li d buitenland. Binnenland. 19e Jaargany Qe ABONNEMEK'ïjPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week. f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week. f2.60 per kwartaal Franco per postf2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de A bonne's ver krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1928 Dit b!ad varschijnt eiken (lag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 No. 5983 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Yoor Ingezonden Mcdedcolingon wordt bet dubbele van liet tarief berekend. Kleine advertentiën, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of govrangd, huur en ver huur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vier bladen waaronder het Geïllustreerd Zondagsblad. BERICHT! Zij, die zich nu op „De Leidsche Courant" abonneeren, ontvangen de nummers tot 1 October a.s. gratis. DE ADMINISTRATIE. De sociale wetgeving In de Troonrede zijn aangekondigd leeiijgo wetsontwerpen van sociale strek king, welke ingrijpen dn heb bedrijfsleven. Dat had niet mogen gebeuren, meent >„De Nederlandsche Werkgever". Niet, dat de werkgevers ook maar eenig bezwaar hebben tegen verbetering van ver keerde sociale toestanden, van voor de arbeiders slechte verhoudingen in het be drijf, maar: het moet niet. gedowngen gebeuren, niet van boven-af worden op gelegd. „De Volkskrant" geeft van deze meening de volgende ironische paraphrase: Kijk eens aan: de werkgevers zouden dolgraag „een college van overleg, ont sproten uit de vrije overeenstemming van ondernemers en arbeiders", in het leven willen roepen, ah' ze maar niet beducht behoefden te zijn, dat zoo iets tot een wettelijke regeling van deze materie moest leiden. En zoo is er natuurlijk veel meer. De werkgevers willen eigenlijk alles, maar niet gedwongen. Als ze maar kunnen vermoeden dat er ooit dwang van kan komen, dan vertik ken ze het en doen niets. Was het niet het eenvoudigst en het meest practisch, dat de „Nederlandsche Werkgever" eens aangaf, wat de onder nemers, wier woordvoerder zij is, bereid zijn te doen; want het is mooi op den socialen vooruitgang te toosten, maar men heeft er meer baat bij te weten, waar do goede gezindheid zakelijk op neer komt. Als „De Volkskrant" spreekt van d e werkgevers, dan bedoelt het Katholieke blad daarmede, natuurlijk, niet alle werk gevers, maar die, welke dc volgelingen zijn van „De Nederlandsche Werkgever". Dat de werkgevers liever regelingen wenschen voor hot bedrijf, niet van boven af opgelegd, maar door ondernemers en arbeiders met beider instemming genomen, is vanzelf sprekend. Alleen misschien so cialistische arbeiders' zullen het daarmede niet eens zijn. Zulke regelingen zijn, inder daad, véél beter. Maar op hot oogenblik zijn de organisaties in de meeste bedrijven daarvoor niet sterk genoeg, cn bij velen ontbreekt ook, helaas, de goede wil. Socia listische klassenstrijd eenerzijd f en liberale zelfgenoegzaamheid anderzijds maken al te 'veel de stemming voor onderling overleg ongeschikt. En daarom móet er van boven-af worden ingegrepen, om in wantoestanden verbete ring te brengen. Daarom móeten b.v., zooals in de Troon rede wordt aangekondigd, door den Wet gever bepalingen worden getroffen, om een einde te maken aan vele verschrikkelijke pachtcontracten, waaronder kleine land bouwers zitten te zuchten! VOLKENBOND. DE ONTWAPENINGSKWESTIE. Het tijdstip tier voorbereidende ontwapeningsconferenties. Ecnig hoopvol vooruitzicht. Dc beraadslagingen in de derde commis sie der volkenbondsvergadering hebben gisteren voor het eerst tijdens deze volken- bondsvergadering eenig uitzicht geopend op vooruitgang* met betrekking tot de be- S-aande matericelc meeningsverschillen over de wijze en den omvang der bcwape- i.mgsvermindering nog geenerlei toenade