Ned. Oost-lndië.
Letteren en Kunst
LUCHTVAART.
Burgerlijke Stand
ROALD AMUNDSEN
BINNENLAND.
KERKNIEUWS
Allerlei.
l?end, drijvend, grillig, breeder en scheller
wordend. Een gedeelte van den hemel
werd verlicht, wijzende boven de plek,
waar zwart schemerig de houten kerkto
ren zich afteekende.
Een eerste groet van het Noorderlicht,
als een uitdaging na een overwinning.
Op datzelfde moment ontblootte de eer
biedig wachtende menigte het hoofd, want
binnen klonken de eerste tonen van een
smeekzang. De treurdienst was begonnen
met melodie, welke in alle uithoeken der
aarde aa voor alle stof dezelfde is.
Scheepsramp op het Huron-meer.
Vermoedelijk 17 dooden.
Uit Owensound (Ontario) wordt ge
meld: Het s.s. „Manaso" met vrachtgoede
ren en passagiers aan boord is Zaterdag
op het Huronmeer met 17 koppen beman
ning en 4 passagiers gezonken. Vijf der
schipbreukelingen werden, nadat zij ge
durende 60 uur op een vlot hadden rond
gezwalkt, in volkomen uitgeputten toe
stand door het s.s. „Manitoba" opgepikt;
de eerste-machinist McGutcheon overleed
echter ten gevolge van do doorgestane el
lende. Zestien personen worden nog ver
mist, van wie men vreest, dat zij verdron
ken zijn.
Door der» bliksem gedood.
Te Giovanni Coppola werden negen, toe
schouwers bij een voetbalwedstrijd gedood,
doordat de bliksem sloeg in een telegraaf
paal in de nabijheid waarvan zij stonden.
Onder zand bedolven.
Bij Torgau in de provincie Saksen zijn
gisteren twee knapen van 7 jaar bij het
spelen in een zandgroeve onder het zand
bedolven geraakt. Toen men enkele uren
later hun vermissing bemerkte en naar hen
ging zoeken, vond men de kinderen ge
stikt onder het zand liggen.
Een stranding.
De Engelsche olietankboot Olmpia, die
5000 vaten benzine aan boord had, is gis
teren bij Bennon Head gestrand. Een
gat werd in een der ruimen geslagen en
enkele vaten liepen leeg. Dertig Chineesche
leden der bemanning met vier vrouwen en
een kind sprongen daarop overboord en
waadden door de branding naar het strand
maar toen de kapitein liet niededeelen, dat
alle vuren aan boord gebluscht waren, zijti
de meeste Chineezen teruggekeerd. Pogin
gen om het schip weer vlot te brengen,
hadden tot gisterenmiddag 6 uur geen re
sultaat gehad.
Brutale diefstal in Amerika.
Door als auto-bowakers
vermomde bandieten.
Een nieuwe wijze van berooving heeft
gisteren te Bronx plaats gehad op de fa^
briek van de Sheffield Farmers Dairy
Comp. Twee bandieten, die gekleed waren
als bewakers van een der gepantserde
auto's waarmede genoemde maatschappij
haar gelden laat vervoeren, betraden het.
kantoor van den kassier. Met revolvers in
de hand dwongen zij de daar aanwezige
beambten 18.000 dollar in contanten te
overhandigen.
Het optreden van deze roovers was zoo
misleidend, dat geen van de 150 melkboe
ren, die op geld wachten voor de door hen
afgeleverde melk, de vermomming bemerk
te. Slechts een boer zag wat er gebeurde,
maar zijn geschreeuw werd door do an
deren als een grap beschouwd. Hij gooide
nog een stoel in de richting der bandieten,
maar de twee dieven slaagden er in te ont
komen.
Merkwaardig is het, dat de maatschappij
de meest uitgebreide maatregelen had ge
nomen om te voorkomen, dat een derge
lijke berooving zou kunnen plaats hebben.
Muren en vensters van het kassiers lean toor
waren speciaal versterkt. In het kantoor
bevond zich een telefooncel, die op zich
zelf een klein fort was en waarin steeds
een geladen revolver hing. Bovendien wa
ren gemakkelijk te bereiken alarmschellen
aangebracht, evenals een sirene, die echter
onklaar bleek te zijn gemaakt.
Zeven miilioen francs verduisterd.
