BUITENLAND. BINNENLAND. STADSNIEUWS. 20ste Jaargang ZATERDAG 29 DECEMBER 1928 No 6065 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling' Yoor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad vsrschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: PAPENGRACHT 32 LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Yoor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbolo van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop f0.50. Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder het Geïllustreerd Zondagsblad. Ontwapening en S. D. A. P. Wij, Katholieken, zijn voor ontwapening; internationale ontwapening èn voor een zoo groot mogelijke beper king van de nationale bewapening. Daarvan zijn wij, KathdÉeken,, voorstan ders en ijveraars. Maar de socialisten gaan toch ver der; zij willen onmiddellijke nationale ont wapening; zij willen b.v. in Nederland de zoo veel geld verslindende leger en vloot afschaffen Ja de socialisten gaan verder, a 1 s zij 't bij woorden kunnen laten. Maar, waar zij inderdaad onmiddellijke nationale ontwapening zouden kunnen bereiken, dakr bezinnen zij zich nog wel 'ns engaan zij geen stap verder dan de Katholieken. Wij hebben dit al meermalen gezegd en aangetoond. Nu wordt het weer 'ns met een nieuw feit bevestigd. De sociaal-democratische partij in Duitschland heeft een nieuw ontwerp-pro- gram inzake ontwapening opgesteld, het welk hierop neerkomt, dat de Duitsche S. D. A. P. zich voorneemt krachtig te ageeren voor internationale ontwapening, maar de nationale, eenzijdige ontwapening voor het Duitsche Rijk verwerpt. Omtret dit laatste zegt het ontwerp- program: Zoolang door de machtspolitiek van de imperialistische en fascistische staten het gevaar dreigt, dat Duitschland als opmarschgebied wordt misbruikt en te gen zijn wil in een bloedige worsteling geraakt en zoolang dit gevaar niet door socialistische regeeringen, tenminste in de belangrijkste landen, kan worden ge neutraliseerd, is de Duitsche republiek genoodzaakt tot bescherming van de zelfbeschikking van het volk een weer macht in stand te houden. „De Tijd" teekent hierbij aan: „Ook de Duitsche sociaal-democraten gebruiken gaag groote woorden, maar in den grond der zaak lijkt hun nieuw pro gram als twee druppelen water op het pro gram derKatholieke Staatspartij in Nederland. Van haar Duitsche zuster kan de Ne- derlandsche S.D.A.P. wel iets leeren!" Wat deze laatste opmerking betreft: ons dunkt, dat de Nederlandsche S.D.A.P. van haar Duitsche zuster 't liefst zal leeren, om te wachten met klaren wijn. te schenken, totdatde noodzaak haar dwingt! V Onderwijzers en S. D. A. P. In een correspondentie uit Brussel in „Het Volk" lezen we: Het socialistisch onderwijzend perso neel van België, dat eerst na den oorlog tot organisatie was gekomen, werd se dert jaren met tamelijk veel succes door de communisten bewerkt. Deze hadden zich meester weten te maken van de be langrijkste afdeelingen en onder hun in vloed had de Belgische centrale het in- tertanionaal beroepssekretariaat, aange sloten bij het I. V. V., verlaten, en plaats genomen in de rijen van de z.g. interna tionale der arbeiders van het onderwijs, aangesloten bij de Roode Yakinternatio- nale van Moskou. En dan vervolgt de correspondent, dat .n de geestesgesteldheid der Belgische on- erwijzers een kentering is gekomen. Er is dezer dagen een congres te Brussel geweest, en: Het congres besloot de Belgische cen trale aan te sluiten bij het beroeps- secretariaat van onderwijzend personeel, aangesloten bij het I.V.V. te Amsterdam. Met verklaarbare voldoening wordt dit feit geconstateerd. Elders in dit nummers vindt dien nog