Wat 1928 in het Buitenland bracht
DERDE BLAD
„DE LEIDSCHE COURANT-
MAANDAG 31 DECEMBER 1928
Aan het einde van het jaar is het altijd
een behoefte den afgeloopen weg eens af
te zien en ons te herinneren de vreugde
en de droefenis, welke het oude jaar ons
bracht.
En nic - alleen wat ons zelf getroffen
heeft, halen wij nog eens op in onze herin
nering, doch ook de groote gebeurtenissen,
waarover de geheele wereld sprak.
Het jaar 1928 is rijk geweest aan aller
hande gebeurtenissen, waarvan wij de be-
teekenis thans beter kunnen overzien dan
toen zij plaats grepen, omdat wij ze thans
gegroepeerd kunnen zien en gesorteerd en
geëncadreerd in het lijstje van het afgeloo
pen jaar.
VOLKENBOND.
Laten wij beginnen met de werkzaamhe
den van den Volkenbond onder de loupe te
nemen. Niet zoozeer omdat dit vredesinsti-
tuut zulke opzienbarende resultaten beeft
kunnen boeken, maar omdat het een eer
biedwaardige instelling is, welke de voor
rang verdient.
Zooals gezegd, veel resultaten heeft de
Volkenbond niet op zijn creditzijde te
schrijven gehad, althans geen voelbare en
zichtbare resultaten. Het eenige, waarop
de Bond zich zou kunnen beroemen, is,
dat hij meegeholpen heeft om de twee
vechtende kwajongens in Zuid-Amerika
(Bolivia en Paraguay) van elkander te hou
den. Maar deze eer moet hij deelen met
den Paus, met het Pan-Amerikaanscn Con
gres, met de Ver. Staten en met de nabuur
landen Chili, Argentinië, Brazilië en Peru.
En als men dan bedenkt, dat van eenigen
invloed van den Bond in Zuid-Amerika
nooit iets is gebleken, dan gelooven wij,
dat deze winstpost al zeer gering is.
Het kenmerkende van de „werkzaam
heid" van den Bond in 1928 is juist ge
weest, dat hij niet gewerkt heeft, integen
deel alles blauw-blauw heeft gelaten en
van de kwesties, welke hem werden voor
gelegd, gezegd heeft: „Ik weet er geen weg
mee, zoeken jullie het zelf maar uit".
Zoo hebben wij op 1 Januari j.l. het be
faamde Nieuwjaarscadeautje gekregen van
de Szent Gothard affaire." Aan
het plaatsje Szent Gothard op de Oosten-
rijksch-Hongaarsche grens arriveerde toen
een smokkel-zerding machine-geweren-
onderdeelen. De douanen hielden het zaak
je aan. Voor wie was die zending? Zij
kwam uit Italië en was bestemd voor Po
len, maar alles bleek gefingeerd. De ver
onderstelling lag voor de hand, dat de
Hongaarsche regeering, die volgens het
vredesverdrag zich niet mag wapenen, in
het geheim bezig was het vredesverdrag te
ontduiken. De Kleine Entente maakte dan
ook direct een hevig kabaal en eischte dat
de Vonkenbondsraad zou ingrijpen. Deze
hield zich echter stiekum achteraf. De
Hongaarsche regeering behandelde de zaak
doodkalm als iedere andere smokkelaffaire,
volgens de bepalingen van de spoorwegcon
ventie en liet na het verstrijken van een
zekeren termijn de wapens onbruikbaar
maken en daarna voor oud roest verkoopen
Toen sprong ineens de toenmalige voorzit
ter van den V. B. Raad, de Chinees Tsjeng
Lo, op zijn achterste beenen én verzocht
de Hongaarsche regeering, terwille van
het onaerzoek, dat de Raad eventueel zou
willen instellen, de zending niet te verkoo
pen. Het was evenwel te laat. De wapens
waren vernietigd en er viel niets meer te
zien aan dat partijtje oud roest. Onze mi
nister van buitenlandsche zaken, Beelaerts
van Blokland, werd toen in Maart nog be
last met dat onderzoek, dat evenwel niets
meer kon opleveren. Toen dan ook de V. B.
Raad in Junj werd bijeengeroepen, kon
jhr. Beelaerts niets anders rapporteeren,
dan dat Hongarije de spoorwegconventie
was nagekomen. Wat iederéen allang wist.
