geen katholieke
rk. doch daar bezocht zij de kerk der
ïglikaansche „High Church", die, ook
n reeds de sacramenten va.n communie
vormsel hadden. (Naar het uiterlijk ri-
eel, ten minste: waarachtige sacramen-
n toedienen kunnen de Anglikanen niet,
jl zij geen geldig gewijde priesters meer
zitten).
Maar zoo bleef de sfeer, waarin de klei-
Annie opgroeide, toch zeer sterk van
itholieke uiterlijkheden, en ook inwen-
jheden, doortrokken. En zoo was het,
,t zij het, voor haar moreele leven, heel
woon vond, formeel over te gaan tot de
itholieke Kerk; zij hoefde als het ware
its in haar leven, opvattingen en denk-
lelden te veranderen.
Toorop leerde zij kennen te Brussel,
ïstreeks 1885. Zij woonde daar, bij fa-
jlie, deed veel aan charitatieve en sc
ale w-erken, vooral ten bate 'Ier Angli-
ansche armen te Brussel. Ook schil-
rde zij. Van haar schilderwerken is
linie bewaard gebleven. In haar huis te
m Haag heeft zij nog eenige stukken
iwaard, o.a. een hondje, een heel fijn
.its hondje, dat zij jarenlang in haar
is hd en dQ t zii schilderde onder aan-
ediging van Toorop.
Zij won de liefde van Toorop om haar
ifcle voor armen en misdeelden.
In 1S86 werd het huwelijk gesloten.
Vóór Toorop is zij overgegaan tot de
oederkerk. In Engeland heeft zij zich
ten cleopen. In het jaar 1904.
Ongeveer een jaar later heeft Toorop
lar voorbeeld gevolgd.
ich-
De statistiek van levensonderhoud.
Leerzaam voor den
belastingwetgever.
Het Haagsche Gemeentelijk Statistisch
ireau onderzocht met zorg hoe het staat
et de, kosten van het levensonderhoud in
residentie.
In 1921 heeft het dat gedaan gedurende
n heel jaar en hierop baseerend bere-
nt het iedere drie maanden den stand
:r duurte.
In Maart 1927 is een nieuw onderzoek
gesteld naar de uitgaven van 'n zestig
gezinnen: 33 met een gemiddeld inko-
m van 1S00 gulden (arbeidersgezinnen)
met 3100 gulden (ambtenaarsgezinnen).
Er zijn echter belangrijke conclusies uit
trekken zooals dr. A. in de „N. Tilb. Crt."
volgt doet:
,Het verschil in uitgaven voor beide ca-
jorieën komt uit speciaal bij de uitgaven
;or voeding. Ziehier de cijfers:
Dec. '20 1921 1922 Maart '27 1927
pCt. pCt. pCt. pCt. pCb.
•beiders-
gezinnen 46.2 48.4 46.5 43.3
nbtenaars-
gezinnen 34.0 36.7 33.9 35.0 35.3
Men ziet hier duidelijk hoe beneden een
ker inkomen voor een behoorlijke voeding
n groot gedeelte van het inkomen noo-
g is.
Zooals van zelf spreekt hebben voor
voeding de groote gezinnen meer noo-
dig dan de kleine. De volgende cijfers
(waarbij de gezinsleden volgens een be
paalde methode zijn herleid tot gezi os-
eenheden) demonstreeren het.
Gezins- Onderzoek in 1927
grootte Ambtenaarsgez, Arbeidersgez.
ineenh. (voeding in pCt. totaal)
1.9 29.78
1.9—3 31.79 40.25
3—4 33.90 45.36
4—5 38.60 45.69
5—6 48.19
6 en hooger 40.84
(Waar streepjes zijn vermeld, ontbreken
desbetreffende gezinnen).
Regelmatig blijken de ambtenaren 'n ge
ringer percentage noodig te hebben voor
de voeding van het gezin waaruit te con-
cludeeren valt dat bij meerder inkomen
voor andere tot levensbehoeften uitge
groeide gewoonten altijd meer wordt be
steed.
