Uit deOmgeving
UIT de pers.
,DE. LEIDSCHE COURANT"
VRIJDAG 11 JANUARI 1929
HET JUBILEUM VAN H. M. DE
KONINGIN-MOEDER.
Plechtige bijeenkomst in de
Hooglandsche Kerk.
Ter gelegenheid van de herdenking van
iet vijltig-jang verblijf van H. M. de Ko-
ïingin-Moecler in Nederland is gisteravond
n de Hooglandsche Kc?k een plechtige
jijeenkomst gehouden, waarvoor zeer veel
jelangsteiling bestond.
De groote Hooglandsche Kerk bleek
;elfs te klein, om alle belangstellenden te
cunnen bevatten. Ook zeer vele autoritei-
;en, J'hr. Mr. Dr. N. C. de Gijselaar, oud-
jemeester Mr. A. van de Sande Bakhuy-
en, Jhr. Mr. Dr. N. O. de Gijselasar, oud-
nirgemeester van Leiden, de wethouders
A. L. Reimeringer T. S. GosLnga en Mr. A.
Tepe, verschillende autoriteiten uit uni
versitaire kringen, afgevaardigden van de
Et. K. Studentenvereeniging St. Augus-
militaire en andere gemeentelijke
autoriteiten
De pleohtige bijeenkomst werd grooten-
deels gevuld met de muziekuitvoering in
de Groote Kerk te den Haag, welke per
ipociale telefoonlijn naar Leiden werd
overgebracht en met luidsprekers, die op
erschillende plaatsen in de lcerk waren
aangebracht, zeer goed te volgen was. Om
de storingen zoo klein mogelijk te doen
zijn werd de uitvoering in den Haag niet
langs radio-telefonischen weg uitgezonden,
maar was een speciale telefoonlijn aange
legd en waren luidsprekers in de kerk
aangebracht. Dit was geschied door de
firma de Vries en Stevens met medewer
king van de Ned. Seintoestellcnfabriek.
Even na acht uur besteeg de burge
meester Mr. A. van de Sande Bakhuyzen
de kansel tot het houden der openings
rede.
Rede Burgemeester.
Kan aan H. M. de Koningin-Moeder
een warmer en duidelijker bewijs gele
verd worden ,ran de acbl:i,g, die men
voor Haar koestert, van de gehechtheid
van alle Nederlanders aan Haar, dan dat
overal in het land de burgers trachten deel
te nemen aan de huldiging ter Harer eere
in de kerk in den Haag?
Uw aantal treft mij en ook treft mij,
dat hier samenkwamen Nederlanders, die
voor huil opgaan naar deze kerk geen an
dere drijfveer konden hebben dan deze,
dat het gold een deolnemen aan een huldi
ging van de Koningin-Moeder door het
Volk Bij alle verschil van opvatting en
niettegenstaande die sterke neiging van
ons volk om eigen levensopvatting niet on
dergeschikt maar bovengeschikt te ach
ten, vondt gij toch allen dat hier een ge
dachte wordt uitgedrukt, waarmee wij het
allen eens zijn, vindt gij toch allen, dat in
oen huldiging als thans in den Haag aan
H. ,M <«o Koningin-Moeder gebracht gaat
worden, iets is waarbij gij tegenwoordig
wilt zijn. Gij voeldet allen dat. waar die
hooge Vrouwe een bewijs van genegenheid
gegeven wordt, daaraan het volk in zijn
geheel kan en moet deelnemen.