Antwerpse he kassier
v e r d
wenen.
Een groote Antwerpsche graanfirma had
aan haar hoofdkaseier een cheque ten be
drage van zeven miilioen francs ter in cas
seering gegeven. De man, die het volste
vertrouwen der firma genoot, is sedert twee
dagen verdwenen, zonder dat hij het be
drag aan zijn firma heeft overhandigd. Een
vrouwelijke bediende, die er van verdacht
wordt aan deze verduistering medeplichtig
te zijn, is gearresteerd. De kassier is met
zijn buit vermoedelijk naar Frankrijk ge
vlucht, om vandaar naar Argentinië scheep
te gaan, daar hij Argentijn van geboorte
is. De recherche stelt een onderzoek in.
Lugubere vondst onder de sneeuw.
Uit Klagenfurt wordt gemeld: Ten wes
ten van den Plöcker-pas zijn onder de
sneeuw de lijken gevonden van zes solda
ten. Vermoedelijk behoorden deze soldaten
tot het jager-bataljon no. acht, waarvan 'n
aantal manschappen onder een lawine be
dolven werd.
Naar den Karakorum.
De bekende radio-telegrafist van liet aan
de Noordpool verongelukte luchtschip „Ita
lia", Biagi, is aangewezen om de Italiaan-
sohe expeditie naar het Aziatische berg
land van den Karakorum te vergezellen. Hij
schijnt nog niet genoeg van de avonturen
te hebben.
Builenpest in Mandsjoerije.
Naar het Indo-Pacifique-agentschap uit
Peking meldt, breidt de builenpest, dio in
Mandsjoerije heerscht, zich uit. Door de
Chineesche en Japansche autoriteiten zijn
maatregelen genomen ter bestrijding van
de ziekte.
Geweldige brand te Benkoelen.
Schade van vier ton.
Ancta seint uit Benkoelen: Zondag
nacht heeft een zware brand gewoed in het
Chineesche kamp. De schade wordt ge
schat op 400.000.
Uit Padang wordt nog geseind, dat de
brand nog niet gebluscht is. Ook is het
kantoor van de Escompto Mij. te Benkoe
len afgebrand. De geldswaarden en de ar
chiefstukken konden gered worden.
J. Hoynk var» Papendrecht.
De bekende kunstschilder J. Hoynk van
Papendrecht viert heden zijn 70sten ver
jaardag.
Van zeer vele zijden mocht de 70-jarige
op dezen dag bloemstukkeu, schriftelijke
en telegrafische gelukwenachen ontvangen.
De particuliere secretaris van. H. M. de
Koningin, baron van Geen, deed den ju
bilaris een schrijven toekomen, waarin
deze namens H. M. de welgemeende ge-
lukwenschen op den gedenkwaardigen dag
van heden deed toekomen, aan welke weh-
schen baron van Geen de zijne persoonlijk
toevoegde.
Gisterenmiddag reeds kwam de minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, mr. Waszink daar Z.Exc. vandaag
verhinderd zou zijn in verband met de
opening der Slóten-Generaal met den
chef van de afd. Kunsten en Wetenschap
pen, den heer P. Visser, den jarige te zij
nen huize aan de v. d. Boschstraat, een be
zoek brengen om mede te deelen, dat Je
Koningin den jubilaris had benoemd tot
officier in de Órde van Oranje-Nassau. De
minister en de heer Visser brachten voorts
een langdurig bezoek aan het atelier van
den heer Hoynk van Papendrecht.
Bloemstukken werden gezonden o. a.
door de Commissie van de Koninklijke
subsidies en door de Genootschappen Arti
et Amicitiae te Amsterdam en Pulchri Stu
dio te 's-Gravenhage.
's Middags hield de jubilaris een recep
tie.
KAPITEIN KOPPEN TE KARACHI.
Heden naar Allahabad.
De speciale correspondent van Aneta.
Vaz Dias, aan boord van het postvliegtuig
H-N. A.F A. seint uit Karachi d.d. 18 Sept.:
„Wij zijn na een goed reis alhier aangeko
men en gemakkelijk geland. Er was veel
belangstelling op het vliegveld. De afstand
van Bender-Abbas is in zeven uur afgelegd.
Morgen vertrekken wij naar Allahabad.