een ander bewijs van steun, die de onder wijzers geven aan de socialistische bewe ging: Het congres van den Bond van Ne derlandsche Onderwijzers besloot aan het fonds voor uitbreiding van de socialisti sche pers met 12.000 gld. deel te nemen. Wij, Katholieken, hebben een keurcorps Katholieke onderwijzers. Deze zijn katholiek georganiseerd in eigen organisatie. Maar op hen moge ook nu en in de toe komst gelijk het in het verleden was nooit te vergeefs een beroep worden ge daan, als 't geldt te steunen, op een of an dere manier, de algemeene katholieke be langen! ONTWAPENING De Commissie-Loudon Komt op 15 April b ij een. Gisteren werd op het Volkenbondssecre tariaat bekend gemaakt, dat jhr. Loudon tegen 15 April 1929 de voorbereidende ont- wapenings-commissie voor haar zesde zit ting heeft bijeengeroepen. De agenda voor de bijeenkomst is nog niet vastgesteld. De voorzitter van de commissie voor een conventie op de controle van de wapenfa- bricage, graaf Bernstorff, heeft de deskun dige commissie voor de bestudeering van de Belgische voorstellen van December te gen 11 Maart bijeengeroepen. FRANKRIJK. CRISISGERUCHTEN. De positie van het kabinet zeer wankel? Een H.N.-bericht uit Parijs bevestigt de daar circuleerende geruchten over oen aan staand aftreden van het kabinet, althans van Poincaré. Men acht het niet onmogelijk, aldus het bericht, dat ten gevolge van de meenings- verschillen tusschen Poincaré en de overi ge ministers in verband met de verhooging der vergoeding voor de afgevaardigden, een nieuwe kabinetscrisis zal uitbreken. De „Msbd."-correspondent te Parijs seint: De senaat heeft de parlementaire scha deloosstelling aanvaard. Het heengaan van Poincaré wordt daar door onvermijdelijk geacht en einde der volgende week verwacht. De autonomistische beweging in den Elzas. Ingrijpen van Mgr. RuchJ Volgens een door de „Temps" weerge geven bericht uit Straatsburg kondigt het blad „La République" aan, dat de aarts bisschop van Straatsburg, mgr. Ruch, op grond van een briefwisseling met het Va- ticaan, aan abbé Haegy, den leider van den Elzasser „Courier" in Colmar, en aan abbé Schien, den leider van de in Straatsburg verschijnende „Elsasser", de uitoefening der geestelijke bediening heeft verboden. Abbé Schien is hiervan reeds verwittigd De „Gazette du Franc". In de zwendelaffaire van de „Gazette du Franc" zijn thans 7 personen in hechte nis genomen. De laatste, die gearresteerd werd, was ir. Gillot, voormalig kabinetschef van den minister van onderwijs. De Mon- zie en van den minister van openbare wer ken Laval, en oud-administrateur van de „Interpresse" Intusschen neemt het aantal slachtoffers van de practijken van Mme Hanau en haar medeplichtigen onder de burgers gestadig toe. Te Calais heeft thans een teekenaar uit wanhoop een einde aan zijn leven ge maakt; hij is de vierde, die zijn gelden aan de „Gazette du Franc" had toevertrouwd en, na het vernemen van de catastrofe, zich van het leven heeft beroofd. De driehonderd employés der onderne ming schijnen er nog al goed te zullen afko men. Een commissie uit hun midden is voor den verzoeningsraad verschenen, waar zij het bedrag hunner nog niet-betaalde salarissen en een schadeloosstelling eijich- te. Het meerendeel der gevallen werd op vriendschappelijke wijzo geregeld, en er werd bepaald dat de belangen van het per soneel vóór zullen gaan bij de schadeloos stelling der crediteuren. JOEGOSLAVIË. Koning Alexander. Vrij ernstig ziek. Volgens berichten, afkomstig van de In tern. News Service, is koning Alexander nogal ernstig ziek. Hij lijdt aan influenza en heeft hooge koorts. Koning Alexander, die veertig jaar is, heeft na den