ring verkregen en ook niet beproefd, doch Voor het eerst bleek er thans bij de meeste leden der commissie een ernstige wil tc be staan om voorwaarts te gaan. Helaas toonden echter Engeland en Po len heel weinig haast, doch het is de vraag, of zij het ten slotte zullen aandurven, vrij wel alleen den vooruitgang te blijven be lemmeren. De discussies begonnen met dc voorle zing der eergisteren in de redactie-commis sie ontworpen resolutie, die door Duitsch- land niet aanvaard was. •De resolutie maakt het al of niet door gaan van den arbeid der vooibereidings commissie geheel afhankelijk van het al of niet slagen van dc pogingen der groote zeemogendheden om haar meeningsver schillen op te lossen. Aan jhr. Loudon werd als voorzitter der commissie de taak toevertrouwd, het juiste ooger.'olik voor de bijcenrceping tc kiezen, terwijl de heer Loudon bovendien werd uitgenoodigd zich in verbinding te houden met de zeemogendheden om te kunnen be- oordeelen, wanneer het goede oogenblik ge komen zal zijn. Graaf Bcrnstorff verklaarde terecht, dat deze resolutie voor Duitschland, volstrekt onaannemelijk is. Zij komt hierop neer, dat de volkenbond zich geheel terzijde stelt en passief blijft, alleen omdat een enkele greep van mogendheden meeningsverschil len heeft. Paul Boncour toonde daarna, het toch niet..aan gen a am le vinden, indien Duitsch land, op grond van deze weinigzeggende re solutie, don indruk zou kunnen trachten te v. okken, dat het Frankrijk en den aii- •üeren volkenbondstaien niet ernst zou zijn met ontwapening. Ilij verklaarde daarom een laatste, poging te willen doen om een stemmigheid te verkrijgen en s.elde daar om een redactiewijziging voor, die op zich zelf heel onduidelijk was, doch, naar de toelichting van Paul Boncour, ofschoon ook deze met zeer helder was, scheen te befceekenen, dat de voorbereidingscommis sie in ieder, geval begin 1929 zal bijeenko men, ook indien dc zeemogendheden het dan nog riet zi uden zijn eens geworden. Dit was blijkbaar ook de opvatting van den heer Loudon. In den verderen loop der debatten kreeg men den indruk, dat de meeste le den der commissie met den heer Loudon vati meening waren, dat het amendement- Boncour imperatief voorschrijft, dat de voorbereidingscommissie uiterlijk in het be gin van het volgende jaar weer zal moeten bijeenkomen. Graaf Bernstorff vroeg, dat het amende ment met de ontworpen resolutie naar de redactie-commissie zou worclen terugge zonden, opdat een volledige heldere tekst zou worden ontworpen. Toen Lord Cushendun dit geheel onnoo- dig vond, kwam plotseling de oude Belgi sche diplomaat Rolin Jecquemyn met een uitstekende rede, waarin hij zonder iels te verbloemen op de bestaande verschillen van opvatting wees en de noodzakelijkheid betoogde, dat in een zoo belangrijk docu ment, als deze resolutie, diplomatieke vaagheid onduldbaar was. De commissie besloot ten slotte, over eenkomstig dit advies, de zaak naar de re dactie-commissie toe te zenden, doch lord Cushendun liet niet na, nog even ei; op le wijzen, dat het zijn inziens geen nut had, dat de commissie in 1929 zou bijeenkomen, als de zeemogendheden het nog niet eens waren geworden. Het Hongaarsch-Roemeensche geschil. Het Hongaarsch-Roemeensche geschil is gisteren in de 'openbare bijeenkomst van den volkenbondsraad opnieuw aangehou den en wel tot dé December-zitting. Dit is geschied met volkomen instem ing ook van dc Hongaren, die zich bereid hebben verklaard door gevolmachtigden in rechtstreeksche mondelinge onderhandelin gen met Roemenie te treden. DUITSCHLAND. Hugo Stinnes in vrijheid gesteld. Tegen borg storting van 1 m i 11 i o en. