Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
BUITENLAND.
BINNENLAND.
SPORT.
,I9e Jaargang.
MAANDAG 23 JULI 1928
No 5931
5
itaat
het o )e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
ÏQ Pï foor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
de.tt: lij two Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
gede rranco per poat f2.95 per kwartaaL
m Zo,''i Iet Geïllustreerd Zondagsblad ls voor de Abonné's ver-
eenkrijgvaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
p°rig ^betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd
ilalfc Zondagsblad 9 ct.
rietbi .TTTIIMMW"11 II1 IWBWffMIWMMaMMMSMMM
Latjij""—™
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewone adverlentlön 3D een! per r 3 o'.
Voor ïngeionden Mededeelingen wordt bei
a dobbel, van het tarief berekend. a
Kleine edvertentlön, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen nlrrden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop I 0.50.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
NIEUW FEUILLETON
Wij beginnen in dit nummer
n nieuwfeuilleton,een boeiende
[man van J. ARNEFELDT
Nog lang niet in orde
in pi-
is
ïdig
,pen' Door den Apostolischen Nuntius in
?voS iitschland, mgr. Pacelli, is aan het on-
en t ngs te Keulen gehouden Internationaal
nem ,ngres van Werkliedenverenigingen een
[rijven gezonden, waarin o.m. het volgen-
on^e wordt gezegd:
pl Geheel afgezien ervan, dat het reli-
iQnj gieus-zedelijke leven zonder een zekere
mate van sociale orde en sociaal geluk in
zijn ontwikkeling aan sterke belemme-
iisr,)l ringen is bloot gesteld, kan de Kerk als
v f behoedster van het natuurrecht en van
1 het gebod der naastenliefde niet rusten,
19 JL tot de betrekkingen tusschen werkgevers
werknemers zoo geregeld zijn, dat bij
alle vasthouden aan de persoonlijke
waarde en zelfstandigheid van het in
dividu, bij het onwrikbaar vasthouden'
aan den privaat-eigendom, dat niet. op de
laatste plaats ook bescherming der zwak
kere volksgenoot-en beteekent, op de in
God rustende en het sociale leven op ge
lijke wijze beheerschende grondpijlers
der gerechtigheid en liefde een vereffe-
ning gevonden wordt en eiken volksga
lm noot zooveel aan aardsche goederen ten
JN, f deel valt, dat hij in zijn eigen huis met
sMfzijn door God hem geschonken familie
P® j een menschwaardig en gelukkig bestaan
-kan leiden.
4f Ziehier, het ideaal van een Christelijke
maatschappij
Uil - En, als wij in dit licht den huidigen, fei-
j jtelijken toestand bezien, dan is hetnog
Tang niet in orde!
Er zijn nog maar al te veel gevallen.
JN,waarin de oeconomisch-zwakkere onder de
9 Menschen, buiten alle persoonlijke schuld en
Roewei ijverig arbeidend, er nog heel ver
wan af is, dat „hij in zijn eigen huis met
de door God hem geschonken familie een
penschwaardig en gelukkig bestaan kan
eiden"
Wij weten wel, dat niet overal, waar
aan gezinshoofden te lage loonen worden
betaald, in-eens in dien toestand verbete
ring kan worden gebracht. Ook weten wij
wel, dat niet alle werkgevers persoonlijk
daarvoor aansprakelijk kunnen worden ge
steld. Maar dat alles sluit niet in, dat wij
ons zoo maar zonder meer zouden mogen
neerleggen bij die wantoestanden, en niet,
Foorzoover daartoe in staat, zouden moeten
streven naar iets beters en hoogers!
Ook w ij, Katholieken, zijn over verschil
lende toestanden in de maatschappij o n-
t e v r e d e n. Maaro n z e ontevredenheid
gvindb haar oorsprong alleen in de liefde
ii En daarom is zij in karakter en in verschij-
Mpingsvorm heel anders, dan de socialistische
ontevredenheid. Daarom drukt zij niet neer,
maar heft zij op; daarom versombert en
verbittert zij niet, maar schenkt zij troost
overstraalt zij met licht.