De tweede groote kwestie was die tus-
schen kolen en Litauen. Telkens als
de V. R. Raad bijeenkwam, stond de ge
spannen toestand tusschen deze beide lan
den op het menu. Dan .-oeg de voorzitter:
„En, mijne heeren, hoe staat het er nu
mee"'. Waarop de Pool Zaleski antwoordde:
„Meneej de voorzitter, slecht Woldemaras
wil nier', en dan zei de Litausche minis
ter-president Woldemaras weer: „Meneer
de voorzitter, met die Polen is gee- land
te bezeilen'". Waarop de V. B. Raad dan
maar weer besloot: „Heeren, zoeken jullie
het maar uit. Tot ziens".
Zoo ging het precies hetzelfde met de
befaamde optantenkwestic tus
schen Roemenië en Hongarije. Telkens en
telkens h.eft de grijze graaf Apponyi een
beroep op den Raad gedaan, maar iederen
keer zei de Raad: „Wij zullen de zaak nog
even aanhouden om de heeren in de gele
genheid te stellen, he*" onderling eens te
worden".
Van de onderhandelingen over de ont
wapening kan ook alweer hetzelfde gezegd
worden: Er zit geen schot in. In de week
UTWINOP
van 17—24 Maart is de voorbereidende
ontwapeningscommissie bijeen-
geweest en heeft toen den Rus Litwinof in
de gelegenheid gesteld om zijn voorstel, te
verdedigen, dat niets meer of minder in
hield dan om binnen 4 jaar tot algeheele
ontwapening over te gaan. Dat was dus
gratis reclame voor de bolsjewieken en het
eenig resultaat van deze vergadering. De
commissie is daar zoo van geschrokken,
dat zij tot nu toe niet meer is bijeengeko
men. Intusschen hebben wij nog de groote
mislukking van het Fransch—Engelsche
vlootaccoord meegemaakt, zoodat er wei
nig reden is voor optimisme. Het eenige
lichtpunt is de onderteckening van het
K e 11 o g g-p act op 27 Augustus te Pa
rijs, waarbij de oorlog als instrument van
de internationale politiek plechtig in de
ban is gedaan. Maar dat ging buiten den
Volkenbond t. Een vliegt van Kellogg
om te geraken tot afschaffing van de duik-
booten, i_ niet opgegaan.
WEST EUROPA.
Na den Volkenbond met zijn commissies
de hem toekomende eer gebracht te heb
ben, zullen wij de West-Europeesche lan
den even in vogelvlucht overzien.
In Engeland is het nogal rustig ge
weest. Het heeft natuurlijk zijn rol ge
speeld in de internationale politiek, waar
aan ditmaal vooral lord ^-shendun
leiding heeft gegeven, daar sir Austen
Chamberlain geruimen tijd ziek is ge
weest. De post van minister van
buitenlandschp zaken schijnt overi
gens nogal_ ongezond te zijn, daar behalve
Chamberlain ook zijn Fransche collega
Briand ziek is geweest en ook de Duitsche
minister Stresemann het flink te pakken
heeft gehad.
Nu wij het toch over ziekten hebben,
kunnen wij en passant de ziekte van den
Engelschen koning memoreeren. Oms-.reeks
half November is de koning ziek geworden
en nog steeds is het pleit niet beslecht.
België heeft pas den laatsten tijd de
aandacht op zich gevestigd. Het heeft mede
te lijden gehad van de stormen en over
stroomingen, welke ook ons land geteis
terd hebben midden November, en vooral
het Scheldegebied heeft het zwaar te ver
antwoorden gehad. Overigens heeft de re
geering het nog steeds aan den stok met
de Vlamingen. De bekende Vlaamsche ac
tivistenleider dr. Borms, die door de re
geering te Brussel nog altijd buiten de an-
nestie-wet gehouden wordt, is dez maand
tc Antwerpen gekozen tot volksvertegen
woordiger. Daar dr. Borms van zijn politie
ke rechten vervallen was verklaard, kon
hij niet gekozen worden. Het was dv.s niets
anders aan een demonstratie van de Vla
mingen, maar dan toch een zeei duidelijke
uitspraak, dat het Vlaamsche volk niet
langer met zich wil laten sollen..