De nieuwe Zeppeiin opgestegen.
Uit Friedrichsha-fen wordt gemeld: Het
nieuwe luchtschip „Graf Zeppelin" is gis
termiddag 3 uur 25 uit de loods gebracht.
Onder het stormachtig gejuich van een
groote menigte toeschouwers steeg het ge
vaarte zender eenige moeite op. Het zette
onmiddellijk koers naar het Westen en
kruiste daarna langzaam boven het meer
van C ons tan z.
Om 6.48 is het luchtschip weer vlot ge
daald.
Vliegongeluk.
Bij Wilhelmshafen is gisterenavond een
klein Daimler-vliegtuig, waarin zich vier
personen bevonden, door het plotseling
weigeren van den motor van een hoogte
van 70 M. neergestort.
De bestuurder trachtte nog in een spi-
raalvlucht te landen, doch dit gelukte hem
slechts gedeeltelijk. Het toestel sloeg met
zoo'n kracht tegen den grond, dat de pro
peller zich in de aarde boorde en brak. Het
toestel werd ernstig beschadigd. De vier
inzittenden bleven echter als door een won
der ongedeerd.
Noodlanding.
Maandagmiddag omstreeks vier uur
daalde een militair vliegtuig op een weide
nabij Albano te Oudenbosch. Het kwam
ongelukkigerwijze in een sloot terecht en
sloeg over den kop. De bestuurder, een kor
poraal-vlieger, kwam gelukkig ongedeerd
onder de machine vandaan, maar het vlieg
tuig was zoo gehavend, dat aan opstijgen
niet kon worden gedacht; het zal worden
gedemonteerd. De piloot, die zijn proef
vlucht maakte, was 's morgens te Den Hel
der opgestegen om via Soesterberg naar de
Molenheide te vliegen. Hij raakte daarbij
den koers kwijt en bij gebrek aan benzine
moest toen een noodlanding worden ge
maakt.
LEIDEN.
Ondertrouwd: W. J. v. d. Berg jm.
21 j. en L. v. Kampen jd. IS j. J. M. Si
mons jm. 24 j. en M .L. A. v. Zijl jd. 26 j.
G. C .v. Dam jm. 2-2 j. en M. Buurman
26 j. J. v. Dalen jm. 27 j. en M. C. v.
Ees 26 j. P. J. J. v. Weerlee jm. 27 j. en
J. Metselaar jd. 26 j. P. A. de Graaf jm.
28 j. en Q. G. Ammerlaan 25 j. E. Ha-
braken jm. 23 j. en F. Nieuwenhuijsen jd.
21 j. G. v. Houten jm. 25 j. en M. P. E.
Flaman jd. 22 j. A. v. d. Waals jm. 24 j.
en D. Smit jd. 18 j. W. Bavelaar jm. 25
j. en E. Pon jd. 25 j. P. J. v. d. Walle
jm. 25 j. en F. Aikens jd. 23 j. W. v. Eg-
mond jm. en H. J. Zandvliet jd. J. Jesse
jm. 27 j. en A. C Xempe jd. 20 j. W. v.
Weerlee jm. 23 j. en N. Óuwersloot jd. 23
j. A. v. d. Dop jm. 23 j. en J. Pikaar 18
j. C. P. Singerling jm. 27 j. en D. Klink
hamer jd. 25 j. J. A .Meijers jm. 23 j. en
C. P. Onvlee jd. 22 j. H. Stoute jm. 24
j. en M. J. v. d. Tuin jd. 23 j. N. Gor
dijn jm. 23 j. en S. M. Slokkel jd. 19 j.
N. Blansjaar jm. 28 j. en H. Verhoeven jd.
24 j. D, de Wolf jm. 27 j, en J. A. Boon
jd. 24 j.
DE MAN, DIE DE BEIDE POLEN DER AARDE ZAG
Na lange maanden van vergeefsch zoe
ken, trekken de onderzoekingsexpedities,
die in alle richtingen gespeurd hebben
naar Amundsen, zijn makkers op de „La
tham" en de afgedreven ballon-groep van
de „Italia", weer terug uit het Poolgebied.
De barre winternacht daalt weer voor
maanden op deze witte doodsche vlakte,
waar een der meest aangrijpende drama's
zich afspeelde. En met het dooven van het
daglicht in de Poolstreken dooft ook de
laatste glimp van hoop dat het gelukken
zal nog eenig spoor der vermisten te vin
den.