Het dansvraagstuk
Daar zijn er, die het voornaam, chique
inden, om de moderne dansen mooi te
loemen.
Daar zijn er ook, die van breede opvat-
2g meenen te getuigen, als zij openbare
ancings in de stéden als onontbeerlijk be
douwen, als behoorende bij de behoeften
an de moderne samenleving,
baten dezulken 'ns luisteren naar het
j>rdeel, nu niet van Katholieken, maar van
e neutrale Commissie inzake Volksver
maken, die dezer dagen aan het Bestuur
fer Tucht-Unie een rapport heeft uitge
dacht inzake het dansvraagstuk.
- Wij lezen daarin:
Aan den modernen dans waaronder
hier verstaan wordt de step, foxtrot,
shimmy, charleston, enz. wordt dik
wijls een zeer aexneel karakter gegeven
en eenige invloed ten goede kan er dan
niet van uitgaan.
En verder:
De „dancing" heeft het karakter van
eene gelegenheid van vermaak, welk ver
maak dan evenwel veelal van sexueelen
of erotischen aard is, en kan niet be
schouwd worden als eene gelegenheid tot
lichaamsontwikkeling in den vorm van
onschuldige ontspanning. Het is te be
twijfelen of de dancing voorziet in eene
behoefte van ons volk, d.w.z. eene be
schaving bevorderende, gelukbevorderen-
de behoefte; juister zou het zijn, te zeg
gen, dat zij behoefte opwekt en onbe
vredigd laat.
De woorden zij zeer voorzichtig gekozen,
maar laten toch niets te wenschen over
aan duidelijkheid voor wie hooren wil!
DUITSCHLAND.
Nieuw ontwerp-schoolwet.
Drie schooltypen voorgesteld.
De oud-rijksminister van Binnenlamlsche
Zaken, Von Keudell, heeft bij den Rijks
dag een initiatief-ontwerp voor een rijks
schoolwet ingediend. Het ontwerp voorziet
in de instelling van drie schooltypen, t.w.:
1. de „gemeenschapsschool", die onder
richt geeft op algemeen religieuzen grond
slag en waarbij de verschillende belijdenis
sen het recht hebben elk een godsdienst
leeraar te benoemen.
2. De school op religieuzen grondslag,
die uitsluitend voor kinderen - van een be
paalden godsdienst is bestemd.
3. De school zonder religie voor kin
deren die geen enkelen godsdienst belij
den. Zoodra veertig leerplichtige, kinderen
voor een der drie soorten van scholen wor
den opgegeven moet zulk een school wor
den gesticht.
De gemeenten behouden volgens het
ontwerp hot toezicht op alle scholen, ter
wijl de hoofden der godsdienstige genoot
schappen het recht hebben het godsdienst
onderwijs te controleeren.
ENGELAND.
Uitsluiting in de katoenindustrie?
Het bestuur van de federatie van werk
gevers in de katoenspinnerijen heeft gead
viseerd, alle fabrieken op Zaterdag 11 Aug.
te sluiten, totdat de arbeiders van een der
fabrieken, waar sedert Dinsdag een staking
is uitgebroken over een geschil betreffen
de de aanstelling van een arbeider, die
geen lid is van den vakbond, weer aan het
werk zijn gegaan. Aanstaanden Vrijdag zul
lende werkgevers over dit voorstel moeten
beraadslagen. Verwacht wordt, dat de fe
deratie de beslissing zal aanvaarden, in
welk geval 150.00 werklieden uitgesloten
zouden worden.
Nieuwe Aartsbisschop van Canterbury.
Dc „Daily Telegraph' deelt mede, dat
de opvolger van den tegenwoordige» Angli-
caanschen aartsbisschop van Canterbury,
die, naar men weet, zijn voornemen heeft
te kennen gegeven om af te treden, de
aartsbisschop van York dr. Cosmo Gordon
Lang zal zijn.