Hetzelfde verschijnsel doet zich voor te
Amsterdam, gelijk „Het Vaderland" (waar
aan wij de cijfers ontleenen) aan de hand
der Amsterdamsche statistiek aanwijst.
Het levensonderhoud schijnt echter te
Amsterdam iets meer te vragen.
Een zeer merkwaardige conclusie echter
is deze, dat naar gelang het gezin grooter
wordt de uitgaven voor voeding minder
sterk toenemen.
Men ziet dit in de boven aangegeven cij
fers duidelijk aangetoond. Dat is in Den
Haag zoo, in Amsterdam ook en het zal
wel overal hetzelfde zijn.
Het „Vaderland" zegt dal hieruit be
wezen wordt „de algemeen gangbare mee
ning, dat groote of grootere gezinnen naar
verhouding goedkooper of mogelijk wel
zuiniger leven dan kleine of kleinere ge
zinnen met hetzelfde inkomen".
Hier ligt natuurlijk een sterk argument
voor de uitbreiding der actie voor zg. ge-
zinsloon".
Maar ook zoo beslist het blad voor
den belastingwetgever is hier een duide
lijke aanwijzing van de richting welke hij
in het belang der .volkswelvaart heeft in
te slaan. Niet alleen afschaffing der be
lastingen op noodzakelijke eerste levens
behoeften, maar ook verdere ontlasting der
grootere gezinnen.
De „Aannemers-staking".
De verschillende berichten onder boven
staand of gelijksoortige titel hebben de
aandacht gevestigd op den strijd welke
de "aanhemers thans voeren voor de door
voering hunner bindende besluiten ook
voor werken van publiekrechtelijke licha
men.
Eén punt is echter m.i. nog onvoldoende
belicht en toch is het gewenscht ook daar
over iets mede te deelen ,n.l. de houding
van den bouwmaterialenhandel (steen,
hout, ijzer, cement, kalk, enz.) in dezen
strijd.
Welnu, de Besturen der betreffende
handelaren-vereenigingen hebben hun le
den dringend geadviseerd de Aannemers
in dezen strijd met kracht te steunen en
geen materialen te leveren voor werken,
welke toch in strijd met bedoelde binden
de besluiten door eventueele outsiders
zouden worden aangenomen.
Het geldt hier geenszins een eenvoudige
sympathie- of solidariteits-beweging, doch
bedeelde besturen lieten zich bij deze be
slissing in de allereerste plaats leiden
door overwegingen van eigen en algemeen
belang.
Minstens evenzeer in de kringen der
leveranciers als onder de aannemers werd
het euvel der borgstelling gevoeld. Her
haaldelijk werden, zeker niet het minst
door openbare kekamen, aan „laagste in
schrijvers" werken opgedragen, welke ver
en ver boven hun finantieele capaciteit
gingen. De besteder was gedekt door de
borgen doch de leveranciers liepen het
volle risico. Dat betrekkelijk zoo weinig
catastrophes van dergelijke aannemers be
kend zijn geworden, is uitsluitend gevolg
van het feit, dat de leveranciers bij een
deconfiture maar liever genoegen namen
met een gedeeltelijke betaling dan het tot
een faillissement te laten komen, met alle
aankleve van dien.
De doorvoering van het bindend besluit
der Aannemersbonclen inzake de afschaf
fing der bouwborgen is dan ook niet in de
laatste plaats het gevolg van den drang
terzake door de leveranciersorganisaties
uitgeoefend.
Ook het vraagstuk van „Arbitrage voor
alle geschillen" heeft voor de leveranciers
direct belang. Herhaaldelijk is het toch
voorgekomen, dat aannemers klaarblijke
lijk dupe werden van onbillijke eigenge
rechtigde beslissingen der directies, met
ak gevolg weer verliezen voor de hande
laren
Is het wonder, dat de organisaties dezer
laatsten besloten de actie der Aannemers
bonden krachtig te steunen? Hun eigen
belang gebood hen dat.