In Frankrijk schijnt men z'n heil te
zoeken in schandaaltjes en relletjes. Voor
eerst denken wij hier aan het kabaal rond
om de artikelen 70 en 71, welke artikelen
door Poincaré op de begrooting waren ge
zet en ten doel hadden de terugkeer der
missie-congregaties in Frankrij'" mogelijk
te maken. De radicale partij heeft toen op
haar congres te Angers de radicale minis
ters een poets gebakken, onder leiding
van Caillaux, en hen gedwongen uit het
ministerie te treden. Een kabinetscrisis
was het gevolg. Het resultaat van dit rel
letje is mager geweest. De artikelen zijn
wel is'waar uit de begrooting gelicht, maar
de bedoeling blijft, de artikelen in de Ka
mer te brengen, ofschoon Poincaré heeft
toegezegd, dat hij de werking van de arti
kelen wat zou inperken.
Verder denken wij aan de autonomisti
sche actie in Elzas, welke geleid heeft tot
het proces van Colmar tegen de autono-
mistenleiders en aan de nasleep van dit
proces in den vorm van een moordaanslag
op Fachot, den procureur-^ eraal in dit
proces. Een paar financieele schandaaltjes,
zooals -an ord-minister Klotz en van de
.Gazette du Franc" vervolmaken hel ver
heffende beeld.
^OKA/MOWS*!
Herinneren wij tenslotte aan het vlieg
ongeluk op Zondag 2 Sept. bij Toul, waar
bij de Fransche minister van handel, (waar
onder toen luchtvaart ressorteerde) Boka-
nowski gedood werd. Dit ongeluk heeft ge
leid tot de instelling van een apart lucht
vaartministerie onder Laurent Eynac.
Uit Spanje valt alleen te melden de
groote brand te Madrid in het TeaLro de
Novedades, waarbij meer dan 100 personen
cm het leven kwamen. Deze ramp vond
plaats tegen het einde van September.
Ook uit Portugal weinig nieuws. Dit
jaar slechts een enkele kleine revolutie in
den nacht van 20 op 21 Juli. De revolutie
brak uit s avonds half 9 en was den an
deren ochtend vóór half 9 weer onderdrukt
MIDDEN- EN OOST EUROPA.
Duitschland heeft dit jaar weer
eens een zwenking naar links gemaakt.
Nadat er in Februari tengevolge van de
verwerping van de Schoolwet een eir.d
was gekomen aan de coalitio van Duitsche
Volkspartij, Centrum, en Duitsch-Naticna-
len, brachten de verkiezingen in Mei een
overwinning voor de socialisten, zoodat er
een nieuwe regeering tot stand kwam on
der kanselierschap van den socialist Her
mann Müller. De socialisten maakten di
rect kennis met het verschil tusschen op
positie- en regeeringspolitiek. Want of
schoon zij het vorig jaar heftig geageerd
hadden tegen den bouw van den pantser
kruiser, moesten zij nu meehelpen om het
genomen besluit ten uitvoer te brengen.
Wat tot heel wat critiek aanleiding is ge
weest en nog geleid heeft tot een stem
ming of er al dan niet een referendum zou
worden gehouden. De communisten had
den dat willen doorzetten doch het is hun
niet gelukt.
Als komische noot herinneren wij nog
even aan de Zoebkoff-affaire. Onze lezers
kennen Zoebkoff nog wel, den zwager van
den ex-keizer, den Russischen avonturier,
die prinses Viktoria van Pruisen trouwde
en als lastige vreemdeling uit het land is
gezet. Na zijn verbanning hoort men niet
veel 'voer van hem.
ZOEBKOFF.
Het jongste nieuws uit Duitschland ten
slotte is het metaalconflcit. dat in de
laatste weken van Decembei is bijgelegd
dank zij de bemiddeling van Severing.
Uit Oostenrijk valt weinig te mel
den. Het meest op den voorgrond treden-
do is nog de dreigende demonstratie te
Wiener Noustadt op 7 October, waar twee
vijandige legers tegen elkaar in wilden bc-
toogen. Het geval is met een sisser afge
loopen.
Voor Tsjech o-S 1 o w a k ij e hoeft
het afgeloopen jaar een bouwramp meege
bracht. In Praag stortte n.L op 9 October
een in aanbouw zijnd gebouw in, waardoor
50 menschen om het leven kwamen.
In Italië heeft o.a. op 12 April een
bomaanslag plaats gehad te Milaan. Een
helsche machine was in een straatlantaarn
geborgen en was bedoeld tegen den Ita-
liaanschen koning, die omstreeks dien tijd
de plek passeeren moest op weg naar het
Jaarbeursgebouw. De koning was echter
iets te laat en -20 onschuldige slachtoffers
vielen ten offer aan deze dwaze moord
partij.