Een aangespoelde drijver heeft men her
kend als gehoord hebbende tot de „La
tham", Amundsenp vliegtuig, waarmede hij
Nobile te hulp wilde snellen.
Daarmede was het lot van den Poolrei
ziger bezegeld.
De Noorsche regeering vond toen het
oogenblik gekomen om een herdenkingsdag
te houden voor haar grooten zoon en liet
een standbeeld van hem beitelen, daar het
aan geen twijfel meer onderhevig was of
de man, die de beide Pole;n der aarde
aanschouwd had, keerde niet meer terug
uit de ijzige wereld, waarheen zijn hart
hem steeds getrokken had.
Zondagavond heeft de heer E. J. Voüte,
secretaris van het Kon. Ned. Aardrijkskun
dig Genootschap, gedurende de pauze van
de A.V.R.O.-uitzending uit het Concertge
bouw te Amsterdam, den grooten Noor-
schen ontdekkingsreiziger herdacht. Aan
deze red© zij het volgende ontleend:
16 Juli 1872 werd Amundsen te Borje
geboren als zoon van -een reeder. Hij werd
opgevoed te Christiania en studeerde ge
durende 2 jaar medicijnen. Een boek van
Sir John Franklin, waarin de ervaringen
uit de Poolzeeën werden verteld, was hem
in handen gekomen en deed in hem de
geestdrift ontvlammen voor de pooltochten.
Hij begon zijn training al heel jong, sliep
in de ijzigste Noorsche winternachten vlak
voor het open raam en wijdde al zijn vrijen
tijd aan de ski-sport. Op zijn 20ste jaar
trachtte hij over het hoogland van Öslo
naar Bergen te trekken, waarbij hij bijna
den .dood vond en keerde na 3 dagen, ster
vend van honger en vermoeienis, terug,
maar fier als een koning. „Mijn longen en
spieren hebben het uitgehouden", zeide hij.
Daarna voer hjj 2 jaar als matroos op
een kustvaartuig door de IJszee. Van 1897
tot 1899 diende hij als stuurman op de
„Belgica" onder Adrien de Gerlache, en
met den astronoom Lacointe als1 weten
schappelijk leider. Deze Belgische expedi
tie was eenigszins in het wilde opgezet en
de staf bestond uit verschillende nationa
liteiten, maar desniettegenstaande heeft
zij, in den aapvang door de fortuin begun
stigd, wetenschappelijk werk van beteeke-
nis' verricht op verschillend gebied. Nadat
belangrijke loodingen verkregen waren in
de wateren ten Z. van Amerika, drong het
schip den Palmer-Archipel binnen en ont
dekte een Zuidwestwaarts loopenden door
gang tusschen de eilanden Brabant en Ant
werpen en het vasteland. Dit kanaal heet
sedert de Gerlachstraat.
In een stoutmoedige vaart ging men
vervolgens nog verder naar het Zuidwesten
en bereikte op 3 Maart 1898 een breedte
van 70 gr. 30 min. op 85 gr. Maar toen
bleek het, dat de „Belgica" in. de ijsval
geloopen was en men moest voor het eerst
in de historie van het Zuidpoolonderzoek
overwinteren in het ijs, een overwintering
waarvoor het schip niet uitgerust was en
die de opvarenden ook hevig aangreep.
vScheurbuik tastte nagenoeg allen aan en
zelfs kwamen gevallen van zinsverbijste
ring voor. Onder deze omstandigheden
scheelde het weinig- of de expeditie had
voor een tweede maal moeten overwinte
ren, wat zeker de ondergang zou geweest
zijn en het was' hoofdzakelijk te danken
aan d© opgewektheid, de veerkracht en
den buitengewonen moed van den dokter
der expeditie, dat de geestkracht, aan
boord van de „Belgica" werd hersteld en
men het schip uit het ijs kon zagen en in
open water brengen. Die dokter was nie
mand anders dan Fred. Cook, die 10 jaar
later de grootste humbug van het pool-
onderzoek zou opzetten door zijn gefin-
geerden tocht naar de Noordpool en deze
oplichting nu in Sing-Sing boet.