Besluit der Engelsche mijnwerkers.
Niet tegen samenwerking met
de werkgevers.
Het mijnwerkerscongres te Llandudno
heeft in zijn Zaterdag gehouden zitting met
309.000 tegen 192.000 stemmen na heftige
debatten een motie verworpen waarbij de
besprekingen veroordeeld werden die de
algeraeene raad van het vakvereenigings-
congres met een groep werkgevers onder
leiding van lord Melchett heeft gevoerd en
welke ten doel hadden den vrede in de in
dustrie te bevorderen.
In de motie werd o.m. verklaard, dat
vrede in de industrie onvereenigbaar is
met het vakvereenigingswezen. De motie
steunde de intransigente politiek van
Cook, die tot de voor de mijnwerkers zoo
ongelukkig verloopen staking van 1925
leidde. De verwerping der motie wordt dan
ook beschouwd als een symptoom voor de
nederlaag dezer politiek.
PORTUGAL.
PORTUGALS JONGSTE REVOLUTIE.
Van halfnegen tot halfnegen.
Schietpartij met een regiment.
Vrijdagavond om 8 uur werd te Lissabon
alle trein-, veerboot- en' voetgangersver
keer plotseling stopgezet en allen personen,
die zich op straat bevonden werd aangera
den naar huis terug te keerenalle win
kels moest ensluiten. De regeering had na
melijk bericht ontvangen, dat om 10 uur
het zevende regiment, dat in het St. Geor-
ge-kasteel is gelegen, zqp trachten revolu
tie te maken. Toen de commandant toe
gang tot het kasteel verlangde, bleven de
deuren gesloten. Inmiddels was de minis
ter van Oorlog met eenige andere leden
der regeering naar de artillerie-kazerne
gegaan, waar hij den manschappen bev?l
gaf het kasteel te omringen. Om half ne
gen was reeds door dc artillerie aan dit
bevel voldaan en viel het eerste schot, vijf
minuten later door een tweed? en vervol
gens door andere schoten gevolgd. Van uit
het kasteel werd het vuur zwakjes beant
woord.
In den loop van den nacht werden zoo
nu en dan nog kanonnen afgevuurd, terwijl
met geweren en machinegeweren ook nog
werd,geschoten op groepen burgers, die in
de nabijheid van het Rato de orde trach
ten te verstoren.
Bij het aanbreken van den dag begon
Zaterdag een hevig bombardement en om
half negen heschen de opstandelingen de
witte vlag en gaven zij zich over. Uit het
kasteel kwamen 7 officieren, ongeveer 400
manschappen en een paar dozijn burgers.
In totaal werden bij het schieten zeven
personen gedood en dertig ernstig gewond.
Gedurende den nacht werd door gepant
serde auto's in de straten van Lissabon
gepatrouilleerd en op elke groep verdach-
tè burgers werd direct met machinegewe
ren geschoten. Voor de menschen, die in
de huizen waren gebleven, bestond geen
gevaar, behalve in de onmiddellijke nabij
heid van het kasteel, 'waar veel schade
werd aangericht en ook eenige burgers
werden gouood.
RUSLAND.
Russische toestanden.
De gemeenteraad van Kiëf heeft een de
creet uitgevaardigd, waarbij wordt bevo
len, dat allen, die geen arbeiders zijn, de
genationaliseerde huizen moeten ontruimen
ten behoeve van de arbeidersklasse.
BRITSQH-1NDIE,
Di-.ajf.de toestanden in Britsch-intbe.
Ernstige stakingsonlusten.
