BUITENLAND. Buitenl. Berichten. LUCHTVAART. Leger en Vloot, j ?Oste Jwqanq ZATERDAG 17 NOVEMBER 1928 No 6029 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Rw Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal III;onze Agenten 20 cent per week. f2.60 per kwartaal nco per postf2.95 per kwarta&l töeïllastreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver aar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor- jetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd jagsblad 9 ct- Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 POSTBUS No. 11 GIRONUMMER 103003 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Yoor Ingezonden Mcdedeolingon wordt bet n dubbolo van het tarief berekend. n Kleine advertentiën, van ton hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangebodon of gevraagd, hunr en ver huur, koop en verkoop f 0.50. Tnummer bestaat uit vijf gaden waaronder het pllustreerd Zondagsblad. /AATEIGENDOM NAAR IRISTELIJK BEGINSEL. om socialisme, ook al wil het zich fen van het Historisch Materialis- K al wil het niet zijn principieel en iroken anti-godsdienstig,is voor den jek onaanvaardbaar, omdat jn opzet en in zijn streven den Gods in ieder geval buitensluit. t óók is het socialisme voor 'den iek o n a a n n e m e 1 ij k om zijn liscbe theorieën. ,ijn er onder de socialisten, die de economische theorieën van Marx en hebben verlaten zij erkennen jen van allen het recht van den pri- "1 PiÈgendom; zij erkennen zeker niet, JLj^het privaateigendomsrecht een eisch ■V Ul het natuurrecht, ik hierom kan het socialisme, in wel- verwaterden vorm dan ook, jj t door een Katholiek worden aan- ij willen kort en, naar wij hopen, allflf;elijk uiteenzetten, hoe wij, katho- in, denken over het eigendomsrecht. lOOlt r Hm i3 bestrijders van het privaateigen- «recht kan men in twee groote groe- onderscheiden. die alle privaatbezit uit den boo- bczotbacht en daarom de gemeenschap naar van alles wil maken. Dat is het munisme in zijn opzet. De tegenwoor- jcommunisten beoogen echter wel (©paalde zaken of tot op zekere uitzonderingen toe te staan niet voor zichzelfl o li andere groep wil het privaat bezfit fi'j;verbruiksartikelen wel laten -v'-1,tduren, jnaar de'productiemid- en brengen aan de gemeenschap, is de theorie der sociaal-democraten, wenschen daarentegen gehand- het privaateigendomsrecht zoo- van verbruiksgoederen als van pro- tiddelen. productiemiddelen worden ver- goederen, die, zelf geproduceerd worden aangewend of althans be- zijn tot nieuwe productie; dus fa- magazijnen, machinerieën, ver- ttiddelen, grondstoffen eze overtuiging betreffende het pri- ■^ndomsrecht baseeren wij op het tnurrecht. ajn encycliek „Rerum Novarum" ■O XIII aan, dat het privaatbezit, u productiemiddelen, is over- komstig het natuurrecht, en dat een eisch van het natuurrecht, deze laatste stelling haalt Leo •ie bewijzen aan, die wij hier citee- it de woorden uit de encycliek zelf. ^Talent en vlijt zouden hun prikkel en aldus zouden de bronnen van en welvaart geheel opdrogen"; 'uidelijk blijkt, welk een harde en slavernij voor de burgers het zou zijn", indien collectief eigen- werd ingevoerd; m. a. w. van een samenleving kan geen er bijl lübiiq it i-^De deur zou opengezet worden voor ingen nijd, wangunst en twee- a. w. privaateigendom is kei rik tot behoud van den vrede in ■Htschappii. >ze drie argumenten, door Leo XIII fljllwoerd, zijn ook te vinden in het «witljbö werk van Sint Thomas, de „Sum- Sprekende over het privaatbezit zegt "kerkleeraar, dat dit noodzakelijk