Van alle werken, die nu besteed worden
zonder rekening te houden met de binden
de besluiten inzake borgstelling en arbi
trage wordt nu aan alle georganiseerde
handelaren (en welke bona-fide firma kan
in deze tijden buiten de organisaties blij
ven staan?) kennis gegeven met advies
voor die werken geen materialen te leve
ren.
Zij, die zulke werken toch aannemen
loopen dus groote kans geen materialen te
krijgen, hetgeen door hen die zulke wer
ken besteden, wel degelijk dient te worden
overwogen. T.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Hondenvleesch.
Schrik niet, deze slager A. L., afkomstig
uit Leiden, ('ie gistermorgen als ver
dachte voor den kantonrechter Mr. F.
Ligtenberg compareerde, had in zijn zaak
geen hondenvleesch verkocht. O, neen, hij
liad slechts bedorven vleesch in voorraad
gehad, dat hij verkocht als hondenvoedsel,
althans zoo verklaarde een getuige, die
zich als een trouwe klant van dat honden
vleesch aandiende.
Maar niet alleen had hij een partij be
derven ham, worst en spek in voorraad
gehad, maar bovendien een partij vleesch-
waren, die niet voorzien waren van het
Leidsche keuringsmerk.
De ambtenaar van het O. M. vroeg voor
het ontbreken van het keuringsmerk 10
boete subs. 10 dg. hechtenis en voor het in
voorraad hebben van bedorven vleesch een
maand hechtenis.
Verdediger van den slager was Mr. Hu-
genholtz die op juridische gronden voor
het eene feit op vrijspraak en voor het
andere op ontslag van rechtsvervolging
aandrong. Daar de onfortuinlijke slager,
zoo betoogde hij, pas een zaak begonnen
was en deswege op zware financieele las
ten zat, vroeg hij, zoo veroordeeling mocht
volgen, een zeer lichte straf
!n het duister van den nacht.
C. K. te N o o r d w ij k werd verdacht
met min of meer duistere oogmerken des
nachts door de duinen te Noordwijk te zijn
geloopen, vergezeld van een brandende lan
taarn.
Verd. poogde door het aannemen va:i
juridische allures zich eruit te smoezen,
v/at hem echter* door de voortvarende eu
deskundige getuigenissen van twee getui
gen niet kon gelukken.
De euveldaad was gepleegd in het Lan-
geveld, op een gedeelte dat volgens veid.
nu aan een particuliere maatschappij te
Amsterdam toebehoorde. Op het „Bokke-
vlak" had de veldwachter hem gesnapt.
Maar of het nu op het „Bokkevlak" was
of niet, het was in het Langeveld geweest
en dus eischte de ambtenaar van' het O. M.
tegen dezen slaapwandelaar 8 boete subs.
8 dagen hechtenis met verbeurdverklaring
en vernieling van de in beslag genomen
lantaarn.
Drie citroentjes.
Nadat een heele serie getuigen ieder hun
zienswijze over het geval, dat zich op den
Gooweg te N o o r d w ij k had afgespeeld,
ten beste had gegeven, nam verd. A. v. d.
'M. te Noordwijk het woord om de heele
reis met de Chevrolet-auto in geuren en
kleuren te vertellen.
Hij vertelde dat hij 's morgens op reis
was gegaan met twee passagiers bij zich.
In Noordwijkerhout hadden zij aange
legd en had hij drie citroentjes gedron
ken. Toen was hij verder gereden naar
de plek des onheils.
„Nou krijg je in 't auto-leven momontc,
dat je kieze mot of deele", vervolgde hij
en deed een verhaal van drie fietsers die
hij inhaalde en een gaspedaal, dat ver
kort was en een snelheid van slechts 45
K M. enz.
Maar het ergste was dat hij een ongel
dig rijbewijs had. Dat kwam door een man
kementje aan zijn oog, op advies van den
dokter had hij nog geen rijbewijs aange
vraagd, omdat hij met zulk een oog zou
worden afgekeurd.