Na zijn thuiskomst ging Amundsen aan
de Seewarte te Hamburg studeeren om
zich voor te bereiden voor zijn latere pool
expedities. In 1901 en 1902 maakte hij de
eerste echte poolexpeditie mee, waartoe hij
einde Augustus 1901 aan boord ging van
den robbenvaard-er ,,Giva" met het doel
kapt. Sverdrup op te sporen, die met de
„Fram" trachtte Groenland om te varen.
In 1903 scheepte hij zich in op de „Gjöa"
en met dezen notedop volbracht hij, wat
een eeuw lang vergeefs beproefd was-, de
„Noordwestelijke Doorvaart" van de Da-
visstraat tot de Beringstraat. In Juli 1903
vertrok Amundsen uit Christiania. Van de
Groenlandsche wateren wilde hij de door
vaart volbrengen om dan een paar jaar te
vertoeven te midden van de eilandengroep
aan de N.-kust van Amerika, om een stu
die te maken van het aardmagnetisme en
den omtrek van de magnetische Noord
pool.
Hij overwinterde twee maal bij de mag
netische Noordpool en volbracht met veel
succes zijn plan.
Na dien tocht maakte hij weer groote
plannen om ten N. of N.-Oosten van de
Beringstraat zich in te laten vriezen op de
wijze zooals Nansen dit gedaan had met de
„Fram" en zich dan met zijn 6chip dwars
door het onbekende poolgebied te laten
drijven. Op dien tocht zouden dan vele
waarnemingen gedaan worden. Het groote
vraagstuk van dat deel van het poolgebied
was of men daar land zou vinden of niet.
De Noorsche regeering vond deze plannen
van zulk een belang, dat de Storting op
6 Februari 1909 50.000beschikbaar
stelde voor dezen tocht. Amundsen zou dan
de „Fram" van Nansen weder gebruiken,
een schip dat door zijn speciale constructie
en yorm, n.l. dat van een halve okkernoot,
zoo bijzonder geschikt gebleken was om de
persing van de ijsmassa's1 te doorstaan. Bij
groote drukking werd heb schip opgeheven
en niet in elkander gedrukt. In het najaar
van 1910 stak hij met de „Fram" in zee,
maar in plaats van Kaap Hoorn om te
varen en dwars door den Groote Oceaan
naar de Beringstraat koers te zetten
wendde hij den steven naar de Ross-zee.
Amundsen had, hoewel hij de wereld in
den waan liet, dat hij met de „Fram" in
het Noordpoolbekken ging drijven, dadelijk
zijn plan veranderd, nadat de ontdekking
van de Noordpool door Peary in 1909 be
kend was geworden. Zijn nieuwe plan tot
het bereiken van de Zuidpool werd in
overleg met Nansen vastgesteld. Hij wist
dat Scott's tweede expeditie dienzelfden
kant uitging, maar hij achtte het voldoende
uit Madeira aan Scott te Melbourne een
telegram, te zenden dat hij zijn plan gewij
zigd had en ook naar de Zuidpool ging.
Dat teekent een kant van zijn karakter.
14 December 1911 bereikten de Noren
de Zuidpool en he-schen daar hun Noorsche
vlag. Dit succes' is zeker het verdiende
loon van een uitnemende voorbereiding, te
'bewonderenswaardiger omdat de Noorsche
onderzoeker alles behalve ruim in 't geld
zat.
Met de „Maud" vertrok hij in Juni 1918
voor een nieuwe drift door het Noordpool-
ijs. Deze tocht heeft geen succes opgele
verd, de vermaarde poolreiziger had met
zijn grooten drijftocht wèl pech.. Aan de
hl .-kust van Oost-Siberië heeft de „Maud"
in 1919 overwinterd, nadat men het schip
aan het pakijs had verankerd om zoodoen
de de drift over de Pool te verrichten.
Het bleek uit waarnemingen da.t het ijs
met vrij groote snelheid naar het Zuiden
dreef en dus' haast in tegengestelde rich
ting van 'de Pool. Het was een bittere pil
voor de opvarenden zich uit het ijs los te
moeten maken en den steven te wedden.