Het bestaan van dit gemeenschappelijk
gevoelen bij zoovelen, hot is een passende
weerklank op Harer Majesteits gevoelens
tegenover ons. Want dit is het wat onze
bewondering voor Haar wekt, wanneer wij
Haar 50-jarigen levensloop en arbeid in
deze landen beschouwen dat zij, van bui
ten te midden van ons gekomen," in een
Haar vreemd volk, zoo vol van eigen aard,
gestreefd heeft daarin altijd dat te vinden
wat vereent, èndat Zij dat ook altijd
gevonden heeft. Haar oog zag in onr: volk
j vooral dat wat geed is en Zij zocht naar
do aantrekkelijkheid en goede eigenschap-
pen en zoo kon zij in Haar warm voelend
I hart heel het volk van de lago landen
omsluiten, zoo kon Zij die warme liefde
j voor dat volk verkrijgen, die er Haar toe
droef en drijft in al e drie groote perio-
den van Haar verblijf in Nederland voor
ons volk te blijven werken, er zich aan
te gevon. Zoo kon Haar werk bij oen
ieder waardeering vinden. Haar toewij
ding bij ieder tot dank stemmen, zoo
hebben Haar tallooze bewijzen van mild
dadigheid. van medegevoel, van harte
lijke genegenheid bij allen, ook bij hen
die hun levensbeschouwing gronden op
andere beginselen, op andere geloofsover
tuiging een wederliefde opgewekt, die
echt gemeend en d:ep gevoeld wordt.
Het is nu 50 jaren geleden, dat H. M.
onzen bodem betrad. Zegenrijker gebeur
tenis, zoo zou het blijken, was voor ons
land nauwelijks te bedenken. Welke pe
riode men uit dit tijdperk ook neme: het
huwelijk en eerste moederschap, het re
gentschap on do voogdij en eindelijk het
Koningin-Moederschap, het treft dat de
rol, die daarin H. M. toeviel door Haar
met een ongeëvenaard gevolg vervuld is.
In '79 kwam zij als een zonnestraal in het
door te talrijke sterfgevallen versomberde,
toekomstlooze Oranjehuis, daarin weer
hoop en vertrouwen brengend. Kort opeen
ontvielen den Koning een broer en de
twee troonopvolgers en het was al duister
wat men om zich zag, toen Zij weer vroo-
lijkhcid. levensmoed en levenslust in het
Koninklijk gezin en hope in het volk te
rugvoerde. Zou Holland der Moeder van
onze Koningin, van zulk een Koningin,
niet dank weten?
Teen in '90 de Koning en laatste man
nelijke telg van het Oranjehuis Haar we
duwe liet toen had een 10-jarig verblijf
te midden van ons reeds zulk vertrouwen
in Haar geschapen, dat met volle gerust
heid het. regentschap in Haar handen
werd gelegd. Op stond braken groo'c bin
nenlands-politieke moeilijkheden uit. Men
zal zich herinneren hoe de kiesrechtbewe
ging nagenoeg allo politieke partijen in
tweeën spleet hoe zelfs een besluit tot
Kamerontbinding, door een onderling ver
deeld kabinet voorgesteld, moest worden
genomen, hce moeilijk een keus daarop
Ket kiezersvolk der jeugdige Regentes
voorzette. Wie zich die gebeurtenissen en
de houding van de Regentes van die da
gen herinnert, zal met mij instemmen, wan
neer ik zeg, dat voor het beleid in die
dagen getoond alleen al, naast de gene
genheid en het. vertrouwen in de eerste
periode gewekt, nu komen moest bewon
dering. Bewondering dat een prinses van
vreemden oorsprong, plotseling geroepen
©en regeering te voeren naar een consti-
tutio, die nog nauwelijks bezonken mocht
heeten dat zóó feilloos met zooveel vast
heid kon doen.
Moge de Almachtige God Uw Majes
teit gezondheid, kracht en wijsheid geven
om de dankbare maar moeilijke taak van
Regentes en Voogdes te vervullen tot ge
luk van onze beminde Koningin Wilhel-
mina en tot heil van ons dierbaar Vader
land"'. Zoo had de Voorzitter van de Sta-
ten-Generaal de tweede periode ingeluid.
En toen aan het einde van het. regent
schap er na jaren weer ©ens reden tot al-
gemeene volksfeesten was, wat bleek toen
do vrucht van die achtjarige toewijding?
Een ongekend, in ons volk toen nog niet
vermoed, oplaaiend enthousiasme, een
spontane betuiging van echt gevoelde
liefde voor het Koningshuis!