Twee getuigen a décharge, n.l. de twee
passagiers, verklaarden nog, dat verd. een
„magnifieke chauffeur" was.
Wegens het in gevaar brengen der vei
ligheid en het rijden zonder rijbewijs,
UIT DE RADIO-WERELD.
Programma's voor Woensdag 16 Jan.
Huizen, 340.9 M. Na 6 uur 1852 M.
Uitsluitend N. C. R. V.-uitzendingen.
11.0011.30 Ziekendienst.
12.301.45 Concert.
5.006.00 Kinderuurtje.
6.307.00 Fransche les.
7.007.30 Engelsche handelscorrespon
dentie.
8.00 Concert.
Hilversum, 1071 M.
10.0010.15 Morgenwijding.
12.152.00 Concert door het Boris Lens-
ki-Trio.
2.303.00 Cursus leerbewerking.
3.004.00 Maak het zelf! Cursus.
4.005.00 Lezing: Dr. D. Cohen: Het
Oude Egypte.
5.005.45 Orgelconcert door Pierre Palla
5.456.15 Landbouwpraatje.
6.157.15 Concert door het Omroep-or-
kest.
7.157.45 Gezondheidshalfuurtje.
8.01 „Island Saga", muziektragedie in 3
bedr. van G. Vollerthun en Thiersch. Me-
dew. o.m. Liesbeth PoolmanMeissner, Lia
Fulldauer, Paul Pul, Ed. v. d. Ploeg. Orkest
o. 1. v. de componist. In de pauze vioolcon
cert door Alice Molnar.
9.30 Kamermuziek. Guarneri-kwarlet en
Alice Molnar, viool.
10.15 Persberichten.
Da ventry, 1562 M.
10.35 Morgenwijding..
11.05 Lezing.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Balladenconcert (alt, tenor).
12.50 Gramofoonmuziek.
I.20—2.20 Orkestconcert.
2.50 Voor de scholen.
3.15 Muziek.
3.20 Voorlezing.
3.50 Licht klassiek concert. Bronkhorst-
trio.
5.05 Orgelconcert.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Gramofoonmuziek.
6.35 Nieuwsberichten.
6.50 Tuinpraatje.*
7.00 Muziek.
7.05 Bach's koorprelude's.
7.20 Lezing.
7.45 Lezing door den Bisschop van Ply
mouth.
8.05 A. Cramer, bariton.
8.20 Orkestconcert.
8.35 „The fantasticks", rom. comedie in
3 acten van Edm. Rostand.
10.20 Nieuwsgerichten.
10.40 Lezing: Turkey.
10.55 Balladen-concert.
II.2012.20 Dansmuziek.
„R a d i o - P a r i s", '1750 M.
12.502.10 Orkestconcert.
4.055.05 Orkestconcert.
7.057.50 Gramofoonmuziek.
8.5011.20 Concert. „Dokter tegen wil
en dank", Molière.
L a n g e n b e r g, 469 M.
10.3511.15 Muziek voor scholen.
11.30 Mechanische tnuziek.
12.251.50 Orkestconcert.
3.404.00 Jeugdconcert.
5.055.50 Pianoconcert door J. Pembaur.
7.208.40 Concert.' Klein Werag-orkest.
8.409.50 Turksche avond. Volksliederen
Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
Z e e s e n, 1649 M.
11.203.50 Lezingen.
3.504.50 Concert.
4.507.05 Lezingen.
7.20 Turksche avond. Gedichten en mu
ziek van 1600—1900. Gramofoonmuziek.
8.20 Dansmuziek.
8.50 Lezing. Daarna tot 11.50 Dansmuziek
Hambur g, 395 M.
10.20 Gramofoonmuziek.
3.50 Concert (fluit-instrumenten).
5.20 Orkestconcert.
7.20 Turkselie avond.
10.0511.10 Her-uitz. Buitenl. stations.
Brussel, ê09 M.