Berichten van verscheidene stations wij
zen er op, dat ten gevolge van het steeds
gewelddadiger optreden van de stakende
spoorwegarbeiders de toestand er dreigend
begint uit te zien. Twee en twintig perso
nen zijn gewond tijdens een charge der po
litie op een groote menigte, die den trein
van Trivandrum ophield, door boomen op
de rails te leggen en de passagiers met
steenen bombardeerde. Een bende van 800
personen omsingelde enkele treinen op 150
K.M. afstand van Madras. Ook hier wer
den de passagiers aangevallen. De politie
opende het vuur op de bende en verwond
de vijftien stakers. Te Mayavaran zijn vijf
personen gedood bij een botsing tusschen
politie en stakers. Aan de zijde der politie
liepen negen man verwondingen op.
Te Toetikorin deed de menigte een aan
val op het bureau van politie, waarbij
verscheidene burgers werden gewond.
Voorts werd schade aan eenige stations
toegebracht, terwijl rails werden opgebro
ken.
CHINA.
Japan en Mandsjoerije.
Japan heeft Tsjang Hsoeliang ertegen
gewaarschuwd, dat Mandsjoerije zich niet
bij de nationalistische regeering mag aan
sluiten, aangezien hieruit zeker moeilijk
heden zouden ontstaan. Algemeen gelooft
men echter, dat Japan geen actie kan on
dernemen, indien de waarschuwing in den
wind wordt geslagen.
MEXICO.
DE MOORD OP OBREGON.
Galles' beschuldiging afgewezen.
Een verklaring van het
V a t i c a a n.
Naar uit Rome gemeld wordt, heeft het
Vaticaan een verklaring gepubliceerd,
waarin de beschuldiging van president
Galles, als zou de Katholieke Kerk verant
woordelijk zijn voor den moord 'op generaal
Obregon, met klem wordt afgewezen. Het
Vaticaan zal het proces rustig afwachten
en bij de behandeling zal duidelijk blijken
dat Katholieke kringen in geen enkel op
zicht aan deze misdaad hebben deelgeno
men.
Betoogingen tegen Morones.
Zaterdag hebben 1500 agrariërs een op
tocht door de straten van Mexico-City ge
houden. Zij eischten het ontslag van den
minister van Arbeid, Morones en van an
dere medewerkers der huidige regeering,
die zij er van beschuldigen de geestelijke
aanstichters te zijn van den moord op
Obregon, aangezien zij tegen diens verkie
zing tot staatspresident waren. Zondag is
Morones afgetreden.
Heden vangt het proces tegen den moor
denaar van generaal Obregon aan.
Negentien Zusters gearresteerd.
Uit Mexico-City wordt gemeld, dat de
politie negentien nonnen heeft gearres
teerd, die er van worden beschuldigd dat
zij geheime vergadering hebben gehou
den.
Manifest van Calles.
Naar aanleiding van den
moord op Obregon.
De Mexicaansche legatie in Den Haag
heeft, naar aanleiding van den moord op
.Obregon, van het departement van Buitcn-
landsche Zaken in Mexico een manifest
van president Calles ontvangen, waarin
o.m het volgende wordt gezegd:
„De ongehoorde misdaad, waardoor de
gekozen president van de republiek, gene
raal Obregon, om het leven is gekomen,
heeft den staat met gerechtvaardigde
rouw vervuld en cr bestaat geen eerlijk
denkend wezen, waar dan ook, dat deze
daad niet met de diepste verontwaardi
ging afkeurt.
Mexico verliest den meest volkomen
staatsman der laatsie tijden en den illuste
re» vertegenwoordiger van een sociale be
weging, waarvan de verwezenlijking het
volk zooveel lijden heeft gèkost en die be
stemd is de nationale ontwikkeling zoo
zeer te bevorderen. Bij deze schandelijke
gebeurtenis acht ik het mijn plicht als chef
van de Executieve Macht tegenover de
natie mijn meest categorische afkeuring tot
uiting te brengen en haar de gevoelens te
kennen te geven, die in zulke onverwach
te omstandigheden mijn houding bepalen.