Do Duitscho prinses was vleesck van
ons vleesch, bloed van ons bloed, zij was
een echte Ncderlandsche geworden, Haar
takt, Haar helder inzicht hadden in een
korte spanne tijds den weg naar ons hart
gevonden ènvoor het Oranjehuis de
sympathie, de volksgunst weer wakker
geroepen.
Want ons volk had óók gezien hoe de
Voogdes als ware dè>t Haar eenige taak
geweest, de Koningin tot den troon op
leidde. Wij hadden gezien hoe Zij de Ko
ningin had gevoerd te midden van het
volk, hoe Zij Haar vertrouwd gemaakt
had met al wat ons bezighoudt. Wij had
den gezien hoe Zij, die kwam uit een land
waar vorstelijke pracht en praal en pronk
nog grooten rol speelden, Haar leerde dat
de weg naar het. hart van óns volk niet
loopt door groote paleizen noch schitte
rende hofhoudingen en hoffeesten, maar
dat het Hollandschc volk dan zijn Konin
gin het liefste heeft, wanneer Koningin
en volk dicht bijeen, in eenvoud kunnen
wonen.
Wel mocht- Hare Majesteit de Konin
gin-Moeder zeggen bij het terugtreden als
regentes:
„In dagen van smart en rouw trad ik
op als Regentes van het Koninkrijk, thans
schaart zich het geheele volk in vreugde
run den troon zijner jonge Koningin. God
heeft mij in deze jaren gesteund. Mijn
dierbaarste wensch in vervuld".
En nu de laatste dertig jaren.
Na 8 jaren van trouwhartige vervulling
van de plichten van regentes, ©en regen
tes, die nooit vergat dat Zij daar was om
eens anders wil, die ook nooit de oogen
van het volk naar zich zelve, doch naar
Haar dochter richtte, heeft Zij haar eigen
plaats in ons land ingenomen, daar waar
Haar warm hart Haar die aanwees. Hoe
bewijst hetgeen zij sindsdien deed en doet,
nadat de rogeortaak Haar van de schou
deren is genomen, dat Haar betuigingen
van tocgewijdheid aan ons volk, van me
deleven met onze vreugden en smarten
voortkwamen uit oprechte, overtuigde lief
de en uit een hart, zoo edel als louter
goud.
Gezegend was het oogenblik toen Ko
ningin Emma in Januari ^9 ons land be
trad, gezegend zijn voor ons geweest alle
de vijftig jaren, die Zij daar bleef zorgen,
werken en medeleven.
Dikwijls reeds heeft een vreemde prin
ses, in het Oranjehuis door huwelijk inge
treden, op de bres gestaan wanneer de
toekomst zwart scheen. De Moeder van
Prins Willem III, de Moeder van Prins
Willem V, maar geen hunner wist zoo
onze aanhankelijkheid te veroveren als
de Koningin-Mceder. Geen hunner kon
zoo dicht.het ideaal benaderen als zij het
deed als Vrouw, als Moeder, als- Vorstin!
Moge zij vandaag beseffen hoe duizen
den Ncderlandsche harten wat warmer
om Haar kloppen.
God schonk Haar rijken zegen en óns
door Haar. Moge Hij in zijn Zijne Alwijs-
heid het zoo bestieren, dat zij nog lange
jaren bij ons blijve en zich koesteren mo
ge in de liefde van ©en geheel volk.
Hierna verzocht hij allen aanwezigen
twee stropben van het „Wilhelmus" te
zingen, waaraan staande werd voldaan.
Om half negen ving de muziekuitvoering
aan die door alle aanwezigen aandachtig
gevolgd werd.
Het lied, dat gezongen werd, toen H.
M de Koningin-Moeder de kerk verliet,
werd door alle aanwezigen meegezongen.
Toen de uitvoering om circa tien uur
beëindigd was, betrad Jhr. Mr. Dr. de Gij
selaar. het spreekgestoelte, waar hij do
volgende rode uitsprak.
Rede oud-Burgemeester.
Wilt heden nu treden voor God den
Heere
Hem boven al loven van harten seer.