Amundsen had daarna het plan om na on
ontbeerlijk materiaal en uitrustingstukken
aan boord genomen te hebben, terug te
keeren en bij het eiland Wrangel in het
ijs te gaan. Hij stoomde daartoe naar No-
me, doch kort na het vertrek raakte de
„Maud" in het ijs bekneld en verloor de
schroef. Amundsen zelf verliet het schip
om over Amerika terug te keeren, daar hij
weer met nieuwe plannen rondliep. De be
manning van de „Maud" heeft prachtig
werk verricht met haar aardmagnetische
waarnemingen.
Boa ld Amundsen's eerste poolvlucht ligt
nog versch in heb geheugen. ï£et 2 moder
ne vliegtuigen van Spitsbergen uitgaande,
deed bij in het voorjaar van 1925 een po
ging om over de Pool heen te vliegen,
maar werd gedwongen tot een noodlanding
op het ijs, waarbij een van de machines
onklaar raakte, terwijl de andere slechts
met de grootste moeite weder de lucht in
gebracht kon worden.
Het volgend jaar reeds deed Amundsen
zijn tweede vlucht, en nu met een lucht
schip, cte „Norge". Hij beschouwde zijn
tocht van 1925 met Ellsworth als een
proefvlucht, waarbij zij tot de slótsom wa
ren gekomen, dat een bestuurbaar lucht
schip hun meer veiligheid zou bieden en
hen in staat zou stellen stil te houden
waar het noodig zou blijken, voor het doen
van waarnemingen. Met behulp van Mus
solini kreeg men het Italiaansche Marine
luchtschip. „Ellsworth en ik", zoo zeide
Amundsen „zullen de leiders zijn, maar wij
zullen meer werken dan een ploeg specia
listen. Kol. Umberto Nobile, de bouwer
van het luchtschip, zal eerste stuurman
zijn".
Wat moet Roald Amundsen een zelfvol
doening hebben gesmaakt, zooals slechts
aan weinig menschen ooit te beurt viel,
toen hij Alaska zag opdoemen. Hij had de
beide polen der aarde ontdekt of ten min
ste gezien.
Amundsen is niet meer. zijn stoffelijk
overschot is vereenigd met het ijs, waar
door zijn levenscarrière zich een weg ge
baand heeft, en is toegedekt met de dichte
sneeuw, die hem zoo dikwijls tot een warm
dek gediend heeft.
Het Koninklijk bezoek aan Amsterdam.
Het programma voor het bezoek van. de
Koningin aan Amsterdam luidt:
21 Sept.: 4 uur aankomst Centraal-Sta-
tion, met eere-escorte naar het Paleis op
den Dam; 5 uur audiëntie; 8 uur diner
voor Gedeputeerde Staten en het Ge
meentebestuur.
22 Sept.! 10 uur audiënties; 2 uur 30 uit
rijden naar het gebouw van de A. M. V» J.
23 Sept. 3—4 uur rij toe»,
24 Sept.: 1012 uur bezoek aan de tor
pedojagers „De Ruyter" en „Evertsen" aan
de De Ruyterkade; 2 uur 30 uitrijden voor
een bezoek aan de Nederlandsche Bank; 7
uur 30 diner.
25 Sept.: 10.30 uur uitrijden voor een be
zoek aan een complex volkstuinen; 2 uur
153 uur 45 autotocht door de nieuwo
stadsgedeelten; 8 uur 30 avondfeest ten
paleize.
26 Sept.: 2 uur 30 bezoek aan de najaars
tentoonstelling van „Arti et Amicitiae".
27 Sept.: 9 uur 45 vertrek per auto naar
Den Haag.
78.
Ze zijn er weer hoor'! Oude en n
Oude doen zeer voornaam, de niem
ken wat nieuwsgierig rond; sommige
het al heel gauw en ravotten mee a
al zes jaar hier zijn, andere moeten n
beetje aangezet worden, hebben
vriendelijk knikje noodig om ov
beetje heimwee te komen.
Ja, sommige zijn toch ook noj
broekies, die een paar dagen g
door Moeder nagekeken werden of
wel goed gewasschen hadden, die n«
hun eigen vleesch gesneden hadden
plotseling zoo veel dingen zelf
doen of althans leeren doen. Ja, ze
zich eerst nog wel wat vreemd, m;
went gauw.
Ja, ze zijn er weer. Het nieuwe 1
is weer begonnen. Wat zal het bi
Veel zorg: dat is zeker. Veel m
king ook? Dat zal ik moeten af\
Maar ik ben nogal hoopvol. U bej
zoetjesaan te kennen en zult mij
de steek laten.