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dab Hugo Stinnes gistermiddag tc kwart voor drie in vrijheid is gesteld. De officier van justitie en de rechter van instructie hebben hun goedkeuring aan de invrijheidstelling van Hugo Stines Jr. verleend tegen een borgstorting van een millioen mark. OOSTENRIJK. De dreigende onlusten. Naar uit Weenen gemeld wordt leveren de onderhandelingen van den „Landes- hauptmann" van Neder-Oostenrijk dr. Bu- resch met vertegenwoordigers van de Heim wehren en den republikeinsche Schutzbund, met het doel een kalm verloop der op 7 October te Wiener-Neustadt te houden be toogingen te verzekeren, groote moeilijk heden op. De vertegenwoordigers der soc.-dem. ver langden, dat de betooging der Heimwehren althans het houden van een optocht in het stadsgedeelte van Wiener Neustadt zou worden verboden, terwijl de leiders der Heimwehren verklaarden, daarvan niet te willen afzien. Thans heeft ook de communistische par tij tegen 7 October een bijeenkomst te Wiener Neustadt belegd cn wel op dezelf de plaats en denzelfden tijd als de beide andjere betoogingen. JOEGO-SLAVIË. De politieke crisis. Een boycott geproclameerd. De leiding van de coalitie der boeren partij cn democraten heeft Donderdag avond een oproep gericht aan het volk der Kroaten, Serven en Slovenen. Hierin wordt er allereerst op gewezen, .dat de hegomo- nisten te Belgrado zelfs niet terugschrok ken voor het vermoorden van afgevaardig den in het parlement. De parlementaire scrijd is daardoor in de toekomst onmogelijk geworden cn het volk moet zijn toevlucht tot een andere strijdwijze nemen. Deze nieuwe strijdwijze ziet de leiding van de boeren en democra tische coalitie in het boycotten van de ver tegenwoordigers der rcgcering. Deze boycott-beweging beteekent een groote verscherping van den binnenland- schen politieken toestand in Joego-Slavië. CHINA. China's burgeroorlog ten einde. Overgave der Noord- we s t e 1 ij k e str ij dkr achten. Volgens berichten uit Moekden is de verovering van China doqr de nationalis ten, die in Juli 102G te Canton begon, thans beëindigd en wel te Ansjan aan de grens van Maiidsjoerije, waar dc overblijfselen der Noordwestelijke strijdkrachten zich aan den Mandsjoe-generaai Jan Joe-Ting 'hebben overgegeven. Naar verluidt heeft deze de veiligheid der verslagen generaals Tsjang Tsoeng-Tsjaug cn. Tsjce Joe-Poe .gewaarborgd. Jang's s'. uenwerking met de nationalisten ter zake van het breken van het verzet der Noordwestelijke troepen wijst duidelijk op de kracht der nationalis tische- beweging in Mandsjoerije. MEXICO. Het verzet der Katholieken. De volharding zal de overwinning gev en. De „Katholieke Wereldpost" heeft van vertrouwbare, kerkelijke zijde uit San An tonio in den staat Texas, de volgende te legrafische mededceling ontvangen: „Hgt actief en lijdelijk verzet der Katho lieken is voor do regeering zoo verschrik kelijk, dat de leiders der politieke partij van Óbregon er reeds van spreken de wet in den zin, welke door do Katholieken ge vraagd wordt, te wijzigen. Wij moeten dus met kracht dezen tegen stand, welke zoo goed ten gunste van de vrijheid der Katholieken heeft gewerkt, steunen, en niet rusten voor het oogenblik, waarop die vrijheid een voldongen feit zal zijn". DE ZILVERBONS VERDWIJNEN. De directie van de Nederlandsche Bank acht het om tal van redenen zeer ge- wenscht, dat de zilverbons spoedig defini tief verdwijnen. Hiermede heeft de min. v. Financiën zich vereenigd. Het is in ver band hiermede, dat op het muntprogram voor 1929 de aanmunting voorkomt van 20 millioen aan rijksdaalders. Indien deze voorraad in 1929 ten volle gereedkomt, zal in 1930 wellicht nog 10 millioen aan rijksdaalders moeten worden vervaardigd. Een hoeveelheid van 30 millioen aan rijksdaalders wordt n.l. voorloopig voldoen de geacht om te kunnen overgaan tot gelei delijke intrekking der zilverbons en ter voorziening in dc gebleken behoeften der circulatie. DE