oorlog, dien hij meemaakte, een zwakke gezond heid. Oproep der opstandige Sjinwari's. De strijd tegen Aman Oellah wordt niet opgegeven. Naar uit Kaboel gemeld wordt heeft de stam der Sjinwari's een oproep tot het Afghaansche volk gericht, waarin verklaard wordt, dat de stam zijn strijd tegen den koning niet opgeeft. Zelfs indien het den regeerings'roepen zou gelukken de hoofd macht der opstandelingen te verslaan, zou den zij zich in de bergen terugtrekken en zich niet aan den koning overgeven. In verband met de reis van de konin gin-moeder naar den stam van de Sjinwa ri's, verklaart laatstgenoemde, dat haar geen gevaar dreigt. Onderhandelingen wor den nutteloos genoemd, daar de koning het land met zijn moderniseeringen niet tot welvaart zal kunnen brengen. AFRIKA. Delvers in Namaqualand in verzet. De toestand is ernstig. Uit Kaapstad wordt gemeld: De mijn werkers op de diamanthoudende terreinen eischen 13 H.A. diamanthoudend terrein op. In geval van een weigering der regee ring zijn zij van plan het terrein met ge weld te bezetten. 200 man politie zijn ter plaatse aanwezig. Men vreest voor bloe dige botsingen. Nader wordt uit Pretoria gemeld: De toestand in Namaqualand is gespannen. Gewapende diamantdelvers hebben beslag gelegd op de terreinen van den staat en zijn daar aan het graven gegaan. AMERIKA BOLIVIA EN PARAGUAY. Vanguardia opnieuw bezet. Door de Bolivianen. Het gezantschap van Paraguay te Wash ington deelt mede dat de Bolivianen het fort Vanguardia, gelegen in het betwiste gebied, opnieuw zouden hebben bezet, waardoor weder een zeer ernstige toestand is geschapen. De legatie verklaart, dat de opmarsch zonder strijd is geschied, daar de Bolivianen gebruik hebben gemaakt van het bevel, door de regeering van Paraguay aan haar troepen gegeven om de vijande lijkheden te staken. Vervoer van wapens doo{ Argentinië verboden. De regeering van Argentinië heeft het vervoer door Argentinië van wapens, voor Bolivia bestemd, verboden zoolang het ge schil tusschen Bolivia en Paraguay niet is beslecht. Fransch vlieger neergestort. Naar uit Asuncion wordt gemeld is de bekende Fransche vlieger Lemaitre, die de leiding had van de opleidingsschool der Boliviaansche legervliegers, met den titel van majoor, aan de grens van het Chaco- gebied neergestort. Het toestel werd ver nield. De vlieger werd ernstig gewond. Lemaitre is een van de bekendste Fran sche vliegers. In den oorlog was hij esca drille-leider. Na den vrede ging hij naar de burgerlijke luchtvaart over. Meestal vloog hij op de lijn ToulouseCasablanca, later werd hij met Arrachart, bekend door de vluchten naar Dakar en Tomboelctoe. In 1926 werd hem de organisatie der Bo liviaansche luchtmacht opgedragen. Daar naast deed hij veel voor de bevordering van het vliegen in Bolivia. Hij volbracht er tal van opmerkelijke vluchten. Bij het begin van de moeilijkheden met Paraguay begaf hij zich met een groep bombardements-vliegtuigen naar de grens. Men installeerde zich ten noorden van het fort Vanguardia, bij Puerto-Suarez (aan de Paraguay-rivier). Bij een vlucht boven de grens is Lemaitre thans neergestort. EERSTE KAMER. Herstel der leerlingenschaal 1923. De Eerste Kamer heeft gisteren eenige wetsontwerpen zonder veel discussie aan genomen. De Kamer heeft zich zonder hoofdelijke stemming vereenigd met het wetsontwerp tot het aangaan van een geldleening groot 42 millioen gulden ter aflossing van het restant van de 6 pet. Staatsleening 1923 C. groot 40 millioen dollars. Het wetje, dat de leerlingenschaal, die op 1 Januari 1930 automatisch zou herle ven, iets eerder invoert, en de noodregeling ter voorkoming van onnoodige oprichting van bijzondere