Verder heeft Italië zich gekenmerkt door
verschillende ingrijpende maatregelen van
Mussolini en door de opruiming van de
„maffia" op het eiland Sicilië.
d'A-vp-T-
MUSSOLINI
Tot de maatregelen van Mussolini be-
hooren o.a. de zorg voor de vaders van
groote gezinnen en de belastingverhooging
voor „los loopende" vrijgezellen, de „eet-
meer-rijst"-campagne en stopzetting van de
trek van het platteland naar de steden.
Natuurlijk heeft Mussolini Tirol niet met
rust kunnen laten en heeft hij zijn regeer-
methoden tenopzichte van dit land geken
schetst met deze woorden: „Dit is de laat
ste maal (3 Maart) dat ik over de Zuid-Ti-
roolsche kwestie spreek, een volgende maal
zullen de daden spreken", en„De levenden
en dooden van het groote Italië houden aan
den Brenner de wacht!"
Een uitbarsting van Mussolini. O ja, niet
te vergeten de uitbarsting van de Etna be
gin November!
Over den Balkan kunnen wij kort zijn.
In Albanië heeft Achmed Zogoe zich
tot koning laten uitroepen op den eersten
September. Het is hem echter nog niet
gelukt zich ook als zoodanig te doen kro-
In Joeg o-S 1 a v i heeft op 20 Juni
Rasjitsj den Kroatischen boerenleider Paul
Raditsj neergeschoten in de Skoepsjtina.
Paul Raditsj is tengevolge van zijn verwon
dingen later overleden, nadat hij aanvan
kelijk hersteld scheen. Sinds deze schiet
partij is er een scheuring ontstaan tus
schen Belgrado en Zagreb, in welke laat
ste plaats de Kroatische oppositie een
soort eigen regeering erop na houdt. In
welke richting zich deze scheuring zal ont
wikkelen. is nog niet te overzien.
In sympathie met den Engelschen ko
ning is thans ook koning Boris van Joego
Slavië ziek geworden.
Een zelfde verscheurd beeld als Joego
slavië vertoont R o e m e n ië, waar do
boeren van Manioe in het afgeloopen jaar
erg roerig zijn geweest. In Mei zijn ze n.l.
bijeen gekomen te Alba Julia ondanks het
verzet va nde Roemeensche regeering. En
niet tevreden met het bepraten van hun
grieven, hebben zij meteen ook een reso
lutie aangenomen, waarin niets meer of
minder geëischt werd dan het aftreden van
de regeering Bratianoe. Om hun eisch
VINT!LA BRATIANU
kracht bij te zetten, zijn ze toen op stap ge
togen naar Boekarest, maar de weg was
lang en de regecring had alle wagens weg
gesleept, zoodat die opmarsch op niets is
uitgeloopen. Wel hebben de boeren ten
slotte hun zin gekregen want er is thans
een regeering-Manioe aan het bewind, tn
Mei heeft ex-kroonprins Carol nog een
vischje uitgegooid om weer op den troon
te komen. Hij vertoefde in Engeland en
had een vliegtuig gecharterd om propagan-
da-blaadjes uit te strooien tijdens het con
gres te Alba Julia. De vlieger ging evenwel
niet op, omdat de Britscho autoriteiten
het vliegtuig beletten op te stijgen en den
inhoud in beslag namen. Het was Carol's
laatste kans. Do Roemenen hebben sinds
dien duidelijk te kennen gegeven dat zij
den ek-kroonprius niet meer terug willen.
Uit B u 1 g a r ij e valt niets anders tc
vermelden dan een serie aardbevingen,
welke in April de omgeving van Philippo-
pel verwoestten. Dezelfde aardbevingen
hebben ook Corinlhe in Griekenland ge
teisterd. De bevolking heeft toen zwaar ie
lijden gehad tengevolge van de hevige re
gens, die het verblijf in de open lucht niet
bijzonder aangenaam maakten. Er werden
honderden slachtoffers gemeld.
Van T u r k ij e eveneens weinig nieuws.
Kemal Pasja heeft het Europeesohe nlf.a-
beth ingevoerd en zoodoende alle Turken
weer op de schoolbanken gezet.
M0ESTAPHA KEMAL PASCHA.