Zijn het die woorden niet, die ons hart
en onze gedachten op dit oogenblik ver
vullen, nu wij de plechtige muziok-uitvoe-
ring in de Groote Kerk te 's-Gravenhage,
ter herdenking van het vijftigjarig ver
blijf van Hare Majesteit de Koningin-
Moeder in Nederland, hebben aange
hoord
Ja! God boven al loven wijl Hij het
Nodorlandsche Volk, het Koninklijk Ge
zin, Ons. nu reeds gedurende een tijdperk
van vijftig jaren, geschonken heeft de
voortreffelijke Vrouwe, zooals Leidens
burgemeester Haar bij den aanvang dezer
plechtigheid aan ons heeft geschilderd?
De hoogo Vrouwe uit den vreemde tot
ons gekomen, eene ware vaderlandsche
„Prinses van Nassouwe" geworden, heeft
als echtgenoot© en moeder, als regentes,
als Koningin-Moeder den gfootsten dank
van het Nederlandsche Volk verdiend en
aller harten gewonnen door Hare toewij
ding, Hare vriendelijkheid en door Haren
grooten mildadigheidszin.
Steeds stond en staat Hare Majesteit op
de bres als het geldt liefdadige doe'e'n-
den te bevorderen, nooden ook parti
culiere te lenigen; ik herinner slechts
aan dc vorstelijke gift van Haar prachtig
landgoed „Oranje Nassauoord".
En dan Haar grootste gift aan het Ne
derlandsche Volk; dat wij onder de
gezegende regeering van onze geliefde
Koningin Wilhclmma door vele moeilijk
heden en door zware tijden zijn hcenge-
komen is> dat niet voor een zeer groot
gcdee'.lc ook te danken aan de voortref
felijke opvoeding, die de Hooge Vrouwe,
die wij thans herdenken aan Hare Ko
ninklijke dochter gegeven heeft?
Geachte aanwezigen,
Wij allen, hier thans verzameld in
plechtigo bijeenkomst, weten wat wij te
danken hebben aan ons Oranje-Huis; wij
hebben dat Vorstelijk Geslacht lief, om
dat het steeds goed en bloed veil heeft
gehad voor de vrijheid des Volks, omdat
het ons steeds heeft geregeerd, verdraag
zaam, vroom en vroed in nationalen zin.
vertegenwoordigende de Volkseenheid.
Ouzo Koningin-Moeder is gansch en al
in dat Oranje-Huis ingetreden; Zij be
hoort er geheel toe. Zij is omvat in die
groote liefde, die wij gevoelen voor Hen
en voor Haar. die onzsn grooten Prins
van Oranje zijn opgevolgd.
En nu nog enkele, woorden over Harer
Majesteits betrekkingen tot deze stad.
Geen stad of dorp in ons Vaderland is
nauwer verbonden aan het Oranje-Huis,
dan onze goede stad Leiden.
We denken hierbij terug aan de tijden
van het be'eg en aan de stichting onzer
Academie door den Vader des Vader
lands.
Daarna hebben vele Oranje-Vorsten
onze stad bezocht en sommige hier als
studeerenden tijdelijk verblijf gehouden,
welk voorbeeld is gevolgd door onze Prin
ses Juliana.
Hare Majesteit de Koningin heeft in
1925 binnen de muren van de Pieterskerk
Haar Eerc-doctoraat verworven.
Koningin Emma nu heeft steeds dc oude
tradities gevolgd en is herhaalde malen in
Leiden geweest tot het brengen van tal
rijke bezoeken aan de verschillende zie
kenhuizen, de musea ook ons Stedelijk
Museum „de Lakenhal" de Gestichten
in Ocgstgeest en nog meerdere.'
Steeds blijft Zij de grootste belangstel
ling toonen in den afbouw en de inrich
ting van het Nieuw-Academiseh Zieken
huis en geheel on-cfficieel brengt Zij vaak
een zonnestraal in de zalen der patiënten.
Waarde toehoorderessen en toehoorders.