KATHOLIEKEN EN DE PADVINDERIJ. Het R. IC. Centraal Bureau voor Onder wijs en Opvoeding deelt namens de Inter diocesane Jeugdcommissie liet volgende mede Het Doorluchtige Episcopaat van Neder land heeft aan de Interdiocesane Jeugd commissie opdracht gegeven over dc pad vindersorganisatie een rapport samen te stellen. In verband hiermede wordt laDgs dezen weg erop gewezen, dat het voorloo pig niet gewerischt is Katholieke padvin dersclubs op te- r:chten of de goedkeuring te vragen voor Statuten etc. R. K. BOEREN- EN TUINDERSBOND. In de jongste vergadering van het be stuur van den R. K. Nederl. Boeren- en Tuindexebond is tot voorzitter van den Centralen Pachtraad van den bond be noemd, in de vacature-prof. Van Aken, de heer J. J. Swilders, pastoor te Harreveld (Gelderland). De raad van overleg uit de -1 nationale R. K. Standsorganisaties heeft een commis sie ingesteld, die tot taak heeft aan dezen raad rapport uit te brengen over den eco- nomischen toestand in Zeeuwseh-Ylaande ren en middelen aan te geven om een op bloei van dit gewest. Als vertegenwoordi gers van den 11. K. Nederl. Boeren- en Tuindersbond werd door het bestuur aan gewezen de heer A. E. Langenhorst, direc teur der R. K. Landbouwwinterschool te Hulst. In overleg met het bestuur van den Ka tholieken Radio-Omroep werd besloten, in het komende seizoen een 8-tal radio-voor drachten op het gebied van land- cn tuin bouw te geven. Besloten werd om naar de algemecne vergadering van het Internationaal Land- bouw-Instituut te Rome, welke op 10 Oc tober 1928 gehouden wordt, een vertegen woordiger van den R. K. Nederl. Boeren- en Tuindersbond af te vaardigen. Besloten werd definitief toe te treden tot de, thans geheel gereorganiseerde land- bou w-commissie. NIEUWE WEG GOUDA—ALPHEN. In de Ingelandenvergadering van den polder Bloemcndaal is besloten voor 0.8 K-M. in de jaarlijkschc onderhoudskosten mede te betalen van den nieuwen provin cialen weg langs dc Gouwe, Gouda—AVad- dinxveen—Boskoop—Alphen. Daar de betrokken gemeenten reeds be sloten een bijdrage tc verlcenen is thans in alle betreffende colleges een desbe treffend besluit genomen, zoodat dc aan leg van dezen verkeersweg verzekerd is. DE GASLUCHT. Te Wormerveer. Het is B. en W. van Wormerveer geble ken, dat de gcpensionncerdc directeur der Wonnevvcorseho gasfabriek, dc heer L van leveranciers der gemeente bedragen van 1125 en 3984 heeft genoten. Op een verzoek om deze gelden in de kas van het gasbedrijf terug te storten, antwoordde de heer L., dat hij hiertoe geen termen aanwe zig acht. In verband hiermede stellen B. en W. den Raad voor: I. Het besluit van 27 Juli 1925, waarbij met ingang van 1 Aug. 1925 aan P. N. L. op zijn verzoek eervol ontslag is verleend, onder dankzegging voor bewezen diensten, in te trekken; II. aan P. N. L. oneervol ontslag te ver- leenen uit zijn betrekking van directeur van het gasbedrijf, hetwelk geacht wordt te zijn ingegaan 1 Juli 1925. Centraal Hanze-Bureau Bisdom Haarlem. Mr. Bach benoemd tot directeur. Als opvolger van wijlen den heer Chr. M. Jansen is benoemd tot Directeur van het Centraal Hanze-Bureau voor het Bis dom Haarlem, de heer Air. F. J. H. Bach te Rotterdam, thans redacteur van „De Maasbode". R. K. Bont! van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden. Regeling rechtspositie congres in het program der R. K. S t a a t s' p a r t ij gewenscht. Het bestuur van den Ned R. K. Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbedien den heeft zich. ingevolge de opdracht van het Rechtspositiecongres, in het begin de zer maand in Utrecht gehouden, gewend tot het bestuur der R. K. Staatspartij met het verzoek, om aan het Ontwerp program voor 1919 toe te voegen: „Wettelijke rege ling van dc Rechtspositie der bedienden". Hieraan is een uitvoerige memorie van toelichting gevoegd. Tevcis heeft 't bestuur dit verzoek ken baar gemaakt aan dc besturen der R K. Rijkskieskringorganisaties en via de afdee- lingsbesturen aan de besturen der plaat selijke R. K. kiesverccnigingen. Verder is de resolutie gezonden aan de verschillende betcekencnde Kamerfracties, aan het bestuur van de vakgroep Hoofd arbeiders in Nederland, aan 't R. K. Werk liedenverbond, aan het Internationaal Ver bond van Christelijke bediendenorganisa- ties, aan het Internationaal Vakverbond en aan den Dienst fiir Angestelltenfragen" van het Internationaal Arbeidsbureau te Genöve. Uit de Sigarenindustrie. De onderhandelingen over de C. A. O. Donderdag kwamen de hoofdbesturen der 4 werkliedenorganisatics in de siga renindustrie met dc beide patroonsorga nisaties opnieuw bijeen ter verdere onder handeling over de nieuwe C. A. O. Overeenstemming werd bereikt over de loonen van de sigarenmakers, van de z.p. kleine sigaartjes, loonen voor p*i - al-wer* Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Eenige vooruitgang merkbaar in de ont wapeningscommissie te Genève. Verscherping van de politieke crisis in Jocgo-Slavië. China's burgeroorlog is ten einde. De Noordelijken geven zich over. Overstroomingen in Mexico. (Buiten- landsche Berichten 2e blad). BINNENLAND. Koninklijk bezoek aan Amsterdam. (1ste blad). De zilverbons zullen spoedig definitief verdwijnen. (1ste blad). 90 jaren. Maandag a.s. viert do beer Zandvliet, wonende aan den Heercnwcg bij de hout- zagerii, vroeger Mannekens, thans firma Timmcrmann, zijn 90-stcn verjaardag. Zandvliet mag zich nog in een goede ge zondheid verheugen. Vijf-cn-zestig jaren is de jubilaris aan do houtzagerij werkzaam geweest en geniet thans van een welvcr- diendo rust maar niet in ledigheid, want Zandvliet is nog tc monter on kras om zich to vervelen en houdt zich met aller- hand knutselwerk bezig. Aan den grijzen jubilaris onze beste wcnschcn cn nog meer levensjaren en z.g. imitatie-penaalwerk, plaatsklasse- verschil, aantal vormen en berekening van de vergoeding voor technische moeilijkhe den. De werkgevers zullen binnen enkele da gen beslissen over het laatste door de werkliedenorganisatics ingediend loon- voorstel voor de Senoritas, terwijl Ned. Bond en Federatie op korten termijn hun standpunt zullen vaststellen ten opzichte van de door de werkgevers en de beide confessioneele werknemersbonden aan vaarde arbitrage. De nieuwe, regeling zal ingaan do eerste volle wei kweek in October, uiterlijk op Donderdag 4 October 1928. Bloemenwinkels. Ticnurigen arbeidsdag toegestaan. De min. van Arbeid, H. en N. heeft toe gestaan, dat in Bloeinenbinderijen, tévens bloemenwinkels, van 24 Oct. a.s. tot en met 23 Oct. 1929 door arbeiders van zestien ja ren of ouder, in afwijking van de art. 23 en 21 der Arbeidswet 1919 gedurende tien uren per dag en 55 uren per week arbeid wordt verricht. De voorwaarden zijn ver meld in dc desbetreffende beschikking van 21 Sept. j.l. Het Koninklijk bezoek aan de hoofdstad. Voor een week is Amsterdam weder in zijn feitelijke rechten als hoofdstad getre den, is het weer do residentie van het Ko ninklijk Huis. Even over vier uur gistermiddag rolde de koninklijke trein uit den Haag voor het eerste perron de overkapping van het Cen traal Station binnen. Hier hadden zich vele autoriteiten in schitterend ambtsge waad of militairo uniform verzameld om de hooge bezoekers tc ontvangen. Toen do Koningin cn de Prins uit den trein waren gestapt (Prinses Juliana ont brak), trad dc burgemeester het eerst op hen toe om hen namens Amsterdam te be groeten daarna wisselden zij eenige woor- d n met de verder aanwezige autoriteiten. I K "in droeg een lang terra-cotta n ._.utolcL6tn*um met iets donkerder hoed

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1