In de eerste plaats moet ik verklaren,
dat de regeering vastbesloten is al haar
wilskracht te gebruiken, ten einde de wet
telijke straffen toe te passen, niet alléén
op den feitelijken dader van dit niet te
kwalificeeren misdrijf, maar ook op hen,
die zouden kunnen worden geïdentificeerd
als de spiritueele aanstichters van deze
daad. De misdadiger heeft reeds ten volle
bekend, dat zijn funeste handeling uit
godsdienstig fanatisme is voortgesproten
en de met de opheldering van de feiten be
laste autoriteiten beschikken reeds over
talrijke informaties, die deze misdaad in
direct verband met de clericale actie bren
gen.
Zonder zich echter maar een oogenblik
door het sombere systeem te laten beïn
vloeden, dat tegen de instellingen in prac-
tijk is gebracht, zal de regeering nieuwe
kracht vinden en zij verkondigt aan de na
tie, dat de liberale beginselen van de so
ciale revolutionnaire beweging nooit zul
len worden verzwakt.
Temidden van de moreele ontroering,
die de misdaad heeft veroorzaakt, is- het
mij een troost te kunnen berichten, dat
overal in de republiek de orde onveran
derd gehandhaafd wordtdat is het meest
plechtige bewijs der algemeene afkeuring
van den lagen aanslag op den gekozen
mandataris. Anderzijds zal de regeering
haar zelfde gedragslijn blijven volgen, n.l.
het land door ordelievendheid tot bloei te
brengen. Ten slotte wensch ik aan te kon
digen, dat de regeering, zooals tot dusver
haar weg zal volgen binnen de normen
van de grondwet,"
De brutaliteit, welke spreekt uit dit
stuk, is verbluffend.
Men moet dit lezen en overwegen, dat
onder het Galles-regiem zoo vele on^chul-
digen op wreede wijze zijn vermoord
De brutaliteit wordt misschien alleen
overtroffen door de huichelarij.
MGR. J. D. J. AENGENENT.
In c!e Bisschoppelijke Nijverheidsschool
te Voorhout.
De Bisschoppelijke Nijverheidsschool te
Voorhout van de Broeders Congregatie
van O. L. Vrouw van VII Smarten heeft
de eer Z. D. II. Mgr. J. D. J. Aengenent,
Bisschop van Haarlem, als gast te mogen
herbergen, gedurende deze voorbereidings
dagen voor de plechtige Consecratie der
Bisschopswijding.
Op Zondagnamiddag heeft Zijne Door
luchtige Hoogwaardigheid heel intiem in
de refter der Eerw. Broeders de huldiging
willen aanvaarden van de Congregatie,
waarna Mgr. in hartelijke bewoordingen
blijk gaf van zijn sympathie voor de Con
gregatie en haar erkend sociaal werk op
het gebi?d van Nijverheidsonderwijs en
Vakopleiding.
Nederl. R. K. Bond van Handels-,
Kantoor- en Winkelbedienden.
Het rechtspositie-congres.
Naar dwij vernemen zal dit congres wor
den gehouden in het Gebouw voor „Kun
sten en Wetenschappen", terwijl als spre
kers zullen optreden: de heer P. Serrarens,
secretaris van het Internationaal Christelijk
Vakverbond en dc Zeereerw. Pater. G. Vrij
moed O.F.M.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
In Portugal is weer een revolutie uitge
broken, welke duurde van Vrijdagavond
tot Zaterdagmorgen.
Het Vaticaan wijst de beschuldiging van
Calles over medeplichtigheid aan den
moord op Obregon af.
Een doode aan boord van de „Citta di
Milano". Men vreest, dat het Mariano is.
(Telegrammen).
De Fransche vlieger Paris gestart voor
een vlucht over den Oceaan via de Azo-
ren. (Luchtvaart, 2de blad).
BINNENLAND.
Z. D. H. mgr. J. D. J. Aengenent te
Voorhout. (1ste blad).
LEIDEN.
Tv/ee jongens verdronken, (lste blad).
Plechtige Eerste H. Missen te Hillegom
en te Wassenaar (2de en lste blad).