scholen nog voor korten tijd in stand houdt, is er zonder hoofdelijke stemming doorgegaan, nadat de heer D e Jong (R. K.) enkele critische opmerkingen had gemaakt. De minister herhaalde grootendeels wat hij in de Tweede Kamer had gezegd en betoogde, dat ook z.i. over de leerlingenschaal het laatste woord nog niet is gezegd. DE KAMERVERKIEZINGEN. Kamerkieskring Leiden. Het bestuur der R. K. Kamercentrale Leiden heeft aan de besturen der aange sloten locale R. K. Kiesvereenigingen de volgende circulaire gericht: In onze vorige circulaire adviseerden wij U, in overleg 'met de gcombineerde kies kring-besturen, als arbeiders-specialiteit al lereerst aan te wijzen den heer C. J. Kui per. Thans zijn wij verplicht U mede te dee- len, dat de heer C. J. Kuiper zich als ar beiders-specialiteit in de gecombineerde kieskringen Friesland, Groningen, Dor drecht Leiden heeft teruggetrokken. Daar het bestuur van den Bond van R.K. Kiesvereenigingen in den Rijkskieskring Dordrecht, hetwelk daarvoor het eerst in aanmerking kwam, zich onthouden heeft in de plaats van den heer Kuiper een ander persoon te adviseeren, zoo meent ons be stuur thans verplicht te zijn Uw aandacht te vestigen op den heer A. J. Loerak ker, voorz. van den R. K. Land- en. Tuin- arbeidersbond „SL Deus Dedit". Wij maken van deze gelegenheid gebruik U mede te deelen, dat uw bestuur en uw leden reglementair niet beperkt zijn tot het aanwijzen van 2 candidaten voor elk der kwaliteitszetels en de vrije zetels, doch dat wij slechts het getal 2 als een wellicht vol doend aantal hebben aangegeven". In het Westland. De tien Westlandsche kiesvereenigingen adviseeren volgens de „Volkskr." bij de aanwijzing van candidaten in dé Rijkskies kringen Groningen, Friesland, Leiden en Dordrecht de volgende personen aan le wijzen: 1. A. C. A. van Yuuren, voor den kwali teitszetel Staatsfinanciën van de rijkskics- kringen Friesland en Groningen. 2. A. J. Loerakker, voor den kwaliteits zetel arbeidszaken en arbeidsvraagstuk van den Rijkskieskring Dordrecht. 3. G. W. Kampscköer, voor den vrijen zetel van den Rijkskieskring Leiden. Hollandsche Kunstzijde Industrie. Een produktie van 2.000.000 K. G. per jaar. Gisteren was het een heuglijke dag voor de Hollandsche Kunstzijde Industrie te Breda. De laatste machine werd n.l. in ge bruik gesteld, waarmede de voorgenomen uitbreiding van de produktie een feit is geworden. In de fabriek werken thans 2700 arbeiders terwijl de produktie thans 2.000.000 K.G. per jaar zal bedragen. M Postpakketten voor Ned.lndië. iebt verhoogd Met ingang van 1 Januari a.s. wordt in het verkeer met Ned.-Indië per zeepost het maximum-gewicht voor postpakketten verhoogd tot 10 K.G. Het tarief voor pak ketten van 5 tot K.G. bedraagt 3.25. De Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen. Een bespreking met den Minister. Hedenochtend te 10.30 uur heeft op het departement van Binnenlandsche Zaken te 's-Gravenhage een bespreking plaats tusschen den minister en de werkcommis- sio voor de drooglegging der Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen. Revolutionnair-Socialistische Vereeniging. Nieuwe part ij van Stenhuis. Donderdagavond werd onder leiding van den heer Stenhuis in Dordrecht een verga dering gehou'den ter oprichting eener Re volutionnair-Socialistische V ereeniging. Het resultaat was dat zulk een vereeni ging werd opgericht. Alle aanwezigen tra den als leden toe. In Januari zal een open bare vergadering worden belegd, waar de heer Stenhuis het woord zal voeren. Voor de Socialistische pers. De onderwijzers nemen met 12.000 deel. Het congres van den Bond van Neder landsche Onderwijzers besloot aan het fonds