Ja, is er niet een oom of tant
een oom èn tante die voor een si
betalen willen? Ik heb weer keus,
zou bang zijn dat O. L. Heer dit 1:
meer zou zegenen, als ik uitsluitend
den aannam. Als een huisvader 2
week verdient en de oudste van
wil gaan studeeren, dan, begrijpt
moet Father Liefhebber veel door
gers zien.
Ik reken op u. Overweegt de zaa
Father LEFEBE1
;u' re
Missiehuis, Hoorn. Postrek. 12093
Hebt u wel eens over een stud
gedacht? Desgewenschb krijgt u d«
zoolang u leeft.
HET WERELDVERBRUIK VAN T
De sigaret vooraan.
In Nederland het vorig ja
sigaretten per hoofd der be
gerookt.
Aan een rapport van de Imperial
mie Committee, waarin de uitbreid
het wereldverbruik van tabak en
neming der vraag naar de in het V(
de Engelsche Koninkrijk geproducee
bak wordt besproken, ontleenen v
volgende
Op de enorme toename van het
verbruik, gedurende de laatste
wordt direct gewezen.
In het Ver. Koninkrijk Is Bet e
de verbruik per hoofd d©r be vol'
2.4 lbs. in 1914 toegenomen tot
1927. Deze snelle stijging was onge1"'
het gevolg van het feit, dat veel mr
retten worden gerookt, en vooral,
rooken van cigareten door vrouw'
verwacht niet, dat de toeneming
het tegenwoordige tempo zal vo<
omclat er thans niet veel ruimte n
groote wijzigingen is. Tezelfder ti
opgemerkt, dat het Britsche verbi
steeds kleiner is dan de hoeveelhi|
bak, die per hoofd der bevolking ini
landen wordt verrookt. Nauwkeuiir
lijkbare statistieken zijn moeilijk Vf
baar, maar geraamd wordt, dat
elke inwoner van België gemiddeld
rockte, in de Ver. Staten 6.02 lbs.
Duitschland 4 lbs per hoofd der be'
De populariteit van de cigaret he
gevolg, dat er veel minder pijpen
gerookt. In 1907 kwam van de total
veelheid verbruikte tabak in Engels
pet. op rekening van cigaretten, 1
van pijptabak en 5.1 pc't van sigar
1924 was het aandeel der cigarette
58.5 pet. gestegen, en dat van pijpte
sigaren gedaald tot resp. 40 en
Sindsdien is het percentage voor pij
nog verder teruggegaan en thans
het slechts op 35 pet. van.de total
veelheid tabak, die in het Ver. Kon
wordt gebruikt, geraamd.
De toeneming van het gebruik
retten heeft zich niet tot het Ver.
ninkrijk beperkt. In geheel Europa
sterke vermeerdering te const®
Zelfs in Duitschland,. waar, pijptaba
altijd overheerscht, is het verbrui
cigaretten belangrijk toegenomen.
Ver. Staten komt nog het grootste
het verbruik op rekening van p
pruimtabak.
Het gemiddelde aantal cigarett
in bepaalde.landen per hoofd dei
king in 1926 werd verbruikt, was a
Ver. Koninkrijk 880, Ver. Staten 6$
560,, Duitschland 453, Canada 303,^
Zeeland 415, Denemarken 384, N^
319.
Het verbruik van in de Britsche
niën verbouwde tabak is in Engeland
laatste jaren sterk toegenomen. In
verde het Britsche Rijk 3.3 pet. va:
bladtabak, die in het Ver. Koninkrij'
geïmporteerd. In 1927 was dit cijfer
nomen tot 18.4 pet. Geraamd word'.
37 pet. van de in Engeland in 1927
bruikte pijptabak uit de Koloniën
stig was, echter slechts 1 pet. van d'
rettentabak.
Slechts ruim een vierde van den
12400.000.000 lbs. van de 4.600.000#
in 1925 komt op de internationale
de rest wordt in de productielanden
verbruikt. Circa 39 pet. van het tots
port-surplus werd in 1925 door de
Staten geleverd: Ned. Oct-Indië
16 pet. evenals de Balkan; Brazilië
De Britsche Koloniën leverden sla
pet. van bet totaal.