Ik ben den Burgemeester en Ds. Rie-
mens dankbaar, dat zij mij hebben toege
staan tot mijn vroegere ingezetenen een
kort slotwoord te spreken bij den afloop
van' deze plechtigheid; en hiermede zoude
ik kunnen eindigen, ware het niet dat ik,
alvorens geheel afstand te doen van het
woord, dc bede wil uitspreken, dat het
God moge behagen aan de jaren van Hare
Majesteit de Koningin-Moeder, die reeds
den leeftijd dor sterken heeft bereikt, nog
velo jaren tóe te voegen van geluk, ge
zondheid en voorspoed!
Dat zij zoo!
Het dankgebed werd vervolgens gespro
ken door Ds. Boissevain, die Ds. Ricmens
verving, welko laatste door ernstige fa
milieomstandigheden niet aanwezig kon
zijn.
Ds. Boissevain bracht hierin danlc aan
God voor den zegen gedurende vijftig jaren
aan Koningin Emma en in haar aan het
volk verleend cn smeekte Zijn zegen ook
voor een verdere hopelijk lang leven over
haar af. haar tocwenschend csn eeuwig
geluk in den hemel.
Hiermede was de plechtigheid ton
einde.
LEIMUIDEN.
Kippen in koffers.
In don nacht van Woensdag op Don
derdag zijn alhier bij verschillende land
bouwers de kippenhokken nagezien en
met minder goede bedoeling. Bij den
landbouwer S. werden er 40 gestolen. Dc
heer S. deed aangifte bij de politie en
ging direct op onderzoek uit. To Wad-
dingxveen werden personen aangehouden,
met kippen gepakt in koffers, en dat
bleken de gestolen kippen te zijn. Dc
dieven zijn in arrest gesteld.
ROELOFARENDSVEEN.
Oprichting R. K. Volksbond.
Donderdagavond had in de Pancratius-
zaal alhier een tweede vergadering plaats,
ten einde te komen tot oprichting van een
afdeeling van den R. K. Volksbond. De
heer Gortzak opende de bijeenkomst mot
oen woord van welkom tot do loden en
deelde mede, dat thans gehoor zal kunnen
worden gegeven aan den wensch van ons
Doorluchtig Episcopaat en in het bijzon
der aap het verlangen van Mgi\ Angenent.
Spr. zette hierna in het kort uiteen wat
de Volksbond zich voorstelt voor zijne lo
den in do toekomst te doen. Hij noemde
o.a. het houden van lezingen, de werkver
schaffing, invaliditeits- en ongevallenwet,
kortom alles wüt tot stoffelijke verheffing
der leden kan dienen.
Hierna gaf hij het woord aan den spre
ker van dezen avond, den heer Angenent
uit Amsterdam, bestuurslid van bet Cen
traal Verband. Spr. wenschte hedenavond
aan do woorden van den voorzitter een
inleidend woord toe te voegen, daar hij op
do vorige vergadering reeds voldoende had
uit eengezet wat de Volksbond beoogt. Spj^
besprak hierna den organisatorisch'en
vorm van den R. K. Volksbond. Het werk
van den Volksbond is volgens spr. meer ge
richt op het individu, daarbij geheel en al
rekening houdende met de plaatselijke
omstandigheden. Er gaat van den Volks
bond uit een opvoedende kracht, en do
Volksbond houdt nauw verband met de
kerk. Overal zijn gevestigd afdeelingen;
dio weer ondergebracht zijn in de gewes
telijke afdeelingen. Daar boven staat de
Centrale Raad met een centraal bestuur.
Ook is de Volksbond aangesloten bij het
R. K. Werkliedenverbond.
Spr. weidt vervolgens in den breede er
over uit, dat onze tegenwoordige tijd zoo'n
behoefte heeft aan een vredig en rustig
leven. Onder de jongeren heerscht reeds
ongewild de geest des tijds en waar die
geest nog is doorgedrongen, daar is do
Volksbond er om den goeden geest to be
waren. De Volksbond beoogt geen klas
senstrijd. Degenen, die zoo spreken ken
nen de taak van onze organisatie niet. De
voornaamste taak van den Volksbond is
het aankwccken van liefde en solidariteit.