Bond voor Groote Gezinnen.
Zaterdag en Zondag heeft te Nijmegen
de Bond voor Groote Gezinnen een cen
trale vergadering gehouden.
Een verslag hiervan plaatsen wij mor
gen.
CRICKET.
Ajax-Hilversum.
Ajax is onvolledig en mist ir. Schilthui-
zen, Mc. Pherson en Goslings.
Eigeman wint den toss en verkiest te
batten. Hij opent met Meyer op het bow
len van v. Booven en Bierman. Beide spe
lers hebben er goed het oog in en de score
rijst dan ook vrij snel. Van Booven en Bier
man worden vervangen door Bakker en
Meyers. Als het totaal 93 is, wordt Eigeman
aan de boundary gevangen door Bierman
op het bowlen van den vroegeren Ajaxied,
Meyers na 38 runs te hebben gescoord.
Janssen die nu inkomt speelt zeer voor
zichtig, laat het scoren over aan Meyer,
die al aardig zijn century nadert.
Na de lunch kan Janssen verdwijnen na
een langzame, evenwel zeer nuttige 12 runs
te hebben gescoord. Hierop is het de beurt
van Meyer om te vertrekken nadat hij even
te voren zijn century had beëindigd. Hij
scoorde 110 runs in oen aantrekkelijken
stijl en in een vlot tempo. Hoewel zijn in
ning niet geheel kansloos was, kan hij toch
op een uitnemende prestatie terugzien.
Hofsteenge wordt spoedig door van Boo
ven voor 2 runs gebowld. Josson maakt het
evenmin erg lang en wordt gebowld door
Kelder, na 5 runs gescoord te hebben.
Dozy had in een snl tempo 55 runs ge
scoord en wordt dan gestumped door Mr. v.
d. Pot op het bowlen van Pleyte d'Ailly. Ir.
Chamtees ranselt snel 29 runst bij elkaar
en wordt dan door Pleyte gebowld.
S. de Jongh maakt het kort en wordt
zeer dubieus op equase-leg gevangen.
Hierop sluit Eigeman de innings. Th. Ri
ce en A. de Vrind did not bat.
Het totaal werd met inbegrip van 23
extra's 277.
Bowlingscijfers:
v. Booven 193 iBerman 051, Bakker
2—61, Kelder 130, Meijers 15, Pleyte
d'Ailly 38.
Voor Hilversum openden H. v. Booven
en Bierman op het bowlen van Eigeman en
Rice. De score rijst snel en zoo is het to
taal 40 als van Booven door Chambers ge
bowld wordt voor 23. G. Meijers scoort
vrij snel 7 vieren en wordt dan door Dozy
gevangen op het bowlen van do Jongh. Mr.
v. d. Pot wordt kort hierop gebowld door
Rice voor 1.
Bierman heeft er goed het oog in en weet
listig het bowlen aan zich te houden. Hij
ziet zijn medespelers komen en gaan en
blijft zelf met een kanslooze 87 not out.
Kelder biedt van de staart nog den mees
sten weerstand en gaat ten slotte l.b.w. op
Rice na 12 runs gescoord te hebben.
De Hilversum innings leverde met inbe
grip van 15 extra's 200 op. Ajax won dus
met 77 runs op de le innings.
Bowlingscijfers:
Rice 4—59; Chambers 5—53, de Jong 1-21
L.C.C I—H.D.V.S. III.
L. C. C. wintmetinnings en 99 runs
Geheel tegen de verwachting ni, is L.C.C.'
erin geslaagd H.D.V.S. III met innmgs te
slaan.
Een groot aandeel in deze zege, heeft Th.
Beurze, die 86 runs scoorde en in de 2 H.D.
V.S. innings 11 wickets nam voor 54 Tuns,
Het bowlen der Schiedammers was vrij
zwak, waarvan L.C.C. een dankbaar ge-
r' —kte om 218 runs te maken.
enaandcel daarvan had, zooals