Iets meer is er in Rusland voorgeval
len. In Januari is de oppositie van Trotski
verbannen naar Siberië. Trotski, Zinowjef,
Rakofski, Kamenef, Radck allemaal kop
stukken uit de Russische revolutie, zijn
naar diverse plaatsen gedirigeerd. Sommi
gen van hen hebben alweer „berouw" ge
toond en zijn in genade aangenomen.
Verder hebben wij in Maart de geruchtma
kende Donetz-affaire gehad, waarbij vor-
scheidene Duitsche ingenieurs zijn gearres
teerd onder beschuldiging van sabotage m
de mijnen ten voordeele van de uitgeweken
vroegere eigenaars.
Van de Noordelijke landen valt niets bij
zonders te vermelden.
AZIE.
In Januari van het afgeloopen jaar
maakte koning Aman Oellah van Afgha
nistan een reis naar Europa. Hij zag en
hoorde zooveel, dat hij terstond besloot zijn
eigen land eens grondig te modernisecran.
Zoodra hij was teruggekeerd, maakte hij
een aanvang. Vooreerst werd de sluier voor
de vrouwen afgeschaft. Doch dat zette
kwaad bloed bij de stammen, die een derge
lijke maatregel vrecselijk heidensch von
den. Er hrak een opstand uit, die het den
koning te Kaboel aardig benauwd maakte
Op het oogeiib,.k schijnt Je toestand nb'f
crjunstig voor den koning. Het is te ><-•••
om te vechten. Maar of de koning zal in
stemmen met ons Hollandsch spreekwoord:
j', West, thuis besi" js e«n gro^tc vr"1""
Verder zijn er belangrijke gebeurtenis
sen voorgevallen in China. In Mei werd
de groote opmarsch der Zuidelijken tegen
Peking hervat en met succes.
Tsjang Tso Lin werd teruggedrongen en
moest zich terug trekken naar Mockden.
Op weg daarheen werd circa half Juni op
zijn trein een aanslag gepleegd, waardoor
I de maarschalk gedood werd en er een de
finitief einde kwam aan den grooten burger
oorlog. Tsjang Tso Lin's zoon sloot vrede
met de Zuidelijken en Nanking werd in
plaats van Peking hoofdstad van het nieu
we vereenigclo China. Tot nog toe gaat het
goed onder leiding van Tsjang Ivai Sjek.
Alleen de Japanners hebben het nog wel
eens aan den stok met de Chineezen. Dat
het nog niet overal even rustig is, bewijst
het bloedbad in Kangsoe, waar ruim 200.000
Chineezen door Mohammedanen vermoord
zijn in October.
Uit N e d.-I n d ië valt te herinneren aan
de uitbarsting van de vulkaan Rokatinda
op het eiland Paloeweh in Auguctu*,. Aan
vankelijk werden enorme cijfers genoemd,
men sprak van niet meer of minder dan
lfiOO dooden. Volgens de latere berichten
daalde Let doodencijfer tot plus minus 150,
wat nog een respectabel getal is.
AFRIKA.
Hot donkere werelddeel speelt gewoon
lijk geen groote rol. Ook dit jaar niet. Al
leen Abossynië heeft iets bijzonders te
vermelden gehad. In het begin van Octo
ber is n.l. de regent Ras Tafari tot keizer
van Abcssynië gekroond, hetgeen in ver
band gestaan heeft met een ontdekte sa
menzwering. Ras Tafari is een krachtig
heerscher, die waarschijnlijk zijn land
dat hot eenige zelfstandige rijk in Afrika is
nog menige goede dienst zal bowijzen.
AMERIKA.
In Noor d-A raerika vinden wij al
lereerst in het begin van dit jaar do rond
vlucht van Lindbergh door Midden-Ame-
rika, welke bedoeld was als een vredes-
vlucht om de banden met do Ver. Staten
^\at nauwer aan te halen. Intusschen was
de toestand daar allesbehalve vredelie
vend.
In Nicaragua maakte generaal Sandino
het de regeering en do Amerikaansche ma
riniers lastig, terwijl in Mexico Calles zijn
bewind voortzette, wat genoeg zegt.