Er moet meer saamhoorigheid komen on
der de leden; een opvoeren op hooger
plan. Dc Volksbond wil meer vreugde
brengen in de huisgezinnen, door to strij
den voor het geven aan den arbeider van
een menschwaardig bestaan. Spr. wekt dan
ook iedor op lid te worden van deze orga-
nisatic, en herinnert de leden aan do
woorden die onzen socialen Bisschop Mgr.
Aongenent hoeft gesproken, dio gezegd
heeft dat do arbeiders zich hebben te or-
ganiseerén in de standsorganisatie. Een
langdurig applaus volgde op de rode van
den heer Angenent. Van de gelegenheid tot
het stellen van vragen werd door sommi
gen gebruik gemaakt en de gestolde vra
gen werden door den voorzitter en door
den spreker op bevredigondo wijze beant-
woord.
Hierna gaven zich ruim 59 personen als
lid op, zoodat do Volksbond hier in deze
plaats definitief is opgericht. Hierna kreeg
nog het woord de geestelijke adviseur, dio
allereerst de vergadering gelukwenschtc
met de oprichting van den Volksbond. Spr.
hoopte vpel voor de leden te kunnen
doen, besprak de geschiedenis van de so
ciale kwestie en hij rekende op de mede
werking der leden. Binnenkort zal eon le
denvergadering worden belegd, waarin een
definitief bestuur zal worden gekozen met
vaststelling van statuten, huishoudelijk re
glement en werkprogram. Na oen woord
van dank te hebben gebracht aan den
spreker van dezen avond en aan de le
den voor hun opkomst sloot de voorzitter
de vergadering.
IJsclub Donderdagavond hield de
ijsclub „Ijsvermaak is ons Genoegen" haar
jaarvergadering ten huize van den heer
van Ruiten. De voorz., de heer W. van der
Zwet, opende de vergadering met een
woord van welkom en herdacht onder zeer
waardeerende woorden het overlijden van
het medebestuurslid den heer J. Verhaar.
De rekening van den penningen., den heer
Klein, sloot met een batig, saldo van
100.92. De rekening werd door de com
missie nagezien en in orde bevonden.
Daarna volgde bestuursverkiezing. Do hoe
ren W. van der Zwet en M. Turk, die pe
riodiek moesten aftreden werden wederom
herkozen. Vervolgens kwam aan de ordo
het houden van een feestavond. Algemeen
werd goedgevonden wederom een feest
avond te organiseeren en wel op Dinsdag
15 Januari a.s. in hot café van den hoer
van dor Geest. Bij de rondvraag werd nog
gewezen op het ijsgevaar hier in do plaats
vooral voor de jeugd. Gemeend werd dat
het bestuur zich in verbinding moot stel
len^ met de ijsclub „Werkverschaffing"
alhier om te verzoeken bij ijsgelegenhoden,
vooral met liet oog hier op den polder,
waarschuwingsborden en teekenen te doen
plaatsen op gevaarlijke punten. Ook zou
dit van veel nut kunnen zijn voor van
elders komende personen. Gemeend werd
dat dezo werkzaamheden nuttiger werlc-
verschaffen dan het maken van brand-
bijten, welke voor groot en klein gevaarlijk
moeten genoemd worden.
De voorz. zeide met het gesprokene ge
heel te kunnen meegaan en deed toezeg-
ging^ met het bestuur van „Werkverschaf
fing" een cn ander tc bespreken. Na be
handeling nog van een paar huishoudelij
ke zaken werd deze vergadering door den
voorz. met een woord \an dank gesloten.
DE PAUS.
Wij lezen in De Kandelaar:
Men hoort nog wel eens de opmerking,
dat er rvud den Paus toch wol wat veel
praal en uitwendige iuisier ïs.
Het Opperhoofd der Kor!:, zoo beweert
men, vormt een vreemd contrast met don
nedengen en zachtmoedigen Stichter dier
Kerk.