5.20 Orkestconeert.
6.50 Turksche avond.
8.35 Gramofoonmuziek.
8.50—10.35 Concert.
Uitzendingen van den Volkenbond.
Nieuwe proeven te Koot w ij k
in Februar iM aart.
Blijkens de bij het secretariaat van den
Volkenbond ontvangen rapporten, yijn de
resultaten van de eerste proef nemingen
met een Volkenbondsuitzending via <len
kortegolftelefoniezender van de Rijkstele
graaf te Kootwijk bevredigend.
Ontvangen werden aldaar 92 rapporten,
ak volgt verdeeld: Europa 7, omgeving
Middellandsche Zee (Noord-Afrika, Klein-
Azië, Arabië) 11, omgeving van het Zu:de-
lijk deel van den Indisehen Oceaan (Zuid
en Oost-Afrika) 16, Engelsch-Indië 9, Ne-
derlandsch-Indië 32. Japan en Annam 2,
Australië en Nieuw Zeeland 2, Vereenigde
Staten en Canada 10 en Zuid-Amerika 3.
De ontvangst was in 7 gevallen slecht,
18 gevallen redelijk (:n hoofdzaak te vol
gen met- koptelefoon), 29 gevallen goed (in
hoofdzaak te volgen op luidspreker) en in
38 gevallen uitstekend.
Gezien deze resultaten is van het secre
tariaat van den Volkenhond het verzoet:
ontvangen, nogmaals medewerking te ver-
leenen aan een serie proefuitzendjngen,
welke dan meer in het bijzonder bedoeld
zijn om de hoorbaarheid aan te toonen in
Amerika, Japan en Australië.
Het hoofdbestuur der Posterijen en Te
legrafie heeft medewerking voor deze
nieuwe proefneming, welke buiten de
diensturen van het inmiddels geopende te
lefoonverkeer met Nederl.-Indië zal val
len, toegezegd.
De proeven zullen gehouden worden
gedurende drie achtereenvolgende weken,
omstreeks eind Februari begin Maart'tus-
schen. 2022 uur G. M. T. des- Dinsdag met
bestemming voor Amerika, Woensdags
voor Japan en Donderdags voor Australië
De uitzending geschiedt tot Kootwijk via
een der gewone telefoonverbindingen Ba-
z elAm s t e r d a m
eischte de ambt. van het O. M. 2 X 25
boete subs. 10 dg. hechtenis en de ontzeg
ging tot het besturen van een motorrij
tuig voor den tijd van vier maanden. Van
het rijden in staat van dronkenschap werd
verdachte vrijgesproken.
Mr. Sprey, als verdediger optredend,
ging de feiten nog eens- uitvoerig na en
wees erop, dat er voor verd. groote finan
cieele belangen op het spel staan.
In al deze zaken bepaalde de kanton
rechter de uitspraak op a.s. Maandag.
ZEGWAART.
GEMÉENTERAAD.
Voorzitter burgemeester F. P. G. Bos;
Secretaris de heer O. P. Blaauwhof. Met
kennisgeving afwezig de heer D. van Duy-
venbode, overigens allen present.
De opening geschiedt door voorlezing
van het formuliergebed. Daarna lezing der
notulen van de vorige vergadering. Deze
worden onveranderd vastgesteld.
De mededeelingen bevatten o. a.: pro-
ces-verbaal van kasopname van den ge
meente-ontvanger; rekening en verant
woording over 1928 en begrooting over
1929 van den keuringsdienst van waren.
Met op één na algemeene stemmen wordt
beslóten de gemeentewoning aan de Dorps
straat met ingang van 1 Februari 192!) 1;
verhuren aan den heer F. Enthoven alhier
voor den huurprijs van 8.per weelc.
Besloten wordt het electrische net ui'
te breiden en lichtpunten voor Ie straat
verlichting aan te brengen op den Bleis
wijkschenweg en dezen weg, leidende va:
den Molenweg naar de losplaats van het
station.