voor uitbreiding van de Socialisti sche pers met 12.000 deel te nemen Zij bekennen duidelijk kleur! In de eerste vergadering van den raad van commissarissen (zes aangewezen door 't N.V.V., zes door do S.D.A.P.) ,van de N.V. „De Arbeiderspérs" werd tot voorzit ter benoemd de heer Wibaut, tot vice-voor- zitter de heer Kupers, tot secretaris de heer Van der Veen (directeur van „Volk" en „Voorwaarts", tot tweede secretaris de heer Lindeman. Al de bestaande partijbedrijven, die voortaan door S.D.A.P. en N.V.V. samen zullen worden beheerd, zullen in één N.V. worden vereenigd. Het nieuwe bedrijf zal dan omvatten de dagbladen „Volk" en „Voorwaarts", de drukkerijen „Vooruit gang" en „Voorwaarts", de uitgeversmaat schappij „Ontwikkeling" en de boekwin kels in de verschillende plaatsen van het land. De oprichting van plaatselijke of gewes telijke dagbladen wordt in een rapport van den directeur bepleit. Besloten werd de fi- nancieele mogelijkheid te onderzoeken van de uitgave van een eigen blad voor Den In den ouderdom van 62 jaren overleed te Utrecht de heer H. A. Beets, oud-notaris. De Delftsche Groentenveiling heeft besloten tot het graven van een nieuwe ha ven aan den Hoornschen weg nabij Delft Het voornaamste nieuws, BUITENLAND. De Commissie-Loudon zal in April van het volgend jaar bijeenkomen. Zal Poincaré moeten aftreden. Het fort Vanguardia opnieuw door Boll» vianen bezet. De PHAEN. in Indië (Luchtvaart, 2de blad). BINNENLAND. Eer nationale bedevaart naar Rome. (2de blad). De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp inzake de leerlingenschaal aangenomen. (1ste blad). De Kamerverkiezingen. Advies voor de candidaatstelling in den Kieskring Lei den. (1ste blad). PATER RAFAEL SLOOTJES. M-jrgenochter.d te 10 uur zal pater Ra- faël Slootjes O.Praem. zijn eerste Plech tige II. Mis in de Parochiekerk alhier opdragen. en daarvoor een bedrag van 40.000 bo- schikbaar gesteld. De gemeenteraad van Eindhoven heeft in principe besloten tot den bouw van e^n nieuw raadbir's. Uc gemeenteraad van Zeist besloot gisteren tot het overdoen van hot gemeen telijk electriciteitsbedrijf aan de N.V. Prov. Utrechtschc Electrische Mij. voor een totaal bedrag van 1.123.500 waaronder 650.000 voor de z.g. good-will. EEN LADELICHTER OP PAD. Gisteravond heeft een ladelichter kans gezien bij twee winkeliers hier ter stede zijn slag te slaan. Omstreeks half acht heeft hij aan verschillende winkels een bezoek gebracht en gevraagd naar artike len, die niet voorhanden wuren. Toen do winkeliers zich daarop even verwijderden heeft hij zijn slag geslagen. Bij den heer B. aan de Haarlemmerstraat werd een be drag van 65 uit de cassa gehaald, bij den heer E. aan do Breestraat een bedrag van ƒ130. Zijn signalement luidt: leeftijd pl.ni. 30 jaar, groot donker uiterlijk, beschaafd vlugge spraak, gekleed in donkere winter jas. Prof. Dr. D. C, Hesseling. Prof. dr. D. C. Hesseling, buitengewoon hooglceraar in het Nieuw-Grieksch aan de Universiteit alhier, zal 15 Juli a.s. den 70- jarigen leeftijd bereiken en derhalve aan het eind van dezen academischcn cursus het hoogleerairsambt moeten neerleggen. Prof. Hesseling gaat zich na zijn altre den metterwoon te Wassenaar vestigen. Coöperatieve Tuindersleenbank. Op de gisteren gehouden publieke ver- kooping is door de Coöperatieve Tuin dersleenbank aangekocht het Bankgebouw Rapenburg 63, waarheen het bedrijf, wat belangrijk zal worden uitgebreid, eerst daags van Hooigracht 34 zal worden over geplaatst. De bedoeling is, ook het cheque- en wi8selverkecr in het bedrijf op te nemen, waarvoor de Bank den geheelen dag za) geopend zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1