is IZElfdrie redenen: „Vooreerst, omdat een meer bezorgd is voor iets wat hem toekomt; want een ieder ontvlucht .rbeid en laat aan een ander over, hem niet persoonlijk betreft, zooals Jkt als er vele dienaren zijn. Ten k iJPe' om^a^ dingen ordelijker wor- behandeld, als aan ieder afzonderlijk sigen verzorging van een zaak wordt jdragen; want er zou verwarring zijn, («■iereen, zonder onderscheid, alle din- moest verzorgen. Ten derde, omdat er le onder de menschen bewaard blijft, £f(|S ieder met het zijne tevreden is. Daar liet men, dat onder hen, die te za ngen^ en onverdeeld iets bezitten, veel s»r .twisten ontstaan". kunnen, dit alles nog eens op andere flTjrïe* herhalend, vaststellen, dat (tnenschelijke natuur nd den zondeval imaal zoo is, dat er allereerst beter de dingen wordt gezorgd, wanneer loonlijk aan iemand toebehooren, anneer zij aan velen gemeen zijn; - het, vervolgens, voor den mensch be- ia, zijn arbeidslust op geheel andere ze wordt geprikkeld en beloond, wan- >r hij de opbrengst van zijn arbeid tot em voordeel verkrijgt, en dat ten slotte f privaatbezit veel beter dient de orde en den vrede van het sociale leven, dan wanneer alles aan allen gelijktijdig be hoort. Privaateigendom is naar christlijk be ginsel gegrond op het natuurrecht. Maar privaateigendom is naar christe lijk beginsel niet een absoluut, een on beperkt, doch slechts een relatief, een betrekkelijk recht. Relatief is het allereerst met betrek king tot God. Hij alleen is, als absoluut Schepper, ook de absolute Bezitter! Doch 'het eigendomsrecht is ook tegen over de menschen niet absoluut, maar be perkt door de gemeenschap, door wat het algemeen belang cischt. Als en inzooverre het algemeen belang het eischt mag en moet de Staat het eigendomsrecht der Staatsburgers beperken. En de mensch individueel mag zijn eigendom niet willekeurig behcc- ren, doch moet dit zóó besturen, als bin nen het raam der menschelijke gemeen schap het doelmatigst is. Wij herinneren ons, eens een artikeltje in dit blad te hebben geschreven onder den titel: „De rollende dubbeltjes waarin wij betoogden, dat h e i d e n s c li is de op vatting, dat wie geld rechtmatig bezit en bij niemand schuld, bij niemand uit strikte rechtvaardigheid voortspruitende plichten heeft, met dat geld doen kan wat hij wil, de dubbeltjes kan laten rollen, zooals hij dat naar luim en willekeur verkiest. Neen, zoo schreven wij, hij moet, wil hij zij.i, eigendom christel ijk besturen, daar bij de belangen der gemeenschap, de be langen van zijn medemenschen voor oogen houden! En, 't is werkelijk waar, ons kwam toen' ter oore, dat in een gezelschap van respectabele katholieke personen ern stig de wenkbrauwen waren gefronst over zulk 'n naar rood bedenkelijk overhellend geschrijf in een katholiek dagblad! Als er onder onze lezers nóg zijn, die door de liberale opvattingen omtrent don .eigendom zijn besmet, hun willen wij dan voor boudeu dc kernachtige stolling, waar in de heilige Thomas den bezitters hun plicht voorhoudt. „In betrekking tot de uiterlijke goede ren heeft de mensch twee bevoegdheden. Een daarvan is de bevoegdheid om ze te verzorgen en te besturen; en wat dit punt betreft is het geoorloofd dat de mensch ze bezitte, en is het zelfs nood zakelijk om drie redenen. De tweede bevoegdheid is om ze te gebruiken; en wat dit betreft moet de mensch ze niet begchouwen als particulier, maar als ge meenschappelijk, zoodat hij gemakkelijk ervan mededeele als anderen in nood zijn". Mgr. Aengenent, deze woorden van Sint Thomas in zijn „Sociologie-' citec- rend, vervolgt dan: „Dit is dus de heerlijke katholieke op vatting, dat de mensch de goederen wel zelf mag bezitten en besturen maar dat hij ze niet alleen voor zich zeiven mag gebruiken. De eigendom heeft dus zware verplichtingen tegenover anderen. En te recht wordt dan ook gezegd, dat de katho lieke theorie over den eigendom het midden houdt tusschen de absolute opvat ting van 't Romeinsche recht en de ont kenning ervan door het socialisme". Deze „heerlijke katholieke opvatting" hebben wij in dit artikel 'n in het licht willen stellen en plaatsen tusschen de vele dwalingen omtrent den eigendm leerin gen en practijken die in ons maat schappelijk leven zijn doorgedrongen. DUITSCHLAND. DE KRUISERBOUW WORDT NIET STOPGEZET. Nederlaag der socialisten. Hun voorstel verworpen met 2 5 5 tegen 2 0 3 stemmen Gistermiddag zijn in den Duitschen Rijks dag de debatten over het sociaal-democra tisch voorstel tot stopzetting van den krui- serbouw voortgezet. De sprekers van de Duitsche Volkspartij en van de Democraten verklaarden dat hun fracties tegen het socialistisch voorstel zouden stemmen, evenals dr. Wirth die na mens Ijet Centrum verklaarde, dat dit geen ministercrisis wenschte en een nieuwe verkiezingsstrijd onder de leus „vóór of tegen den pantserkruiser" voor het Duit sche volk van geenerlei nut achtte. Na lange discussies komt ten slotte het socialistisch voorstel tot stopzetting van den kruiserbouw in stemming en wordt ver werpen met 255 tegen 203 stemmen en 8 ont houdingen. Vóór stemden alleen de sociaal democraten, met inbegrip van de tot hun partij behoorende ministers, en de commu nisten. De Duitsche boerenpartij onthield zich van stemming. Hiermede was ook het communistische voorstel verworpen. Ette lijke voorstellen werden daarop naar de be- grootingscommissie verwezen. Daarna komt de communistische motie van wantrouwen tegen minister Groener in stemming. Deze wordt met 392 tegen 62 stemmen en 5 onthoudingen verworpen. Vóór stemden slechts de communisten en naticnaal-socialisten. Nog geen oplossing in het metaalconflict. Pessimistische verklaring van minister Wissel 1. De Rijksdagcommissie voor sociale aan gelegenheden hield zich gisteren onder voorzitterschap van den afgevaardigde Es- ser (Centrum) bezig met de voorstellen tot bijlegging van het conflict in de metaalin dustrie. De rijksminister van Arbeid, Wissell, ver klaarde op grond van zijn persoonlijke er varingen in het industriegebied dat naar zijn meening de verhouding tusschen de beide partijen nog steeds zeer gespannen is. Hij ziet voor het oogenblik geen oplos sing voor de geschillen doch alle hoop is nog niet opgegeven. FRANKRIJK. Paul Boncour treedt af. Als Volkenbonds gedelegeerde. Paul Boncour heeft in verband met de samenstelling van het nieuwe ministerie- Poincaré zijn.ontslag ingediend als Fransch gedelegeerde bij den Volkenbond. ROEMENIE. Agitatie in Roemenië? Oproerige plannen tegen de regeering beraamd? Volgens een bericht uit Klausenburg heeft de Roemeensche premier Manioe den burgemeester van Klausenburg opgebeld en hem medegedeeld, dat door oproerige ele menten een betooging tegen de regeering te Klausenburg wordt georganiseerd. De bur gemeester zou instructies hebben ontvangen voor handhaving der orde te zorgen. Volgens de „Cuvantul" zullen de libera len en. .de. aauhanger*^ v n Aveceseu..Legen 12 December, den daLftn der verkiezingen, een actie der studenten voorbereiden. Voorts zouden plannen bestaan tot het ple gen van sabotage in groote fabrieken en