Op verzoek van het bestuur der Chr
School om gelden beschikbaar te doen stel
len voor het aanleggen der drinkwaterlei
ding wordt besloten de gevraagde mede
werking te verleenen.
Bij de rondvraag merkt dp heer J. La
mens op, dat bet forniuliergebied dient ge
wijzigd te worden.
Door den voorzitter wordt spr. verzocht
dienaangaande met een voorstel in de vol
gende vergadering to komen.
Na een klein uurtje vergaderen ging de
Raad weer huis toe.
ZOETERMEER.
Loop der bevolking. Bevolking op 3!
December 1917mannen 853, vrouwen 848.
totaal 1701. Geboren 28 m., 18 vr., totaal 46.
Ingekomen 72 m., 50 vr., totaal 122. Overle
den 4 m., 2 vr. totaal 6. Vertrokken: 05 m..
63 vr., totaal 128. Vermeerdering: 31 m., 3
vrouwen totaal 34.
Bevolking op 31 December 192S: 884 m.,
851 vr., totaal 1735; alzoo een vooruitgang
van 34 personen.
feuilleton.
Vrij bewerkt naar het Duitsch
door P. G. H oc k s.
Jn die stad ben ik
tijd lang be-
digd ambtenaar ten stadhuize geweest
daar ben ik tegenwoordig geweest bij
t huwelijk van graaf Anselm von Roten-
c'' met Constance Hardenberg. De stuk-
liet n z'-in ^ec^er cogenblik op te vragen. En
overvloede bestaan er brieven van
graaf en die brieven zijn in ons be-
waaruit duidelijk blijkt, dat zijn hu-
2.50jel ijk en wettig huwelijk is geweest,
ak kunnen a/ij u het bewijs toonen van
kerkelijke inzegening. Ik meen, me-
ouw Sravin> dat de rechtbank wel
Enegen zal zijn al deze bewijzen, na gron-
g onderzoek, voor echt te verklaren."
«Wie is u, dat u dit alles zoo goed ver
eent te weten?"
„Staat u er op, dat ik u mijn naam zeg."
„Ja."
„Ik ben de vroegere luitenant von
eiber."
Re gravin voelde geen grond meer. 't
her-
lsert n
heel. n J
Was, alsof alles rondom haar verduister
de. Ze wilde nog iets zeggen, maar er
kwamen slechts toonlooze, onverstaanbare
klanken over haar lippen. Dan sloten
zich haar oogen; ze wankelde en als graaf
Stefan en freule Ulrike haar niet gegre
pen hadden, zou ze gevallen zijn. Ze zet
ten haar in haar stoel, waar ze gevoel
loos bleef zitten. Een nieuwe aanval van
beroerte had haar getroffen.
Men bracht haar naar haar kamer en
legde haar te bed.
Buiten onweerde het nog altijd en viel
de regen bij stroomen neer, zoodat er
niet aan te denken viel een dokter uit de
naburige stad te halen.
„Mijnheer Schmidt", vroeg graaf Stefan
nu, „u hebt Albert genezen, zoudt u ook
de behandeling van mama op u willen
nemen Mocht u er iets op tegen hebben,
dan zullen we, als het onweer over is, la
ten inspannen en een geneesheer laten
halen."
„Ik heb er niets op tegen, mijnheer de
graaf. Integendeel, ik zal alle pogingen
in het werk stellen om haar te behouden.
Ik draag haar geen haat meer toe. Dat
heb ik wel gedaan, maar nu heb ik mede
lijden met haar".
Hcinrich merkte al heel gauw, dat er
voor de oude gravin geen kruid meer ge
wassen was en zonder bij kennis gekomen
te zijn stierf ze den volgenden dag reeds.
Op dicnzelfden dag ook vonden twee
boschwachters het lijk van graaf Roderik.
Om zoo spodig mogelijk Barkenholm te
bereiken, dat een goed uur van Rotenbach
gelegen was, had hij den kortsten weg
door de bosschen genomen. Men vermoed
de, dat hij, verblind door het schelle weer
licht, een misstap had gedaan, waardoor
hij gevallen en langs een helling naar be
neden gerod was, waar hij tegen de strui
ken was aangekomen. Het geneeskundig
onderzoek bracht aan het licht, dat hij bij
dien val den nek gebroken had.