Zulke personen vergeten, dat Christus'
volgelingen slechts een kicin handjevol
uitmaakten, t irwijl de Kerk, waarvan Hij
het kleine zaadje was zich ontwikkeld
hoeft cn is uitgegroeid tot die machtige
organisatie welke thans over heel de we
reld is verspreid, wier getal aanhanger,i
honderdmillioenen bedraagt.
Tengevolge van de uitbreiding der Kerk
over geheel de wereld on ook tengevolge
van haar wonderbare eenheid is een uit-
gebreido en ingewikkelde organisatie nood
zakelijk.
Ten tijde van Christus zelf bestond
do Kerk slechts uit hemzelf en een paar
leerlingen. Eenvoud was daarom toer. niet
alleen mogelijk maar ook noodzakelijk.
Heden is Zijn Kerk de grootsto vcreeni-
ging van menschen die op de woreld be
staat.
Do regeerïng der Yerecnigde Staten
van Amerika verschilt thans heel wat
van die welke er ten tijde van den eer
sten President bestond.
Het groote raderwerk van het bestuur
kaa thans toch immers niet mcor zóó
eenvoudig loopen als toen.
Welnu, de Katholieke Kerk i9 heel wat
uitgebreider en telt heel wat meer onder
danen dan die groote Statenbond.
Op dc eerste plaats hebben we in de
Kerk do parochie, welke bestaat uit do
geloovigcn en hun pastoor. De pastoor
ontvangt zijn aanstelling van den Bis
schop. De Bisschop op zijn bourt krijgt
zijn aanstelling van den Paus.
Door middel van Bisschop en pries
ters derhalve, staat de Paus innig verbon
den met de tallooze millioenen, die de
kudden uitmaken, waarvan Hij dc opper
ste zichtbare herdér is.
Om nu het geestelijk werk in Cristus'
rijk op aarde tot stand te brengen, is een
zeer uitgebreid en ingewikkeld bestuur
noodzakelijk.
Dit bestuur der Kerk is samen gebracht
in het zoogenaamd Vaticaan: het hoofd
kwartier van den Paus.
Hier worden do zaken, vorbijsterend in
verscheidenheid en aantal, afgehandeld.
Ieder deel van den aardbodem staat in
nauw contact met dit centraal bureau.
Omdat het werk zoo ontzettend groot
en omdat het ook vaak zooveel nauwge
zetheid vereischt, wordt het verdoold over
verschillende commissies, die worden ge
leid door hoogwaardigheidsbekleders, ge
woonlijk Kardinalen. Do Kardinalon kun
nen worden genoemd hot kabinet van
den Paus. Iedere kwestie van gewicht
wordt aan hunne beraadslaging en raad-
go ving onderworpen.
Daar de Katholieke Kerk werkzaam
is onder alle volken dor wereld, en daar
or steeds verschillende kwes'.'os zijn op
te lossen tusschen Kerk en Staat, tus-
schon Bisschop en priester, en zelfs tus
schen priester cn volk en soms ook tus
schen de geloovigen onderling, is het
duidelijk dat de Kerk een administratie
hoeft te voeren grooter dan welke staat
ook.
Met zulk een uitgebreide, ingewikkelde
administratie gaan noodzakelijk volo for
maliteiten gepaard. Het resultaat hiervan
is, wat sommigen eenigszins afkeurend
noemen de pracht en praal van het pau
selijk hof.
Men kan even goed verwachten dat de
Katholieke Kerk terug gaat naar de Cata
comben, als dat ze lean terugkeoren tot
den primitieven eenvoud der apostolische
tijden.
Waarom, zoo zou men ook lcuimen vra
gen, bouwt men al dio schitterende ker
ken en kathedralen, terwijl de Apostelen
ter uitoefening van den eerodienst slechts
de Catacomben hadden?
Het katholiek antwoord is, dat er voor
God niets te goed kan zijn. In de eerste
tijden, toen de christenen verplicht waren
zich in hun ceredien3t met alles tevro-
den te stellen, begrepen zij dat elke plaats,
hoe eenvoudig dan ook, beter was dan
heelemaal niets.
Daarom diende een particulier huis of
een onderaardsche gang in dc catacom
ben tot tornpel.