Omstreeks dien zelfden tijd, begin Fe
bruari, kwam het Pan-Amerikaansch Con
gres te Havana bijeen en sprak zich o.m.
uit vóór een verplichte scheidsrechterlijke
rogeling van eventuoclo geschillen, als bn-
sisi voor het behoud van den vrede in
Amerika
Hoe goed de landen zich aan dit besluit
gehouden hebben, blijkt uit de houding van
Bolivia en Paraguay, die slechts met grooto
moeite er toe gebracht zijn om hun geschil
aan een scheidsrechterlijke uitspraak te
onderwerpen.
Verder is W e s t-I n d i on do kust van
de er. Staten geteisterd door een zware
cycloon, welke honderden slachtoffers beeft
gemaakt, in de maand September.
Tenslotte ligt nog versch in ons geheugen
de verkiezingen in de Ver. Sta ton voor het
presidentschap. De Katholieke candidaat
Al Smith legde het af tegen Hoover, die
binnenkort officieel zetelen zal op het Wit
te Huis te Washington.
In Mexico is de presidentsverkiezing
tragisch verloopen. Op 17 Juli werd de pas
gekozen president Obregon vermoord. Een
van do daders Torral werd gearresteerd,
alsmede de z.g. ocrw. moeder „Concepcion"
met twintig kloosterzusters. De zusters
werden weer vrij gelaten,maar moeoer „Con
cepcion" werd veroordeeld tot 20 jaar ge
vangenisstraf, omdat zij Torral zou hebbon
aangespoord den aanslag te plegen.
Torral zelf werd ter dood veroordeeld.
Er zitten aan dit proces verscheidene ge
heimzinnige kanten, zoodat men in 't alge
meen wel zeggen kan, dat het niet allemaal
„zuivere koffie" is.
Calles is intusschen uit de politiek ge
trokken hij is binnen en Portos Gil
heeft voor den tijd van twee jaar het pre
sidentschap overgenomen.
DE GROOTE VLIEGTOCHTEN.
Als er één jaar genoemd mag worden als
het luchtvaartjaar, dan is het wel 1928 ge
weest. Wij zullen niet alle groote tochten
bespreken, doch slechts enkele data noe-
13 Maart: Kapitein Hinckliffe en miss
Elsie Mackay vertrekken van Cranwell in
Engeland voor een vlucht naar Amerika.
Nooit meer iets van hen gehoord.
12 April: De Duitsche vliegers von Hüh-
nefeld en Köhl en de Ier Fitzmaurice ver
trekken van Baldonnel in Ierland met de
„Bremen" en landen op Greenly-Island,
waar zij twee weken hebben gezeten, voor
dat zij door een vliegtuig konden worden
meegenomen. Zij waren de eersten en de
eenigen, die in Oost-Westelijke richting
den Oceaan per vliegtuig overvlogen.
25 Ap.il: Kapitein Wilkins vliegt over
de Noordpool van Alaska naar Spitsbergen
Begin Mei. De „Italia" vertrekt naar
Spitsbergen. Terzelfder tijd start van Lear
Black voor zijn vlucht naar Kaapstad. (Hij
is evenwel in Afrika blijven steken)
In den nacht van 2324 Mei bereikt de
„Italia" de Noordpool, alwaar het kruis
van den Paus wordt neergelaten. Daarna
volgt de catastrophe. Do eene groep drijft
met de ballon verder en geraakt verloren.
De Nobile-grocp, die met de gondel op het
ijs viel; alsmede de groep Mariano en de
redders v. Dongen en Sora worden gered
door de „Krassin". Nobile zelf wordt gered
door Lundborg, die zelf op het Ijs strandde.
9 Juli: De „Southern Cross" vliegt van
Amerika naar Australië.
20 Augustus: Hassell en Cramer eindi
gen hun Oceaanvlucht op Groenland, waar
zij na eenige dagen gered worden.
September: Begin van de postvluchfcen
naar Indië. Twee der vliegtuigen no. 3 en
no. 4 geraakten defect en moesten per
schip naar Indië worden doorgezonden.
11 October: De Zeppelin start voer Ame
rika, waa- hij 's avonds op 15 Oct. te Lake-
hurst aankomt.
17 October: Macdonald vertrekt, met
een klein Moth-vliegtuig van Newfound
land en verdwijnt in den Oceaan.
29 October: De Zeppelin vertrek, weer
uit Amerika en landt op 1 Nov. te Frio-
drichshafen met aan boord de eerste lucht-
verstekeling Clarence Terhune.
10 December: Kcrstvlucht naar Indië,
welke evenwel een Nieuwjaarsvlucht is ge
worden tengevolge van pech en oponthoud.