Drie dagen later werden beiden in het
mausoleum der Rotenbach's bijgezet.
De strijd was volstreden. Heinrich had
gezegevierd.
„Waarde neer" zoo sprak graaf Stefan
tot hem, toen de bewijzen van graaf An-
selm's huwelijk aangekomen waren, „ik
doe afstand van al mijn rechten en ver
klaar u voor den rechtmatigen bezitter
van Rotenbach, daar 'u de nakomeling is
van mijn vaders oudsten zoon, graaf Her
man".
„Mijnheer de graaf
„Oom, bedoelt u zeker".
„Oom, ik vind uw verklaring zeer op
recht. Ik wil thans even oprecht zijn en
u nogmaals zeggen, dat het me niet te
doen is Rotenbach in mijn bezit te krij
gen. U blijft de bezitter, zoolang u leeft.
Mijn grootmoeder en mijn vader zijn in
hun eer hersteld en dat is mij genoeg. La
ter moet Albert u als graaf opvolgen."
„Dat zal niet gebeuren", viel Albert, die
bij dit gesprek tegenwoordig was, hem in
de rede)- „neen, Heinrich, jij bent de be
zitter en ik zal mijn weg wel vinden. Dat
papa het hoofd van ons geslacht blijft en
Rotenbach behoudt zoolang hij leeft, daar
heb ik natuurlijk niets tegen, maar dat ik
hem later hier als graaf zou moeten op
volgen, met dat voorstel kan ik mij niet
vereenigen."
„Dat zullen we dan later wel eens uit
maken", hernam de graaf. En met het ge
moedelijke optimisme, dat hem altijd ken
merkte, voegde hij er aan toe: „Wie dan
leeft, wie dan zorgt
En daarmee was de zaak voorloopig
van de baan.
Het bleek, dat Lichtenberg een aardig
kapitaaltje had nagelaten en bij de ope
ning van zijn testament kwam het aan
den dag, dat hij alles aan Heinrich ver
maakte had. Dit geld, waarbij Heinrich
ook voegde de som die hij in het kistje
van de oude vrouw Bergmann gevonden
had, bestemde hij voor den bouw van een
ziekenhuis in het dorp, waartoe graaf
Stefan het ontbrekende bijdroeg.
Toen het rouwjaar verstreken was, trad
Heinrich met Rosamunde in 't huwelijk en
het spreekt van zelf, dat tante en oom
Ivoch hierbij tegenwoordig was. De onder
wijzer van 't dorp, die zijn betrekking had
mogen behouden, schreef bij die gelegen
heid een hoogdravend gedicht, waarin bij
de deugden van bruid en bruidegom in
de wolken verhief.
Na hun huwelijksreis vestigde liet jonge'
paar zich op aandringen van graaf Stefan
en Albert op Rotenbach en toen Albert,
na de voltooiing van zijn studie met Ma
rianne, die men onderwijl een goede op
voeding had laten geven, in het huwelijk
trad, namen ook zij hun intrek op het oude
slot.
„Het slot is groot genoeg", zoo sprak
graaf Stefan, „om ons allen te herbergen
en wij zijn allen zóó aan elkaar gehecht,
dat wij niet van elkaar rnogen scheiden
en mij, ouden man, vroolijkt het op, als
ik zooveel opgeruimde raenschen rond me
zie. En als ik eenmaal het hoofd kom ne
der te leggen, blijft dan bij elkaar. Ik ge
loof, dat dit voor jullie het best zal zijn,
want noch jij, Albert, noch jij, Heinrich,
wilt verklaren, dat je na mijn dood het erf,
goed, als hoofd van ons geslacht zult aan
vaarden, zoozeer zijn jullie door vriend
schap on liefde aan elkaar verbonden."
EINDE.