Maar toen dc vervolging had opge
houden en do Christenen God openlijk
konden dienen, voelden ze, dat God eon
Hem eenigszins waardige woonplaats be
hoorde to hebben. Gods woning moest vol
gens him meenin toch minstens niet min
der zijn dan dio der menschen. En zoo
verrezen er onder die Christen Koizers
die schitterende Basilica's, die steeds dc
bewondering en its der Christenheid
zijn geweest.
Tegelijk met dio zorg voor God's woon
plaats begon men ook te voelen dat er
oenige verandering mooRt konion in de
verhouding dor geloovigen tot den p'.auls-
bekleedor van Christus.
Had do Paus tot nu 'co hooi familiair
onder do geloovigen geleefd sinds het Ro-
ineinscho keizerrijk christelijk gownrdoii
was, werd dc Paus, hot zichtbaar hoofd
der Kerk, behandeld met alle hoogachting
cn eerbied, die den Vertegenwoordiger
van Christus op aarde toekwam.
Dc christen keizers en hot christen volk
verlangden, dat de positie van hun Opper-
derder in hoogo cor en aanzien stond.
Christus is voor zijn Eucharistische te
genwoordigheid onder ons tevreden met
een hutje, nis die hut het beste is. wat
de mcnscheu Hein geven kunnen.
Maar wanneer Zijn volgelingen in staat
zijn Hem een meor wanrdigen ternpol
te bouwen, kan Hij er zeker geen genoe
gen mee nemen te zien, dat de mer.schen
veel meer zorg besteden aan hun eigen
woningen dan aan die voor hun God.
Mot het oog hierop hebben de Chris
tenen alle tijden door het beste wat ze
vermochten op gebied van architectuur on
kunst gewijd aan God. En zoo aanschou
wen wo thans dio wonderbare kathodra-
lcn, de uitdrukking van liet katholiek go-
loof en van dc groote godsvrucht tot don
God onzer altaren.
Dc geloovigcn beseften ook dat zij, door
Christus' Plaatsboklccdor te eeren. aan
Christus zelf eerc bewezen.
Zoodra dus de Kerk uit de Catacomben
oprees, begonnen dc geloovigen den per
soon des Pausen tc omringen met allo
teckoncn van achting, eerbied en onder
danigheid. Langzamerhand word de Paus
de meest gecordo persoon van de gohecle
christen wereld. Eu met hot volste recht.,
aangezien hij toch de Stedehouder van
Christus ia.
Om hem tc eeren cn tevens urn zijn
werk te vergemakkelijken doden do kei
zers hem groote schenkingen in don vorm
van uitgestrekte bezittingen.
Dit hacl weer een gewoon burgerlijke
administratie en bestuur ton gevolge, dat.
langzamerhand uitgroeido tot wat wij noe
men de tijclolijko macht des Pausen.
Dit alles schijnt heel duidelijk en rede
lijk maar nog zou men dc opmerking kun
nen maken waarom de Paus zich dan toch
omringd met al dio meer dan koninklijke
staatsie en pracht. Dc Paus is,-als hoofd
van de grootste vereeniging ter woreld,
een zeer voornaam persoon. Een bisschop,
dio aan hot hoofd staat van slechts c'-én
diocees en wiens macht slechts geestelijk,
niet tijdelijk is, bekleedt toch reeds e n
aanzienlijke waardigheid. Is het dan niet
redelijk, dat de '.vaardigheid van den
Paus, dc Bisschop der Bisschoppen, daar
naar geëvenredigd is?
In onzen tijd is het Pausschap het
meest geëerbiedigde gezag van dc wereld.
Wanneer we do godsdienst geheel bui-
ton beschouwing laten en alleen letten op
den persoon des Pausen, is er in keel do
wereld geen machthebber meer geëerd dan
juist deze Opperpriester.
Dc katholieke Kerk mag wel trotsch
zijn op haar zichtbaar opperhoofd, en de
Katholieken over geheel do werold mogen
hun Heilige Vader dankbaar zijn dat
Hij zoo'n vooraanstaando persoonlijkheid
is in dc christen wereld.