kolenmijnen. AMERIKA. GUATEMALA EN HET VATICAAN. Het einde der Kerkvervolging. Na een kerkvervolging van meer dan 50 jaren genieten de Katholieken van Guate mala thans weer vrijheid van godsdienst. Sedert 1871 was de regeeringsmacht in handen van verwoede tegenstanders der Kerk; zij hebben gedurende al die jaren een heftige campagne gevoerd tegen de Katholieken. In 1926 was deze vervolging zoo verschrik kelijk, dat men dacht dat het Katholicisme in Guatémala geheel en al uitgeroeid zou worden. Toen echter President Oreliana plotse ling gestorven was en president Chacon, die in zijn plaats gekozen werd, meer op Christelijk standpunt bleek te staan, kwam er spoedig een gunstige wending in de re- geeringspolitiek. Deze president gaf aan den gezant van Guatémala te Parijs en te Londen, dr. Mat- tos, opdracht om met het Vaticaan onder handelingen aan te knoopen over het slui ten van een ..modus vivendi". Dr. Mattos heeft zijn taak zeer goed vol bracht: binnenkort zal Guatémala een ge zant naar het Vaticaan zenden, waardoor het aantal vertegenwoordigers van vreem de mogendheden bij den H. Stoel tot 29 zal stijgen. Wat de anti-godsdienstige wetten betreft enkele bepalingen zijn reeds ingetrokken, terwijl dc overige met de meest mogelijke toegevendheid zullen worden toegepast. DE STORM IN HET BUITENLAND. Zwaar weer boven Engeland. En op het Kanaal. Gistermiddag woedde te Londen een he vige storm. De wind bereikte een snelheid van 100 K.M. per uur. Er werd groote schade aangericht en de telegraaf- en tele foonlijnen moesten het geducht ontgelden. Zóó krachtig was de wind, dat voetgangers op vele punten der stad tegen den grond werden gesmakt. Op zee, vooral in het Kanaal, was de or kaan nog heviger dan eergisteren, en het stortregende onafgebroken. Ook te Southampton was het noodweer. Groote mailbooten dobberden als notedop- pen op de golven. De „Ge*ant Alaunia" van de Cunardlijn kon niet uitvaren. Vier enor me kranen werden op de kade neergewor pen. Eén dezer kwam terecht op een koffie- tent die vol menschen was. Drie hunner werden gewond. Te Liverpool kwam een stoomschip binnen zonder schoorsteen; de ze was er op zee afgewaaid. ie Bristol moest het verkeer op ver scheidene plaatscen worden stopgezet, daar de «traten door omgewaaide boomen wer den versperd. Van tal van huizen woeien de daken af. Ook in het Kanaal van Bristol spookte het ontzettend. De schepen moes ten in allerijl een toevlucht zoeken op de reede van Barry. Uit de haven van Swansea kon geen enkel schip vertrekken. Het luchtverkeer had eveneens een zwo ren strijd tegen de elementen te voeren. Het vliegtuig van de Imperial Airways, dat van het Continent kwam, maakte juist toen het zich boven de „Maid of Orleans" bij Folkestone bevond, een onverwachte daling en het passeerde nog geen drie me ter boven den draadlooze-mast van het stoomschip. Het was het eenige vliegtuig, dat vandaag te Croydon daalde, met 20 passagiers aan boord. De bestuurder ver klaarde, den geheelen weg met regen en storm gekampt te hebben. Ook stormweer boven Parijs. Twee gebouwen ingestort. Een hevige storm, die gepaard ging met een zwaren regenval, heeft gisteren boven Parijs gewoed. Er werd vrij veel materieele schade aangericht, doch persoonlijke onge vallen met doodelijken afloop kwamen niet voor. Van het ministerie van Justitie stortte een schoorsteen in de straat, waardoor een auto werd beschadigd. Voor verschillende andere ongevallen moest de hulp van de brandweer worden ingeroepen. In do voorsteden van Parijs zijn veel boomen omgevallen en daken beschadigd ook het dak van een overdekte wielerbaan werd vernield. Van schepen langs de kust werden >016 noodseinen ontvangen. Met moeite kon de bemanning van een zinkend schip nabij Kaap Finisterrc worden gered. Een groot olietankschip, voor rekening van de Sovjet- regeering gebouwd werd op 'n proefvaart nabij Cherbourg ernstig beschadigd. Het Peruaansche stoomschip „Huasc.aran Gal- 'IWISTo Brest 'aan den grond geloojwn. Op den boulevard Voltaire is een ga rage van beton ingestort. Twee gewonden werden uit de puinhoopen gered. Tn een ander gedeelte der stad stortte tengevolge van den heerschenden storm een zinken loods, die 75 meter lang en vier meter breed was in. Persoonlijke ongelukken had den hierbij niet plaats. Van Le Bourget zijn slechts vier vlieg tuigen gestart, n.l. drie naar Scandinavië en één naar Engeland. Steiger te Keulen ingestort. Een doode, zeven gewonden. Een steiger van een huis te Keulen is gisteravond, waarschijnlijk ten gevolge van den storm, ingestort. Door de neer stortende balken werden acht personen ge troffen. Een vrouw werd onmiddellijk ge dood, terwijl twee personen zwaar en vijf licht gewond werden. DE INDIë-VLIEGERS TERUG. Smirnoff, Aler en Ventend aal zijn gister middag een paar minuten voor halfvijf veilig en wel geland op Schiphol, luide toe gejuicht door de honderden belangstellen den, die wind en regen getrotseerd hadden, om getuige te kunnen zijn van de begroe ting van de veroveraars van de lucht, de dapper K. L. M.-marmen, die zegevierend dc cersto retour-postvlucht tot een schitte rend einde gebracht hebben. Onder de aanwezigen, die do vlieger* op Schiphol opwachtten bevonden zich o.a. do minister van Waterstaat, de directeur- generaal van de posterijen en telegrafie, autoriteiten van do K. L. M. en de heer v. d. Hoop, dc eerste Indië-vlioger. Bij aankomst werd de bemanning van het vliegtuig toegesproken door den mini» ter, door ir. Daramc, door den Amsterdam- schen wethouder J. ter Haar, door ir. Ste- phan namens de Fokkerfabrieken, door den heer Manassen, chef van de afd. Publi citeit der K. L. M. en ten slotte door den heer Pieman namens den raad van bestuur der K. L. M. 's Avonds werde n de koene vliegers in do „Bordelaise" te Amsterdam door hun vrienden gehuldigd. Commandant lie infanterie-brigade. Binnenkort moet de benoeming te ver wachten zijn van kolonel van den gencralen staf P. Donk te 's-Gravenhago tot comman dant van de lie infanterie-brigade te Ede. Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. De socialisten lijden in den Rijksdag den nederlaag. Dc kruisorbouw wordt niet stop gezet. De storm heeft huisgehouden in Enge land, boven het Kanaal en in Frankrijk. In Keulen zijn twee gebouwen ingewaaid. (Buitenl. Berichten, le blad). Smirnoff, Aler en Veenendaal terug van hun Indië-vlucht. (Luchtv., 1ste blad). BINNENLAND. Dc storm van gisteravond. (l3o cn lsto blad). De retourvlucht uit Indië. (1ste blad). De afbouw der Kathedraal te Haarlem. (4de blad). Bisschoppelijk schrijven over de Zusters van Bethanie en van Nazareth. (Kerkn„ 2de blad). Gevallen van gascorruptie voor den rech ter. (Rechtzaken, 2de blad). Honderdjarig bestaan van het Katholiek kerkhof. (2do blad). Doodelijk motor-ongeluk te Hillegom. (le blad). Vervolg en slot van de historische be schouwing over de St. Pieterskerk te Lei den. (3do blad). DR. SCHAEPMANFONDS. N. N. door bomiddeling van Kape laan v. Dael te Zoeterwoudo10 LEIDERDORP, TWEE GOUDEN JUBILARISSEN. P. J. v. d. PUTTEN.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1